Tussen 1000 en 1600 man
weg bijSchelde' Vlissingen
Rond 2300 arbeidsplaatsen
weg bij Fokker en Unilever
Klap komt keihard aan
Vierdagenweek voor de oudere leerkrachten
ONDANKS VERVROEGEN MARINE-ORDERS
Minder bezuiniging op
onderwijs en landbouw
CNV-topman
Leo Ester
overleden
Winterse buien
Half tot zwaar bewolkt en enkele win
terse buien. Middagtemperatuur on
geveer 5 graden. Krachtige, aan de
kust nu en dan stormachtige wind,
draaiend naar westelijke richtingen.
MET BLIJDSCHAP GEVEN WU KENNIS
van De Qeboorte van een Legende
DE NIEUWE mazua 626
DEN HAAG (ANP) - Onderwijsgevenden van 56 jaar en ouder
gaan met ingang van drie maart een dag per week minder werken.
Zij krijgen voor die dag 80 procent van hun salaris uitgekeerd en
hun pensioenopbouw wordt niet aangetast. Daartoe heeft het ka
binet vrijdag besloten, zo deelde premier Lubbers mee.
Dit besluit is de invulling voor de onderwijssector van het akkoord
dat minister Rietkerk enige tijd geleden met de ambtenarenbon
den bereikte over het arbeidsvoorwaardenbeleid bij de overheid
en waarbij aan ambtenaren drie roostervrije dagen per jaar wer
den toegezegd.
Voor het onderwijs is,dat echter moeilijk in praktijk te brengen. In
overleg met de ondenoijsbonden is minister Deetman van onder
wijs tot de genoemde invulling gekomen.
Met deze maatregel zullen naar venvachting ongeveer 1200 ar
beidsplaatsen bij het onderwijs worden geschapen
rVan onze Haagse redacteur)
DEN HAAG - Bij de KMS-groep in en om Vlissingen zullen tussen de duizend en
zestienhonderd banen verdwijnen, ondanks het besluit van het kabinet om de
marinebouw bij De Schelde in stand te houden. KMS-poten als de marinebouw
zelf, de reparatiebouw en de machinebouw verliezen grote aantallen werkne
mers, nadat donderdag al was bepaald dat de RSV-gieterij in Middelburg ruim
120 man dicht moet. Onduidelijkheid heerst er nog over de toekomst van de
ketelbouw-afdeling - waar in elk geval ontslagen zullen vallen - en over RSV-
Montage, waar ongeveer 500 mensen werken.
Minister-president Lubbers zei Wilton Feijenoord en RDM in 3500 arbeidsplaatsen vervallen. Het ka-
vrijdag na afloop van het kabi- stand te houden. Het totale ver-
lies aan arbeidsplaatsen
netsberaad impliciet dat de zo
genaamde 'M-fregatten' eerder
besteld zullen worden om de
marinewerven van de KMS,
PAGINA 2
nieuwe fabriek
Aan de Zevenaarhaven in Terneuzen
bouwt de papierverwerkende indus
trie Elopak nog dit jaar een nieuwe fa
briek die werk zal bieden aan 70 perso- j
neelsleden. Indirect zal dit project,
waarmee een Investering van veertig
miljoen gulden is gemoeid, nog eens 80 i
arbeidsplaatsen opleveren.
PAGINA 3
kruisraketten
De CDA-kamerleden Frlnking en De
Boer menen dat Nederland de kruisra-
ketten bij gebrek aan maatschappelij-
ke steun mogelijk niet zal kunnen
plaatsen, ook als de wapenbelieer-
singsgesprekken in Genève niets ople-
veren. In een reactie op deze interne
CDA-notitle. heeft premier Lubbers r
gezegd dat zijn partijgenoten de zaak
te nationalistisch bekijken en te wei
nig oog hebben voor de internationale
verantwoordelij kheid
PAGINA 7
korter werken
Het Hulster textielbedrijf MUock wil
de produktie voor anderhalve maand
verlagen om zo de te hoog opgelopen
voorraden kwijt te kunnen raken. Voor
ongeveer honderd personeelsleden
vanhetsokkenbedrijf is bij de arbeids
inspectie arbeidstijd verkorting aanee-
beidsplaatsen te behouden, waarvan
RSV-verband komt, inclusief |99° bij ?t,^ielde en 3500 by wilton
Fijenoord-RDM.
Uitgangspunt van het kabinet, zo zei
Lubbers vrijdag na afloop van de weke
lijkse ministerraadsvergadering, is dat
de marinebouw bij de KMS gehand
haafd blijft, evenals de reparatiecapaci-
de eergisteren door Van Aar-
denne aangekondigde operatie,
op meer dan 6.000.
