PROVINCIALE ZEEO
mbtenarenbond
M harde actie
IRAN BRENGT LUCHTMACHT
IN STAAT VAN PARAATHEID
Vondeling
omgekomen
Dolfirodam weg uit Zeeland
TI NIEUWE BEZUINIGINGEN
Verzet tegen VS 9tot de laatste druppel9
I mrdbaar
a Si
ia Zeeland van de Federat ie
Bouwbonden Ls allerminst
rwtde conclusies en aanbe-
snn de projectgroep 'bouw
"n de nota "De Zeeuwse
Jfidsmarkt' Dlstricls-
Sü tenting liet dit gisteren
d^nvan kans om aan genomen
Dal Is ls het sombere oor-
Brusselse EG-deskundlgen
jjaivan Europese landbouw-
Jj Oundelach om de over-
melk ui de Europese
dap tegen te gaan. De Belgi
an Lavens noemde het plan 1
raanlbaar'.
iwd gisteren de veertiende
enig van trekpaarden ge-
ifa half tien 's ochtends tot
nrJddags beheersten de ste-
4e hel beeld van de Goese
n3 Overigens, de kwaliteit
rripaarden neemt toe volgens 1
ëp.
SCHARENDIJKE - Het dolfinarium Dolfirodam' in
Scharendijke heeft plannen om uit Zeeland te vertrek
ken. Dolfirodam gaat volgens die plannen verhuizen
naar Zuid-Limburg. Dit antwoordde burgemeester W.
den Boer van Middenschouwen donderdagavond op
vragen van raadslid J. Kloet-Schellingerhout tijdens
de raadsvergadering in het gemeentehuis te Scharen
dijke. Het Pvd A-raadslid wilde weten of berichten om
trent de verhuizing van Dolfirodam juist waren. Bur
gemeester Den Boer vertelde dat tijdens een een on
langs gehouden gesprek met de directie van het dol
finarium de verhuisplannen naar voren zijn gekomen.
Overigens zei de burgemeester het te betreuren dat deze
slechtweeraccommodatie voor Zeeland, en met name
voor Middenschouwen, verloren gaat. „Er bestaat in
Zeeland een duideftjke behoefte aan dergelijke voorzie
ningen." aldus de burgemeester. Hij liet de raad weten
pogingen te zullen ondernemen het dolfinarium voor
Zeeland te behouden. De burgemeester dacht hierbij
aan het geld dat de provincie ter beschikking heeft ge
steld voor het toerisme (25 miljoen). „Het dagelijks be
stuur streeft ernaar van dit bedrag een graantje mee te
pikken," betoogde de burgemeester.
De heer Den Boer vond het echter begrijpelijk dat het
bedrijf inspeelt op de mogelijkheden die Zuid-Limburg
biedt.
Het dolfinarium zal niet op stel en sprong uit Zeeland
verhuizen. Voorlopig heeft het bedrijf nog een verbin
tenis met de gemeente Middenschouwen over de huidige
standplaats.
i/EMj
loeien
NPU|"tgévoc/
pagina 17
srpla,
inbal
'amie
^no9venmb2er71979 MI I IfI l,V I S ill hi- i I Iflf
Anne Vondeling:
een volhouder
E en politicus van formaat en
een socialist van het zuiverste
water. - dat is het beeld dat
blijft hangen van dr Anne
Vondeling, in België bij een
ernstig verkeersongeval om
het leven gekomen. Met oorspronke
lijkheid. verbeeldingskrachten erg veel
doorzettingsvermogen heeft hij enkele
tientallen jaren kleur gegeven aan het
politieke bedrijf op en om het Haagse
Binnenhof. Als oppositieleider, als par
tijvoorzitter. als minister in mindere
mate, maar zeker ook als markant voor
zitter van de tweede kamer Hoe gedre
ven hij was als volhouder in de politiek
bleek begin dit jaar. toen hij als lijst
trekker de eerste rechtstreekse verkie
zingen voor het Europese parlement in
ging. Hij had zich duidelijk voorgeno
men zijn veelzijdige gaven nog een aan
tal jaren in dienst te stellen van een ide
aal met een bredere actieradius, dal
van het verenigd Europa. Veel tijd is
hem voor die nieuwe opgaaf niet gege
ven. Een auto-ongeval, het tweede in
zijn leven heeft zijn werk op dat vlak
abrupt afgebroken.
