Ja
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Militairen strijden
om macht Suriname
Ziektewetplan later
Storm verrast Zeeland
I
Benzineprijs kan
zes cent omlaag
BOUTERSE IN FORT ZEELANDIA
KABINET DIEPER
IN PROBLEMEN
Koningin ontvangt geen ongehuwde partners
GISTEREN SNEL TERUGGETROKKEN
Regenachtig
Zwaai" bewolkt en enige tijd. regen*
yiddagtemperatuur ongeveer 2 gra
den. Krachtige, aan de kust stormach-
tige zuidwesten wind.
225e jaargang no. 59
Vrijdag 12 maart 1982
tamse bv sinds 1881
UW VERWARMINGSINSTALLATEUR
Postbus 154 - 4460 AD Goes - Telefoon 01106-1740
den haag - De regering is niet van plan de protocollaire regels voor officiël
ontvangsten van de koningin zo te wijzigen, dat behalve echtgenoten van gasten
ook nlet-gehuwde levensgezellen welkom zijn. Zolang het huwelijk in de wet nog
niet gelijkgesteld is met andere samenlevingsvormen, ligt zo'n wijziging „niet in de
rede"
VanAgt schrijft dit in een brief aan de voorzitter van de PvdA-fractie in de Haagse
gemeenteraad. U.van Otterloo. Een deel van de Haagse PvdA-fractie had eerder
iae week geweigerd een officiële ontvangst op paleis Huis ten Bosch te bezoeken,
omdat niet-gehuwde partners met mee mochten.
In zijn brief aan de fractievoorzitter wijst Van Agt er op, dat de levensbeschouwe
lijke, maatschappelijke en politieke discussie over verschillende samenlevings
vormen nog niet is voltooid De reacties op het voorontwerp van wet op de gelijke
behandeling maken volgens Van Agt het controversiële karakter van het onder
werp extra duidelijk.
Een woordvoerder van de Rijks Voorlichtings Dienst wijst er op. dat de bewuste
protocollaire regels uitsluitend van toepassing zijn op officiële ontvangsten door
de koningin. Bi) minder officiële ontmoetingen zijn de regels soepeler
PARAMARIBO (ANP)-In Suriname woedt sinds donderdagochtend een machts
strijd tussen verschillende groeperingen in het leger. De strijd begon in de nacht
van woensdag op donderdag in de Memre Boekoekazerne met een poging tot een
staatsgreep van de groep Hawker-Rambocus.
De leiders van de coup tegen
het militaire gezag van Desi
Bouterse willen dat er in Suri
name op korte termijn een bur
gerregering komt en dat er bin
nen enkele maanden algemene
verkiezingen gehouden wor
den.
De opstandige militairen wor
den bestempeld als 'rechts'.
visfraude
(«gen vissers betrokken btj de mlljoe-
ncnzwendel met 'zwarte vis' Is door de
arrondissementsrechtbank in Middel
burg één tot vier maanden gevange
nisstraf geelst. Uit de behandeling van
de rechtszaak bleek dat een vishande
laar uit Tholen de aanzet tot de vis
fraude heeft gegeven
PAGINA 3
bezuiniging
De vf)f ministers van het zogenaamde
'kernkabinet' hebben nog geen over
eenstemming bereikt over de nieuwe
bezuinigingen. Geen van de vijf minis
ters toonde zich gisteren optimistisch
over de kans op succes, maar volgens
minister Van der Stee Is het voorbarig
om van een 'crisis' te spreken.
pvda-dissidenten
Vjjf van de acht bestuursleden van de
afdeling Vlissingen van de Party van
de Arbeid eisen het aftreden van voor
zitter H W K. Meijer. De bestuurcrisis
in de afdeling draait om de invloed van
linkse jongeren op de partijpolitiek.
Ook de Indeling van de kandidaten uit
de hoek van de dissidente jongeren op
de kandidatenlijst voor de raadsver-
kiezingen is een bron van ernstig me-
f nlngsverschll.
I PAGINA 13
I wegenbeheer
Het ministerie van verkeer en water-
I staat werkt aan het ontwerp van een
I wet sanering wegenbeheer. dat drasli-
sche gevolgen voor duizenden mede-
i wakers van Rijkswaterstaat zal heb-
ben. Minister Zeevalking wil het be-
I beer en onderhoud van rijkswegen, ka-
nalen en dijken overdragen aan pro-
i vindes en gemeenten.
PAGINA 15
parijs-nice
I Bert Oosterbosch heeft de proloog van
de wegwedstrijd Parys-Nlce gewon-
I oen Oosterbosch, die voor het eerst
dnds lange tijd van zich deed spreken,
won met overmacht een tijdrit over 5,7
kilometer
PAGINA 21
faillissementen
Slechts een derde deel van de faillisse
menten van besloten vennootschap
pen in Nederland wordt netjes afge
handeld. In een groot aantal gevallen
««sprake van 3trafbare fraude. Ge
middeld laat een bv die in Nederland
""bet gaat een miljoen gulden schuld
achter.
