almanak
Bouwvakkers ontsnapten
in Middelburg aan dood
Dijkwaterreservoir
bij Doel begaf het
'Commercie soms bedreiging
voor behoud van ons erfgoed'
Gedeputeerde: bekijk
inzet van hovercraft
Zeeland niet betrokken in
geschiedkundig onderzoek
Vlissinger
geslagen en
beroofd
VOOR 4 OKTOBER 25.000 TOEGANGSKAARTEN
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
mmmm
PUIN INSTORTEND HUIS OP SCHAFTKEET
Rijdeuren van
nieuwe veerboot
weigerden dienst
PAGINA 9
GEEN UNIVERSITEIT TER ONDERSTEUNING
ZEELAND"
DINSDAG 3 JUNI 1986
i
BRESKENS De passagiers van de
dubbeldeksveerboot 'Prinses Julia
na' hebben maandagmorgen bij aan
komst in Breskens ruim twintig mi
nuten moeten wachten, omdat de
rijdeuren zich niet openden.
Het personeel van de Provinciale
Stoombootdiensten (PSD) heeft de
storing zelf opgezocht en hersteld.
Wat de oorzaak van de storing was,
kon PSD-directeur D. Oostinga
maandag nog niet meedelen. Het
mankement deed zich voor tussen
negen uur en half tien.
Sinds kort blikkert de haan
van de Middelburgse Lange
Jan, grondig verschoond, de
reiziger naar de Zeeuwse
hoofdstad al van verre tege
moet.
De afgelopen weken was-ie
echter voor de duur van de
verfraaiingswerkzaamheden
aan het oog onttrokken.
Dat Middelburgse gezin, dat
vanuit de woning uitzicht heeft
op de Lange Jan, volgde in die
dagen nauwlettend wat er bo
venop de toren allemaal aan
de hand was.
Ze volgden hoe er kabels ver
schenen bij de haan, hoe er
steigers rondom werden ge
bouwd, hoe er materiaal werd
opgetakeld.
Het mooist vond de 4-jarige
zoon des huizes de stellage, die
rond de haan werd gezet.
,,Kijk eens," riep-ie feestelijk,
toen het gebeurde „de kip op
de toren is aan het kampe
ren".
De ravage na het instorten van het oude pakhuis, waarbij een schaftwagen van bouwbedrijf De Delta onder het puin
bedolven raakte, kort nadat vier werknemers daarin tussen de middag hun boterham hadden gegeten.
MIDDELBURG - Vier
werknemers van Bouwbe
drijf De Delta kregen
maandagmiddag in Mid
delburg de schrik van hun
leven. Ze hadden nog maar
net hun schaftwagen verla
ten toen deze onder het
donderend geraas van val
lend puin geheel instortte.
Er bleef niet meer van over,
dan een hoop hout. De man
nen waren bezig met de
restauratie van een woning
aan de Schuitvlotstraat.
Hun wagen stond op het
binnenterrein dat grenst
aan de Pijpstraat.
In die straat staat een oud
pand, dat gebruikt wordt
als pakhuis en dat dringend
toe was aan een opknap
beurt. Door nog onverklaar
bare redenen stortte plotse
ling de achtergevel van dit
pand geheel in en de brok
stukken kwamen precies
boven op de schaftwagen
terecht, waar de vier tot één
uur hun boterhammetje
hadden zitten eten. Hadden
ze daar vijf minuten langer
over gedaan, dan hadden ze
het niet meer kunnen na
vertellen.
Voorman Th. Jonkhans: „Ik
was zelf een minuutje daar
voor nog in de wagen ge- achter me het lawaai van
weest om een schaaf te pak- vallend puin. Ik keek om en
ken. Ik liep terug naar het echt, ik kon m'n ogen niet
restauratiepand en hoorde geloven. Je staat dan wei
eventjes héél raar te kijken.
