COMMUNICEER OF IK SCHIET
Het Parijse centrum Beaubourg:
GEMISTE KANSEN
m
fiyi
m
o
O O
O
m
s m.
i
•A)
m m
m m
'BIJ DE VOLGENDE ZET WORDT DE KONING GEDEKT...'
A
A
l
Lavinthal-signaal
ZATERDAG 14 AUGUSTUS 1976
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
(Van onze correspondent Rudolf Bakker)
PARIJS - Op een paar honderd meter van de N otre Dame nadert
een soort olieraffinaderij zijn voltooiing die de naam draagt van
Georges Pompidou, de vorige president van de Franse repu
bliek. Als deze blauw-groen-rood gekleurde machine na veel uit
stel ten slotte in januari opengaat, kan men kennis maken met
een van de raarste produkten van de internationale architectuur
sinds jaren. In Parijs dient men terug te gaan tot de bouw van de
Eifeltoren in 1889 om te stuiten op zoveel verbazing, opwinding,
afgrijzen, wanhoop en verwondering.
'erzekertmen
Georges Pompidou, als vazal van de
Rothschilds, als eerste minister later
en ten slotte als president van de re
publiek, was ondanks zijn veelver-
kochte bloemlezing uit de Franse poë
zie allerminst een cultureel revolutio
nair of zelfs maar een bohemien, hoe
wel hij zich gaarne inliet met de artis
tieke chique van het moment. Zijn
plan voor een allesomvattend cultu
reel centrum, dat alle musea in de we
reld diende te overtreffen, kan er in zijn
stoutste fantasieën dan ook niet uitge
zien hebben als het project dat uit 681
inzendingen door een internationale
jury i waaronder onze eigen oud-
stedelijkdirecteur Sandberg) werd be
kroond En wie hem die eer toch toe
kent. beticht hem in dezelfde adem
tocht van slechte smaak.
De Italiaan Renzo Piano en de En
gelsman Richard Rogers wonnen de
race met „hun machine om te commu
niceren", te bouwen op de plaats waar
nog pas in 1984 de pest uitbrak, en
waar de angstige Parijse gemeente
raad toen meteen maar alle huizen
met de grond gelijk liet maken.
Met de hand boven de ogen kan men
vanuit dit ruim 40 jaar oude gat dat
andere gat zien, dat werd geslagen na
de ontmanteling van de Parijse Hal
len. Het ene gat heeft echter mets met
het andere te makenz
om strijd
Voetbalveld
Het centrum-Pompidou is nu zover
klaar dat men zijn conclusies kan
trekken. Een gebouw in de overgele
verde betekenis van het woord is het
zeker niet, en men-moet het werkelijk
eerst gezien hebben om het te geloven
Dit centrum-Pompidou - dat al gauw
centrum-Beaubourg zal heten naar
het „plateau" waarop het is gebouwd,
zodra men van de politiek en de kro
kodillentranen om een verscheiden
staatshoofd genoeg heeft - is met meer
of minder dan de hoogst moderne ma
chinerie die men in het soort van mo
dem theater aantreft waar men met de
techniek eerder goede sier maakt dan
haar weg te moffelen achter de rode
pluche
Vijf etages, ieder ter grootte van een
dubbel voetbalveld, zijn opgehangen
aan een staalconstructie die buiten de
„voorgevel" en de „achtergevel" deel
uitmaakt van de uitdagende uitwen
dige sculptuur. De voorgevel wordt
van linksonder tot rechtsboven door
broken door een systeem van knalrood
geverfde roltrappen, waarover mensen
zonder hoogtevrees als langpotige
muggen in een terrarium naar boven
zullen schuiven. Even knalrood geverf
de liften schieten langs de voorgevel
omhoog en omlaag met het doel niet
alleen om de „communicanten" te
vervoeren, waar vooral ook om de
beoogde levendigheid te bereiken
waarmee Piano en Rogers in alle hoe
ken en gaten van hun constructie
voortdurend schermen. Ook hier
dringt zich de vergelijking met mo
dem toneel op. waarde toeschouwer in
de rol van medespeler wordt gedron
gen zonder dat dit hem overigens gra
tis toegang tot de voorstelling ver
schaft.
