PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Bravo
olie spuite
WEER ARRESTATIE
POLITIE-AGENTEN
Interkerkelijke commissie bepleit bij
gs aanstelling recreatiewerkconsulent
minikra
Bisschop Lefèbvre
trotseert Gijsen
Corruptiezaak in Amsterdam
WERKNEMERS VMF LEGGEN
WOENSDAG WERK UUR NEER
vandaag
220e jaargang no. 92
Dinsdag 26 april 1977
Elke vrijdag in de PZC de SPECIALE ADVI
RUBRIEK voor verenigingen, actiegroepen
advertenties ZONDER WINSTOOGMERK
STEIN - „In heel Nederland moeten kapellen gebouwd worden als deze hier
in Stein. voor de katholieke gelovigen om hun geloof oprecht te belijden. De
kerk heeft dringend behoefte aan deze gebedshuizen".
Dat zei de gesuspendeerde Franse aartsbisschop Marcel Lefèbvre maanda-
5avond in Stein waar hij, ondanks het verbod van de bisschop van Roermond.
1 katholieken (volwassenen en kinderen) het Heilig Vormsel toediende. De
Franse prelaat betreurde het oprecht dal de Roermondse bisschop Gijsen
zijn sacramentale dienst had verboden. „Ik ben hier niet om afbreuk te doen
aan de bisschop van deze streek, maar om echte kat holieken te ontmoeten die
de Katholieke Kerk steunen" zei de bisschop in zijn preek in de privé-kapel
van Bertha Meuleberg waar de verboden diensten werden gehouden
De kapel van Bertha Meuleberg werd bewaakt door rechercheurs van de
politie die de diensten in de kapel nauwlettend in het oog hielden Marcel
Lefèbvre zelf was omringd door twee lijfwachten die tijdens de plechtigheden
het fotograferen onmogelijk probeerden te maken Na de dienst van drie uur
gaf monseigneur Lefèbvre de aanwezigen persoonlijk de bisschoppelijke ze
gen in de kapel van Bertha Meuleberg en verdween naar een onbekend adres.
Foto Mgr. Lefèbvre (links) tijdens de dienst in de privé-kapel.
SLECHT WEER
VERHINDERT AFSLUITING
iVan ome correspondent)
STA VANGER - De vijf Amerikaanse experts die maandag op het olieplatform
Bravo probeerden een nieuwe afsluiter aan te brengen, hebben hun werk door het
slechte weer moeten staken. De Bravo spuit nog steeds tussen de 4000 en 6000 ton
olie en aardgas per dag de Noordzee in. De olievlek beweegt zich in de richting van
het Skagerak: overal is de kustbewaking gealarmeerd.
AMSTERDAM - De Amsterdamse hoofdofficier van justitie, mr. A. N. Messchaert, heeft bekend
gemaakt, dat maandag zes leden van het Amsterdamse politiekorps zijn gearresteerd op verden
king van soortgelijke corruptie als waarvoor reeds eerder twee politie-ambtenaren zijn aangehou
den.
Het verhoor door de rijksrecherche was
maandagmiddag in volle gang. „In dit
stadium kunnen geen nadere inlichtin-
PAGINA 2
schuld
leiders
Volgens de Zuidmolukse leiders ts er
geen sprake van een conflict.
Betonfabnek Monoliet wil de winst
enige jaren uitkeren aan gedeputeerden
de betonplaten-affaire
PAGINA 7
onmenselijk
Onmenselijke toestanden in het rij-
broodprijs
Het bakkerijconcem Meneba verkoopt
hier en daar al onder de afgesproken
broodprijs.
inzet
gen worden verschaft", aldus mr Mes
schaert.
