Planologische dienst is
voor zoute Grevelingen
Bij Borsseleniet méér
kinderleukemie dan elders
Vervuild regenwater in
regenton Sas van Gent
Zeker 5000 doden bij
rassenrellen Sri Lanka
rc eens met keus projectgroep
DONDERDAG 11 AUGUSTUS 1983
MIDDELBURG - De Provinciale Planologische Dienst (PPD) in Zeeland is het eens met de
tafJ<eUZe' die 'n Cen overkoePelende nota wordt gemaakt voor handhaving van een zoute
mei' Grevelingen. De Zeeuwse PPD zegt in een reactie op de nota van de projectgroep Grevelingen
n*i sout zoet - gisteren verschenen - dat als „voorlopig standpunt" behoud van de huidige zoute,
itagnante situatie de voorkeur heeft. Men vraagt de provinciale planologische commissie in
n mi ie vergadering van 24 augustus een dergelijk advies aan het dagelijks provinciebestuur over
jeze zaak te geven.
o|sli Dat standpunt wordt mede ingegeven (pijpleiding) zouden voor rekening alleen duidelijk kan worden gemoti-
ad'® door de mogelijkheid via aanpassin- van het rijk moeten komen, meent de veerd wanneer dit nodig zou zijn om
11P" een zoet water voor de landbouw PPD. Dat is verantwoord gezien de de landbouw op Schouwen-Duiveland
iar«f vanuit Krammer of Schelde-Rijnver- belangen vooral ook op rijksniveau. Van zoet water te kunnen voorzien.
ind I ilnding naar Schouden-Duiveland te en omdat ook een verzoeting van de Die keuze zou dan het resultaat moe-
ransporteren. Grevelingen een aanzienlijke rijksin- ten zijn van de afweging van de
)e kosten van deze voorzieningen vestermg vraagt.' ..Het verschil is voordelen, die de landbouw heeft en
dan immers vrij marginaalwordt de kosten van allerlei voorzieningen
iroüÉ
PZC/ provincie
13
een zoute Grevelingen (kleinere onze
kerheden) voor ecologie en visserij en
ook wel de recreatie kunnen gepaard
gaan met het voldoen aan de land-
bouwverlangens". zo wordt gezegd in
het advies voor de Zeeuwse planologi
sche commissie. Men meent dat de
meerkosten van deze oplossing tegen
over het verzoeten van de Grevelin
gen (ombouw Flakkeese spuisluisi
niet van doorslaggevende aard" zijn.
j gezegd. In dit verband wordt erop tegenover de nadelen voor de ecologie
Raad van State wnst gewezen, dat de voordelen nationaal- en de visserij ,.Het in de nota als reeel
J economisch van een zoute Grevelin- gepresenteerde alternatief van zoet-
schorsingsverzoek
inzake bouw kiosk
gen (visserijl .evident" zijn.
gepresenteerde alternatief
wateraanvoer door middel van een
De opvatting van de PPD is. dat de pijpleiding maakt deze keuze echter
keuze voor een zoete Grevelingen in feite overbodig de voordelen van
S in Vlissingen af
RLISSINGEN -De Raad van State
heeft het schorsingsverzoek dat de
Plissinger S. Lemstra heeft inge
diend tegen de afgifte van een verkla
ring van geen bezwaar door gedepu
teerde staten voor de bouw van een
kiosk op de Vlissingse boulevard
ifgewezen.
De heer Lemstra maakte, zoals ge
meld, bezwaar tegen het feit dat met
de bouw van de kiosk nabij het
Wooldhuis in Vlissingen. waarvan de
h heer Lemstra de bewoner is, was
J begonnen, zonder dat de opdrachtge-
ver, Delta Fish Farming bv, beschik-
Ie over de vereiste vergunningen.
