Paramaribo kondigt
^een invoerstop af
rfePZC
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Weinberger:
goedkeuring
afwijzen
afbreken
raketten
Genève
anvil..
Ruding sluit verdere
kortingen in 85 niet uit
VismA
Sterke toename handel in januari
DEVIEZENPOT ZO GOED ALS LEEG
vandaag
Democraten VS: niet als eerste kernwapens gebruiken
A HO V 84
nou
Ford Fiësta
Festival
13-994,-
Af en toe zon
Wisselend beioolkt en enkele buien,
mogelijk met hagel. Middagtempera-
tuur ongeveer 7 graden. Matige, in de
kustgebieden nu en dan vrij krachtige
wind uü west tot noordwest
227e jaargang no. 76
Vrijdag 30 maart 1984
Wie wint de Snuffel van fa
de Maand?
Plaats een Kleintje in de FZC
Ga er eens rustig voor zitten. Maak een zo
origineel mogelijke tekst
Misschien is uw Kleintje dan wel de
winnaar van de Snuffel van de Maand
DEN HAAG (ANP) - De waarde van de in- en van de
uitvoer van goederen is nog nooit zo hoog geweest als in
januari van dit jaar.
werd voor 18,1 miljard gulden uitgevoerd, wat 24
procent meer is dan in januari 1983 (14,6 miljard) en voor
O 16,3 miljard ingevoerd, wat eveneens 24 procent meer is
jldan in januari 1983 (13,2 miljard). Dat heeft het Centraal
voor de Statistiek (CBS) donderdag meegedeeld.
KiDe trendmatige groei van de buitenlandse handel, welke
met name in het tweede halfjaar van 1983 heeft plaatsge
vonden, heeft zich volgens het CBS in versterkte mate
juj voortgezet.
Ti Onderscheiden naar goederensoorten valt aan de uitvoer-
zijde een belangrijke toename te constateren bij de
uitvoer van energiedragers en energieprodukten (plus 42
procent), groenten (plus 29 procent), vetten en olieen (plus
58 procent), organische chemische produkten (plus 61
procent) en machines (plus 36 procent)
De export van energiedragers en energieprodukten beiiep
in januari 1984: 5.5 miljard gulden, een stijging met 1,6
miljard gulden ten opzichte van januari 1983.
Aan de invoerzijde werd een belangrijke toename gecon
stateerd bij de import van zaden (plus 66 procent), vetten
en olieèn (plus 120 procent), machines (plus veertig
procent), auto's (plus 40 procent) en optische instrumen
ten (plus 33 procent). Een sterke toename vertoonde de
handel met West-Duitsland, Frankrijk en de V.S.
PARAMARIBO/DEN HAAG (ANP) - De banken in Suriname
mogen geen kredieten meer verstrekken voor transacties met
het buitenland.
De minister van transport, handel en industrie, I. Fong Poen,
heeft de banken dinsdag in een brief laten weten dat geen
enkele „letter of credit" meer mag worden geopend. Dat is in
bankkringen in Paramaribo vernomen. De maatregel die in
Suriname niet bekend is gemaakt komt volgens deze kringen
feitelijk neer op een volledige importstop. Men omschrijft de
maatregel als „een zeer ernstige zaak".
Minister Fong Poen verwijst in zijn bestaat voor zeventig procent uit tm-
brief naar de deviezenpositle van het port. Volgens zegslieden in Paramari-
land. Deze is volgens bankkringen bo zijn diverse goederen zoals bijvoor
uiterst precair geworden. Een groot beeld kaas al nauwelijks meer te
deel van de deviezenreserve is reeds krijgen,
uitgegeven via credit letters. De nog
vrij besteedbare reserve zou nu nog X £YZ,PtSgYO Pp
ongeveer vijftig miljoen Surinaamse Dc sccretaris van de Surinaamse Be-
guldens bedragen wat door deskundi- vrijdingsraad, Sewrajsingh, is don
gen als een absoluut noodzakelijk dordag op het ministerie van Buiten
minimum wordt beschouwd. - -
huidige Surinaamse regering, en dat
in dat kader contacten met de Suri
naamse oppostie werden onderhou
den. zo liet hij weten.
Het lid van de bevrijdingsraad dat
Frans Guyana is uitgezet. Tjon A
Kiet, zei gisteren op Schiphol dat
vier van de leden van de verzets
groep kans hebben gezien in Surina
me te infiltreren. Hij was bij de
aankomst van acht van zijn kamera
den uit Curacao. De vier hebben
volgens hem „contact gemaakt met
het volk". Volgens Tjon A Kiet zijn er
nog twee verzctskcrnen in de buurt
van Suriname. De groep in Frans
Guyana is volgens hem verraden.