Op 12 april werden de eerste twee poli
tiemannen door de rijksrecherche aan
gehouden: de 31-jarige hoofdagent T V
en de 52-jarige brigadier A. B Zij worden
ervan beschuldigd steekpenningen te
hebben geaccepteerd
Het aantal gearresteerde leden van het
Amsterdamse politiekorps is met de
aanhouding van maandag dus gestegen
tot acht. De arrestaties zijn het gevolg
van het reeds maanden aan de gang
zijnde onderzoek door de rijksrecherche
naar corruptie in het Amsterdamse po
litiekorps
Marechaussee
„Wal er ook bij de politie gaande is ol
geweest is, de verwachting dat omko
ping lukt is toegenomen. We hoeven
daar geen doekjes om te winden. Het is
zeer wel mogelijk dat in de kring
waarin verdachte verkeert de stelling
is gaan leven, dat de 'pak-kans' niet
langer honderd procent is. Dit maakt
een poging tot omkoping tot een veel
ernstiger misdrijf. De toeneming van
de verwachting dat omkoping lukt.
maakt dat ccn verhoging van de be
straffing meer dan ooit nodig is". Dat
heeft mr. H W Asser, officier van Justitie
bij de Amsterdamse rechtbank, maan
dag gezegd in zijn requisitoir tegen een
21-Jarige Hongkong-Chinees. T S. H
die op 24 januari een marechaussee zou
hebben willen omkopen. Volgens de of
ficier van justitie was omkoping tot voor
kort een zeldzaam voorkomend delict ln
Nederland, dat tot gemiddeld drie ver
oordelingen per jaar leidde „Sinds
enige jaren neemt het aantal veroorde
lingen regelmatig toe".
De Chinees is in januari, samen met ze
ven landgenoten, bij een inval van de
gemeentepolitie en marechaussee in
een gokhuis op de Amsterdamse Zee
dijk aangehouden en naar het hoofdbu
reau van politie gebracht. T. S. H. en een
andere Chinees hadden hun paspoort
op een ander adres liggen en twee jonge
marechaussees, beiden uit de Achter
hoek, reden met hen terug naar de Zee
dijk.
Diant
Volgens een van de politiemannen is
hun zowel op de Zeedijk als op de bin
nenplaats van het hoofdbureau van po
litie door H. een ring met diamant aan
geboden ter waarde van 10.000
Hongkong-dollars wanneer hij de Chi
nees zou vrijlaten.
Tijdens de zitting ontstond enige ver
warring over de waarde van de ring die
omgerekend in Nederland 5000 gulden
waard zou zijn en door de directeur van
de Amsterdamse bank van lening wordt
geschat op 7000 gulden De marechaus
see kon niet helemaal duidelijk maken
of hem behalve de ring ook een bedrag
van 10 000 gulden in het vooruitzicht
was gesteld of dat dit getal een verwij
zing was naar de waarde van de ring in
Hongkong.
De officier kwam tot een eis van negen
maanden met aftrek van voorarrest en
inclusief drie maanden die hij nog van
zijn vorige veroordeling te goed heeft.
Bovendien vroeg hij verbeurdverkla
ring van de ring.
De verdediger van de jonge Chinees zei
dat omkoping wordt ontkend door H.
„Waarom zou hij zoiets doen? Hij had
geen heroïne op zak. Hij werkte in een
gokhuis en het enige wat hem ten laste
gelegd kon worden was dat hij geen
verblijfsvergunning had", aldus de
raadsman.
Vandaag, dinsdag, zou een tweede po
ging gewaagd worden om de pijp te
dichten en woordvoerders van Phillips
Petroleum, de maatschappij die het
booreiland exploiteert, waren optimis
tisch over de kans van slagen Maar ook
zij moesten een slag om de arm houden
vanwege de aanhoudende slechte weer
somstandigheden. Als de wind afneemt,
zou het karwei in zes uur kunnen wor
den geklaard, zo werd bj Phillips in
Londen verwacht.
Nederlandse deskundigen van rijkswa
terstaat en het rijksinstituut voor vis-
serijonderzoek menen dat het met de
gevolgen voor het milieu wel zal loslo
pen. Geen reden voor paniek, zei hoofd
ingenieur C. van der Burgt van de
rijkswaterslaaldirectie. die het prak
tisch uitgesloten achtte dat de olievlek
dc Nederlandse stranden zou bereiken.
En drs. K. H. Posthumus van het rijks
instituut voor visserijonderzoek oor
deelde dat de olie weinig schade zal
aanrichten onder de visstand. Zolang
er geen chemische bestrijdingsmidde
len hoeven te worden gebruikt valt het
mee. oordeelde hij.
