Verkiezingen in Be april
CRISISKANS VERMINDERD
Drie gijzelingsacties van
moslimsekte in Washington
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Groot aantal leerkrachten werkloos bij
lager en kleuteronderwijs in Zeeland
de krant
van zeeland
Kabinet bespreekt nieuw voorstelgrondpolitiek
Vrachtschip
beschoten door
Franse marine
vandaag
BURGEMEESTER ONDER TIENTALLEN GEGIJZELDEN
220e jaargang no. 53
Donderdag 10 maart 1977
TINDEMANS ONTBINDT PARLEMENT
BRUSSEL - De verkiezingsstrijd is
in Belgiln volle hevigheid losgebar
sten nadat premier Leo Tindemans
woensdagochtend had besloten tot
ontbinding van het parlement en
nieuwe verkiezingen op 17 april. Tot
dan blijft de regering, die vorige
week haar meerderheid in het par
lement verloor, in functie, hetgeen
door de oppositie als een „schanda
lige aanslag op de Grondwet" en een
„staatsgreep" werd veroordeeld.
Tindemans kwam tot zijn verras
sende besluit nadat was gebleken
dat tussen de Vlaamse en Waalse
partijen geen basis voor overeen
stemming gevonden kon worden in
zake herziening van de Grondwet om
België een meer federale structuur te
geven. Als gevolg van de door Tin
demans gevolgde procedure heeft
het parlement dat op 17 april wordt
gekozen, niet de bevoegdheid wijzi
gingen in de Grondwet aan te bren
gen. En dat verklaart voor een groot
deel de boosheid bij de overwegend
franstalige oppositie.
De voorzitters van de socialistische
partij, de Vlaamse Volksunie en twee
kleine franstalige partijen reageer
den al met een scherpe verklaring
waarin de procedure die Tindemans
volgde een „waarachtige staatsgreep
zonder precedent in de Belgische ge
schiedenis" wordt genoemd. In 1971
was er echter ook een regering die
aanbleef na ontbinding van het par
lement. maar die beschikte wel over
een meerderheid. De oppositie vroeg
om een bijeenkomst van de Kroon
raad. die bestaat uit de koning, de
regering en de ministers van staat
De Kroonraad heeft echter geen en
kele bevoegdheid.
Crisis
De politieke crisis in België ont
stond vorige week toen Tindemans.
die een coalitie van Vlaamse en
Waalse katholieken en liberalen
leidt, het ontslag van de twee minis
ters van de kleine linkse Waalse par
tij Rasscmblement Wallon forceer
de. Om het grondwettelijk voorge
schreven evenwicht tussen Vlaamse
en Waalse ministers te herstellen,
werd het kabinet zondag versterkt
met een Waalse liberaal en een
Waalse katholiek. Ook na deze wij
ziging beschikte de regering echter
niet meer over een meerderheid in
het parlement.
Tot een proef op de som kwam het
echter niet. Nieuwe verkiezingen wa
ren onvermijdelijk, maar eerst moest
nog beslist worden of het nieuwe par
lement de bevoegdheid zou krijgen
om de Grondwet te wijzigen.
Vlaamse en Waalse partijen konden
het niet eens worden over een mini
male basis voor de grondwetswijzi
ging, die vooraf aangegeven dient te
worden. Het ging daarbij vooral om
de vraag of Brussel in een federale
staat een apart gewest moet worden.
De franstaligen staan hier op. terwijl
de Vlaamse partijen hier weinig of
niets voor voelen
Door snel een ontbinding van het
parlement te forceren verschafte
premier Tindemans zich het belang
rijke voordeel dat de regering niet in
haar bevoegdheden wordt beknot,
een tweede factor die de boosheid bij
de oppositie verklaart. Dat zou wel
het geval zijn geweest, als de regering
bij een vertrouwensstemming in het
parlement een nederlaag had gele
den En dat was zeker gebeurd als
Tindemans het erop aan had laten
komen. Nu kan de regering maatre
gelen nemen om bijvoorbeeld het te
kort op de begroting te verminderen
De twee grote Belgische vakcentra
les, het socialistische ABVV en het
christelijke ACV besloten woensda
gavond tot opschorting van de sta
kingen tegen het sociaal-
economisch beleid van de regering.