Aan de voorkant van hetgebouw loopt
langzaam glooiend een ..piazza
(waarom geen placé) af, waarop kinde
ren zullen „moeten" spelen, waar van
stal te halen oude draaimolens met
paarden komen en waar tafeltjes en
stoeltjes zullen staan als er geen an
dere dingen gebeuren die alleen via de
hogere algebra kunnen worden uitge
legd Ook dit schijnbaar simpele plein
is geheel doorschoten met goten, bui
zen. draden en schakelsystemen - net
als de dubbele voetbalvelden -.zodat
men er op ieder gewenst moment van
alles van zal kunnen maken
Het grote voordeel van het plan van
Piano en Rogers (en daarom werd het
onder meer aangenomen) was. dat het
de minste ruimte vulde van het ga t dat
men groef om er de pest in te laten
vallen Er is nu immers een grote
ruimte over, waarachter de bestaande,
meestal 17c-eeuwse. gevels bijzonder
mooi uitkomen Vervallen gevels wor
den in één moeite door hersteld.
Voor het eerst is nu ook een deel van de
zijgevel zichtbaar van de gotische
Saint-Merri. na de afbraak van enige
bouwwerken op de plaats waar ook
weer kinderen als decor zullen moeten
dienen Onder deze speelplaats groeit
het akoestische centrum, genoemd
naar. en te leiden door Pierre Boulez.
die niet alleen Wagner dirigeert in
Bayreuth. maar ook componeert en
een expert is op het gebied van de
elektronische muziek.
Informatie
De verhitte discussie over het centrum
Beaubourg-alias-Pompidou valt in tal
van onderdelen uiteen Allereerst kan
men zich opwinden over het gebouw,
maar omdat het minder gebouw dan
idee is. valt men dan al meteen in de
kuil van het volgende onoplosbare
probleem: hoe vindt de communicatie
tussen mensen het beste plaats.
Het staat wel vast dat gebouwen van
een omvang en met een lange voorge
schiedenis als het centrum-
Beaubourg in hun filosofie dikwijls al
achterhaald zijn wanneer ze eenmaal
staan. Wat de communicatie betreft,
daar komt men ook steeds meer na
aanvankelijke misstappen, tot de ze
kerheid dat de mogelijkheid tot com
municeren afneemt met de snelheid
waarmee hel aantal communicanten
toeneemt. En het is een oude zeker
heid dat men nergens meer alleen is
dan te midden van een massa
Toch komen Piano en Rogers er rond
voor uit dat hun project gedacht is
voor de „post-industrièle periode,
waarin men spreekt van het
computer-, van het programmermgs-
tijdperk. waarin de rationalistische
mens allereerst uit is op zoveel moge
lijk informatie".
Op een steenworp van het Palais
Chaillol (met het terras waar men zich
zo fotogeniek met de Eifeltoren op de
achtergrond kan laten kieken» bevin
den zich twee musea voor de „happy
few" Het zijn het museum
voor de moderne kunst van de stad
Parijs en het. museum voor moderne
kunst (kort en goed) dat aan de slaat
behoort Dit laatste museum stamt
van de wereldtentoonstelling van
19J7. Hel gebouw is provisorisch het
bestaat voornamelijk uil hout. staat
volgens de experts op instorten en
herbergt een goed deel van de vracht
aan moderne kunst zoals iedereen die
van reproducties kent: Picasso. Bra-
que. Leger. Matisse en wie daar nog
meer zijn
In het centrum Beaubourg zijn nu
twee en een halve etage - dat zijn dus
vijf voetbalvelden - gereserveerd voor
de verzameling in heimuseum voorde
moderne kunst dat op instorten staat.
