Nieuw rekensommetje
verhuizing PTT-top
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
5§S S
Nationale besluitvorming binnen
bondgenootschap niet prijsgeven
Ford Fiësta Festival
13.994,-*
KAMER WIL VANDAAG BESLISSING
Passagiers autobus
in Israël gegijzeld
autn adna
KEMA sloopt
test-reactor
Perioden mei zon
■perioden met zon en droog weer.
middag temperatuur ongeveer 11 gra
den. tot matige toenemende zuidwes
ten wind.
J227e jaargang no. 88
|/rijdag 13 april 1984
tijdelijk
b i-
weslhavendi|k 150 4463 AE goes 01100 20440
0EN HAAG GPD) - Acute bijscholing van minister Van Aardenne is volgens De JOVD heeft Van Aardenne voorgesteld zitting te nemen in de commissie
||ie liberale jongerenorganisatie JOVD dringend gewenst. De jonge liberalen jeugdwerkloosheid van de jonge liberalen.
■eggen bijzonder gegriefd te zijn over uitlatingen van de WD-minister in een
weekbladinterview. De bewindsman zegt daarin ondermeer dat mensen die Dan kan hij volgens de JOVD inzicht krijgen in de problemen die veel jongeren
loillen werken, na enige tijd ook werk vinden. En: „De anderen zijn toch hebben bij het vaak uitzichtloos zoeken naar een baan". De minister heeft
waarschijnlijk minder geneigd om te werken...". geantwoord dat hij de uitnodiging niet aanvaardt.
Reagan en
de mijnen
T Toezeer echte of ver-
X$j I Xlmeende sympathie voor
opere-
perso-
:en spe-
dingge-
van
voor
hoe de
jol een
jspeeld.
r altijd
Oost-
1, later
Cuijck
erhalen
Tijdens
aar één
iet ont-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De Tweede Kamer eist dat het kabinet zo mogelijk vandaag (vrijdag)
terugkomt op zijn voornemen de centrale PTT-directie in Den Haag te laten, wegens de
kosten die aan de operatie zijn verbonden. De verhuizing van 3000 PTT'ers, inclusief de
directieraad, moet onverkort worden voortgezet en moet in 1990 zijn voltooid. Liefst moet de
directieraad het eerst naar Groningen. Premier Lubbers heeft de Kamer donderdag toegezegd
de kostenramingen door een extern bureau te laten narekenen.
In tegenstelling tot het standpunt dat huizing van 3000 arbeidsplaatsen 1,3
het kabinet een week geleden heeft miljard gulden. Economische zaken,
ingenomen is het kabinet nu in begin- aldus minister Van Aardenne,
sel bereid de hele, 3000 menser
vattende centrale PTT-directie
Groningen te laten verhuizen. Lub- opgebracht door de provincie Gronin-
bers wil daarover pas een uitspraak gen uit de bijdragen voor regionaal
doen nadat de kosten van deze opera- beleid.
tie opnieuw zijn bekeken.
De Tweede Kamer wil dat die beslis
sing vandaag wordt genomen en zal
de regering zonodig volgende week.
tijdens het Paasreces ter verantwoor
ding roepen als die beslissing voor
verhuizing naar het noorden negatief
uitvalt.
Volgens premier Lubbers kost de ver-
ARNHEM (ANP) - De KEMA, het
onderzoeksinstituut van de Neder
landse elektriciteitsbedrijven, heeft
besloten een uit 1974 daterende test
kernreactor op zijn terrein in Arn
hem te slopen. Met de ontmanteling,
waarmee in juni zal worden begon
nen en die enkele jaren zal duren, zijn
ettelijke miljoenen guldens gemoeid.
Bij de afbraak zal gebruik worden
gemaakt van een door de KEMA zelf
ontwikkeld verwerkingssysteem voor
licht- en middelradio-actief afval,
waarmee het volume van dat afval
met 75 procent kan worden geredu
ceerd. Het is bovendien de bedoeling
dat tijdens de sloop enige ervaring
wordt opgedaan die kan worden ge
bruikt bij de toekomstige ontmante
ling van de kerncentrales in Dode-
waard en Borssele.