10IK Tegen de verlening daarvan door de
gemeente diende hij eveneens bezwa-
'r 01 renin, met name vanwege het feit dat
door de komst van de kiosk een deel
^van het uitzicht vanuit de woning
verloren gaat.
e nog De heer Lemstra spande een kort
n sn geding aan met als inzet de stopzet-
as li ting van de bouw en afbraak van het
oordi reeds gebouwde. Wat het eerste be
treft stelde rechtbankpresident mr G.
pond R André de la Porte hem in het gelijk,
naai Kat de afbraak van het al opgetrok-
stalen geraamte betrof wilde de
ident de uitspraak inzake het
lorsingsverzoek afwachten. De
digh Raad van State achtte geen termen
lanwezig om het schorsingsverzoek in
!e willigen, zodat in principe nu de
seg vrij is om de kiosk te voltooien.
ai
^Activiteiten van
tanlozenproject
Hulst/Hontenisse
ie d
2; Hl'LST Het baanlozenproject
^udst/Hontenisse gaat in september
teer van start met allerlei activitei
ten. Wanneer en of verschillende cur-
(j7n4siissen beginnen is afhankelijk van
Tde deelname. Alle cursussen worden
de Overdag gegeven.
i! Het baanlozenproject werkt samen
d onder meer het Zeeuws Instituut
voer Kunstzinnige Vorming, het Vor-
Eingswerk Jonge Volwassenen en de
achting Vorming- en Ontwikkelings-
Zeeuwsch-Vlaanderen De acti-
(toten vallen in vier onderdelen uit-
DeM een. creatieve activiteiten, werkpro-
'ustu fecten, vrijwilligerswerk en werkgele-
rou* genheidsprojecten In de creatieve
"-^TSfecr kunnen haanlozen onder meer
ekenen en schilderen, houtsnijden,
otograferen, kleding maken, maar
'en ook cursussen Nederlands. Frans en
hriEngels conversatie volgen en verder
indf doen aan autotechniek, sport en de
soos bezoeken
Daarnaast is er een vormïngsgroep.
De werkprojecten bestaan uit biolo-
krsi psch tuinieren, het opknappen van
werkplaats voor toekomstig ge-
jOraik. en net werk aan de baaniozen-
WaK krant. In de 'branche' vrijwilligers-
e m(l werk kan men onder meer helpen op
c0- het zwakzinnigeninstituut De Sterre
P1^ bij het opzetten van een opbergsys
teem voor fotomateriaal, het opzetten
van een speel-o-theek en Sterrebewo-
oers vervoeren bij uitstapjes en
vakanties Daarnaast is er het onder
van bos of natuurgebieden, het
opknappen van spelmaterialen, het
restaureren van museumstukken, het
merken van fietsen ter voorkoming
•an diefstal en zijn er enkele groen
projecten. De werkgelegenheidspro-
handelen over hetgeen komt
Ijken bij het opzetten van kleinscha
lig eigen bedrijf.
VLISSINGEN - Op het badstrand in
Vlissingen zijn woensdag negen men
sen uit het water gehaald, die bij het
zwemmen moeilijkheden kregen met
de sterke onderstroming. De red
dingsbrigade had handen vol werk
om drie van de negen drenkelingen
eerste hulp te bieden. Volgens de heer
A. Dijkstra, hoofd van de reddings
brigade in Vlissingen, werd het ge
vaar veroorzaakt door de sterke >af-
landige wind (noord-oost) en de ster
ke getijbeweging.
Vandaag (donderdag) wordt het
zwemmen op de zuider en wester-
stranden volgens de heer Dijkstra nog
gevaarlijker De springvloed, het wa
ter is hoog om 17.00 uur, en de wind.
die niet afneemt, zal een dusdanige
onderstroom opleveren dat zelfs de
meest geoefende zwemmer moeite zal
hebben om die te trotseren. Het is dus
raadzaam om bij het zwemmen op die
stranden (Westduin. Valkenisse. Zou-
telande en Westenschouwen) niet te
ver het water in te gaan en zeker niet
het contact met de bodem te verlie
zen.
Actiegroep wil van
hondepoep af in
straten Zierikzee
ZIERIKZEE De actiegroep Haven
kwartier Zierikzee heeft het gemeen
tebestuur en de politie verzocht te
bekijken of er iets gedaan kan wor
den tegen de vergaande vervuiling
van de straten met hondepoep.
De actiegroep vindt de huidige situa
tie een 'puinhoop', maar is er zich
tevens van bewust dat het vooral aan
de hondebezitters gelegen is de ge
wraakte vervuiling tegen te gaan.