Nu bestaat de verzameling in het mu
seum voor moderne kunst dat op in
storten staat, voornamelijk uit schen
kingen
De toestemming van de erfgenamen-
schenkers levert nu herhaaldelijk pro
blemen op. Sommigen willen hun ei
gen zaal met naambord niet kwijt <en
die krijgen ze in het centrum-
Beaubourg niet) Anderen weer hiel
den niet van meneer Pompidou en wil
len nu met dat dc naam van hun erfla
ter aan die van deze politicus verbon
den wordt Weer anderen stemmen
niet m met de grondgedachte van het
revolutionaire anti-museum.
In de Franse pers laait de woede over
het hele project hoog op Een aanzien
lijk blad als Le Monde is nu boos over
de verhuizing naar Beaubourg. nadat
men enige jaren geleden boos was over
de toestand in het museumgebouw uit
'87. De linkse Nouvel Observateur ver
telt vol leedvermaak dat de weduwe
Pompidou in persoonlijke brieven „uit
naam van haar man de schenkers
dankt die hel goedvinden dat hun erf
goed deel van de verhuizing uitmaakt
En ook Le Monde suggereert dat het
wel heel toevallig Ls dat juist nu de
Parijse brandweer aan het museum
van moderne kunst heeft laten weten
datheteebouwniet langer meer veilig
is voor het publiek en voor de koste
lijke inhoud Zit mevrouw Pompidou
daar achter die een medeplichtige
heeft in de huidige premier Chirac, die
eens een van de getrouwe hardlopers
onder het presidentiële bewind van
haar man was">
Het laatste woord is over dit complex
van vragen nog lang niet gesproken.
Ze bewijzen dat er nog heel wat zal
moeten gebeuren voor iedereen ervan
doordrongen is waar het Piano en Ro
gers in hun centrum om gaat: „com
municeer of ik schiet!"
Maquette van het communicatiecen-
trum Beaubourg
dammen/1, anderson
Reeds na een drietal ronden in de
strijd om het wereldkampioen
schap dammen viel duidelijk een
scheiding tussen de schapen en de
bokken te bespeuren. Overigens
meteen al in de eerste ronde enkele
kleine sensaties. Delhom beging
een enorme blunder (zenuwen
tegen Wiersma, die zodoende aan 1
minuut speeltijd genoeg had. Gen-
dlerman. die over de nodige aan
leg blijkt te beschikken, miste de
kans van zijn leven door een win
nende combinatie tegen Verpoest
over het hoofd te zien. Bij Clerc
ontbrak net dat tikje genialiteit om
een combinatie in de stand te vlech
ten, zo verrassend, dat Hisard wel
licht het nakijken had gehad. Uit
laatstgenoemde partij blijkt, dat
Clerc zijn handen vol had aan de
Fransman, die dan ook niet voor
niets bij de koplopers behoorde.
Delhom - Wiersma 0-2
1.32-28 18-23 2.38-32 17-21 3.31-27 11-
174.43-38 21-265.37-3126x37 6.42x31
23-29 7. 34x23 17-22.
Tijd: Wit 0.10. Zwart 0.01
Gendlerman - Verpoest 0-2
I.32-28 19-23; 2 28x19 14x23; 3. 37-32
10-14; 4. 35-30 20-25: 5. 33-29 14-19: 6
40-35 5-10: 7 41-37 17-22; 8. 31-27
22x31: 9. 36x27 11-17; 10. 30-24 19x30.
II. 35x24 6-11, 12. 38-33 17-21; 13. 44-
40 21-26; 14. 43-38 11-17: 15. 48-43 17-
21. 16. 50-44 12-17; 17. 40-35 7-11: 18.
44-40 2-7, 19. 46-41 8-12; 20. 49-44 3-8.
21. 35-30 1-6; 22. 40-35 17-22: 23. 44-40
22x31, 24. 32-28 23x32 25. 38x36 21-
27; 26. 43-38 16-21; 27. 24-19 13x24; 28.
30x19 18-22; 29 29-24 12-18; 30. 34-29
9-13:31.39-34 7-12; 32 36-3127x36.33.