Ook in de slaat Delaware kreeg men te maken met zware stormen. Dit huis werd door een vallende boom vrijwel
tot de grond in tweeën gedeeld. Niemand raakte overigens gewond.
den vernield. Dit is donderdag be- anderen worden vermist De gou-
kendgemaakt door Amerikaanse vemeurs van beide staten zonden
autoriteiten. soldaten om de orde te bewaren en
Ruim 600 man doorzochten donder- te helpen met reddingswerkzaam-
mensen om het leven gekomen en dag nog de puinhopen van een heden Enkele door de stormen ge
ruim 600 anderen gewond geraakt, winkelcentrum in Bennetsville, troffen gebieden zaten donderdag
Autowegen moesten worden geslo- South Carolina, waar zeven mensen zonder elektriciteit. Ruim 1.000
ten en honderden gebouwen wer- om het leven kwamen en zeven mensen waren dakloos.
NEW YORK (API - In de Ameri
kaanse staten North Carolina en
South Carolina zijn woensdag bij
een reeks tornado's tenminste 73
landsc Zaken in Den Haag ontboden
De feitelijke importstop zal ernstige naar aanieiding van de gebeurtenis
gevolgen hebben voor de economi- scn in Frans Guyana. Dit heeft een
sche situatie, zo wordt in Paramaribo woordvoerder van het ministerie
gezegd. „Ik hoop dat er geen economi- meegcdeeld.
sche ontwrichting komt maar we zijn j-,e zestjen werden deze week Guyana
'"'j n'et ver van dit punt verwijderd uitgezet, verdacht van voorbereidin-
M aldus een bankfunctionaris die gen om het bewind Bouterse in Suri-
spreekt van de „ernstigste economi- name omver te werpen. Vijftien leden
sche maatregel tot nu toe". De Suri- van de groep Zjjn intussen via de
naamse bankiers hebben urenlang AntiUeni in Nederland aangekomen,
over de ontstane situatie vergaderd. Aueen Roy Bottse, vermeende aan-
Bankdeskundigen in Paramaribo wij- voerder van de groep, is op Curacao
zen er op dat ook essentiële goederen achtergebleven,
zoals olie. machine-onderdelen en ba- j-je cbef Van de directie Westelijk
sisbehoeften als medicijnen nu niet Halfrond van het ministerie, mr P.
langer kunnen worden geïmporteerd. van Walsem. heeft Sewrajsingh daar-
Het consumptiepakket in Suriname om donderdag voorgehouden dat de
Bevrijdingsraad zich „strikt dient te
houden aan de Nederlandse rechtsor
de". Sewrajsingh trad op als plaats
vervanger van voorzitter Chin-a-Sen,
die ziek is.
De Bevrijdingsraad heeft tot dusver
niet met zoveel woorden betrokken
heid bij de affaire toegegéven, maar er
zich evenmin nadrukkelijk van ge
distantieerd. Sewrajsingh heeft van
Walsem donderdag verzekerd dat de
Bevrijdingsraad de Nederlandse
rechtsorde zorgvuldig zal blijven res
pecteren. Van de voorbereiding tot
een staatsgreep was volgens hem
geen sprake geweest, getuige ook de
aard van de bij de groep aangetroffen
DEN HAAG (GPD) - Een Nederlandse Sow jet-beslissing om de onderhande
afwijzing van de plaatsing van 48 lingen over de middellange-afstands-
Uitwerpselen
De 'gele regen' in Zuidoost-
Azië is volgens onlangs terug
gekeerde Amerikaanse onder
zoekers geen nieuw chemisch
ivapen van de Sowjet-Unie.
maar deze 'regen' wordt ver
oorzaakt door de uitwerpselen
van miljoenen wilde bijen.
(PAGINA 3)
Vrees
Wanneer de regering doorgaat
met het drijven van een wig
tussen werkenden en niet-
werkenden dan vreest secreta
ris Coomans van de Provincia
le Stuurgroep Werkloosheid
een nieuwe klassen-maat
schappij van eerste- en twee
derangsburgers.
