PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
OUD-MINISTER BOERTIEN
COMMISSARIS ZEELAND
OLIEPRIJS
OMHOOG
PZC
Kabinet gaat voorbij aan Zeeuwse wensen
Apparatuur op
vliegveld Colombo
is niet in orde
Opschudding
in de staten
„Ik heb de Zeeuwse voorkeur
bewust niet overgenomen"
fï»;
POLITIEMACHT BEZETTE WOONWAGENKAMP
Den Uyl: „Een
jonge man met
kwaliteiten"
Gelukwens
in mineur
217e jaargang - no. 294
Zaterdag 14 december 1974
Hebt u al gerown-vwrd voor de
ie w 2e KERSTDAG
Krufafagen, tel. (01130 753
APELDOORN: Met schilden en
wapenstokken uitgeruste agenten
leggen een cordon om het ver-
ni elde wijkcentrum van het
woonwagenkamp te Vaassen,
waar ontevreden woonwagenbe-
woners voor grote vernielingen
hebben gezorgd.
HIEUW PRIJSSTELSEL OPEC:
(Van onze correspondent)
(TENEN Als gevolg van het nieuwe prijsstelsel, dat de Organisa
tion Olieproducerende Landen (OPEC) in Wenen heeft ingesteld,
pj de benzineprijs in Nederland waarschijnlijk moeten worden ver-
kogd. Dit moet althans als voorlopige conclusie worden getrokken
3 de woorden van de Perzische olieminister Amouzegar, die vrijdag-
irnd onder meer zei, dat de consumenten in staten, die hun olie van
eiltiuationals betrekken, meer geld voor olieprodulcten zullen moe-
tra uittrekken.
Het nieuwe prijsstelsel, waartoe de
ttainisters op de 42e vergadering in
5«n besloten, houdt in dat er voor
W zogenaamde regeringsaandeel in
ii tosten van een vat ruwe olie '33
tüarcent meer op tafel zal dienen te
hoen. Dit verhoogde regeringsaan-
H vormt nu ue basis, waarop dè
^maatschappijen hun calculaties
EÜfn moeten opbouwen. De nieuwe
a&lprijs, waarvoor de producenten
saf 1 januari 1975 hun ruwe olie
0 derden kunnen leveren, bedraagt
112 dollar per vat, een verhoging
o bijna 4 procent.
De consequenties van de vrijdaga-
«S genomen maatregelen ten aan-
a van de wereldmarkt- en consu-
Effltenprijzen zijn totaal afhankelijk
rade winsten, die de internationale
^maatschappijen voor zich wensen
te eisen. De scheidende seoretards-
iseraal van de OPEC, de Algerijn
Saie, zei nogal sceptisch, dat de
iem prijs van ruwe olie voor de
ïanere onafhankelijke maatschappij-
de op eigen kracht stomende
iij en lager zal zijn
Nieuws uit Zeeland op pagi-
ta2, 4, 5, 6, 7, 8, 9 en 11.
n- en buitenland op pa
gina 3, 13 en 27.
Sport op pagina 25.
Radio en tv op pagina 26.
Beurs en economie op pagi
na 27.
mej. Rika Ghijsen's mooi
ste geschenk op haar 90-
ste verjaardag: de herver
schijning van 'haar'
Zeeuws woordenboek.
Jacques Cats maakte een
'Inter' met haar over de
'Zeeuwse taele'.
I: Stemmen uit de kerken:
Cees Cijsouw beluisterde
een aantal klassieke pla
ten; boeken in de onder-
wijs- en sociale sector.
Hans Warren bespreekt
de nieuwe roman var. Lin
ScholteAndré Oosthoek
ontmoet de pioniers van
Alfred Roth en Emile
Buysse in bij de bakker
in Eeklo op bezoek.
