PZC/streek
VIERING VAN 60-JARIG JUBILEUM AXEL
Initiatieven
Conflict
lisl
Meevaller
Concurrentie
VRIJDAG 11 APRIL 1986
T oeristen lokken
met activiteiten
AXEL Leuke activiteiten om toeristen naar Axel te lokken. Bestuurslid Ab de Feyter van
de VVV Axel weet er nog wel een. „Wat zou je denken van een filmfestival. Jazeker, er staan in
Axel twee rolprenten op stapel. Ik kan nu al verklappen dat in september onze VVV-film in
premiere gaat. En straks komt er ook nog een film van de gemeente. Er wordt nu al hard
gewerkt aan de opnamen."
Axel omtoveren tot het Mekka van de
cinefiel, een tweede Cannes, daar kan
de VVV Axel z'n voordeel mee doen.
Er zou een deskundige jury in het
leven geroepen kunnen worden die de
op celluloid vastgelegde verrichtin
gen beoordeelt en er Oscars voor
uitdeelt. Er is vast wel een Axelse
kunstenaar bereid om tegen vergoe
ding een aantal van die beeldjes te
maken.
VVV-voorzitter Loes den Doelder
schudt bedenkelijk het hoofd. „Tja,
die filmkwestie is een hoofdstuk
apart. Eigenlijk zijn we blij gemaakt
met een dooie mus." Ze geeft uitleg.
De VVV-Axel liep vorig jaar al met
plannen rond om een promotiefilm
over Axel te maken, met de aantrek
kelijkste toerisctische aspecten van
de gemeente als middelpunt. Aardige
bijkomstigheid was dat de Amro-
bank, de gemeente een bedrag van
2500 gulden schonk. Dat bedrag werd
bestemd om de produktiekosten van
de film te dekken. In augustus vorig
jaar werden de eerste shots voor de
ivideoifilm gemaakt. Kort daarna
echter presenteerde wethouder Piet
Apers van toerisme een uitgebreid
draaiboek met daarin al de te filmen
objecten in de gemeente. „Toen heb
ben we toch even de wenkbrauwen
gefronst", zegt Den Doelder. „Alle
scholen en alle kerken, inclusief het
Koninkrijk van Jehovah Getuigen en
het kaartlokaal van de bejaarden,
moesten in de film worden verwerkt.
Dat zagen we dus niet zitten. Kijk, als
het gaat om kerken die een grote
historische en culturele waarde verte
genwoordigen, dan zeg ik akkoord,
maar bij mijn weten hebben we die in
Axel niet."
verenigen. Als men het over de VVV
heeft wordt er altijd gezegd, 'ze' moe
ten dit en 'ze' moeten dat. Maandag
avond had iedereen de gelegenheid
om met suggesties, plannen en pro
blemen te komen. Het is echt teleur
stellend om te zien hoe weinig mensen
dan op komen dagen."
Den Doelder en De Feyter zijn het
erover eens dat er in Axel best nog
wat initiatieven ontplooid kunnen
worden, maar ze weten ook dat daar
grenzen aan zijn. De Feyter: „Wij
hebben natuurlijk geen stadscentrum
van historische betekenis zoals Hulst,
maar toch kunnen wij ons centrum
aantrekkelijker maken. Neem het par
keerterrein bij het stadhuis, daar zou
men in de zomer best terrasjes rond
een kiosk of zo kunnen neerzetten. Nu
staan er alleen auto's, terwijl het
Szydlowskiplein er meestal wat verla
ten bij ligt. Die auto's horen daar in
feite thuis.
Het conflict was geboren. De bedoe
lingen van de VVV en de gemeente
lagen te ver uiteen om ze in één film
te verwerken. Den Doelder: „Wat de
gemeente wil is een film die interes
sant is voor nieuwe inwoners, terwijl
wij als VVV veel meer het accent
willen leggen op evenementen als
braderie, Boekweitfeesten, Oranje
feesten en noem maar op. We hebben
glashard gezegd dat we het op onze
eigen manier wilden doen, maar
daarmee hebben we wel dat bedrag
van 2500 gulden verspeeld. We beta
len de film nu uit de VW-kas, terwijl
de gemeente met de schenking een
eigen film maakt. Het jammer dat het
zo gelopen is, maar het is niet an
ders."