Volgens drs. Posthumus zal de olie
vlek. doordat de Noordzeeolie relatief
vluchtig is. binnen een paar maanden
zijn verdampt Bij rijkswaterstaat werd
een vergelijking gemaakt met de olie
ramp in de buurt van Texel, toen daar
anderhalf jaar geleden ruim 10.000 ton
ruwe olie uit een Griekse tanker
stroomde Drie bestrijdingsschepen
werden ingezet en na enkele dagen was
de olletroep opgeruimd zonder dat aan
toonbare schade aan het milieu was
aangericht, aldus rijkswaterstaat.
Materiaal
Noorwegen heeft niet voldoende mate
riaal om de zich nog steeds uitbrei
dende olievlek - ruim 300 vierkante ki
lometer van oppervlakte - op eigen
kracht te bestrijden. Denemarken en
Zweden is om hulp gevraagd, de Engel
sen hebben al assistentie aangeboden
en ook rijkswaterstaat maakt haar
grootste nliehestrijdingsschip vaar
klaar om desgewenst in het Ekofisk-
veld in te zetten. Maandagavond voe
ren ruim 40 Zweedse schepen met che
micaliën naar het bedreigde gebied,
maar er is voorlopig nog geen kans dat
hun lading zal worden gebruikt.
De Amerikaanse specialisten verklaar
den de Amerikanen dat het misschien
nodig zal zijn om naast de Bravo een
nieuwe toren neer te zetten die de over
druk moet doen afnemen.
De Noorse regering zal een onafhanke
lijke commissie van onderzoek instellen
die de oorzaak van de 'spuiter' op het
olieveld Ekofisk in de Noordzee moet
onderzoeken Het rapport van de com
missie zal in het parlement behandeld
worden Waarnemers zien hierin een po
ging een politieke crisis af te wenden.
Sommige oppositieleiders hadden de
sociaaldemocratische regering verant
woordelijk gesteld voor de ramp. Pre
mier Nordli zal vandaag (dinsdag) een
uitvoerige verklaring in het parlement
afleggen over dit milieu-drama. In
Noorwegen bestaan ook plannen een
speciaal olie-veiligheidsdepartement
op te richten „We zullen de zuidwal-
concessie opnieuw kritisch moeten be
kijken. nu we geconfronteerd worden
met een ramp als in Noorwegen". Dat
verklaarde staatssecretaris W. Meyer,
maandagavond in Groningen. De
Zuidwalconcessie is de concessie voor
gaswinning bij de locatie Harlingen."
Dit soort risico's, hoe klein ook. dienen
in gecalculeerd te worden, aldus de
heer Meyer.
De leiders van de westelijke grote
vier' zullen op 8 mei in Londen van ge
dachten wisselen over de kwestie-
Berlijn Dit is maandag van gezagheb
bende zijde in de Bntse hoofdstad ver
nomen. Aan dit overleg zullen president
Carter, zijn Franse ambtgenoot Giscard
d'Estatng, de Britse premier Callahan
en de Westduitse bondskanselier
Schmidt deelnemen.
De negende Europese kunstmaan
'Geos 1'. is maandag in haar definitieve
baan om de aarde gebracht.
De koerscorrectie was noodzakelijk
geworden omdat de kunstmaan op 20
apnl door het falen van de tweede en
derde trap van de lanceerraket niet in
de voorgenomen parkeerbaan terecht
was gekomen.
"V>v
UTRECHT - Alle 17.000 werknemers van het VMF-concern leggen u oensdag
het werk een uur neer. Met deze actie wil het personeel zijn afkeuring
uitspreken over de voorgenomen plannen van de VMF-top om de twee giete
rijen en de spuilgietmachinefabriek SPPM in Hengelo te sluiten. NVV-
bestuurder Jan Schermer verklaarde maandagmiddag in een bomvolle zaal
met VMF-kaderleden in Utrecht dat de leiding van het concern geen ontslag
zal aanvragen voordat de beslissing van minister Lubbers over de vraag
welke gieterij dïchtmoet, gevallen is.