Nieuws uit Zeeland: 2, 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 13.
Opinie en achtergrond: 4
Sport: 15.
Kun$t en cultuur: 17.
Badio en televisie: 19.
financiën, economie: 21.
Niet duidelijk is of ook rechtse
politici een rol hebben ge
speeld.
In de loop van de middag (vroeg in de
avond Nederlandse tijd) gaf het mili
taire gezag van Bouterse. Horb en Fer-
nandes een communiqué uit, waarin
werd meegedeeld dat het militaire ge
zag het fort Zeelandia, de marinebasis
en alle boten, het vliegveld Zanderij en
twee buitenposten had heroverd op
Hawker en de zijnen. De opstandelin
gen hadden toen nog de Memre Boe
koekazerne en de muniticbunker in
handen. Een aanval op fort Zeelandia
door de groep-Hawker werd afgesla
gen, zo werd vanuit het fort tegenover
ANP-verslaggever bevestigd.
Of er bij de gebeurtenissen ln Suriname
doden zijn gevaüen. is niet bekend. Wel
staat vast dat er gewonden zijn.
De situatie in Paramaribo was gister
avond nog onoverzichtelijk. Zeker lijkt
dat veel militairen de kant van Bouter
se hebben gekozen. Rambocus' blijkt
licht gewond te zijn door een schamp
schot Hij is fysiek nog in staat door te
gaan.
Raad
Laat in de ochtend hadden de plegers
van de coupe via een radiozender be
kendgemaakt dat Suriname onder het
gezag stond van een *nationale bevrij-
dingsraad'. Deze raad maakte via de
officiële staatsradio (SRS) bekend dat
er een avondklok is ingesteld van 19.00
uur 's avonds tot 05.00 uur in de och
tend.
Nadat aUe radiozenders enkele uren uit
de lucht geweest waren, begon Radio-
Paramaribo tRapar) tegen 17 00 uur Su
rinaamse tijd (tegen 21.30 uur Neder
landse tijd) weer uit te zenden. De radio
liet een boodschap van Bouterse horen,
die alle militairen opriep zich te melden
bij fort Zeelandia en de 'wilde actie' van
Hawker en Rambocus niet te steunen.
Hij bestempelde berichten dat alle mili
taire leiders geluiquideerd waren als
leugens.
Via Radio-Rapar heeft Bouterse gezegd
dat alle 'toppers' zich in fort Zeelandia
bevinden. Hij verklaarde dat de opstan
delingen de namen van minister Neede,
Leeflang en Vrijhet hoofd van politie in
Paramaribo hebben misbruikt. De poli
tie, zo zei Bouterse. staat volledig onder
het militaire gezag
Sergeant-majoor Wilfred Hawker, die
zijn commando-opleiding in Neder-
(Slot zie pagina 8 kolom 7)
Na afloop van het beraad in het 'kernkabinet' staat minister Den Uyl de
pers te woord. Het kernkabinet, ook 'vijfhoek' genoemd, wordt gevqrmd
door de ministers Van Agt, DenUyl, Terlouw, Van der Stee en Van Thijn.
Ook gisteren kon binnen die vijfhoek geen overeenstemming kunnen be
reiken over nieuwe bezuinigingen. Het kabinet dreigt daardoor in grote
problemen te geraken. Minister van financiën Van der Stee noemde het
gisteren echter voorbarig om na al over een mogelijke kabinetscrisis tc
spreken-
(Zte verder pagina 3)
Van onze redactie economie)
DEN HAAG - De ziektewetplannen
van minister van sociale zaken Den
Uyl zullen, naar verwachting, begin
volgende week alsnog bij de Tweede
Kamer worden ingediend. Gisteren
werden ze, na een gesprek tussen de
ministers Van Agt, Den Uyl en Terlouw
(economische zaken) en de voorzitters
van de werkgeversbonden, terugge
haald, toen ze al ter tekening op het
kabinet van de koningin waren be
zorgd. De wetswijzigingen zullen de
werknemers bij ziekte terugwerpen op
92 procent van bun normale loon.
Het is niet duidelijk geworden wat pre
cies de aanleiding voor het terugtrek
ken is geweest. Gisterenmiddag werd
gemeld dat het kabinet de plannen in
zijn vergadering van vandaag opnieuw
in overweging zou nemen; daarbij zou
zwaar het verzoek van de werkgevers
meewegen om de plannen verder maar
te vergeten.