37-32 4-9; 34. 35-30 9-14: 35. 40-35
14x23
Verpoest
man
i§ H
In deze
9-14 nog
Gendlerman
stand trachtte zwart door
een tweede schijf winst aan
zijn collectie toe te voegen. Gelukkig
voor hem. maar helaas voor wit bleef
de volgende zevenklapper
combinatie onuitgevoerd. Gendler
man zou hiermee de held van de dag
zijn geweest
35 29-23 18x20; 36 30-24 en hoe
zwart nu ook slaat steeds volgt 34-30
met de rondslag over 7 schijven naar
veld 9
Clerc - Hisard 1-1
1. 31-27 19-23, 2. 33-28 17-22; 3. 28x17
11x31; 4. 36x27 6-11, 5. 39-33 11-17 6
44-39 7-11; 7. 41-36 1-6; 8 33-28 2-7; 9
28x19 14x23; 10. 39-33 10-14; 11 34-30
14-19:12.30-2517-22: 13.25x14 22x31.
14.36x279x20; 15 35-305-10:16.30-25
10-14: 17. 43-39 11-17; 18 46-41 17-22;
19. 41-36 22x31: 20. 36x27 7-11: 21. 47-
41 4-9: 22. 41-36 11-17: 23. 37-31 20-24.
24. 50-44 17-21 25 31-26 14-20: 26.
25x14 9x20:27.26x17 12x21. 28.33-28
21-26; 29. 36-31 26x37; 30. 42x31 8-12.
31.31-266-11.32.39-33 11-17: 33.44-39
3-8; 34.48-42 24-30:35.42-37 30-35. 36.
49-43 35x44. 37. 39x50 20-24. 38. 43-39
24-30; 39.28-22 17x28:40.33x22 12-17;
41 22x11 16x7:42 26-218-12:43.38-33
15-20; 44 45-40 20-25: 45. 40-34 19-24;
46 21-17 12x21: 47. 27x16 18-22; 48.
37-31 13-18: 49. 32-27 30-35. 50. 31-26
22x31: 51. 26x37 35-40: 52. 34x45 23-
29; 53. 45-4029x38. 54 40-34 18-22: 55.
50-44 22-28: 56 44-40 28-32. 57. 37x28
38-42, 58. 39-33 24-30; 59. 40-35 30x39.
60. 33x44 42-47; 61. 28-23 47-24; 62.
44-39 24-2; 63. 39-34 2-13; 64. 34-29
Zie diagram.
Stand na 33. 3-8
In deze stand had wit moeten spelen
49-43 Indien zwart dan met. 24-30
had vervolgd, zoals ook in de partij
gebeurde, dan was de volgende com
binatie mogelijk geweest. Overigens
was 49-43 positioneel ook beter ge
weest dan 48-42.
49-43! 24-30?: 28-22 17x37; 33-28
23x21; 26x1712x21; 38-3237x28; 39-33
28x39; 43x3
Hisard
schaken/c. jansen
Als men wil leren schaken, moet men
dit zeker niet doen aan de hand van
Gaade's spelletjes- en spelenboek
Wat daar over schaken in staat doet
ïemanddeharentenbergerijzen Ont
stellend. Het gaat nog enigszins, als
de schrijfster iRuth Dixi de spelre
gels uitlegt, hoewel daar toch min
stens twee blunders mstaan "Bij de
lange rokade komt de koning op bl
en de toren op cl'. Iedere pionnendi-
plomabezitter weet beter.-En dan:
'Wanneer het spel er zo voorstaat dat
dc koning op elk veld waar hij heen
kan gaan. schaak zal staan, dan ishet
'pat' en het spel heet dan 'remise'.
Volgens deze regel kan het spel dus al
remise zijn, nog voor het nauwelijks
begonnen is1 We gaan verder
„Een schaak moet met de uitroep
'schaak' aangekondigd worden
Wanneer de tegenstander nagelaten
heeft hem schaak aan te kondigen,
dan behoeft hij er zich ook geen zor
gen over to maken De koning wordt
nooit geslagen, maar alleen schaak
mat verklaard En daarmee is het
spel afgelopen
Het is werkelijk bijzonder grappig
„De spelers zetten om de beurt hun
stukken In het algemeen opent men
met de pion die voor de koning staat.
