50 jaar avontuur
in hellendoorn
s€hÊkm
CfMJÜfi
EMWKA.
HORIZONTAAL
VERTICAAL
OPLOSSING
PZC/ vrijdagkrant
A
A
A Al
12
avontuur
A
A
■min
z
's-Gravenhage i
18-20 april 1986
f Jubileum- "j
tentoonstelling i
Philatelica 75
I
w .se, o
II
£5 O
fl
24-21
VRIJDAG 11 APRIL 1986
De bijna 74-jarige Jan van
den Berg, grondlegger van
het Avonturenpark Hellen
doorn glundert. Met zijn drie
zoons Hans, Ben en Jan op de
plaat, een halve eeuw nadat
senior met een restaurant en
een speeltuin begon. Dat doop
te hij in '36 Ons Ideaal. In het
tweede seizoen werd de naam
gewijzigd. Vader Jan zag een
vlag hangen met de toen nog elf
provinciën van ons land en had
de naam te pakken: De Elf
Provinciën. Dat groeide in 50
jaar uit tot het huidige Avontu
renpark, groot geworden met
schommels en wippen, met bus
sen en schoolreisjes. Een be
drijf met op topdagen 200 me
dewerkers, met tal van attrac
ties op een oppervlakte van
twaalf hectare.
„M'n eerste jaar was prima. Ik
kon aan al m'n verplichtingen
voldoen. Na de oorlog, ik was
inmiddels getrouwd, stonden
we voor een moeilijke keus: of
doorgaan met restaurant en
speeltuin, of er een hotel van
maken. We hadden hier al twee
hotels: Bergzicht en De Uitkijk.
We besloten met de tuin verder
te gaan. Ieder dubbeltje dat
binnenkwam, stopten we erin.
Na de oorlog kocht ik een draai
molen. we gingen pony's dresse
ren. Die dieren hoefde je op 't
laatst niks meer te zeggen. Als
de bel ging, begonnen ze te
lopen. Er kwam een vijver met
motorbootjes. Dat sloeg enorm
aan".
„We richten ons, voor de oorlog
al, op bussen. Ik had hele lijsten
met adressen. We stuurden fol
ders naar busondernemingen en
scholen, honderden. Voor een
kopje koffie namen we 15 cent.
Ik had uitstekend contact met
de chauffeurs".
„In ons topjaar, ergens in de
jaren '50, hadden we 2997 bus
sen. Dat halen we nu niet meer.
We zitten rond 2500. De bussen-
toer was belangrijk. We hadden
ochtenden met 1000 koppen kof
fie. voor tien uur. Men ging in
die dagen net na de oorlog al
voor half zes op pad. Heel veel
mensen uit het oosten en noor
den, die een dagje uitgingen,
kwamen bij ons koffie drinken".
„De tien jaren na de oorlog
waren de mooiste. Iedereen was
één, de jaren van opbouw. Later
stelde men eisen. In de jaren '50
waren drie standaardmenu's ge
noeg. Dat kan nu niet meer. De
mensen willen kunnen kiezen.
De tijden zijn veranderd. Vroe
ger ging alles met de hand.
Patat kenden we niet, aardap
pels werden met de hand gepit.
Slaatjes, kroketten; allemaal
handwerk", vertelt Van den
Berg senior.
De speeltuin breidde uit. Net na
de oorlog waren coniferen ge
poot met vier kilometer prik
keldraad omzoomd. Die
boompjes groeiden tot het dool
hof, nu het oudste stukje park.
In '56 kwamen de sprookjesfi
guren naar de bosrijke berg.
Sneeuwwitje verscheen met
haar dwergen, de wolf probeer
de zeven geitjes te verschalken.
Doornroosje sliep haar roes uit
tot de prins in beeld kwam. „Ik
was een paar keer in de Efte-
Iing wezen kijken en had wat
adressen. We kregen de sprook-
jestuin. Ik weet nog dat ons
eerste entreegeld een dubbeltje
was, later 12 cent, 15 cent, 20
cent, 40 cent", aldus Van den
Berg, inmiddels bijgestaan
door zijn zoons Hans, Jan en
Ben.
In 1978 werd de naam Avontu
renpark Hellendoorn ingevoerd,
met een vriendelijk kabouter als
„gastheer". Dat ietwat bedaar
de heerschap sukkelde een paar
jaar geleden voorgoed in de win
terslaap. Het lieflijke theehuis
voor „den vermoeiden toerist"
van 50 jaar geleden wordt nu
gerund door een piratenpapa-
gaai met een houten poot, een
ooglapje, een doodskop op de
muts.
