De dove mens is
enorm achtergesteld
EUROHARTKLINIEK
2000 operaties per jaar,
bouwkosten 60 tot 70 miljoen
Oosterse religies
DOVENPASTOR DS. J. J. LAMME:
ZATERDAG 11 MAART 1978
We staan er vaak veel te weinig bij
stil dat de dove medemens enorm
achtergesteld is in de maatschappij.
Dat begint al heel jong op school en
het wordt later in de maatschappij,
als er een baan moet worden gezocht,
niet anders. Veel banen kunnen im
mers niet door doven worden gedaan
en door hun handicap kunnen ze ook
niet alle onderwijsvormen bezoeken.
Er is een heel grote achterstand, wat
zich vaak uit in wantrouwen tegen de
horende medemensen en in het zoe
ken naar isolement. Dat de kerken de
laatste jaren gemerkt hebben dat ook
de dove medemens aandacht moet
krijgen, wordt door die dove man of
vrouw als bijzonder positief ervaren.
Het geeft hen het gevoel van: we ho
ren er ook bij en het kan hun integra
tie in de samenleving een beetje be
vorderen. Dat is bijzonder belang
rijk'.
De Delftse gereformeerde predikant
ds. J. J. Lamme werkt sinds enige tijd
als dovenpastor in de provincies
Friesland, Groningen en een groot
deel van Zuid-Holland en Zeeland.
Met twee collega's vormt hij een team,
dat door de Nederlandse hervormde
kerk, de gereformeerde kerken in Ne
derland en de Christelijk-gerefor-
meerde kerken is opge zet. 'We hebben
als drie kerkgenootschappen zo'n jaar
of vier geleden besloten tot samen
werking. Voor die tijd gebeurde er ook
wel wat. maar toen bewerkte iedere
kerk zijn eigen zieltjes. Daarnaast was
de Nederlandse Christelijke Bond
voor Doven actief en organiseerde als
organisatie kerkdiensten, waarin dan
fulltime functionarissen voorgingen.
Later is daar verandering in gekomen.
De kerken wilden zelf verantwoorde
lijkzijn voor deze diensten en daarover
is toen landelijk overeenstemming be
reikt. In iedere regio zijn nu plaatse
lijke commissies, die nauw samenwer
ken met de predikant. In Zeeland zijn
we met die commissie pas van start
gegaan. Er zijn speciale diensten voor
doven en de rayonpredikant is daar
meestal de voorganger', zegt ds
Lamme.
De Delftse predikant is nun of meer
toevallig in zijn huidige functie te
rechtgekomen Als gereformeerd
wijkpredikant in Delft kwam hij in
contact met een jong echtpaar, waar
van beide partners doof waren. Het
wilde zijn kind laten dopen. Ds
Lamme leidde de dienst en voor de
dove kerkgangers was er een aparte
vertalingvan wat er in de dienst ge
beurde 'Toen ben ik me in deze zaak
gaan verdiepen. Na de doop begon het
kindje te huilen. De moeder reageerde
niet. omdat ze het niet kon zien op dat
moment Familieleden brachten de
baby de kerk uit en pas later reali
seerde ze zich dat het kind niet meer in
de kerk was. Dat frappeerde me toen
heel sterk. Van het een is het ander
gekomen en toen er in 1974 een vaca
ture in dit werk kwam heb ik ja gezegd.
Ik heb geprobeerd de problemen
waarmee de dove mens leeft me eigen
te maken Ik heb moeten leren hoe je
begrijpelijk tot hen spreekt'.
Grote mond
Ds. Lamme zal éen van de weinige
predikanten zijn die zijn functie
dankt aan een grote mond. 'Ze hebben
op de synode wel eens gezegd: jij
dankt je baan aan je grote mond en
dat is ook zo. Dove mensen kunnen het
best liplezen als iemand een grote
mond en dus grote lippen heeft. Die
heb ik toevallig en da's een enorm
voordeel. Een collega met een zuinig
klein mondje zou dit werk veel moei
lijker kunnen doen. Je moet een ex
pressief gelaat hebben want daarvan
hangt heel veel af. Hoe beweeglijker je
mond, hoe beter", zegt ds. Lamme.
