kleintjes
Faillissement ADM aangevraagd
na weigering van boedelkrediet
Jongen kaapt bus en
rijdt vrouw dood
OK HOGE CONCENTRATIES IN ZEELAND
leen vervolging
egens meineed
[ABP-stafleden
Spanning langs
igrens China
:n Vietnam
vandaag
België
PERSONEEL BEZET LAATSTE AMSTERDAMSE WERF
nnm-
Visstand
Over de brug
Winst
Kerncentrale
Surséance
Aanhoudende vorst
228e jaargang no. 15
Vrijdag 18 januari 1985
MISLUKTE POGING
TOT STAATSGREEP
ÏN BOLIVIA
La PAZ (RTR) - De Boliviaanse
■veiligheidsdienst is een zoekactie be
ltonnen naar twee voormalige lege
rofficieren die woensdag een misluk-
Ite poging tot staatsgreep hebben ge-
Idaan. Dit is donderdag meegedeeld
[door de woordvoerder van het minis
terie van binnenlandse zaken.
Veel bewolking, tegen de avond kans
op wat lichte sneeuw, middagtempe-
ratuur omstreeks min 3, matige tot
vrij krachtige wind uit oostelijke rich
ting.
kunt u telefonisch opgeven. Bel
'Middelburg 01180-27651 Terneuzen 01150-944571
Vlissingen 01184-15144 Hulst 01140-14058|
Goes 01100-31800 Zierikzee 01110- 538C
PROVIN
oial
E
EUWï
if nou
mm
Door Ruud Kreutzer
PEKING - De Chinese premier Zhao Ziyang heeft zijn
Nederlandse ambtgenoot Lubbers uitgenodigd voor een
officieel bezoek aan China. Premier Zhao deed deze
uitnodiging tijdens een gesprek met minister van buiten
landse zaken Van den Broek, die deze week de gast is van
de Chinese regering.
Van den Broek zei van zijn kant dat Zhao welkom is in
Nederland wanneer hij de volgende keer naar Europa
komt, waarop de Chinese premier voorzichtig positief
reageerde.
In het gesprek, dat ongeveer een uur duurde, zei Zhao
verder dat China verheugd is over het herstel van de
relaties met Nederland en sprak hij de hoop uit dat dit
„ongehinderd" verder zou gaan. Dat was een duidelijke
verwijzing naar de mate van betrokkenheid van de
Nederlandse marine met de aflevering van de twee
onderzeeboten aan Taiwan. De Chinese waardigheid staat
daarbij op het spel, aldus Zhao.
Minister Van den Broek antwoordde dat Nederland alle
begrip heeft voor de Chinese gevoeligheden en dat de
regering vastbesloten is om risico's te vermijden. In het
onderhoud werd nog eens duidelijk hoe dat China groot
belang hecht aan goede relaties met West-Europa, inclu
sief Nederland. China wil dat de Westeuropese landen een
grotere rol spelen bij de modernisering van de economie.
Lubbers
LEEUWARDEN (GPD) - Achter de gesloten deuren van de conferentie
zaal waarin de beslissing werd genomen om een voorlopige datum
(aanstaande woensdag, 23 januari) vast te stellen voor de Elfstedentocht,
is het optimisme over het doorgaan beduidend groter geweest dan in de
officiële verklaring naar voren kwam. „De kwaliteit van het ijs is op
sommige plaatsen nog slecht", aldus voorzitter Ir. Jan Sipkema in zijn
aanloop naar het grote nieuws.
lichtvervuiling door
iou naar alarmgrens
provincie. Deze piekwaarde nam in de
loop van de dag sterk af en daalde s
'avonds tot 199 microgram. Volgens ir
G. M. van Overloop, hoofd van de
onderafdeling technologie van milieu
zaken bij provinciale waterstaat, was
er donderdagavond in Zeeland dan
ook geen reden een waarschuwingsfa
se in te laten gaan. Hij sloot echter
niet uit dat de situatie in de provincie
vandaag, vrijdag, verslechtert. Bij een
dagwaarde (gemiddelde over 24 uur)
van 500 microgram zwaveldioxyde
per kubieke meter lucht per uur, gaat
een alarmgereling in werking. Dat
houdt in, dat naast een aantal instan
ties in de medische sector ook bedrij
ven gewaarschuwd worden. In Zee
land worden ieder uur op zes meet
punten in de provincie de zwaveldio-
xyde-waarden gemeten. Uit deze cij
fers is een tendens waar te nemen dat
de verontreiniging in de loop van de
dag afnam.
