mug sterft
zachte dood
marine presenteert
zich op vlootdagen
van den helder
PZC/ vrijdagkrant
4
pleziervaart:
niet schipperen
met veiligheid
VRIJDAG 21 JUNI 1985
De onstuimige groei
van het surfwezen
heeft het verkeer te
water een stuk
gecompliceerder
gemaakt. Dat heeft
geleid tot het invoeren
van nieuwe regels voor
de kleine vaartuigen. Ze
staan in het bijzonder
reglement voor kleine
vaartuigen en ze zijn
bedoeld om de veiligheid
op het water te
bevorderen.
In het reglement worden
voorwaarden gesteld voor het
gebruik van bepaalde
vaarwegen door kleine
vaartuigen, waaronder
zeilplanken. Op bepaalde
wateren zal niet zonder motor
mogen worden gevaren en moet
er zoveel mogelijk rechts
worden gehouden. Oversteken
moet hier op de snelst mogelijke
manier gebeuren.
Op andere vaarwegen is het
varen met een zeilplank
fotografie: wim riemens
verboden op de voor de
doorgaande vaart bestemde
gedeelten. Hier mag wel met een
zeilplank de vaarweg worden
overgestokem, maar dat moet
dan wel zo snel mogelijk
gebeuren zonder de scheepvaart
te hinderen. De wateren waar
het hier om gaat zijn ondermeer
vermeld op de door de ANWB
uitgegeven windsurf- en
informatiekaart voor Nederland
1985.
Overtreding kan worden
gestraft met een hechtenis van
ten hoogste tien dagen of een
geldboete van maximaal
honderdvijftig gulden. Hoewel
het ministerie van verkeer en
waterstaat heeft aangekondigd,
dat het besluit deze zomer nog
van kracht zal worden heeft de
rijkspolitie te water er een hard
hoofd in dat men tegen die tijd
al zover zal zijn met de
instructie van de eigen mensen.
„Ik weet zelf nog niet wat er in
dat reglement staat", meldt
adjudant Langendoen van de
rijkspolitie te water in
Wemeldinge.
Met het nieuwe binnenvaart
politiereglement achter de
hand heeft men echter nu al
voldoende houvast om op te
treden tegen gevaarlijk
manouvrerende surfers. En
verder kan men ook nog
teruggrijpen naar het
reglement dat geldt voor het
Schelde-Rijnkanaal. Daar mag
alleen - en dan uitsluitend aan
stuurboordzijdemet de motor
worden gevaren. Regelmatig
worden er op dit kanaal toch
zeilers en surfers aangetroffen.
Windsurfers die zich op de
hoogte willen stellen van wat
mag en wat niet is toegestaan
kunnen veel informatie vinden
in de waterrecreatiekrant
Zeeland, verkrijgbaar bij de
vvv's of rechtstreeks te
bestellen bij de provincie St.
Pieterstraat 42 postbus 6001
4330 LA Middelburg. Algemene
informatie over het plankzeilen
is beschikbaar bij het
Koninklijk Nederlands
Watersport Verbond, Van
Eeghenstraat 94,1071 GL
Amsterdam 020-642611
JACQUES CATS
Zelfverzekerd stapt het
nauwelijks geklede meis
je de met horregaas afge
schermde ruimte binnen waar
zo'n vijfduizend muggen drei
gend rond zoemen. Om te ga
randeren dat er niet 'gerom
meld' is met de muggen of dat
zich allemaal mannelijke
niet-stekers in de cabine be
vinden, mag een ieder er via
een 'sluisje' zijn hand in ste
ken. Drie nieuwsgierigen pro
beren het en worden in korte
tijd flik geprikt. Het meisje
wordt niet gestoken.
Volgens de directeur van de
firma uit Roosendaal die de
publiciteitsstunt komt dat
omdat zij van top tot teen is
ingesmeerd met zijn produkt:
Zzzz-Stop, een anti-muggenlo-
tion. Volgens het bedrijf gaat
het hier om „het anti-muggen-
produkt bij uitstek en abso
luut ongevaarlijk voor men
sen". De sterk naar citroen
ruikende lotion „beschermt
zeker vijf uur". Het spul mag
dan werken, de prijs is niet
gering: f 24,95 voor een flacon
van 125 cc.
Na de proef met het meisje legt
prof. Wery, verbonden aan het
Instituut voor Tropische Ge
neeskunde in Antwerpen, uit
dat alleen vrouwtjesmuggen
steken. Mannetjesmuggen ne
men genoegen met een suike-
rig slokje nectar uit bijvoor
beeld het hart van een bloem.
Er zijn wel tweeduizend soor
ten muggen. Daarvan 'steken'
er zo'n honderd. Prof. Wery
omschrijft deze laatste catego
rie als insecten met „antropo-
fiele neigingen".
