PZC
'atriottisch Front slikt
ultimatum van Britten niet
ROME SLUIT GESPREK MET
SCHILLEBEECKX VLOTAF
Europarlement wil
oplossing Rijn-zout
De beste wensen
OUDKNILMILITAIREN
UITEN HUN GRIE VEN
L
PZC/i
Soldijkwestie wellicht in kamer
Meer bevoegdheden
Nationale Ombudsman
WERENTIE GEDOEMD TE MISLUKKEN'
1P-
'tweer
Wachten is op een eindoordeel
'me storm-
iressie
binnen-buitenland
lOAG 15 DECEMBER 1979
Directie:
F van de Velde. K. Scherphuis
en W. F. de Pagter
Hoofdredactie:
M- P Dieleman en C. van der Maas.
BUREAUS:
Vlissingen:
Walstraat 56-60. tel. (01184)
15144.
Middelburg:
Markt 51. tel (01180)27651
Goes:
Grote Markt 2. tel. (01100) 16140
Terneuzen:
Nieuwstraat 22, tel (01150) 94457.
Hulst:
Steenstraat 6. tel (01140) 4058
In de avonduren >s de centrale re
dactie bezet van zondag t/m vrijdag
vanaf 19 00 uu' (01184) 15144
Telefoonnummers buiten kan
tooruren:
Advertentie-afdeling: (01186) 1584.
's Zaterdags (01184) 15144 van 9 00-
11 30 uur.
Redactie: (01184) 14796.
Voor klachten bezorging op zater
dag: de plaatselijke kantoren van
9 00-11 30 uur
Expeditie' 101180) 26628
Overl. adv. maandag- t/m vrij
dagavond van 20.30 tot 22 00 uur
(01184) 15144 Zondagavond van
20.00 tot 22 00 uur.
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 46,25, franco per post
54,25; per maand 15.65; losse
nummers 0,60 (inclusief 4 pet.
btw) Postrek. nr 3754316, t.n.v.
PZC ab.rek Middelburg.
Advertentietarieven:
93 cent per mm: minimumprijs oer
advertentie f 13.95; ingezonden
mededelingen 2'kx tarief
Voor brieven bureau van dit blad
3.50 meer
Volledige tarieven met contractprij
zen op aanvraag
Alle advertentieprijzen exclusief 4
pet btw
Giro: 35 93 00. Provinciale Zeeuw
se Courant. Middelburg.
Namens de 'Stichting Nederlandse Eereschulden'zingt Wieteke van Dort tl) een lied over het KNIL in 's-lands Vergaderzaal
DEN HAAG - Het is wel zo goed als
zeker dat de Tweede Kamer binnen en
kele maanden een debat zal wijden aan
de nooit betaalde oorlogssoldij van de
militairen van het Koninklijk Neder
lands Indisch Leger (KNIL). Die ver
wachting viel vrijdag in Den Haag te
beluisteren na een hoorzitting waarin
organisaties van KNIL-militairen hun
standpunt over de soldij konden uit
eenzetten.
Het was de eerste keer sinds vele jaren,
dat de KNIL'ers gehoor vonden binnen
het parlement De hoorzitting was op
touw gezet door de Vaste Tweede-Ka
mercommissie voor Ambtenarenzaken
en Pensioenen. De tweede-kamerleden
De Vries. Keja en Weijers kwamen on
langs in een rapport tot de conclusie
dat de ex-KNIL-militairen juridisch
geen aanspraak meer kunnen maken
op soldij over de jaren 42-45. De KNIL-
mllitairen tekenden bezwaar aan tegen
de nota en de kamercommissie achtte
het daarom raadzaam een hoorzitting
te houden.
DEN HAAG - De in te stellen Na
tionale Ombudsman moet meer
bevoegdbeden krijgen dan in het
oorspronkelijke wetsontwerp-
Ombudsman was voorzien. Dit
staat in de memorie van antwoord
op vragen die kamerleden eerder
gesteld hebben en in een bijgaande
Nota van Wijziging die binnenkort
aan de Kamer toegestuurd zullen
worden.
De Ombudsman moet onderzoe
ken kunnen instellen naar mogelij
ke onbehoorlijke gedragingen van
de centrale overheid of haar ambte
naren tegenover de burgers. Daar
bij gaat het niet alleen om het per
soonlijke optreden van ambtena
ren maar ook om de Inhoud van be
sluiten.
