emcentrales
•lijven open
iQS
'i'Cl ALE ZEEUWSE COURANT
Ambassadeur VS
wordt vervangen
Doden bij storm in VS
Ruding: lonen wellicht omlaag
Ongenode gast in paleis
Huis ten Bosch gepakt
Definitief standpunt kabinet
CDA-vergadering
verstoord door
bommelding
WASHINGTON ONTEVREDEN'
Wolkenvelden
Wolkenvelden en op de meeste plaat
sen droog. Middagtemperatuur onge
veer 9 graden. Matige naar roest
draaiende wind.
J, 226e jaargang no. 53
h Vrijdag 4 maart 1983
DE JAGER-TOLHOEK
MffinMÉt» keukens
GOES Houikade7. tel. 01100-21250*
saterdag van 10.00-12.00 ut
1001 bouwmaterialen onder één dak
3
BERKEL EN RODENRIJS (ANP/GPD)
Dc noodzakelijke voortzetting van
de loonmatiging zou bij de thans
iniglopende inflatie wel eens nomi
nale jaarlijkse loondaling tot gevolg
tunnen hebben. Deze waarschuwing
hield minister Ruding van financiën
(donderdagavond een CDA-gehoor te
irkel en Rodenrijs voor.
lij een jaarlijkse prijsstijging van rond
le acht procent, zoals tot voor kort nog
sogdor
ijBei
voorkwam, betekende vier procent
loonstijging nog altijd een loonmati
ging van vier procent. Weliswaar daal
de de koopkracht uiteindelijk, maar
het loonstrookje gaf nog een stijging in
guldens te zien, zo schetste de bewinds
man. Bij een voorspelde prijsstijging
van drie procent of zelfs lager kan dat
wel eens veranderen in een daling in
guldens. En dat is veel pijnlijker
voelbaar dan de gevolgen van de
matiging tot voor kort. aldus Ruding.
Financieringen van herverdeling van
arbeid, die ook geheel door de werkne
mers zal moeten worden opgebracht
volgens Ruding. zal een nog grotere
aanslag op het loonstrookje inhouden.
De loonmatiging moet echter door
gaan, zo zei de minister. Ook het
Nederlandse minimumloon is volgens
(Slot zie pag. 3 kol. 6)
(Van onze Haagse redacteur)
iDEN HAAG - Het kabinet wil dat de beide kerncentrales in
Borssele en Dodewaard open blijven. Minister Van Aardenne
van economische zaken schrijft dat in een brief aan de Tweede
Kamer, in een reactie op het rapport van de commissie-Beek,
;waarin werd becijferd dat de kosten van sluiting van beide
.^centrales tussen de 3 en 5 miljard gulden zou vergen en globaal
2000 arbeidsplaatsen zou kosten.
premier Lubbers heeft al enkele maken zaken wordt behandeld, maakt dat
laten doorschemeren dat het kabinet standpunt nu definitief,
niets voelt voor het sluiten van Borssele De bevindingen van de commissie-
n Dodewaard. De brief van Van Aar- Beek geven het kabinet, zo schrijft de
die maandag door de Tweede- minister, geen aanleiding om terug te
•rcommissie voor economische komen op het tot nu toe gevoerde be
leid. „Dit betekent, mede in aanmer
king genomen de uitstekende staat van
dienst van beide centrales, dat zij (het
kabinet) het wenselijk en verantwoord
vindt dat beide centrales in bedrijf blij
ven".
Van Aardenne stelt, dat dan ook door
gegaan kan worden met bijvoorbeeld
investeringen die met de centrales te
maken hebben en alle andere maatre
gelen die voor een verdere exploitatie
noodzakelijk zijn. De bewindsman
maakt dat ook duidelijk om „aan de
onzekerheid over de verdere exploitatie
bij de betrokkenen een eind te maken".