Dit heeft woordvoerder G. van Wijk
van de KEMA donderdag desge
vraagd meegedeeld.
VVD en CA stellen daarmee dat de
verhuizing voor ten hoogte 250 mil-
joen gulden uitgevoerd moet kunnen
daarvoor 200 miljoen gulden uittrek- worden (in plaats van 1,6 miljard zoals
ken, waarvan 50 miljoen moet worden de onwillige PTT had voorgerekend)
en tegelijk dat de verhuizing ook moet
doorgaan als het werkelijke bedrag
daarvan enigszins afwijkt. De fracties
baseren hun bedrag op de kosten die
andere spreidingsoperaties hebben
gekost.
Premier Lubbers, die aanvankelijk
niet in de Kamer had willen verschij
nen, voerde niet als eerste het woord.
Nadat de fracties hun standpunt over
de verhuizing duidelijk hadden ge
maakt kwam Van Aardenne, die snel
daarna naar Brussel moest, als eerste
met de mededeling dat nu voor het
eerst geld voor de operatie op de
begroting werd gezet.
Van Aardenne zal daarover deze week
met de provincie Groningen overleg
gen. Ook de PTT zelf zal moeten
bijdragen.
Goedkoper
VVD'er De Beer heeft berekend dat
de hele operatie voor 250 miljoen
gulden kan. Een motie van VVD en
CDA waarin van de regering de volle
dige verhuizing, uiterlijk in 1990 te
voltooien en voor een bedrag van 250
miljoen gulden wordt verlangd kreeg
de instemming van de Kamer, met
uitzondering van CPN en PSP.
's Middags zette staatssecretaris
Scherpenhuizen uiteen wat voor hét
kabinet de argumenten waren ge
weest om tot de aanvankelijke con
clusie te komen dat de top van de
centrale directie in Den Haag moest
blijven. Vervolgens nam de minister
president het woord en kwam met zijn
ommezwaai.
„Er zijn belangwekkende argumenten
om de spreiding door te zetten", aldus
Lubbers, „waarbij ook het regionaal
belang een argument is. Dat moet zo
goed mogelijk tot uitvoering worden
gebracht". Als mogelijkheden daartoe
noemde hij de mogelijkheid om de
operatie in de tijd te spreiden, „bij
voorbeeld over zeven jaar", waarbij
Lubbers erop wees dat de verplaat
sing van de hoofddirectie het kost
baarste element is.
„Wij menen het nu gevonden te heb
ben om spreiding van 3000 man te
verwezenlijken", aldus Lubbers,
„waarbij ook de PTT zelf een deel van
de kosten moet opvangen. Dat vereist
een nader onderzoek van de cijfers,
maar dat is niet binnen 24 uur te
doen".
Hij bestreed evenwel dat het gaat „om
een zaak die tussen 200 en 400 miljoen
gulden kost. Wij kwamen niet verder
dan 1,3 miljard, in plaats van 1,6
miljard".
Bij nadere interruptie van Lankhorst
(PPR) bleek Lubbers dan ook niet te
bedoelen dat de schatting van 1,3
miljard nader zal worden onderzocht,
maar „die van De Beer en Eversdijk",
de raming van 250 miljoen die de
Kamer presenteerde.
Opmerkelijk was dat minister Smit-
Kroes, hoewel eveneens aanwezig,
niet het woord heeft gevoerd totdat
in het laatste stadium Lubbers uit de
Kamer was vertrokken. Zij zegde de
Kamer toe de eis dat het kabinet
vandaag opnieuw een besluit over
deze zaak moet nemen te zullen over
brengen aan de premier.
a»*n..; d,T.
AMSTERDAM (ANP) Ongeveer
7.000 leerlingen hebben donderdag
in Amsterdam gehoor gegeven aan
de oproep van het „Scholieren-
kommitee voor vrede en anti-fas-
cisme" om een dag te staken uit
protest tegen de eventuele plaat
sing van kruisraketten in ons land.