Men laat hem twee velden opschui
ven en daarna schuift men de pion
voor de koningin een plaats op. Bij de
volgende zet wordt de koning ge
dekt"
Dit laatste is niet alleen biologisch
een onmogelijkheid, maar het past
wel in de subtiele openingsstrategie,
die de schrijfster ons uit de doeken
doet. Zij geeft ons ook nog een hele
boel andere zeer nuttige wenken.
Zeer goed is de volgende: „Een be
dachtzame speler zal eerder gebruik
maken van pionnen om mat te zetten
dan van de stukken die door de
tegenstander het meest worden ge
vreesd. Hij probeert de aandacht van
de tegenstander bij de laatste beslis
sende zetten eventueel zelfs af te lei
den. opdat zijn slag des te meer kans
van slagen zal hebben"
Een kop koffie of zo over het bord
kieperen is een zeer probaat middel.
Materialistisch is de schrijfster met
en dat is dan in elk geval meegeno
men in deze droevige tijden van gees
telijk verval. Ze raadt de spelers aan
in het begin niet teveel stukken van
de tegenstander te nemen. Boven
dien:
„Men moet er altijd op letten, dat de
eigen stukken zich niet te veel
opeenhopen. omdat ze elkaar dan
hinderen. Als zo n opstopping niet
anders is op te lossen, kan men beter
een paar stukken laten slaan om
ruimte te krijgen". Een uitspraak,
waar Nimzowitch de tranen van in
zijn ogen zoj hebben gekregen. Men
vraagt zich vertwijfeld af, of de
schrijfster nu weggeven of afruilen
aanbeveelt.
We zullen maar aannemen, dat de
schrijfster een beetje in de war is ge-
weest en het schaakspel verward
heeft met een ander spelletje. Dat het
schaken te moeilijk zou zijn voor
vrouwen is toch onzin Trouwens,
ook de dammers komen er in het
boek niet goed af. Daar wordt 'bla
zen' nog als reglementair be
schouwd.
Genoeg over Gaade's speuetjesooek.
Er is al genoeg ellende in de wereld
Het volgende probleem is zeker ge
schikt om het gemoed wat op te vro
lijken.
Zie diagram 1.
Mat in 7 zetten. Voor de partijspeler
een stelling om kippevel van te krij-
Diagram 1.
Armengol
Diagram 2.
Meyer
a
■I!
s
l
X X
a
i
a
4
x
4
SiX
i
x
4
X
4
i
a
2
2
1
X
i
i
y
•r
i y
I
sen. Na uren. dagen, weken Dan
verdwijnt de eetlust, het sjagrijn
sluiptbinnen Het is niet onmogelijk,
dat naar aanleiding van het volgende
probleem dergelijke moeilijkheden
ontstaan. Het risico zit er in, want het
is een zeer lastig probleem. Oplos
singen kunnen ingezonden worden
naar Vroonlandseweg 12 Kapelle.
Niet alleen de sleutelzet, maar de
hele oplossing.
Eichstadt 1876.
gen. De koning als konijn in een drijf
jacht.
l.Lb4:+ Kb2: 2.Lc3- Kc2: 3.Ld4:^
Kd2: 4.Le3+ Ke2 5.Lf4 Kf2 6.Lg3-
Kg2: 7.Tc2 trinat.
In Gaade's spelletjesboek itoch nog
even) komt herhaling van zetten als
remisemogelijkheid niet voor Zeker
wegens ruimtegebrek- Schaakhumo-
nsten hebben dat niet vergeten,
zoals uit het volgende probleem mag
blijken. Een zeldzaam effectief gallo
perend paardenduo.
We hoeven alleen de witte zetten te
geven. Zwart heeft geen keus: l.Pb5+
2.Pb4T 3.Pc3+ 4.Pd3t 5.Pe4* 6.Pe5+
7.PR3- 8.Pg4ï9.Pf5ï 10,Pe5? ll.Pe?^
12.PD7T 13.Pc8 14.Pb8" 15.Pa7-
16.PaA" 17.Pb5- 18.Pb4' Enzovoort,
enzovoort
Schaken is ook een wreed spel. Zo
gewonnen, zo verloren. Van de nuk
ken van Caissa heeft de probleemop
losser wel iets minder te duchten dan
de partijspeler, maar toch Als je
een probleem maar niet kunt oplos-
I
X
4
a
S3
4
X
X
11
-Sr
-z.'