De première van de film zit er niette
min aan te komen en zal een van de
hoogtepunten vormen van de viering
van het 60 jarig bestaan van de VVV
Axel dit jaar. Afgelopen maandag was
er in Axel al een jubileumbijeenkomst
en een receptie in verband met de
mijlpaal. Den Doelder trok daar alle
registers open door een forumdiscus
sie te beleggen met vertegenwoordi
gers van de provinciale VVV, de Stich
ting Promotie Zeeuwsch-Vlaanderen
en de gemeente. „We wilden inder
daad het nuttige met het aangename
Gelukkig is Axel wat initiatieven be
treft niet helemaal op sterven na
dood. Integendeel, vind Den Doelder.
„We zijn heel blij met het initiatief om
de molen van Jozef op te knappen. Als
VW hebben ook zitting in het comité.
Die molen kan het historisch middel
punt van Axel worden. Ik weet zeker
dat daar veel mensen op af zullen
komen." Probleem is op dit moment
nog het financieren van de restaura
tie.
Het bestuurslid vindt dat het geld
voor de restauratie in eerste instantie
moet komen van particulieren, bedrij
ven en van de gemeente.
Gaat de hele operatie door, dan is is
het zo goed als zeker dat de VVV-Axel
in het pand dat tegen de molen is
aangebouwd een informatiekantoor
tje zal inrichten. „Daar zitten we meer
op onze plaats. De VW-infobalie is nu
nog in het stadhuis gevestigd, maar je
merkt dat een stadhuis voor een aan
tal toeristen toch een hoge drempel
heef', aldus voorzitter Den Doelder.
Ondanks de geringe opkomst vond de
voorzitter de forumdiscussie maan
dag niet echt een tegenvaller. Een
suggestie van een van de aanwezigen
om via het openbaar vervoer ook
toeristen uit de richting van Rotter
dam te halen, vindt ze een goed idee.
„We moeten ons inderdaad niet uit
sluitend op de Belgen richten."
Opmerkingen van directeur A. Bon
tenbal van de provinciale VVV gaven
het bestuur van de VVV-Axel stof tot
nadenken. Bontenbal zei dat de loka
le VW's zich in de toekomst minder
met promotionele zaken moeten bezig
en meer dienen te fungeren als visite
kaartje van de gemeente. „Een theo
retische stelling lijkt me, wij kunnen
om die promotie niet heen. Ik denk
niet dat wij er alleen maar moeten zijn
om verblijfaccommodatie onder toe
risten te verdelen. Wij kunnen vereni
gingen en organisaties juist helpen
om hun activiteiten te promoten. We
zitten uiteindelijk niet voor niets in
Axel Promotion, de werkgroep Spor
tieve Recreatie en de Stichting
Streekcentrum. Voor ons is het be
langrijk mensen naar Axel te halen,
alleen opvang is niet voldoende."
Overigens is de voorzitter niet onte
vreden over de nieuwe VVV structuur.
„Ik vind de oprichting van een streek-
VVV een goede zaak. Zo kunnen we
Axel ook het in kustgebied via folders
en dergelijke nadrukkelijker onder de
aandacht brengen. Axel is ook opge
nomen in het verblijfaccommodatie-
bestand. Bij de grootste WV's in
Zeeuwsch-Vlaanderen kan men in in
één oogopslag zien of er nog een bedje
vrij is in 's Lands Welvaren."
Den Doelder geeft toe dat de hotelac
commodatie in Axel beperkt is. „Die
is geheel afhankelijk van de behoefte.
Het heeft geen zin een hotel te bou
wen als je het niet vol krijgt. Boven
dien, en dat is maandag ook verschil
lende malen vastgesteld, dient het
accent in Axel te liggen op het koop-
toerisme en niet op het verblijftoeris-
me."
Binnen VW-kringen in Axel wordt
echter wel gehoopt dat er op camping
'Den Hamer' bij Axel tezijnertijd een
trekkershut verrijst. „We hebben dat
al eens met de campingeigenaar opge
nomen. Maar financieel heeft het alle
maal nogal wat voeten in de aarde.
Probleem is namelijk dat er een keten
is van trekkershutten in Nederland.