De bewindsman heeft inmiddels de aanvullende gegevens van de NEHEM ide
Nederlandse Herstructureringsmaatschappij) die Lubbers over de gieterijen
adviseert, in concept binnen Uit betrouwbare bron is vernomen dat hierin
geen afbreuk wordt gedaan aan het eerdere advies van de NEHEM aan Lub
bers sluiting van de gieterij in Hengelo en doorgaan met een 'afgeslankte
gieterij in Utrecht Op de agenda van Lubbers staat voor vandaag, dinsdag,
een gesprek met VMF-topman jhr. Sickinghe
Pokerspel
PvdA-kamerlid Co W'ierenga die ook op dc FNV-bijccnkomst ii
sprak, noemde de houding v
wordt een pokerspel gespeeld in de hoop er meer steun uit te slepen. De VMF
heeft een schimmig spel met verwachte winst- cn verliescijfers gespeeld,
dat allesbehalve vertrouwen wekt. aldus W'ierenga.
Volgens hem is het gevolg hiervan geweest dal geen enkele politieke partij
openlijk de eisen van het VMF-concern heeft gesteund .Het moet VMF-
topman Jhr. Sickinghe toch iets zeggen dat zelfs de WD het laat afweten' zo
zei hij Wierenga pleitte voor een regeringswaamemer in de raad van bestuur
van de VMF die nauw contact houdt met de ondernemingsraad
In een in Driebergen gehouden vergadering van de Indust riebond CNV vroeg
bestuurder Bas Nieuwland zich af of de VMF in Nederland uitverkoop aan het
houden is. „Wil de VMF van het concern een verkoopondememmg maken
met zo weinig mogelijk produktievestigingen in Nederland'' Het lijkt er veel
op", aldus Nieuwland
..Daartegen is een krachtig protest op zijn plaats. Kennelijk komt de VMF-
top niet onder de indruk van een protest in woorden. De leiding presteert het
zelfs om. wanneer het gemeentebestuur van Hengelo een dringend beroep
doet om. met gebruikmaking van de overheidshulp de SPPM in stand te
houden, te vragen wat Hengelo dan wel doet om de werkgelegenheid te
behouden", aldus Nieuwland.
PAGINA 13
degradatie
Marathons damesvolleybalteam degra
deert in beste wedstrijd
strijd
STIMULEREN EN ACTIVEREN ACTIVITEITEN IN DE PRO VINCIE
IKON brengt twee programma's over
Guatemala strijd tussen koffie en men
senlevens. radio- en televisieprogram
ma s. slnp
export
De Nederlandse export naar hel
Mldden-Ooosten is fors gestegen
LIEFST VOOR
SEIZOEN 1978
MIDDELBURG - De Provinciale Inter
kerkelijke Recreatiecommissie in Zee
land (PIRKi heeft in een brief aan gede
puteerde stalen gepleit voor de aan
stelling van een recreatiewerkconsu
lent. De interkerkelijke commissie is
van mening dat de recreatie-
activiteiten in de provincie de laatste
jaren zo zijn toegenomen, dal het aan
stellen van zo'n consulent - kostenra
ming 65.000.-. per jaar noodzakelijk is
geworden. De PIRK heeft gs levens ver
zocht, dc aanstelling van een recrea
tiewerkconsulent in de begroting van
1078 op te nemen. Ook van de afdeling
Zeeland an de organisatie van
recreatie-ondernemers RECRON zal
ecu dergelijk verzoek naar gs uitgaan.
Dc voorzitter van de interkerkelijke
recreatiecommissie. wika D. E. Hiensch
onderstreepte maandagochtend tijdens
een persbijeenkomst m Middelburg de
sterk toegenomen activiteiten op het
gebied van de recreatie De meeste ker
ken in Zeeland zorgden vooral in het
verleden voor allerlei recreatieactivitei-
ten op bijvoorbeeld campings en doen
dat op Zuid- en Noord-Beveland en op
Walcheren nog 'Maarde kerken kunnen
deze werkzaamheden met meer opvan
gen. omdat ze er onvoldoende geld en
mankracht voor hebben De laatste tijd
voelen ook de ondernemers in de recrea
tie zich steeds meer bij de onlspan-
nlngsactiviteiten op de campings be
trok ken Vanuit de kerken is er sprake
van een zekere beleidsombuiging. Wij
vinden dat het organiseren van activi
teiten m de zomermaanden op camping
of recreatieoord met een taak van de
kerken alleen hoeft te zijn. Gelukkig zijn
steeds meer ondernemers bereid, die ac
tiviteiten te organiseren Een recreatie
werkconsulent zou alle activiteiten
kunnen begeleiden en stimuleren'
De hoofdtaken van de recreatiewerk
consulent komen neer op de volgende
punten
hel stimuleren en coördineren van de
aclivi teiten ten behoeve van allen die ln
Zeeland bij de recreatie betrokken zijn.