Ik begrijp niet hoe het kon
gebeuren. Het was windstil
en we gebruiken geen zware
materialen zoals kranen of
grote vrachtwagens waar
door de grond kan gaan
trillen. Het was een hele
gekke ervaring".
Zijn collega's R. van Domp-
seler. G. de Nood en W.
Luxemburg staan er ook
tamelijk geschrokken bij.
De Nood: „Ik was ook nog
even in de wagen om wat kit
te pakken. Het is onbegrij
pelijk. Maar, we zijn er ge
lukkig allemaal heelhuids
vanaf gekomen. Want als je
nu naar de puinhoop kijkt,
dan kun je je voorstellen
dat we dit niet overleefd
zouden hebben".
Het pand dat instortte heet
'De Eykenboom' en stamt
uit de zeventiende eeuw.
Het is eigendom van J.
Christiaanse uit Middel
burg, die gisteren niet voor
een reactie bereikbaar was,
wegens verblijf buiten de
provincie. Zijn echtgenote
De vier werknemers van bouwbedrijf De Delta bij de was wel ter plaatse, maar zij
puinhopen van de schaftwagen, de plaats waar ze tot vijf wilde geen commentaar op
minuten voor het gebeurde hun lunchpauze hadden het gebeurde geven. De chef
doorgebracht. Van links naar rechts: G. de Nood, W.
Luxemburg, R. van Dompseler en voorman Th. Jonkhans. (Slot zie pag 10 kol 7)
Advertentie
ZOMERJURKJES IN
ZONNIGE DESSINS
Lange Kerkstraat 46, Goes
VLISSINGEN De Vlissinger L. van
P. (38) is zondagavond even na twaalf
uur door een onbekende tegen de
grond geslagen en beroofd.
Van P. liep in de Spuistraat toen een
onbekende man hem een klap in het
gezicht gaf, waardoor hij viel. Om te
voorkomen dat hij meer slagen zou
krijgen, bleef Van P. stil op de grond
liggen. De aanvaller haalde daarop
Van P's portemonnee en wat los geld
uit diens zak (in totaal bijna honderd
gulden) en maakte zich uit de voeten.
Van P. bleek geen verwondingen aan
de overval te hebben overgehouden.
VLISSINGEN - Zeeland wordt tegen
de verwachting in niet opgenomen in
een grootscheeps historisch onder
zoeksproject van de landelijke stich
ting Zuiver Wetenschappelijk Onder
zoek (ZWO). De stichting heeft beslo
ten het onderzoek alleen in de pro
vincie Groningen en de Meierei van
Den Bosch uit te voeren. Zeeland
-aanvankelijk als een rijk onderzoek
sterrein beoordeeld- valt uit de boot
omdat er geen universiteit is die het
project wil ondersteunen. Provincie
bestuur en vertegenwoordigers van
de Zeeuwse Bibliotheek en het Rijks
archief in Middelburg reageren te
leurgesteld.
De Stichting Historisch Onderzoek
(SHO), onderdeel van de ZWO, wil
met ingang van volgend jaar een
uitgebreid historisch project opstar
ten in twee regio's. Het gaat om
zogenaamde integrale geschiedschrij
ving, waarbij alle ontwikkelingen op
sociaal-economisch, religieus en poli
tiek gebied gedurende een bepaalde
periode in kaart worden gebracht.
Ook aan de bodemgesteldheid wordt
aandacht besteed. De SHO heeft de
periode 1760-1914 op het oog, in die
anderhalve eeuw is Nederland tot een
moderne staat uitgegroeid. Bekende
historici, die hun sporen al verdiend
hebben, worden als coördinators aan
gesteld. Wetenschappers met de nodi
ge ervaring worden onder hun toe
zicht aan het werk gezet. In totaal
wordt er 1,2 miljoen gulden voor het
vier tot vijfjaar durende project uitge
trokken. Per regio komt dat neer op
zes ton.
