MANNEN
WEEKEND
Bewaking geen luxe,
maar harde noodzaak
Ter wille van het onderwijs
moet je wel eens boos worden
HOOGE PL A TEN
Mannen hebben
niet geleerd
met hun
zachte kanten
om te gaan
r
k
PZC/streek
E J. BOEDING
VERLAAT
a i i J
ANTONIUSSCHOOL
Hij staat bijna veertig jaar voor de klas. Na de kweekschool in het Brabantse Dongen diploma in 1911 maar niet
direct een benoeming, ook toen waren de tijden slecht besteeg hij de lessenaar op de katholieke jongensschool
in Lamswaarde. Stapte na drie jaar over naar Sas van Gent. In maart 1952 naar de Sint-Antoniusschool i'dat heilige
laten we er tegenwoordig eigenlijk altijd aD in Axel. Zeven jaar later een treetje hoger op de maatschappelijke
ladder: hoofd der school.
Twee overwegingen zijn voor E. .1
Boeding (volgende maand wordt hij
62) doorslaggevend geweest om in
juni 1983 vervroegd uit tetreden. De
eerste is zijn leeltijd, gemeten aan het
tijdsbeeld van nog steeds toenemende
werkloosheid, óók in het onderwijs.
Zegt „Een vertrek uit sociale overwe
gingen Ik sta nu precies 39 jaar voor
de klas. Ik vind dat in een tijd waarin
de banen in het onderwijs zeker niet
meer voor het opscheppen liggen,
jongere mensen een kans moeten krij
gen Zij moeten de mogelijkheid heb
ben een baan te krijgen of te behou
den Mijn opvolger is een Tukker Aan
zijn school had eigenlijk een onderwij
zer moeten afvloeien Dat is nu niet
meer nodig. Tel daarbij op dat met
mij ook mijn vrouw de Antonius-
sehool na twaalf jaar verlaat Ook
daardoor kan er een onderwijzeres
aanblijven
Boeding zegt met een gerust hart zijn
school achter te laten. Hij relateert
dat gevoel aan de komende integratie
E J. Boeding
van het kleuter- en lager onderwijs tot
basisschool. ..Ik heb het idee dat ik
met mijn team alles heb gedaan om
de basisschool te realiseren. De inte
gratie is goed voorbereid, er zat nogal
wat huiswerk aan En voor ons is
daarbij altijd één van de voornaamste
voorwaarden samenspraak geweest.
En dat is. geloof Ik. goed gelukt'
In dit land is onderwijs steeds in
ontwikkeling- Boeding heeft er in zijn
loopbaan niet of nauwelijks moeite
mee gehad Neem opnieuw de integra
tie van het kleuter- en lager onderwijs.
..Een goede zaak vindt hij. Door de
geleidelijke overgang kunnen kinde
ren makkelijker aan het schoolgebeu
ren wennen Het is immers nog altijd
een grote stap van de kleuter- naar de
lagere school Voor sommige kinderen
is de drempelvrees groot, maar met
die integratie wordt dat probleem nu
ondervangèn. Ik sta voor de basis
school al is er wel de restrictie dat een
uitermate goede samenwerking van
de schoolleiding noodzakelijk is Dat
zelfde geldt straks ook voor de relatie
tusser de onder- en bovenbouw Maar
wij hebben m elk geval niets nagela
ten om aan de vernieuwingen tege
moet te komen
Boer
li. J. Boeding is een telg uit ccn
boerengeslacht. Aanschouwde het le
venslicht in Vogelwaarde, vroeger
Stoppeldijk of Rapenburg. De zin in
liet onderwijs zal er al vroeg in. Zegt.
„Onderwijzer worden, dat wilde ik al
van jongsaf aan. Eigenlijk vanaf de
tijd dat in misdienaar was. Wat mij
in hel w erk zo aantrok? Dat w as en is
de omgang met mensen, met kinde
ren vooral".
Hij onderstreept dat in de loop der
aren die omgang met kinderen zich
drastisch heeft gewijzigd. Ze zijn
vrijpostiger geworden mondiger
vooral Maar daarmee heb ik geen
moeite gehad je groeit als vanzell
mee met de mentaliteit van de school
jeugd Eén voorwaarde is er slechts
als ze maar beleefd blijven Zelf heb ik
altijd open en eerlijk tegenover hen
gestaan, is de kinderen dachten on
rechtvaardig te zijn behandeld was ik
altijd bereid er met hen over te pra
ten. Niet te beroerd ook om desnoods
mijn ongelijk te erkennen. Maar ach
terwille van het onderwijs, van het
leren moest je wel eens boos worden.
