PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Week respijt voor
Van Gelder-papier
Van Agt: matiging
5 procent minimum
Visserijfraude op 5 miljoen geschat
J WESTEN
Bommelding houdt grens dicht
KAMER SPREEKT OVER SLUITING
BEHOUD WERKGELEGENHEID
Kans op bemiddeling
hongerstaking Sands
d;,
JUSTITIE TAPT TELEFOONLIJNEN VISSERS AF
Aanhoudend koud
Sneeuw- of hagelbuien maar ook pc- I
noden met ton Later in het zuiden I
neer bewolking Middaglemperaluur J
ongeveer zeven graden Matige wind I
ui/ noord tot noordoost
224e jaargang no. 96
Vrijdag 24 april 1981
MHNSWENR
Goes
iVan onze redactie economie
DEN HAAG - Op uitdrukkelijk verzoek van de minister en de
Tweede-Kamercommissie van economische zaken heeft de di
rectie van de Van Gelder Papierfabrieken besloten de bedrijven
inVelsen en Renkumalsnog tot Koninginnedag open te houden.
Aanvankelijk zouden ze deze vrijdagochtend dichtgaan. Dins
dag of woensdag zal de Tweede Kamer de problemen van Van
Gelder en het daardoor dreigende ontslag voor meer dan 1000
mensen bespreken.
Ondertussen betaalt Van Gelder deze
naand salarissen met geld dat het pa-
pierbedrijf heeft kunnen vrijmaken
door de afdracht van 12.5 miljoen gul-
cen aan belasting uit te stellen. Er is
sprake van een absolute noodsituatie,
roliet de president-directeur van Van
Gelder Papier, ïr. G H. van de Want.
donderdag weten in een hoorzitting van
de kamercommissie
De nood is zo huizenhoog gestegen, dat
er ui de berekeningen van de concem-
leiding geen enkele mogelijkheid meer
is om terug te komen van de plannen
lot sluiting van de papierbedrijven in
Yelsen en de behangsel-papierfabriek
ui Renkum Van het bedrijf in Renkum
men nog iets verwacht, maar de
resultaten in het eerste kwartaal waren
volgens Van de Want van dien aard dat
ook daar zware verliezen worden ver
sacht Men schat ze voor dit jaar op 10
miljoen gulden.
Niettemin is donderdagavond alsnog
besloten het stilleggen van dc fabrie
ken nog een week uit te stellen. Daar
mee wordt een debat in de Tweede Ka
mer niet al bij voorbaat kans- en zin
loos gemaakt Na een overleg dat de
ministers van economische en van so
ciale zaken na de hoorzitting met de
Tweede-Kamercommissie voerden,
werd de concernleiding uitdrukkelijk
om dat uitstel gevraagd.
In Haarlem begon onderlussen een kort
geding dat de ondernemingsraad tegen
de leiding van het bedrijf had aange
spannen De president van de Haarlem
se rechtbank werd daarin gevraagd te
PAGINA 2
ketelbouw
Vandaag, vrijdag, behandelt de Vlis-
slngse gemeenteraad een voorstel van
het college van b en w om snel stappen
te ondernemen legen de samenstellers
van het SEAN-rapport over dc ketel-
bouw Het gemeentebestuur is niet
overtuigd door de argumenten van de
SEAN en meent dat verlies van de ke
telbouw onaanvaardbare gevolgen
voor de werkgelegenheid zal hebben
PAGINA 3
■jekenfonds
Een meerderheid van de Ziekenfonds
raad wil deeltijdwerkers, die minder
dan acht uur per week In één baan
werken. uitsluiten van de verplichte
ziekenfondsverzekering.
PAGINA 9
herindeling
Sowjet-ideoloog
Soeslow in Polen
'Van onze correspondent!
WARSCHAU - De Kremlin-ideoloog
Soeslow is onverwacht naar Polen ge
reisd om de leiders van de Poolse com
munistische partij over te halen de
veranderingen in de partijleiding niet
door te voeren. Het Poolse Politburo
heeft de vergadering naar woensdag
verschoven.
Ogenschijnlijk was het de bedoeling op
deze spoedziiting de datum vast te stel
len voor het. partijcongres waarop de
toekomst van Polen zou moeten wor
den bepaald Maar op de agenda was
onder het onschuldige kopje 'andere
aan de orde komende zaken' een aard
verschuiving In de hoogste leiding van
de partij voorzien.
