HERDER Vader amputatie-slachtoffer acht verpleegkundigen schuldig In weer en wind achter de kudde Ouders van kinderen met een complicatie bundelen krachten 'NIET ALLEEN BEHANDELEND CHIRURG INITIATIEF VAN THOOLS ECHTPAAR WOENSDAG 27 JULI 1983 Schaapherder Henk Otten op de Oude Kamersedijk bij Hemkenszand met de schapen van de Zeeuwse schaapskudde. Het mag dan voor een buiten staander opvallend zijn hoe goed de schapen volgen, minstens zo opmerkzaam is de rol van de hond van de herder. Na een paar woorden jaagt hij de schapen van de rand van een aardappelveld terug bij de kudde. Als even 'ga er overheen' klinkt, weet de hond al genoeg en jaagt hij de schapen in de goede richting. En na een even simpel als kort 'hop hop' draait heel het spul om en gaan de 27l> schapen op aandrang van herder en hond de weg terug.'Over enkele weken daalt het aantal schapen van de kudde overigens met een stuk of vijftig. Dan worden de ramlammeren verkocht die dit voorjaar geboren zijn. Daar heeft de kudde toch niets aan. Het is de bedoeling dat een kudde van zo'n 250 fokooien gekweekt wordt en voor dat karwei zijn een stuk of drie rammen voldoende. De prijs van een ramlam zal zo rond den In die bijzondere gevallen wordt de hulp van de politie inge roepen om de schapen veilig aan de andere kant te helpen Nu de kudde al enkele jaren op weg is, is al duidelijk het effect te zien van deze wijze van dijkbe- heer. Er zijn minder distels en brandnetels en er worden minder dijken afgebrand. Niet omdat de schapen de distels zo graag lusten, integendeel. Maar doordat het gras goed kort wordt gehouden krijgen andere planten meer kans om te gaan groeien, zodat de begroeiing op de 'schapendijken' veel geva rieerder is. Wanneer er niet ge graasd wordt en de sterkste plan ten gaan woekeren dan zijn juist vaak de distels en brandnetels die de boventoon voeren. Ook al lijkt het werk van de herder vrij eenvoudig, er komt toch nog heel wat bij kijken. Vooral bijvoor beeld in de lammertijd. vroeg in het jaar. Dan slapen de herders in de kooi om dag en nacht beschikbaar te zijn en de schapen te helpen. Otten heeft verder een cursus ge volgd om van alles aan de weet te komen over bijvoorheeld schapen- ziekten ..Ik heb erg veel van Dies Imanse geleerd die z'n hele leven met schapen heeft gewerkt", vertelt de assistent-herder die in de toe komst de herder van de tweede kudde van de stichting wordt. Langzamerhand begint hij het ge drag van de schapen ook te kennen „Vroeger was het kennelijk zo dat schaapherders altijd goed het weer wisten te voorspellen. De mensen die ik tegenkom vragen mij dan ook nogal eens wat ik van het weer denk. Maar ik kan dat lang niet zo goed Toch heb ik al gemerkt dat als de schapen onrustig worden, het slecht weer wordt. Ais ze bijvoor beeld net zoals zaterdag met vier poten tegelijk van de grond sprin gen. dan krijgen we regen" De contacten tussen de boeren en de schaapskudde worden ook steeds beter. In ruil voor een paar balen stro gaan de schapen nogal eens een aardappelveld op om de laatste aardappels op te eten of ze grazen een sloppelland kaal. op verzoek van de boeren. Dat gebeurt volgens Otten steeds vaker. En op die manier is er nogal wat werk voor de kudde, want er zijn dijken genoeg. Zeker als daarbij wordt aangetekend dat de kudde onge veer vijf kilometer per dag doet. Belangstellenden kunnen binnen een w eek of drie de kudde exact vinden. Dan staat er een informa tiebord bij de kooi met daarop aangegeven waar de schapen lo pen. Ook staan er dan wegwijzers in de richting van de kooi. René Schrier. Dat leek wel in orde maandag. Een beetje achter een kudde schapen aanslenteren