1 x.
Mat in vijf zetten 1
Wit: Kc6 Tf6 LE Pc5 Pe4 pion b2
Zwart: Ke5 Ld8 Pb6 pionnen op a2 a7
g2 g4 en h2
bridge t. schipperheyn
De Amerikaan Lavinthal isuitvindervan hetnaar
hem genoemde kleur-preferentiesignaal. Mei
behulp van het Lavinthal-signaal kan een speler
zijn partner duidelijk maken welke kleur hij
moet naspelen. Met een lage kaart wordt ge
vraagd naar de laagste van de twee. buiten de
troefkleur, overblijvende kleuren. Met een hoge
kaart verzoekt hij de partner de hoogste van deze
kleuren te spelen. Een voorbeeld kan dit verdui
delijken.
Oost gever. oost-west kwetsbaar:
Sch V 7 5
Ha V 10 6 5 3
Ru 6
KI B 8 3 2
Sch A H 10 8 6 2
Ha A E
Ru 9 4
KI V6
Sch B 9 3
Ha H 4
Ru H V 10 7
KI H 10 7 4
Sch 4
Ha 9 8 7
Ru A B 8 5 3 2
KI A9 5
Oostrwest speelden 4 Sch. na een tussenbod van
zuid in ruiten. Noord kwam uit met Ru 6. .Alhoewel
west Ru 9 bijspeelde. het zuid zich niet misleiden.
Hij vervolgde, volgens Lavinthal. met Ru 2. Schop
pen is troef, harten en klaveren zijn de overblij
vende kleuren. Met Ru 2 verzocht hij de partner te
vervolgen met de laagste van deze kleuren, klave
ren. Noord troefde, speelde klaveren na en maakte
later nog Sch V.
Het Lavinthal-signaal moet uiteraard zinvol zijn.
Men behoeft niet te signaleren indien men zeker
weet dat de partner niet aan slag komt.
In een viertallenwedstrijd kwam onlangs het vol
gende spel voor:
Oost gever, oost-west kwetsbaar:
Sch 9 8 7 3 2
Ha 6 4
Ru B 10 8 6 5
KI 10
Sch H 10 5
Ha B 3
Ru A V 2
KI H V 8 6 5
Sch V B 4
Ha A H 10 9 8 5
Ru H 9
KI 7 2
Sch A 6
Ha V7 2
Ru 7 4 3
KI A B 9 4 3
Oost opende met 1 KI. west 2 Ha. oost 3 SA. west 4
Ha, rondgepast. Noord startte met KI 10 en troefde
vervolgens een klaveren in. Zuid had rijnpartner KI
B laten troeven, een verzoek om de hoogste kleur,
schoppen, na te spelen. Aldus geschiedde. Zuid
kwam aan slag met Sch A en speelde opnieuw kla
veren West troefde voor met de tien Noord kon niet
overtroeven, waarmee de snit op Ha V was gemar
keerd De zuid aan de andere tafel deed het, na een
identiek begin slimmer Hij realiseerderich dat west
over een goede hartenkleur moest beschikken en
ongetwijfeld hoog zou voortroeven Hij had verder
geen illusies buiten Ha V nog een slag te maken. Hij
speelde in de tweede slag KI 3. daarmee noord ver
zoekend ruiten na te spelen West nam op tafel en
had nu de keusuit twee speelwijzen Hij kon snijden
op Ha V. maar aangezien noord éénmaal had ge
troefd, konden de overgebleven troeven ook twee
twee zitten Hij sloeg aas en heer en gingéén down.