'In de wereld van de dove word je ge
confronteerd met een levensgroot
communicatieprobleem. Het begint,
zoals gezegd, al op school. Vroeger zei
men als iemand dool' was - het woord
doofstom is gelukkig al jaren buiten
gebruik - dat hij of zij maar een beroep
moest zien te vinden dat met de han
den kon worden gedaan. 'Wordt maar
schoenmaker of zoiets' werd dan ge
zegd en zo gebeurde het vaak. Door de
ontwikkelingen in het onderwijs en in
de opleiding aan doven zijn er geluk
kig veel veranderingen gekomen. Je
hebt nu mensen met mavo. Maar ook
dan doen zich problemen voor.
Iemand die zijn werk goed doet en voor
promotie in aanmerking komt, krijgt
die baan niet omdat hij niet horen kan.
En dat geeft frustraties en vaak de
wens zich te isoleren De hang naar het
isolement is er groot'
Acteren
Ds. Lamme: "Ik ben ook nog een domi
nee die 's zondags kan zeggen dat zijn
gehoor letterlijk aan zijn lippen hangt.
Ik moet het van mijn gezicht hebben.
Wat mijn stem doet moet te lezen zijn
op mijn gezicht. Een soort acteren?
Wel een beetje, ja. Als ik het heb over
blije dingen uit het Evangelie moet
mijn gezicht ook inderdaad blij zijn.
De uitdrukkingen van je gezicht zijn
heel belangrijk. Die worden als het
ware gelezen. Tijdens een dovendienst
is het heel belangrijk dat iedereen je
gezicht goed kan zien. Soms moeten er
speciaal schijnwerpers komen om
voor een goede verlichting te zorgen.
En dan het zingen. Ik gebruik een
overhead-projector en zeg vantevoren
'We lezen en zingen dat en dat vers van
dat en dat lied' Dan wijs ik met een
stok de woorden aan. In de jaren dat ik
deze diensten leid heb ik ervaren dat
het een openbaring voor de dove is. Ze
zijn bijzonder gelukkig met dit soort
diensten'
Maar ook andere vormen van kerkelijk
werk onder de doven komen ruim
schoots aan bod De Delftse dovenpas
tor 'Huisbezoek ervaren de meeste
bijzonder dankbaar. Er zijn bijbel
kringen. ik geef catechisaties. Alles
aangepast, maar toch zo dat men
duidelijk voelt dat men toch bij de
uuuit. ivlen gaat steeds meer
wennen aan het idee we zijn geen
kleine groep meer. Er zijn meer men
sen met dezelfde problemen. Het stre
ven is vaak, de dovendiensten samen
met de 'gewone' gemeente te houden.
Dat is heel goed, want het kan hele
maal geen kwaad als de kerkleden ge
confronteerd worden met hun
broeders en zusters die op deze wijze
gehandicapt zijn. Dat is nog een extra
facet: iemand die in een rolstoel zit.
daarvan weetje dat hij gehandicapt is
en dat geldt vaak ook voor een blinde.
Maar aan een dove ziet men het niet en
het is goed als men op zo'n zondag dan
ook eens met die problemen wordt ge
confronteerd'.
In het kader van de diensten voor do
ven - dommee Lamme leidt er tiental
len per jaar in allerlei plaatsen in het
land - is er vandaag, zaterdag 11 maart,
een in de Goese Westerkerk. Dove le
den van hervormde, gereformeerde en
christelijk gereformeerde kerk wonen
deze dienst graag bij. Soms is er ook
sprake van contact met dove leden
van de gereformeerde gemeenten.
