almanak
KMS-directie: niet
in RSV-stijl
blijven doormodderen
Gebied bij Dishoek na
vondst van bom ontruimd
Smit-Kroes geërgerd
over optreden van
kamerlid Eversdijk
Schouwen gaat over op rolemmer
Forse claim
België voor
bergingswerk
Mont Louis
STAATSSECRETARIS BESLUIT:
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
'Overheid moet
investeren in
VO W-project'
Forse daling van
faillissementen
ZEEUWSE
Flinke duinbrand
in Westkapelle
'DUIZENDPONDER' IN DUINEN
PAGINA 11
'Verheugend'
Ontruiming
UITSPRAKEN BI
Naam
1,7 Miljoen
ZEELAND'
VRIJDAG 11 APRIL 1986
Dr A. van der Zwan
AMSTERDAM (GPD) - De
vaste oeververbinding met
Zeeuwsch-Vlaanderen, het
Schiphol-project, diverse pro
jecten in de Rotterdamse ha
ven, achterstanden in het on
derhoud van onze infrastruc
tuur zoals het wegennet. De
directeur van de Nationale
Investerings Bank (NIB), dr. A
van der Zwan, weet zo een
aantal interessante bouwpro
jecten te noemen waar de
overheid in zou kunnen inves
teren. Tesamen met bedrijfs
leven en particuliere beleg
gingsmaatschappijen overi
gens, waar men „zit te sprin
gen om te kunnen investeren
in rendabele projecten. Het
geld loopt overal de spuigaten
uit", aldus Van der Zwan.
Bij de presentatie van het
jaarverslag 1985, donderdag in
Amsterdam, gaf Van der Zwan
een nadere uitwerking van zijn
herhaalde oproepen voor meer
overheidsinvesteringen.
„Hoogconjunctuur, zoals we
die nu kennen, duurt niet eeu
wig. Het gaat erom het juiste
moment te kiezen voor nieuwe
overheidsinvesteringen". Vol
gens de voormalige hoogleraar
zou Nederland daar met name
de komende twee a drie jaar
van moeten kunnen profite
ren.
Het kabinet dat na de verkie
zingen in mei aantreedt, zou
hierover de beslissingen moe
ten nemen. Vele instellingen
wachten tot na de verkiezin
gen om met hun plannen te
komen, aldus Van der Zwan,
die met name de vaste oever
verbinding in Zeeland, voor
een aansluiting met de Ka
naaltunnel naar Engeland, en
de plannen voor Schiphol
noemt. Over bedragen wil Van
der Zwan eigenlijk niet praten,
maar een bedrag van 4 a 5
miljard gulden in de nieuwe
kabinetsperiode, zoals de
PvdA heeft voorgesteld, noem
de hij desgevraagd „realis
tisch".
(Zie voor verslag Nationale
Investerings Bank pagina 7).
DEN HAAG Het aantal uitgespro
ken faillissementen blijft dalen. Al
leen in maart al daalde het aantal
faillissementen met 27 procent in
vergelijking met dezelfde maand een
jaar eerder. Afgelopen maart waren
dat er 396 tegen 542 in maart 1985. In
Zeeland daalde het aantal over de
eerste drie maanden van dit jaar met
11; van 34 naar 23, een daling van
ruim 30 procent. Dit blijkt uit tellin
gen van het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS), die donderdag zijn
gepubliceerd.
Het aantal faillissementen over de
eerste drie maanden daalde landelijk
van 1558 (1985) naar 1082. Per provin
cie is dat: Groningen 49 (vorigjaar 63),
Friesland 29 (61), Drenthe 32 (36),
Overijssel 67 (80), Gelderland (121
(162), Utrecht 72 (87), Noord-Holland
169 (307), Zuid-Holland 285 (396),
Noord-Brabant 140 (218), Limburg 72
(91) en Flevoland 23 (23).
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG - De Koninklijke Maatschappij De Schelde
(KMS) in Vlissingen mag een tweede serie van vier Multi-
purpose-fregatten voor de Koninklijke Marine bouwen.
Staatssecretaris J. van Houwelingen (defensiematerieel)
heeft dit donderdag besloten. De KMS-directie is 'verheugd'
over het besluit.