Wat Vondeling kenmerkte was dat
hij in de politiek steeds weer opnieuw
begon en daarbij gebruik maakte van
alle denkbare invalshoeken. Den Uyl,
met wie hij jaren achtereen in de voor
ste gelederen van de socialistische be
weging in Nederland heeft opgetrok
ken. noemde hem gisteren de 'verper
soonlijking van de PvdA in het naoor
logse Nederland'. Hoe hij die hoofdrol in
zijn partij heeft gespeeld en wat hem
daarin zo heeft bewogen. - daarvan
heeft hij in brede kring verantwoording
afgelegd in bijvoorbeeld zijn boek 'Na
smaak en Voorproef.
De voorzittersstoel van de tweede ka
mer zat Vondeling als gegoten. Van die
stoel uit heeft hij in de bijna laatste pe
riode van zijn politieke loopbaan het
parlement naar een nieuwe stijl van
opereren geleid- In een tijd waarin
steeds hoger werd opgegeven over de
noodzaak van een versneld proces van
democratisering in de Nederlandse sa
menleving stelde Vondeling zich op het
standpunt dat het pariementeen agres
sieve voortrekkersrol had te spelen.
Openheid en vasthoudendheid waren
voor hem voorwaarden van de hoogste
plank en met zijn fijnzinnig gevoel voor
voorlichting en daarin vooral helder
heid was hij onvermoeibaar bezig om
het politieke bedrijf doorzichtiger te
maken. Achter een bijna spreekwoor
delijk stuk uithoudingsvermogen in de
politiek is met de dood van Anne Von
deling een definitieve punt gezet.
Kerncentrale
en discussie
IVf eer en meer wordt duideltlk dat de
PZEM-kernenergiecentrale in Borssele
als 'proefkonijn' zal gaan dienen m de
(brede) maatschappolijke discussie
over de toepassing van deze vorm van
elektriciteitsopwekking Ln Nederland.
De afgelopen weken is de huidige en de
toekomstige positie van de centrale in
Borssele op drie verschillende etages
van openbaar bestuur ter discussie ge
steld: in het parlement, in provinciale
staten van Zeeland en binnen een aan
tal Zeeuwse gemeentebesturen. Daar
bij ging het om enkele hoofdstukken uit
de kernenergie-ontwikkeling die van
kardinaal belang zijn met het oog op
een evenwichtige beoordeling. De be
sluitvorming over de (verdere i exploita
tie van de installatie was in het geding,
de bedrijfsveiligheid van de centrale en
een van de belangrijkste nevenaspec
ten. de berging van het uit de centrale
afkomstige radio-actief afval. Allerlei
gebeurtenissen, onduidelijkheden en
onzekerheden tegen de achtergrond
waarvan deze discussies werden ge
voerd hebben vragen opgeroepen Vra
gen, waaraan de verantwoordelijke be
stuurders niet voorbij kunnen gaan of
zich onttrekken. De publieke opinie
heeft hen namelijk onder zware druk
gezet.
Elr is begrip op te brengen voor de
argumenten die in de tweede kamer zijn
gebruikt om het debat over de 'nawer
king' van de bijna-ramp met een kern
centrale in het Amerikaanse Harris-
burg voor de vierde achtereenvolgende
keer naar een later tijdstip op te schui
ven. Verschillende parlementariërs wil
len. voordat ze zich een gefundeerde
mening vormen over eventuele gevol
gen en maatregelen in het eigen 'kerne
nergie-huis' naar aanleiding van de af-
faire-Harrisburg. meer informatie over
de laatste ontwikkelingen rondom de
kerncentrale Borssele. Het heeft zijn
nut dat de praktijk enige handvatten
ter beschikking heeft gesteld om de ver
troebelende terughoudendheid en be
sluiteloosheid by de behandeling van
deze gevoelige problematiek te door
breken. Aan de andere kant mag ge
brek aan steeds nog weer nieuwe infor
matie (een blijvend verschijnsel) er niet
toe lelden dateën beoordeling van Har
risburg en een 'vertaling' naar de eigen
situatie eindeloos worden uitgesteld.
De vraag wat Nederland aan rnoel met
kernenergie is namelijk geen acade
misch probleem meer. Borssele is een
stuk werkelijkheid dat in de discussie
van straks zeer nadrukkelijk behoort
mee te spelen. De kritische aandacht
die de PZEM-centrale op het ogenblik
krijgt mag niet meer worden afgeleid.
vdM
Het wrak dat overbleef van Vondeling's auto
■pewlgorde zijn dit. België.
a Finland, Frankrijk,
Groot-BrittanniëIer-
A Italië, Luxemburg. Ma-
rland, Noorwegen. Oosten-
ari. Spanje, Turkije. West-
itreden en Zwitserland.