Lamme: 'Het contact is niet nauw be
perkt tot de drie kerken onder wier
verantwoordelij kheid dit werk ge
beurt.. Ik bearbeid alles wat in mijn ge
bied kerkelijk meelevend is. Daaron
der vallen ook wel leden van de gere
formeerde gemeenten, dit met toe
stemming van hun kerk natuurlijk
Maar verder ben ik dominee als had ik
een heel gewone gemeente. Ik moet
vele duizenden kilometers per jaar
rijden om huisbezoek te doen. cate
chisaties te geven, trouwen doopdien-
sten te leiden of gewoon een zondagse
kerkdienst. Er zijn belijdeniscate
chisanten. bijbelkringen, er wordt
avondmaal gehouden. Je praat met
paartjes die in de kerk willen trouwen -
meestal trouwt doof doof - en je hebt
doopouders. Maar je kunt de mensen
het gevoel geven dat ze er gewoon bij
horen, net als ieder ander. En ik wil het
herhalen: integratie is heel belangrijk.
Maar je moetje realiseren dat de dove
medemens daarvoor een heel grote
stap moet doen Ik geef les op het do-
veninstituut Effatha in Rotterdam. Je
leert daar het taalgebruik voor de
dove.'.
Taalgebruik
'Naast gearticuleerd spreken moet je
je taalgebruik aanpassen. Sommige
woorden zijn voor hen heel moeilijk
af te lezen. Vreemde woorden moet je
soms vermijden en dan moet je een
equivalent zien te zoeken. Je moet
daarbij telkens onthouden dat ze een
bepaald en beperkt taalgebruik heb
ben. Van de 10.000 woorden die wij
kennen weten zij er misschien maar
1000 te onderscheiden. Dat zeer be
perkt taalgebruik legt beperkingen
op. Je moet bij het spreken - en pre
ken! - een gelijkmatig tempo aanhou
den en korte zinnen gebruiken. Van
een woord is vaak maar een begrip.
Leerlingen op Effatha moesten de
vraag eens beantwoorden hoe een
fiets was uitgerust, dus wat er op en
aan een fiets zit. Omdat ze het woord
uitrusten alleen kennen in de zin van
slapen of zo kwam het antwoord: te
gen een boom. Het maken van een
preek voor een dovendienst is dus
vaak heel wat moeilijker dan een
preek voor een horende gemeente'.
Kerkelijk werk onder doven: werk on
der een groep, die jarenlang ook door
de kerken misschien wat vergeten is.
Dominee Lamme: 'Als je dat gevoel
van wantrouwen en van bevoogd wor
den maar kunt wegnemen ben je al een
heel eind. Mijn ervaring tot nu toe is
dat pastorale bearbeiding van doven
heel dankbaar werk is. Er wordt ge
lukkig ook heel veel gedaan om hun
opleiding te verbeteren- Hoe groter
hun woordenschat hoe beter. Maar het
gaat ook om een integratie van een
groep in de samenleving die wat kan
sen betreft heel duidelijk is achterge
steld. En dat de kerk daaraan iets kan
doen, dat is wel een heel wezenlijke
zaak'.
TON HUIJSSOON
Cle bouw van de „Eurohartkliniek",
waarvoor de Nederlandse Hart
patiënten Vereniging de stoot heeft
gegeven, maar die geheel internatio
naal wordt, komt nu in zicht. Er is
kans dat de verwezenlijking van dit
plan nog dit jaar begint. De kliniek
komt te staan in de Belgische enclave
Baarle-Hertog. omringd door Neder
lands gebied, ten zuiden van Breda en
Tilburg.
De kosten worden op 60 a 70
miljoen gulden (huidige prijspeil) ge
schat; de capaciteit zal 2000 operaties
per jaar zijn.
Donderdag hebben de initiatiefne
mers van dit plan hun samenwerking
een georganiseerde vormgegeven.
Toen is ten overstaan van notaris mr.
A. Mercelis in het Belgische Merkplas
een zogenaamde vereniging zonder
winstbejag opgericht, geschoeid op de
Belgische wetgeving (België kent geen
stichtingsvorm). De naam is „Inter
nationale Vereniging met menslie
vend en wetenschappelijk doel Euro
pese Kliniek voor Hart- en Vaatziek
ten".