In tegenstelling tot eerdere plan
nen wil de regering de Nationale
Ombudsman ook de bevoegdheid
geven om binnengekomen klach
ten te toetsen aan rechtmatigheid
en doelmatigheid- De Ombudsman
zal euuter met ui acue mogen Ko
men als het gaat om besluiten
waarover een rechterlijke uit
spraak is gedaan of waarover de ad
mlnistratieve rechter een beslis
sing heeft genomen.
De regering heeft nog meer wijzi
gingen in het oorspronkelijke wets
ontwerp aangebracht. Zo heeft de
Ombudsman in elk geval de be
voegdheid om gedragingen van mi
nisters en alle diensten die onder
hun verantwoordelijkheid vallen te
onderzoeken. Voorgesteld wordt
ook om de mogelijkheid te openen
dat de Ombudsman bij algemene
maatregel van bestuur de bevoegd
heid krijgt om ook in te gaan op
gedragingen van andere organen
zoals bednifsschappen en produkt-
schappen.
Handelingen van provincies, ge
meenten en waterschappen vallen
niet onder de bevoegdheid van de
Ombudsman. Volgens de regering
zou dat te veel werk voor de Om
budsman betekenen.
Zes organisaties, die samen enkele tien
duizenden ex-KNILrmilitairen verte
genwoordigen. kregen de gelegenheid
uiteen te zetten wat zij vinden van de
manier waarop de Nederlandse over
heid de zaak van de oorlogssoldtjen
heeft behandeld-
Van de zes overkoepelende organisa
ties die vrydag het woord voerden, is de
Stichting Rechtsherstel KNIL de enige
die meent dat de Nederlandse staat
voor de rechter alsnog in het ongelijk
moet worden gesteld.
..Nederland heeft aan het betrokken
personeel onrecht begaan. Het heeft bij
de ontneming van verworven salaris
rechten een beslissende rol vervuld", al
dus woordvoerder kolonel Gillebaard
van deze stichting.
Voor de tweede gTote organisatie die
zich over de soldijen uitsprak, de Stich
ting Nederlandse Ereschulden (SNEi.
trad ir. G. S. Vrijburg als woordvoerder
op. Hij vond dat Nederland, zelfs als zou
blijken dat op juridische gronden niet
tot terugbetaling kan worden gedwon
gen. een morele schuld heeft in te los
sen.
Zijn rede werd afgesloten door een op
treden van de zangeres Wieteke van
Dort die - en dat is in 's lands vergader
zaal nog maar weinig vertoond - een
lied zong.
Ook de Samenwerkende Indische Be
langenorganisaties. de Vereniging van
de Dienst van Scheepvaart, de Werk
groep Gepensioneerde ex-KNIL-mili-
tairen en de Badan Pimpinan Bangsa
Maloekoe Di Belanda kregen het
woord
Het ..Lied van de schuld" is speciaal
geschreven met het oog op de vorde
ringdie de KNILrmililairen op de staat
menen te hebben. Wieteke zong haar
lied ook nog eens buiten het Kamerge
bouw. waarde verschillende organisa
ties - en dat is tekenend voor de ver
houding binnen de onderscheiden be
langenverenigingen van KNIL-mili
tairen - van elkaar gescheiden demon
straties hielden.
Advertentiei
king van een Britse woordvoerder dat
de t wee vleugels van het front verboden
zouden blijven tot de ondertekening
van een officiële wapenstilstand in Zim-
babwe-Rhodesiè op de Rhodesièconfe-
rentie in Londen
Lord Soames. heeft vrijdag de vrijlating
van bijna 15.000 politieke gevangenen
aangekondigd
De Britse generaal John Acland, de be
velhebber van de strijdmacht die moet
toezien op de naleving van het bestand
in Zimbabwe-Rhodesie. bevestigde
vrijdag openlijk dat Zuidafrikaanse
troepen deelnemen aan de gevechten in
de Rhodesische rimboe tegen de guer
rillastrijders van het Patriottisch
Front
Op een persconferentie zei de Britse ge
neraal dat er in een klein Zuidafnkaan-
(REUTER/UPiyANP) - Vertegenwoordigers van het Patriottisch Front die deelnemen
Londense conferentie over de toekomst van Zimbabwe-Rhodesié, hebben vrijdag ver-
jdat deze conferentie, vandaag zaterdag, gedoemd is te mislukken aJs Engeland zijn be-
2 ^voorstellen niet wijzigt.