(PAGINA II)
Radio en televisie: 2
Binnen- en buitl.: 3 en 5
Opinie en achtergrond: 4
Financieel: 7
Varia: 9
Prov.: 11, 13, 15, 16 en 17
Sport: 19
er Weinberger donderdagmiddag volgens Weinberger was in zijn ge-
'erklaard in een besloten vergade- sprek raet De Ruiter de mogelijkheid
kruisraketten in Woensdrecht bete- wapens in Genève te verlaten. Dat ring met de Twecde-Kamercommis- dal Nederland minder dan 48 raket-
kent goedkeuring achteraf van de heeft de Amerikaanse defensieminis- sie voor defensie. ten zou piaatsen niet aan de orde
Leden van de commissie, die vanwege geweest. Dat was evenmin het geval,
het besloten karakter anoniem willen zo werd ons ur betrouwbare politieke
blijven, vertelden desgevraagd dat bronnen verzekerd, tijdens het ge-
Weinberger hen had voorgehouden spi*ck. later op de dag met de kamer
dat een Nederlands nee ook een nega- COmmissie
tieve invloed kan hebben op de voort- Weinberger, die 's morgens met veel
gang van de plaatsing in andere lan- militair ceremonieel op het marine
den (West-Duitsland. Engeland. Italië vliegkamp Valkenbure door De Rui-
- red i Bovendien zou het een ver- ter werd opgewacht, dineerde s
zwakking betekenen van de westerse av0nds op het Catshuis met onder
positie in eventuele nieuwe onderhan- meer premier Lubbers en de ministers
delingen. De RUiter en Van den Broek.
Zowel minister Van den Broek (in Hij was eerder door koningin Beatrix
Brussel) als zijn defensiecollega De ontvangen op paleis Huis ten Bosch.
Ruiter (in het NOS-joumaal) hebben Weinberger vertrekt vanmorgen naar
echter gisteren verklaard dat de Ne- Griekenland.
derlandse positie in het Oost-Westge-
beuren niet moet worden overschat.
Zij reageerden toen op een verklaring
van een hoge functionaris in het Pen
tagon.
Deze had tegenover Amerikaanse
journalisten gesteld dat wanneer Ne
derland uit de kruisrakettenboot zou
stappen, dit een „fatale slag" bete-
keht voor de kans op nieuwe onder
handelingen tussen Russen en Ameri-
wapens. Wel maakt de Bevrijdings
raad er geen geheim van dat zijn De Amerikaanse minister van defensie Weinberger flinks) en zijn Nederlandse kanen over de middellange-afstands-
beleid gericht is od verzet tegen de collega De Ruiter. w
wapens in Europa. Van den Broek had
in Brussel al verklaard wel de be
zorgdheid van de Amerikanen te kun
nen delen, maar deze analyse „ging
hem te ver".
De Ruiter voor het NOS-joumaal: „De
internationale context is belangrijk.
(Van onze correspondent) Tijdens een debat dat de televisie- Waar Hart VS-troepen alleen elders maar moet niet worden overschat
WASHINGTON - De drie Democrati- maatschappij CBS had georgani- wü inzetten om aan verdragsverplich- Weinberger nam donderdag tijdens
sche kandidaten voor het Ameri- seerd. aan de vooravond van de tingen te voldoen en om er voor te een Persconferentie in de Haagse
kaanse presidentschap vinden dat hoogst belangrijke voorverkiezingen f]it RK!i!-hP Julianakazerne enigszins afstand van
het Westen ervan moet afzien in in New York. zei Hart dat Amerika de w J!nc nn h!,l^ de verklaring van zijn departement,
geval van een conflict met het Oost- last van zijn aandeel in de Europese dPens °P nei wescenjK nanrono \vor Dle ujtspraak is verkeerd geinterpre-
blok als eerste kernwapens in te verdediging kan verminderen. Jack- den geïnstalleerd, ziet Mondale voor teerd". zei hij. „Vrienden uiten geen
zeilen. Jackson. Hart en Mondale son vindt de Europese bijdrage te de Amerikaanse macht ook een goede dreigementen aan het adres van
zouden als president een verklaring gering en de Amerikaanse te duur. rol in de wereld. vrienden".
in die zin willen afleggen, zij het dat
de laatste twee daaraan de voor-
conventionele defensie.
versterkte AMBTENAREN EN UITKERINGEN
ADVERTENTIE
TANDWIELEN EN
KETTINGZAGEN
VS: de Brauw
te links voor
topbaan IAE
PARIJS (AFP) - De 21 landen
die zijn aangesloten bij het In
ternationale Energie Agent
schap (IAE) hebben de beslis
sing over de benoeming van een
nieuwe directeur van deze in
stelling uitgesteld omdat men
het niet over de keus van een
opvolger van dr Ulf Lantzke
eens is kunnen worden.
De adjunct-directeur, de Ameri
kaan Wallace Hopkins, zal nu
voorlopig de zaken waarnemen.