Bij de marinewerven van de KMS, Wil
ton Fijenoord en RDM zullen in totaal
teit en de apparatenbouw. De KMS
houdt dan in totaal plusminus 2000
mensen binnen de poorten, exclusief de
mensen van de AKF in Goes bijvoor
beeld.
Lubbers gaf de volgende opsomming
van de gevolgen voor de KMS
bij de marinebouw (1360 man), moet
ongeveer één derde van de werknemers
verdwijnen. Verhes: ruim 450 man,
de reparatie-afdeling (Schelde-
poort), verliest ongeveer 170 man,
de helft van de 400 mensen uit de
machinebouwsector wordt ontslagen.
Verlies: 200 man.
de afdeling apparatenbouw en
Scheldebouw kunnen m hun geheel
blijven.
Onduidelijkheid heerst er over de toe
komst van de ketelbouw, waar onge
veer 600 mensen werken, en over RSV-
Montage. Evenmin is zoals het niet dui
delijk is wat er uiteindelijk met de
KMS-werknemers in Terneuzen ge
beurt. Ook de bonden, die na Lubbers'
persconferentie een eigen persconfe
rentie belegden, wisten niet waar zij
aan toe zijn en konden het totale verlies
met schatten. Volgens hen verdwijnen
op grond van het vrijdag genomen be
sluit in ieder geval 850 werknemers van
de KMS-groep, naast degenen voor wie
donderdag het doek al was gevallen.
Ketelbouw
In de ketelbouwsector zullen ook klap
pen vallen. Minister Van Aardenne zei
donderdag al dat de huidige capaciteit
niet gehandhaafd kan blijven. Hij
denkt daarbij ongetwijfeld aan het
verschuiven van orders richting Hen
gelo, waar de tweede Nederlandse ke
telbouwer. de MESK. op termijn in
grote moeilijkheden komt bij gebrek
(Slot zie pap4 kol. 5)
Pagina 20: PZEM spant zich in
voor plaatsing ke
telorder bij 'De Schel
de'
Pagina 4: Kabinetsbesluit stuit
op hevig verzet.
„Dit overleeft 'De
Schelde' niet.
Gunnar Thygesen, bibliothecaris
van het orkest van Odense. toGnt
de door hem ontdekte Mozart-sym-
fonie.
KOPENHAGEN - In Denemarken
is een vermiste symfonie van Wolf
gang Amadeus Mozart terugge
vonden die hij op 9-jarige leeftijd
in 1765 in Londen componeerde.
De symfonie in de toonsoort a-klein
in de traditionele drie delen voor 10
instrumenten was onder stukken
die door de gemeenteraad van
Odense in 1943 waren geruimd uit
de kelder van het gemeentehuis en
overhandigd aan het symfonieor
kest van Odense.
„Pas vorig jaar kon in in het mate
riaal duiken dat al die tijd in onze
bibliotheek heeft gelegen", zei de
bibliothecaris van het orkest, Gun
nar Thygesen. Het muziekstuk, dat
een van Mozarts eerste moet zijn
geweest, werd in 1793 gekocht door
de muziekvereniging van Odense
als 'symfonie voor 10 instrumenten'
van 'Herr Mozart'.
TWEE PROCENT MINDER AMBTENAREN
PAGINA 10
olie
Alleen ln het 'onzekere' Midden-Oos- I
ten is er sprake van een overcapaciteit
aan olie Daarom kan het overschot op
de wereldmarkt en de daling van de
olieprijzen nog a'tyd snel in het tegen-
deel omslaan, zo meent de directeur
van het Amerikaanse petroleum insti
tuut. Hü wees er op dat de verdeeld
heid binnen de OPEC en de daling van
de olieprijzen een hoogst onzekere si- t
tuatie hebben geschapen
PAGINA 13
rustig begin
Jan Raas wil het rueuwe wielerseizoen
- maandag start de Post-equipe in de
'week van Bessèges - rustig beginnen
De Zeeuwse topcoureur mikt op de f
vooijaarsklassiekers en wil deelnemen j
aan de Tour de France en het wereld
kampioenschap. Raas ziet wel wat in
de 'mondialisering' van de wielersport:
'Als er ln Amerika zoveel dollars be-
schikbaar zijn, moeten we niet de dief
van onze eigen portemonnaie spelen
door vast te houden aan de tradities'.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 11.
Opinie: 4.
Sport: 13.