BOTSING MET 'SPOOKRIJDER'
Door correspondenten i
BRUSSEL - Een Belgische „spookrijder" is verantwoordelijk voor de dood van
Anne Vondeling, oud-voorzitter van de Tweede Kamer. De in Appelscha geboren
Fries, ondervoorzitter van het Europees parlement, is donderdagochtend vroeg
in een ziekenhuis in Mechelen overleden aan de verwondingen die hi j woensdag
avond laat bij een frontale autobotsing op de E-10 tussen Antwerpen en Brussel
had opgelopen.
Van onze redactie buitenland I
TEHERAN - De Iraanse leider
ayatollah Khomeiny heeft don
derdag in een televisietoe
spraak gezegd dat hij de stu
denten in de Amerikaanse am
bassade niet in de hand kan
houden wanneer de VS mili
tair zouden ingrijpen. In dat
geval zullen de 49 Amerikaan
se gijzelaars worden gedood,
aldus Khomeiny.
Inmiddels heeft Iran donderdag lucht
machtbases in het zuiden van het land
ln opperste staat van paraatheid ge
bracht als antwoord op de Amerikaan
se vlootbewegingen in de Perzische
golf. De SowjetrUnie liet in bedekte ter
men weten het niet eens te zijn met het.
Amerikaanse militaire vertoon. In het
regeringsblad Izvestla schreef com
mentator Kondrashov dat „ernstige ge
varen Iran bedreigen", waarbij hij refe
reerde aan de Amerikaanse oorlogs
schepen die op weg zijn naar Iran. Het
persbureau Tass reageerde gisteravond
kritisch op een uitlating van de Israëli
sche defensieminister Weizman. dat de
VS Iran een ultimatum moeten stellen
en de gijzelaars met geweld ontzetten
wanneer Teheran geen gehoor zou ge
ven aan de Amerikaanse eis tot vrijla
ting.
De Iraanse minister van buitenlandse
zaken Bani-Sadr zei donderdagavond
ln Teheran dat „het Iraanse volk zich
tot de laatste druppel zal verzetten
wanneer de VS tot militaire acties
overgaat. Ik hoop echter dat de wereld
niet zo gek is om te aanvaarden dat een
grote mogendheid als de VS Iran aan
valt om vijftig mensen te redden".
Terwijl de dertien begin deze week vrij
gelaten gijzelaars (vijf vrouwen en acht
zwarte Amerikanen) gisteren In Mary
land arriveerden, lieten de bezetters ln
Teheran vijf nietrAmerikaanse gijze
laars vrij. De vijf zfln afkomstig uit Azia
tische landen Eën van hen. een Pakis
taanse kok. verkoos - althans volgens
de bezetters - in de ambassade te blij-
w-festival
:ü- Er hebben zich twintig
spreid voor het 25e Eurovi-
.dat op 19 april in het
in Den Haag wordt ge-
Vondeling (63) was woensdagavond om
half tien per auto, bestuurd door de
Deense diplomaat Jame Bolvig(38), uit
Den Haag vertrokken op weg naar Lux
emburg. Even daarvoor had hij in het
gebouw van de Tweede Kamer naar de
televisiereportage van de voetbalwed
strijd DDR-Nederland gekeken. Een
aantal kilometers na Antwerpen, ter
hoogte van Mechelen. reed de auto van
Vondeling en Bolvlg omstreeks half
twaalf in op een uit richting Brussel ko
mende tegenligger, die op de verkeerde
weghelft reed, bestuurd door een in
Londerzeel wonende Belg René de
Smet (38).
De door Jarne Bol vig bestuurde Merce
des reed op de derde, uiterst linker rij
strook. Dc „spookrijder" reed uit te
gengestelde richting gerekend uiterst
rechts, op dezelfde rijstrook als waar
op ook Vondeling en Bolvig reden. De
Belg was na de frontale botsing op slag
dood. Vondeling, die achter in de Mer
cedes zat, stierf vier uren later in het
ziekenhuis in Mechelen, waarin ook de
Deense diplomaat Bolvig zwaar ge
wond is opgenomen.
Belde auto's werden totaal vernield.
Het rechter voorwiel van de Vondelings
Mercedes 220 zat na de botsing tegen
het rechter achterwiel aangedrukt, ai-
dus de rijkswacht in Mechelen. Van de
inzittenden van een derde auto die bij
de botsing was betrokken, raakte nie
mand gewond.
Inmiddels over zijn
Kraaykamp ls op
Lear en hij moet en
,en buitenland: 3,
'en televisie: 23.
