Ministerie aarzelt over
plan oesterbroedwinning
Voor verkoop heroïne en
diefstal een jaar geëist
'Deur-kijkje'
Nieuw revalidatie
centrum is een
Zeeuwse uitdaging'
Nieuwe stichting
voor het Zeeuwse
revalidatiecentrum
TOEKOMST GREVELINGEN NOG ONZEKER
Samen onder
één dak na
messteek
Minister
overweegt
latere aanleg
Philipsdam
VERDACHTE ZELF NIET VERSCHENEN
ZATERDAG 25 JUNI 1983
PZC/provincie
BRUINISSE Het ministerie van landbouw en visserij voelt voorshands weinig voor het
plan van de gemeente Bruinisse, om in het Grevelingenmeer een oesterbroedwinningsbedrijf
voor jeugdige werkzoekenden te stichten. Een aanvraag om daarvoor in de Grevelingen
ruimte beschikbaar te stellen (3x5 hectare) zal kritisch worden beoordeeld, zo heeft ir. T.
Tienstra, directeur van de visserijen, aan het gemeentebestuur laten weten. „En dan kunnen
we het wel vergeten", zei wethouder H. Schot (cda) vrijdag in de gemeenteraad, in antwoord
op vragen van raadslid C. van Liere (algemeen belang). De wethouder schreef de houding van
het ministerie toe 'aan de monopoliepositie die momenteel in de Grevelingen heerst".
Het plan voor de winning van oester-
broed in de Grevelingen (volgens de
Amerikaanse hangmethode) is begin
dit jaar door de gemeente gelanceerd,
gekoppeld aan de inschakeling van
jonge werklozen en met steun van het
provinciaal werkgelegenheidsfonds.
In zijn kritische opstelling heeft ir.
Tienstra laten weten dat er nog teveel
onzekerheden zijn: wordt de Grevel-
kingen blijvend zout; is de experimen
tele hangmethode niet té arbeidsin
tensief, is de afzet van het oesterbroed
wél verzekerd, gelet op het feit dat
nog niet zeker is of de Oosterschelde
op korte termijn weer wordt vrijgege
ven voor de teelt van platte oesters.
Raadslid Van Liere wees erop dat,
hangende de beslissing over zout of
MIDDELBURG - Omdat hij zijn
vriendin S. van de K. met een mes in
de buik had gestoken, moest de 53-
jarige L. O. uit Vlissingen vrijdag
verschijnen voor de Middelburgse
rechtbank. Eigenlijk was het, wat de
Iwee hoofdpersonen betreft, niet
meer nodig want de zaak is onderling
geregeld en het tweetal gaat binnen
kort onder één dak wonen.
Daar zag het echter nog niet naar uit
In de nacht van 5 op 6 oktober van het
vorig jaar. Van de K. en O. hadden
Ujdens een cafébezoek ruzie gekregen.
0. bestelde een taxi, maar het duurde
zo lang voor het voertuig arriveerde
dat hij kwaad werd en naar huis ging
lopen. Van de K. ging even later wel
met een taxi naar huis.
Ze woonde echter dicht in de buurt bij
O en ging nog even bij hem langs. De
ruzie zette zich in O 's woning voort en
de vrouw begon met het uit het raam
gooien van een paar kussens. Daar
over werd o. weer zo nijdig dat hij een
mes pakte en de vrouw in de buik
stak
In de dagvaarding leek het allemaal
erger dan het was. Daarin stond ver
meld dat O. een of meer malen had
gestoken, maar dat hij Van de K.
daarbij niet had gedood. Een buur
man van O. was inmiddels op het
lawaai afgekomen en O. vertelde hem
dat. hij dacht dat hij de vrouw had
gestoken. Zij moest in het ziekenhuis
aan de (kleine) verwonding worden
geholpen.
Officier van justitie mr J. van Marion,
hield in zijn eis duidelijk rekening met
de omstandigheden en achtergronden
vroeg een gevangenisstraf van drie
maanden, maar geheel voorwaarde
lijk met twee jaar proeftijd. Alles is
inmiddels pais en vree tussen het
tweetal, ook al getuige het feit dat O.
vrijdag voor het hekje stond en Van
de K. op de publieke tribune in het
Middelburgse rechtbankgebouw zat.
