Joop Zoetemelk
Peter Winnen en
Johan van der Velde:
samen sterk
PZC/tour '83
'MET ZIJN TWEEEN KUN JE DE
KOERS MAKKELIJKER CONTROLEREN'
cr'r Uüï j;
WERUH
ELK JAAR WORDT DE KANS.
OPEEN AFGANG GROTER
Als je goed rijdt
stop je niet zomaar
ZATERDAG 25 JUNI 1983
27
Er kan een dag komen in de Tour
de France waarop in de Raleigh-
ploeg bij het bepalen van de tactiek
door Peter Post een moeilijke keuze
gemaakt moet worden: rijden voor
Peter Winnen of voor Johan van der
Velde. Wat dan? „Daar denk ik nog
niet aan", zegt ploegleider Peter Post.
„Dan zal dat nooit een probleem
opleveren, daarvoor zijn we genoeg
professional", zegt Johan van der
Velde. „Dat lost zich heus wel op..
Daar maak ik me geen seconde zor
gen over", zegt Peter Winnen.
De verstandhouding tussen de twee
klassementsrijders van Raleigh, aan
de start van de Tour in het kleine
peloton van grote favorieten voor de
eindzege, is uitstekend. Tijdens de
Dauphiné Liberé hebben ze anderhal
ve week de kamer gedeeld, wat de
mogelijkheid bood om elkaar wat
beter te leren kennen Voor Peter Post
is hel een uitgemaakte zaak dat hij
door het aanwijzen van een kopman
de hulp krijgt van het natuurlijke
verloop van de ronde. „Met name",
aldus Peter Post, „in de tijdritten. Het
kan niet anders of die gaan een hoop
duidelijk maken. Tijdritten hebben
altijd al een grote rol gespeeld in de
wedstrijd van de winnaar. Waarom
zou dat nu niet zijn'»" In elk geval
hoeft Johan van der Velde niet bang
te zijn, zegt Peter Post, „dat op een
kritiek moment Peter Winnen de
voorkeur krijgt omdat die volgend
seizoen in de ploeg blijft en Johan van
der Velde niet. Post. „Absoluut geen
sprake van Nooit. Zo ben ik niet
Wat de kansenberekening van zijn
twee favorieten betreft, herhaalt Pe
ter Post wat hij een weekje geleden al
zei: „Dat ze Hinault niet als tegen
stander krijgen is aan de ene kant een
groot voordeel, maar anderzijds een
flink nadeel. Als Hinault er bij zit
heb je iemand om te volgen, nu niet.
En kijk maar eens wat er vorig jaar
gebeurde toen Johan van der Velde
zich vergaloppeerde door achter
Breu aan te sprinten... Zoetemelk
bekeek het later beter op de Alpe
d'Huez. Die ging in het wiel. voelde
dal ie door Breu over zijn toeren
werd gejaagd en liet zich afzakken
tot bij Hinault. Op alle renners, dus
ook op Van der Velde en Winnen,
komt een zware druk te rusten nu er
geen uitgesproken man is die de
wedstrijd kan maken. Het zal vooral
een kwestie worden van erg rustig
blijven. Ik ben er op voorbereid dat
het zonder Hinault en erg rare Tour
kan worden. Wie weet moet ik halt-
weg wel een heel andere koers kiezen
dan die waar ik bij de start vanuit
ga".