De vervuiling boven ons land is af
komstig uit onder meer Duitsland.
Daar is de situatie momenteel ernstig.
In het westelijk deel van het Roerge
bied is donderdag in de loop van de
dag zelfs alarmfase 2 afgekondigd.
Het ministerie van volksgezondheid
heeft laten weten dat alle particuliere
autoverkeer in bepaalde gebieden
VLISSINGEN - De winter begint een ernstige bedreiging te vormen voor onze lucht. In bijna
het hele land blijven sinds donderdag de verontreinigde rookgassen van de industrie boven
de grond hangen doordat de lucht door het koude sneeuwdek onvoldoende wordt verwarmd
|en niet meer opstijgt. Een laag smog blijft als een deken boven het land hangen. In Limburg
verd donderdag de zogenoemde waarschuwingsfase ingesteld. Dat houdt in dat lijders aan
vaatziekten of aan aandoeningen aan de luchtwegen wordt geadviseerd binnenshuis te
blijven. Automobilisten wordt gevraagd hun auto te laten staan en gebruik te maken van het
openbaar vervoer. Aan fabrieken is verzocht zwavelarme brandstoffen te gebruiken.
look de situatie is Zeeland was don-
Iderdochtend ernstig. In Tholen werd
■bijvoorbeeld in de vroege ochtend een
[concentratie van 592 microgram zwa-
Iveldioxyde per kubieke meter lucht
[per uur gemeten, de hoogste in de
■President Siles Zuazo ontsloeg drie
[weken geleden toen de chef-staf van
[het leger José Olvis Arias nadat be-
lkend was geworden dat deze een coup
■voorbereidde.
[DEN HAAG (ANP) - De drie stafmede-
I werkers van het Algemeen Burger
lijk Pensioenfonds (ABP) die door de
■zakenman Willem Meijer van mei
lied zijn beschuldigd, zullen niet
[worden vervolgd. Volgens officier
Ivan justitie mr J. van Opstal zijn er
■onvoldoende bewijzen. Hij heeft
IMeijers advocaat mr E.Ch. Kuhn
[daarom meegedeeld dat de zaak is
[geseponeerd.
[De drie stafmedewerkers in kwestie
[zijn de bedrijfsjurist mr L.L. Putzeist,
[drs. A.C. Moorman, hoofd afdeling
[exploitatie onroerend goed, en mr W.
[Hoevenagel, adjunct-hoofd onroerend
[goed. Zij hebben onder ede verklarin
gen afgelegd in het voorlopig getui
genverhoor, dat op verzoek van Meijer
[wordt gehouden. De zakenman wil
[gegevens om een schadevergoedings-
[procedure van tien miljoen gulden
[aanhangig te maken tegen burge
meester Gruijters van Lelystad. Deze
[betitelde hem in 1983 als „chanteur"
[heeft betiteld in zijn rapport over
[onregelmatigheden bij het ABP.
[De drie stafmedewerkers hebben ge
legd dat zij niets te maken hebben
gehad met de opstelling van een ano-
[mem zwartboek, over de wantoestan
den bij het ABP. Meijer beschuldigde
hen daarop van meineed.