Maar daarbij moet je ook kunnen
vergeven en vergeten''
Bij zijn komst op de Antoniusschool
in 1952 volgden e: 290 kinderen de
lessen. De klassen waren nog omvang
rijk veertig kinderen in een lokaal
was geen uitzondering Het laat zich
aflezen aan het onderwijzerskorps in
die jaren zegge en schrijve vijf leer
krachten. Maar nieuwe onderwijsin-
zichten deden de leerlingenschaal
aanmerkelijk verlagen: op ruim 200
leerlingen nu telt de Antoniusschool
elf onderwijzers, waarvan acht in vas
te dienst.
Eigendommen
Trots is Boeding op de invoering van
onderwijs-stimulering op zijn school in
januari 1977 We waren er als een van
de eersten bij. Onderwïjsstimulering
is een uitstekende zaak, een manier
om te voorkomen dat kinderen blij
ven zitten of zelfs naar een speciale
school moeten gaan Leerlingen in de
eerste drie klassen in een uitzonder
lijk geval rok m de hogere krijgen
binnen schooltijd aparte leerprogram
ma s op hun eigen niveau. De resulta
ten van onderwïjsstimulering zajr:
ronduit prima veel kinderen hebber,
we er al mee over de brug kunnen
helpen. Trouwens, ook het klassikale
systeem hebben wij hier op school al
doorbroken met bijvoorbeeld de in
voering van niveau-rekenen Op deze
school heeft geen enkele leerling een
hekel aan dat vak Ze krijgen immers
de stof die ze aankunnen. De dwang
van het leren is daarmee weggeno
men"
Boeding neemt op woensdag 29 jun:
officieel afscheid van zijn school. De
dag vangt aan met een heilige mis om
08.45 uur. Na feest met kinderen en
leerkrachten wordt er voor genodig
den 's middags om 15.00 uur in het
Gezellenhuis een bijeenkomst gehou
den. De receptie in hetzelfde gebouw
begint om 16.00 uur. In de avonduren
is er een koud buffet.
Het schoolhoofd blijft ook na zijn
pensionering Axel trouw Htj heeft
voor die plaats gekozen, evenals hij in
het begin van zijn loopbaan voor
Zeeuwsch-Vlaanderen koos. ..Ik heb
bewust deze streek nooit willen verla
ten Ik houd van het Zeeuws-Vlaamse
land"t
Peter Oggel.
De Hooge Platen, de grote zandbank in de monding van
de Westerschelde, is een belangrijke broedplaats voor
verschillende vogelsoorten, waaronder de dwergstern. Vo
rig jaar broedden er 112 paren. Daarmee is de Hooge Platen,
de belangrijkste broedplaats voor deze vogelsoort in Neder
land (in ons land broeden er in totaal ongeveer 400 paren».
selen er ongeveer 2.000 bergeenden
van verenkleed
Bart Lange veld. ..In de ruiperiode
zijn de eenden erg kwetsbaar. Daar
om is het zaak dat er zo weinig
mogelijk mensen op de plaat ko
men"
Broedende dwergstems zijn gesteld
op rust. Dat geldt ook voor de vis-
dief. die er ook broedt Dat is de
reden dat de slichting Het Zeeuwse
Landschap, die de Hooge Platen
sinds 1978 in beheer heeft, het broed-
terrein van begin mei tot eind augus
tus. als de laatste jongen uitgevlogen
zijn, permanent bewaakt.
De ervaring heeft namelijk geleerd
dat sommigen zich mets aantrekken
van het verbod om hel broedterrein.
dat een oppervlakte heeft van 55 tot
60 hectare, te betreden Drie vrijwilli
gers. Rene Beijersbergen. Marcel
Visser en Bart Langeveld. hebben
zich belast met de bewaking In het
broedseizoen is het drietal vrijwel
permanent aanwezig om recreanten
weg te houden van het. broedterrein
De vrijwilligers, die allen afkomstig
zijn uit Den Haag, hebben een Zo-
diac-rubberboot met een sterke bui
tenboordmotor tot hun beschikking
Tijdens de vakantiemaanden is de
ploeg vaak tot 's avonds laat op het
water Marcel Visser „Zolang de
mogelijkheid bestaat dat recreanten
het verboden gebied betreden, zijn
we paraat"
Het grootste deel van de Hooge
Platen, die een oppervlakte heeft
van ongeveer 4000 hectare, loopt bij
vloed onder water De broedplaatsen
van de dwergstems, visdiefjes,
strandplevieren. scholeksters, ture
luurs en grutto's, bevinden zich op
het hoogste deel van de plaat, de Bol
Het eigenlijke broedgebied van de
dwergsterns en visdiefjes beslaat
niet meer dan twee hectare Daar
omheen vindt men de broedplaatsen
van de andere soorten
Verleiding
Tellingen
Hoe belangrijk de Hooge Platen is
als broedgebied, blijkt uit de tellin
gen die jaarlijks worden verricht.