De Poolse partijleider Kania heeft don
derdag nog eens benadrukt dat de
Poolse communisten van plan zijn
door te gaan met het beleid van politie
ke hervormingen. Hij sprak opeen ver
gadering van de socialistische jeugd
bond. de communistische jongerenor
ganisatie. die de komende dagen waar
schijnlijk nieuwe statuten zullen aan
nemen, die het lidmaatschap voor niet-
partijleden mogelijk moeten maken.
verbieden, dat de sluitingsplannen al
deze vrijd'agoehtend ten uitvoer zouden
worden gelegd De president zal maan
dagzijn oordeel geven over de rechtma
tigheid van de (uitgestelde) sluiting
Het zal aan het parlement zijn om te
beslissen wat er uiteindelijk van Van
Gelder in Velsen en Renkum zal wor
den In een brief liet minister van econo
mische zaken Van Aardenne donder
dag al weten dat alle potjes waaruit hij
eventueel steun voor Van Gelder zou
moeten putten, leeg zijn
Voor de raad van bestuur is uitstel of
wijziging van de plannen niet moge
lijk, omdat dan ook de mogelijkheden
voor het in stand houden van een ver
kleind V'an Gelder - hoofdzakelijk be
staande uit de papierfabriek in Wapen
veld - zou worden afgesneden.
In de plannen die door de onderne
mingsraad en de vakbonden voor Van
Gelder zijn ontworpen, komt volgens
Van de Want teveel aan optimisme voor
dat het straks wel weer beter zal gaan
Vertegenwoordigers van zowel de In
dustriebond FNV als de centrale onder
nemingsraad hielden tijdens de hoor
zitting vast aan hun plannen. Namens
de vakbonden zei Fred van der Veer
..Wij gaan nog steeds uit van het, in
stand houden van zowel Wapenveld als
Velsen. zolang minister Van Aardenne
niet de laatste duidelijkheid heeft ver
schaft. Pas daama zijn wij eventueel be
reid te gaan bezien wat ons oordeel is
over de individuele plannen die door de
bedrijven in Renkum en Velsen zijn in
gediend".
Hypotheken
Ondertussen rust er al sinds vorig jaar
januari een hypotheek op alle bezittin
gen (gebouwen, grond en machines!
van Van Gelder, alsmede op de vorde
ringen die het concern heeft uitstaan.
Het gaat om 117 miljoen gulden voor
het totale concern.
Bij verkoop van onderdelen van het be
drijf zal een deel van de opbrengst moe
ten dienen ter aflossing van deze hypo
theek en een ander deel moet worden
bestemd voor aflossing van het bedrag
dat Van Gelder op z'n normale bankre
kening rood staat. De rest komt vrij aan
het bedrijf ter beschikking.
In het overlevingsplan dat de raad van
bestuur heeft opgesteld, wordt uitge
gaan van sluiting van dc fabrieken in
Slot zie pagina 8 kolom 7)
Demonstratie voor behoud Van Gelder-papier
ROERMOND (ANP) - Een inkomensmatiging van vijf proeent voor iedereen in
de komende vier jaar is het absolute minimum om de voortgaande afbraak van
de werkgelegenheid tot staan te brengen. Voor het scheppen van nieuwe hanen
voor extra werkgelegenheid zijn veel grotere offers nodig, van alle inkomens
groepen.
Dit heeft CDA-Iijstt.rekker Van Agt
donderdagavond gezegd in Roermond.
Hij noemde het door de SER bepleite
matigingsmodel 'de bodem' Dit ad
viesorgaan van de regering vindt dat de
komende vier jaar ieder jaar 1,25 pro
cent in de inkomens gematigd moet
worden
De premier zei dat dit hooguit voldoen
de zal zijn om de vernietiging van de
werkgelegenheid in het bedrijfsleven
(20- tot 30.000 banen per jaar) tegen te
De plannen van minister Wiegel om de
provincie Zuid Holland ie splitsen -
waarbij Goerec bij Zeeland ingedeeld
I zou worden - zijn afgewezen door de
Zuidhollandse provinciale staten Het
college vindt ln grote meerderheid dat
er alleen gepraat kan worden over
nieuwe provincies als bekend is welke
gedecentraliseerde rijkstaken ze zul
len krijgen
PAGINA 15
ronde van belgië
De profwielrenners hebben nog sleeds
weinig enthousiasme voor goede pres
taties m de Ronde van België Giste
ren wist de Belg Fons de Wolf uil de
greep van het matte peloton te ont
snappen Hu won na een solo van hon
derd kilometer
marathon
Ad Tierie Is de eerste militaire mara
Uionkampioen van Nederland De 35-
I Jarige Huljbei'genaar dribbelde gister
middag in prima conditie over de fi
nish in Middelburg
PAGINA 23
investeringen
De Nationale Investeringsbank wil
nieuwe fmancienngsvormen ontwik
kelen die geschikt zijn om de heroriën
tatie van hel economisch leven te steu
nen De dijeclie van de bank pleit er
voor de rente op achtergestelde lenin
gen in kerngezonde ondernemingen
deels afhankelijk te maken van de
door die ondernemingen behaalde re
sultaten
Nieuws uit Zeeland: 2. 5, 7
en 9.
