fORAZON A QUINO PRESIDENT
de risK
vandaag
Elfstedentocht in
barre kou van start
Voortgezet onderwijs
neemt 'Elfstedenvrif
Daling gasinkomsten
dit jaar compenseren
Taakverdeling IKV-bestuur
Onzichtbare
kruisraket
Dc
Benzine morgen
3 ct goedkoper
BELANGRIJK NIEUWS!
Gesprek
Tekort
Onbereikbaar
Rooks
EG handhaaft
premie voor
aardappelmeel
Nieuwe stijl
in Moskou?
L UBBERS IN BRIEF AAN KAMER:
V.
Stabilisering
Koude Elfstedendag
VANDAAG: ELFSTEDENTOCHT
MORGEN: STARTEN WIJ DE VOLVO SHOW
£29e jaargang no. 48
Ifoensdag 26 februari 1986
BONN (Reuter/UPI) - Een Rus
sische kunstmaan, ter grootte
van een touringcar en min
stens 10 ton zwaar, is uit haar
baan geraakt en keert lang
zaam in onze dampkring te
rug. Het grootste gedeelte zal
dan verbranden, maar men
verwacht dat er toch nog stuk
ken ergens op de Aarde zullen
vallen. Westduitse autoriteiten
voorspellen dat dit morgen zal
gebeuren maar door de onre
gelmatige koers van de satel
liet konden zij niet zeggen
waar de brokstukken terecht
zullen komen.
De 18 meter lange satelliet, die
op 28 december door de Sow-
jets werd gelanceerd, kwam
niet in de voorbestemde baan.
Hoewel daarover door de
Sowjet-Unie nooit bijzonder
heden werden onthuld kon uit
de gepubliceerde gegevens
worden geconcludeerd dat er
bij de lancering iets mis was
gegaan.
Manilla - Corazon Aquino legt de eed af als president van de Filipijnen
Marcos wijkt uit
Inaar eiland Guam
I MANILLA/WASHINGTON (RTR-AFP-UPI) - De Filipijnse dictator Ferdinand Marcos is
dinsdag uitgeweken naar Guam, een eiland in de Stille Oceaan. Na een bewind van 20 jaar gaf
hij onder de toenemende druk uit eigen land en uit het buitenland het presidentschap op. Zijn
opvolger is Corazon Aquino, die 's morgens vroeg werd beëdigd tot staatshoofd.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, George Shultz, maakte
het aftreden van Marcos tijdens een
persconferentie in Washington be
kend. Hij zei dat de Verenigde Staten
I met de nieuwe regering onder me
vrouw Aquino zullen samenwerken.
Volgens Shultz was president Reagan
verheugd over de vreedzame macht
soverdracht op de Filipijnen.
Marcos was in de loop van de morgen
tijdens een sobere plechtigheid in het
Malacanang-paleis nog beëdigd als
staatshoofd door de president van het
hooggerechtshof. Hij verscheen daar
na op het balkon en zei dat hij nooit
zou aftreden. Enkele uren later werd
hij met zijn familie en naaste mede
werkers overgevlogen naar de Ameri-
Dodelijke steekpartij - De politie
in Zaanstad heeft dinsdag de 19-jarige
J.K. en de 19-jarige J. van V. uit
Zaanstad aangehouden die hebben
bekend dat zij betrokken waren bij
een dodelijke steekpartij in de nacht
van zaterdag op zondag in Apeldoorn.
Daarbij kwam de 17-jarige André van
Werven uit die plaats om het leven.
kaanse luchtmachtbasis Clark ten
noorden van manilla. Gisteravond
maakte het Witte Huis bekend dat hij
naar Guam was overgebracht. Guam
is een Amerikaans trustgebied.
Shultz zei dat de VS hun „trouwe
bondgenoot" Marcos een vrijgeleide
hadden aangeboden. Marcos bracht
de nacht door op Clark.
Corazon („Cory") Aquino, de weduwe
van de in augustus 1983 vermoorde
oppositieleider Benigno Aquino, ver
scheen voor de televisie na het vertrek
van Marcos. „De lange doodsstrijd is
PZC
De Russische partijleider Gor-
batsjov vindt een topoverleg
met president Reagan zinloos
zonder uitzicht op een wapen
akkoord.
PAGINA 3
De Ziekenfondsraad verwacht
dat er op het eind van dit jaar
een tekort zal zijn van onge
veer 1,6 miljard gulden.