De vrijwilligers die belast zijn met
de dagelijkse bewaking van het
broedgebied telden vorig jaar 350
visdief-paren (gelijk aan die van het
Zwini. dertig strandplevier-paren.
zestig kluut-paren en acht scholek
ster-paren.
Marcel Visser, student biologie en
een van de drie bewakers van het
broedterrein. „Het aantal broedende
strandplevieren en kluten holt over
al in Nederland hard achteruit Be
waking van het broedgebied is om
die reden beslist geen overbodige
luxe. maar harde noodzaak'
Dwergsterns, visdiefjes. strandple
vieren en kluten geven de voorkeur
aan een kaal broedterrein. het liefst
met schelpen. De zandbank in de
monding van de Westerschelde is in
dat opzicht ideaal Bart Langeveld
..Het probleem is dat recreanten ook
gek zijn op dergelijke plaatsen"
De Hooge Platen is niet alleen van
belang als broedgebied, maar ook als
fourageerplaats en ruiplaats In
West-Europa zijn er slechts vijf rui-
plaatsen voor de bergeend, waarvan
de Hooge Platen er één is In de
periode begin juli tot oktober verwis-
De bewakers richten zich op de
zuidzijde van de plaat, waar men
gemakkelijk aan land kan komen.
Marcel Visser: „Aan de noordzijde
heb je de vaargeul naar Antwerpen.
Daar komt geen recreant".
Bij hoogwater, wanneer de zand
plaat voor een deel onder water
verdwijnt, is het gevaar het grootst.
..Bij laagwater strijken recreanten
vaak op de plaat van Breskens neer.
het noordelijkste deel van de Hooge
Platen Dat ideel is vrij toegankelijk
Kan men daar. vanwege het hoge
water, met terecht, is de verleiding
groot het verboden deel te betre
den'
De vrijwilligers doen echter nog
meer dan alleen bewaken. Voor de
broedperiode aanbreekt, wordt er
flink wat beheerswerk verricht. Om
dat de plaat 'wandelt', moet dit ieder
jaar opnieuw gebeuren. Het broedge
bied wordt met een ring van zand
zakken beschermd tegen al te hoge
golfslag. Mocht het gebied onver
hoopt toch eens onder water lopen, is
dat geen echte ramp. Bart Lange
veld „De dwergstems leggen een
week later nieuwe eieren. Het moet.
natuurlijk niet te vaak gebeuren"
Verder tracht men het broedgebied
aantrekkelijk te maken met stuif-
schermen en extra schelpen. Leder,
van de West Zeeuws-Vlaamse na-
tuurbeschermingsveremgmg 't
Duumpje verlenen daarbij hand- en
spandiensten
Peter Verdrumen.
Marcel Visser (l) en Bart Langeveld, twee bewakers van de Hooge Platen'
VRIJDAG 24 JUNI 1983
Marcel Wanrooy Vreselijk, maar de
kern is in orde"
maar aandacht heeft voor de ander en
die ander helemaal rustig vanuit zich
zelf zijn verhaal kwijt kan. En daarbij
ook kan voelen wat hij ervaart Posi
tieve aandacht krijgt, héél belangrijk.