Minister Smit-Kroes denkt aan uitstel
van de aanleg van de Philips- en de
Oesterdam, de zogenaamde comparti-
mentenngsdammen in de Ooster-
scheldewerken. Wordt de aanleg van
belde dammen met vier jaar vertraagd
dan levert haar dat een besparing van
globaal 210 miljoen gulden op
terreur
Op de westelijke Jordaanoever is een
ondergrondse Israëlische terreurgroep
ontdekt, die werd gevormd door bewo
ners van nederzettingen in Hebron en
omgeving. Zij stellen zich tot doel de
Arabische bewoners van de Westoever
via terreur uit hun huizen te verdrij
ven
enquête
Een dringend beroep van PSP-kamer-
lid Fred van der Spek op CDA en VVD
om de ruime Kamerminderheid die
een parlementaire enquête naar de
gang van zaken bij RSV wil instellen
alsnog haar zin te geven, heeft de kan
sen dal. die enquête er ook komt aan
zienlijk vergroot
opgerold
De fiscale recherche FIOD is donder
dagochtend in samenwerking met tal
van politiekorpsen begonnen met het
oprollen van een koppelbazen-net.
Volgens de Rotterdamse officier van
justitie bestaal het sterke vermoeden
dat drie bedrijven in het Rotterdamse
havengebied via omvangrijke koppel
bazenpraktijken de staat voor miljoe
nen guldens heeft benadeeld
probleemdrinker
Een op de drie werkloze mannen is een
probleemdrinker. Een op de drie ge
scheiden mannen eveneens.Ruim ze
ven procent van de bevolking tussen
de 16 en 69 jaar is te beschouwen als
probleemdrinker. 12 procent bij de
mannen en bijna 3 procent bij de vrou
wen
PAGINA 13
degradatie
Het gezicht van Jan Kecskemethy
sprak boekdelen. Het Nederlands
handbal team had een absoluut diepte
punt bereikt in de Voorburgse sport
hal De Vliegermolen, verlies legen Bel-
gie met 22-23. De eerste nederlaag te
gen onze zuiderburen in de geschiede
nis van oranje, wat vrijwel zeker degra
datie betekent naar de C-poule in het
wereldkampioenschap
Nieuws uit Zeeland: 2. 5. 6.
7 en 9
Binnen- en buitenland: 3
en 11
Opinie en achtergrond: 4
Sport: 13 en 15
Radio en televisie: 17
Financieel: 19
Volgens de minister zal de regering wel
een aantal door de commissie-Beek ge
dane aanbevelingen volgen. Zo moet er
naar gestreefd worden om de gevolgen
van eventuele menselijke fouten te be
perken en die fouten zo veel mogelijk
uit te sluiten. Volgens de commissie
was er op dit gebied sprake van een ze
ker risico. Daarbij moet ook het hande
len van burgers bij een dreigend onge
val met een kerncentrale worden be
trokken. Bovendien wordt aandacht
besteed aan het planologisch aan
vaardbaar houden van de centrales.
Dat kan gevolgen hebben voor woning
bouw in de omgeving.
Van Aardenne stelt tot slot dat de
blootstelling van personeel in de kern
centrales aan radioactieve straling
binnen de gestelde limieten blijft, dat
de kennis over de risico's van kolen
centrales - het door Beek c.s. onder
zochte alternatief - geringer is, én dat
de kans op een ongeval met een kern
centrale niet tot nul is terug te bren
gen, terwijl er bovendien in dat laatste
geval kans op het uitbreken van pa
niek is. Dat alles heeft de regering ech
ter niet tot een voor de kerncentrales
negatieve opstelling gebracht.
LEEUWARDEN (ANP) Een bommel
ding heeft donderdagavond in Leeu
warden de bijeenkomst van het CDA-
Friesland verstoord.