eil vrington. Britse minister van
Sj zaken en voorzitter van
=,'rn« conferentie, heeft voor
izaterdag) 12.00 uur onze tyd
ia iRing' va" de conferentie bij-
Britse functionarissen
dat de conferentie bij een-
Britse functionarissen lieten
]£t de conferentie zaterdag zal
(onverschillig of er dan wel of
ïoord is bereikt met alle betrok
ken. Edison Zvogbo. woord-
Ka -ran het Patriottisch Front, rea-
pCarringtons ultimatum uiter-
jdag definitief 'Ja' of 'neen' te-
foorstellen te zeggen, met de
m „Ons antwoord is neen. Hij
sde bliksem lopen". De Britse
orrder Nicholas Fenny zei het
^dle te vinden als het Patriot-
»el jotzijn dreigement zou uitvoe-
aJi
litit van Zimbabwe-Rhodesié
„ijdag een inval gedaan in het
ipolitieke bureau van Joshua
is vleugel van het Patriottisch
iSilisbury en zijn deuren ver
ge! is het eerste optreden van
jifio de regering sinds de aan-
.üdt Britse gouverneur. Lord
ptcr Soames.
Is rt& volgde op een bekendma-
DEN HAAG-Door de hevige storm die vrijdagmiddag woedde, viel er in de Haagse
v.d. Speykstraat een boom om. Het gevaarte, dat stond op de parkeerplaats naast
het hoofdkantoor van de Staatsloterij, vernielde één auto volkomen en beschadig
de een tweede nogal zwaar Het topje van de boom viel nog net door het raam van
een kantoorruimte van de Staatsloterij
FJdngen perioden met regen.
KEperatuur ongeveer 9 gra
ta wind tot storm uit zuidwest
n voor zondag en maan-
itoiil onbestendig.
varen tussen 2 en 8 graden.
Machten in cijfers gemld-
süederland.
ren zon 0 tot 3.
omstreeks 3 gr.;
e? omstreeks 7 gr.;
i ten droge periode van min
eur 70 procent;
een geheel droog etmaal 40
p zon 0 tot 2;
P omstreeks 3 gr.;
ip. omstreeks 7 gr.,
een droge periode van min-
rz 50 procent.
een geheel droog etmaal 20
fojln het polaire front ontwik-
de afgelopen 24 uur tot een
tomdepressie welke gister-
R -middag passeerde met tij
geest tot westenwinden 9 a 10
'■eag passeerde opnieuw een-
fistoTing, waardoor vooral in
fd gerekend moet worden op
neerslag en stormachtige
te middag kunnen na opkla-
Kenkele buien voorkomen, de
temperatuur bedraagt 10
Winstverwachting: zuid
jtod naar west 7-9, tegen de
lemend 6-7 Bft. Vooruitzichten
W' opnieuw een gelijksoorti-
met overgang naar
Wt/ke aanvoer van koude
fvolg hiervan weer enige tijd
*{|1 later op de dag buien kun-
«men. mogelijk met hagel ert
De wind ruimt van zuidwest
to>est en het blijfl stormach-
ZON EN MAAN
ber
08.42 onder 16.29
04.59 onder 15.08
08.43 onder 16.29
06.07 onder 15.41
se strijdmacht - nog geen duizend man
- in Rhodesiè opereert Via een nood
brug over de Zambiaanse rivier de
Chambeshl kunnen er weer treinen met
essentiële goederen vari de Tanza-
niaanse havenstad Dar es Salaam naar
Zambia njden. zo is vrijdag van welin
gelichte zijde in Dar es Salaam verno
men. De oorspronkelijke 270 meter lan
ge brug was in oktober door Rhodesi
sche troepen opgeblazen
Een aantal Nederlandse organisaties
heeft bij de Engelse regering geprotes
teerd tegen de beslissing om Lord Soa
mes als Brits gouverneur in Rhodesic
te installeren voordat de onderbande-
(Van onze correspondent)
ROME - Het theologisch gesprek van
Edward Schillebeeckx met zijn Ro
meinse ..rechters" werd vrijdagmor
gen beëindigd. De laatste drie discus
siepunten werden op even vriendelij
ke en voorkomende wijze afgewerkt
als de zes van de vorige dag.