De tong is een typische platvis, die over de gehele wereld zo'n 37
soorten telt. De tong wordt door vele lekkerbekken als de beste vis
beschouwd. In de hotels en restaurants kent men de aantrekkelijke
menu's van tong-Picasso en tong-Hawaï. Voor de hengelaars is de tong
inde regel de grote onbekende. Als er over vissen gepraat wordt, hoor
je nogal eens de opmerking zo van: ik heb vele soorten vis gevangen,
behalve tong. Als je dan informeert of zo'n hengelaar ook wel eens
s'avonds laat of s'nacbts heeft gevist, krijg je een ontkennend ant
woord.
De tong is een nachtdier, dat overwegend s'nachtsop voedsel jaagt Het
voedsel van de long bestaat uitsluitend uit bodemdieren zoals, borstel
wormen. dunschalige schelpdieren, kreeftachtigen. zandspiering en
grondels. Bij troebel water of een donkere lucht kan ook overdag nog wel
eens tong gevangen worden In de regel is de vangst van de Long bij
daglicht een toevalstreffer. De tong graaft zich overdag in het zand in. De
tong is voor de Nederlandse beroepsvissers een uiterst belangrijke visse
rij geworden. De tongvissenj concentreert zich in de Noordzee en de Golf
van Biscaje. De Nederlandse schepen nemen meer dan 80 van de
Noordzee tong voor hun rekening, wat gelijk is aan de helft van de
wereldaanvoer Dit is o a. mogelijk geweest door een uitbreiding van de
Nederlandse kottervloot in zowel aantal als in motorvermogen
Door
middel van deze krachtige motoren zijn de kotters in staat om met de
boomkorren (voorzien van kettingen of wekkers) de zeebodem om te
ploegen en de tong van onder het zand te jagen. De gevolgen van deze
gang van zaken is dat de Noordzeetong overbevist is. Door internatio
nale vangstbeperking of voor de vissers onplezierige quoteringen tracht
mende tongstand weer op le vijzelen Dit herstel kan vele jaren duren en
een sterke jaarklasse zou hieraan veel goed kunnen doen. Iets anders is
het meenemen van ondermaatse tongetjes waaraan zowel sport als be
roep zich schuldig maakt Het aantal ondermaatse tongetjes dat de
sportvissers meenemen valt echter te verwaarlozen tegen het aantal dat
de beroepsvissers mee nemen voor familie en kennissen Met de heden
daagse sorteermethodes zou het geen probleem rijn de tongetjes weer te
dumpen.
Het omploegen van de zeebodem met kornetten heeft ook een positief
punt opgeleverd. Na 1960 is de tong sneller gaan groeien De oorzaak van
deze snellere groei is wellicht het grotere voedselaanbod als gevolg van
deze omploeging van de zeebodem Tevens is het aantal eieren per
vrouwelijke tong sterk gestegen Een geslachtsrijpe tong van 3 jaar kan
60 000 eieren produceren, terwijl een tienjarige tóng meer dan Vijfmaal
zoveel eieren kan leveren n.l ruim 300.000. De paaitijd is maart-mei. Er
wordt gepaaid in ondiepe kustwateren, Ooslerscheldeen Waddenzee De
tonglarfjes zijn bestand tegen bacteriën die ziekten veroorzaken en pa
rasieten Dit is er wellicht de oorzaak van dat de tong op het Grevelinger.
Meer voortteelt.
Net als andere soorten platvis weten de meeste tongen zich aan te passen
aan de kleur van het stukje zeebodem waar ze toevallig op liggen. Ze zien
kans om de omtrek van hun lichaam te verdoezelen De tong is voorzien
van een zwarte vlek op de borstvin die vermoedelijk een belangrijke
bescherming voor de tong is tegen eventuele aanvallers. De giftige pie
terman is n.L ook voorzien van een zwarte vlek op zijn rugvin De pieter
man graaft zich in het zand in en bij het naderen van een vijand zet hij die
vin omhoog. De tong doet hetzelfde met dien verstande dat hij zijn
borstvin omhoog zet. Waarschijnlijk verkrijgt dit voor de tong het gun
stig effect dal hij vooreen pieterman wordt aangezien
De volgende keer meer over de tong en dan iets meer over de
wijze om ze aan uw ,.w..0wi tv vangen