Doelstelling is: het verlenen van steun
in de meest uitgebreide zin aan lijders
aan hart- en vaatziekten door middel
van een kliniek in Europees verband.
Dit streven is zuiver internationaal
achter het initiatief staan vertegen
woordigers van enkele Europese lan
den. waar de nood op dit gebied het
hoogst is.
De statuten van deze vereniging zon
der winstbejag maken het mogelijk
diverse klinieken te stichten. Behalve
van Baarle-Hertog zijn er aanbiedin
gen van diverse gemeenten in België
van terreinen om te bouwen. Patiën
ten uit tal van landen zullen in het
nieuwe centrum kunnen worden
geopereerd. De vereniging grondt zich
daarbij op uitspraken van de Europese
Commissie (dagelijks bestuur EEG)
in het Europees parlement gedaan.
Vrij verkeer
Naar aanleiding van het vrije ves
tigingsbeleid voor artsen (medische
specialisten inbegrepen), waarbij
met ingang van 1977 wederzijdse er
kenning van diploma's binnen de ne
gen EEG-landen een feit werd, is ver
klaard dat dit vrije verkeer ook voor
patiënten geldt. Een verzekerde uit
een van de landen, die een bepaalde
voorziening (zoals operatie) in eigen
land niet of medisch gezien niet tijdig
(voor hartoperaties geldt minimaal
drie maanden) krijgt, kan desgewenst
naar een ander land gaan om deze wel
te krijgen. De verzekeraars zijn ver
plicht de behandeling te betalen,
maar wel naar de maatstaven, die in
het eigen land gelden.
De Nederlandse Hartpatiënten Ver
eniging heeft vorig jaar dit plan gelan
ceerd om het ook voor hartpatiënten
in landen als West-Duitsland en Bel
gië. waar het tekort aan operatiecapa
citeit evenals in ons land groot is, mo
gelijkheden te scheppen. De NHV
werd met deze nood in andere landen
geconfronteerd doordat zich voor haar
luchtbruggen op Houston (Texas. VS)
en Londen onder andere Belgen en
Duitsers kwamen melden, van wie een
aantal ook inderdaad aan de reis heeft
deelgenomen.
Omdat de NHV tot dusver de enige
vereniging van hartpatiënten in de
EEG was, gaf zij de stoot tot het pro
ject in België, dat nu goede kansen
maakt. Inmiddels wordt ook bij onze
zuiderburen gewerkt aan de oprich
ting van een hartpatiëntenorganisa
tie, die straks nauw met de Neder
landse zal samenwerken. Ook in
West-Duitsland bestaan in dit opzicht
plannen, die echter nog niet in conc
rete vorm zijn gegoten
men een zogenaamd categoraal
ziekenhuis) mogelijk te maken. Het
gaat om een terrein van zes hectare,
waarop de kliniek met 120 bedden
moet komen met daarnaast een motel
van 80 bedden, bestemd voor fami
lieleden van patiënten e.d. Baarle
Hertog, dat de kliniek graag binnen
zijn grenzen wil hebben, houdt ook
rekening met woningbouw ten be
hoeve van personeelsleden.
Uitgebreide besprekingen met allerlei
deskundigen hebben geleid tot een
eisenpakket, dat een architect-ad
viseur inmiddels in een besteksklaar
bouwplan heeft omgezet, waarvan ook
een maquette is gemaakt. De
bouwkosten zijn nu gegarandeerd
door een aantal sponsors (bedrijven),
zodat nu het wachten nog is op de of
ficiële vergunningen om met de bouw
te beginnen. Wat dit betreft worden
vorderingen gemaakt, de contacten
met de overheid zijn goed.
De kliniek krijgt zes operatiekamers
en vier angiokamers (vóöronderzoek).