De bewindsman schrijft in een brief
aan de Tweede Kamer dat de bouw
van in totaal acht M-fregatten (de
eerste serie van vier is thans in aan
bouw) binnen het ontwerp-Marine-
plan voor de periode 1987-1996 past.
De bouw van de marinevaartuigen
werd in de Defensienota van 1984
aangekondigd.
De schepen kosten 360 miljoen gulden
per stuk. In de contracten met De
Schelde en Hollandse Signaalappara
ten (HSA) is rekening gehouden met
een totale serie van acht.
Het contract met de KMS voor de
eerste vier schepen kwam in juni vorig
jaar tot stand. Daarin hield de be
windsman een optie open op nog eens
vier identieke oorlogsvaartuigen.
Van Houwelingen deelt de Kamer nu
mee dat hij heeft besloten gebruik te
maken van die optie.
Over de schepen ontstond vorig jaar
onzekerheid toen in september be
kend werd dat het ministerie van
Defensie serieus studeerde op een
halvering van de tweede serie tenein
de tegenvallers op de begroting op te
vangen. Het fregatten-project is des
tijds met spoed in gang gezet om de
werkgelegenheid bij de Vlissingse ma
rinewerf te steunen.
Directeur drs A.B.A. de Smit van De
Schelde sprak gisteren desgevraagd
van 'een bijzonder verheugende ont
wikkeling' voor het bedrijf. De invul
ling van het bestaande contract over
eenkomstig de beslissing van Van
Houwelingen is volgens hem 'een
kwestie van dagen'.
De Smit zei dat de werkgelegenheid
bij de afdeling scheepsnieuwbouw
van De Schelde door het besluit 'een
flink aantal jaren' verzekerd is. Glo
baal neemt de bouw van één M-fregat
een klein jaar in beslag.
WESTKAPELLE Een duinbrand,
aangewakkerd door een straffe noord
oosten wind, heeft donderdagavond
in Westkapelle zo'n 4500 vierkante,
meter duinbegroeiïng verbrand. De
brandweer van Westkapelle heeft de
brand geblust. De duinbrand woedde
aan de zuidkant van het dorp, nabij
de Joosjesweg.
Staatssecretaris Van Houwelingen
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG - 'Niet doormodderen in
RSV-stijl'. Onder dat motto gaat de
Koninklijke Maatschappij De Schel
de (KMS) in Vlissingen akkoord met
het omstreden advies over de toe
komst van de marinewerven, dat
voormalig Unilever-topman dr.
Goudswaard aan minister Van Aar-
denne (economische zaken) heeft uit
gebracht.
De Schelde vindt dat er op de markt
geen plaats is voor drie Nederlandse
marinewerven, zo blijkt uit een pers
bericht van de hand van directeur drs.
A.B.A. de Smit. „Daar moet de eerste
vijf jaar alleen maar geld bij", consta
teert de KMS-topman. „Als de poli
tiek het plan-Goudswaard niet over
neemt, zit de overheid opgezadeld
met financiële verplichtingen die ver
rassend veel op die in de RSV-zaak
lijken".
Zoals bekend komt het advies van
Goudswaard erop neer dat de beide
staatswerven De Schelde en Rotter-
damsche Droogdokmaatschappij
(RDM) ten opzichte van Wilton Fij-
enoord in Schiedam een voorrangspo
sitie innemen bij het verkrijgen van
exportorders.
De KMS, aldus De Smit, vindt dat het
plan Goudswaard op alle hoofdpun
ten overeen komt met de voorwaar
den waarop KMS, RDM en Wilton in
1983 gered zijn uit het RSV-débacle.
De directeur zegt dat er op die manier
'enig uitzicht' is, dat De Schelde en
RDM de grote overheidssteun op de
kleine exportmarkt voor marinebouw
waarmaken.
Minister Van Aardenne besloot in '83
te saneren 'en uitdrukkelijk niet alle
drie ex-RSV-bedrijven in stand te
houden', aldus de KMS.
Zoals bekend wil Wilton Fijenoord het
plan niet aanvaarden. „Toch", aldus
De Smit, „hebben ze in 1984 al over
heidssteun geaccepteerd op voor
waarde dat ze met die voorrangsposi
tie van KMS en RDM in de marine-
bouw akkoord gingen".