Binnen- en buitenland: 3
en 13.
Opinie en achtergrond: 4.
Sport: 15.
Kunst en cultuur: 19.
Radio en televisie: 21.
Financien en economie:
23.
Varia: 17.
Bij de grensovergangen Dc Poppc en Ratnmelbeek in het
Overijsselse Denekamp stonden gisteravond kilome
terslange files nadat dc grensposten i>ati kwart voor
zeven tot rond elf uur gesloten waren geweest in verband
mei een bommelding.
Vooral het vrachtverkeer werd door de sluiting gedu
peerd. Het telefoontje dat er een bom zou ontploffen die
zou zijn geplaatst in een Nederlandse vrachtauto kwam
van iemand die zich 'Klinkhamer' noemde. Deze naam
komt voor op de lijst met RAF-aanhavgers. Toen er geen
bom werd gevonden en er verder mets gebeurde werd de
weg vrij gegeven.
gaan. Hij wees erop dat per jaar 50,000
mensen zich voor het eerst op de ar
beidsmarkt melden. In vier jaar tijd zal
voor deze 200.000 nieuwe werkzoeken
den ook een plaats moeten worden ge
vonden.
Hiervoor zullen veel verdergaande
matigingen noodzakelijk zijn. aldus
Van Agt. Hij meent dat geen enkele
groep van de bevolking hieraan zal
kunnen ontkomen, al zou de pijn wor
den gespreid naar draagkracht.
Van Agt ziet geen heil in omvangrijke
bezuinigingen op de defensie-uitgaven
„Een forse aanslag" op de verdediging
kan Nederland zich met de huidige
krachtsverhoudingen in West-Europa
niet permitteren, meent de over enkele
weken demissionaire premier Het War
schaupakt is veel te sterk - nu al - vooi
de NAVO
Hij zei vast te houden aan liet. stand
punt dat de NAVO kruisraketten in Eu
ropa moet plaatsen, ook de 48 in ont
land.
Tussen nu en het tijdstip van die plaat
sing, niet eerder dan eind 1983, is ech
ter nog tijd om met de Russen te onder
handelen over zinvolle wederzijdse be
perkingen in de kernbewapening, al
dus Van Agl.
VLISSINGEN - Alleen al in het thans
rond de vissershaven van Vlissingen
geconcentreerde onderzoek naar be
lastingontduiking via een clandestie
ne visaanvoer is lot op heden voor een
bedrag van twee en een half miljoen
aan zwart geld boven water gekomen.
Volgens voorzichtige schattingen van
opperwachtmeester J. P. Stoffer, lei
der van het opsporingsteam, is het niet
uitgesloten dal het totaal aan onder de
Zeeuwse vissers op het spoor gekomen
vals geld inmiddels rond de vijf mil
joen beloopt. Het einde van het onder
zoek is nog lang niet in zicht. Naar ver
wacht zal het omvangrijke en veel tijd
vergende speurwerk nog wel enkele
maanden in beslag nemen.
De Middelburgse rechter-commissaris
mr H. van 't Hof heeft donderdag be
vestigd. dat er op enkele plaatsen tele
foonlljnen bij vissers zijn afgetapt De
tijdsduur van dat afluisteren bedroeg
maximaal veertien dagen. Aan het toe
passen van de methode om doormiddel
van het aftappen van telefoonlijnen een
beter inzicht in de achtergronden van
een bepaalde zaak te kunnen krijgen.
zijn strenge voorwaarden verbonden.
Het. afluisteren geschiedt op vordering
van de officier van Justitie, in dit geval
mr. Besier. en dan ook slechts in het
kader van een gerechtelijk vooronder
zoek Wanneer ergens op last van justi
tie een telefoonlijn Is afgetapt, krijgt de
betrokkene na afloop officieel bericht.
Hij krijgt ook Inzage in de processen-
verbaal die naar aanleiding van dat af
luisteren zijn opgemaakt
Weinig weerstand
Mr Van 't Hof liet donderdag verder
weten dat er in de loop an het onder
zoek nauwelijks sprake is geweest van
weerstand bij de vissers legen hel op
treden van de opsporingsambtenaren.