Politie en scholierencomité deel
den donderdagmiddag mee dat in
totaal circa 7.000 middelbare scho
lieren hebben gestaakt en/of gede
monstreerd. In Amsterdam deden
leerlingen mee van bijna 70 scho
len Bovendien waren vele honder
den scholieren uit in totaal tien
plaatsen in de wijde omgeving van
de stad naar Amsterdam gekomen.
In Utrecht was een aparte actie.
Het scholierencomité riep de deel
nemers aan de manifestatie in Pa-
radiso op om op 10 mei in Amster
dam ook deel te nemen aan een
ABOP-demonstratie van leraren
tegen de kruisraketten. Mocht de
regering besluiten tot plaatsing
van de kruisvluchtwapens dan wil
het scholierencomité deelnemen
aan vreedzame acties bij Woens-
drecht.
TEL AVIV (AFP/Reuter/UPI/RIR) - In
Israel is donderdag een autobus door
„terroristen" overvallen. De passa
giers worden in gijzeling gehouden.
De overval vond plaats bij Rafah, op
de kustweg tussen Tel Aviv en Ash-
kelon.
De overvallen bus reed zuidelijk naar
de Egyptische grensstad Rafah. Dit
hebben de militaire autoriteiten ge
zegd. Rafah ligt aan de zuidelijke
grens van de door Israël bezette
strook van Gaza. De stad is in tweeën
gedeeld, Het ene deel is Egyptisch,
het andere Israëlisch.
In de gekaapte bus zitten meer dan
twintig gijzelaars. Dit is uit officiële
Israëlische bron vernomen.
Het commando, dat de aanval heeft
uitgevoerd, bestaat uit drie onbeken
de gewapende mannen.
Acht passagiers hadden kans gezien
te ontsnappen op het moment van de
overval Drie andere reizigers hadden
schotwonden opgelopen en zijn ver
voerd naar het ziekenhuis „Assaf Ha-
rofeh", ten zuiden van Tel Aviv.
,oond i
later daj
n. Het o
s zijn vol
8 mei c
end pers}
zitster 1
in de plal
rit de dol
kinderej
al in aai
aanvragi
?nte Huil
nodig, u
dan 20]
v
I
te weinj
irspeelza
lient daol
bestuur!
Ook
nj
ar ochte:
aal te hd
3iplome(J
i
dorp, d|
suters vfj
Het com
niet ef
geven ij
van li
lauter
el hiervi
een 'koa
e kinder^
spelen.
ir nog b
Achter de ministerstafel: Van Aardenne (Ec. Zaken), mevr. Smit-Kroes
(verkeer en waterstaat), premier Lubbers en staatssecretaris Scherphuizen
van Verkeer en Waterstaat.
HOUSTON - (UPI) Solar Max, de defecte wetenschap
pelijke satelliet doaarde 250 miljoen guldenis na
reparaties donderdag op haar oude plek in de ruimte
'teruggezet'. Om 11.26 uur onze tijd werd de kunstmaan
door de grijparm van het Amerikaanse ruimteveer
Challenger losgelaten.
De zonnebespieder. die in februari 1980 was gelan
ceerd, was maandag, na een mislukte poging op
zondag, door de Challenger uit de ruimte opgepikt.
Daarop voerden de kosmonauten George Nelson en
James van Hoften in de open laadbak van het
ruimteveer reparaties aan instrumenten uit.
Het was voor het eerst dat een defecte kunstmaan in de
ruimte werd opgepikt.
De bemanning van de Challenger volgde Solar gedu
rende een half uur op korte afstand. Het controlesta
tion in Cape Canaveral bevestigde dat de kunstmaan
goed werkte. „De satelliet functioneert alsof zij nieuw
is", juichten de deskundigen op het grondstation.
Met zijn „missie volbracht" begon de Challenger
voorbereidingen te treffen voor de terugkeer vandaag
in Florida, om 14.07 uur onze tijd.