op een zonovergoten Zuidbevelandse dijk. Af en toe je hond erop afsturen om de afgedwaalde schapen weer bij de kudde te krijgen en om je heen alleen maar de rust van de natuur. Een prima manier om je dagen te vullen, zeker als je er nog voor betaald wordt ook. Henk Otten doet dat. Hij is assistent-herder van de stichting de Zeeuwse schaapskudde uit Heinkenszand. De vaste schaapherder van die stich ting Dies Imanse was toevallig die maandag een dagje vrij en zo kon Henk Otten slenterend in het zonnetje worden aangetroffen bij de schapen. Tenminste dat was maandag het beeld, want zondag liep hij er ook. Op het moment dat een groot deel van Zeeland zich in de handen stond te wrijven van tevredenheid over de regenbuien die zo goed voor de tuin waren. In diezelfde regenbuien liep Otten bij de schapen, maar dat is de keerzijde van de herdersmedaille die niet iedereen belrijkt. Eigenlijk zijn Otten of Imanse altijd wel op pad. terwijl de schapen een dijk of een stuk land begrazen. Behalve in de lammertijd en als er sneeuw ligt, dan moeten ze thuis blijven Een speciaal baantje waar je van moet houden Want ook al lijkt het zo rustig: het is best ver moeiend om een uur of zeven achter schapen aan te slenteren En tijd om iets anders te doen is er eigenlijk niet. Het constant opletten wat de schapen doen. Het beeld van de schaapherder die zit te breien is dan ook duidelijk niet afkomstig van de herders van de Zeeuwse schaaps kudde. Otten: „Het wordt wel ver teld dat ze dat doen ja, maai" waar schijnlijk is dat van oudsher toch geen Zeeuwse gewoonte. Waar schijnlijk doen de herders op de hei dat. Die hebben wat meer tijd. omdat hun schapen niet zoals de onze op wegen en dijken lopen Die Drentse herders hebben ook zo'n kenmerkende stok waarmee ze steentjes op de schapen kunnen gooien Eigenlijk bepalen de schapen het werk van Otten. Als ze lopen en er zit een beetje tempo In. wat regel matig gebeurt, dan heeft hij soms geen tijd om even te gaan zitten en z'n boterhammen op te eten Dan moet dat ook lopend gebeuren Trouwens, zitten is er toch niet zoveel bij. Aiieen als de kudde stil staat en dan alleen nog als hij een beetje overzicht op de dieren heeft. „Schapen zijn eigenlijk net als men sen. Ze denken steeds dat het gras een stukje verderop nog net iets lekkerder is". Samen met een van de drie herders honden, maandag was dat Lot. heeft Otten het toezicht op 276 schapen Iedere avond voordat ze de kooi ingaan die bij Heinkens zand aan de Nieuwe Kamersedijk staat, moeten ze worden geteld. En als er schapen ontbreken moet de herder terug om ze te zoeken. Otten heeft dat, gelukkig zegt hij nog nooit meegemaakt Het is overi gens verbazend hoe volgzaam de dieren zijn Een leek zou onmiddel lijk denken dat binnen de kortste keren zeker een kwart van de kudde achterblijft, maar iedere keer weer blijkt dat de schapen toch de rest volgen. ..En als er eens een achter blijft. bijvoorbeeld omdat hy vastzit in de bramestruiken dan gaat die meestal hard blaten en hoor je dat snel genoeg". de honderd gulden komen te liggen. Eigenlijk een laag bedrag, volgens Otten. Dat komt doordat de Neder landers weinig schapenvlees eten Waren de prijzen voor schapenvlees hoger dan hadden meer schapen kuddes een bron van bestaan. Dat zie je bijvoorbeeld in Engeland en Frankrijk waar de kuddes goede zaken doen met de verkoop van hun schapen. Trouwens die lage han- delsprijzen willen in Nederland nog niet zeggen dat het schapenvlees in de winkel ook goedkoop is. Daar moeten heel wat tussenschijven hun graantje van meepikken. Er wordt bij de stichting de Zeeuw se schaapskudde al gedacht aan het fokken van een