„Enkele huiszoekingen op Tholen
kwamen als een verrassing. Voor de
rest zat men eigenlijk op ons te w ach
ten". aldus de rechter-commissaris.
In dit stadium van hel onderzoek valt
nog niets te zeggen welke kant de ver
volging zal uitgaan. Het is denkbaar
dal van belastingontduiking verdachte
vissers straks een zo hoge navordering
Midden-Oosten
olie, geld en
wapenarsenalen
Grootste bankroof
in geschiedenis vs
TUCSON. ARIZONA (UPI) - In de Ver
enigde staten is woensdag een bank
roof gepleegd die de daders - vier ge
maskerde mannen - de grootste buit uit
de geschiedenis van dit soort misdaad
in de VS heeft opgeleverd: 3.300.000
dollar.
De getroffen bank is de First National
Bank of Arizona in Tucson De daders
haalden de kluis leeg nadat zij de hou
der van het bijkantoor en een portier
geboeid hadden De hele buit - aanvan
kelijk geschat op tussen de twee en een
half en drie miljoen dollar - bestaat uit
baar geld.
Van onze correspondent
LONDEN - De IRA-hongcrslaker Bobby Sands, die vandaag begint aan dc 55e
dag van zijn hongerstaking, heeft erin toegestemd een delegatie van de Europese
Commissie voorde mensenrechten te ontmoeten. Sands, die zelf denkt nog hoog
uit drie dagen te zullen leven, zei toe te stemmen in liet bezoek hoewel hij niet
inziet wat voor goeds het hem in dit laatste stadium nog kan doen.
Niettemin kan het bezoek een doorbraak betekenen m de impasse rondom Sands
en dne andere IRA-hongerstakcrs in dc Maze gevangenis in Belfast Dc moeder
van Sands had gisteravond laat een onderhoud met do Ierse premier Haughey
Besproken werd hoe de Europese mensenrechtencommissie le betrekken bij
Sands' hongerstaking
Thatcher heeft inmiddels Haughey laten weten niet. op zijn verzoek om een spoed-
bespreking ln te zullen gaan als ze zaterdag terugkeert van een bezoek aan de
Golfstaten
De Britse regering weigerde gisteren een bezoek aan Sands an de strijder voor
mensenrechten Ramsay Clark en de jezuiel Daniel Berrigan. Sands had eerder
om een bezoek van de internationaal gerespecteerde Amerikaanse oud-minister
van justitie Clark gevraagd, maar de Britse regering weigerde het bezoek omdat
het naar haar mening ..niets nuttigs zal opleveren".
krijgen dat de officier van justitie afziet
van een nadere strafzaak
De kans bestaat evenwel dat er een
principezaak van zal worden gemaakt
en dat er een strafzaak van komt om de
ben
deling van de staatskas nog eens extra
aan de kaak te stellen.
Vandaag ivrijdagi zijn nieuwe'ontwik
kelingen te verwachten in de visserij-
fraude-afaire Na binnenkomst van de
Verenigde Staten
'Groot-Bnttannié. twee
R^jSI van s werelds grootste wa-
Egjgflj penleveranciers. doen op het
feïSg ogenblik goede zaken in het
SiLzjTD Midden-Oosten De Ameri
kaanse regering heeft deze week beslo
ten Saocdi-Arabié moderne radarvlieg
tuigen. zg AWAC's. te vérkopen en de
Britten zullen Saoedi-Arabie en de
Golfstaten op korte termijn voorzien
van vliegtuigen, tanks en ander oor
logstuig Russische dreiging op termijn
is volgens Amerikanen en Britten de
belangrijkste reden -/oor de leveranties.