Kliniek en motel samen leveren een
directe werkgelegenheid van 850 tot
900 arbeidsplaatsen op. Voor de regio,
zowel Belgisch als Nederlands, een
welkome aanwinst, gezien het gebrek
aan werk. Daar komt nog bij dat er ook
veel werk zal ontstaan voor toelever
ende bedrijven als wasserijen e.d.
Organisatie
Plan gereed
Inmiddels is het betreffende „ge
westplan" voor de gemeente
Baarle-Hertog gewijzigd om de bouw
van deze kliniek (in Nederlandse ter-
In de kliniek zullen cardiologen,
anesthesisten en hartchirurgen van
diverse nationaliteiten werken in een
medisch team. De algehele leiding zal
berusten bij een manager, die ver
antwoordelijk is voor de exploitatie.
Alle personeelsleden zullen op indi-
vueel arbeidscontract worden aange
steld. De omzet van de kliniek wordt
geschat op 60 tot 65 miljoen gulden
per jaar.
In het bestuur van de vereniging zul
len de volgende leden zitting nemen:
prof. H. G. Borst, hartchirurg, Han
nover: dr. J. M. Buisseret, hartchirurg,
Wezembeke (B); dr. J. C. M, van Leu
ven, huisarts. Baarle-Hertog; dr. J. E.
C. Wright, hartchirurg Londen; prof.
dr. P. F. M. Kuijpers, hartchirurg, Nij
megen; burgemeester A. C. J.
Leestmans van Baarle-Hertog; voor
zitter P. J. A. van Overveld van de Ne
derlandse Hartpatiënten Vereniging,
Roermond; mr. P. A. M. M. Din-
gemans. advocaat en procureur,
Breda, die als secretaris zal optreden.
Ln het zaterdags bijvoegsel van het NRC Handelsblad vap 4 maart stond een
grote foto van een Indiër in een wit gewaad op een podium rondom hem een niet
te tellen menigte van aanhangers in een devote houding. Die Indiër was Guru
Bhagwam Shree Ragneesh. Met de geachte: weer een nieuwe godsdienstige
beweging zijn we het artikel gaan lezen. Het is haast niet meer bij te houden
zoals we tegenwoordig overspoeld worden door allerlei uit verre landen ko
mende religieuse opwekkingen. Een blijkbaar zeer bekende zangeres en een
filmster (beide mij onbekend) zijn o.a. met anderen naar de Indiase stad Poona,
„met haar miljoenen voornamelijk straatarme inwoners" gereisd om daar
'sannya's' te ontvangen en om zo 'samadhi' te worden. Het kan zijn dat u deze
woorden afschrikken, maar mij maakten ze nieuwsgierig. Misschien zou er nu
eens iets nieuws onder de zon zijn. We moeten er echter aan toevoegen dat we
dit zelf niet geloofden. In de loop van ons leven hebben we al heel wat godsdien
stige bewegingen meegemaakt en weer geruisloos zien verdwijnen, tenminste,
ze halen de kranten en tijdschriften niet meer.
Sannya is een heel oud woord en bete
kent het zich aansluiten bij een mees
ter. Hij moetje inwijden. Over heel de
wereld zijn er nu al van deze nieuwe
Indiase beweging reeds 22 'rajnees
centers', waarvan er ëén in Am
sterdam. Ook daar kunnen we 'san
nya's' nemen. Het artikel is een ge
sprek met eën van de 15.000 die naar
Poona zijn gereisd, om terug te komen
met oranje-kleurige kledmg (het teken
van deze nieuwe orde) en om de hals
een ketting van 108 kralen, waaraan
hangt het portret van de grote mees
ter. Bovendien heeft hij een andere
naam gekregen. Voortaan zal hij Sha-
hid heten en met meer Koen. Die naam
betekent: getuige zijn. Bhagwam had
hem gewaarschuwd voor de 'yoga-
prestatiedrang'. Yoga komt ook al uit
India. Er is dus blijkbaar concurrentie.