Partijvoorzitter Piet Bukman hield in
het Oranjehotel een inleiding en tij
dens de pauze kwam er bij de politie
derheid van CDA en WD überhaupt van Leeuwarden de melding binnen
Discussie
Opvallend in de brief van de bewinds
man is het. feit dat hij géén melding
maakt van de maatschappelijke dis
cussie over het energiebeleid, die nu
wordt gevoerd. Hij maakt géén voor
behoud over de mogelijke uitkomst
van die discussie en de parlementaire
besluitvorming die daarop kan volgen,
verigens is het zo. dat een kamermeer-
niets voelt voor sluiting van de centra
le, vanwege de daaraan verbonden kos
ten en het verlies aan werkgelegenheid.
In Zeeland zou bijvoorbeeld, afhanke
lijk van de genomen besliten, bij slui
ting van Borssele de toekomst van Pe-
chiney en van de daarvan afgeleide ar
beidsplaatsen in het geding zijn.
dat er in een van de zalen van het
Oranjehotel een bom zou liggen. Een
man met een vrij zware stem deed deze
aankondiging.
De leiding besloot de vergadering te
ontbinden. Bij een onderzoek van de
politie werd overigens geen bom ge
vonden.
De tuin van paleis Huis ten Bosch. Uiterst links de Haagse vleugel, waar de indringer binnendrong
DEN HAAG - Een jongeman is
woensdagavond het paleis Huis ten
Bosch, de woning van de koninklij
ke familie, binnengedrongen. Dank
zij de veiligheidsapparatuur werd
de indringer ogenblikkelijk opge
merkt en kon hij al na enkele minu
ten door het paleispersoneel worden
overmeesterd. De man is daarna
overgedragen aan de Haagse politie.
Dat heeft dc Rijksvoorlichtings
dienst (RVD) eerst donderdagmid
dag meegedeeld.
Volgens een woordvoerder van de
RVD is de man, een 20-jarige inwoner
van het Gelderse Dieren, woensdag
avond omstreeks half tien aan de Be-
zuidenhoutseweg in Den Haag over
een sloot gesprongen, waardoor hij m
de tuin van het koninklijk paleis te
recht kwam. Op dat moment was hij
echter al gesignaleerd door de elec-
tronische apparatuur, die in de slo
ten rond het paleis zijn aangebracht.
De man stak vervolgens de tuin over
en drong de zogenaamde Haagse
vleugel van het paleis binnen Daar
werd hij door het personeel over
meesterd. Hij verzette zich niet tegen
zijn aanhouding.
Tijdens het gebeuren was koningin
Beatrix in het paleis aanwezig. Zij be
vond zich in het hoofdgebouw van
het paleis, waar een diner plaatsvond
voor de leden van het Internationaal
Gerechtshof in Den Haag Volgens de
politie had het binnendringen van de
man niets met het diner te maken.
Volgens de RVD heeft de beveili
gingsapparatuur uitstekend ge
werkt. Onmiddellijk nadat de man
werd gesignaleerd, is een patrouille
van de marechausee achter hem aan
gegaan. De actie van de indringer be
tekent volgens de RVD niet, dat de
bewaking van het paleis onvoldoen
de is geweest. De beveiliging van het
paleis is onlangs nog geoptimali
seerd, toen de koninklijke familie in
de zomer van 1980 naar Den Haag
verhuisde.
De Haagse vleugel van het paleis -
waar de man binnendrong - wordt
gebruikt door het personeel. Daar be
vinden zich de keukens, een bloemis
tenruimte, de telefooncentrale, een
kapruimte, de kamer van de huis
meester en een verblijfsruimte voor
het personeel. Ook de logeervertrek
ken zijn ondergebracht in de Haagse
vleugel. De Wassenaarse vleugel van
het paleis, gelegen aan de andere zij
de van het hoofdgebouw, zijn in ge
bruik als woongedeelte voor de ko
ninklijke familie.