Ook in het Hellendoornse pret
park zijn de gegevens van de
bevolking bestudeerd. Ook
daar weten Hans van den Berg
en zijn broers dat het kindertal
daalt en de bevolking vergrijst.
Daarom moeten - met de agres
sieve kapitein Geelsnavel voor
op - de „oudere kinderen" wor
den aangesproken. „Je bent
jong en je wilt wat in het don
ker". Dat zou de slagzin kunnen
zijn voor de nieuwe attractie in
het Avonturenpark, de Black
Hole. Voor vier miljoen is die
super-sensatiebaan gebouwd,
deels onder, deels boven de
grond. De kick van de baan,
waaraan in de week voor Pasen
met man en macht werd gesleu
teld, is dat de 1.400 passagiers
per uur in het pikkedonker wor
den rondgeslingerd. Dat durf ik
best, moeten jongeren een
beetje opschepperig zeggen én
doen.
„Ik denk dat zo'n 40 procent van
onze bezoekers in deze nieuwe
baan durft. We mikken op de 16-
tot 20-jarigen met deze baan.
Ook wij moeten erkennen dat
de marges voor pretparken klei
ner zijn geworden. Wij hadden
teveel een vriendelijk karakter.
Jongeren van 16 zeiden tegen
hun ouders: Moeten we mee
naar Hellendoorn? Nu moeten
het zo worden dat ze zeggen: Pa,
we gaan naar het Avonturen
park! Dat is de filosofie. We zijn
eigenlijk net een supermarkt.
Die heeft ook rekening te hou
den met z'n klantenbestand,
met de routing, de plek waar de
zaken staan", aldus Hans van
den Berg, de oudste van de drie
broers, de pr-man van het pret
park.
Vorig jaar passeerden zo'n
650.000 mensen de kassa, de
directie hoopt dat aantal op z'n
minst te evenaren. Vader Van
den Berg: „Ik moet klanten om
me heen hebben. Al die bu
schauffeurs. Ze vragen: Is 'n
oalen d'r ok? Dan geniet ik. Ze
krijgen een kop koffie van me.
Ik wil onder de mensen zijn.
Daarom heb ik ook ja gezegd
toen de jongens vroegen of ik
weer een buffetje wilde draai
en. Ik regel nu het buffet bij de
wildwaterbaan en help de men
sen voor de golfbaan. Dan ben
ik in m'n element", zegt de
grondlegger van 't theehuus,
dat uitgroeide tot miljoenen
concern.
BERT JANSEN
Het derde deel van 'The
Pawn Alphabet', het stan
daardwerk voor het pionnen-
eindspel, is uitgekomen. De au
teur, Rinus Verburg uit Goes,
heeft er weer iets heel moois
van gemaakt. Alle pionne-
neindspelen, met een witte
pion op a2 en een zwarte pion
op een willekeurig ander veld
worden er in behandeld. In de
inleiding rekent de schrijver
even uit, dat er ruim 150.000
mogelijke stellingen zijn! Door
een slimme truc, waardoor alle
soorten van symmetrie onder
een noemer worden gebracht,
kon het aantal te bespreken
mogelijkheden drastisch wor
den verminderd. Dit systeem
was ook in de vorige deeltjes
toegepast. Dat nooit eerder ie
mand op dit idee is gekomen, is
zeer verrassend! Misschien zag
men op tegen geweldige hoe
veelheid werk, die een systema
tisch onderzoek van de materie
nu eenmaal met zich brengt.
Het corrigeren van het manus
cript alleen al duurde drie
maanden!
Voor de vorige delen heeft Ver
burg veel waardering in binnen-
en buitenland ontvangen. Die
zal met het uitkomen van dit
nieuwe deel ongetwijfeld nog
toenemen. Naarmate het werk
vordert, en er o.a. meer pionnen
op het bord komen, worden de
stellingen interessanter.
Een van de grote pluspunten is,
dat de auteur steeds op zoek is
naar wetmatigheden. Hij pro
beert regels te geven voor de
juiste spelvoering, waar dat
maar mogelijk is. Daarom is het
boek niet alleen interssant als
naslagwerk, maar ook als leer
boek voor het pionneneindspel.