De stakingsacties leidden de hui
dige politieke crisis in. Op elke vrij
dag van maart waren er nog stakin
gen gepland, zoals ook op de afgelo
pen twee vrijdagen stakingsacties
plaats vonden. Tien dagen geleden
Leo Tindemans
NANTES (RTRl - De Franse onderzee
bootjager Clio heeft woensdagochtend
het onder Panamese vlag varende
vrachtschip Marlin beschoten om te
voorkomen dat het de Franse territo
riale wateren te verlaten.
De Cüo loste 15 stoten machinegeweer
vuur op het 4.500 ton metende schip na
dat het een boycot van de vakbond had
verbroken en de Loire was afgezakt van
Nantes met slechts drie officieren aan
boord.
Het had zonder de verplichte loods aan
boord zee gekozen.
Het moet verscheidene gaten onder de
waterlijn hebben, aldus Franse marine
functionarissen na de onderschepping'
door de Clio. De Marlin stoomde naar
een Spaanse sleepboot die in interna
tionale wateren lag te wachten. Intus
sen ligt in Le Havre de Britse Tanker
Globtik Venus nog vast door een boycot
van de vakbonden
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De dreiging van een crisis boven het kabinet-Den Uyl over de problemen rond de
grondpolitiek lijkt woensdagavond weer voor enige tijd bezworen te zijn. Minister-president Den
Uyl en minister Van Agt vergaderden woensdagavond met de vertegenwoordigers van de rege
ringspartijen. In dat overleg werd door de progressieve partijen een nieuwe bijdrage geleverd om
te komen tot een oplossing.
Deze bijdrage houdt In dat de progres-
sieven bereid zijn tegemoet te komen
aan de wens van de christen
democratische partijen om de zoge
noemde negatieve ontwikkelings-
schade in het wetsontwerp over de
grondpolitiek op te nemen, maar ze
uitbreiding
Plannen om de
vormde kerk te
PAGINA 3
controle
De tweede k£
de overhelds
PAGINA 7
gematigd
Axel gematigd op
king met Combut
PAGINA 9
hindernissen
Rubriek "Hoort-Ziet-SchrijfV' Handicap
en hindemissen, de strijd van de Neder
landse invalidenbond voor betere ac
commodaties voor haar leden.
wapens
De CIA gaf drie miljoen uit voor bacte
riologische wapens.
strafschop
Jan Poortvliet mist strafschop PSV u
de beker tegen FC Den Haag
geschil
De Zangeres Zonder Naam en Johnny
Hoes hebben hun geschil bijgelegd: de
Zangeres gaat. naar een andere maat
schappij: radio- en televisieprogram
ma's, strip.
PAGINA 19
divisies
Elsevier vormt vijf divisies, beurs fi
nandën - economie
hebben daar wel de voorwaarde aan
verbonden dat dan een aantal andere
correcties die door de CD A-fractie juist
gewenst waren uit het wetsontwerp
moeten verdwijnen.
PvdA-ffactieleider Ed van Thijn stelde
vannacht om één uur na het beraad dat
twee vormen van correcties in één wet
sontwerp te veel van het goede zouden
zijn. Het kabinet zal zich nu op dit voor
stel gaan beraden. Het debat over de
grondpolitiek zal ln ieder geval niet eer
der dan volgende week worden voortge
zet. Ook al ligt er nu dit nieuwe voorstel,
volgens politieke kringen is de kou nog
niet van de lucht en staan de beide poli
tieke groeperingen nog steeds scherp
tegenover elkaar
Geschorst
Woensdagmorgen kon het kabinet niet
uit de problemen rond de grondpolitiek
komen. Na ongeveer drie uur vergade
ren door het vrijwel voltallige kabinet
werden de beraadslagingen opnieuw
geschorst. Het debat in de Tweede Ka
mer moest, evenals dinsdag gebeurde,
worden uitgesteld.