PAGINA 5
Hulpverleningsinstanties in
Zeeland zijn in de weekeinden
en avonduren niet of nauwe
lijks te bereiken.
PAGINA 9
Vrijheidsstrijder Steven
Rooks wil bij zijn nieuwe ploeg
een wielerheld worden.
PAGINA 16
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Varia: 7
Beurs en financiën: 6
Provincie: 9,10,11,13,14 en 15
Sport: 16 en 17
voorbij. We zijn eindelijk vrij...morgen
begint een nieuw leven voor ons
land". Tienduizenden Filipino's
stroomden de straten op, Zingend en
■dansend, en ontstaken vuurwerk,
toen ze hoorden van Marcos' vlucht.
Duizenden drongen het presidentiële
Malacanang-paleis in het centrum
(Slot zie pagina 4 kolom 1)
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - De Europese premie
voor de fabricage van aardappelzet
meel blijft de komende drie jaar
bestaan. Een verheugde minister
Braks van landbouw deelde gisteren
na afloop van de EG-landbouwraad
mee dat op België na alle landen de
politieke wil hebben uitgesproken
deze zgn. evenwichtspremie drie jaar
te handhaven.
Dat betekent dat de toch al in finan
ciële moeilijkheden verkerende Ave-
be-zetmeelindustrie in Stadskanaal
de komende drie jaar nog f 24 miljoen
per jaar aan ondersteuning uit de
EG-kas zal krijgen.
Een ander belangrijk besluit is dat
aan de chemische industrie tegen een
redelijke lage prijs 500.000 ton suiker
kan worden geleverd.
Grote meningsverschillen bestaan
nog ten aanzien van een Europese
opkoopregeling van melk.
LEEUWARDEN (GPD) - De veertiende Elfstedentocht is vanochtend
om vijf uur onder barre weersomstandigheden en met een record
aantal deelnemers van start gegaan. In totaal 317 wedstrijdrijders en
meer dan 16.000 toerrijders bonden de schaatsen onder voor de
ijselijke, 200 kilometer lange tocht. Zij werden geconfronteerd met een
temperatuur, die schommelde rond de min dertien graden. In de
Zuidwesthoek van Friesland vroor het zelfs bijna negentien graden.
De weersomstandigheden van zich toen in een van de EHBO-
vanochtend riepen herinneringen
op aan de tocht van 1963, toen
slechts 156 van de 10.007 rijders de
finish haalden. De verwachting is
dat de 65 EHBO-posten langs de
route vandaag hun handen vol
zullen hebben aan mensen met
bevriezingsverschijnselen. Met na
me de uitstekende lichaamsdelen,
zoals de neus, oren, kin, vingers en
voeten, zullen het moeten ontgel
den.
Dr. Dick Kramer, lid van het be
stuur van de Vereniging De Frie-
sche Elf Steden en belast met
medische zaken, had de rijders
gisteravond nog nadrukkelijk ge
waarschuwd. „Zodra de deelne
mers een aanhoudende tinteling
voelen, dreigt bevriezing en moe
ten ze naar een EHBO-post gaan".
De EHBO houdt in ieder geval
rekening met het ergste. Vandaar
dat er in totaal 500 vrijwilligers zijn
ingeschakeld om de verwachte
stroom van patiënten op te van
gen. Ook vorig jaar, toen er sprake
was van milde weersomstandighe
den, was het aantal mensen dat
zich onder medische behandeling
moest laten stellen, opvallend
groot. Bijna tien procent van de
ruim 16.000 deelnemers meldde
in
posten.
Het traject van de Elfstedentocht
ziet er volgens ijsmeester Kroes
goed uit. De conditie van het ijs is
ondanks de felle zon van de laatste
dagen niet aangetast. Wel moeten
de rijders op zeventien plaatsen
klunen, niet veel meer dan in vorig
jaar het geval was. Bij Witmarsum
moet over een afstand van 200
meter worden geklund, bij Kims-
werd 250 meter en bij Harlingen
zelfs 400 meter.
Net als vorig jaar zijn ook vandaag
weer talloze buitenlanders van
start gegaan. Er waren aanmeldin
gen uit België, Amerika, Joegosla-
vië, Engeland, Polen, Zweden,
West-Duitsland, en Schotland.
Met name in België wordt de be
langstelling voor de tocht steeds
groter.