Euthanasie
In bepaalde gevallen mag, op
een verantwoorde wijze hulp
verlenen bij euthanasie op
verzoek, niet leiden tot straf
vervolging,
PAGINA 5
Opgeblazen
Volgens de aanbieder van het
boek van Koningin Juliana
aan het Amerikaanse oorlogs
schip USS Austin was het
maar 'een opgeblazen zaak'
PAGINA 11
Derde
Derde in een klassieke weg
wedstrijd, een absoluut hoog
tepunt in zijn wieier carrière,
Heddie Nieuwdorp passeerde
als in een droom de finishlijn
van de Waalse Pijl.
PAGINA 19
Radio en televisie: 2
Binnen- en buitenland: 3
en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financieel: 7
Provincie: 11, 13, 15, 16 en
17
Sport: 19 en 21
Centurion-tanks - Nederland heeft
300 afgedankte Centurion-tanks aan
Oostenrijk verkocht voor de spotprijs
van 100,000 Oostenrijkse schilling (on
geveer 15.000 gulden) per stuk. De
tanks worden in de loop van de ko
mende twee jaar aan Oostenrijk gele
verd. Het Nederlandse lege heeft de
tanks niet meer nodig, omdat ze ver
ouderd zijn en door de moderne West-
duitse Leopardtank worden vervan
gen.
ADVERTENTIEI
KRITISCHE TOESPRAAK DE RUITER OP NA VO-FEEST
DEN HAAG (GPD) - Binnen de NAVO
moet ruimte blijven voor afwijkende
meningen. Dat was de kern van de
toespraak die minister van defensie
De Ruiter gisteravond hield in de
Haagse Ridderzaal bij de viering van
het 35-jarig bestaan van de NAVO. In TSpjfjIj
dat verband benadrukte De Ruiter illaUU
dat Nederland een eigen politieke
afweging moet maken over de moge
lijke plaatsing van kruisraketten.
„De noodzaak van cohesie in het
bondgenootschap betekent niet dat
elke nationale besluitvorming bin
nen de NAVO wordt prijsgegeven",
aldus De Ruiter.
een breder probleem: „Voorop dient
te staan dat de NAVO gebaseerd is op
politieke uitgangspunten en doelstel
lingen, waaraan de militaire uitwer
king ondergeschikt is".
De Ruiter bevestigde in zijn toe
spraak de hem in politiek Den Haag
toegeschreven kritische houding ten
aanzien van de plaatsing van kruis
raketten in Nederland.
da.
a ai uisschop Ernst v
Bre-
Dagulijks van 10-17 uur
en 19-22 uur.
Zaterdag en zondag
10-17 uur.
Amsterdam RAI
Trein-Toegang-biljetten
(ADVERTENTIE)
renata^"^j7^«««
Iets duurder, maar véél beter
voor jonge voeten en:
ze gaan langer mee!
Op deze door de Atlantische Commis
sie belegde bijeenkomst waren ook
premier Lubbers, minister van buiten
landse zaken Van den Broek en een
aantal staatssecretarissen en kamer
leden van de grote politieke partijen
aanwezig.
De Ruiters toespraak bevatte meer
aanwijzingen dat de (vooral Ameri
kaanse) druk om tot een positief
plaatsingsbeslult te komen hem
dwars zit. Zo constateerde hij dat het
NAVO-beleid soms lijkt te worden
bepaald door „de militaire bureaucra
tie" in NAVO-hoofdstad Brussel,. De
spanningen in het bondgenootschap
zijn, zo was zijn indruk, onderdeel van
„Debat en besluitvorming", aldus de
Ruiter, „zullen zich niet mogen bewe
gen tussen de polen van een gedic
teerd ja of neen. Men kan in redelijk
heid van mening verschillen over de
optimale samenstelling van de mili
taire sterkte van de NAVO, over de
bijdrage daarin van de afzonderlijke
lidstaten, over de rol van het kernwa
pen".