Een voorbeeld: zie diagram 1
Plaats de koningen bijvoor
beeld maar eens een plaats naar
links, witte koning op e6, zwarte
koning op d4. Zwart wint, on
geacht wie er aan zet is! De
koning loopt recht naar b2!
Een studie van Sackmann uit
1923 ondersteunt apocrief de
eerste wet van Verburg!
Wit: Kg8, pion a2. Zwart: Kg6,
pion a3. Wit is aan zet. Aange
zien de zwarte koning zich on
der de diagonaal al-h8 bevindt,
moet wit remise kunnen maken.
En dat is ook precies, wat ge
vraagd wordt: Wit aan zet
maakt remise. De oplossing:
l.Kh8ü
En niet l.KfS Kf6!, want dan
betreedt zwart winnend de dia
gonaal!
1Kf5 2.Kg7! en l....Kf6 2.Kh7!
Remise! Om b2 te bereiken
moet zwart een zijstap doen!
Sommige schakers vinden pion-
neneindspelen maar niets. Er
gebeurt zo weinig! Een dergelij
ke opvatting is een teken van
onwetendheid. Neem bijvoor
beeld de volgende stelling:
Diagram 2.
M. Verburg, 1986
Hier geldt de volgende regel:
met de pionnen op a2 en a3 en
de zwarte koning in noord-zuid
oppositie, wint zwart, als zijn
koning op of boven de diagonaal
al-h8 staat. Hier bevindt de
zwarte koning zich onder die
diagonaal. Het moet dus remise
zijn. En het klopt als een bus:
Wit aan zet: l.KfB Kd3 2. Ke5
Kc2 3.Kd4 Kb2 4.Kd3 Kxa2
5.Kc2 remise. Zwart aan zet: 1...
Kd3 2. Ke5 Kc3 3.Ke4 Kb2
4.Kd3 enz., of 1. Kd4 2.Kf5!
De clou is, dat zwart als hij niet
op de diagonaal staat, een tem
po moet verliezen door een zij
waartse beweging te maken
(Kc2-b2). Winst of verlies is dus
een kwestie van geometrie.
Wit aan zet wint.
Om tot winst te kunnen komen,
moet wit de pion op b7 verove
ren, zonder zijn eigen pion te
verliezen. Hij moet ook verhin
deren, dat de zwarte koning op
tijd in de buurt van a8 komt.
Wie zou niet meteen op b7 los
stormen? Maar dat is nu juist,
wat niet goed is. Zie maar: 1 ,Kc4
Kf2 2.Kb5 Ke3 3.Kb6 Kd4
4.Kxb7 Kc5 en remise. Ook met
een opspelen van de pion leidt
niet tot het gewenste resultaat.
De oplossing is helemaal te gek!
De witte koning loopt verder
van de pion weg om hem te
kunnen veroveren:
l.Ke2ü
De bedoeling is om de zwarte
koning even af te houden en tijd
te winnen om de pion op te
spelen.
l....Kg2 2.a4! Kg3 3.Ke3!
En wit wint!!
Het boek bevat tal van fraaie
studies, zowel van Verburg zelf,
als van andere beroemde com
ponisten.
B.v.: Grigoriev, 1931. Wit: Ke6,
pion a2. Zwart: Kb5, pion c7.
Zwart speelt en wint.
Oplossing: 1c5 2.Kd5 c4 en
nu: a) 3.a4+ Kb4 enz. (Dame
schaak op hl!), b) 3.Kd4 Kb4!
enz. c) 3.Ke4 Ka4ü 4.Ke3 Ka3!
5.Kd4 Kb4 6.Ke3 Kc3ü
Een eindspel met ragfijne poin
tes.
Het Genootschap ter Bevor
dering van de algemene
Dambelangen kortweg ge
noemd 'Damas' is een kleine,
doch selecte kring van dam-
vrienden, die zijn doelstelling
tracht te bereiken door o.a. het
organiseren van bijzondere na
tionale en internationale ont
moetingen.
Zo vinden de befaamde snel-
damtoernooien hun oorsprong
in de activiteiten van Damas.
Een origineel idee was vorig
jaar ook het uitschrijven van
een wedstrijd voor de finalis
ten van het kampioenschap van
Nederland uit de periode 1961
t/m 1976.
Zo ontvingen Jan Blom uit 's-
Gravenpolder en schrijver de
zes een uitnodiging voor deel
name aan dit eerste Nieland-
toernooi, genoemd naar het ho
tel te Apeldoorn, in vroeger
jaren rond de paasdagen het
middelpunt van dammend Ne
derland.