En na tien minuten keer je dat om Er
zijn nog wat van die basisregels, van
die spelregelachtige dingen, waaraan
je je moet houden In het land zijn
heel wat van dit soort steungroepen
opgericht, waarin mensen wekelijks of
maandelijks bijeen kunnen komen In
de publiciteit is er ook nogal wat te
doen over MIDO-groepen 'Mannen in
de overgang' Ik zou er 't liefst een
éigen woord voor verzinnen Het is bij
mannen ook niet zo sterk aan een
bepaalde levensfase gebonden Maar
ergens tussen de 30 en 50 jaar komen
mannen aardig in de knoop Dat is
geen wet of zo. maar je ziet het toch
veel gebeuren. Er is in die fase van je
leven een duidelijke behoefte om zo'n
weekend eens mee te maken, steun te
putten, inspiratie op te doen Ik zit
ook ie denken aan gescheiden man
nen en mannen die in relaties toch
slecht uit de voeten kunnen Die daar
onzekerheden over hebben Mannen
zijn sterk geneigd dat naar zich toe te
trekken Die vreten dat op omdat ze
zo slecht hebben geleerd om hun
gevoel te uiten. Zodat het zich van
binnen echt vastzet Dat uit zich dan
in lichamelijke kwalen, maagzweren
en stress situaties, die mensen in hun
werksituaties al gauw krijgen omdat
ze 't verstandelijk béét proberen te
pakken Wat onmogelijk is. Daarbij
speelt óók dat mannen voor andere
mannen iels kunnen voelen zonder
meteen flikker of homo te zijn En het
is heel bevrijdend om te merken datje
daarover kunt praten met iemand
Zonder dat ik onmiddellijk in een
hokje wordt gedrukt o. die is flikker
Want dat is iets. dat ongelooflijk
vastzit in de hele manier van omgaan,
m werksituaties of waar dan ook Ik
vind het heel slecht om mensen dan
meteen als hetero, bi of homo te
benoemen'
Hoe is hij zelfbij de mannenbeweging
betrokken geraakt
„Vanuit mijn eigen weg. die ik al een
aantal jaren geleden ben opgegaan bij
een stuk mannenbevrijding Ik wil dat
aan anderen doorgeven, mensen er
mee in aanraking brengen Ik heb het
een maand of vier geleden opgepakt
en er wat publiciteit aan gegeven Ais
een experiment eigenlijk. Om te kij
ken wat de weerklahk zou zijn
Bob Lagaaij
/Tannenemancipatie in Nederland. De VPRO-televisie wijdde er enkele maanden geleden
iVAeen aflevering van het programma 'Tijdsverschijnselen' aan. Een wat kleverig ogend
mannencollectief, te pas en te onpas aan eikaars schouders hangend. En vergéven van het
jargon. Wie braaf was verdiende een 'knuffel', ideeën werden 'spinsels' genoemd en voor wat
niet deugde en chagrijn opriep had de beweging de term 'wrevels' in petto.
.Vreselijkmompelt Marcel Wanrooy
i, als ik hem het beeld schilder.
.Vréselijk" En, na even nadenken
De kern daarvan is ok hoor. de kern
m orde. Laten we maar direct zijn.
laten we maar bij onszelf blijven en
laten merken wat we voelen. De ma
nier waarop dat naar buiten komt.
eL Ik vind dat vreselijk Er gaat
aamelijk een nieuwe cultuur ontstaan
jé' Van: we moeten nu mekaar ineens
;maal hef vinden, handen geven of
Den
n zijn collega-vormmgswerker
ans Gerritsen leidden vorige week
:t eerste 'Zeeuwse 'mannenweek-
ind' in het Van Eeghenhuis in Aar-
jenburg.
Dertien mannen, in leeftijd variërend
d ran 20 tot 50 jaar, kwamen erop af. De
lift uit Zeeuwsch-yiaanderen. de
ïlft uit overig Zeeland. Met versehil-
fcnde achtergronden en banen maar
set één ding gemeen onbehagen
Breekt de mannenbeweging door in
deze provincie? Komt de man van het
tachte type eindelijk uit de schemer0
Een gesprek.
De achtergronden van de mensen die
twamen zijn heel verschillend zegt
t jij. „Maar veel mensen hébben moeite
aps net hun relatie, zijn soms met een
Hl partner getrouwd of wonen samen en
a die vrouw heeft dan binnen de vrou-
renbeweging al een hele ontwikke
ling doorgemaakt Die mannen mis-
daarin een stuk. Want dat bete
kent tóch een andere manier van met
fikaar omgaan. Vrouwen komen meer
op voor zichzelf, zijn minder afhanke-
k. Die vrouwen doen dat in een
groep, via bijeenkomsten van de vrou-
tenbeweging. Die mannen moeten
daar in hun eentje maar een antwoord
op zien t.e verzinnen. Daar komen
n. i moeilijkheden en problemen uit
voort. Eén van de belangrijkste winst
punten van zo'n weekend is, dat men
sen erachter komen dat heel veel
insen met dezelfde problemen zit-
•en. Dat geeft een heleboel opluchting
minspiratie Mannen zitten soms wat
mder druk van de thuissituatie Dat
»uje misschien niet zeggen Er wordt
dtijd gezegd, vrouwen worden onder -
irukt door mannen Dat gebeurt ook
ïoor, net zo goed. Maar soms worden
nannen onderdrukt door hun vróu-
ren. Krijgen weinig erkenning thuis
foor hun manier van zijn. Dan uit
zicht ook dat mannen weinig geleerd
hebben om met hun gevoelens en de
zachte kanten van zichzelf om te
gaan. Dat gebeurt dan heel kramp
achtig Wat best lastig is. ook voor die
vrouwen. Maar dat krampachtig om
springen uit zich soms in machteloos
heid cn dat kan heel raar naar buiten
komen als vormen van angst, agressie
of wat dan ook. Maar om daar op een
soepele manier mee om te springen,
zodat het hanteerbaar wordt, zowel
voor henzelf als voor hun omgeving,
dat is iets dat er bij mannen altijd
maar is ondergehouden. Daarnaast is
het óók belangrijk om de stap te
zetten naar maatschappelijke struc
turen. Bijvoorbeeld de strijd voor
deeltijdarbeid. Daar zijn op landelijk
niveau werkgroepen voor. Zelfs bin
nen de vakbond is er een mannen
groep Dat vind ik een stap die min
stens zo wezenlijk is. Het blijft anders
een hele binnenskamerse aangelegen
heid We hadden ook iemand. die is
zaterdagmorgen weggegaan, zonder
frustraties en zo. Maar hij zei, ik had
meer iets op de maatschappelijke loer
verwacht".