Radio en televisie: 23 en 25.
Financiën: 10.
Zaterdagkrant: 15, 16. 17,
19 en 21.
VLISSINGEN - De klap kwam keihard aan - ongeveer vijf
tienhonderd banen weg. Het was vrijdag voor de ruim vier
duizend werknemers van de Koninklijke Maatschappij De
Schelde een dag vol onzekerheden.
s iijn vuur de toekomst van de KMS. Rond een uur of'
zeven gisteravond was het duidelijk: aaneenforse afslanking
van de KMS is niet te ontkomen. De ontreddering was com
pleet. Tijdens een protestmanifestatie van enkele honderden
Schelde-werknemers speelden zich na het bekend worden
De hele dag wachten op berichten uit Den Haag, waar de van de kabinetsbeslissing emotionele taferelen af. tZie pa-
beslissingen werden genomen die van doorslaggevende bete- g l5)-
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Bij het onderwijs blijven
de komende jaren 6500 banen meer be
houden, dan het kabinet eerder had
voorzien. Deze extra banen worden be
taald door de 500 miljoen gulden die
minister Deetman (onderwijs) voor
zijn begrotingen tot 1986 erbij heeft ge
kregen van het kabinet. Premier Lub
bers heeft dit vrijdag bekend gemaakt
na afloop van de ministerraad.
De tegemoetkoming aan onderwijs is
een onderdeel van het akkoord dat het
kabinet vrijdag heeft bereikt over de
bezuinigingen tot 1986. Het gaat hier
niet om extra ombuigingen, maar om
een nadere uitwerking van het regeer
akkoord. In dit akkoord stond dat de
afgesproken bezuinigingen op de be
grotingen - 6 miljard gulden tot 1986 -
in eerste instantie voor 60 procent was
ingevuld en dat voor het restant beke
ken moest worden of andere mogelijke
ombuigingen mogelijk zouden zijn.
Over dit bedrag van 2,4 miljard is het
kabinet het vrijdag eens geworden-
De extra uitgaven worden betaald door
een versterkte vermindering van het
aantal ambtenaren over de hele linie.
De verschuivingen in de bezuinigingen
nemen volgens Lubbers de grote be
zwaren weg van de fracties van CDA en
VVD in de Tweede Kamer tegen de for-
ROTTERDAM (ANP) - Het aantal ar
beidsplaatsen bij de bedrijven van
Unilever in Nederland zal dit jaar met
900 tot 1.000 teruglopen, zo heeft de di
rectie van Unilever Nederland vrijdag
meegedeeld.
Fokker maakte gisteren bekend dat
met de vakbonden overeenstemming
is bereikt over het verdwijnen van
1.250 banen.
Een deel van het verlies aan arbeids
plaatsen bij Unilever dit jaar zal het ge
volg zijn van herstructureringsplannen
die in 1982 al in uitvoering waren (b.v.
Unilever Vleesgroep met ongeveer 200)
of werden aangekondigd (zoals Iglo.
eveneens circa 200) of waarvan kan wor
den verwacht dat de uitvoering in 1983
wordt voltooid.
De directie deelde dit vrijdag mee tij
dens het halfjaarlijkse overleg met de
bonden over de ontwikkeling van de
werkgelegenheid. Deze verminderde
vorig jaar bii Unilever Nederland met
ruim 1.100 arbeidsplaatsen waarin be
grepen 350 bij Lintas en Scado, welke
bedrijven aan derden werden overge
dragen.
Naast deze plannen zullen de noodzaak
tot het vinden van efficientere organi
satiestructuren en technologische ont-
wikkelingen van mvloed zijn op de
werkgelegenheid bij alle Unilever-be-
drijven in ons land. Gezien de grote ver
scheidenheid hiervan laat het zich
moeilijk voorspellen wat het effect pre
cies zal zijn.
Het aantal medewerkers van Unilever
Nederland is thans circa 13.000.
Unilever maakte verder bekend dat de
Nederlandse Kaasunie in Gouda be
sprekingen voert met Jacky NV in Ant
werpen over de distributie van zuivel-
desserts van Jacky in Nederland.
Tot voor kort werd deze distributie
door de Unilever-dochter Van den
Bergh en Jurgens in Rotterdam ver
zórgd. Deze activiteit leverde echter
dusdanig grote verliezen op, dat de di
rectie van het Rotterdamse bedrijf be
sloten heeft met de distributie te stop
pen. Dit betekent een verlies van 95 ar
beidsplaatsen. waarbij aan gedwongen
ontslagen met kan worden ontkomen,
aldus een mededeling van Unilever.