Vanmorgen, zaterdag, krijgt hij het ver
slag van de discussies voorgelegd en zal
hij er - in overleg met zijn theologisch
adviseur, pater Bas van Iersel. eventue
le correcties en aanvullingen in aan
brengen. Hierna wordt het protocol
door alle gespreksdeelnemers onderte
kend. In de namiddag verschijnt Schil
lebeeckx in de buitenlandse persclub
van Rome voor de verzamelde interna
tionale journalisten om verslag uit te
brengen van de gebeurtenissen van de
ze dagen.
Uit het Nederlands college in Rome.
waar de Nijmeegse professor logeert,
dringt in deze dagen maar weinig
nieuws naar buiten door. maar het is
wel duidelijk dat er grote opgelucht
heid heerst over het aangename ver
loop van wat êr oorspronkelijk uitzag
als een soort ..mquisitieproces' In de
Italiaanse pers wordt grote nadruk ge
legd op het nooit vertoonde feit dat de
congregatie voor de geloofsleer een
persbericht over de .affaire-Schille-
beeckx" heeft uitgegeven en over de
verzekering uit diezelfde bron, dat het
hier allerminst gaat om een proces
Maar sommige waarnemers rond het
Vaticaan blijven enigzins sceptisch
over de gang van zaken. Het eindrap
port. in zijn eigen woorden, en met zijn
eigen correcties en toevoegingen,
vormt de enige basis voor het eindoor
deel: ..Het touw", zo zeggen de meest
cynische toeschouwers, „waarmee hij
zichzelf opknoopt".
Daartegenover staat een veel optimisti
scher interpretatie De gunstige afloop
van het geval-Schillebeeckx - zo schrij
ven verschillende Italiaanse bladen - is
bedoeld als een positieve voorbereiding
op de synode van de Nederlandse bis
schoppen in januari 1980 Men herin
nert aan de nauwe contacten tussen
paus Johannes Paulus II en kardinaal
Willebrands tijdens de recente pauselij
ke reis naar Turkije, waar behalve de
oecumenische toenadering tot de oos
terse orthodoxen zeker ook de kwestie-
Nederland ter sprake is gekomen
Willebrands' vastberaden pleidooi voor
Schillebeeckx voor de Nederlandse te
levisie idat in Rome groot opzien heeft
gebaard) zou een teken zijn van zeker
heid over de goede afloop van het Ro
meinse onderzoek.
Voorlopig blijft het bij de gebruikelij
ke Romeinse speculaties. Het eindoor
deel moet worden opgeschort tot de
dag dat Rome zich inderdaad heeft uit
gesproken.
Iingen in Londen over de toekomst van
Rhodesic zijn afgerond en voordat een
wapenstilstand in dat land is bereikt.
Het protest is onder meer ondertekend
door PvdA. CPN. PPR. PSP Jonge So
cialisten, Arjos. Anti-apartheidsbewe
ging Nederland. Boycot Outspan Actie
en Komitce Zuidelijk Afrika.
Bisschop van
Berlijn overleden
BERLIJN (ÜPA) - De r.k. bisschop van
Berlijn, kardinaal Alfred Bengsch is in
de nacht van donderdag op vrijdag in
de leeftijd van 58 jaar overleden-
Kardinaal Bengsch werd dne dagen na
de bouw van de muur tussen Oost- en
West-Berlijn, op 16 augustus 1961. bis
schop van Berlijn Hij kreeg de per
soonlijke titel van aartsbisschop In
1967 benoemde paus Paulus de zesde
hem tot kardinaal. Bengsch. die Oost
duits staatsburger was. was voorts
voorzitter van de bisschoppenconfe
rentie van Berlijn Van het bisdom Be
rlijn maakt ook West-Berlijn deel uit..
Verder behoren buiten de stad gelegen
delen van Oost-Duitsland er bij
(Van onze verslaggeveri
STRAATSBURG - Met een minimale
belangstelling van de zijde van de af
gevaardigden werden vrijdagmiddag
in het Europese Parlement drie ont
werpresoluties aangenomen, die de
bestrijding van de Rijn vervuiling op
EG-niveau willen aanpakken, doch in
feite tegen Frankrijk zijn gericht.