Over de bedoelingen van de indrin
ger tast de Haagse politie in het duis
ter Onmiddellijk bij zijn overmeeste
ring verklaarde de man, die geen wa
pens of andere verdachte voorwer
pen bij zich had. op zoek te zijn naar
Willem van Oranje. Tijdens het ver
hoor op het hoofdbureau maakte de
man een verwarde indruk. De man
zei tijdens het verhoor dat hij met de
koningin van gedachten wilde wisse
len over de toestand in Nederland.
„Hij was enigszins de klus kwijt", al
dus een woordvoerder van de politie.
Daarop werd de hulp van een psy
chiater van de GG en GD ingeroe
pen. Deze constateerde dat de indrin
ger aan enige vorm van geestesziekte
lijdde, maar dat gedwongen opname
of behandeling niet noodzakelijk
was.
De indringer is volgens de politie eer
der in behandeling geweest in een
psychiatrische inrichting. Volgens
psychiaters lijdt hij aan waanvoor
stellingen maar is hij geen psycho
paat.
De man heeft de nacht op het politie
bureau doorgebracht en is donder
dagmiddag overgedragen aan zijn
vader. Er is proces-verbaal wegens
huisvredebreuk tegen hem opge
maakt. De politie verwacht niet, dat
er verder strafrechtelijke maatrege
len volgen. „Maatregelen in de sfeer
van de hulpverlening liggen meer
voor de hand", aldus de woordvoer
der van de politie.
Uit het onderzoek is naar voren geko
men dat de jongen met de trein, zij
het zonder geldig plaatsbewijs, naar
de residentie is gekomen. Omdat hij
geen kaartje had en de spoorwegpoli
tie de door hem opgegeven naam niet
vertrouwde, bracht hij in de voor
avond al een bezoek aan het politie
bureau. Toen daar bleek dat hij wel
degelijk zijn eigen naam had opgege
ven, liet men hem rond kwart over
zeven weer gaan. Ruim twee uur la
ter. om ongeveer half tien. waagde de
insluiper de oversteek naar de tuin
van het paleis.
SAN JOSE - Inwoners van Aviso, Galifomiê, een kleine gemeenschap nabij San Jose, gebruiken hun tichaam om de
zandzakken tegen te houden. Er is een tekort aan zandzakken terwijl voortdurend meer wegen in het gebied voor hel verkeer
worden gesloten door de wateroverlast.
LOS ANGELES (AFP) De storm, die sinds zondag woedt
aan de Amerikaanse westkust en die woensdag nog
aanhield, heeft volgens officiële gegevens aan 13 mensen
het leven gekost. Meer dan 50 personen raakten gewond.
De zwaarst getroffen staat is California, waar duizenden
mensen moesten worden geëvacueerd vanwege overstro
mingen als gevolg van zeer overvloedige regenbuien. In het
zuiden van deze staat zijn bijna 1.000 huizen vlak bij de
Stille Oceaan beschadigd of geheel verwoest, doordat de
storm op veel plaatsen leidde tot aardverschuivingen
Ook in het hoorden van California heeft het slechte weer
aanzienlijke schade veroorzaakt De autoriteiten moesten
meer dan 6 500 mensen evacueren, omdat het water op veel
plaatsen tot de daken van de huizen was gestegen.
DEN HAAG - De Amerikaanse
ambassadeur in Nederland,
William J. Dyess zal over enige
tijd, vermoedelijk in juni, naar
Washington terugkeren en
worden vervangen door Paul
Bremer. Dat hebben goedinge-
lichte diplomatieke bronnen
in Den Haag en Washington be
vestigd.
Volgens deze zegslieden gaat het om
een ..normale procedure": Dyess zou
zijn tijd in Den Haag hebben uitge
diend. Politieke waarnemers hier hou
den het erop dat Washington niet tevre
den is over het functioneren van de am
bassadeur. Dyess zit pas zestien maan
den in Den Haag.