tweede kudde. Een deel van die tweede kudde moet worden gekocht en de rest komt uit de eigen kweek Dat gaat nog vrij snel. Als er van een kudde van 250 schapen wordt uitgegaan dan ko men daar jaarlijks na het lammeren zo'n 75 ooilammeren bij Dan loopt het in enkele jaren snel op. Het moet dan niet zo zijn als twee weken geleden toen van de kudde tien schapen uit de schaapskooi werden gestolen. De stichting heeft de zaak bij de politie aangemeld en is bezig via de verzekering een schadever goeding te krijgen. Op zijn weg over de dijken komt de kudde nogal eens mensen tegen. Automobilisten, wandelaars of fiet sers. vooral in de weekeinden. Vol gens Otten is er dan een opvallende belangstelling voor het doen en laten van de schapen. Als het erg druk is moet de herder, gewoon oppassen, zo vermiidt hij in de weekeinden bijvoorbeeld de Schel- deroute Er is ook de weg tussen s-Gravenpolder en Ovezande die slechts sporadisch wordt aange daan. Maar omdat er nabij 's-Gra venpolder enkele dijken liggen die de schaapskudde onderhoudt moet die weg wel eens overgestoken wor- dlge I. Wouters en hoofdverpleegkun dige H Franken onder ede staande dat er elke 15 minuten controles aan het been waren uitgevoerd. Maar toen het tuchtcollege hen onder druk zette wisten ze zich uiteindelijk niet meer precies te herinneren wat er gedaan was. De verpleegrapporten en de tem- peratuurlijsten van die controles zijn nooit teruggevonden. Volgens de be trokkenen zouden ze kwijtgeraakt zijn in het academisch ziekenhuis van Gent, maar daar wordt het bestaan van die lijsten ontkend. Dat was voor het medisch tuchtcolle ge reden genoeg om geen waarde te hechten aan de getuigenverklaringen van de verpleegkundigen. In het ver slag van de zitting staat letterlijk dat de verklaringen 'weinig waarde' heb ben, en dat de getuigenissen 'weinig overtuigend' zijn. D'Hooghe is er zeker van dat die nacht het linkerbeen van zijn zoon helemaal in het verband heeft geze ten. Dat is op de röntgenfoto te zien. „Controle is dan niet mogelijk. Het verband werd er 's morgens pas afge haald toen zich complicaties voorde den. Het been was toen vier. vijf keer zo dik als normaal door de inwendige bloedingen". De verpleegkundigen verklaarden echter onder ede tegen het medisch tuchtcollege dat het verband er 's nachts wel af was. Fout Voor vader d'Hooghe is de zaak nog niet afgedaan. „Ik ga een schade claim indienen tegen de chirurg. Hoe hoog de eis wordt moet ik nog bespre ken met mijn advocaat. En ik ga praten met inspecteur Lelie over de mogelijkheid van een onderzoek naar de handelwijze van twee verpleeg kundigen. Die zijn ook fout geweest". D'Hooghe is het niet te doen om het geld. „Deze zaak moet verder uitge spit worden, anders gaat het hier op dezelfde manier verder. Natuurlijk, mensen mogen fouten maken Maar dit' Waar zijn ze nou toch mee bezig? Er gebeurt hier nog veel meer, maar de meeste mensen zijn bang iets te zeggen." Volgens d'Hooghe staat het vast dat de verpleegkundigen meineed hebben DEN HAAG - Wegens overtreding van de opiumwet heeft de procureur generaal bij het Haagse gerechtshof acht maanden gevangenisstraf, waarvan twee voorwaardelijk met ten proeftijd van twee jaar, geeist tegen de 34-jarige A. Y. uit Middel burg. De rechtbank in Middelburg had hem veroordeeld tot zes maan den, waarvan drie voorwaardelijk. Bij een aanhouding door de politie in Middelburg had de verdachte 250 J gram heroine bij zich. Verdachte ontkende regelmatig han del te drijven Hij zou het spul voor een kennis van Rotterdam naar Mid delburg hebben vervoerd en wist niet dat dit een strafbaar feit was. De politie had hem aangehouden op ver denking van handel in verdovende middelen en de heroine in de koffer bak van zijn auto gevonden. Verdach te gaf wel toe, zelf min of meer ver slaafd te zijn. De procureur generaal vond een goede waarschuwing voor De fieer A A ^uooghe met dossiers over zijn zoon verdachte op zijn plaats. 