Het is de bedoeling dat er een vergelij
king wordt gemaakt tussen de gewes
ten, die onderwerp van het onderzoek
zijn. Een voorbereidingscommissie
van de SHO kwam na vooronderzoek
tot de conclusie dat de Meierei en de
provincies Groningen en Zeeland wat
ontwikkeling betreft het best verge
lijkbaar zijn. Omdat het beschikbare
budget slechts onderzoek in twee
gewesten toelaat, moest er één afval
len. Tijdens werkbezoeken lieten le
den van de voorbereidingscommissie
zich positief uit over de mogelijkhe
den in Zeeland. Omdat het gebied
rond Den Bosch, dat vanuit de univer
siteit van Utrecht wordt bestreken, al
was aangewezen werd het een Gro
nings-Zeeuwse strijd. Een gevecht dus
dat de noordelijke provincie met een
eigen universiteit gemakkelijk wint.
SHO-secretaris P. van Slooten stelt
vast dat de afwijzing van Zeeland
(Slot zie pagina 10 kolom 6)
MIDDELBURG - „Het doorgeven
van ons erfgoed aan het nageslacht
stuit nogal eens op commerciële
belangen. Door andere exploitatie
doeleinden gaan er soms kastelen
en historische landhuizen verlo
ren". Dat zei burgemeester mr Chr.
G. J. Rutten maandag tijdens de
opening van de tentoonstelling van
afbeeldingen van kastelen in
Noord- en Zuid-Holland en Zeeland
in de 17e eeuw, in de Zeeuwse
Bibliotheek in Middelburg.
Burgemeester Rutten wees erop dat
de Kastelenstichting Holland en
Zeeland, die de expositie heeft op
gezet, niet alleen functioneel, maar
ook territoriaal goed werk verricht.
Hij sprak van het behoud van moei
lijke objecten, vooral omdat er veel
geld mee is gemoeid. Aan de hand
van eigen ervaringen poneerde hij
een voorbeeld. „Ik was voorheen
zelf ook kasteelbewoner. Toen de
exploitatie op den duur niet meer
mogelijk was, heb ik naar de burge
meestersfunctie in Middelburg ge
solliciteerd om van de hoge lasten
af te komen." Verder complimen
teerde hij de Kastelenstichting met
de expositie. Uit handen van voor
zitter jhr dr G. F. Sandberg ontving
de burgemeester een aantal teke
ningen van kastelen.
De tentoonstelling omvat onder
meer reproducties van prenten van
Roelant Roghman, die in de jaren
1646 en 1647 in opdracht ruim 140
kastelen in westelijk Nederland
heeft getekend. De 17e-eeuwse kun
stenaar is daarbij ooit in onze pro
vincie beland en zodoende heeft de
stichting in het rijksarchief in Zee
land gezocht naar tekeningen van
kastelen of restanten daarvan in dit
gewest. Van de vijftig reproducties
zijn er tien met afbeeldingen van
Walcherse en Zuidbevelandse
kastelen of historische landhuizen.
Acht daarvan zijn afkomstig uit de
historisch-topografische atlas Ze-
landia Illustrata, die toebehoort
aan het Koninklijk Zeeuwsch Ge
nootschap der Wetenschappen. De
verzameling wordt bewaard in het
rijksarchief. Daarnaast omvat de
tentoonstelling oude gebruiksvoor
werpen uit die tijd. In de vitrines
prijken ook schaalmodellen van re
constructies van kastelen.
Voorzitter Sandberg stond in zijn
rede ook even stil bij de doelstel
lingen van de Kastelenstichting.
„Wij willen ons inzetten voor het in
stand houden van de aanwezige
kastelen en historische landhuizen
of overblijfselen daarvan in de drie
genoemde provincies. Ook de bij
behorende inventaris en tuinen re
kenen we daartoe. Deze oude on
derkomens moeten een passende
bescherming krijgen. Dat doel wil
len we bereiken door uitgebreide
informatie over hetgeen wij doen
aan die instandhouding en het ver
lenen van bemiddeling en voorlich
ting bij het aanvragen van subsi
dies voor studies, bescherming en
restauratie van kastelen en histori
sche landhuizen. Voorts organise
ren we excursies, studiedagen en
tentoonstellingen."