het trainen begeleiden en adviseren
van plaatselijke of regionale recreatie-
com missles.
het selecteren, werven en het bemid
delen bij het aantrekken van zoge
naamde recreatiewerkers ischolieren,
studenten, die in vakantiemaanden op
camping of vakantieoord werkeni.
het geven van advies aan overheid,
particuliere instellingen en personen
ten behoeve van het recreatief welzijn:
het stimuleren en activeren van de
plaatselijke bevolking om zich te bezin
nen op de recreatie in hun plaats ol
streek ln het algemeen en op de relatie
tussen recreanten en autochtone bevol
king in het bijzonder
hel idoem verrichten van onderzoek
op het terrein van het recreatiewelzijn.
Initiatieven bundelen
De directeur van de Stichting Neder
lands Centrum voor Recreatiewerk. de
heerS Feidberg, had maandagochtend
lof voor de activiteiten die de kerken in
Zeeland als eersten hebben opgezet om
de stroom vakantiegangers te verpozen
maar meende dat deze taak een veel
meer algemeen karakter heeft In het
verleden heeft de overheid een uitste
kend recreatiebeleid gevoerd en prach
tige voorzieningen tot stand gebracht.
Maar nu zijn we op een moment aange
komen waarop je zegt: het is te snel ge
gaan Nu moet niet alleen aandacht
meer worden besteed aan recreatie
voorzieningen. maar ook aan een
recreaue-welzijnsbeleid. Het NCR pro
beert alle activiteiten daartoe op dit
moment te bundelen. Daarbij is ook de
recreatie-ondernemer betrokken Zee
land kent zo'n 100 grotere verblijfsre-
creatieve instellingen, die jaarlijks goed
zijn voor zo'n vijfeneenhalf miljoen
overnachtingen Uit enquêtes is geble
ken dat 27 procent van de gasten activi
teiten miste voor de oudere jeugd en
dal7 procent vond dat er meer activitei
ten moeten komen voor de oudere be
zoekers Van die 100 ondernemers orga
niseren op het ogenblik 50 of zelf allerlei
evenementen op de camping, of doen
dat m samenwerking met de Provin
ciale Interkerkelijke Recreatiecommis
sie of met het NCR. De exploitanten
dragen zelf de kosten van die activitei
ten
Slot zie pagina 6 kotom 7)
De geest der
oude helden
§P residentCarterheeftbijde
aankondiging van zijn ener
gieprogramma een opval
lende uitdrukking gebruikt
om aan te geven hoe belang
rijk hij dit pakket maatrege
len vindt Onze beslissing op het stuk
van energie zal een toetssteen zijn voor
het karakter van het Amerikaanse volk
en voor het vermogen van president en
congres om te regeren Deze zware taak
komtneerop 'het moreleequivalentvan
een oorlog' we moeten onze krachten
verenigen, maar dan niet om te vernie
tigen maar om te bouwen." Het gaat ons
hier om de term 'moreel equivalent van
een oorlogeen uitdrukking afkomstig
van de Amerikaanse filosoof William
James 11842-19101. de grondlegger van
wat wel het Amerikaanse 'pragmatis
me' wordt genoemdDeze leer houdt in -
globaal aangeduid - dat opvattingen en
beslissingen moeten worden beoordeeld
naar hun practische gevolgen. In het
begin van deze eeuw schreef James een
in de Verenigde Staten beroemd gewor
den opstel met als titel 'The moral equi-
valentof war". In Amerika is hetcitaat in
Carters toespraak onmiddellijk opge
vallen, hoewel de president met geen
woord naar James verwees. De colum
nist James Reston bijvoorbeeld herin
nerde direct aan het oorspronkelijke es
say. daarbij stellend dat James destijds
niet verder kwam dan enige speculaties
over de morele vervanging van de oor
log. Carter gaat echter wel verder, aldus
Reston hij eist een gezamenlijke
krachtsinspanning om deze gedachte in
concrete maatregelen om te zetten.
