BEJAARDEN-WERK
schoffelen
gepensioneerde managers
helpen ontwikkelingslanden
PZC/weekendkrant
191 1TERDAG 25 JUNI 1983
21
schappij die nu hel slaatsoliebedrijf
van Costa Rica adviseert over vebete-
ring van de bedrijfsvoering.
In Azie zijn ze te vinden op Sri Lanka,
in India en in groeiend aantal in
Indonesië. Daar is nu een comité in
oprichting dat een soort bescherm
heerschap over de uitgezonden voor-
jan harren
malige managers krijgt In dat comité
onder anderen de Nederlandse am
bassadeur in Indonesië en een voor
malige Indonesische ambassadeur in
Den Haag. Indonesië is goed voor zo n
tien projecten per jaar.
geen salaris
De uitgezonden deskundigen krijgen
voor hun werk geen salaris. Het PUM
betaalt de reiskosten en geeft wat
zakgeld mee voor kleine onkosten.
Voor onderdak en verblijfskosten le
vensonderhoud i dient het bedrijf te
zorgen dat om de diensten van het
PUM heeft gevraagd. Gaat het om een
project dat langer dan twee maanden
duurt, dan mag desgewenst de echt
genote (of echtgenoot l mee.
Er liggen zo veel aanvragen om hulp
vanuit het PUM dat de activiteit
gemakkelijk verviervoudigd zou kun
nen worden. Gepensioneerde mana
gers zijn er genoeg voor. hun aantal
groeit alleen maar. Afgezien van het
feit dat de organisatievorm zich voor
zo'n rigoureuze uitbreiding niet leent,
ontbreekt er echter vooralsnog het
geld voor
Niettemin wordt voortdurend rond
gekeken naar nieuwe projecten waar
het PUM van nut zou kunnen zijn.
Niet alleen sjouwt Willem Zuidhof
met enige regelmaat rond om her en
der te kijken en projecten te toetsen,
ook krijgen de uitgezondenen het ver
zoek om na beëindiging van hun taak
het land waar ze zitten, rond te reizen
en contacten te leggen waar zij menen
dat het geen kwaad zou kunnen om er
eens nader aandacht aan te besteden.
I itzending geschiedt in de regel voor
perioden van twee tot (hooguit) zes
maanden. In die tijd zal de techni
cus manager dc nodige kennis moe
ten hebben overgedragen aan dc lei
ding van het bedrijf dat hij adviseert.
Binnenkort zal het 'huiswerk' bij het
PUM worden uitgebreid met een con
trole op de mate waarin de resultaten
van het adviseurschap beklijven
In het buitenland zijn de ervaringen
op dat punt met slecht. De Amerika
nen begonnen Jn de jaren '50 al met
soortgelijke projecten; Fransen en
Britten zijn Nederland sedertdien
voorgegaan. Met name de Amerika
nen hebben kunnen vaststellen dat
veel van de veranderingen die leiders
van bedrijven op advies van hun
gepensioneerde collega's uit de Ver
enigde Staten hebben doorgevoerd
blijvend tot verbetering hebben ge
leid Vooralsnog heefl Zuidhof geen
reden om aan te nemen dat hij bij de
PUM-projecten tot andere conclusies
zal moeten komen.
Gepensioneerde bedrijfsdirecteuren als vrijwilligers in ontwikkelingslanden. Het blijkt
een succes. Het Project Uitzending Managers (PUM) heeft zojuist zijn vijftigste man erop
uitgestuurd: om in Zambia een veefokkerij en melkfabriek op gang te helpen brengen.
Het PUM bestaat sinds 1979 en is
ondergebracht bij het Nederlands
Christelijk Werkgeversverbond Dat
betaalt ook voor een procent of tien
mee aan de kosten, de rest is voor
rekening van het ministerie van ont
wikkelingssamenwerking Het is bij
elkaar net voldoende om met een
gemiddelde van twee per maand oud
managers uit te zenden
Belangstelling blijkt er volop voor te
bestaan. Drs. Willem Zuidhof. de coor
dinator van het project, kan putten
uit een voorraad van 400 mensen die
in de leiding van grote en kleinere
bedrijven hun sporen hebben ver
diend
Eenmaal met vut of pensioen, maar
nog allerminst opgebrand, kunnen ze
van groot nut zijn voor bedrijven in
ontwikkelingslanden. Zuidhof ..Be
halve met financiële problemen kam
pen die heel vaak ook met een ernstig
gebrek aan kennis en ervaring op
technisch gebied en op het terrein van
het management, het geven van lei
ding
Het PUM wil daarin voorzien. Door
het uitzenden van in het bijzonder
managers met een technische achter
grond of technici met management-
ervanng. Hoewel op het ogenblik ook
grote behoefte bestaat aan mensen
met een financieel-administratieve
achtergrond. Accountants gevraagd,
derhalve
pioniersgeest
Het is niet dc bedoeling dat de (dames
eni heren op hun standplaats de direc
teur gaan uithangen .De handen
moeten uit de mouwen Een beetje
pioniersgeest moeten ze wel hebben
En ze zullen moeten improviseren en
over een ruim incasseringsvermogen
moeten beschikken''
Dit weefgetouw is met ontwiklceltngs-
hulp gefinancierd Een adviseur legt
uit hoe het nieuwe apparaat werkt
resultaten
In het algemeen blijkt hun dat wel
toevertrouwd. „Ze komen doorgaans
trouwens terecht in bedrijven met
een technologische uitrusting op een
niveau waarop onze mensen dertig
jaar geleden nog werkten. Toen ze
hun managerspositie nog niet had
den bereikt, zelf nog met het hand
werk bezig waren".
..Dat geeft een soort herkenning,
waardoor het er alleen maar aardiger
op wordt. Zelf weer achter een draai
bank. en vuile handen halen Of zoals
een gepensioneerde uit de top van een
groot vleesbedrijf, die werd uitgezon
den om een slachterij op gang te
helpen Zoals vroeger, toen het zijn
eigen stiel nog was. deed hij weer een
voorschot aan en trok hij weer het
mes Om te laten zien hoe het moet''
Tot dusver is het PUM-werk vrijwel
Steeds een succes geweest De bedrij
ven waar de Nederlanders hebben
geadviseerd, hebben gemeld er ..goe
de tot zeer goede ervaringen mee te
hebben opgedaan. Dikwijls wordt
gevraagd de mensen wat langer te
laten blijven of ze later nog eens te
sturen".
Dc resultaten laten zich gewoonlijk
gemakkelijk meten: produktïe die
omhoog is geseholen, kwaliteit die
sterk is verbeterd, een duidelijk
waarneembare verbetering in een
produktieproees of in een organsatie.
Een gepensioneerde hoteldirecteur
heelt onlangs in Tanzania de organi
satie van een complete hotelketen
gereorganiseerd en gestroomlijnd".
In Tanzania lag trouwens het eerste
project van PUM ..Afrika dus. dat
bekend is om zijn gebrek aan manage
ment en kader PUM werkt nog
steeds in Tanzania, maar nu ook in
Kenia. Zimbabwe en Zambia. In Peru
en op Jamaica zitten Nederlandse
oud-directeuren, in Costa Rica zijn er
zelfs drie bezig. Onder hen een voor
malige topman van een oliemaat
Drs. W A. Zuidhof