En hij vervolgt: „Het wordt wat
kunstmatig allemaal als Wilton Fij-
(Slot zie pagina 12 kolom 4)
BRUSSEL (AP) - De Belgische staat
eist een forse schadevergoeding voor
de berging van 30 containers met
uranium hexafluoride uit de Mont
Louis, de Franse vrachtvaarder die
in august 1984 na een aanvaring met
de veerboot Olau Brittania voor de
Belgische kust zonk.
Een woordvoerder van de Belgische
regering verklaarde dat de rekening,
374.209.026 Belgische franks (een klei
ne.20 miljoen gulden), is gebaseerd op
de kosten van de berging van de
containers, de berging van het schip
zelf, de bestrijding van de milieuver
vuiling veroorzaakt door de schip
breuk en de bewaking van het wrak.
Een Londense rechtbank moet nog
uitmaken wie schuld heeft aan de
aanvaring. De woordvoerder gaf te
kennen dat hetzij de eigenaren van de
Mont Louis, hetzij de eigenaren van
de veerboot de rekening krijgen ge
presenteerd. Hij wees erop dat het bij
maritieme ongelukken lang kan du
ren voor een schuldige is aangewezen.
Leden van de duik- en demonteergroep bij de inmiddels onschadelijk gemaakte en uitgegraven Engelse
vliegtuigbom.
VLISSINGEN - De duik- en demon
teergroep van de koninklijke mari
ne in Vlissingen heeft donderdag
een Engelse vliegtuigbom onscha
delijk gemaakt die was gevonden
in de duinen tussen Vlissingen en
Zoutelande, ter hoogte van cam
ping Dishoek. De camping moest,
evenals een iets verder gelegen
hotel en woningen en boerderijen
in de nabijheid, worden ontruimd.
De rijkspolitie zette in verband
met de demontage van de 'duizend
ponder' de omgeving af en ook het
scheepvaartverkeer op de Wester-
schelde werd tijdelijk stopgezet.
De bom werd omstreeks het midda
guur gevonden toen in opdracht
van het Waterschap Walcheren her
stelwerkzaamheden werden uitge
voerd aan de duinen. De vliegtuig
bom bevond zich op nauwelijks
twee meter diepte en op slechts
geringe afstand van het wandelpad
dat over de duinen voert.
Hoewel met grote regelmaat explo
sieven worden gevonden langs de
Zeeuwse kust, ging het in dit geval
volgens luitenant-ter-zee eerste klas
H. J. B. Peeters om een bijzonder
exemplaar. „Deze bom had een che
mische ontstekingsbuis. Die vinden
we niet veel. Bommen met een
dergelijke ontsteking werkten
meestal wel", zo zei hij na afloop
van de demontage.
De demontage kon pas omstreeks
tien minuten voor drie beginnen. De
duik- en demonteergroep - de de
montage vond plaats onder leiding
van sergeant J. Steijn - was tot de
conclusie gekomen dat de bom niet
kon worden vervoerd. Om de de
montage ter plaatse te kunnen uit
voeren, moest eerst het gebied wor
den afgezet en bewoners en vakan
tiegangers in een straal van 35C
meter worden verzocht tijdelijk el
ders onderdak te zoeken. De groep
Valkenisse van de rijkspolitie kreeg
bij dit karwei assistentie van de
groep Veere. De brandweer van Val
kenisse en een ambulance warer
eveneens ter plaatse voor het geval
dat de demontage niet volgens de
regels zou verlopen. Luitenant Pee
ters toonde zich na afloop ingeno
men met de manier waarop politie
en brandweer zich hebben ingezet
om de zaak tot een goed einde te
brengen. De afzetting van het ge
bied bleek overigens geen eenvoudi
ge zaak. Via de talrijke flets- en
wandelpaden wisten mensen toch
de afzetting te omzeilen. Uit de
reacties van deze mensen bleek
echter dat dat geheel onopzettelijk
was gebeurd.
De ontruiming van de camping en
het hotel ging heel wat gemakkelij
ker. Daarbij speelde ook een rol dat
door het slechte weer slechts wei
nig bezoekers aanwezig waren.