Woensdagavond om negen uur begon ln
het Catshuis in Den Haag het overleg
tussen minister-president Den Uyl en
minister Van Agt (justitie) - de eerste
ondertekenaar van de wetsontwerpen
over de grondpolitiek - aan de ene kant
en fractieleiders en specialisten uit de
iTweede Kamer om een dreigende kabi
netscrisis te voorkomen. Aan het over
leg namen deel de fractieleiders Van
Thijn (PvdA), Andriessen (KVP), Aan-
tjes (ARP). Kruisinga (CHU), Terlouw
(D'66) en De Gaay Fortman (PPR). De
fractieleiders waren vergezeld van hun
grondspecialisten uit de Kamer.
Compromis
De problemen spitsen zich toe op de
verschillende wensen van de socialis
ten en de christen-democraten over de
vergoeding, die moet worden gegeven
bij de onteigening van grond. Minister
Van Agt heeft dinsdagavond een
compromis-voorstel geformuleerd, dat
woensdagmorgen in het kabinet is be
sproken. Dit compromis, dat vrijwel
volledig overeenkomt met de wensen
van het CDA, werd door de progres
sieve fracties in de Tweede Kamer on
aanvaardbaar genoemd. In die kring
vindt men de voorstellen van Van Agt
„rammelend en onvolledig".
Zowel de PvdA als het CDA vergader
den woensdagmiddag over de gerezen
problemen. Bij de PvdA kwam onder
leiding van fractieleider Van Thijn de
zogenaamde „grondclub" bijeen. Bij het
CDA vergaderden de voitailige fracties.
Na een twee uren durende vergadering
zei Van Thijn, dat de PvdA-fractie on
verkort vasthoudt aan de regerings
voorstellen De PvdA wil bij onteigening
alleen de gebruikswaarde van de grond
vergoeden. Voor landbouwgrond zou al
leen de prijs voor landbouwgrond be
taald moeten worden en niet de prijs, die
ontstaat door bijvoorbeeld een toekom
stige bebouwing.
Ook het CDA bracht geen wijziging in
zijn standpunt. Het CDA wil bij de ver
goeding uitgaan van de zogenaamde
verkeerswaarde. de prijs die op de vrije
markt tot stand komt. Die waarde ligt
meestal hoger dan de gebruikswaarde.
Wel wil het CDA correcties toepassen.
Prijsstijgingen als gevolg van over-
heidswerken en overheidsbeslissingen
zouden niet moeten worden vergoed.
Dit standpunt is voor de progressieven
onaanvaardbaar.
Zijn grond wordt daardoor minder
waard en dus ook de vergoeding, die hij
krijgt bij onteigening.
In PvdA-kring ziet men het redelijke
van deze vergoeding we', in, maar men
vindt het te riskant om dit nu te regelen
in de Onteigeningswet. Een regeling nu
zou volgens de PvdA niet te voorziene
financiële gevolgen hebben. Wel is men
bereid via een motie bij de regering aan
te dringen op een aparte wettelijke rege
ling voor de negatieve ontwikkelings-
schade. Het PvdA-voorstel is op zijn
beurt weer onaanvaardbaar voor het
CDA. dat vreest dat de zaak hiermee op
de lange baan wordt geschoven.
Vooral minister Van Agt zit bij dit alles
in een moeilijk parket. Men wijst er in
PvdA-kring op. dat hij een conflict heeft
met zijn eigen fractie. „Dat conflict
moet men eerst in eigen kring oplossen.