In de RAI te Amsterdam,
wordt momenteel de
RAl-caravan gehouden,
lastige inwoner van
Baarn zat drie weken ten
onrechte in psychiatri
sche inrichting,
denksporten dammen,
schaken en bridge, hen-
gelrubriek en poppraet.
dan tot dusver het geval was. Hetzelf
de zou gelden voor landen, die hun
olie op de wereldmarkt kopen.
De OPEC-vergadermg, die twee da
gen heeft geduurd en tot twee keer
toe door loos homalarm werd ver
stoord, had duidelijk tot doel de grote
olieconcerns in een hoek te drukken.
Waar de olieproducerende landen op
uit zijn, is nationalisatie van hun
welvaartsbronnen, met andere woor
den: de uitschakeling van de multina
tionals, die zich met de exploratie,
exploitatie, distributie en verwerking
van ruwe olie bezighouden.
Door waarnemers wordt beweerd
dat de OPEC-landen van de bemidde
lende rol van de olieconcerns af wil
len om direct met de oldeverbruikende
landen te kunnen onderhandelen, het
zij op bilaterale dan wel multilaterale
schaal. Op deze wijze zou het olie wa
pen als een soepel te hanteren poli
tiek machtsmiddel kunnen worden ge-
(Zie slot pagina 3 kolom 2)
APELDOORN (ANP) Een politie
macht van 70 man rijks- en gemeente
politie is vrijdagochtend naar het
woonwagenkamp aan de Zwolseweg
tussen Apeldoorn en Vaassen gediri
geerd om er dc rust te herstellen. De
woonwagenbewoners, die ontevreden
zijn over de hoogte van hun sociale
uitkeringen, richtten enorme vernielin
gen in het kamp aan, aldus de politie.
In verband met de gespannen situatie
in en rond het woonwagenkamp zette
de politie wegen in de omgeving er
van af alsmede de verkeersader tussen
Zwolle en Apeldoorn.
In het kamp te Vaassen zijn negen
mensen gearresteerd, zowel mannen
en vrouwen. De arrestaties werden
gedaan, omdat deze mensen volgens
dc politie opdrachten en aanwijzingen
van agenten niet opvolgden.
Tegen de avond was de situatie in het
Apeldoomse woonwagenkamp nog
steeds gespannen. Het kamp is bezet
door politiemannen uit Apeldoorn,
Nijmegen. Ede en Arnhem. Ook zijn
twee pantserwagens van de koninklij
ke marechaussee ingezet.
Bespreking
Een bespreking in de Pniëlkerk in de
buurt van het kagmp tussen een verte
genwoordiger van de gemeente Apel
doorn en een vertegenwoordiger van
het ministerie van crm enerzijds en
een woordvoerder van de boze woon-
wagenlcampbewoners anderzijds had
vrijdagmiddag geen resultaat opgele
verd.
De gemeente Apeldoorn bleef op het
standpunt staan dat geen uitkering
ingevolge de bijstandswet gegeven
kon worden aan de bewoners die daar
om verzocht hadden. Er is een af
spraak tussen de gemeenten Apel
doorn. Nijmegen en Arnhem dat geen
uitkering wordt gedaan wanneer er
mogelijkheden zijn om werk te vin
den voor de woonwagenbewoners.
De woonwagenbewoners konden wel
in de ww terechtkomen, maar daar
wensten zij geen genoegen mee te
nemen. Tegen de avond vond er weer
overleg plaats tussen de officier van
justitie uit Zutphen, de hoofdcommis
saris van politie van Apeldoorn en de
burgemeester van Apeldoorn. Ook dit
had geen resultaat.
In het woonwagenkamp staan 90 tot
100 woonwagens die bewoond worden
door 500 tot600 personen. Intussen
liggen de onderhandelingen stil. De
politie houdt het kamp onder contro-
MINISTER SRI LANKA ERKENT:
COLOMBO (SRI LANKA) (AP)
Het internationale vliegveld
van Colombo, waarbij verleden
week een vliegtuig van Martin
air is neergestort met als ge
volg 191 doden, staat in lucht
vaartkringen bekend als 'het
hellegat va nhet oosten', zo is
vrijdag door een politicus in
het parlement van Sri Lanka
gezegd. De minister van ver
voer heeft later toegegeven
dat een deel van de apparatuur
van de luchthaven niet naar
behoren functioneert.