Hiervoor is geld nodig en de stich
ting wil daarom begunstigers ver
werven. De expositie in de Zeeuwse
bibliotheek wordt door een interna
tionale onderneming gesponsord.
Burgemeester Rutten betreurde het
dat die geen acte de présence had
gegeven. Maar hij vond het veel
erger dat de potentiële sponsors,
waartoe hij met name de provincie
Zeeland rekende, het lieten afwe
ten.
Vlnr. voorzitter jhr dr G.F. Sandberg van de Kastelenstichting Holand en Zeeland, burgemeester mr Chr. GJ.
Rutten van Middelburg en P.A.D.H. Diepenhorst secretaris van de stichtingbij één van de op de expositie te
bezichtigen schaalmodellen.
MIDDELBURG - Gedeputeerde R. C.
E. Barbé vindt het „zinvol", als bij
de verdere uitwerking van de plan
nen voor een centrale verbinding
onder de Westerschelde ook de mo
gelijkheid wordt bekeken op het
veer Vlissingen-Breskens een hover
craft in te zetten. Naar zijn indruk
zal een dergelijke veerverbinding
aanzienlijk goedkoper kunnen zijn
dan de exploitatie van de bestaande
veerverbinding.
Zoals eerder gemeld is er bij de
plannen voor een geboorde tunnel
onder de Westerschelde tussen Ter-
neuzen en Ellewoutsdijk van uitge
gaan, dat beide bestaande veerdien
sten zouden worden opgeheven.
Daarover is geen eenstemmigheid
binnen het provinciaal bestuur en op
die gedachte is kritisch tot afwijzend
gereageerd in met name West-
Zeeuwsch-Vlaanderen.
Volgens de heer Barbé is het denk
baar, dat met de inzet van een
hovercraft op Vlissingen-Breskens
tegemoet kan worden gekomen aan
de bezwaren, die het verdwijnen van
een veerverbinding daar met zich
meebrengt. De gedeputeerde, die de
vaste oeververbinding in zijn porte
feuille heeft: „Een hovercraft bete
kent een snelle verbinding, waarmee
je fietsers en voetgangers tegemoet
kunt komen. De exploitatie van zo'n
lijntje zal een stuk goedkoper zijn, je
hebt geen dure aanleginrichtingen
nodig, maar een soort plateau en je
kunt ook met minder personeel toe".
Barbé: „Ik zeg niet, dat het een
hovercraft moet worden. Ik vind al
leen, dat het idee bij de uitwerking
van allerlei vragen rond een centrale
vaste oeververbinding moet worden
meegenomen. Het lijkt me, dat we
eerst moeten afwachten tot we een
gesprek hebben met het rijk over het
nieuwe plan. Krijgen we er 'ja' op,
dan kunnen allerlei vragen verder
worden uitgezocht. Dan kan beke
ken worden hoe groot de noodzaak is
om op Vlissingen-Breskens een ver
binding te houden en hoeveel men
sen daar gebruik van zouden kunnen
maken".
Een hovercraft zou volgens gedeputeerde drs R. C. E. Barbé aanzienlijk
goedkoper zijn dan de huidige veerboten.
Van één onzer verslaggevers
DOEL (B) - De brandweerkorp
sen van de Belgische grensge
meenten Kieldrecht en Beveren
moesten het afgelopen weekein
de in actie komen omdat er op
het terrein van het kernenergie
park in Doel een dijk rond een
van de waterreservoirs was
doorgebroken.