De uitspraak volgt over twee weken.
Burgemeester opent
dorpshuis Renesse
RENESSE - Burgemeester J. L. Nie-
mantsverdriet van Westerschouwen
opent vrijdag 1 juli het verbouwde en
gerenoveerde dorpshuis in Renesse.
Dat gebeurt om 14.30 uur in het
dorpshuis aan de Zeeanemoonweg.
De PZC van vrijdag meldde dat het
dorpshuis vrijdag 24 juni officieel zou
worden geopend.
zoet. momentgeel voor het Grevelin
genmeer een ad hoc-beleid wordt ge
voerd. Het houdt onder meer in dat
aan bedrijven geen rechten worden
verleend. Hij wilde weten of er dit jaar
nog iets van het project terecht komt.
Ook vroeg Van Liere naar de moge
lijkheid om een wachtlijst aan te
leggen van adspirant-werknemers.
Wethouder Schot deelde mee dat het
project in elk geval in 1983 niet van de
grond zal komen. „We hadden dan.
trouwens al bezig moeten zijn", merk
te hij op. De wethouder voelde weinig
voor het aanleggen van een wacht
lijst. omdat anders mensen vage hoop
gaan koesteren op werk. Hij vertelde
dat er in de provinciale commissie
werkgelegenheid binnenkort opnieuw
over het project gepraat wordt. Zowel
Schot als burgemeester T. Hekman
toonden zich verbolgen over de reac
tie van de kamer van koophandel en
fabrieken, die sterk afwijzend was
Hekman liet weten dat een onder
houd is aangevraagd met het bestuur
van de kamer. Wethouder Schot ver
onderstelde dat het standpunt van de
kamer wellicht teveel was beïnvloed
door de visie van een bestuurslid uit
Yerseke.
Uit de ingekomen stukken die in de
raadsvergadering werden behandeld
bleek overigens dat het ministerie
van landbouw en visserij niet de
enige is die aarzelingen koestert. Het
gemeentebestuur van Goedereede
vindt een uitspraak over liet project
voorbarig, zolang de toekomstige
functie van de Grevelingen niet vast
staat. De voorlopige raad van be
stuur voor de Grevelingen wil zich er
pas over buigen als zeker is dat de
Grevelingen zout blijft.
De gemeenteraad besloot een lening
van 119.000 gulden beschikbaar te
stellen aan de stichting economische
ontwikkeling Zeeland, die dat geld
weer doorschuift naai" de koninklijke
maatschappij 'De Schelde' in Vlissin
gen. Raadslid Van Liere beklemtoon
de dat een dergelijke steunverlening
een eenmalige zaak moet zijn. Hij
pleitte ervoor dat eventuele winsten
ook ten goede komen aan de geldvers-
trekkers Wethouder Schot betoogde
dat de stichting alleen 'De Schelde' en
dochterondernemingen geld leent.
Ook hij was voorstander van uitbeta
ling van winst aan de geldleners
Burgemeester Hekman en wethouder
M. van de Velde <pvda) deelden mee
dat de plannen voor havenverbete
ring gereed zijn. „Het bestek is klaar.
We kunnen bij wijze van spreken
morgen beginnen", aldus Hekman. De
wethouder wees erop dat de gemeente
pas in 1984 voor subsidie in aanmer
king komt. „Maar het is maar een
ballonnetje als bijvoorbeeld de ko-
lenhaven in Vlissmgen met doorgaat,
kunnen we misschien eerder begin
nen. Wij zijn er klaar voor".
BRESKENS De Pnns Bernhard-
laan in Breskens ziet er tegenwoor
dig een stuk vrolijker uit. Vele
verbaasde voorbijgangers ontdek
ten deze week dat op de garage
deur van de heer C. J. Traas een
fraai rivier- en berglandschap te
zien is. Traas is sinds twee jaar
actief als amateurkunstschilder
Meestal schildert hij landschap
pen. Een enkele keer ook paarden
of portretten. Tot nu toe heeft
Traas enkele kleine exposities ge
houden in het bejaardentehuis van
Breskens. Op aandrang van zijn
kinderen heeft hij nu ook zijn
kunstzin uitgeleefd op de garage
deur zodat iedereen ervan kan mee
genieten.