Aan de vooravond van de Tour de
France betreurt Peter Post nadrukke
lijk het feit dat Gerrie Knetemann er
dit keer met bij is ..Met Jan Raas is
hij altijd de bindende figuur in onze
ploeg geweest. Hij was bij de leiding
betrokken, hij zorgde zelf voor resul
taten en hij hield zowel binnen als
buiten de koers de ploeg recht. Ik
weet zeker dat we hem erg zullen
missen" Post zegt er geen moment
over gedacht te hebben om Knete
mann enige tijd als gast in de ronde te
vragen. Ter lering (de ander kant van
het wielervaki en vermaak (even los
van alle beslommeringen). Post: „Hij
moet gewoon lekker thuis revalideren
en daarbij vooral rustig blijven over
het moment van een come-back Ik
weet hoe moeilijk dat is. daarvoor heb
ik zelf genoeg meegemaakt Zo n her
stel kost erg veel. Daar kun je niet een
confrontatie met de zorgen van een
Tour-ploeg bij hebben. Dat meelopen
als gast lijkt misschien leuk, maar zo
eenvoudig lig dat niet. Los nog van de
vraag natuurlijk of Knetemann het
zelf zou willen"
Volgende week vrijdag start in
Fontenay-sous-Bois de zeventig
ste Ronde van Frankrijk. Een
historische Tour, omdat er voor
het eerst amateurs aan deelne
men. Een spannende Tour ook,
omdat voor het eerst sinds 1978
de startvlag valt zonder dat er al
een grote favoriet is aangewezen.
De afwezigheid van viervoudig
winnaar Bernard Hinault. die
geplaagd wordt door een knie
blessure, maakt de Ronde van
Frankrijk vooral voor Nederland
extra interessant. Met kansheb
bers als Joop Zoetemelk, Peter
Winnen, Johan van der Velde en
mogelijk ook Hennie Kuiper en
Steven Rooks moet het al heel
raar lopen wil er zondag 24 juli
op de Champs d'Elysees geen
Nederlander op het" podium
staan. Maar of dat in het geel is,
blijft een vraag.
In deze extra bijlage wordt voor-
uitgeblikt op de komende wieler-
maand De tekst is van PZC-
sportverslaggever Peter de Jon
ge en Peter Heerkens, chef sport
van het Haarlems Dagblad, die
de Tour de France voor deze
krant zullen volgen. Verder le
verde Rob van den Dobbelsteen
een bijdrage aan deze Tour-bijla
ge.
Televisiekijkend Nederland op het puntje van de stoel. Vorig jaar tijdens de zeventiende
rit van de Tour de France tussen Alpe d'Huez en Morzine flitsten in de beklimming van de
Joux Plane plotseling twee Nederlanders weg. Johan van der Velde en Peter Winnen, die de
rit op zijn naam schreef, vochten in het Franse hooggebergte een schitterend gevecht uit,
waarmee ze de Hollandse invloed op de Ronde van Frankrijk nog eens nadrukkelijk
onderstreepten. Dit jaar zijn die twee er weer bij, maar een herhaling van dat duel zit er niet
in. Winnen en Van der Velde vormen nu namelijk een duo.
rwee kapiteins op één schip. „Het „Het was", herinnert hij zich, „geest- lingen rond Hinault de naaste bela-
moet", vinden ze, „goed kunnen dodend. Elke dag hetzelfde rondje gers de grote kans bieden, is hij
werken". En als bewijs wordt het van veertig kilometer. Een lastig terughoudend. „Al snap ik natuurlijk
succesrijke 'systeem Post' maar weer stuk, je kon nooit in je ritme komen, dat de mensen van je verlangen datje
eens geroemd Alleen is daarbij wel En 's avonds in zo'n betonnen blok... beter zal rijden dan vorig jaar"
steeds sprake geweest van een leider, een kamertje van twee bij vier meter. Voor een niet onbelangrijk deel hangt
die op mindere dagen zijn knechts De Franse voetbalploeg heeft zich dat af van de steun die Van der Velde
met een genereus gebaar de vrije daar trouwens voorbereid op het zal verlenen. Maar die heeft ook zo
teugel liet. Jan Raas in de klassiekers wereldkampioenschap. Maar voor zijn belangen in de Tour. Volgend
en (in 1980 en 1981) Joop Zoetemelk hen hadden ze een heel feestprogram-
tijdens de Tour de France. Nu is er in ma in elkaar gedraaid en kwamen de
seizoen is hij niet langer ploegmaat
van Winnen en rijdt hij in Italiaanse
de praktijk duidelijk sprake van een vrouwen een paar dagen op bezoek, dienst. Het contract is nog met gete-
nicuwe situatie. Van der Velde (vorig Dan is het wei uit te houden. Maar
derde in de eindrangschikking) veertien dagen alleen rondjes fietsen
en Winnen (25 seconden daarachter is niks. Dan kun je beter, zoals nu,
vierde geworden) hoeven niets voor wedstrijden rijden. Dan pas weet je
elkaar onder te doen. Gaandeweg zal goed voor jezelf hoe je ervoor staat".