„Naar jezelf als object kunnen kijken,
is goddelijk op zich", werd hem na
drukkelijk gezegd. De 'ashram'. de
grote ruimte waar Bhagwam zijn le
zingen houdt, mag je niet betreden
met de schoenen aan je voeten, even
als men dat ook niet doet in een mos
kee. Drie dagen lang wordt aan de
groepsleden verboden 'over iets an
ders te praten dan over het antwoord
op de vraag: wie ben ik?" Voor sommi
gen was dit een 'rampzalige beleving",
vertelt Shahid aan de journaliste. „Je
moet je eigen meester worden". Tot
zover het verslag. Dit is dan een van de
bewegingen met een bepaalde reli
gieuse achtergrond die tegenwoordig
een internationale omvang krijgen. En
dat ine een wereld die steeds meer be
heerst wordt door wetenschap en
techniek, waarvan zoveel heil is ver
wacht. maar waarmee we steeds meer
in moeilijkheden komen. De demon
stratie die zondag in Almelo is gehou
den en de verwikkelingen rondom de
ruimte-laboratpria, waarmee iets mis
is gegaan en waarvan de sterk radio
actieve stukken in een vrijwel onbe
woond gebied van Canada zijn terecht
gekomen, laten dit zien. Stel je voor
dat die delen waren terecht gekomen
in een bewoningskem.
,,^Wetenschap en techniek mogen
zich dan tot een duizelingwekkende
hoogte hebben ontwikkeld, het mate
rialistische wereldbeeld waarop zij ge
grondvest zijn, kan velen in het westen
niet langer bev redigen. Vooral honge
mensen voelen zich aangetrokken tot
vormen van religie die hun oorsprong
in het oosten hebben". „Vele sekten en
stromingen hebben zich in onze maat
schappij een onmiskenbare plaats
veroverd. Alle hebben ze te maken met
grote oude tradities". En dan wordt
gewezen op Hindoeïsme. Boeddhisme,
Soefisme en andere -ismen die vanuit
de verre oosterse wereld naar Amerika
en Europa zijn overgewaaid. Een van
die is nu ook de beweging van guru
Bhagwam.
De aangehaalde zinnen uit het boek
van Jacob Needleman. een Ameri
kaan. dat in het Nederlands is vertaald
onder de titel: De nieuwe godsdien
sten. Het gaat dus niet over ons land.
maar over Amerika, in het bijzonder
over Califomié. Zoals we in de jaren na
de laatste wereldoorlog gewoon zijn,
komen deze oosterse en andere bewe
gingen die zich in Amerika hebben ge
nesteld, ook naar ons land over. Voor
dien drongen ze ook wel tot ons land
door, maar toen ging het toch meer
met mate en niet zo snel. Wat dat be
treft deelt ons land dit lot met de an
dere technisch hoogontwikkelde lan
den en menigeen heeft zich afgevraagd
wat men daarin toch wel ziet.
Maar. laten we toch niet vergeten dat
ons christendom ook beheerst wordt
door een stuk mystiek, dat trouwens
geen enkele godsdienst kan missen.
Het kloosterwezen van de middeleeu
wen is ook geweest en stuk verzet te
gen de leer en het recht van de kerk als
instituut. De sekten uit die tijd waren
dat eveneens. In de kerken van de Re
formatie treffen we deze weerstand
eveneens aan. Het gaat bij het geloof
niet alleen om de rechte leer. hoe be
langrijk op zich zelf ook, maar even
eens om een stuk mystieke beleving,
die bijv. tot uiting komt in een be
paalde wijze van leven (ook in de
kloosters was dit natuurlijk belang
rijk) en het gehecht zijn aan bepaalde
psalmen en gezangen, waarin men bo
ven zichzelf uit kan zingen. Een mens
is nu eenmaal niet alleen leer en ver
standelijk redeneren.
zijn overgewaaid, treffen we daann al
tijd elementen die ons in ons chris
tendom niet vreemd moeten voorko
men. We gaan nu maar uit van de be
weging die guru Bhagwam heeft ont
ketend. We zijn hier geen ingewijde en
weten er niet meer van dan hetgeen we
zojuist hebben gelezen en dat is ons
overgekomen als een kenmerkend
staal van meerdere (semi-i godsdien
stige bewegingen uit India afkomstig.