Da leider van de oppositie. Jayewarde-
ne, zei dat het het vliegveld dat 25
kilometer ten noorden van Colom
bo ligt, ontbreekt aan bepaalde in
strumenten nodig voor vertrek en
landing der vliegtuigen, dat er ande
re instrumenten die wel aanwezig
zijn niet worden gebruikt, en weer
andere stuk zijn.
Instrumenten
Hij noemde speciaal de DME,
'distance measuring equipment' „Als
de DME had gewerkt", aldus Jaye-
wardenen, „dan zou de ramp met
de DC-8 die Inclonesïclie Mekkagan-
gers vervoerde, niet zijn gebeurd".
De VOR-installatie (de hoge-frcquen-
tie omnidirectional radio range)
functioneerde niet en er was geen
radar en evenmin een ILS (instru
ment landing system) op het vlieg
veld aanwezig, aldus deze spreker.
Hij deelde mee dat een week voor
de ramp een andere machine van
Martinair haast in de lucht tegen
een tweede machine was gehotst,
een vliegtuig waarvan de verkeers
toren op het vliegveld het bestaan
niet wist.
Jayewardene zei dait hij dit had verno
men van een aantal onafhankelijke
informanten, die hij kon vertrouwen,
„lik maak me zorgen over de toe
stand van de technische uitrusting
van het vliegveld wat de menselijke
zowel als de mechanische zijde be
treft. Als de zaak niet. onmiddellijk
in orde wordt gemaakt dan zullen
andere even ernstige ongelukken ge
beuren". Z6i hij.
Het parlementslid stelde voor dat een
comité van het parlement een on
derzoek moet instellen naar de
ramp en naar de toestand op het
vliegveld, en dit onderzoek niet
moeten worden geleid door de di
recteur voor de burgerluchtvaart.
Minister van vervoer Goonewardene
zei dat hij het, - volste vertrouwen
heeft in deze directeur die over alle
nodige kwaliteiten beschikte,
het. parlement een onderzoek zou
gaan instellen dan zou dat wat
reeds aan de gang is, worden opge
houden. Zowel de VS, waar de
machine is gebouwd, als Nederland
waan- zij geregistreerd was. zijn uit
genodigd aan het onderzoek deel te
nemen- Indonesië is ook uitgeno
digd- Van Amerikaanse zijde had
men laten weten het niet nodig 1
(Zie slot pagina 3 kolom 5)
(Van onze Haagse
redacteur)
DEN HAAG Het tweede
kamerlid van de Anti-Revo
lutionaire Partij, dr. Cornelis
Boertien, is met ingang van
1 januari benoemd tot com
missaris van de koningin in
Zeeland. De heer Boertien
is 47 jaar. Hij was in het ka
binet-Biesheuvel minister
zonder portefeuille, belast
met de ontwikkelingssamen
werking.
Minister-president Den Uyl zei
vrijdag tijdens de persconferentie
na afloop van de vergadering van
de ministerraad over de heer
Boertien: „Hij is een jonge man
met vele kwaliteiten". De lieer
Den Uyl beaamde, dat meerdere
politieke partijen de Zeeuwse
commissariszetel hebben ge
claimd, maar hij ging daar niet
verder op in.