Het vervoer van de deelnemers
verliep soepel. Hoewel veel treinen
volgens een woordvoerder „goed
vol" zaten, is er nooit sprake ge
weest van overbelasting voor de
NS. De extra treinen die de Spoor
wegen achter de hand hadden ge
houden, hoefden niet eens te wor
den ingezet. Wel was dinsdag op de
aanvoerwegen naar Leeuwarden
sprake van grote filevorming.
Voor de meeste rijders in de Elfstedentocht is het dorpje Kimswerd een
'beruchte' kluunplaats. De inwoners waren gisteren druk bezig met het
uitrollen van tapijten.
VLISSINGEN - In Zeeland heeft -
evenals in de rest van het land -
een groot aantal scholen voor het
voortgezet onderwijs van de mo
gelijkheid gebruik gemaakt om de
leerlingen vandaag een vrije dag
te geven. Deze scholen hebben per
jaar recht op 60 vakantiedagen en
er wordt altijd geadviseerd om er
daar enkele van achter de hand te
houden. Zijn alle dagen echter al
verdeeld over de verschillende
vakanties, dan bestaat nog de mo
gelijkheid om in ruil voor de vrije
dag ter gelegenheid van de Elfste
dentocht een vakantiedag in te
leveren.
Bij de inspectie van het voortgezet
onderwijs in Roosendaal had men
geen inzicht in het aantal scholen
in Zeeland dat vandaag 'ijsvrij'
heeft gegeven, omdat het iedere
school vrij staat om de mogelijk
heid te benutten.
Voor het basisonderwijs evenwel is
ijsvrij niet toegestaan en ook het
beroepsonderwijs ziet in de Elfste
dentocht geen aanleiding voor een
vrije dag. „Maar leerlingen die aan
de tocht mee willen doen, krijgen
zonder probleem vrij", voegde di
recteur M. A. P. Verhoeven van de
Vlissingse MTS daar wel aan toe.
MANILA - Kort na zijn slecht bezochte beëdigingsplechtigheid verklaarde
president Marcos van de Filipijnen dinsdag dat hij nooit zou aftreden. Twee
uur later nam hij de wijk naar een VS-basis. Rechts zijn vrouw Imelda Marcos.
DEN HAAG (ANP) - Het dagelijks
bestuur van het Interkerkelijk Vre
desberaad (IKV) is bereid voorstellen
te ontwikkelen voor een verdeling
van taken en verantwoordelijkheden
tussen secretariaat en dagelijks be
stuur. Daartoe werd dinsdagavond
besloten op verzoek van IKV-secreta-
ris Mient-Jan Faber en zijn medewer
kers, aldus een bekendmaking van
het dagelijks bestuur. Volgens het
bestuur zal dit de nodige tijd vragen.
Het IKV kwam dinsdag bijeen naar
aanleiding van uitspraken van Mient-
Jan Faber in een interview met NRC-
Handelsblad van afgelopen zaterdag.
Daarin verklaarde hij dat de tijd van
het Komitee Kruisraketten Nee
(KKN) voorbij is en dat hij daarom
voor het IKV geen plaats meer ziet in
het KKN. IKV-voorzitter prof. dr. J.
van Putten toonde zich „uitermate
ongelukkig" over het interview.
In de vergadering van het dagelijks
bestuur bleek dinsdag verdeeldheid
te bestaan over de vraag of het inter
view wel opportuun was, aldus de
bekendmaking. Het bestuur bena
drukte verder dat het IKV-standpunt
ten aanzien van het KKN eind novem
ber vorig jaar is vastgelegd in een
brief aan het comité. Het IKV ziet tot
aan de Tweede-Kamerverkiezingen
van 21 mei geen taak meer voor het
KKN weggelegd en wil daarna weel
bij een komen om te bezien of en zo ja
nieuwe gezamenlijke acties nodig zijn,
zo luidde het standpunt toen. Daarin
is geen verandering gekomen, aldus
de bekendmaking.
DEN HAAG (GPD) - Premier Lubbers
wil al binnen enkele maanden maat
regelen nemen om de voor 1987 drei
gende halvering van de aardgasin
komsten te compenseren. Dit schrijft
hij in een brief aan de Tweede Ka
mer. Het kabinet vindt dat het over
heidstekort in dat jaar „in ieder
geval" niet mag stijgen.