Zijn vertrek wordt in verband gebracht
met de activiteiten van een presidentië
le werkgroep onder leiding van de VS-
ambassadeur in Ierland, Peter H. Dai-
ley. President Reagan heeft deze werk
groep in januari ingesteld met als op
dracht waar mogelijk het buitenlandse
beleid van de VS beter te verkopen.
Enerzijds diende de Sowjet-diplomatie
tegengas te krijgen. Aan de andere kant
moest worden gestreefd naar betere
verhoudingen met de Westeuropese
bondgenoten. In Washington maakte
men zich ernstig zorgen over signalen,
waaruit afnemend vertrouwen in de po
litiek van Reagan werden afgeleid.
Daarbij werd aangekondigd dat in dit
kader ook het functioneren van een
aantal Amerikaanse ambassadeurs in
West-Europa zou worden bekeken
De opvolger van Dyess de 47-jarige
Paul Bremer - evenals Dyess -een be
roepsdiplomaat. Hij bekleedt momen
teel een hoge beleidsfunctie (speciaal
assistent van de minister) bij het mi
nisterie van buitenlandse zaken in
Washington.
Sowjet-spion De plaatsvervan
gend militaire attaché van de Sowjet-
Ume in Bem. Waldimir Lugowoi. heeft
Zwitserland haastig moeten verlaten
na betrapt te zijn op spionage-
activiteit. zo heeft het Zwitserse minis
terie van justitie donderdag bekendge
maakt. De man poogde vorige week in
Lausanne een agent aan te werven.
Nu geen centen
voor dammen
Hoe zwaar de mijjarden-
ui - - -
.uitgaaf voor de Ooster-
scheldewerken drukt op de
begroting van verkeer en wa-
terstaat blijkt uit de jongste
stap van minister Smit-Kroes. Ze wil
advies van de Raad van de Waterstaat
over haar voornemen om de aanleg van
het achterliggende deel van het totale
karwei, de Philipsdam en de Oester-
dam een aantal jaren uit te stellen. Zo n
vertraging ln de uitvoering zou de mi
nister op korte termijn financieel lucht
geven. Het kap- en hakwerk op de be
groting begint namelijk dermate ernsti
ge vormen aan te nemen dat ook het
Oosterscheldeproject er niet meer van
gevrijwaard kan worden. Met de be
snoeiingen in het openbaar vervoer
"drastische prijsverhogingen) heeft de
minister zich veel kritiek op de hals ge
haald. Bovendien zijn juist de komende
jaren die van de grootste uitgaven voor
de bouw van de pijlerdam in de Ooster-
schelde: het werk is financieel aan zijn
top. En ook al omdat er van tijd tot tijd
nog aanzienlijke tegenvallers in de uit
gaven moeten worden bijgeschreven is
een tijdelijke besparing op dit moment
uiterst welkom Al moet er meteen wor
den bijverteld dat de minister met deze
ruk aan de noodrem niet veel anders
doet dan de problemen vooruitschui
ven. De Oesterdam en de Philipsdam
zullen toch moeten worden aangelegd.
En niemand kan met zekerheid zeggen
dat een latere uitvoering niet nóg meer
zal gaan kosten dan men er nu voor
heeft geraamd. Voor minister Smit-
Kroes is dat kennelijk een onderwerp
van later zorg. Ze begint nü met haar
begroting klem te lopen En dat argu
ment is het enige dat bij haar advies
aanvraag aan de Raad van de Water
staat telt.