PEKING/HO CHI MINH STAD (RTR-
LPP-UPI, - China en Vietnam hebben
elkaar donderdag beschuldigd van
grensoverschrijdingen. Volgens een
verklaring uit Peking hebben Chine
se militairen de Vietnamese aanval
len afgeslagen waarbij een onbekend
aantal slachtoffers viel. Vietnam zei
«at honderden Chinese soldaten „in
de pan waren gehakt",
het persbureau Nieuw-China zei dat
Vietnamese soldaten woensdag bij
Laoshan in de provincie Yunnan wa
len binnengedrongen. Daaraan gin-
sen hevige artilleriebeschietingen
vooraf waarbij ruim 10.000 granaten
neerkwamen.
De Vietnamese staatsradio meldde op
'ijn beurt dat de Vietnamese grens
troepen honderden Chinese militairen
hadden „vernietigd" die de afgelopen
dagen de provincie Ha Tuyen waren
binnengedrongen.
LONDEN - Een jonge Zuidamerikaans e zeehond duikt op uit een wak in
de Whipsnadierentuin bij Londen. Voor het eerst sedert jaren vroor het
zeehondenwater in de dierentuin bijna helemaal dicht.
vandaag, v rijdag, tussen zes en tien
uur verboden is. Vooral de steden
Duisburg, Müllheim, Essen, Oberhau-
sen en Bottrop zijn getroffen. Daar
zullen de scholen dichtblijven. Ook in
het oostelijk deel van het Roergebied
dreigt een verslechtering van de toe
stand. Bij het ministerie van binnen
landse zaken van Noordrijn-Westfalen
werd niet uitgesloten dat de alarmfa
se 2 in de loop van de nacht ook daar
wordt afgekondigd.
Boven bepaalde stedelijke agglome
raties in België is de luchtverontrei-
nigng zo toegenomen dat de autori
teiten donderdag electrische centra
les en olieraffinaderijen opgedragen
hebben onmiddellijk over te schake
len op zwavelarme brandstof. De
luchtverontreiniging doet zich voor
al voor boven Brussel, Antwerpen en
Gent. Eerder op de dag was er al een
waarschuwing uitgegaan aan men
sen met ademhalingsstoornissen om
binnenshuis te blijven.
In Zeeland werden donderdag de vol-
(Slot zie pagina 12 kol. 4)
„Er zal hard gewerkt moeten wor
den om de knelpunten weg te
werken." Vanuit het conclaaf (11
bestuursleden en 20 rayonhoofden)
echter meldde bestuurslid jhr. Gus-
taaf Witsen Elias dat er tijdens het
geheime beraad een unaniem ver
trouwen heerste in een goede afloop
van de planning. Witsen Elias: „Nie
mand heeft een tegenstem laten
horen. We geloven er allemaal in."
De Friese weerdeskundige Hans de
Jong ondersteunt die verwachting.
„Aan de hand van de laatste infor
matie durf ik te zeggen dat de kans
op doorgaan 97 procent is."
Zondagmorgen rond tien uur, komt
de top van de organisatie opnieuw
bijeen om dan de definitieve beslis
sing te nemen.
Toen voorzitter Jan Sipkema met
de plechtigheid die bekend is van
een pauskeuze bekend maakte dat
er voor het eerst sinds 22 jaar weer
een streefdatum was, sloeg er een
hoera-stemming los. Het was een
emotioneel moment voor de aan
deze historische tocht zo verknoch
te Friezen die vrijdagmorgen met
een kop in chocoladeletters op de
voorpagina van de Leeuwarder
Courant lazen hoe de zaak er voor
staat: Itsilheve....! (Het gaat los
PTT'ers die aan de eventuele Elfste
dentocht deelnemen, krijgen van
het bedrijf een aantal faciliteiten
verleend. Voorwaarde is echter dat
het dienstbelang dat moet toelaten
en de tocht in zijn geheel moet
worden volbracht.
Schaatsliefhebbers voor het histori
sche Friese gebeuren onder de
PTT'ers hebben zoals dat heet
'recht op één dag buitengewoon
verlof met behoud van loon'. Dat
verlof kan worden verlengd met nog
een halve of hele dag als de duur
van de reis naar Leeuwarden en
terug dat nodig maakt.