Blom gaf aan de uitnodiging
gehoor en was met zijn 75 jaren
de nestor van het gezelschap.
Tegen de drie jaar jongere Aad
Ivens uit Den Haag speelde hij
een pittige partij, die helaas nog
verloren werd door een misreke
ning bij een slagkeuze. (32e zet).
De scherpzinnige analyses bij
deze partij zijn van Ton Sy-
brands. Overigens is het reeds
zeker, dat het tweede Nieland-
toernooi dit jaar gehouden zal
worden van 12 t/m 19 juli.
Wit: J. Blom. Zwart: A. J. Ivens.
1. 32-28 18-22, 2. 37-32 12-18, 3.
41-37 7-12, 4. 31-26 19-23, 5. 28x19
14x23, 6. 33-28 22x33, 7. 39x19
13x24, 8. 37-31 10-14, 9. 44-39
9-13, 10. 50-44 5-10. 11. 34-30
14-19, 12. 30-25 10-14, 13. 39-33
4-9, 14. 44-39 18-23, 15. 31-27
12-18, 16. 46-41 8-12, 17. 41-37 2-8,
18. 37-31 1-7, 19. 47-41 24-29, 20.
33x24 20x29, 21. 27-21 16x27, 22.
32x21 15-20, 23. 41-37 20-24, 24.
37-32 18-22, 25. 32-27 zie dia
gram.
Stand na 25. 32-27.
Zwart speelde in deze stelling
13-18.
Hoewel het er gewaagd uitziet
was 25. 11-16!, 26. 27x18 13x22
m.i. heel goed speelbaar. Im
mers na: 27. 39-33? 16x27; 28.
35-30 24x44, 29. 33x11 kan zwart
gewoon dam halen. Had in deze
variant schijf 48 op 47 gestaan,
dan was weliswaar 29. 44-50?
niet mogelijk geweest wegens
het grappige 30. 38-32! 27x38, 31.
42x33 50x28, 32. 31-27 22x31, 33.
11x33 31-37, 34. 36-31+, maar in
dat geval had zwart altijd nog
29. 22-28!, 30. 44-50 en 31.
50x11 gehad.
2513-18, 26. 21-16 8-13, 27.
39-34 14-20, 28. 25x14 9x20 zie
diagram
Stand
29. 43-
na 28.
39 A 3-
9x20
9 30.
49-43 B 9-14
A. In deze interessante stelling
staat wit voor mijn gevoel zeker
niet minder. Bijvoorbeeld 29.
38-32! 22-28, 30. 42-38 28x37, 31.
31x22 en omdat 31. 17-22?
verboden is door 32. 38-32!
22x31, 33. 36x27 met de niet te
pareren dreiging 34. 32-28+,
komt wit altijd tot 32. 27-21 met
een economische! opslui
ting van de zwarte rechtervleu
gel. Overigens kan zwart na 29.
38-32 óók (eerst) 29. 20-25 spe
len, want 30. 32-28? 23x21, 31.
34x14 zou dan falen op de dam-
zet 31. 25-30!, 32. 24-29! en 33.
13-19+. Maar als wit bijvoor
beeld 30. 42-38 speelt blijft hij
m.i. voortreffelijk staan.
Er kunnen trouwens leuke slag
wendingen ontstaan wanneer er
slechts een paar schijven van
standplaats zouden wijzigen.
Als we na bijvoorbeeld 29. 38-32
20-25, 30. 43-38 schijf 3 naar veld
14 verplaatsen en zwart 22-28
laten spelen, dan wint wit door
35-300. 49x40, 38-32, 34-30, 27-22,
31x24 en 40x20.
Nemen we na 29. 38-32 20-25, 30.
42-38 3-9, 31. 48-42 9-14 de schij
ven 34 en 24 van het bord en
laten we zwart opnieuw 22-28?
spelen (veel en veel beter is
natuurlijk 25-30! en 22-28 enz.,
maar daar gaat het hier even
niet om), dan wint wit met het
verrassende 38-330, 35-30 en 27-
22 enz.
B. Een grappige combinatiemo
gelijkheid is hier 30. 27-21 22-
28?, 31. 35-30! 24x33, 32. 31-27!
29x40, 33. 38x29 23x34, 34. 27-22
17x28, 35. 21x3+
31. 42-37 29-33, 32. 39x28??