De resoluties werden door Nederlan
ders ingediend namens de socialisten,
de christen-democraten en de liberalen.
De resolutie van de socialist Muntmgh,
protesteert tegen de starre houding van
de Franse regering en verzoekt de Euro
pese Commissie, het dagelijks bestuur
van de gemeenschap, binnen zes maan
den voorstellen te doen in het licht van
verschillende alternatieven. Deze be
treffen onder meer de opstelling van
een EG-richtlijn.
Namens de christen-democratische
fractie diende mevrouw Maij-Wegen
een resolutie in. die vollediger is dan de
socialistische en die zich zowel tegen
het Franse parlement als de regering
richt. Zij doet daarnaast een beroep op
de Franse parlementariërs blijk te ge
ven van hun solidariteit,en verantwoor
delijkheid ten aanzien van de grens
overschrijdende milieuvervuiling.
Brede steun
De resolutie die doorComelis Berkhou
wer namens de liberale en democrati
sche fractie ingediend was. werd op de
Franse communisten na, door het hele
parlement gesteund De Europese
Raad (de viermaandelijkse vergadering
van de regeringsleiders) werd hierin ge
vraagd zonodig bij gelegenheid van de
eerstvolgende samenkomst, te bewerk
stelligen dat het verdrag inzake de be
strijding van de zoutverontreiniging
van de Rijn zo spoedig mogelijk van
kracht wordt in alle oeverstaten (alleen
Frankrijk heeft dit verdrag nog met ge
ratificeerd). terwijl tegelijkertijd wordt
verzocht initiatieven te ontwikkelen
om een communitaire wetgeving tot
'U weerkundige medewerker
■iet/I van december zit er van
uit gemiddelde temperatuur
qr.ter een graad boven het, in
uitlflvan december 1934 geme-
11 In dit weekeinde zijn wij ge-
d aan een stormde-
ucirvan het centrum vrijdag-
Keen luchtdruk van 972 milli-
m Ierland lag. DU centrum
duig met regen en wind vrij
(jou tend te liggenDe barome-
terdoor in deze week de zoveel-
1(03nnemen. Mogelijk komt het
üuf, evenals vrijdagmiddag,
'fHwindkracht negen a tien.
i'xht blijfl op de loer liggen.
ligt dicht bij Hamburg. In
eiffl het nu al een week lang
d sneeuw en vorst. Een
pressie kan deze koude lucht
mdicht bij ons land brengen
litkem niet naar de Noordzee
tsr. wat zuidelijker route naar
Msland zou nemen. In dat
ie wind noordoost en ligt
ineen dag in de kou met
torst. Het is daarom de
Kirde komende dagen gaat
n Mocht de luchtdruk boven
•ere nog wat blijven stijgen,
nntxii van koude lucht uit het
mmclde kerstdagen in zicht
(oioten.
RESOLUTIES TEGEN FRANKRIJK
stand te brengen ter bescherming van
de gemeenschappelijke wateren
Het moeilijkst ligt het in de socialisti
sche fractie ervoor, omdat haar Franse
leden onder één hoedje spelen de Fran
se gaullisten en de Franse communis
ten. die uit nationaal belang de ratifica
tie van het Rijnzoutverdragdoor de es-
semblee tegenhouden
Bij monde van commissaris Tugend-
hat. die iu de Europese Commissie on
der meer de portefeuille van milieuza
ken beheert, werd vanwege de com
missie alle steun en hulp toegezegd.
In de situatie rond het Rijnzoutverdrag
is 'opperste wijsheid geboden' Met be
langstelling wacht het Nederlandse ka
blnet af of minister Van der Klaauw er
tijdens de NAVO-raad in Brussel in ge
slaagd is o"er dit onderwerp een voor
Nederland belangrijke conversatie te
houden.
Het Landbouwschap wil dat de tweede
kamer onmiddellijk actie onderneemt
om de zoutlozingen in de Rijn tegen te
gaan. De problemen met zilt Rijnwater
vragen van de glastuinbouw nu jaar
lijks belangrijke investeringen.
Dit heeft het schap de leden van dc
tweede kamer geschreven.