De reacties van de voorbijgangers
waren Lot nu toe zeer positief. Mis
schien dat er binnenkort nog be
stellingen bij Traas binnenkomen
om nog meer garagedeuren m een
fraai vergezicht om te toveren
Slot van pagina 1)
zienlijk later aanleggen -vier jaar later
was één van de varianten, die 200
miljoen zou opleveren- zou betekenen
dat dat geld voor een deel in 't water
zou worden gegooid.
Mevrouw Smit denkt desondanks aan
vertraging van de aanleg van de Phi
lipsdam. hoewel het besluit daartoe
nog niet genomen is. Binnen rijkswa
terstaat wordt aangenomen dat de
Philipsdam uit milieu-technische
overwegingen iets minder noodzake
lijk is dan de Oestèrdam. die er vooral
is om zoet water uit Brabant van zout
Oosterscheldewater te scheiden.
Minister Smit heeft vrijdag in ieder
geval bereikt dat haar collega's een
groot deel van het tekort voor hun
rekening nemen. Tachtig procent van
200 miljoen is immers 160 miljoen
gulden. Veertig miljoen zal van ver
keer en waterstaat zelf moeten ko
men. Deze 80-20-verhouding is binnen
het kabinet afgesproken nadat de
ex-ministers Zeevalking en Tuijn-
nian verzuimd hadden de extra kos
ten van het Oosterschcldeheleid -die
volgens oude afspraken door het vol
tallige kabinet zouden worden gedra
gen- bij hun kabinetten te 'declare
ren' en zo hun eigen begrotingen
onder grote druk hebben gezet.
Mevrouw Smit heeft de financiële
problematiek uitermate handig aan
gepakt. Door advies te vragen over de
vertraging van Oester- en Philipsdam
heeft zij het kabinet laten zien dat zij
er alles aan gedaan heeft om te probe
ren de kosten te drukken en bezuini
gingsmaatregelen te vinden. Een ne
gatief advies was wellicht van te vo
ren ingecalculeerd.
Daarmee heelt zij weten te bereiken
dat het kabinet 80 procent van de
volle 200 miljoen voor z'n rekening
heeft genomen, in plaats van 80 pro
cent van de onder haar ontstane
tekorten van 40 miljoen, zoals oor
spronkelijk de afspraak was. Immers,
bij het tot standkomen van de 80-20
afspraak was vastgesteld dat me
vrouw Smit de 162 miljoen van Zee
valking zelf zou moeten oplossen. Dat
zou haar begroting onder grote druk
gezet hebben, maar de vrijdag getrof
fen afspraak heeft haar enige lucht
geboden.
Weliswaar moet zij 40 miljoen zelf
vinden, vandaar dat. gestudeerd gaat
worden op de mogelijkheid de Philips
dam met enige jaren te vertragen Er
volgen, aldus Lubbers, echter nog
meer concrete bezuinigingsmaatrege
len Daarbij komen wellicht ook de
verbredingswerken aan het Kanaal
door Zuid-Beveland weer aan de orde,
en de aanleg van een nieuwe sluis bij
Hansweert Vast staat dat de Oester-
dam soberder zal worden uitgevoerd
dan oorspronkelijk de bedoeling was.
De details van het vrijdag gesloten
akkoord, waarover Smit-Kroes en mi
nister Ruding van financien donder
dag een akkoord hadden bereikt,
worden in het volgende week te ver
schijnen dertiende voortgangsrap
port verder uitgewerkt.
MIDDELBURG - De Middelburgse officier van justitie mr J. van Marion heeft
vrijdagmorgen tegen de 25-jarige G. E. uit Vlissingen een gevangenisstraf
van een jaar en 150,- boete geeist. Dat gebeurde tijdens de zitting van de
meervoudige kamer van de rechtbank, waar E. overigens niet verscheen,
zodat zijn zaak bij verstek werd behandeld. E. had voor het 'hekje' moeten
staan wegens het plegen van drie delicten: tussen juli 1981 en juli 1982 had hij
diverse keren heroïne verkocht aan 'klanten' in Vlissingen; in de maand mei
het vorig jaar ontvreemdde hij een girobctaalpasjc en vier girobetaal
kaarten van mevrouw T. S. in Middelburg, met wie hij net een maand
samenwoonde; op 24 mei 1982 reed hij in een auto (die niet van hem was) over
de Middelburgse Statenlaan, terwijl hij geen geldig rijbewijs in zijn bezit
had.