In het gesprek met de drie ministers
hebben werkgeversvoorzitters Van
Veen, Van Eijkelenburg. Perquin en
Schouten nogmaals hun argumenten
tegen de ziekengeldmaatregelen op ta
fel gelegd. De werkgevers vrezen dat de
bezuinigingen die Den Uyl beoogde, in
GOES - Springtij en een onverwachte west-noord-westerstorm hebben In de
nacht van woensdag op donderdag in Zeeland voor gei aar en problemen
gezorgd De waterstand rees-met name in het oostelijk deel van de provin
cie-tijdens hoogwatei omstreeks 04.00 uur tot grote hoogte ruim 1.5 meter
boven het gebruikelijke peilt.
In de pas aangelegde Markiezaatskade tussen de Kreekraksluizen en Ber
gen op Zoom werd een fors gat geslagen. Het havengebied van Bruimsse
kwam bijna 'n halve meter onder water te staatsfabrieken hepn er vol. Op
iti..müendc plaatsen ontstonden gaten in de glooiingen van de dijken en
was er duinafslag. De juiste omvang van de schade kan pas vandaag,
vrijdag, bg laag water worden vastgesteld. Voor de stormvloed was door
provinciale waterstaat aan de waterschappen geen alarm voor 'beperkte i
dijkbewaking uitgegeven. Wel had de stormvloedwaarschuwingsdienst drie
uur voor hoogwater een spoedalarm uitgegeven Dat alarm werd echter met
doorgespeeld, omdat de stormvloed niet als voldoende ernstig werd beoor
deeld. Foto. het gat m de kade. izie ook pagina 7)
aanzienlijk hogere kosten voor het be
drijfsleven zullen verkeren.
Berichten als zou Den Uyl de eerste
twee ziektedagen voor rekening van de
werknemers willen laten, worden in
middels niet serieus genomen. De
werkgevers zullen voor de eerste vijf
dagen moeten opdraaien. Wel zullen ze
zich daartegen bij de bedrijfsvereni
ging kunnen bijverzekeren.
Rechtop blijft ook het voorstel dat over
de ziekte-uitkering alle sociale premies
moeten worden betaald. Dat brengt de
hoogte van de uitkering op 92 procent
van het normale nettoloon. Bonden van
de FNV voeren al dagen lang actie om
werkgevers ertoe te dwingen hun perso
neel in geval van ziekte het volle loon te
blijven doorbetalen, wanneer de wijzi
ging van de Ziektewet het zou halen.
Volledige doorbetaling van het netto
loon zou echter zo veel kosten dat de
stijging van de totale loonsom zou uit
gaan boven de 6.5 procent stijging die
het kabinet wil toelaten. Zouden werk
gevers en -nemers elkaar toch kunnen
vinden op het punt van de volledige
doorbetaling, dan dreigt een loonmaat
regel om de kosten weer terug te druk
ken.
Volgens de werkgeversorganisaties
zijn er twee mogelijkheden: of het ka
binet besluit van de wijziging in de
ziektewet af te zien of de operatie
wordt vooruitgeschoven naar 1 janua
ri 1983. „Bij dat laatste hebben alle
partijen de tijd zich nog eens rustig op
de gevolgen te heraden".
CNV-voorzitter Van der Meulen zou het
verstandig vinden de ziekengeldplan
nen uit de 'arena' te nemen. „Het kabi
net doet er goed aan de lucht te zuive
ren door het voorstel, dat politiek en
maatschappelijk gezien op zulke grote
verschillen van mening stuit, terug te
(Slot zie pagina 8 kolom 5)
Staatsgreep
in Suriname
Dl
|e situatie in Suriname na
'de militaire staatsgreep
yWCr van gisteren (gericht tegen
het linkse militaire regime) is
onduidelijk en verwarrend.
De 'rebellen', die zich natio
nale bevrijdingsraad noemen, hebben
vanuit een versterkt kampement al me
nige verklaring de wereld ingestuurd,
terwijl ook legerleider Bouterse van
achter de veilige muren van Fort Zee
landia eveneens enkele communiqués
heeft uitgegeven Er lijkt een soort pat
stelling te zijn ontstaan beide militaire
groeperingen zijn aan elkaar gewaagd.
Gisteren hebben zij voorzichtig eikaars
sterkte afgetast. In hoeverre de 'oude'
of 'nieuwe' militaire machthebbers de
steun van de bevolking genieten, is een
onbeantwoorde vraag Paramaribo was
gisteren een 'spookstad': weinig ver
keer en weinig mensen op straat; wèl
een voortdurende schotenwisseling
tussen de elkaar vijandig gezinde mili
tairen. Over de uitslag van de strijd valt
geen zinnig woord te zeggen. Factoren
als toeval en geluk spelen bij dit soort
'operetterevoluties' vaak een beslissen
de rol. Het is evenmin te verwachten,
dat de strijd lang zal duren. De leiders
van de staatsgreep kwamen al eens eer
der in opstand tegen legerleider Bou
terse. Dat was bijna een jaar geleden.