22x42. Een jammerlijke vergis
sing van wit. 33. 43-38 42x33, 34.
34-29 23x34, 35. 40x38 24-29, 36.
45-40 19-24, 37. 40-34 29x40, 38.
35x44 14-19, 39. 27-21 24-29, 40.
37-32 29-33, 41. 38x29 19-24, 42.
29-23 18x29, 43. 31-27 29-33, 44.
36-31 13-18, 45. 44-40 24-29 en wit
geeft het op.
LEO ANDERSON
Niet allen de partijspeler, maar
ook de liefhebber van de eind
spelstudie moet beslist voor dit
boek een plaatsje inruimen in
zijn boekenkast. Het is te ver
krijgen door ovvermaking van
15,- op postgiro 431596, t.n.v.
M. Verburg, Leliestraat 83,
4461 PD Goes.
Probleem van de week.
Het begrip 'veilige speelwijze' heeft een ruime
betekenis. In algemene zin verstaat men
hieronder het dusdanig spelen van een kleur dat
men daarin zoveel mogelijk slagen maakt, ook
als die kleur slecht verdeeld blijkt te zijn. De
Engelsen spreken van 'safety play', maar in feite
is dat een wat enger afgebakend begrip. Bij een
safety play stelt men een zeker aantal slagen in
een kleur veilig. Men ziet daarbij af van het
maximum aantal slagen dat die kleur bij een zo
gunstig mogelijke verdeling kan opleveren.
HV9
V A5
AB9652
•f. 73
107
10872
H107
B984
N
W O
Z
A8543
B964
«f» V1062
M. Verburg 1986. Wit: Kg6, pion
a2. Zwart: Ke6, pion b4. Wit aan
zet maakt remise. Het lijkt zo
eenvoudig, die paar stukken op
het bord!!
Oplossing van de vorige week:
G. Dobbs, 1939. Wit: Kgl, Tf5,
Th4, Lh7, Pf3, pion e5.
Zwart: Kg3, pion g5. Mat in drie
zetten. l.Thlü Kg4 2.Kh2 Kh5
3.Kg3 mat. Of 1g4 2.Ph2 Kh3
3,Pfl mat.
COR JANSEN
DE TARIEFSWIJZIGING,
die op 1 juli van kracht
wordt, heeft ondermeer tot ge
volg dat er, zoals we eind de
cember hebben gemeld, enkele
waarden aan de bestaande per
manente series zullen worden
toegevoegd. De PTT heeft nu de
uitgiftedata bekend gemaakt;
over kleuren wordt overigens
nog steeds niet gesproken.
Voor 17 juni is de uitgifte van de
volgende waarden gepland: een
Crouwelzegel (cijfertype) van 65
cent, in rollen van 1000 stuks;
een koningin Beatrix-zegel van
75 cent, in rollen van 1000 stuks;
een Beatrix-zegel van 7,- in
vellen van 200 stuks; een brief
kaart van 55 cent; een adreswij
ziging van 55 cent; een lucht
postblad van 1,-; postzegel
boekje PB 33A met 5 Crouwelze-
gels van 55 cent, twee Crouwel-
zegels van 10 cent en 1 Crouwel
zegel van 5 cent en postzegel
boekje PB 34A met vier Beatrix-
zegels van 75 cent.
Op 19 augstus worden de vol
gende waarden verkrijgbaar ge
steld: een Crouwelzegel van 65
cent, in vellen van 200 stuks;
een Beatrixzegel van 1,50 in
vellen van 200 stuks; een Bea
trixzegel van 1,50, in rollen
van 1000 stuks en een Beatrixze
gel van 7,-, in rollen van 500
stuks.
Tot slot op 23 september: een
Beatrixzegel van 1,20, in vel
len van 200 stuks: een Beatrix
zegel van 2,50, in vellen van 200
B62
HV3
V843
AH5
Zuid speelt 6 Ru en het is duidelijk dat Ru H
daarvoor goed moet zitten. In de praktijk verga
loppeerde zuid zich: kleine ruiten naar de boer.
Dat lukte, maar vervolgens kon zuid het verlies
van een troefslag niet meer voorkomen. Zuid
moet beginnen met de vrouw; hij ziet oost niet
bekennen en kan later de 10 er uitsnijden.
De toegepaste speelwijze is veilig, d.w.z. technisch
goed; het kan niets kosten alleen maar opleveren.