De Sowjet-Russische inval in Afghanis
tan en de gebeurtenissen in Iran heb
ben de Westerse landen er nadrukkelijk
bij bepaald hoe kwetsbaar het olierijke
Midden-Oosten eigenlijk wel is De olie
uit dit gebied is grotendeels bestemd
voor nlet-communistische landen, die
uiteraard zeer gebaat zijn bij een poli
tiek stabiel Midden-Oosten, voor zover
dat althans onder de huidige omstan
digheden mogelijk is. Na het Iran echec
en de doorstoot van de Sowjet-Unie
richting Indische Oceaan door de be
zetting van Afghanistan, heeft met na
me de Verenigde Staten zich opgewor
pen als de beschermer van Saoecïi-Ara-
biê en de Golfstaten Anders gezegd: de
olie moet veilig worden gesteld de
stroom vloeibaar zwart goud mag niet
onderbroken worden Strategische en
economische argumenten liggen der
halve ten grondslag aan de Amerikaan
se en Britse leveranties van oorlogstuig
aan de Arabieren
Merkwaardig genoeg is het niet de
oliecrisis van 1973 geweest., die de
Amerikaanse en Europese betrokken
heid bij het gehele gebeuren in het Mid
den-Oosten heeft gestimuleerd De si
tuatie werd weliswaar als zorgelijk er
varen. maar zolang de olie tegen een
naar verhouding redelijke prijs bleef
stromen, waren vele landen maar al te
graag geneigd alles bij het oude te la
ten Bemoeienis met het altijd turbu
lente Midden-Oosten betekende alleen
maar extra narigheid oproepen Voor
de Verenigde Staten gold in het bijzon
der, dat dit land goede betrekkingen
onderhield met Israel. Het Russische
avontuur in Afghanistan, de islamiti
sche revolutie in Iran en zeker ook de
forse prijsverhogingen van olie in de af
gelopen anderhalfjaar hebben de Wes
terse landen een andere kijk gegeven op
de gebeurtenissen in het Midden-Oos
ten Europa is er zo'n voorbeeld van; dc
landen van de Europese Gemeenschap
zijn al een aantal malen met halfslachti
ge initiatieven gekomenom de vrede in
het Midden-Oosten duurzaam te ma
ken. Deze week nog keerde de Neder
landse minister Van der Klaauw van
een reis naar het Midden-Oosten terug,
waar hij namens de EG had gesproken
met PLO-leider Arafat. Dc' i ''-een
de zin van de VS - op de solo-toei n i
Midden-Oosten heeft alles te maken
met eigenbelang Laten zien wat voor
aardige politici die Europeanen eigen
lijk wel zijn. hoezeer zij sympatiseren
met de Arabische zaak Dat bleek ook
een aantal maanden geleden, toen de
Arabische landen op het idee kwamen
dat de buitenlandse ambassades uit Je
ruzalem moesten verdwijnen op straffe
van niet nader omschreven sancties
Nederland was één van de landen, die
zwichtte en de ambassade overplaatste
naar Tel Aviv Uiteraard tot groot ver
driet van Israel dat steeds meer het ge
voel krijgt in de steek te worden gelaten
door zijn (weinigei vrienden.
De nieuwe Amerikaanse president
Reagan heeft - na enige maanden
de kat uit de boom te hebben gekeken -
nu besloten tot vergaande wapenle
veranties aan éen van de vijanden van
Israel, met in zijn spoor de Britse pre
mier Margarat Thatcher Zij toert opge
wekt door het Midden-Oosten met in
haar bagage al evenveel wapentuig als
de Amerikanen. Zó wordt het Midden-
Oosten opgenomen in de ongeëvenaar
de wapenwedloop Iran en Irak zijn al
maanden in een uitzichtsloze loopgra
venoorlog gewikkeld, ln Libanon is de
strijd tussen Christenen en Arabieren
weer in alle hevigheid ontbrand, waar
bij zowel Israel als Syrië in steeds grote
re mate worden betrokken, de Pale
stijnse Bevrijdingsorganisatie PLO
blijft met alle middelen de strijd voort
zetten voor een eigen Palestijnse staat
en Israel en Egypte, weliswaar levend in
vrede met elkaar, kunnen het niet eens
worden over de aulonomieplanncn
voor de van huis en haard verdreven
Palestijnen. De geo-politieke kaart van
het Midden-Oosten is een lappendeken
van kunstmatig opgewekte ambities en
verlangens, waar iedere buitenstaan
der onmiddellijk in verstrikt, raakt. De
Amerikaanse en Europese bemoeienis
met de regio is gedeeltelijk ingegeven
door een oprechte bezorgdheid over de
Sowjet-expansie. maar anderzijds spe
len economische motieven evenzeer
een rol. Door zijn olie is hel Midden-
Oosten de Croesus van deze tijd. Geld
om wapens aan te kopen is alom be
schikbaar In de huidige explosieve si
tuatie maakt dat deze regio meer dan
ooit tot een kruitvat Dim
Ruim 2,5 miljoen
Britten werkloos
LONDEN (RTRDPA) - ln C.root-Bril
tanniè zijn op het ogenblik meer dan
tweeeneenhalf miljoen mensen werk
loos. Hel ministerie van wrkgelegen-
heid deelde donderdag mee dat het
aantal werklozen van half maart tol
half april met ruim JJ.OUO is toegeno
men tot 2.5 miljoen overeenkomend
met 10.4 procent van de beroepsbevol
king.