De actiegroep Havenkwartier heeft
verder laten weten teleurgesteld te
zijn over het uitblijven van toegezegd
gemeentelijk overleg over de plannen
voor invulling van het voormalige
schoolplein aan de Nieuwe Bogert-
straat. Bovendien is opnieuw de aan
dacht van de gemeente gevraagd voor
de verkeersproblemen in de wijk, het
inrichten van een speelplaats aan het
Lange Groendal en het ontbreken van
achteruitgangen bij diverse wonin
gen
MONSTERS WORDEN ONDERZOCHT
SAS VAN GENT De milieudienst terecht is gekomen in twee regenton
van de gemeente Sas van Gent heeft nen in de Malotauxstraat. Op het
woensdagmiddag watermonsters ge- wateroppervlak in de tonnen van
nomen van vervuild regenwater dat mevrouw A. Gerritse drijft sinds vo-
.iMr.:
rede!
Mevrouw Gerritse bij de regenton met vervuild waterbladeren u.
en planten worden bruin tot zwart"
rige week vrijdag een dun vliesje olie
waarvan de herkomst nog onbekend
is.
Volgens mevrouw Gerritse is de olie
tijdens de regenbuien eind vorige
week in het water geraakt. De mon
sters zijn door de milieumedewerker
naar het stadskantoor gebracht waar
vandaag (donderdag) wordt onder
zocht naar welke instanties het ver
stuurd moet worden voor verder on
derzoek.
Mevrouw Gerritse ontdekte de olie
vorige week vrijdag rond tien uur 's
morgens. Ze had met het regenwater
uit de betreffende tonnen de planten
en druivenranken water gegeven toen
ze merkte dat op het water olie dreef.
..Waarschijnlijk hebben mijn bloemen
en planten onder het water te lijden
gehad", concludeert mevrouw Gerrit
se. ..de bladeren worden bruin tot
zwart en zelfs van de druivenranken
sterven er bladeren af. hoewel dat
normaal pas in oktober gebeurt. Ik
kan echter niet met zekerheid zeggen
dat dat komt door het verontreinigde
water. Wel is het zo dat op die vrijdag
de wind uit zuidelijke richting kwam.
maar ik kan moeilijk een fabriek als
schuldige aanwijzen"
Volgens wethouder Marquinie van
milieuzaken in Sas van Gent zijn er
afgelopen dagen geen andere klach
ten over olie op regenwater binnen
gekomen. ..Maar dat hoeft ook niet',
vindt de Sasse wethouder, „want de
olie kan met een bui meetrekken en
hier met de regen naar beneden ko
men. We moeten eerst maar eens uit
zien te vinden wat het precies is en
dan kunnen we onderzoeken wat de
oorzaak is".
Het is volgens mevrouw Gerritse uit
gesloten dat kinderen of anderen olie
in de regenbakken zouden hebben
gedaan ..De twee regenbakken staan
bij ons achter het huis en daar kan
niemand komen Bovendien heb ik
direct, toen ik de olie opmerkte, de
buitendeur van mijn huis afgesloten
zodat zelfs mijn klemkinderen er niet
mee in aanraking konden komen".
Woensdagmiddag waarschuwde me
vrouw Gerritse de Sasse milieu
dienst die enkele uren later de twee
watermonsters kwam nemen.
ONDERZOEK TIJDSCHRIFT GENEESKUNDE:
- «IDDELBl'RG - O danks de
ia d van een kerncenlrale ligt het
iMEÖ f3"'3' RCVa"en van kinderleukemie
1 1 de gemeenten Borsele en Dode-
Kaard niet hoger dan het landelijk
Wniddeldc. In de praktijk ligt het
iets lager maar die verschillen
jUn uiterst miniem.
TJ uit een onderzoek dat drie
^en met steun van het ministerie
•tl WVC hebben verricht de
^preidmg van kinderleukemie over
gehele land. Uitkomsten hiervan
^•gepubliceerd in het Nederlands
- «J Hift voor Geneeskunde
:erfj
ITE)
De onderzoekers hebben medewer
king gekregen van vrijwel alle in
aanmerking komende artsen en stel
len dat de cijfers voor meer dan 95
procent geheel betrouwbaar zijn. Be
keken is de periode 1973-1979 Neder
land is voor het onderzoek in regio's
opgedeeld en uit het resultaat blijkt
dat de verschillen tussen de landsde
len miniem zijrr De artsen wensen
dan ook geen conclusies te trekken
over de oorzaken van deze kleine
onderlinge afwijkingen.