SNEEK - Voorbereidingen Elfstedentocht: In Sneek was de brandweer donderdagmorgen bezig met
'ijstransplantatie'. Watervogels hielden op de route een groot wak open. De ijsschotsen uit het 'nieuwe' wak
werden in het oude gelegd, waarna de watervogels naar het nieuwe wak moesten verhuizen.
AMSTERDAM (ANP) - Het einde van
de scheepsreparatiewerf Amster
damse Droogdok Maatschappij
(ADM), de enige werf voor zeesche
pen die de hoofdstedelijke haven nog
heeft, lijkt onafwendbaar. Bewind
voerder D. Grosheide adviseerde de
rechtbank donderdag een faillisse
ment en vroeg tevens bij het Arbeids
bureau ontslag aan voor de 880 werk
nemers. De rechtbank beslist van
daag of volgende week dinsdag, zei
Grosheide tegen het personeel.
De bezetting van de werf door de
werknemers, die donderdagochtend
vroeg begon, is hiermee nog niet van
de baan. Er moet volgens Gijs Honing
van de Industriebond FNV nog ant
woord komen op een aantal vragen.
Zolang geen definitief faillissement is
uitgesproken, bestaat er nog kans,
meent hij, dat het rijk en de banken,
die niet mee wilden werken aan een
laatste reddingspoging, namelijk een
boedelkrediet van 4,5 miljoen gulden,
„tot bezinning komen".
Grosheide deelde het personeel ech
ter mee geen andere mogelijkheid dan
een faillissement te zien, omdat er
geen geld meer is en de lonen uitbe-
HAARLEM (ANP) Een 13-jarige
jongen uit Haarlem heeft donderdag
avond in Beverwijk een bus gekaapt
en is daarmee tot stilstand gekomen
tegen de gevel van een gebouw in
Haarlem. Een vrouw is door de bus
geschept en later aan haar verwon
dingen overleden.
Volgens de politie heeft de jongen in
Beverwijk de bus gestolen en vervol
gens een ritje gemaakt. Waarom hij de
(lege) bus heeft gestolen is nog ondui
delijk. Voor zover wij hebben kunnen
natrekken is de jongen een echte
busfanaat, aldus de politiewoordvoer
der.
Ook de materiële schade die de jon
gen heeft aangebracht is groot. Ten
minste vijf auto's zijn door de jongen
geramd. Daarnaast zijn nogal wat
lichtmasten beschadigd, aldus de
woordvoerder.
i i
AMSTERDAM - Personeel van de Amsterdamse Droogdok Maatschappij
(ADM) heeft donderdagochtend om zes uur de werfbezet. Deze actie volgde op
vergeefse pogingen, woensdag, om een boedelkrediet van 4,5 miljoen gulden
los te krijgen.
Fietsenoorlog in de EG
AMSTERDAM (GPD) - In de EG-
landen is sprake van een fietsenoor
log. Met name Westduitse fietsenfa-
brieken proberen tegen heel lage
prijzen druk uit te oefenen op de
Nederlandse markt. Maar ook uit
Frankrijk, België en Italië worden
goedkope rijwielen aangeboden.
Dat hebben diverse woordvoerders
van Nederlandse rijwielfirma's meege
deeld. De secretaris van de afdeling
fietsen van de RAI-organisatie Theo
Thijssen heeft een en ander bevestigd.
Hij kondigt grote campagnes aan in
België, West-Duitsland en Frankrijk
waarin het Nederlandse rijwiel gepro
moot zal worden. Volgens Thijssen
zijn er in ons land in de achterliggen
de vier jaar 250.000 rijwielen minder
verkocht dan in de topperiode van
1980.
De fietsverkoop is landelijk teruggelo
pen met 25 procent. Met de exportre-
sulaten erbij is de totale terugloop 8
procent. Met name de verkoop van de
crossfiets is drastisch teruggevallen.
Nederland heeft in verhouding tot alle
andere landen nog steeds het hoogste
aantal fietsen. Elf miljoen landgeno
ten hebben een rijwiel. Gemiddeld
betekent dat drie fietsen per gezin.