Enkele duizenden liters water, dat
door de centrales in noodgevallen
gebruikt kan worden, stroomden via
het lek het om de kerncentrales lig
gende polderland in.
volgens een van de woordvoerders
van de Doel-centrales was er niets aan
de hand. „De brandweer is alleen te
hulp geroepen om het gat in de dijk te
dichten, verder hadden wij de zaak
snel onder controle", aldus de woord
voerder. In de loop van de week zal
ook het resterende water uit het reser
voir worden gepompt, zodat de om
walling hersteld kan worden.
Ondanks het feit dat het slechts ging
om een grondverzakking leverde de
stoet brandweerlieden die zich door
de kernen van Kieldrecht, Beveren en
Doel richting kerncentrales haastte,
paniekreacties bij de bevolking op.
Beperkt' aantal gasten
ingebruikname pijlerdam
NEELTJE JANS - Ongeveer 25.000 personen zullen 4 oktober op het werkeiland Neeltje Jans
getuige zijn van de officiële ingebruikstelling van de stormvloedkering Oosterschelde door
koningin Beatrix. Dat getuige zijn is overigens maar betrekkelijk, want bij de eigenlijke
handeling zullen slechts enkele tientallen bijzondere gasten aanwezig kunnen zijn. De
anderen zullen het met de televisiebeelden moeten doen die de NOS rechtstreeks over de
afronding van de Deltawerken uitzendt. Een speciaal daarvoor in het leven geroepen
werkgroep van rijkswaterstaat presenteerde maandag de grote lijnen van het programma
voor 4 oktober.
Overwogen is nog even om iedereen
die daar belangstelling voor heeft op
Neeltje Jans toe te laten. Gevreesd
werd echter dat dit tot een giganti
sche verstopping van de wegen op
Schouwen-Duiveland en parkeerpro
blemen kan leiden. Ook de mogelijk
heid om het publiek met bussen naar
het eiland te vervoeren is bekeken en
om praktische redenen van de hand
gewezen. De samenstellers van het
programma op 4 oktober hebben
daarom besloten het aantal personen
dat op Neeltje Jans mag komen, te
beperken tot 25.000. Die moeten alle
maal in het bezit zijn van een speciale
toegangskaart. Rijkswaterstaat ver
spreidt 9000 van die kaarten, de aan
nemerscombinaties Dosbouw (voor
het beton- en het natte werk) en
Ostem (voor de schuiven, de bewe-
gings- en de elektrische werken) elk
4500, de provincie Zeeland en de
Zeeuwse gemeenten samen 4500, lan
delijk worden 1200 kaarten verspreid,
300 zijn voor buitenlandse gasten die
niet tot de bijzondere genodigden
behoren en 100 kaarten zijn voor de
pers. Belangstellende Zeeuwen kun
nen proberen via de provincie of hun
gemeente een kaart te bemachtigen.
Op de dag van de ingebruikstelling
van de stormvloedkering zullen spe
ciale routes op Schouwen-Duiveland
worden aangegeven die naar Neeltje
Jans leiden. Alleen auto's met het
toegangsbewijs achter de voorruit
mogen daarvan gebruik maken.
De officiële handeling speelt zich al
op het gedeelte van de pijlerdam dat
door de stroomgeul Hammen loopt.
Het plan is dat in deze geul alle
schuiven op één na dicht zijn. Met
een druk op de knop laat de koningin
dan de laatste schuif zakken. De
schuiven in de twee andere stroom-
geulen (Hammen en Roompot) zijn
gewoon omhoog. De stormvloedke
ring is tot stand gekomen omdat het
Oosterscheldemilieu in verschillen
de opzichten zo waardevol is. Daar
om werd het - zelfs voor de plechtige
oplevering van de kering - ongewenst
geacht dat milieu met een sluiting
van alle schuiven in gevaar te bren
gen.
Andere officiële handelingen - maar
die worden niet door de koningin
verricht - zijn die dag de opening van
de Delta Expo in het Topshuis, de
onthulling van een kunstwerk dat de
aannemers zullen aanbieden en de
(Slot zie pagina 10 kolom 6)