Gevreesde soorten zijn de
overbrengers van malaria en
gele koorts. Toen Napoleon in
1802 33.000 soldaten naar Haiti
stuurde, wonnen de muggen
de oorlog. Maar liefst 29.000
dapperen werden het slachtof
fer van dit zoemende legioen
'amazones'.
Het leven van de mug be[
in het water, waarin de i
zeer kleine larve zich uitsl
tend voedt met organisi
stoffen. Deze larven bevinl
zich op de meest vreej
plaatsen: in oude autobani
gevuld met water, in wal
plasjes op braakliggende i
reinen, in ondergelopen l
ders en in de bladoksels
planten.
De larven ontwikkelen zich
volwassen muggen hange
tegen de oppervlakte van
waterspiegel, en zullen bint
afzienbare tijd uitvliegen
zich vervolgens voort te
ten.
Muggen zien niet veel: zei
zeer bijziend en bovendieno
nog kleurenblind. Om dat
compenseren hebben zij
zeer hoog ontwikkelde tast
reukzin. Zij kunnen op
afstand hun 'bloedmaalti
waarnemen.
Het 'slachtoffer' bevindt
op het moment dat de
nadert, meestal in een di
slaap. Geheel onder de dek
kruipen helpt niet, want
vrouwtje heeft op afstand
infra-rode uitstraling van
lichaam van de belaagde
lang waargenomen. Een
ker plekje wordt gezocht
vervolgens kan het slurpen
ginnen. Resultaat: een k
bultje dat kan uitgroeien
een grote jeukende bobbel
hankelijk van de allergie
de gestokene.
Het is niet zo dat muggen 'zo
bloed' lekkerder zouden
den. Elk willekeurig slacht
fer is het haasje bij de bijte
Als ze hun behoeften mi
kunnen bevredigen.
Gelukkig is er nu dus
nieuwe „wondermiddel".
Na dertig minuten mag
meisje de cabine weer uit,
dat eerst de vijfduizend vrt
wenmugjes door een
muggenspiraal' om zeep
geholpen. „Nee, terug in
kooitjes krijgen we ze nit
lacht prof. Wery, „en een mi
genplaag lijkt ons niet zo flji
•••v.v.v.v.v.v
handig boekje voor
beginnende zeiler
Zeilen is al zo oud als de
wereld. Bij wijze van
spreken dan. De zeilsport niet.
Die is pas ontstaan in de
zeventiende eeuw. De eerste
zeilclub ter wereld werd in 1720
opgericht in het Ierse Cork. In
de achttiende en negentiende
eeuw was deze sport en vorm
van recreatie nog een elitaire
aangelegenheid. Dat is nu niet
meer zo. In Nederland heeft
vooral de onderwijzer Bulthuis
bijgedragen tot de
popularisering van het zeilen.
Hij ontwierp in 1928 de
BM-klasse (Bergumermeer),
eeh open zeilboot, die door de
lattenbouwwijze uitermate
geschikt was om door amateurs
te worden gebouwd. Deze BM
en de latere 'vergrote' BM, wat
tegenwoordig de 16-m2-klasse
is werd zeer gewild. Vandaag
de dag varen er nog duizenden
van deze boten.
Zeilen kun je niet leren uit een
boek. Althans niet alleen. Je
krijgt het pas goed onder de
knie door het veel te doen.
Niettemin is een goed lesboek,
waarin je nog eens op het
gemakje de theorie kunt
doornemen, onontbeerlijk. Het
helpt in ieder geval het zeilen
sneller te leren.
Er zijn vele zeilinstructieboeken
op de markt, maar deze zijn
veelal - zo luidt de klacht van de
Nederlandse Vereniging van
Watersportopleidingen VNWO)
- „té compleet, té gedetailleerd,
té moeilijk, gezien het nieuwe
BPR (Binnenvaart
Politiereglement, dat i april
vorig jaar van kracht is
geworden, H. V.) verouderd en
vooral te duur".
De VNWO heeft daarom een
nieuw instructieboekje het licht
doen zien: Zeilhandleiding voor
Beginners. Een beknopt, helder
geschreven (dus zeer geschikt
voor kinderen) en compleet
boekje voor de beginner met
aardige vergelijkingen („wind
van de zijkant heet voor een
fietser zijwind, maar voor een
zeiler halve wind"). Er worden
zaken behandeld, waarmee de
leerling de eerste week bij een
zeilschool te maken krijgt, zoals
het zeilklaar maken, overstag
gaan, opkruisen, gijpen,
aanleggen en afvaren, de
terminologie van de onderdelen,
wat schiemanswerk (knopen) en
eenvoudige zeiltechniek. Geen
verdienste, maar wel een
voordeel is dat in de
VNWO-uitgave het nieuwe BPR
- beperkt, maar wel de
belangrijkste regels - is
opgenomen.