ÏÏÜMk.e,"„leJ"0n<iergeSChlkte Winnen houdt dut laatste trouwens
rol gaat functioneren.
Samen fietsen, samen slapen, samen
antwoord geven. Op de bovenste ver
dieping (klimmers legt men niet ge
lijkvloers te slapen) van een hotel in
Briancon wennen Peter Winnen en
Johan van der Velde al aan elkaar
Straks immers moeten ze vooral sa
men sterk zijn. „Maar", geeft Van der
Velde toe. „ik zal er natuurlijk alles
aan doen om voor hem te blijven in
het klassement en omgekeerd is dat
natuurlijk ook zo". Winnen kijkt on
verstoorbaar. Mengt zich even niet in
het gesprek. „Alles samen...", zegt hij.
„Ik hou er niet van om met zijn
tweeën te worden geinterviewd, zoals
de laatste weken steeds het geval is".
Extra druk
Van de twee Raleigh-renners is Win
nen dan ook het minst open. De
25-jarige onderwijzer uit het Noord
limburgse IJsselsteijn heeft trou
wens ook alle reden om voorzichtig
te zijn in zijn uitlatingen. Van 1 tot en !j
met 24 juli wordt het voor hem er op
of er onder. Een zware kaakontste
king verhinderde dat hij in het voor
seizoen zijn kwaliteiten kon laten
zien met het gevolg dat hij nu wel zal
moeten presenteren. „Natuurlijk",
zegt hij, „geeft dat een extra druk, die
je beter niet kunt hebben. Maar aan
de andere kant: als ik in de Tour
onder mijn niveau van vorig jaar
blijf krijg ik hoogstens wat minder
startgeld in de criteriums. Dat is al".
Maar even later mompelt de rossige
Limburger toch weer: „Tja. de Tour
moet raak zijn. Anders is mijn hele
seizoen verknald". Van der Velde
heeft dat probleem niet. „Peter", ver
telt hij. „heeft geen klassiekers gera
den, interesseert zich er ook niet zo
voor. Voor mij is het wel een belang
rijk deel van mijn seizoen. Ik ben
gestart met de opzet een klassieker te
winnen Dat is me gelukt". Dat laatste
is dan wel niet helemaal waar, maar
met de triomf in het kampioenschap
van Zurich, dat vorig jaar nog even
hoog werd gewaardeerd als Parijs-
Roubaix. Milaan-San Remo en Luik-
Bastenaken-Luik, reed hij zich echter
wel al in de kijker
Van der Velde beschouwt die aanpak
als de beste voor elke klassementsren-
l. ner. „Ik pak in het voorjaar wat ik
fi pakken kan Peter niet, maar als hij in
de Tour niks klaar maakt zal het
publiek hem misschien vergeten.
Want dat gaat heel erg snel" Win-
nen's voorbereiding was dus niet zo
geweldig en eigenlijk is zijn seizoen
pas begonnen in de Ronde van Ro
mandie (28e in de eindstand) om via
Dauphiné Libéré en de Ronde van
Zwitserland („lekker zwaar, geluk
kig") naar de topvorm toe te groeien.
„In ieder geval", vindt de Limburger,
„is de voorbereiding al een stuk beter
dan vorig jaar. Toen deed ik een
hoogtestage in de Pyreneeën".
kend, „en de uitslag van de Tour kan
daar natuurlijk nog op van in vloed
zijn. In positieve zin dan. want als ik
twaalfde of vijftiende wordt zullen ze
echt niet minder betalen" Een goede
uitslag is dus ook voor hem erg be
ste, tweede of derde word dan Peter.
Dal lijkt me logisch. Maar als ik in
een van de etappes door het ijs zak,
zal ik zeker voor hem rijden en
omgekeerd is dat ook zo", betoogt hij.