Dit verlies van n> ook
een onderdeel van de vermindering van
900 a 1.000 arbeidsplaatsen.
Niet concreet
Concernbestuurder J. Dijkman van de
industriebond FNV zei vrijdag desge
vraagd de voorstellen van de directie
van Unilever 'weinig concreet' te vin
den. De directie heeft alleen de al lo
pende reorganisatie bij Iglo/Ola en de
Unilever Vleesgroep genoemd, maar
naar de 600 overige ontslagen kunnen
de bonden slechts gissen, aldus Dijk
man.
De industriebond wil per Unilever-ves-
tiging onderhandelen over het in het
(Slot zie pag. 4 kol. 7)
se bezuinigingen op onderwijs, land
bouw en justitie.
Landbouw
Landbouw en visserij hoeft 87 miljoen
gulden minder te besparen. Een alge
mene verlaging van f 42 miljoen en f 25
miljoen in plaats van f40 miljoen be
zuinigen op landbouwkundig onder
zoek. Daarnaast zal de aankoop van na
tuurterreinen betaald worden uit op
brengsten van de verkoop van domein
gronden, De bezuinigingen op het ge
vangeniswezen zullen worden vermin
derd met 25 miljoen gulden.
Het geld voor deze uitgaven vindt het
kabinet door het aantal ambtenaren
sterker te verminderen dan eerder de
bedoeling was. De aangekondigde één
procent minder ambtenarenword t ver
hoogd tot twee procent minder. Wel
heeft het kabinet besloten dat de maat-
(Slot zie pagina 11 kolom 6)
UTRECHT (ANP) - Leo Ester, de voor
zitter van de Industrie- en Voedings
bond CNV. is vrijdag op 51-jarige leef
tijd plotseling overleden. Ester laat
een vrouw en drie kinderen achter. Dat
heeft een woordvoerder van de Indus
trie- en Voedingsbond CNV vrijdag
avond bekend gemaakt.
De bondsvoorzitter was vorig jaar na
een hartinfarct al geruime tijd niet ac
tief. Vrijdagmiddag ging hij tijdens een
vergadering ziek naar huis. waar hij in
zijn slaap is overleden.
Ester kwam in 1959 in dienst van de
christelijke bond voor werknemers in
textiel- en kledingbedrijven Unitas, die
later opging in de Industriebond CNV.
In 1978 werd Ester voorzitter van deze
bond. die in januari van dit jaar fuseer
de met de Voedingsbond CNV. Ester
was lid van de verbondsraad van het
CNV en coordinator van het sociaal
economisch overleg van de Industrie-
en Voedingsbond. Voor die bond voerde
hij het cao-overleg in de metaal- en tex
tielindustrie.
Landhouwongevallen - In het alge
lopen jaar hebben 28 ongevallen met
dodelüke afloop in de landbouw plaats
gevonden. Dit aantal ligt lager dan in
1980 (37) doch hoger dan in 1981 (21),
aldus gegevens van de arbeidsinspectie
van het ministerie van sociale zaken en
werkgelegenheid.
Een begin van
verkommering
"ïiÜT T^\e tol die Midden-Zeeland
I V^Ll J—'en daarbij vooral Vlissin-
gen zal moeten betalen voor
de ineenstorting van het
J RSV-concern is verbijsterend
hoog. Hoe de gedetailleerde cijfers van
de plotselinge lawine aan afslankingen,
sluitingen en inkrimpingen straks ook
mogen uitvallen. - een andere conclusie
is niet mogelijk. Met een voorlopig ruw
berekend vooruitzicht van een verlies
van 1000 tot 1600 arbeidsplaatsen
wordt aan de werkgelegenheid in deze
regio een slag toegebracht, waarvan de
gevolgen en de nawerking zich niet bij
benadering laten overzien. Gisteren
was het de dag van de verslagenheid en
van de complete verwarring. Verslagen
heid omdat iedereen die rechtstreeks
betrokken is bij of zich verbonden voelt
met de koninklijke maatschappij 'De
Schelde' en haar brede uitwaaiering
van activiteiten zag gebeuren wat men
zich in zijn somberste momenten niet
had durven voorstellen. Verwarring
omdat het kabinet na een dag lang ver
gaderen in Den Haag alleen maar in ru
we lijnen de omvang van deze sociaal-
economische ramp kon aangeven en
het voor wat betreft de toekomstkan
sen van het 'restant' van de KMS-on-
dememingen in Vlissingen en omge
ving liet bij voorzichtige toezeggingen
,,dat het bereid is te onderzoeken of be
paalde defensie-orders naar voren kun
nen worden geschoven". Kortom, de
hele sfeer waarin de ontmanteling van
RSV zich voltrekt is van a tot z chao
tisch. Ontreddering, woede, opstandig
heid en gelatenheid zijn daarvan in dui
zenden gezinnen het gevolg.