De tarieven voor het gebruik van die
hutten zijn overal gelijk. Daardoor
bestaat de kans dat men liever van de
hut bij het Veerse Meer gebruik
maakt."
Er bestaat geen twijfel over dat water
sportgebieden meer in trek zijn bij de
toerist. De kans echter dat de horizon
van de Axelse kreek gevuld zal zijn
met windsurfzeiltjes, is nihil. De kreek
is aangemerkt als natuurgebied en
daar valt niet aan te tornen.
Het VVV-bestuur is echter niet onte
vreden over het toeristische aanbod
van Axel. Den Doelder noemt het
Smitschorre terrein met z'n motor
cross, zweefvliegveld en golfbaan.
Straks komt daar ook nog een bos
met ruiterpaden.
„Het Smitschorreterrein is een wel
kome aanvulling op de jaarlijks te
rugkerende activiteiten", aldus Den
Doelder.
In het kader van het jubileum is de
VVV-Axel trouwens nog het nodige
van plan. Maandag 19 mei (tweede
Pinksterdag) wordt het concours hip-
pique gereden voor de VVV-ju-
blieumtrofee. Extra ondersteuning
geeft de VVV aan het wielerspekta
kel, de junioren-etappewedstrijd
Groot Axel, dat van 29 mei tot en met
1 juni wordt gehouden. Ook is de
vereniging van plan deze zomer in
samenwerking met andere instanties
een groots sportgebeuren in Axel te
houden. Verder werkt men mee aan
het feest rond het 750-jarig bestaan
van Zuiddorpe en aan de Maurits-
feesten. Zaterdag II oktober wordt
het jubileum afgelloten met een op
treden van de John White's Bigband
in cultureel centrum 'De Halle'.
WALDEMAR IJSEBAERT
De heer Lievens, de heer Bontenbal, Loes den Doelder en wethouder Apers ivlnr).
Astrid Oggel len Ab de Feijter.
Van fietsenmaker tot
rijwielhersteller
SINT-JANSTEEN Het leven van de 75-jarige Piet de
Poorter uit Sint-Jansteen wordt de laatste vijf decennia
beheerst door kinder-, cross-, opoe-, race- en gewone
fietsen; kortom twee-wielers zonder hulpmotoren. Hoewel
hij dagelijks de vervoermiddelen onder handen neemt,
heeft hij in de loop der jaren nog geen hekel aan fietsen
gekregen. Integendeel. De fiets ligt de bejaarde Steense
rijwielhersteller zeer na aan het hart.
„De fietsenmanie kwam op in 1935,
midden in de crisisjaren. Een fami
lielid van me was wielrenner en had
een begeleider nodig. Hij vroeg me:
„Piet kunde gai mai nie wa' assiste
ren?" en ik dacht: „Waarom ook
niet?" Zo begon het allemaal", ver
telt hij gezeten tussen binnen-, bui-
ten- en lekke banden, vleugelmoe
ren en kogellagers, in zijn werk
plaatsje. De Poorters belangstelling
voor de fiets groeide en amper een
jaar later kreeg hij van de Belg
Oscar Daemers in de jaren dertig
een bekend wielrenner de eerste
lessen in het 'fietsenmakersmétier'.
„Met deze kennis op zak werd ik in
Hoofdplaat fietsenmaker", zegt hij.
„De eerste jaren waren niet gemak
kelijk, want je kon amper onderde
len krijgen en het gereedschap wat
ik bezat was ook niet van de beste
kwaliteit, maar ja, ik redde het
toch".
De Tweede Wereldoorlog zorgde ook
in West-Zeeuwsch-Vlaanderen voor
veel onrust en leed. Franse en Belgi
sche soldaten werden door de Duitse
troepen opgedreven en de burgerbe
volking. bang voor het oorlogsge-
Fietshersteller Piet de Poorter.
weid, vluchtte voor de opmars van
de Hitler-soldaten.
De Pooter belandde in Sluis. „Ik had
alleen de meest noodzakelijke spul
letjes kunnen meenemen en toen ik
terug kwam in Hoofdplaat bleek
mijn hele werkplaats te zijn leegge
roofd. Gelukkig kon een klein ge
deelte nog teruggevorderd worden,
maar veel was het niet".