6 maanden wegens bezit van heroïne THOLEN „Het is een klap als je to'n kind krijgt". Woorden uit de mond van Veronica van Loon. Met zo'n kind doelt ze op haar dochtertje Vivian van anderhalf, geboren met een linkerarm die na de elleboog ophoudt. Veronica en haar man Albert zijn de klap nog steeds niet te boven. Ze stuit(t)en op onbegrip in hun omge ving. Bij familie evengoed als bij buurtbewoners. Alleen bij ouders die zelf een kind hebben met een armam- putatie vond het Thoolse echtpaar gehoor. Maar een vereniging of werk groep van ouders die een arm of been missen bestond in Nederland niet. En dat heeft er toe geleid dat ze daar zelf de aanzet toe hebben gegeven. Albert en Veronica klopten aan bij de BOSK (de Bond van Ouders van ^Motorisch Gehandicapteni. De hulp verleners. artsen en maatschappelijk werkers hadden het echtpaar de tip gegeven. Maar ook daar kregen ze „nee" te horen. Uiteindelijk plaatsten ze een ingezonden brief in „Ouders van Nu" en daarmee kwam het bal letje aan het rollen. Tientallen reac ties kwamen binnen en Albert en Veronica overwogen zelf een vereni ging op te richten. Toen de zaak al bijna rond was haakte de BOSK in. Een gesprek tussen deze organisatie en de Van Loons leidde er begin deze maand toe dat de BOSK de ouders van kinderen met een amputatie nu toch wil helpen en onderdeel wil laten Uitmaken van de BOSK Begrip Zo begint voor het Thoolse echtpaar zicht te komen wat ze zelf zo misten na de geboorte van hun jong ste dochter. Contact met mensen die begrip voor de situatie hebben en erkenning van deze speciale handi cap. Want in de omgeving ontbreekt het daar nogal eens aan: mensen gapen je aan en kijken naar Vivian of het een aapje is. Ze stolen elkaar aan zeggen: heb je dat gezien. Of ze durven niets te zeggen. Vrienden en kennissen blijven weg. „Jonge vrou wen die pas in verwachting zijn durven Vivian niet aan te raken alsof het besmettelijk is", verhaalt Veroni- In hoger beroep eis Wat de oorzaak van Vivians te korte arm is. is volgens de Van Loons moeilijk te zeggen. „Dit komt slechts één keer op de 90.000 geboorten voor. Het moet volgens de artsen al in de eerste weken van de zwangerschap zijn gebeurd", vertelt Albert De om geving denkt snel dat Veronica be paalde medicynen heeft gebruikt en dat die de oorzaak zijn. Waar zij en andere ouders mee zitten is een enorm schuldgevoel ..Je vraagt je toch steeds af waar het aan gelegen kan hebben We denken ook wel eens aan de luchtverontreiniging". Het leven met een gehandicapt kind is niet eenvoudig. De maatschappij maakt het de ouders niet gemakke lijk. Albert: „Een verzekering tegen ziektekosten afsluiten kost erg veel moeite". Of ze krijgen reacties vol „goede bedoelingen". „We kennen nu een echtpaar met een zoontje van zeven met amputatie. Dal joch heeft inmiddels een prothese. Krijgt van zijn moeder geld voor een ijsje. Komt met een ijsje én het geld weer terug. Dat moet niet". Nare ervaringen heeft het echtpaar ook met de medische wereld En uit de reacties van anderen weten ze dat ze niet alleen staan „Artsen houden je voor, dat het allemaal wel goed komt. Ze houden je gewoon aan het lijntje omdat ze er zelf geen raad mee weten". Omdat het ouderpaar de handicap van Vivian slecht kan verwerken is hen aangeraden een derde kind te nemen Ook dat levert rare reacties op. „Je wilt zeker bewijzen datje een gezond kind ter wereld kunt bren gen", kreeg Veronica te horen. Om over al deze zaken te kunnen praten en ervaringen uit te wisselen is een bundeling van ouders nodig, vinden de Van Loons „Praten met andere ouders geeft je een beter gevoel. Als groep sta je sterkervinden ze. Wie wil reageren kan schriftelijk of telefonisch contact opnemen via het adres: Touwslagersdreef S3; telefo nisch 01660—4260 HULST De vader van de 18-jarige Edward d'Hooghe uit Hulst wil behalve de chirurg ook de betrokken verpleegkundigen in het St.