Ook mensen die verder van de
vindplaats verbleven dan de 350
meter waarbinnen het gebied ont
ruimd moest worden, kregen don
derdag de politie op bezoek. Bin
nen een straal van 600 meter moes
ten ramen en deuren worden ge
opend. Dat betrof met name de
woningen in het vakantiedorp Ve-
benabos, waar overigens ook
slechts een gering aantal bezoekers
verbleef.
Nadat de afzetting en ontruiming
waren gerealiseerd, verwijderden de
explosieven-experts de ontste
kingsbuis met behulp van een zoge
naamde raketklem. Dat werktuig
wordt op de ontstekingsbuis aange
bracht en bevat twee kleine
springladingen. Die worden op af
stand tot ontbranding gebract en
veroorzaken dan een draaiende be
weging van de klem, zodat de ont
stekingsbuis uit de bom wordt ge
draaid. Dat karwei verliep donder
dag vlekkeloos. De onstekingsbuis
was in goede staat. Uit het opschrift
bleek dat de bom in september 1944
is vervaardigd.
De verwijdering van de aanvuurla-
ding leverde meer problemen op.
Die bleek door corrosie erg vast te
zitten. Desondanks was de demon
tage om vijf over drie een feit. De
bom werd daarna afgevoerd en zal
later tot ontploffing worden ge
bracht.
Ook in de nieuwe wijken van Zierikzee is het systeem van de rol-emmer inmiddels ingevoerd.
Museumruzie in Goes; 't mag
eigenlijk geen naam hebben.
KERKWERVE Voor eind april is
heel Schouwen-Duiveland, uitgezon
derd de binnenstad van Zierikzee,
voorzien van rolemmers van de reini
gingsdienst. Met de invoering is al in
september een begin gemaakt. De
rolemmers komen in de plaats van de
plastic huisvuilzak. In totaal worden
op Schouwen-Duiveland 12.000 van
dergelijke rijdende containertjes met
een inhoud van 240 of 120 liter ge
plaatst.
Ondanks de nodige kritiek in de voor
bereidende fase is het fenomeen ro
lemmer inmiddels al aardig ingebur
gerd. De reinigingsdienst heeft er al
goede ervaringen mee opgedaan. En
er zijn weinig negatieve reacties van
mensen die de rolemmer gebruiken,
aldus desgevraagd directeur J. Land
man.
Deze maand wordt de bevolking van
de laatste dorpen waar nu nog met
plastic zakken wordt gewerkt van
rolemmers voorzien: Noordwelle, Se-
rooskerke, Ellemeet, Ouwerkerk en
Nieuw-Haamstede alsmede de buiten
gebieden rondom deze kernen, waar
onder het uitgestrekte 'Platte van
Schouwen'.
Verder is het de bedoeling begin mei
te starten de rolemmer in Zierikzee-
centrum. De nieuwe wijken van de
stad zijn al voorzien, maar Zierikzee
'binnen de wallen' geeft nog de nodige
problemen, maakt de directeur van de
reinigingsdienst duidelijk. Dit geldt
met name een aantal straten waar de
bewoners geen achteruitgang hebben
of niet van een brandgang gebruik
kunnen maken om de rolemmers bui
ten te zetten, zoals d» Sint Janstraten,
Rode Dorp, een gedeelte Nieuwe Ha
ven en de Dam.
Directeur Landman geeft overigens
de verzekering dat de reinigingsdienst
de probelemen volkomen onderkent.
„De situatie verschilt van straat tot
straat. Waar de rolemmer problemen
geeft, zullen we proberen om in over
leg met de bewoners tot een zo goed
mogelijke oplossing te komen. En we
zijn ons er terdege van bewust dat dit
in individuele gevallen lang niet altijd
gemakkelijk zal zijn".
De reinigingsdienst Schouwen-Dui
veland heeft 1,7 miljoen gulden geïn
vesteerd in de overschakeling op de
rolemmer voor de vuilinzameling.
Aanleiding was onder meer de werk
omstandigheden van het personeel te
verbeteren. Want de arbeidsbelas
ting van de beladers is met gebruik
making van de rolemmer en daar
voor ontworpen beladingssystemen
een stuk minder. Het ophaalsysteem
is bovendien beter beheersbaar en de
straten blijven verschoond van plas
tic zakken, aldus de heer Landman.