Door verraad mislukte hun poging om
de macht over te nemen. Deze keer lijkt
het er op. dat de 'samenzweerders' hun
zaken beter hebben voorbereid: de
staatsgreep kwam als een verrassing
voor het heersende militaire regime.
De positie van Bouterse c.s. was de
laatste tijd al ernstig ondergraven
als gevolg van een conflict tussen de
inmiddels afgetreden president en rege
ringsleider Chin A Sen en de Nationale
Militaire Raad van Bouterse. Zolang
Sen staatshoofd was, had de bevolking
van Suriname nog het uitzicht op een
terugkeer naar de democratische waar
den van vóór de staatsgreep van 25 fe
bruari 1980. Maar het vertrek van Sen
heeft op kortere termijn elke overgang
naar een burgerbewind geblokkeerd.
De eens zo populaire militairen van
Bouterse, die de uitbuiting en corruptie
uit de Surinaamse samenleving zouden
bannen, ontmoetten de laatste tijd wei
nig sympathie onder de bevolking. De
militairen waren nadrukkelijk aanwe
zig in het straatbeeld van Paramaribo,
maar daar is ook alles mee gezegd. Het
elan van de eerste Surinaamse revolu
tionairen moet na twee jaar niet ge
zocht worden onder de groep-Bouterse.
Wat staat Suriname te wachten als
de rebellerende militairen van eer
ste luitenant Rambocus, sergeant-ma
joor Gorré en sergeant-majoor Hawker
aan de macht komen? De nationale be
vrijdingsraad zou op korte termijn een
nationale regering willen vormen, be
staande uit vertegenwoordigers van al
le politieke partijen en groeperingen.
Binnen drie maanden zouden nieuwe
verkiezingen moeten worden gehou
den. Dat klinkt in elk geval positief. De
leiders van de jongste staatsgreep
hechten kennelijk meer aan de demo
cratische verworvenheden, dan de mili
tairen rond Bouterse. Deze laatste keer
de zich begin dit jaar tegen een bur
geroplossing. Van Bouterse en zijn
NMR-militairen had de Surinaamse be
volking dan ook weinig meer te ver
wachten Veel mooie woorden, maar de
daden ontbraken. Als de militairen van
de groep-Hawker-Rambocus de signa
len uit de samenleving willen verstaan,
kunnen zij de democratie een dienst be
wijzen. Maar zijn het misschien méér
dan Bouterse en zijn groep links gerich
te militairen avonturiers, die - eenmaal
van de macht geproefd - hun eigen, be
perkte doelen willen verwezenlijken in
Suriname? De tijd zal het moeter. leren.
Bouterse en zijn NMR hebber, een kans
gehad wat voor de bevolking van Suri
name te doen, maar hem niet gegrepen.
In feite verspeelden zij hun beste kans,
toen zij het democratiseringsproces
van Chin A Sen frustreerden. Dat heeft
de staatsgreep van gisteren ongetwij
feld verhaast. Dim
De politie in Mexico-Stad heeft don
derdag een man aangehouden die vol
gens haar mogelijk 'Carlos de jakhals'
is. de meest gezochte terrorist ter we
reld De man die in het bezit was van vijf
pistolen en drie valse paspoorten, ver
klaarde zelf dal hij een lid was van dc
Baskische afscheidingsbeweging ETA.
DEN HAAG - „Op basis van de huidige situatie op de Rotterdam
se vrije markt zou de prijs van benzine met 5 a 6 cent per liter
kunnen dalen. De situatie verandert op het ogenblik met het uur,
maar Shell zou ermee akkoord kunnen gaan als het ministerie
van Economische Zaken zou besluiten een grotere stap dan 2
cent prijsverlaging toe te staan, echter op voorwaarde dat in
dien de markt omslaat ook een grotere stap naar boven mag
worden gedaan". Dit zei de heer A.C. Helfrich. president-direc
teur van Shell Nederland op een persconferentie waar de jaarcij
fers werden toegelicht.
President-directeur van de Koninklijke Shell Groep D de Bruyne zei dat de
olieproducerende landen op weg zijn naar een nieuw pnjsevenwi'cht waarbij hu
een prijsverlaging van de huidige 34 dollar per vat (159 liter) tot circa 30 dollar niet
uitsloot „In ieder geval zal een flinke prijsdaling van grote betekenis zijn voor de
wereld. Een belangrijke vermindering van de energiekosten zal een grote stimu
lans voor de staatshuishoudingen betekenen", aldus De Bruyne.