Uit diplomatieke bronnen ver
luidt dat de Verenigde Staten
problemen hebben met de enige
kandidaat van de EG. de Neder
lander jhr.mr. M L. de Brauw De
Amerikanen zouden naar voren
gebracht hebben dat de Brauw
een „voormalig militant sociaal
democraat" is die zich verschei
dene jaren geleden had verzet
tegen de bouw van kerncentra
les in Nederland.
(ADVERTENTIE i
Nieuwe
(ADVERTENTIE)
16e nationale
I Hengelsporttentoonstelling
28 maort t/m 3 opril
OP€N: 28 maait 18 00 - 22 30 u
29, 30 maart en 2 april 11.00 -17 00 u
en 19 00 -22 30 u
31 maart, 1 en 3 april 11 00 -17 00 u
f OEGANGf 7,50 volui ,75,- |eugd en 65+
ROTTERDAM
DEN HAAG (GPD) - Minister Ruding
(financien) vindt dal in 1985 opnieuw
rekening moet worden gehouden met
algemene kortingen op alle sociale
uitkeringen. De bezuinigingen op
grond van de geplande herziening
van het sociale-zekerheidsstclsel zul
len namelijk onvoldoende zijn om te
komen tot de 2,7 miljard gulden aan
bezuinigingen op de sociale uitkerin
gen die Ruding noodzakelijk acht.
Ruding ziet mets in het meerekenen
van maatregelen zoals het beperken
van de ziektewetuitkeringen of het
bestrijden van misbruik. Deze maat
regelen ïcvcicn voigens de minister
namelijk „geen daadwerkelijke dan
wel aantoonbare bijdrage aan de om
buigingsdoelstelling".
Ruding heeft dit onlangs geschreven
in zijn bezuinigingsbrief aan zijn colle
ga-ministers. waarin hij voorstelt vol
gendjaar 10 miljard gulden te bezuini
gen Het kabinet is over deze eis, die
drie miljard gulden hoger is dan is het
regeerakkoord is afgesproken, nogal
verdeeld. Vandaag praat het kabmet
opnieuw over de voorstellen van Ru
ding.
De voorstellen gedaan in de advies
aanvrage aan de SER en de Emanci-
patieraad over de herziening van het
sociale-zekerheidsstelsel zijn volgens
Ruding niet juist en moeten opnieuw
ter discussie worden gesteld.
Ook verdere algemene kortingen op
de ambtenarensalarissen worden
door Ruding niet uitgesloten. Of het
zover komt zal afhangen van de vraag
of voldoende andere bezuinigingsmo
gelijkheden gevonden kunnen worden
op de arbeidsvoorwaarden van het
overheidspersoneel. Ruding heeft ook
hiervoor 2,7 miljard gulden ingeboekt.
Vooralsnog kan volgens de minister
echter worden gedacht aan verlaging
van het personeelsbestand en de
doorwerking van de bezuinigingen in
de sociale zekerheid naar het over
heidspersoneel.
Ruding laat ook weten maatregelen
als het invoeren van eigen bijdragen
in de volksgezondheid niet te zien als
een ombuiging. Er zal nog voor 400
miljoen gulden aan echte bezuinigin
gen op tafel moeten komen, schrijft
hij. Dat kan door de tarieven te
verhogen, de budgetten van instellin
gen te verlagen, de inkomens van
artsen te bezien en uitbreidingen in
de volksgezondheid achterwege te
laten.
Afleveringkosten f 437.-
Nu bij:
auto adria
Westhavendijk 150
k Goes, tel. 01100-20440
De incidenten
rond Suriname
"t'r&jgf T\/Tet de terugkeer op
■yyj lVlSchiphol van de twee-
de groep Surinaamse Neder-
landers, die vorige week hals
over kop Frans Guyana wer
den uitgezet op verdenking van een
staatsgreep tegen het bewind-Bouter-
se in Paramaribo, is opnieuw een
incident gesloten. Eén in de reeks
opgeklopte gebeurtenissen en non-
feiten die sinds december 1982 de
verkrampte onderlinge verstandhou
ding tussen Suriname en Nederland
aan de buitenkant verlevendigen,
maar die toch geen waarheidsgetrouw
beeld geven van wat er nu werkelijk
aan de hand is. Het is duidelijk dat
Frankrijk er weinig behoefte aan heeft
om in de kolonie Frans-Guyana regel
rechte problemen te krijgen met het
buurland Sunname als gevolg van het
optreden van buitenlanders die zich
bezighouden met de organisatie van
verzet tegen Bouterse. Vandaar dat
het groepje snel en zonder pardon op
transport werd gezet naar een stuk
Nederlandse grondgebied in de omge
ving. Curasao. In het verlengde van
de Franse actie werden de zestien
vermeende 'coupplegers' op de Neder
landse Antillen gearresteerd en ver
hoord alvorens ze ln twee groepen op
het vliegtuig richting Nederland kon