De prsident van de meervoudige ka
mer mr G. Nomes las een aantal
getuigenverklaringen voor waaruit
bleek dat E. Turkse heroïne aan de
man had gebracht, die de kopers
achteraf van slechte kwaliteit vonden.
E ontkent overigens dat hij heroïne
heeft verkocht
Toen E met S. een huis deelde pakte
hij de betaalkaarten en slaagde erin
drie kaarten, tot een bedrag van
~ï0,- te verzilveren. Hij viel door de
mand toen een employé van het hulp
postkantoor in de Middelburgse Ma-
gistraatwijk onraad rook en de vierde
kaart weigerde te incasseren. Een
oplettende politieman zag tenslotte
E op de Statenlaan rijden. Hij kende
de man en hield hem staande.
De officier: „Het vreemde is dat E in
eerste instantie heeït verklaard dat
hij geen heroine meer gebruikt en dat
hij voor het stelen van de betaalkaar
ten aanvoert dat hij het geld zo hard
nodig had voor zijn heroïnegebruik.
Wat mij betreft klopt daar niets van".
Wegens de recidive (herhaling van een
misdrijft op heroinegebied en het ste
len kwam de officier tot zijn eis van
een jaar gevangenisstraf, de 150.-
boete vroeg hij voor het rijden zonder
rijbewijs,
Ook de 54-jarige Belg C'. L. uit Stekc-
ne. had vrijdag niet de moeite geno
men om naar het Middelburgse recht
bankgebouw te komen. Hij moest
terecht staan wegens het veroorza
ken van een frontale botsing met
dodelijke afloop. De man reed op 18
juli van het vorig jaar over de Paalse-
weg in Graauw (gemeente Hulst) met
in zijn bloed een alcoholpromillage
van 1,51.
Dat was ook duidelijk te merken aan
zijn slingerende rijgedrag Daarbij
reed L. bijzonder hard op een weg die
slechts 3.55 meter breed was Hij
kwam eerst een tegenligger tegen die
door in de berm te duiken de auto van
L nog kon ontwijken. De inzltenden
keken daarna wel achterom om te
zien hoe L zijn weg zou vervolgen Ze
waren hem net. in een bocht, uit het
oog verloren, toen ze een doffe dreun
hoorden.
In die bocht was L frontaal gebotst
tegen de auto van P. O >30) uit
Terneuzen. In de auto zat ook passa-
giere L. P. (25). De vrouw overleed een
dag later aan ernstig hoofdletsel in
het academisch ziekenhuis in Gent
O. liep een dubbele kuitbeenbreuk en
een grote vleeswond aan zijn arm op
Beide auto's werden geheel vernield.
Tijdens de zitting werd niet vermeld
of de niet aanwezige verdachte ook
letsel had opgelopen.
L verklaarde naderhand dat hij die
dag drie biertjes en drie borrels had
genuttigd. Het ongeval gebeurde om
tien voor half vier. L, had verder
gezegd dat hij in eerste instantie
moest uitwijken voor een tegenligger
(die het tegenovergestelde beweert),
daardoor in een slip raakte en tegen
de auto van O. botste
De officier: „Verdachte reed op die
smalle weg veel te hard. Juist in de
bocht had hij zijn snelheid drastisch
moeten matigen". Hij eiste een gevan
genisstraf van vier maanden en een
jaar ontzegging van de rijbevoegd
heid. Mr Van Marion „Ik laat in mijn
eis meetellen dat verdachte in zijn
eigen land al zeven maal is veroor
deeld voor het besturen van een auto
onder invloed van alcohol. Zijn on
verschilligheid tegenover anderen is
hiermee duidelijk aangetoond" De
Middelburgse rechtbank doet in beide
zaken uitspraak op vrijdag 8 juli.
Medewerkers van het Zeeuws revalidatiecentrum op de hometrainers in de afdeling hartrevalidatie, van links
naar rechts; revalidatie-arts J. Dijkema, ergotherapeut R. Gies. fysiotherapeut G Vansteenkiste en arts voor
hartrevalidatie A. Liem.
GOES - „Een Zeeuwse uitdaging".
Zo omschrijft revalidatie-arts J.