Dan zijn wij pas weer aan zet Wij heb
ben een voorstel voor een tussenoplos
sing gedaan. Wij zijn bereid in een vol
gende kabinetsperiode mee te werken
aan een totale regeling voor de nega
tieve ontwikkelingsschade", aldus Van
Thijn. die zei de zaak niet politiek op de
spits te_willen drijven.
WD-fractfeleider Hans Wiegel was
woensdagmiddag in de Tweede Kamer
woedend over het hernieuwde uitstel
van het grondpolitiekdebat. Nadat de
regering gisteren al het debat had uitge
steld, noemde Wiegel het nu „een extra
aanfluitingIndien de regering van
daag niet alsnog in de Kamer antwoord
kan geven, eist Wiegel van minister
president Den Uyl dat hij in de Tweede
Kamer komt uitleggen „hoe de vork in
de steel zit". Volgens Wiegel is het par
lement door dit kabinet nu al tweemaal
zeer onheus behandeld en zijn „de gren
zen van het betamelijke overschre
den". Wiegel vreesde vooral moeilijk
beden met de afhandeling van andere
agendapunten in de komende weken.
Indien het debat over de grondpolitiek
volgende week moet worden voortge
zet, kunnen grote problemen ontstaan,
omdat in die week aanvankelijk ook de
discussies over het wetsontwerp op de
ondernemingsraden-zoals bekend ook
een van de grote politieke discussie
punten - zou worden behandeld.
Bij de foto's: vrijgelaten gijzelaars wor
den door politie weggevoerd i boven i:
een ongeïdentificeerde man zit hier in
eenpolitievoeriuig, nadat hijts vrijgela
ten door de overvallers van het gebouw
van B'Nai B'rith londerI.
Vergoeding
Het CDA wil eventueel akkoord gaan
met de gebruikswaarde maar dan moet
daar een vergoeding voor de zoge
naamde negatieve ontwikkelings
schade bovenop komen. Dat is de
schade die een grondeigenaar oploopt
wanneer hij door een dreigende ontei
gening geen investeringen meer doet.
WASHINGTON (UPI/DPA) - Zwaarbewapende mannen, die behoren tot een fan-
tieke Amerikaanse moslim-sekte, hebben woensdag in de Amerikaanse hoofdstad
Wahsinglon drie grote gebouwen bezet en een onbekend groot aantal mensen in
gijzeling genomen. Grote delen van de stad waren spoedig na de acties in een staal
van beleg gebracht.
Volgens de informaties die de politie tot nu toe heeft verstrekt zijn bij de drie
overvallen een dode gevallen en zes mensen gewond geraakt. Een gemeenteraads
lid van Washington is met zware verwondingen in een ziekenhuis opgenomen. Tot
de gijzelaars behoort de zwarte burgemeester van Washington, Walter Washing
ton.
fractieleider Wiegel
Een van de overvallers liet weten dat de
gecombineerde actie een vergelding is
voor de moord op zeven mede-leden van
de Amerikaanse Hanafi-sekte, die in
1973 in Washington door een rivalise
rende moslim-groepering, behorend tot
de Black Moslims, om het leven werden
gebracht.
In een vraaggesprek via de televisie
heeft één van de overvallers, Abdoel
Khaalis. geéist dat de zes veroordeelden
voor de moord op de zeven mensen in
1973 in het Bnai Brith-gebouw aan hen
worden uitgeleverd. Dit moet ook ge
schieden met de moordenaars van de
black-moslimleider Malcolm X.