Dat is wezenlijk anders in het volgende voorbeeld:
A972 tegenover HB64
West zou alle slagen kunnen maken door te
beginnen met het aas om vervolgens klein te
spelen naar HB. Dat lukt als de uitstaande
kaarten 3-2 zijn verdeeld met de vrouw bij noord.
Maar het gaat gruwelijk mis als noord een
singleton heeft en zuid b.v. vrouw-tien-vierde. De
safety play geeft de kans op vier slagen op, maar
stelt er wel drie veilig. Als volgt: west speelt eerst
klein naar de heer en vervolgens een kleine, met
stuks; een Beatrixzegel van
2,50 in rollen van 500 stuks;
een briefkaart van 75 cent en
een postblad binnenland van 60
cent.
BONDSREPUBLIEK DUITS
LAND Jaren achtereen heb
ben de traditionele Westduitse
en Westberlijnse Jugendmarken
in het teken van de historie
gestaan. Alleen in 1984 werd
daar van afgeweken met beel
den van bestuivende insecten,
maar vorig jaar werd de draad
weer opgevat. En ook dit jaar
de series verschenen op 10 april
zijn de afbeeldingen op de
zegels weer voor de helft op
geschiedenis gebaseerd. Deze
keer vragen ze aandacht voor
handwerkberoepen de twee
de bedrijfstak in de Duitse
Bondsrepubliek en we zien
beelden uit vroeger dagen en
zoals het nu toegaat.
de bedoeling de 9 te leggen als zuid klein bijspeelt.
Wint noord met de 10 of de vrouw, dan zit er
daarna nog maar één hoge kaart bij de tegenpartij
die vervolgens valt onder het aas.
Bekent noord evenwel niet, dan wint de 9 en
maakt zuid later alleen de vrouw. Zou zuid in de
tweede ronde niet bekennen dan neemt west
uiteraard het aas en speelt de kleur na. In dat
geval maakt noord alleen de vrouw. Het onder
werp is fascinerend. Safety plays zijn er te kust en
te keur en wie zich daarin wil verdiepen kan er een
groot aantal vinden in het boekje Veilige Speel
wijzen.
Een safety play past men als regel toe in een
viertallenwedstrijd, waarin het maken van het
contract belangrijker is dan een eventuele over
slag. In een Californische krant beschreef Omar
Sharif vorig jaar een spel dat Hans Kreijns
speelde tijdens de Nederlandse selectiewedstrij
den een paar jaar geleden:
H92
AV3
HV5
H643
V1054
V 1062
832
A52
IM
W O
6
B954
A1094
VB 108
AB873
H87
B76
97
Hans Kreijns als zuid speelde 4 Sch, start harten.
Zuid nam in de hand en keek aan tegen een
verliesslag in ruiten, één of twee in klaveren en
voorlopig één in troef. Zuid stelde nu eerst het
aantal klaververliezers vast door direct een kleine
te spelen naar de heer. Eén verliezer dus. Zuid
paste vervolgens de safety play in schoppen toe.
Hij wist nu één troefslag te mogen verliezen, maar
wilde hoe dan ook voorkomen dat hij er twee
verloor.
Hij speelde Sch A en vervolgens klein naar de 9,
goed voor 10 slagen en een waarderend stukje van
Omar Sharif.
TON SCHIPPERHEYN
ker; 60 30 pf., sleutelmaker; 70
35 pf., kleermaker en 80 40
pf., meubelmaker.
Op de Bondsrepublikeinse ze
gels zijn achtereenvolgens de
volgende beroepen aan de orde:
50 25 pfennig, opticien; 60 30
pf., metselaar; 70 35 pf., kap
per en 80 40 pf., bakker. Op de
zegels 'Deutsche Bundespost
Berlin': 50 25 pf., glazenma-
Met beide series balanceren de
Duitse en Westberlijnse postad
ministraties opnieuw op het
randje van de door de Interna
tionale Postzegelorganisatie
vastgestelde regels: de bijslag
mag niet meer zijn dan de helft
van de nominale waarde. Ge
beurt dat wel dan belanden der
gelijke zegels of emissies op de
zwarte FIP-lijst.
In de afgelopen jaren zagen we
de volgende beelden op de Ju
gendmarken: 1977, oude sche
pen; 1978, luchtvaarthistorie,
deel I; 1979, luichtvaarthistorie,
deel II; 1980, luchtvaarthistorie,
deel III; 1981, oude optische
instrumenten; 1982, historische
auto's; 1983, historische moto
ren; 1984, bestuivende insecten
en 1985, historische fietsen.