den worden afgeleverd- De Nederland
se justitie zag daarna geen aanleiding
om het gezelschap verder nog iets in
de weg te leggen, hoe hard de Suri
naamse ambassadeur in Den Haag,
Herrenberg, ook bij buitenlandse za
ken mag protesteren tegen de gevolg
de gang van zaken
Begin deze week heeft een ruime
meerderheid in de Tweede Kamer
er bij het kabinet op aangedrongen
dat een nader onderzoek wordt inge
steld naar de mogelijke betrokken
heid van de kolonel Valk (hoofd van
de Nederlandse militaire missie in
Paramaribo) bij de staatsgreep van 25
februari 1980 in Suriname Het rap
port van de onderzoekscommissie
heeft zo veel vragen en onduidelijkhe
den open gelaten dat verdere ophelde
ring nodig is. Valk is er tot nu toe met
een schrobbering van defensie-minis
ter De Ruiter afgekomen Ook deze
zaak in de vertroebelde relatie tussen
Nederland en Suriname dreigde als
een incident te worden afgedaan. Een
meerderheid in het parlement heeft
daar terecht een stokje voor gestoken
Als niet bewezen kan worden dat Valk
en zijn missie vier jaar geleden in
vloed hebben gehad op de 'staats
greep-van-de-sergeanten'. maar er
toch allerlei vreemde vermoedens blij
ven bestaan, dan kan deze affaire voor
de toekomst een wezenlijke belemme
ring blijven bij pogingen om de be
trekkingen tussen Den Haag en Para
maribo uit de slepende patstelling te
halen.
En dan is er nog de onrust, m
Surinaamse kringen binnen Ne
derland ontstaan over mogelijke ter-
reurcommando's die hier tegenstan
ders van Bouterse zouden intimide
ren. Een aanslag op de broer van de
Surinaamse ex-parlementarièr Salem
Somohardjo - waarbij het slachtoffer
ernstig gewond raakte - wordt met
het optreden van dergelijke figuren in
verband gebracht. Mede als gevolg
van de versplintering in de Surinaam
se gemeenschap in Nederland begint
het er meer en meer op te lijken dat de
politieke tegenstellingen tussen aan
hangers en tegenstanders van de mili
taire dictator in Paramaribo ook hier
met vergelijkbare strijdmiddelen wor
den uitgevochten Een 'verhuisde
strijd om de macht met bepaald ge
vaarlijke kanten binnen een bevol
kingsgroep van niet geringe omvang,
die zich nog altijd nauw verbonden
voelt met landgenoten èn alles wat er
gebeurt aan de overkant van de At
lantische Oceaan. De verwachting,
die een aantal maanden gele'den (bij
de stakingen in de bauxietindustrie)
bestond dat het snel zou zijn afgelo
pen met het militaire machtsappa
raat, is inmiddels vervlogen En de
verwarring heeft bepaald riskante bij
werkingen gekregen.
Hoewel dus naar buiten de ver
standhouding Nederland-Surina-
me wordt beheerst door incidenten,
komt het er in de praktijk op neer dat
er nog steeds sprake is van dood
stroom in de onderlinge betrekkin
gen. Een situatie met vernietigende
effecten voor de financiële en sociaal-
economische stand van zaken. De
laatste dagen wordt pijnlijk duidelijk
hoe volstrekt afhankelijk Suriname
was (en nog is) van de Nederlandse
ontwikkelingshulp, die na de moord
partijen in december 1982 door Den
Haag werd opgeschort. In Paramari
bo zijn uiterst vergaande maatregelen
afgekondigd, zoals een absolute im
portstop. Suriname zakt in het moe
ras en gevreesd wordt voor een ont
wrichtende uitwerking op de samenle
ving in het land Alleen is tegelijk wel
opnieuw gebleken dat van een herstel
van democratische structuren - na
alle fraaie beloftes - nog steeds mets
is terechtgekomen. Bouterse heeft het
nog immer druk met de bestrijding
van coups, aanslagen en pogingen om
zijn bankroete regiem omver te wer
pen De bange vraag voor honderd
duizenden Surinamers ginds en hier
in Nederland is hoe lang hij het vol
houdt om dit lugubere spel met land
en volk van Sunname te blijven spe
len Er is voor Nederland geen enkele
aanleiding om met dit bewind tot
zaken te komen. Wel zou eens kunnen
worden nagegaan of er temidden van
de Incidenten die de verhouding op
het ogenblik bepalen niet wat méér
kan worden ondernomen om interna
tionale druk op Paramaribo uit te
oefenen.
vdM