Voor het besluit om al op korte ter
mijn maatregelen te nemen, verwijst
Lubbers naar het feit dat de voordelen
voor burgers en bedrijven van de
dalende olieprijzen zich al in de loop
van dit jaar voordoen. De nadelen
voor het rijk zullen voor het grootste
deel echter pas in 1987 zichtbaar
worden.
Al eerder heeft onder meer minister
Ruding (financiën) bekendgemaakt
voorstander te zijn van een verhoging
van de benzineaccijns als compensa
tie voor de dalende aardgasinkom
sten. De brief van Lubbers maakt
duidelijk dat het kabinet invoering
van deze maatregel niet wil uitstellen
tot 1 januari.
De ministerraad zal waarschijnlijk
vrijdag al een eerste overzicht krijgen
van de te verwachten tegenvallers.
Dat gebeurt in de zgn. Kaderbrief van
minister Ruding, die bedoeld is als
leidraad bij het opstellen van de ko
mende begroting. De verwachting is
dat Ruding daarin de wenselijkheid
ROTTERDAM (ANP) - De benzi
neprijs gaat morgen, donderdag
opnieuw met drie cent omlaag.
De gemiddelde prijzen aan de
zelftankpomp worden dan 148,00
cent voor super- en 143,00 cent
voor normale benzine. De huidi
ge prijsverlaging wordt voorna
melijk veroorzaakt door de dol
larkoers, die dinsdag tot rond de
2,55 gulden zakte. Zo is dinsdag
in Rotterdam meegedeeld. Afge
lopen zaterdag werd benzine
ook al drie cent goedkoper.
zal uitspreken om in 1987 ongeveer 13
miljard te bezuinigen.
Uit de brief van Lubbers, waarover de
Kamer waarschijnlijk volgende week
zal debatteren, blijkt verder dat de
bescherming van de positie van de
burgers niet langer voorop staat in de
overwegingen van het kabinet.
De minister van olie van Saoedi-
Arabië, Ahmed Zaki Jamani, heeft
alle OPEC-landen en landen die niet
lid zijn van dit oliekartel opgeroepen
samen te werken om een verdere
daling van de olieprijs tegen te gaan.
De oliemarkt heeft onmiddellijk ge
reageerd op de uitlatingen van de
Saoedische oliefunctionarissen. De
prijzen van ruwe olie op de markt in
New York stegen voor het eerst sinds
midden januari.
Inmiddels zijn de vier Afrikaanse
lidstaten van de OPEC (Organisatie
van Olie-Exporterende Landen) over
eengekomen om een eigen tak van
het oliekartel op te richten, de Afri
can Hydrocarbon Association. Dat
hebben de vier dinsdag bekendge
maakt in Algiers.
,e Sowjet-Unie heeft -
'opnieuw - afgerekend
met een brok politiek uit het
verleden. Zonder de naam
van de in 1982 overleden
Leonid Breznjev te noemen kwam de
nieuwe eerste man in het Kremlin,
Michael Gorbatsjov, gistermorgen bij
de opening van het 27ste partijcon
gres in Moskou met forse kritiek op
het beleid van zijn voorganger. Zes
uur lang was hij aan het woord, de
man van de 'hervormingen' in het
economische systeem van de Sowjet-
Unie. Zes uur. waarin hij er grote
nadruk op legde dat de verstarde
economie van het land nieuwe impul
sen nodig heeft. Gorbatsjov, de Russi
sche partijleider van de verjonging en
de vernieuwing, heeft in het eerste
jaar van zijn optreden al bij verschil
lende gelegenheden laten blijken dat
hij vast van plan is om de vastgelopen
Russische samenleving uit de perio-
de-Breznjev nieuw elan mee te geven.
Op betrekkelijk jonge leeftijd stootte
hij door naar de partijtop. Voor Sow-
jet-begrippen iets volstrekt nieuws. In
korte tijd werd in de hoogste regionén
van de partij een groot aantal oudge
dienden vervangen enof afgevoerd.
De discussie over de problemen waar
aan de Sowjet-economie mank gaat
en over de nieuwe partijlijn, nodig
voor een ombuiging, kreeg kans om
openlijker te worden gevoerd dan ooit
tevoren. Veel aandacht trok Gorbats
jov in november vorig jaar in Genève
bij zijn topontmoeting met de Ameri
kaanse president Reagan. Kortom,
Moskou en de rest van de wereld
maakten kennis met de stijl van een
nieuw soort leider: nuchter, hard, za
kelijk en inspirerend. Het gisteren
begonnen partijcongres is vooral be
doeld om die nieuwe, moderne
aanpak te bevestigen. Daarom is er
met meer dan gewone belangstelling
naar uitgezien.