STEMPELNIEUWS De Fila
telistische Dienst van de PTT
zal van 10 tot en met 13 april
deelnemen aan de 6e internatio
nale Briefmarken-Messe in Es
sen. In verband daarmee wordt
een bijzonder poststempel ge
bruikt. Correspondentie naar:
Filatelistische Dienst PTT,
Postbus 30102, 9700 RP Gronin
gen. In de linkerbovenhoek van
de (ongefrankeerde) verpakking
vermelden: Stempeling met
poststempel Briefmarken-Mes
se Essen.
Ter gelegenheid van de jubi
leumtentoonstelling Philatelica
75 in Den Haag wordt van 18 tot
en met 20 april een bijzonder
poststempel gebruikt. Corres
pondentie naar: Postdistrict 's-
1 vuurspuwende berg; 5 ondervraging v.e. verdachte; 9
onvoldoende gezouten; 11 over, langs; 12 sint (afk.); 14
hoewel; 15 dakbedekking; 17 franco (afk.); 18 uiting van
kou; 20 circa (afk.); 21 bloem; 23 en omstreken (afk.); 24
inhoudsmaat (afk.); 25 vloeistof; 27 Argentijnse munt; 29
was getekend (afk.); 30 plaats in Utrecht; 33 meerderjarig;
35 hemels wezen; 36 uitroep; 38 slingerplant; 39 symbool
van plantina; 40 land in Azië; 42 doorluchtige hoogheid
(afk.); 44 schadelijk; 47 plant; 48 geleiachtige massa; 49
berustend; 51 kilovolt (afk.); 54 grote klier; 56 let wel (afk.);
57 boomvrucht; 60 dwaas; 61 opsporingsapparatuur; 63
soort register; 65 hekeldicht; 66 paardeslee; 67 deelbaar
door twee; 69 Europese hoofdstad; 70 eerstkomende (afk.);
71 ten bedrage van; 72 tapijtachtige stof; 74 lidwoord; 75
muzieknoot; 76 rund; 78 voorzetsel; 79 de dato (afk.); 80
bijwoord; 81 boom; 83 niet-giftige slang; 84 sierlijk; 85
rechtop lopende vogel.
2 blaasinstrument; 3 paling; 4 gereed;!6 eerstvolgende
(afk.); 7 koraalbank; 8 eensgezindheid; 10 huisdier; 12
mannelijk beroep; 13 aanleg; 15 geluid waarmee men
iemands aandacht probeert te trekken; 16 bedrog; 18
bestuur; 19 soort schimmel aan de voet van zekere
graansoort; 21 houtkakkersbijl; 22 belemmering (fig.); 26
troefhegen; 28 muzieknoot; 31 symbool van magnesium;
32 kledingstuk; 34 uitroep; 36 om aalmoezen vragen; 37
gestel van riemen; 40 appelkruintje; 41 inhoudsmaat; 43
telwoord; 44 bij voortduring; 45 soort takel; 46 boom; 50
wisselborgtocht; 52 rangtelwoord; 53 kwaadaardige steen
puist; 55 deel van de week; 56 epiloog; 58 gewicht (afk.); 59
Bulgaarse munt; 61 teken van de dierentriem; 62 dat is
(afk.); 64 veerkracht; 65 rekenkundig vraagstuk; 68 keurig;
69 loopgang v.e. mol; 73 dik en plomp; 77 bladgroente; 79
vreemde titel; 82 met name (afk.); 83 bouwkundig inge
nieur (afk.).
Welke 2 sleutelwoorden vormen de letters uit de vakjes
65, 32, 8, 84, 43, 85, 12, 75, 76, 9 en 81, 40, 79, 30, 69, 38, 71, 2,
70, 16?
Schrijf uitsluitend de twee sleutelwoorden op een brief
kaart en zorg ervoor dat uw oplossing uiterljk woensdag
morgen in het bezit is van:
Puzzelredactie PZC-vrijdagkrant
Postbus 466, 4380 AL Vlissingen
Vermeld uw naam, adres en woonplaats.
Voor de wekelijkse Vrijdagpuzzel stelt de PZC ditmaal de
volgende prijzen beschikbaar:
eerste prijs 50 gulden, tweede prijs 25 gulden en twee
exemplaren van het boek 'De Vlaamse kustvlakte',
(uitgave Den Boer/Lannooy).