Eerder was verklaard dat de gijze
lingsacties werden uitgevoerd als pro
test tegen de film 'Mahomet, bood
schapper van God'. De film zou woens
dagavond in roulatie komen in twee
bioscopen in New York. De rol van de
profeet wordt gespeeld door Anthony
Quinn. De première is afgelast
De eerste overval vond om 11.00 uur
(plaatselijke tijd) plaats toen vier bewa
pende mannen het hoofdkwartier van
de Amerikaans-Joodse organisatie
B'nai B'rith binnendrongen. Twee uur
later overvielen gewapenden mannen
het islamitisch centrum, waartoe ook
een moskee behoort. Weer anderhalf uur
later drong een derde groep, bestaande
uit drie mannen, binnen in het District
Building, het stadhuis van het district
Columbia waarvan Washington de
hoofdstad is. Een verslaggever. Maurice
William, zou zijn gedood. Grote delen
van de binnenstad van Wahsington,
waarin zich de bizarre reeks overvallen
afspeelde, veranderde binnen korte tijd
in een toestand van belegering. Om
voorbijgangers en automobilisten uit
het schootsveld van de overvallers te
brengen werden grote wijken in de om-
ge ving van de drie geliouwen hermetisch
afgesloten. In het begin van de middag
sloot de politie ook alle monumenten af
in de aan gedenktekens zo rijke stad -
blijkbaar om mogelijke nieuwe overval
len te voorkomen
Gitaarkoffers
ACADEMIE-DIRECTIES: ONVERKLAARBAAR EN VERBIJSTEREND9
VERWARRING IN
ONDERWIJSKRING
DOOR HOOGTE
VAN CIJFERS
(Van onze onderwysmedewerkster)
VLISSINGEN - Op dit moment zijn er
in Zeeland 71 leerkrachten van het la
ger onderwijs en 54 kleuterleidsters
werkloos. Aantallen die door de direc
ties van de beide pedagogische acade
mies te Middelburg 'onverklaarbaar en
verbijsterend' worden genoemd. De
academie-directies komen tot deze uit
spraak doordat hun administratie aan
geeft, dat alle voor een baan in aan
merking komende geslaagde studenten
van vorig jaaraan de christelijke peda
gogische academie een baan hebben en
er bij de studenten van de rijks pedago
gische academie nog slechts vier werk
loos zijn. In deze aantallen zijn niet be
grepen de studenten die in militaire
dienst gingen.
Voor de kleuterleidsters geldt, dat van
decpa-studenten er nog vijf op een baan
wachten en bij de rpa nog elf. Vorig jaar
verlieten 60 onderwijsgevenden voor het
lager onderwijs de cpa en 54 kleuterleid
sters. Ook bij de rpa verlieten vorig jaar
60 onderwijzers de schooL Voor de kleu
teropleiding bedroeg het aantal even
eens 60, De r -k pedagogische academie
'De Vosseuberg' te Oudenbosch leverde
vorig jaar 136 geslaagden af, onder wie
16 Zeeuwse onderwijzers. Op 2 of 3 na,
die uit militaire dienst kwamen, hebben
alle afgestudeerden een baan. 'De Vos-
senberg' heeft geen opleidingsschool
voor kleuterleidsters
De werkloosheidscijfers die ons ter be
schikking werden gesteld door het dis
trictsbureau arbeidsvoorziening in de
provincie Zeeland te Middelburg heb
ben op zijn zachtst gezegd voor enige
verwarring gezorgd in onderwijskrin
gen. Gezien de gegevens van de beide
pedagogische academies leek het erop,
dat de golf van werkloosheid onder het
onderwijzend personeel aan deze provin
cie voorbijging. De cijfers van het dis
trictsbureau geven een geheel ander
beeld.
Werkloos
Begin maart waren er in Zeeland 208
werklozen in de onderwijssector bij de
arbeidsbureaus ingeschreven: 33 part
time krachten, 167 full-time krachten
en 8 overigen. Het grootste deel daar
van zit in de sector kleuter- en lager
onderwijs: 54 kleuterleidsters, 52 on
derwijzers en 19 onderwijzeressen.
Naar leeftijdsgroep zijn de kleuterleid
sters als volgt verdeeld: 29 werkzoe
kenden in de leeftijd 19-22 jaar: 2 van 23
en 24 jaar, 19 in de categorie 25-39 jaar.