De binnenlandse terugloop van de
fietsverkoop wordt naast een zekere
verzadiging ook toegeschreven aan de
opkomst van de surfplank en video
recorder. Volgens woordvoerder J.
van Looshoek van de Bovag kiezen
veel consumenten liever voor een van
voornoemde artikelen.
taald moeten worden. De vier schepen
die nu nog bij de ADM voor reparaties
liggen, worden de komende twee en
een halve week wel afgehandeld om
schadeclaims te voorkomen. Een or
der voor februari heeft de bewindvoer-
PZC
De huidige koudegolf dreigt
catastrofale gevolgen te krij
gen voor de visstand in de
Nederlandse wateren.
(PAGINA 3)
Minister Ruding van financiën
zal in zijn nieuwe functie bij
het Internationaal Monetair
Fonds trachten een brug te
slaan tussen ontwikkelings- en
industrielanden.
(PAGINA 7)
De winst van het aluminiums-
meltbedrijf Pechiney in Vlis-
singen-Oost is in 1984 gestegen
tot 100 miljoen gulden.
(PAGINA 11)
De Kamer van Koophandel
voor Midden- en Noord-Zee
land heeft geen bezwaren te
gen de bouw van een tweede
kerncentrale bij Borssele. In
politiek Zeeland klinken
protesten.
(PAGINA 13)
Radio, tv en kunst: 2
Binnen- en buitenl.: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financiën, economie: 7
Varia: 9
Provincie: 11, 13, 15 en 17
Sport: 19 en 21
der al afgezegd, omdat het volgens
hem onverantwoordelijk is die onder
deze omstandigheden aan te nemen.
Het blijft de bedoeling dat de „hoop"
van vakbonden en ondernemings
raad, te weten de Peruaanse kruiser
Almirante Grau, ondanks alles toch
naar Amsterdam komt, zij het later
dan de bedoeling. Grosheide heeft de
Peruaanse regering gevraagd de af
vaart twee weken uit te stellen om
hem de gelegenheid te geven orde op
zaken te stellen. De bewindvoerder zei
dat er koortsachtige pogingen onder
nomen worden een nieuwe, kleinere
ADM uit de „as van de oude te doen
herrijzen".
De ADM, voortgekomen uit een ge
dwongen fusie met de NDSM, heeft in
de loop der jaren al tientallen miljoe
nen overheidsgeld gekregen. Eind vo
rig jaar werd minister Van Aardenne
van economische zaken, voor de be
trokkenen de grootste schuldige aan
de ondergang, 25 miljoen gulden ge
vraagd om het voortbestaan te verze
keren.
Toen de minister dat weigerde, kwa
men bonden en ondernemingsraad
met een reddingsplan, waarvan de
order ter grootte van 350 miljoen
gulden van de Almirante Grau de spil
was. Zij vroegen voor dat plan tien
miljoen.
De rijksoverheid is echter van mening
dat de werf financieel niet sterk ge
noeg is om deze order uit te voeren en
zei weer „nee". De directie van de werf
vroeg en kreeg surséance van betaling
om de tijd te krijgen naar oplossingen
te zoeken. Bonden en OR dienden het
reddingsplan weer in bij de bewind
voerder.
De werf kwam echter in financiële
problemen doordat de banken de lo
pende rekeningen blokkeerden. Om
toch geld te hebben om de lonen te
betalen, stelde Grosheide een boedel
krediet van 4,5 miljoen gulden voor.
Het rijk en de banken weigerden hier
echter aan mee te doen. De gemeente
Amsterdam en de provincie Noord-
Holland haakten toen ook af.
De enige hoop dat Amsterdam een
voor zijn haven belangrijke repara-
tiewerf behoudt, is een ADM in „afge
slankte" vorm, menen Grosheide en
de gemeente. De gemeente overlegt
hierover met „Den Haag" en polst
havenbedrijven in de regio of zij
belangstelling hebben voor aandelen
in een dergelijke werf.