De heer Boertien iverd al in
een vroeg stadium van de benoe
mingsprocedure genoemd als kan
didaat voor de Zeeuwse post. Na
dat op 1 oktober mr. J. van
Aartsen afscheid nam als com
missaris van de koningin, ver
dween dat gerucht, omdat ervan
werd uitgegaan, dat oud-minister
president, Biesheuvel benoemd
zou v/orden. Toen die zich terug
trok, overwoog fractieleider Aan-
tjes van de ARP zichzelf kandi
daat te stellen, maar hij besloot
in de Kamer te blijven. Daarna
noemde de heer Aantjes tegeno
ver de minister van binnenlandse
zaken de namen van de heren
Boertien en ars. R. Zijlstra
(voorzitter van de CBTB) als mo
gelijke kandidaten. Vanuit het
CDA in Zeeland werd sterk aange
drongen op de benoeming van de
heer Zijlstra.
De nieuwe Zeeuwse commissa
ris werd op 26 juli in Enschede
geboren. Hij volgde de hbs-b-op-
leiding en studeerde Indisch
recht aan de Rijksuniversiteit in
Utrecht, waar hij in 1952 docto
raal examen deed. In 1972 pro
moveerde hij tot doctor in de
rechtsgeleerdheid aan de Vrije
Universiteit in Amsterdam. Van
1943 tot 1944 werkte hij als be
diende op een drukkerijkantoor
in Zwolle en van 1947 tot 1952
was hij als werkstudent werk
zaam bij een Utrechtse verzeke
ringsmaatschappij. Van 1952 tot
1960 was hij adjunct-secretaris
van het Nederlands Instituut van
Accountants te Amsterdam en
vanaf 1 september 1960 tot 1
oktober 1965 was hij bedrijfsju
rist bij Philips.
tien weer kamerlid. Hij was lid
van het Europees Parlement en
hij was lid van de Nederlandse
afvaardiging, die deelnam aan de
algemene vergadering van de
Verenigde Naties.
Toen vrijdag de benoeming be
kendgemaakt werd, was de lieer
Boertien in New Vork. In de
Tweede Kamer heeft dc heer
Boertien zitting in de commissies
voor Suriname, voor buitenlandse
zaken en hij is plaatsvervangend
lid van de commissie voor justi
tie en van de commissie voor
defensie.
Dr. Boertien trouwde fa 1954.
Het gezin heeft drie kinderen,
twee jongens en een meisje. De
hobby van de nieuwe Zeeuwse
commissaris van de koningin is
muziek piano en lezen,
vooral vakliteratuur op het ter
rein van recht en politiek.
Politiek
Op 18 mei 1965 werd Boertien
voor de ARP lid van de Tweede
Kamer. Hij nam toen de plaats
in van de heer Smallenbroek. die
minister van binnenlandse zaken
werd. Op 6 juli 1971 werd hij in
het kabinet-Biesheuvel minister
zonder portefeuille, belast met
ontwikkelingssamenwerking. Het
aftreden van de DS '70-ministers
Drees en De Brauw op 20 juli '72
leidde tot de val van dat kgabinet
en op 1 mei '73, toen het kabinet-
Den Uyl optrad, werd de heer Boer
MIDDELBURG De hele dag
circuleerde gisteren in de begro-
tfagszitting van Zeelands provin
ciale staten al het gerucht: „het
wordt Boertien." Vooral fa het
CDA-kamp zorgde dat voor de
nodige opschudding: men zag
langzaam maar zeker het hele
effect van de inspraak rondom
deze commissarisbenoernmg tot
nul reduceren. Drukke telefona
des met Den Haag. Met Aantjes,
met Kruisfaga, met Anariessen.
Rond het middaguur stelde de
CDA-fractie nog haastig een tela:
gram samen, geadresseerd aan
het Catshuïs fa Den Haag- Daarin
nog maar eens opnieuw een dik
ke streep onder de door het
Zeeuwse CDA gesteunde kandi
daat Zijlstra. AR-statenlid Balke
nende gaf het telefonisch aan het
Oatshuis door
Terwijl GPV-woorövoeraer R-
Meijermg aan zijn algemene be
schouwing bezig was kwam er
een telefoontje van minister van
binnenlandse zaken De Gaay
Fortman. Het was toen ongeveer
kwart voor vier.