Allereerst valt ons dan op de nauwe
aansluiting bij een meester, aan wie de
wijdeling zich overgeeft. Dat kennen
wij in ons christendom toch ook, ten
minste in naam, maar waar het meer
dan in naam is, zal men weten van een
diepere verbondenheid met De Mees
ter, naar wiens wiens woord wij luiste
ren en naar wiens wil wij handelen.
Dan dat ontvangen van een nieuwe
naam. De discipel Simon kreeg ook
een nieuwe naam. Petrus. Nu was het
in zijn verdere leven zo dat die nieuwe
naam niet altijd bij hem paste. In de
lijdensgeschiedenis spreekt Jezus zijn
discipel weer waarschuwend aan: Si
mon. Simon! Ook Shhid uit Am
sterdam zal er nog wel eens aan herin
nerd moeten worden dat hij eigenlijk
Koen heet. De brief uit de openbarin
gen aan de gemeente van Efeze (2:17)
eindigt met de witte steen, waarop een
nieuwe naam geschreven, welke
niemand weet dan die hem ontvangt
Vo<
W.
oorts dat bezig zijn met de vraag:
wie ben ik? Inkeer tot jezelf, het zelf
onderzoek, is toch ook weer een be
langrijk element in ons christendom.
Wie kan dat missen, staande voor het
aangezicht Gods? In geen preek mag
dit eigenlijk ontbreken. Onderzoekt u
zelve nauw, want ons egoïsme heeft
nogal wat te betekenen. „De lank
moedige is beter dan de sterke, en die
heerst over zijn geest, dan die een stad
inneemt, (spr. 16:32). En tenslotte die
nieuwe naam van Shahid. wat dan be
tekent: getuige zijn. Worden we daar
toe niet allen geroepen?
Laat men mij nu niet verkeerd ver
staan. alsof de leer van Bhagwam en
van Christus ongeveer hetzelfde is. Ik
heb alleen willen zeggen dat er hier ele
menten elkaar raken en dat die liggen
op het mystieke vlak. En dit is zo met
nagenoeg alle uit het Oosten overge
komen religies. Yoga bijv. waarvan we
tegenwoordig in eigen omgeving nog
al eens horen, is een systeem van mys
tiek en ascese, waarbij het uiteindelijk
moet gaan om de geestelijke bevrij
ding van de mens, de bevrijding van
zichzelf, met als hoogste doel de ver
eniging van de menselijke ziel met dej
goddelijke. Daarbij behoort ook een
streven naar lichamelijke afsterving
door strenge gewestelijke training,
Een mens moet zichzelf in bedwang
kunnen houden. Wie zal het hiermee
op zichzelf niet eens zjjn?
Maar, wanneer wij zo het een en ander
van deze mystieke religieuze bewegin
gen ook in ons christendom hebben,
waarom wenden grotere of kleinere
groepen in ons land zich dan tot de
Oosterse religies? Ik geloof dat het.