Toch is het plan van de minister om
de aanleg van de Oesterdam en de
Philipsdam naar een later tijdstip te
verhuizen er één met veel haken en
ogen. Er is op het departement een
grondige studie verricht naar de gevol
gen van een dergelijk uitstel en die zijn
niet gering. De Oesterdam en de Phi
lipsdam, te bouwen in het achterste
deel van de Oosterschelde, zijn van we
zenlijke betekenis voor de waarde en de
samenhang van het totale Oosterschel
deproject. Beide zogeheten 'comparti-
menteringsdammen' moeten het Oos-
terscheldegebied in twee vakken verde
len: een westelijk vak, verbonden met
de getijbeweging van de Noordzee via
de half open pijlerdam in de monding
van de zeearm (zout van waterkwali
teit) en een oostelijk vak, verbonden
met de grote rivieren, zoet van water
kwaliteit en vooral bestemd voor de
doorgaande binnenscheepvaart van
Antwerpen naar Rotterdam en omge
keerd. Er is steeds van uitgegaan dat
deze beide compartimenteringsdam-
men ongeveer gelijktijdig met de pijler
dam in de monding van de Oosterschel
de gereed zouden moeten komen. Juist
door hun mee-functioneren in het ver
anderende Oosterscheldegebied zou de
uiteindelijke bedoeling van het destijds
gekozen bijzonder kostbare compromis
tussen veiligheid en milieu ook
werkelijkheid kunnen worden. Zónder
Oesterdam en Philipsdam wordt hoe
dan ook afgedongen op het resultaat.
De minister geeft in haar adviesaan
vraag zelf aan op welke punten er met
nadelige effecten rekening moet wor
den gehouden (op pagina 2 van deze
krant valt er meer over te lezen). Ze wil
van de Raad van de Waterstaat (haar
belangrijkste adviesorgaan in dit soort
zaken) weten of uitstel verantwoord is.
Onverwacht komt het plan tot ver
traging van dit deel van het Ooster
scheldeproject niet. Financieel kan me
vrouw Smit-Kroes geen leant meer op
Bovendien is haar manoeuvre nog wel
begrijpelijk ook en misschien bij de
toch al op haren en snaren werkende
uitvoerende diensten van rijkswater
staat zelf nog wel welkom. Toch ont
staat er als gevolg van een latere aanleg
van de Oesterdam en de Philipsdam
een duidelijk spanningsveld tussen
kosten en baten, zeker in de eerste jaren
na gereedkomen van de pijlerdam. De
schelding tussen zout en zoet water in
het Oosterscheldegebied is van het be
gin af een wezenlijke factor geweest bij
de uitvoering van de deltawerken En
toen het kabinet-Den Uyl m de periode
1974-'76 ingrijpende wijzigingen aan
bracht in de oorspronkelijke plannen
(geen dichte dam in de Oosterschelde.
maar een pijlerdam met behoud van ge
tij) was diezelfde scheiding zout-zoet
sterk meebepalend voor de uiteindelij
ke waarde van de oplossing. En juist die
hoge milieu-waarde van de Ooster
schelde óók in de toekomst was op haar
beurt doorslaggevend bij deze 'dure be
slissing'. Het kan vreemd lopen. Maar
'waar niet is verliest niet alleen de kei
zer. maar ook Smit-Kroes haar recht'
vdM
EINDHOVEN (ANPl Philips wil de
jaarlijkse arbeidsduur voor alle mede
werkers in 1985 met 5 procent verkor
ten. Dat betekent dat het personeel
gemiddeld 38 uur per week zal gaan
werken. Van de werknemers zal bij de
inzetbaarheid een grotere flexibiliteit
worden verwacht.
Ing. F. van den Brand, lid hoofddirectie
van de Nederlandse Philipsbedrijven
zegt dat met deze vorm van arbeids
tijdverkorting allebei de doelstellingen
worden gediend die in het stichtings-
akkoord zijn genoemd herstel van de
rendementen en herverdeling van
werk. De Industriebonden FNV en
CNV zijn blij dat Philips met een
voorstel voor arbeidstijdverkorting
zijn gekomen. Zij spreken over 'een
doorbraak' en 'een historische dag"
Toch zien zij nog veel haken en ogen
De Unie BLHP en de Federatie van
Hoger Philips-personeel zien weinig in
arbeidsti 'd verkorting.