Blijft echter de situatie dat ze elkaar
in evenwicht houden. Van der Velde
ziet dan ook duidelijk voordelen van
het optreden als duo. „De mensen
denken wel dat je in bergetappes
niets voor elkaar kunt doen, maar
dat is niet waar. We zijn twee man
nen die elkaar goed verstaan en die
goed willen presteren. Met zijn twee-
en kun je je krachten sparen door om
de beurt te reageren als er iemand
demarreert. Wie alleen is moet eigen
lijk met iedereen meespringen, ter
wijl twee man van eén ploeg een
koers makkelijker kunnen controle
ren. En de krachten die je daarmee
spaart heb je in de finale allebei
Johan van der Velde en Peter Winnen
samen op weg tijdens de etappe Alpe
ook nog voor zich. want gevraagd
naar een prognose haalt hij de schou
ders op Zelfs nu de recente ontwikke-
6 J - France van vorig jaar. Het was een
samenwerking?
„Ik heb natuurlijk liever dat ik eer-
van de fraaiste ontsnappingen uit die
Ronde
iop Zoetemelk is bang. Nederlands beste klassementsrenner, vorig jaar op zijn 35ste voor de zesde maal goed voor
en tweede plaats in de Tour de France, klimt de laatste jaren aan het begin van elk wielerseizoen op de fiets met
/rees dat hij te lang doorgaat. „Dat risico wordt", zegt hij, „natuurlijk ieder jaar groter. Soms zie ik in gedachten
Tour de France waarin ik elke dag op minuten achterstand word gefietst. Het lijkt me iets verschrikkelijks. En
;omt een keer dat dat gebeurt als je steeds door blijft gaan. Je wilt dat voorkomen, maar als je goed rijdt stop je
L zomaar".
Zoals sommige acteurs een slechte
generale repetitie als een voorwaarde
beschouwen voor een geslaagde uit
voering, koestert Zoetemelk een ma
tig optieden in Zuidoost-Frankrijk als
een mascotte
Stoppen of doorgaan Het is een stan
daardvraag geworden die minstens
drie keer per jaar aan Zoetemelk moet
worden gesteld Tijdens het trainings
kamp in februari of hij aan zijn laatste
seizoen is begonnen, vlak voor de
Tour en aan het eind van het jaar
wanneer de balans wordt opgemaakt.
Steeds is het antwoord hetzelfde: „Zo
lang het goed gaat. ga ik door" Maar
achter die facade van zelfverzekerd
heid gaat toch veel twijfel schuil, want
een voortzetting van zijn wielerloop-
baan verlost hem van de kopzorgen
over zijn toekomst. Weliswaar heeft
zijn inmiddels bijna veertienjarige
loopbaan hem voldoende geld opgele
verd dat hij op zijn lauweren kan gaan
rusten, Zoetemelk beschouwt dat niet
als het ideaal
Ochtendmens
„Want misschien doe je er nog een
seizoen zonder Tour aan vast. Net als
Poulidor heeft gedaan. Hoewel... het
terwijl zijn collega's de wielerkleding „Deze voorbereiding bevalt me goed.
weer in de koffers propten om naai Je moet vooral niet zenuwachtig wor-
Milaan-San Remo te vertrekken, den Sommigen gaan boven hun
lijkt me wel kaal hoor. een jaar stond Zoetemelk in gedachten al op krachten rijden als ze gelost worden
zonder Ronde van Frankrijk. Net of de lange latten. in de Dauphiné. maar ik rij lekker in
mijn eigen tempo naar boven. Ik ben
Compensatie n°e niet goed genoeg, denk je dan'
Ontspanning die hij nodig heeft. „Als Zorgvuldig bouwt hij zo de conditie
brauwen glimmen zijn oogjes van je ouder bent heb je meer tijd nodig op en op de dag dat de Ronde van
pret Bepaald niet het gezicht van een om te recupereren. Dat merk je ook in Frankrijk in Fontenay-sous-Bois start
renner die verscheurd is door innerlij- de wedstrijd. Je herstelt niet meer zo moet het fundament in orde zijn. „De
ke twijfel Want al houdt hij zich af en snel als vroeger. Daardoor moet je rest komt dan vanzelf tijdens de
je niet gekoerst hebt".