Problemen
Wanrooy en Gerritsen hebben ge
merkt dat heel wat mannen gebukt
gaan onder problemen en het heel
bevrijdend vinden om zonder rem
mingen over persoonlijke dingen te
praten, „Problemen worden niet zo
gauw geaccepteerd. Drukken al heel
snel een stempel van: ik. problemen?
Sommigen geven daaraan iets heel
zwaars Wat heel onterecht is. Proble
men zijn dan meteen probleemgeval
len. Rang. Stempel erop. Ga maar
naar de psychiater.
Dat kan met hele kleine dingen te
maken hebben Onvrede, kleine be
lemmeringen in je relatie, in Je huwe
lijk en je omgang met andere mensen.
Daarover praten, dat toelaten gebeurt
toch met zoveel. Op het werk wordt,
heel veel verstandelijk en analystisch
gepraat. Er worden vrijblijvende ge
spreksonderwerpen gezocht. En dat is
toch wel vaak over voetbal, televisie
programma's. En. afhankelijk van de
subcultuur en de sociale laag. drank
en vrouwen"
Wie komen er nu naar zo'n mannen-
weekend9
Van Wanrooy „Het waren niet alleen
alternatieve, progressieve intellectue
len Helemaal met Integendeel Er zat.
echt een aantal mensen bij uit de
gewone werksfeer En met een gewone
achtergrond Dat vond ik zelf heel
goed. Je merkt dat het aanslaat
dwars door de sociale lagen van de
bevolking heen. De meesten hebben
geen contact gehad met de mannen
beweging. voorzover die in Nederland
bestaat. Wel is een aantal gestimu
leerd door de vrouwenbeweging over
de drempel gestapt Die so-wie-so hel
gevoel hadden nu is 't mijn beurt een
keer Ook vanuit partnerrelaties,
waarin vrouwen zich weinig solidair
opstellen, mannen niet steunen in
hun ontwikkeling Vrouwen maken
hun eigen ontwikkeling mee via die
vrouwenbeweging en laten het daar
bij. En nu zegt die man nu is 't mijn
beurt, ok óók zo'n weekend en ik
probeer óók een stuk nieuwe ontwik
keling mee te maken Maar dan liefst
vanuit zichzelf Via de mannenbewe
ging in Nederland zijn er praatgroe
pen en Mannen Rad i kale Therapie-
groepen opgericht Daar wordt via
een structuur een soort nieuwe norm'
gecreëerd. Waarin het dan ineens alle
maal móét. De kern daarvan is ok.
Maar dat betekent wel. dat je een
duwtje nodig hebt om door die taboes
heen te breken. En dat kan beteke
nen dat je in het begin iets doet
waarvan je denkt: wat zit ik hier
raar Alleen, het kan ook heel nor
matief zijn Waardoor mensen eigen
lijk "een nieuwe druk gaan ervaren.
Die net zo beroerd kan zijn als die
ouwe. En dat wil ik voorkomen, daar
sta ik helemaal niet achter".
Vervolg
In het bericht dat de PZC van maan
dag aan het Aardenburgse mannen-
weekend wijdde stond dat er een
vervolg zou komen. Marcel Wanrooy
is achteraf wat minder stellig.
„Het krijgt waarschijnlijk een ver
volg. Ik verwacht dat er een vervolg
komt, ja. Of dat het begin is van een
brede ontwikkeling.nee, dat denk
ik niet. Aan de andere kant zijn er een
heleboel mogelijkheden om erop
door te gaan. Je kunt bijvoorbeeld
denken aan het opstarten van co-
counselgroepen. Daar hebben we dit
weekeind iets aan gedaan. Dat is een
landelijk fenomeen".
„Een manier van gesprekvoering in
tweetallen, waarbij de één alleen