Verder blijkt dat kinderleukemie rela-
gen (gemengd gebied van landbouw
en industrie i er slecht af met een
aanmerkelijk hoger percentage ALL-
gevallen dan het landelijke gemiddel
de. Daarentegen liggen regio's als
Amsterdam en Oost-Zuid-Holland la
ger
Bekeken is ook waar relatief de
meeste geboorten van kinderen met
leukemie voorkomen. Daarbij is het
opvallend dat een sterk geïndustria
liseerd gebied als Rijnmond aanmer
kelijk minder 'geboortegevallen'
kent dan het landelijk gemiddelde.
tief het minst voorkomt op het platte
land en het meest in de grote steden.
De kleine en middelgrote steden ne
men een middenpositie in. Ook hier
zijn de verschillen echter zeer klein en
weigeren de onderzoekers er conclu
sies aan te verbinden.
Per provincie en per regio is gekeken
naar het voorkomen van Acute Lym
fatische Leukemie (ALL), met 82.4
procent van de gevallen de meest
verspreide vorm Daaruit blijkt dat
het cijfer voor Zeeland nauwelijks
afwijkt van het landelijk gemiddelde
Per regio bekeken komt Oost-Gronin-
Een beeld van de vermeiingen in Kandy. handelscentrum m het midden van Sri Lanka Huizen zijn met de grond
gelijkgemaakt, bezittingen op straat gegooid en icrbrand, auto's vernield De foto's werden stiekem door
Wim Meeuwesen gemaakt op de ochtend van de 28ste juli in het centrum van de stad. De woningen van de
Singalezen zijn onbeschadigd.
TERNEUZENAAR MEEUWESEN NA RONDREIS
TERNEUZEN De rassenrellen in Sri Lanka het
voormalige Ceylon hebben aan minstens vijfduizend
Tamils het leven gekost. Heel wat meer dus dan de
officiële gecensureerde cijfers die de regering heeft
genoemd.
Tot die conclusie komt de Terneuzenaar Wim Meeuwesen,
die tijdens de ethnische oorlog tussen de Singalese
bevolking en de Tamils een minderheid voor
zakelijke doeleinden in Sri Lanka was.
Hij baseert zich op gesprekken met mils onder de bevolking, verzeker-
Singalezen in Colombo en eigen de me dat de acties niet tegen
waarnemingen. In tegenstelling tot buitenlanders zijn gericht. Maar de
de meeste andere ooggetuigen' Tamils, zei hij. die maken we met
maakte de Terneuzenaar tijdens de de grond gelijk. Hij klonk erg
onlusten een rondreis langs enkele triomfantelijk",
belangrijke steden in het midden en Dat er véél meer doden zijn gevallen
zuiden van Sn Lanka. „Singalezen dan de regenng officieel wil toege-
vertelden me trots dat alleen al de
eerste dagen van de gevechten min-
staat voor Meeuwesen als een
paal boven water Op de radio
door hun boeddhistische opvattin
gen een heel andere, sobere levens
stijl op na houden"
Kort samengevat komt het erop
neer dat de Tamil-bevolkmg, van
oorsprong afkomstig uit Zuid-India.
in heei Sn Lanka een vooraanstaan
de plaats inneemt m handel en
middenstand Velen hebben voor
plaatselijke begrippen een hoge
welvaart breikt Vooral tegen deze
Tamils waren de wraakacties van
de Singalezen gericht De zoge
naamde 'thee-Tamils' die de vorige
eeuw door de Engelsen naar de
theeplantages vterden gedirigeerd
en daar een hardwerkend, arm be
staan hebben, zijn volgens de Ter
neuzenaar veel minder het doelwit
geworden van de onlusten. Met
uitzondering dan weer van de Ta
mil-families die zelf een theeplanta-
bezaten". voegt hij eraan toe
stens duizend Tamils zijn gedood werden dagelijks dodenlijsten voor
zegt Wim. „En dat kan heel_goed gelezen. Alleen de namen van de Qp^^fjitst
kloppen, want geen enkele Tamil meest vooraanstaande, bekende
werd gespaard. De Singalezen die Tamils kwamen er op voor. Dat
wraakacties ondernamen hadden aantal za! zo ongeveer rond het
zelfs lijsten met adressen bij zich. Ze officiële dodencijfer hebben gele-
wisten de Tamils precies te vinden gen"
En de politie en het leger staken Volgens de regeringscijfers werden
werkelijk geen vinger uit. Ze gaven tot vier augustus 258 fabrieken van
stilzwijgend hun goedkeuring. De Tamil-families vernield evenals
Singalezen hadden vrij spel".
Wim zag met eigen ogen hoe de
huizen van de Tamils in brand Kandy en Tnncomalec werden plat-
werden gestoken door enthousiaste gebrand".