JLn Nederland is het citaat eveneens
opgevallen Kort nadat Carter op het
(Nederlandse) tv-scherm was versche
nen attendeerde de Amsterdamse
oud-wethouder dr. P. J Koets, oud
hoofdredacteur van Het Parool ons op
Carters uitlating, daarbij de vraag stel
lend of deze verwij
zing wellicht als een
indicatie kan wor
den beschouwd voor
het denken van de
huidige Ameri
kaanse president: onthult het iets van
de motieven waardoor hij wordt bewo
gen? Ter beantwoording van deze vraag
leek ons raadpleging van James" oor
spronkelijke artikel een eerste vereiste,
bij welke bezigheid ons enkele fragmen
ten in het bijzonder troffen. James
noemt zich 'anti-militarist', maar be
wondert niettemin allerlei elementen
uit de militaire organisatie. Vandaardat
hij zich afvraagt of die te transformeren
zijn ten dienste van de vrede. Tot nu toe
bleek een oorlog de enige kracht, in
staat om een gemeenschap als geheel te
mobiliseren Daarom Is een equivalent
van de oorlogsdiscipüne nodig om tot
een organisatie van de vrede te komen.
„Een duurzame en geslaagde vredes
economie kan echter geen eenvoudige
genotseconomie zijn." Vandaar dat mi
litaire deugden dienen te worden ge
richt op de vrede onverschrokkenheid,
afkeer van zwakheid, terzijdestelling
van het particulier belang, gehoor
zaamheid. ze ..vormen de rots waarop
staten zijn gebouwd James zet uiteen
dat er teveel ongelijkheid in deze wereld
bestaat en dat er nog veel werk moet
worden verzet om dat te veranderen. Hij
plei t voor een grotere maatschappelijke
gelijkheid, vooral ook voor een betere
verhouding van de mens tot de aarde
waarop hij leeft, vooreen maatschappij
tenslotte met gezonder uitgangspunten
en soberder ideeën. ..Dat is mijn Uto
pia." James' essay is hier uiterst be
knopt weergegeven, maar de teneur is
niettemin duidelijk: de westerse wereld
zal zich moeten richten op een soberder
samenleving. Dat alles werd geschreven
in het begin van deze eeuw. m een pe
riode die nog maar weinig kende van de
westerse welvaart zoals zich die in onze
jaren heeft ontwikkeld
fiantlijn
Is het Iiier geciteerde betoog tekenend
voor Carters denken? Enige voorzich
tigheid met conclusies lijkt geboden: de
president heeft immers slechts één uitr
drukking van James gebruikt, al is wel
duidelijk dat er markante overeen
stemmingen zijn tussen de geest van
Carters oproep en het stuk van James.
Het gaat de president om de mobilisatie
van alle beschikbare krachten teneinde
de energiecrisis te bezweren en daartoe
roept hij tot soberheid op. Zijn betoog
doet denken aan de 'nieuwe levensstijl'
waarvoor met name de kerken hebben
gepleit. Dezelfde gedachten treft men
bij James aan Hij heeft trouwens in
meer geschriften op de noodzakelijk
heid van een dergelijke levensstijl gewe
zen: hij was er in zijn dagen al bang voor
dat de mens de door hem opgeroepen
wetenschappelijke ontwikkelingen niet
meer in de hand kon houden. „De mens
zal door zijn eigen krachten worden ver
pletterd." zegt hij ergens Misschien kan
men de relatie Carter-James nog het be
ste in een algemene formulering aange
ven In filosofische zin blijkt de presi
dent evenals James te behoren tot het
Amerikaanse geloof dat de mens is ge
roepen om idealen en dromen te verwe
zenlijken. Daartoe moet hy over de
grenzen van het eigen bestaan heenkij
ken. ln Carters geval vooral ook over de
grenzen van zijn politieke bestaan, dit
programma vergt een langere periode
dan de vier jaar van zyn presidentschap.
Daarnaast is het voor de Amerikanen
een pluspunt dat de president zinspeelt
op denkbeelden die in het land zelf wer
den geformuleerd: geen Marx, geen Eu
ropese profeten, maar een Amerikaans
denker wordt te hulp geroepen. Ten
slotte wordt teruggegrepen op Idealen
die vanaf het begin van Amerika's be-
i Slot zie pagina 3 kolom 1