1 tussen 40 en 49 jaar, 1 tussen 50 en 54
jaar en 2 tussen 55 en 59 jaar.
Voorts zoeken 33 personen een part
time baan bij het lager en voortgezet
onderwijs. De overige 34 willen graag
werk bij het lager en middelbaar be
roepsonderwijs en het algemeen voort
gezet onderwijs.
Onbegrijpelijk
De directies van de beide pedagogische
academies noemden de aan tallen onbe
grijpelijk. Directeur N. Verboon van de
cpa zei: „Het is voor ons onverklaar
baar, vooral omdat op dit moment al zes
aspirant-onderwijzers van onze acade
mie een baan buiten Zeeland hebben
voor ze zijn geslaagd. We zijn dan ook
zeker niet van plan om een selectie bij de
aanmelding toe te passen. Onze studen
ten komen tot nu toe allen aan de slag en
bovendien zou ons hele beleid in de war
komen. Wel willen wij er voor blijven
zorgen, dat we in de toekomsteen 'kwa-
liteitsprodukt' blijven afleveren", aldus
de heer Verboon.
„Er is een natuurlijke tegenstroom, die
momenteel door de angst voor de werk
loosheid iets te groot is", vindt directeur
VerboonEr zit een gevaarlijke ten
dens in. dat de interne selectie verloren
zal gaan." Een selectie, die vong jaar op
beide academies een uitval liet zien van
dertig procent-
Bovendien, en dat is de mening van
beide academies, gaan er momenteel
veel meer afgestudeerde onderwijzers
over op een verdere studie, of gaan over
naar het vormingswerk. Zij stellen dat
de pedagogische academies weliswaar
een zuivere beroepsopleiding is en dat
ook moet blijven, maar dat de moge
lijkheden voor een baan buiten het on
derwijs met deze opleiding steeds gro
ter wordt.
Met name de cpa voelt in de aanmel-
dingscijfers voor de kieuteropleiding de
Slot zie pagina 9 kolom 2)
Bij de overval op het joodse centrum,
waartoe de groep haar wapens in gi
taarkoffers naar binnen smokkelde,
werden volgens de eerste opgaven van
de politie 15 mensen in gijzeling geno
men. Later werd het aantal gijzelaars of
ficieel geschat tussen de 50 en de 100.
Acht gijzelaars werden korte tijd later
vrijgelaten. Een van de vrijgelatenen
was in elkaar geslagen, een tweede had
schotwondenen een derde steekwonden!
In het stadhuis van Washington, dat
enkele honderden meters van het Witte
Huis verwijderd ligt, raakte het raadslid
Barry zwaar gewond door schoten in
hoofd en borst. Twee mensen in het ge
bouw, onder wie een veiligheidsagent,
liepen eveneens schotwonden op. De
groep overvallers verschanste zich op de
vijfde verdieping van het gebouw en
hield daar een onbekend aantal gijze
laars in bedwang, onder wie burgemees
ter Walter Washington.
Een zekere Hassan Jeroe-Achmed. die
zichzelf identificeerde als een generaal
van het 'bevrijdingsleger van zwarte
vrijwilligers', vertelde verslaggevers
dat de acties in de drie gebouwen 'ken
nelijk bedoeld waren om aandacht tc
richten op een probleem dat in 1973
plaatsvond'. Hij herinnerde aan de
moord op zeven Hanafi-moslims in een
moskee in Washington. Zeven Black
Molsims werden voor de moorden aan
geklaagd. Vijf werden veroordeeld en
kregen de maximale gevangenisstraf.
Een andere, die meehielp de overige zes
aan te klagen, werd in zijn cel gedood.
Op zijn lijk werd een nootje aangetrof
fen met de mededeling dat hij was ver
moord omdat hij zou hebben samen
gespannen met de jusititièle atuoritei-
ten.