Hoewel hij het thema kruisraket ver
der niet aansneed, relativeerde De
Ruiter wel één van de politieke argu
menten voor plaatsing, namelijk dat
de nieuwe raketten nodig zijn omdat
er anders twijfel zou bestaan aan de
Amerikaanse bereidheid om in geval
van een conflict in Europa de eigen
strategische wapens in te zetten, met
het risico van een tegen Amerikaans
De Ruiter noemde deze zgn. koppe
ling „in essentie een politieke zaak. Ze
berust op de garantie van de Verenig
de Staten om de Europeanen indien
nodig met alle middelen te hulp te
komen. Dat doen de Amerikanen niet
omdat ze ons zo leuk vinden. Het is
evenzeer een Amerikaans belang dat
Europa zich in vrijheid kan ontplooi
en. Die Amerikaanse garantie voor
onze veiligheid is de belangrijkste
oorlogsvoorkomende factor in de be
trekkingen tussen Oost en West. Na
tuurlijk is er een zekere samenhang
met de militaire middelen die uit
drukking geven aan de koppeling. We
moeten er wel voor waken de koppe
ling uitsluitend te bezien in termen
van de militaire middelen waarmee ze
zichtbaar wordt gemaakt".
Afzeggen
De bijeenkomst die het Comité Bra
bant Neen tegen Kruisraketten van
middag had gepland voor Brabantse
CDA- en WD-kamerleden gaat niet
door omdat alle negen uitgenodigde
CDA'ers en vier van de vijf VVD'ers
op het laatste moment hebben afge
zegd. Eén van de aangekondigde
Het college van B en W van Deventer
wil dat het raadgevend ingenieurs
bureau Witteveen en Bos stopt met
het uitwerken van plannen voor het
niet-operationele gedeelte van de ba
sis in Woensdrecht. De basis is aange
wezen als plaats waar mogelijk
kruisraketten worden gestationeerd.
Als het bureau aan dit verzoek geen
gevolg geeft, zal dit consequenties
hebben voor de relatie met de ge
meente, aldus het college in een brief
aan Witteveen en Bos. Het bureau
voert in opdracht van de gemeente
Deventer een aantal projecten uit.
T oeristenbelasting
De VVD vindt dat demonstranten die
in een permanent Vredeskamp in
Woensdrecht actie voeren tegen de
komst van kruisraketten toeristenbe
lasting moeten betalen.
De kamerleden Dijkstal, Jacobse en
Hermans willen in schriftelijke vragen
aan de bewindslieden van Binnen
landse Zaken weten of het juist is dat
de politie die in Woensdrecht een
opleiding volgt van de Mobiele Een
heid toeristenbelasting is verschul
digd krachtens een verordening van
de gemeente.
het communisme de havi-
'"-[ ken in de regering-Reagan
-'1 tot actie brengt, kon de afge
lopen dagen pijnlijk nauwkeurig wor
den geregistreerd. Vooral als het gaat
om een land in 'de achtertuin van de
VS' is er geen houden meer aan in
Washington. Deze week kwam ondub
belzinnig de betrokkenheid van de
Amerikaanse inlichtingendienst CIA
- een machtig lichaam in de staat met
een verre van vlekkeloos verleden -
vast te staan bij het leggen van mij
nen in de havens van Nicaragua.
Hetzelfde Middenamerikaanse land,
waar de bevolking een aantal jaren
geleden massaal in opstand kwam
tegen de wrede dictator Somoza, die
jarenlang de steun genoot van de VS.
Het is de Amerikanen een doorn in
het oog, dat de 'volksregering' van
Nicaragua geen boodschap heeft aan
Washington en verre van afkerig is
van nauwe banden met Fidel Castro's
Cuba en in mindere mate Moskou. Al
een paar jaar oefent de Amerikaanse
regering druk uit op de Sandinisti-
sche revolutionairen in Nicaragua,
o.m. door steunverlening aan anti-
Sandinistische strijdgroepen die de
grensgebieden onveilig maken. De
laatste in een reeks van tegen Nicara
gua gerichte acties was de door de
CIA geïnspireerde havenblokkade,
waarvoor de toestemming van presi
dent Ronald Reagan was verkregen.
Met name de Amerikaanse Senaat en
het Huis van Afgevaardigden zijn in
het geweer gekomen tegen Reagan.
Zelfs Reagans partijgenoten stemden
in de Senaat voor een motie, waarin
het gebruik van overheidsgeld voor
het leggen van mijnen in Nicara
guaanse havens wordt veroordeeld.