Zoetemelk lacht zijn tanden bloot.
Onder zijn rossige, borstelige wenk-
het meer van je routine hebben. Een Tour aldus Zoetemelk Hoever dat
jonge renner zal vier. vijf keer op een bouwwerk zal reiken durft hij niet te
/al reageren, terw ijl ik het maar zeggen Ik streef naar een plaats bij
één keer doe. Meestal is dat dan wel tie eerste vijf en als het helemaal niet
de beslissing. Dat is de ervaring die gaat richt ik me op een etappe-over-
renner belangrijk zijn „Het is ook niet je door de jaren hebt opgebouwd. Je winnng"
zo dat je daar constant mee bezig ziet heel snel wie er goed rijdt en
bent. Meestal zijn het momenten. Zo- voelt aan wanneer die iets zai onder- A nderSOtl
als in de Dauphiné Libéré van twee nemen. Dat is een goede compensatie
toe best bezig met de vraag of hU e
wel verstandig aan heeft gedaan op
nieuw een contract te tekenen, beseft
hij dat lichamelijke en zeker ook
geestelijke rust zeker voor een oudere
„Daar ben ik de man niet
wat ik wel moet doen? Ik zou het niet
weten. Die toekomst is
jaar geleden, toen ik als allerlaatste
Maar over de Mont Ventoux kwam. Dan
vraag je je wel af of het nog slim is
geweest om te blijven fietsen", zegt ie.
oor hel feit dat je zuiniger met je ^,aar vanzelfsprekend dwaalden de
krachten om moet springen". laatste weken, als hij in weer een
Zuinigheid was ook het devies in de not®'kamcr naar het plafond lag te
zwart gat. Ons hotel? Nee, dat leven Toch is hu die inzinkingen telkens te
is niks voor mij. Dan moet je 's boven gekomen. Zijn laconieke „pffft"
avonds en 's nachts bezig zijn en ik en „De Tour is nog lang. we zijn nog
aanloopperiode naar de Tour de Fran
ce. Tijdens de Dauphiné Libéré raakte
hij in twee bergetappes twintig minu-
staren, zijn gedachten regelmatig af
naar die gedenkwaardige Tour de
France van 1980 toen Hinault,
ben een ochtendmen
nog maar door en zien w
niet in Parijs' vormen de handelsmer
ken van zijn schijnbare zorgeloosheid.
ten kwijt „Het is een veel te nerveuze P'aasd door zijn rechterknie in de
wedstrijd Te kort ook. In de Tour is er trui ^yan hel strijdtoneel ver
wordt". Nu staat hij weer voor dé Ook dit jaar liet hij daarvan enkele
graadmeter, die zal moeten aantonen staaltjes zien Na een voor zijn doen
meestal een aanloopperiode van
dween en Zoetemelk zijn kans greep.
dag of veertien Dat heb ik nodig om "Je moel maar afw achten hoe het nu
of hel een wijs besluit is geweest.
Bovendien beslist de komende Tour
teleurstellende afsluitende tijdrit van
Parijs-Nice stapte hij met een opge-
de France over de verdere toekomst ruimde glimlach de statige hal van
van „Jopie". Rijdt hij goed („bij de het Grand Hotel in de sjieke bad-
eersten") gaat hij door, zo niet zal hij plaats binnen met de mededeling,
een knoop moeten doorhakken. ..En nu lekker op ski-vakantie En
op gang te komen en heel veel ren
ners. die in een korte rittenkoers nog
wel als de besten kunnen klimmen
weer gaat lopen. Neem nou een man
als Anderson, die maakt een hele
sterke indruk en is op een aantal
komen dan te kort omdat ze al te veel Pu,llen verbeterd. Maar pffft, de Tour
van hun krachten hebben gegeven", ls zo n rare wedstrijd. Daar kun je
stelt hij Een slechte Dauphiné lijkt vantevoren eigenlijk weinig van zeg-
hem zelfs op zijn gemak te stellen. &en".