antwoord gezocht moet worden in de
richting dat deze mystieke dimensie in
ons christendom, zowel in Amerika als
in West-Europa, overvleugeld en ver
waarloosd is. Bij ons is alles zo zakelijk
geworden. Wanneer wij met die nieuwe
leringen uit het Oosten in aanraking
komen, zullen we ons moeten afvragen
welk licht die kunnen werpen op onze
eigen tradities. Misschien moet het
Oosten het Westen te hulp komen om
weer iets van die diepste grond van ons
christendom opnieuw te ontdekken,
In een van de kerken uitgaande bewe
ging als 'nieuwe levensstijl' menen we
iets te ontdekken dat kan wijzen op
een lering van die oosterse visie, die
tevens een lichamelijke en geestelijke
ven is. Daarin treffen we ook aan dat
ons verstand en ons redelijk denken
tekort schieten wanneer wij ons niet
tevens een lidhamelijke en geestelijke
gehoorzaamheid weten op te leggen
Ze gaat in ieder geval in tegen de
steeds meer veldwinnende mening dat
het hoogste geluk bestaat in het je he
lemaal uit tc kunnen leven, Wij zullen
ons bezig moeten houden met wat er
gebeurt op het vlak van deze aarde,
maar als het gaat om godsdienst, wer
kelijke religie, dan is er bij ons chris
tendom ook nog een andere dimensie
nodig, waarbij een mens daar bovenuit
weet te grijpen, vooral ook boven zich
zelf uit. h
anneer wij nu in aanraking komen
met religies die uit het verre Oosten
De gekruisigde ■M-l'm-MliM
T 1 Cor. 1 23
Is de verkondiging van Jezus Christus niet de dwaasheid gekroond? Wie durft het nu op te
nemen voor iemand, die op instigatie van de joodse raad in Jeruzalem als onbeschaamde
godslasteraar ter dood veroordeeld is geworden? Waar haal je de moed vandaan om een
intellectueel begaafde Griek te willen verzekeren, dat deze Gekruisigde bovendien uit de
dood ls opgestaan? Moet zo een onderneming in een cultureel hoogstaande stad als Corinthe
niet op een droevige ontgoocheling uitlopen? Niemand dient de gedachte te koesteren, dat
we Paulus met onze vragen hadden moeten lastig vallen. De apostel was er zich maar al te
zeer van bewust, dat zijn boodschap voor velen een ergernis en een dwaasheid is. Hij had
vroeger zelf niet anders gedacht. Misschien gaf hem dat wel des te meer kracht om onver
moeid te getuigen. Paulus weet wel, dat de Grieken speuren naar wijsheid. Tot hen en allen,
die het ver willen brengen, zegt hij, dat ze zich vanwege de aanstoot der dwaasheid zullen
onttrekken aan de verkondiging van het evangelie van het kruis. De apostel ls ervan op de
hoogte, dat de joden opzoekzijnnaar het teken van de Messias. Tot hen en allen, die verblind
vasthouden aan een hang naar hun mening bevestigende wonderen, spreekt hij zijn vaste
overtuiging uit, dat de verwijzing naar Golgotha voor hen een bron van ergernis zal blijven.
Van meetaf ls het niet anders geweest. Hoe geïrriteerd raakten de discipelen toen Christus
begon te spreken over zijn lijden en sterven. In hun trotse verbeelding zagen ze zichzelf al
tronen op de ministerszetel in het weldra gevestigde Koninkrijk Gods. Wat heeft hun
meester hen op ruwe wijze uit hun geluksdromen gewekt De heerszucht wordt Immers in de
kiem gesmoord als je wordt opgeroepen tot dienen in zelfverloochening. De eerzucht wordt
toch in het hart getroffen, wanneer de weg van het lijden wordt gewezen.
Tegen de verwachting van de kerk en de wijsheid van de wereld gaat Christus de dood
tegemoet. Alle religieuze inspiratie en iedere politieke aspiratie wordt gefnuikt De Ge
kruisigde past niet in onze praktijk ln ons systeem. Nog steeds is HIJ een dwaasheid voor dc
wijzen en een ergernis voor de vromen. Christus presenteerde zich niet als een politieke held
die de nationale bevrijding bewerkte. Hij betoonde zich ook niet een bevestiger te zijn van
een veelzins vermolmde kerkelijke traditie. Hij wilde alleen de weg zijn tot de Vader We
kunnen God alleen kennen door de dwaasheid en ergernis heen. Namelijk in de erkenning
dat wij niets zijn, dat wij niet voor God kunnen bestaan. Zó begeert Christus als koning in
ons leven te heersen. Dienstbetoon der verzoening. Geen goedkoop succes, maar duurge
kochte zegen.
G. H.Abma Poortvliet.