Deze ongehoorde daad van agres
sie werkt nu als een boemerang
voor Reagan. Niet alleen Senaat en
Huis van Afgevaardigden zijn over
hem gevallen, maar ook de Europese
Navobondgenoten hebben geen goed
woord over voor Reagans actie. De
Amerikaanse president wordt verwe
ten, dat hij internationaal gerespec
teerde regels en wetten met voeten
treedt. Regels en wetten ook, waarop
de president van de VS maar al te
graag een beroep doet als hem dat
uitkomt. In dit geval wordt herinnerd
aan Reagans uitspraken over een
eventuele afsluiting van de Straat van
Hormoez in de Perzische Golf. Als het
met Irak in oorlog zijnde Iran daar
mijnen durft leggen om de internatio
nale scheepvaart - met name olie -
lam te leggen, haalt het zich de gram
schap van dc VS op het lijf en riskeert
het een gewapend conflict met de
Amerikanen.
Dit zo duidelijk meten met twee ma
ten laat ook de bondgenoten van de
VS niet onberoerd. Hoezeer de min of
meer in het geheim gevoerde strijd
van het machtige VS tegen het kleine
en arme Nicaragua andere volkeren
met afschuw vervult, blijkt o.m. uit de
opstelling van Nederland. De commis
sie voor buitenlandse zaken uit de
tweede kamer is zó begaan met het lot
van Nicaragua, dat de Nederlandse
volksvertegenwoordiging nagenoeg
unaniem bij minister Van den Broek
heeft opgedrongen op Nederlandse
hulp bij het opruimen van de mijnen.
Nu verplicht zo'n opmerking voorals
nog tot niets, maar zij is toch teke
nend voor de wijze waarop in Neder
land en in de rest van de wereld over
het gebeuren wordt gedacht. Reagan
zal zeker niet wakker liggen van het
opgeheven Nederlandse vingertje,
maar aan het signaal van zijn eigen
Senaat en Huis van Afgevaardigden
kan de president moeilijk voorbij
gaan. Zijn prestige in eigen land krijgt
door de uitspraken van de Senaat en
het Huis een flinke deuk, hetgeen met
de presidentsverkiezingen in zicht een
slechte zaak is, In die zin kan Reagans
beslissing mijnen te leggen in de
havens van Nicaragua zich als een
boemerang tegen hem keren.
Het is overigens nog de vraag ol
Reagan tegemoet zal komen aan
de wensen van het Congres (Senaat en
Huis). De president beschikt ingevol
ge zijn ambt over de macht om een
'veto' uit te spreken; hij kan de uit
spraken van het congres naast zich
neerleggen. Dat zou een ernstig con
flict betekenen met het Congres, juist
op een moment, dat de natie zich aan
het opmaken is over enkele maanden
een nieuwe president te kiezen. In de
aanloop tot de verkiezingen kan Rea
gan het zich nauwelijks veroorloven
zowel Senaat als Huis van zich te
vervreemden, te meer omdat ook zijn
eigen partijgenoten tegen Reagans
Nicaragua-politiek zijn. Het is daarom
te verwachten, dat Reagan zich zal
neerleggen bij de wensen en verlan
gens van het congres, voor zover die
de mijnenlegging in Nicaraguaanse
havens betreft. De Amerikaanse pre
sident weet maar al te goed, dat hij
het Congres niet blijvend voor het
hoofd kan stoten. Ondanks een duide
lijke scheiding van machten in het
Amerikaanse staatsrecht, zal de presi
dent als uitvoerder van de macht 'on
speaking terms' willen blijven met
diegenen, die de wetgevende macht
vormen, namelijk Senaat en Huis van
Afgevaardigden. Zeker in een span
nend verkiezingsjaar zal een zittende
president, die herkozen wil worden, de
strijdbijl het liefst begraven.
Dim
Defensie Zuid-Afrika Zuid-Afri
ka gaat zijn lucht- en zeeverdediginf
versterken door het aanleggen vai
vliegvelden en het bouwen van oor
logsschepen. De regering wil dit jaa
de defensie-uitgaven vergeleken me'
1983 met 20 procent verhogen.