-Liduinaziekenhuis verantwoordelijk stellen voor de foutieve medische behandeling van zijn zoon. Daarover wil hij binnenkort praten met geneeskundig inspecteur S. Lelie van de Volksgezondheid. De jongen liep 25 november 1981 een dubbele beenbreuk op. Door een verkeerde behandeling in het Hulster ziekenhuis moest twee dagen later zijn linkeronderbeeri worden geamputeerd in het academisch ziekenhuis van Gent. Het medische tuchtcollege gaf de Hul ster chirurg A. een officiële berisping voor zijn misstap. De zaak diende op acht juni van dit jaar. De heer A A d'Hooghe, Edward's vader, vindt dat ook de verpleegkun digen die nachtdienst hadden toen Edward op de intensive care-afdeling lag, schuld hebben aan het gebeurde. Volgens d'Hooghe is duidelijk komen vast te staan dat de verpleegkundigen hun werk niet goed hebben gedaan. Toen Edward op 25 november in het Hulster ziekenhuis belandde, zag de chirurg de zaak niet zo somber in. Volgens hem ging het om een eenvou dige. dubbele beenbreuk. In werkelijkheid was de slagader vrijwel geheel doorgesneden. Dat had op de Intensive care-afdeling die nacht ge makkelijk ontdekt kunnen worden, als de verantwoordelijke verplegers - I. Wouters en B. D. Herman - regelma tig temperatuur- en hartslagmetingen aan het been hadden uitgevoerd. Pas de volgende morgen omstreeks tien uur werd de ernst van de breuk ont dekt. Edward werd meteen overge bracht naar het academisch zieken huis van Gent. Daar probeerden de artsen nog het been te redden, maar dat was tevergeefs. Een dag later, op de 27ste, moest het linkeronderbeen worden afgezet. Tijdens de zitting van het medisch tuchtcollege hielden de verpleegkun- gepleegd tijdens de zitting van het tuchtcollege. Omdat ze de beenbreuk van zijn zoon niet hebben gecontro leerd, acht hij ze medeverantwoorde lijk voor de amputatie „Aan hen zou dan ook door hun grove nalatigheid geen verantwoordelijkheden meer ge delegeerd mogen worden", zegt hij „Het zou wenselijk zijn dat er naast het tuchtrecht voor medici ook een tuchtrecht komt voor verplegend per soneel, in het belang van de patiënten maar ook in het belang van de ver pleegkundige stand zelf Over de emotionele nasleep van de medische ingreep wil hij niet veel kwijt ..Het is met m'n bedoeling om medelijden op te wekken", zegt hij. „Maar jullie voelen dit anders aan dan ik, Edward was een sportman in hart en nieren Solo-zweefvliegen, zwarte band in judo... en nu dit Hij laat een fotootje zien van zijn zoon. „Rolstoel- basketbal." Secretaris F. E. Francken van het ziekenhuisbestuur zegt, namens de afwezige hoofdverpleegkundige en directeur Lockefeer: „Wat hier ge beurd is valt bij niemand goed. Wat er gaal gebeuren kan ik nog niet zeggen. Tijdens de eerstvolgende ver gadering van het dagelijks bestuur zullen we hierover praten. Dan komt zowel de rol van de chirurg als die van de verpleegkundigen aan de or de. We zullen hier de nodige aandacht aan schenken. Daarna moeten we ons beraden op maatregelen." Hij ver wacht over een week meer duidelijk heid te kunnen geven.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1983 | | pagina 19