Dijkema de op- en uitbouw van het
nieuwe provinciale revalidatiecen
trum. ondergebracht in het Joanna-
ziekenhuis te Goes. Het is volgens
hem - opnieuw - het wegwerken
van een witte vlek op de kaart van
de gezondheidszorg in Zeeland. Pa-
tiénten voor wie enige vorm van
revalidatie nodig is, kunnen in het
vervolg dicht bij huis behandeld
worden en hoeven niet meer naar
bijvoorbeeld Kijkduin (105 kilome
ter). Leersum (155 kilometer) en
Hoensbroek (180 kilometer). Ook
patiënten die gebaat zijn bij har
trevalidatie kunnen in het Zeeuw
se centrum terecht. Dal alles na een
lange voorgeschiedenis, die in 1977
begon, toen het landelijk college
voor ziekenhuisvoorzieningen ad
viseerde tot uitbreiding van de
rcvalidatie-mogelijklieden voor
volwassenen in Zeeland.
Het. oprichten van het revalidatie
centrum had vele voeten in aarde.
Dokter Dijkema, begin '83 in Goes
begonnen, wil er liever niet meer
naar omzien. Hij vindt het belang
rijker dat er nu daadwerkelijk pa
tiënten geholpen kunnen worden.
Het gaat in het bijzonder om men
sen die door aangeboren afwijkin
gen. ofwel ziekten, ofwel een onge
val. beschadigd zijn geraakt aan het
houdmgs- en bewegingsapparaat
(patiënten met hersenbeschadiging,
gebroken ruggegraat, rheuma. am
putaties, spierziekten, handletsel,
rugklachten en dergelijke). De afde
ling hartrevalidatie richt zich met
name op mensen die een hartinfarct
hebben gehad, een open hartopera
tie ondergingen, of veel last hebben
van pijn op de borst.
De medewerkers van het revalida
tiecentrum hebben als belangrijk
ste taken ten opzichte van de pa
tiënt: meewerken aan het best mo
gelijke lichamelijke herstel, trainen,
zonodig met hulpmiddelen, van de
restfuncties om zoveel mogelijk zelf
standigheid te herwinnen; advise
ren. begeleiden en aanpassen, zodat
een zo goed mogelijke maatschap
pelijke terugkeer van de patiënt
wordt bevorderd Om de taken goed
te kunnen uitvoeren, zijn er naast
de revalidatie-arts vertegenwoordi
gers van verschillende zorgsectoren
werkzaam, zoals: fysiotherapie, er
gotherapie. logopaedie. psychologie
en maatschappelijk werk. Er zijn
nauwe contacten met een orthopae-
disch instrumentenmaker (bouwer
van protheses), een orthopaedisch
schoenmaker (voor schoeisel) en
een rolstoelbouwer. Regelmatig is
er ook overleg met arts en arbeids-
deskundige van de Gemeenschap
pelijke Medische Dienst te Goes (de
GMD beslist over hulpmiddelen en
aanpassingen en over het beschik
baar stellen van geld uit de sociale
verzekeringspot hiervoor).
Dokter Dijkema onderstreept dat
revalidatie in de eerste plaats
teamwerk is. Het behandelplan,
dat per patiënt kan verschillen,
moet goed op de verschillende
zorgsectoren zijn afgestemd, zodat
geen werkoverlapping plaatsvindt
en alle aspecten in het oog worden
gehouden. In het centrum is er ook
wekelijks werkoverleg. Dijkema:
„De teamvergadering is ervoor om
een zo evenwichtig mogelijk beleid
met elkaar af te spreken, de behan
delplannen zo goed mogelijk op
elkaar af te stemmen, teneinde het
maximaal biologisch herstel en de
maximale functionele en maat
schappelijke aanpassing zo goed en
zo vlot mogelijk te bereiken". Voor
de hartrevalidatie is het behandel
programma wat strakker omlijnd.
Naast een onderzoek door de reva
lidatie-arts en de arts voor de har
trevalidatie, mevrouw A. A. Liem,
zijn er lichamelijke conditietrai
ning en sport en spel. Doel is: de
patient leren wat zijn lichamelijke
mogelijkheden eigenlijk allemaal
nog zijn en waar de beperkingen
liggen, zodat hij niet-noodzakelijke
angst kan overwinnen en zijn zelf
vertrouwen terugkrijgt.