Toch is deze hele gang van zaken ty
perend voor de afstand die er kenne
lijk tussen het RSV-concem als zodanig
en de mensen die er werkten moet heb
ben bestaan. En misschien is bij velen
juist de schok van die ontdekking het
moeilijkst te verwerken. Van oudsher is
er tussen de werknemers en het bedrijf
waar zij werkten een binding geweest,
die basis was voor inzet en vertrouwen.
'De Schelde' was Vlissingen en Vlissin
gen was 'De Schelde'. De lange geschie
denis van de scheepswerf en de nieuwe
bedrijvigheden die van daaruit werden
ontwikkeld vermeldt goede en beroer
de jaren, successen en teleurstellingen,
resultaten om trots op te zijn en soms
grote moeilijkheden in de arbeidsver
houdingen. Maar altijd was er binnen
die bedrijven het gevoel en het vertrou
wen dat men het samen wel zou klaren.
En nu is daar in één klap die compleet
andere werkelijkheid: dat gevoel niet
meer te zijn dan een nummer, een pion
op een bord waar even gemakkelijk
wordt geschoven met mensen als met
miljoenen, een onbetekenend onder
deeltje van een onpersoonlijke moloch.
Waarbij nog komt dat bij gebrek aan
openheid vanuit het concern de on
heilstijdingen en rampberichten over
de absolute chaos bij RSV onbestaan
baar en verafleken terwijl ze - zoals be
gin deze week onthutsend duidelijk
werd - rechtstreeks betrekking hadden
op het eerstvolgende salaris van iedere
KMS-er.
De emoties tegen de gisteren in het
kabinet genomen beslissingen om
bij onderdelen van het zich nu ontbin
dende RSV-concem nog te redden wat
er te redden valt zullen de komende da
gen en weken in Vlissingen en in de rest
van Zeeland hoog oplopen. Dat staat na
de inderhaast belegde protestbijeen-
komst, gisteravond in net Vlisslngse
'Scheldekwartier', al vast. Het is te ho
pen dat ze met de steun van de hele
Zeeuwse samenleving kunnen worden
gekanaliseerd tot een constructieve
aanval op de desastreuze besluitvor
ming die zich bezig is te voltrekken over
de toekomst van 'De Schelde' in Vlis
singen en wat er aan deze hier zo gewor
telde onderneming allemaal vastzit. De
cijfers waarmee premier Lubbers giste
ren uit het kabinetsberaad kwam zijn
namelijk nog maar die van de uitval
aan werkgelegenheid bij de KMS-groep
zelf. Nog veel groter waarschijnlijk zal
het verlammende effect zijn dat de
vooral Walcherse gemeenschap in al
haar voegen ervan zal ondervinden. Nu
pijnlijk onthullend is gebleken dat de
top van RSV tot geen enkel reddings
plan meer in staat is ligt het lot van 'De
Schelde' (al was het alleen al door de
bindingen met defensie) volledig in
handen van de Haagse politiek. Maxi
male druk op die politiek om te verhin
deren dat Vlissingen en omgeving so
ciaal-economisch en maatschappelijk
verkommerd in de steek worden gela
ten is nu sneller en harder nodig dan
ooit.
vdM
Franse Mirages en
Exocets voor Irak
PARIJS (DPAJRTR) - Frankrijk zal
Irak in de loop van dit jaar29 gevechts
vliegtuigen van het type Mirage-F-1 le
veren. die zijn uitgerust met de ge
vreesde AM-39 exocet-raketten, zo
meldde het Franse dagblad Le Monde
vrijdag. Een verzoek van Bagdad voor
de levering van vermoedelijk vijf'Su-
per-Etendard'-vliegtuigen is nog in
overweging.
Deze vliegtuigen, uitgerust met Exo
cets. waren een geducht wapen van de
Argentijnse luchtmacht in de Fakland-
oorlog. Le Monde meent dat de Iraakse
luchtmacht de Exocets zou kunnen ge
bruiken om de olie-opslagplaatsen van
Iran aan te vallen. Medewerkers van
het Londense Institute of Strategie
Studies zeiden dat de afgelopen twee
jaar al Exocets zijn geleverd aan Irak.