De reinigingslasten zijn in verband
met de komst van de rolemmer ver
hoogd met 16,80 gulden. Maar de
directeur tekent daar direct bij aan,
dat de gebruikers dit bedrag weer
grotendeels besparen omdat geen
huisvuilzakken meer moeten worden
aangeschaft. De reinigingsdienst
heeft de afgelopen tijd op heel Schou
wen-Duiveland een twintigtal, overi
gens meest matig bezochte, voorlich
tingsavonden over de invoering en het
gebruik van de rolemmer gehouden.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG - Minister N. Smit-Kroes
van verkeer en waterstaat vindt het
bepaald geen goede zaak dat het
CDA-Tweede Kamerlid H. Eversdijk
zich als voorzitter van een binnen-
vaartorganisatie kritisch uitlaat
over het regeringsbeleid, terwijl hij
datzelfde beleid in zijn hoedanigheid
van kamerlid steunt. „Onbegrijpe
lijk" is de enige kwalificatie die drs
Smit voor deze houding kan vinden.
In antwoord op schriftelijke vragen
van de WD-Kamerleden J. van Rey,
J. te Veldhuis en B. Korthals, zegt
Smit-Kroes: „Zeker hij als lid van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
diende er van op de hoogte te zijn dat
het regeringsbeleid bij de afweging
van de verschillende maatschappelij
ke belangen niet uitsluitend van de
binnenvaartbelangen mag uitgaan".
In zijn jaarrede als voorzitter van de
Christelijke Bond van Ondernemers
in de Binnenvaart (CBOB) noemde
het Zeeuwse Kamerlid op 28 februari
het regeringsbeleid voor de binnen
vaart teleurstellend.
Maar in de Tweede Kamer, zo blijkt
uit de antwoorden, had hij als volks
vertegenwoordiger heel wat minder
kritiek. „De heer Eversdijk heeft als
lid van de Tweede Kamer, evenmin
overigens als de CDA-fractie, bij de
huidige onderwerpen van kritiek blijk
gegeven, of andere'standpunten ver
kondigd dan het regeringsstand
punt", zegt de bewindsvrouw kribbig.
Zij gaat ook in op de Oosterschelde-
werken, waarvan de enorme kosten
hebben geleid tot uitstel van werken
in de scheepvaartsector. Op 26 februa
ri - twee dagen vóór de gewraakte
jaarrede van Eversdijk - stemde de
CDA-fractie er mee in dat een tekort
van 132 miljoen gulden bij dit mon
sterproject voor bijna de helft (60
miljoen) ten laste werd gebracht van
het artikel scheepvaartwegen en ha
vens van Smit-Kroes' begroting.
Voor wat betreft de beslissingen over
de Oosterscheldewerken laat Smit-
Kroes het voor Eversdijks verant
woording 'dat hij als voorzitter van
een binnenvaartorganisatie ver-
Slot zie pagina 12 kolom 4)
Drc^H. Eversdijk
VLISSINGEN - De 26-jarige Vlissinger W. J„ die in november '83 werd
veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf wegens de roofmoord op de
Vlissingse bejaarde mevrouw B. C. van Loenhout-Roelse, is, naar de
Vlissingse politie donderdag bekend heeft gemaakt woensdagmiddag in
Vlissingen ontsnapt aan zijn drie begeleiders.
Dat gebeurde omstreeks half drie thuis bij J.'s familie. Sindsdien is hij
spoorloos. J. zat gevangen in Veenhuizen in Drenthe. Hij moest nog tot 1
augustus 1990 zitten. J. bracht samen met zijn neef H. J. J. in de nacht van 14
op 15 mei '83 de alleenwonende mevrouw Van Loenhout om het leven in haar
woning aan de Willem Witsenlaan in Vlissingen. H. J. J. werd voor zijn aandeel
in de roofmoord veroordeeld tot vijfjaar gevangenisstraf en onvoorwaardelijke
ter beschikkingstelling van de regering.
Bouw tweede serie
fregatten bij KMS