Singalezen. terwijl de politie en mi- Bij zijn terugkomst in Nederland op
litairen instemmend toekeken. Van vijf augustus ergerde Meeuwesen
het begin van de vergeldingsacties zich mateloos aan de publicaties in
tot de eerste dagen van augustus de Nederlandse kranten over het
dus ruim een week werd de bloedbad
Singalese bevolking geen strobreed De Tamils worden afgeschilderd
in de weg gelegd bij de moord- en als een kleine, straatarme minder-
vemielpartijen. die aanvankelijk heid. Dat is pertinent met juist Ze
zo rond de 23ste in Colombo hebben onder de Engelse heer-
begonnen maar na enkele dagen schappij veel bestuurlijke functies
oversloegen naar andere grote ste- gekregen w aren leergierig en erg
den van het land.
„Een politiecommissaris in Kandy.
ondernemend, in tegenstelling tot
de Singalezen die niet met de Engel
een handelscentrum met veel Ta- se kolonialisten meewerkten en er
Wim Meeuwesen
De massale vergelding van de Sin
galezen is volgens Wim al jaren
gevoed door ophitsende geluiden,
afkomstig van de politici, het leger
en de politie.
„In Kandy zag ik een groepje Sin
galezen een huis van een Tamil-
familie in brand steken. De politie
kw am aanrijden en deed niks. De
Singalezen liepen weer lachend
weg, terwijl ze hun duim naar ons
opstaken".
De 27ste juli, toen Wim in Kandy
aankwam, sloegen de rassenrellen
net over naar dit belangrijke han
delscentrum waar veel Tamils wo
nen Een groot deel van de binnen
stad stond in brand Vluchtende
Tamils werden net buiten de stad
tegengehouden door Singalezen die
varricades hadden opgeworpen Al
le Tamils werden ter plekke ver
moord. De politie hield zich koest,
die gedroeg zich erg relaxed Behal
ve enkele Tamil-agenten. die liepen
met een brok in hun keel rond. Ze
hadden vier halfverbrande lijken bij
een klein meertje neergelegd, eigen
lijk als afsehrikking. Toen ik tegen
een politieagent zei. dat er hier flink
was huisgehouden, haalde hij zijn
schouders op en maakte een weg
werpgebaar Ach. dat is nog niks,
zei hij"
De Singalezen verkeerden volgens
de Terneuzenaar in een overwin
ningsroes Pas de eerste dagen van
augustus sloeg dat om, toen de
plunderingen begonnen.
..Vanuit Kandy zijn we met een
speciaal konvooi naar Colombo te
ruggereden Dat was de 29ste juli, in
een bus met ongeveer dertig Neder
landers"
Tijdens de ruim vier uur durende
tocht over een 134 kilometer lange
weg zag Meeuwesen overal hetzelf
de beeld platgebrande Tamil-hui-
zen en woonwijken, vernielde eigen
dommen. en wegblokkades van Sin
galezen. ..Bij zo n blokkade werd
een bestelbusje met Tamils aange
houden De politie keek gewoon toe
Wat er met de Tamils is gebeurd
heb ik niet gezien maar dat kan ik
wel raden".
Terug m Colombo was het enkele
dagen rustig. Tot de eerste augus
tus. Wim. ..Je moet weten dat de
Tamils vrijwel het hele transport
net in handen hadden. Maar alle
vrachtwagens waren in brand ge
stoken. Dus ontstonden er distribu
tiemoeilijkheden. Er was geen
voedsel meer. In het weekeinde
moesten de mensen in de twee uur
dat ze op straat mochten komen in
de rij staan voor levensmiddelen.
Maar maandag begonnen de plun
deringen. Toen w erden voor het
eerst ook de Singalezen het
slachtoffer. Ook de staatswinkels,
de 'laksala's' werden doelwit. Pas
toen begon de politie en het leger
met keihard optreden. Plunderaars
werden neer neergeschoten, met
benzine overgoten en in brand ge
stoken, of geslagen nadat ze zich
hadden moeten uitkleden".
Op vier augustus vertrok Meeuwe
sen uit Colombo „Dat was moeilijk
want de startbanen waren overvol
door wachtende Tamils die het land
wilden verlaten Het waren meestal
de rijkere families Ze kochten ge
woon de vluchten op om naar Bom
bay of Singapore te kunnen ont
snappen".