Even denkt hij na, dan vervolgt hij
met: „Jaja, het viel niet mee in die
jaren. Bovendien was er in de oor
logstijd bijna geen materiaal te
koop en de gedachte om weer op de
vlucht te moeten hield de wederop
bouw van mijn zaakje toch een
beetje tegen.
Toch had fietsenmaker De Poorter
in de oorlogsjaren ook nog wel eens
een meevallertje. Zo stond er op een
dag in 1943 een vertegenwoordiger
bij hem op de stoep die zeshonderd
buitenlandse banden te koop aan
bood voor vier gulden per stuk.
„Nu moet je weten, dat in die jaren
buitenbanden soms voor honderd
gulden verkocht werden, een mee
valler dus. Zeker als je rekening
houdt met de kwaliteit van die
banden. Normaal gesproken was die
erg slecht, omdat ze gemaakt waren
van tuinslangen of versneden auto
banden, maar deze partij was van
een uitzonderlijk goede kwaliteit",
benadrukt Piet.
Veel winst heeft hij op de banden
echter nooit gemaakt. Hij legt uit
waarom: „Ach jong, het was voor
iedereen een slechte tijd en ik had
weinig zin om te verdienen aan
andermans ellende, daarom ver
kocht ik de banden gewoon tegen
inkoopsprijs. Je kon gewoon niet
anders".
Tijdens de slag om de Westerschel-
de, aan het eind van de oorlog, ging
de werkplaats van De Poorter door
geallieerde bombardementen tegen
de vlakte. Een tegenslag. Tijdelijk
verhuisde hij met zijn gezin naar het
Oost-Zeeuws-Vlaamse Clinge, maar
toen de oorlogshandelingen achter
de rug waren, keerde hij weer terug
naar Hoofdplaat.
Een oude Engelse hut, een ijzeren
geval van binnen bekleed met hou
ten planken, deed tijdelijk dienst als
woonhuis voor de familie. „In 1955
keerde het tij en ik kreeg vergunning
om in Sint-Jansteen te beginnen als
fietsenmaker. Ik nam de kans waar
en verhuisde. Steen kreeg zijn zesde
fietsenspecialist", verhaalt hij.
Mede door de concurrentie was de
fietsenmaker genoodzaakt om meer
te doen dan alleen fietsen herstel
len. Zo legde hij zich verder toe op
de verkoop van gasflessen en petro
leum.
Langzaam kwam er een stijgende
lijn in de fietsenverkoop en ook de
bromfiets raakte meer en meer in
trek. De opkomst van dit nieuwe
vervoermiddel betekende overigens
wel dat De Poorter bijgeschoold
moest worden. Het diploma 'brom
fietsmonteur' werd na een 2-jarige
pittige schriftelijke cursus en twee
examens in Scheveningen behaald.
„Dat examen leverde mij nog heel
wat belangstelling op. Ik kreeg als
opdracht een wiel te spaken en op
mijn vraag of dit ook op de Belgi
sche manier gedaan mocht worden,
volgde een enigszins verbaasde
maar toch positief antwoord. Die
verbazing werd echter bij de heren
van de examencommissie nog groter
toen ik na het spaken over het wiel
ging lopen om de spaken goed vast
te zetten. Iedereen kwam naar dit
voor hen toch wel bijzondere
schouwspel kijken. Dat dit toch wel
een goede methode was bleek later,
want ik kon met het diploma op zak
huiswaarts keren".
Fietsenmaker De Poorter is van
mening dat je tegenwoordig niet
meer over 'fietsenmaken' kunt spre
ken. „Wie maakt er nog fietsen,
niemand. Door de dure arbeidslonen
is het vervangen van een onderdeel
veel goedkoper dan daadwerkelijk
repareren. Om die reden heeft ook
de term 'rijwielherstellen' zijn intre
de gedaan. Noem het een aanvulling
op het woordenboek", klinkt het wat
gelaten.
Ondanks zijn 75 jaren is hij nog niet
van plan om te stoppen met zijn
vakuitoefening. „Als je stil zit, dan
leef je niet", zegt hij. En met deze
lijfspreuk in gedachte richt De
Poorter zijn aandacht weer op wat
hij noemt 'zijn tweede liefde': de
fiets.
EDY DE WITTE