Aan de techniek van het zeilen
wordt voldoende aandacht
besteed, maar op het gebied van
de veiligheid hebben de
schrijvers één ding uit het oog
verloren: de
man-over-boordmanoeuvre
ontbreekt. Dat is een
manoeuvre, die volgens een
strak en duidelijk schema
verloopt om in een minimum
aan tijd een overboord geslagen
opvarende uit het water te
halen. Een niet zo eenvoudige
klus, want met een zeilboot kun
je niet zomaar even stoppen en
'achteruit slaan'. Het niet
behandelen van die manoeuvre
is des te opvallender, omdat
zeker bij beginners een ongeluk
in een klein hoekje zit.
HANS VONK
Zeilhandleiding voor Beginners, een
uitgave van de VNWO en geschreven
door Af. R. Leenstra, F. A.M. Luiten
enA. F.A. van Rijn. Prijs f 4,75. Te
bestellen bij de VNWO in Weesp. Prijs
in de boekhandelf 6,50.
Ze staan tot in Vlissingen: de
borden met daarop de aan
kondiging, dat de nationale
vlootdagen op 28, 29 en 30 juni
plaatsvinden in Den Helder.
Het organiserend comité zet
zich schrap voor de ontvangst
van rond de honderdvijftigdui
zend bezoekers.
Voor het publiek is het een
mooie gelegenheid om de onder
zeeboten, fregatten, mijnenve
gers en opnemingsvaartuigen
niet alleen maar aan de buiten
kant, maar ook van binnen te
bezichtigen. Er kunnen met mij
nenvegers vaartochtjes worden
gemaakt op de rede van Den
Helder. En landingsvaartuigen
en sleepboten maken tochten
door de marinehaven. Ook bui
tenlandse schepen worden voor
bezichtiging opengesteld.
De marineluchtvaartdienst ver
zorgt demonstraties met het
lange afstands-patrouillevlieg-
tuig van het type Orion en met
helicopters van het type Lynx.
Demonstraties worden er even
eens gegeven door de duik- en
demonteergroep van de marine.
Daarnaast staan er brandblus-
en reddingsdemonstraties op
het programma. In een grote hal
geeft een expositie een beeld
van de verschillende diensten
van de Koninklijke Marine.
De Nieuwe Haven van Den Hel
der is goed te bereiken met het
openbaar vervoer. Vanaf het
station onderhouden bussen
pendeldiensten met het haven
terrein. Mogen de bezoekers vrij
rondkijken, filmen en fotografe
ren is tijdens de Nationale
Vlootdagen verboden. Maar er
is genoeg materiaal te koop om
als herinnering mee te nemen.
Pleziervaarders moeten ni
schipperen met de veili
heid aan boord: dat is de ondt
toon van een voorlichtingscai
pagne onder de titel 'het wati
op...veiligheid aan boord'. Jaa
lijks vinden er aan boord vi
pleziervaartuigen ongevalli
plaats door brand of explosit
Ze komen voort uit mankemt
ten aan gas- of benzine-install
ties. Ook kan er sprake zijn vi
een onoordeelkundig gebruii
De voorlichtingscampagne
bedoeld om de veiligheid ai
boord van pleziervaartuigen
vergroten en booteigenaren ai
te zetten regelmatig de install
ties te laten controleren.
Het Technisch Bureau t
Bevordering van Schade-pi
ventie heeft een lijst met ti|
samengesteld rond de brandvi
ligheid op pleziervaartuige
Daarin wordt gewaarschui
voor het ondeskundig aanle
gen van een gasinstallatie.
daarom nooit zelf experimenl
ren. Voorkom rampzalige gevi
gen en laat de aanleg van
gasinstallatie aan de vakmi
over.
De gasfles moet aan boordt
een afzonderlijke goed gevenl
leerde ruimte worden opgestel
Deze ruimte moet op het laags
punt zijn voorzien van een op
ning naar buiten. Het is vi
groot belang die ventilatie-op
ning regelmatig op de mogelij
aanwezigheid van verstoppi
gen te controleren.
De gasfles moet rechtop sta
en moet niet door schommel
gen van het schip kunnen vf
schuiven. Rook nooit bij I
verwisselen van de gasfles.
luidt een andere tip. En zorg ocl
dat er geen ander open vuuri
de omgeving is.
Op de fles moet de juiste druW
gelaar worden gemontee:
Voor propaan- en voor butaai
gas zijn verschillende regel as
nodig. De uitsluitend goed?
keurde gasslangen moeten a
een bepaalde lengte voldoen
moeten passende slangkle:
men hebben. Het wordt aan»
volen die slangen om de M
jaar te vervangen. Verbinding!
en leidingen dienen regelma'
op lekkages te worden gecontr
leerd. Dat moet gebeuren n
zeepsop. Het gebruik van kas
sen of lucifers om een lek cp
sporen is volledig uit den bol
Een ontdekt lek mag ook ni
met tape of kit worden gerep
reerd.