Toch is op deze eerste dag van het
vijfjaarlijkse massale gebeuren in
Moskou echt spektakel uitgebleven.
De veroordeling van de laksheid, de
verlammende bureaucratie en het ge
brek aan vermogen om nieuwe wegen
in te slaan, samen kenmerkend voor
de Breznjev-periode, bleef in algeme
ne termen verpakt. Naast een meer
terloopse afsluiting van deze episode
was er vooral ook ruimte voor zelfkri
tiek, voor een scherpe doorlichting
van de binnenlandse economische en
sociale verhoudingen, voor een op
roep om er hard tegenaan te gaan. Het
westen, kijkend naar het verloop van
dit partijcongres, is speciaal geïnte
resseerd in Gorbatsjovs bedoelingen
op het terrein van de buitenlandse
politiek en de vraagstukken van inter
nationale ontwapening. Hoe komen in
Moskou de machtsverhoudingen te,
liggen? Welke speelruimte zit er in het
e^en ruwe als subtieie pokerspel van
voorstellen om de wapenwedloop te
rug te dringen, waarin de Sowjet-Unie
en de Verenigde Staten beurtelings
aan gooi zijn? Misschien geeft het nu
begonnen grootscheepse optreden
voor de gestaalde kaders in Moskou
wat meer inzicht in de werkelijke
bedoelingen en achtergronden, waar
naar het voor zelfs de geoefendste
waarnemers nog vaak gissen is.
Partijcongressen in Moskou zijn -
uitzonderingen daargelaten
doorgaans slaapverwekkende verto
ningen. De deelnemers komen dagen
achtereen bij elkaar om vele urenlan
ge redevoeringen aan te horen. Rede
voeringen waarin uitzicht op de toe
komst van de Sowjet-samenleving
wordt geschilderd. Uitzicht overigens
dat steeds vijf jaar later niet blijkt te
zijn bereikt. Het 27ste partijcongres
zal niet veel anders verlopen. Er is een
geijkt patroon van ijzeren regels dat
weinig ruimte laat voor verrassingen.
Ditmaal is de kijker van het partijcon
gres gericht op het jaar 2000. Een
termijn, overzichtelijker dan de lange
periodes waarin voorgangers van Gor
batsjov op de dingen vooruitliepen.
De nieuwe leider in het Kremlin
waagt zich ook niet aan allerlei opti
mistische voorspellingen over de Sow
jet-samenleving. Militair en econo
misch tobt de Sowjet-Unie met vele
en grote problemen. De ineenstorting
van de olieprijzen is de laatste tegen
valler, aan dat alles toegevoegd. Als
grootste olieproducent ter wereld
krijgt het land te maken met een
geweldige inkomstenderving. Voor de
defensiebegroting van de Russen kan
dat niet zonder gevolgen blijven. Gor
batsjovs belangrijkste doel, een ver
nieuwing van de Sowjet-economie,
wordt daarom een opdracht tegen de
verdrukking in. Er is grote achter
stand weg te werken en er wachten
nieuwe tegenvallers. Het nu begonnen
partijcongres in Moskou zal zo moge
lijk meer vragen oproepen dan ant
woorden opleveren.
vdM.
WASHINGTON (DPA/AFP) - In de VS
worden kruisraketten ontwikkeld
die onzichtbaar zijn voor radar. Het
gaat om raketten die door vliegtui
gen worden gelanceerd.
Vermoedelijk worden er ruim duizend
toegevoegd aan het huidige arsenaal,
zo is dinsdag vernomen van een
woordvoerder van het Amerikaanse
ministerie van defensie.
De nieuwe raketten krijgen ook een
groter bereik dan de huidige, worden
nauwkeurig en kunnen gemakkelijker
op het doel worden ingesteld. Zij
heten dan ook „verbeterde kruisra
ketten", „Advanced Cruise Missiles"
of ACMs, aldus de woordvoerder.
Matige tot krachtige oostenwind.
Overwegend zonnig en droog. Tempe
ratuur vanmiddag omstreeks het
vriespunt.
ANJELIERSTRAAT 5 7 Telefoon 01100 16810