ïieel: 25
ven om voor de achterblijvers te koken.
Bani-Sadr verklaarde dat de gijzelaars
niet wegens spionage zullen worden be
recht, wanneer Amerika de sjah aan
Iran uitlevert.
Izmir
Gisteren kwam het in een aantal over
wegend islamitische landen tot anti-
Amerikaanse demonstraties. In de
Turkse stad Izmir kon de politie een
bestorming van het Amerikaanse con
sulaat door een stenengooiende menig
te voorkomen. Demonstraties waren
er ook in de Indiase deelstaat Kashmir
en Dacca, de hoofdstad van Bangla
Desh.
Amerika heeft donderdag een deel van
zijn ambassadestaf in de Pakistaanse
hoofdstad Islamabad geëvacueerd. De
Pakistaanse regering heeft zijn excuses
aangeboden voor de bestorming van de
ambassade, woensdag. Het gebouw is
praktisch met de grond gelijk gemaakt,
de achtergebleven Amerikaanse diplo-
(Slot Zie pag. 9 kól, 1) Een van de vrijgelaten gijzelaars wordt bij zijn terugkeer in de VS verwelkomd.
3-1271
[IïDAW (ANP) - Het kabinet Van Agt is van plan om
(bezuinigingen door te voeren voor overheidspersoneel,
(inene Bond van Ambtenaren (ABVA) wil daartegen har-
esgaan voeren. Voorzitter Jan Dutman denkt aan stakin-
ngdaglangere termijn.
stuk
L dat donderdagavond op
dring van PTT-personeel in
Volgens hem wil minister
inlandse zaken) de onre-
2 onlfilstoeslag voor overheids-
'^"xvriezen. Dat kost de mo-
r'-aar 600 tot 900 gulden per
;Duunaa Hij gelooft dat al-
ttMng van overheidsper-
—rtabinet kan bekeren. w.D.
ols jo( or nieuwe voorstellen wor- Dutman.
r de werknemers bij de
iiüe. douane en werknemers
.loaar vervoer.
.norzittcr gelooft, dat alleen
i de overheid kunnen af-
jverdere bezuinigingen op
salarissen. Want, zegt hij.
liar lussen minister Wiegel
als werkgever en de ambtenarenbond
is 'goed slecht'. Dutman: „Het kabinet
heeft een monopolie-positie en daar
door een houding die zelfs de Shell zich
niet kan permitteren."
Overleg helpt niet meer. vindt de AB
VA. „Het kabinet constateert sim
pelweg. dat centraal overleg geen over
eenstemming heeft opgeleverd en legt
bezuinigingen eenzijdig op," aldus
In dit geval gaat het om voorstellen uit
de commissie Kloosterman, die jaren
gestudeerd heeft op onder meer de on
regelmatigheidsvergoedingen voor
ambtenaren. Volgens Dutman heeft
Wiegel het voorstel overgenomen om
tien overuren per week te korten op de
toeslae.
De ABVA rekent op 'daadwerkelijk
verzet' tegen deze maatregel, die vol
gens Dutman waarschijnlijk snel ge
volgd zal worden door bezuinigingen
op de ambtenarenpensioenen. Ook dat
is onaanvaardbaar, aldus Dutman.
„Daar helpen ook geen demonstratieve
optochten tegen. Ik moet weten of u
bereid bent tol acties." zei hij don
derdagavond op de PTT-vergadering
in Rotterdam.
De ABVA-leden bij de PTT in Rot-
terdam zijn daar in meerderheid wel toe
bereid, al vinden ze dat de ambtena
renbonden acties niet alleen in Rot-
terdam moeten voeren Dutman waar
schuwde de PTT'ers. dat het kabinet
harder zal reageren dan in het verleden.
Toen is de overheid volgens hem verge
ten te registreren wie er meedeed en lo
nen werden doorbetaald. Dat zal ver
anderen. gelooft Dutman. maar hij
vindt dat bij speerpuntacties de door
werkende ambtenaren financiële soli
dariteit zullen moeten betonen met hun
HOOGEVEEN (ANP) - De 43-jarige G.
J. Ritman uit Zuidwolde, directeur
van een automobielbedrijf in Hoog-
eveen. wordt sinds woensdag vermist
in Brazilië.
Vondeling had woensdag ln Brussel
nog deelgenomen aan een vergadering
van de economische en monetaire com
missie van het Europese parlement.
Voor donderdag stond een bijeenkomst
van het zogenoemde Bureau van het
Parlement in Luxemburg op de agenda
(Slot zie pagina 4 kolom 1)
Vondeling