De oplossing en de namen van de prijswinnaars vindt u
in de PZC-Vrijdagkrant van volgende week.
in W O)
o co
<H CS]
PuLO
C3 -
t> O LO
W lO (M
CD
<L» r£ co TJ
n n
N H .3
3O03
a 5
W H
J 0 ra
V w CO
S -g
w O) r\ G
w <L>
cO-«>
o N
aj d -
s?
C co
S 3 rj
"5 "C
o NJ M
U 'r- Qj
aSsS
jjn o) 3
- o
gSd©
123
- os
Sj 3 o
O Cü
CQ
O
d S
c
03 c/2
bX)
s-.
C3
8
Q
<D
TJ r~4
Tt<
LO
es co
C/2
vrijdag 4 april
3 £1
■P -t-3
CJ <u
i-S Sh
A 03
r< N
.5 cd
CO
A
T
0
L
-
P
A
A
R
S
-
F
I
E
R
L
-
M
0
R
E
L
-
E
P
I
E
K
-
A
0
P
-
F
0
R
M
A
L
I
N
E
-
F
A
M
A
K
-
E
S
-
B
-
L
K
-
P
A
K
-
R
0
0
K
-
P
U
I
-
A
R
A
K
-
K
E
R
s
-
L
U
I
E
R
-
E
N
I
C-
A
L
T
-
H
A
M
S
T
E
R
-
D
R
A
N
-
-
w
E
S
P
-
S
P
I
T
-
-
S
T
0
P
-
T
T
-
A
-
E
B
-
P
0
P
E
D
E
L
-
E
X
A
c
T
-
C
A
K
E
L
E
K
-
U
R
-
P
-
I
R
-
P
A
D
0
-
-
I
R
A
K
-
s
T
U
W
-
-
A
E
L
F
-
N
A
L
A
T
I
G
-
V
L
A
P
0
R
T
-
R
E
V
u
E
-
K
A
A
L
-
P
E
E
R
-
F
0
K
-
R
A
A
R
-
Z
E
T
-
0
L
-
N
-
0
I
-
S
I
R
A
R
-
R
E
I
S
D
E
K
E
N
-
E
I
A
-
Z
E
T
E
L
-
V
E
T
E
R
-
T
G
N
0
E
R
A
D
A
R
-
G
A
A
S
86
heid bestaat om poststukken
met deze eerste reis te laten
vervoeren. Deze stukken zullen
aan de voorzijde met dit bijzon
dere stempel worden gestem
peld. De achterzijde wordt voor
zien van een aankomststempel,
EERSTE REIS
M S KONINGIN BEATRIX
Gravenhage, Afdeling Loket-
dienst, Postbus 99130, 2500 NA
's-Gravenhage. Op de verzame-
lenvelop: Stempeling met posts
tempel Philatelica 75.
Nog een stempel naar aanlei
ding van een jubileumtentoon
stelling en wel Aerophilex 86
50 jaar de Vliegende Hollander,
die van 24 tot en met 27 april in
de Expozaal van het Jaarbeurs
complex te Utrecht wordt ge
houden. Correspondentie naar:
Postdistrict Utrecht, Postbus
99900, 3500 NA Utrecht. Op de
verzamelenvelop: Stempeling
met poststempel Aerophilex 86.
Op 22 april zal de eerste reis
plaats vinden van het m.s. Ko
ningin Beatrix van de Stoom
vaart Maatschappij Zeeland op
de dienst Hoek van Holland -
Harwich. Ter gelegenheid hier
van zal een bijzonder stempel
worden gebruikt en de mogelij k-
HOEK VAN HOLLAND
22 APRIL 1986
De stukken moeten naar: Be
heerder postkantoor Rotter-
dam-Coolsingel, Postbus 99110,
300 NA Rotterdam. Op de stuk
ken moet het volgende adres:
Ferry Line Manager, Sealink
UK Ltd, Parkeston Quay, Har
wich CO 12 4SR. Op de verza-
meiverpakking: Stempeling
met poststempel m.s. Koningin
Beatrix. Hierop ook duidelijk
naam en adres van de afzender
vermelden, de stukken moeten
voor 19 april in Rotterdam zijn
Wie alleen het bijzondere stem
pel wil kan de oude vertrouwde
methode toepassen en kan de
stukken in de verzamelverpak-
king naar de beheerder Rotter-
dam-Coolsingel sturen.
HERO WH