De huisartsen en medisch specialis
ten in Zeeland (die een patiënt
moeten verwijzen) hebben inmid
dels bericht gekregen over de start
van het revalidatiecentrum. Met
het zeehospitium Zonneveld in
Oostkapelle is afgesproken dat in
beginsel in Goes uitsluitend de vol
wassenen en in Oostkapelle uitslui
tend de kinderen zullen worden
behandeld. Voor kinderen is in Zon
neveld naast poliklinische behande
ling ook klinische opname mogelijk
Het nieuwe centrum in Goes heeft
vooralsnog geen opnamemogelijk
heden Als de huisartsen of specia
listen in Zeeland (met uitzondering
van Tholen en Sint-Philipsland. de
ze regio is aangewezen op Bergen op
Zoom) een patient willen verwijzen
naar de revalidatie-arts. dan zit er
op dit moment niet veel anders op
dat zij hun patiènt vragen naar
Goes te gaan. verduidelijkt dokter
Dijkema. „De bedoeling is uiteraard
dat de revalidatie-arts met een be
paalde regelmaat in Alle Zeeuwse
ziekenhuizen komt. De patiënten
hoeven dan niet zoveel te reizen"
Hij denkt aan wekelijks een halve
dag poliklinisch spreekuur per
Zeeuws ziekenhuis. Overleg hier
over is inmiddels geopend Ook met
de verpleeghuizen zullen contacten
worden gelegd om afspraken te ma
ken. Dijkema tekent daarbij aan
dat het niet altijd mogelijk is een
scherpe grens te trekken tussen
werkgebied van de verpleeghuisarts
en de revalidatie-arts en daarom
zijn goede afspraken noodzakelijk
GOES - De toenmalige staatssecre
taris van volksgezondheid en mi
lieuhygiëne gaf eind 1978 groen
licht voor een afdeling revalidatie
én een afdeling voor hartrevalida
tie. verbonden aan het ziekenhuis
in Goes, echter onder voorwaarde
dat deze beide afdelingen gecombi
neerd zouden worden in één cen
trum. Door de stichting Ooster-
scheldeziekenhuizen en de stich
ting poliklinische revalidatie hart
patiënten Zeeland is vervolgens
het initiatief genomen de oprich
ting van het centrum nader uit te
werken. Er kwam een werkgroep,
met vertegenwoordigers vanuit
verschillende zorgsectoren.
Het ligt in de bedoeling dat deze
werkgroep binnenkort zal worden
omgezet in de stichting samenwer
king revalidatiegeneeskunde Zee
land. Van de stichting zullen deel
uitmaken de stichting Oosterschel-
deziekenhuizen. stichting zeehospi
tium Zonneveld, stichting streek
ziekenhuis Walcheren, stichting re
gionale ziekenhuiszorg Zeeuws-
Vlaanderen en de provinciale con
tactgroep Zeeland-verpleeghuizen
van de Nederlandse ziekenhuis
raad. Ook andere instellingen kun
nen eventueel toetreden Doel: een
onderlinge afstemming krijgen van
alles en iedereen die met poliklini
sche en klinische revalidatiegenees
kunde te maken heeft. De stichting
wil ook afspraken nastreven met
onder meer de Gemeenschappelijke
Medische Dienst.
In 33 van de 180 erkende algemene
en academische ziekenhuizen in Ne
derland werkt een full-time revali-
datie-arts (cijfers 1982) Daarnaast
zijn er 29 niet aan een ziekenhuis
verbonden revalidatiecentra, waar
van er 20 een mogelijkheid hebben
patiënten op te nemen, dus klinisch
te behandelen. Deze centra hebben
1909 bedden totaal, ongeveer gelij
kelijk verdeeld over kinderen en
volwassenen. Zonneveld heeft een
erkenning van 81 kinderbedden
Het nieuwe Zeeuwse centrum wordt
dinsdag 28 juni officieel geopend
Dat gebeurt door staatssecretaris J
van der Reijden van welzijn, volks
gezondheid en cultuur iwvc). Om
14.30 uur begint in kerkcentrum 'De
Hoogte' een bijeenkomst.
In een aanpasbare keuken kan vastgesteld worden welke voorzieningen er thuis voor een patient, het beste ztin