Nog voordat de waarnemend
commissaris der koningin A. J.
Kaland van dat gesprek terug
was drong het al tot de statenle-
Van Thijn: „Niet
zeer gelukkig..."
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG „Ik ben zeer
voldaan dat voor de vervulling
van deze vacature is gekozen
voor een vooraanstaand Anti-Re
volutionair. Ik ben blli dat de
beslissing nu uiteindelijk gevallen
is. Het had wel vier of zes weken
eerder gekund en ik heb er ook
al weken op aangedrongen dat de
beslissing snel genomen zou wor
den".
Die reacbie gaf AR-fractieleider
Aantjes vrijdagavond op de be
noeming van mr. C. Boertien tot
commissaris va.n de koningin fa
Zeeland. De heer Aantjes wilde
geen oordeel geven over de vraag
of met. de benoeming van de heer
Boertien recht gedaan is aan de
inspraak die het christen-demo
cratisch appel fa Zeeland heet
gehad. „Dat is een zaak van de
Kroon. Ik heb alleen een oordeel
over de vraag of een goede keuze
is gemaakt en daar ben ik van
overtuigd. Ik weet dat het CDA
in Zeeland een voorkeur heeft
uitgesproken voor een andere
kandidaat en ik heb dat ook
overgebracht aan de minister,
maar daarbij heb ik de Zeeuwse
voorkeur niet overgenomen, juist
omdat ik het een zaak van de
Kroon vindt een keus te ma-
„Ik heb twee namen genoemd
en in beide gevallen was het een
goede keus geweest", aldus de
heer Aantjes. ,De heer Boertien
is een man van brede kwaliteiten
'en grote bestuurlijke ervaring. Ik
heb veel respect voor de manier
waarop hij de stap terug heeft
gedaan van het ministerschap
naar het kamerlidmaatschap. Als
hij Zeeuw met de Zeeuwen weet
te zijn, zoals hij kamerlid was
met de kamerleden, dan zal het
uitstekend gaan. Ik heb daar het
volste vertrouwen in".
UH.
fimtlijn
den door: oud-minister Boertien
wordt de nieuwe eerste burger
van Zeeland
F.ven na vieren de heer Mete
ring had zijn toespraak intussen
beëindigd legde de heer Kaland
de volgende verklaring af:
„Minister De Gaay Fortman van
binnenlandse zaken heeft mij zo
juist opgebeld met de mededeling
dat de benoeming van een nieu
we commissaris der koningin fa
Zeeland voor wat betreft het ka
binet een feit is. Het wordt dr.
Boertien van de ARP, oud-minis
ter van ontwikkelingssamenwer
king. Op het ogenblik verblijft de
heer Boertien nog fa New York
bij de Nederlandse delegatie fa
de VN. De datum van ingang van
de benoeming is nog niet bekend.
Dat wordt fa overleg met hem
geregeld zodra contact is opgeno
men- Wij zouden 1 januari aan
staande prefereren, maar we we
ten niet of dat de heer Boertien
schikt."
Aan deze mededeling voegde de
heer Kalans het volgende toe:
„Ik constateer met enige teleur
stelling dat opnieuw weinig t-
(Zie slot pagina 4 kolom 7)
AANTJES: „KEUZE WAS AAN DE KROON"
De fractieleider van de PvdA,
de heer Van Thijn, zei over de
benoeming: „Politiek gesproken
ben ik niet gelukkig met de be
slissing. Het is landelijk gezien
een overbetaling van de confessi
onele partijen, die zes van de elf
commissarlsposten bezetten, ter
wijl ze slechts een minderheid
van de kiezers hebben. Wat de
persoon betreft: gegeven het feit
dat het geen lid van de PvdA is,
is het een goede keuze. De heer
Boertien is een bekwame man en
hij behoort niet tot de conserva
tieve vleugel van de AR".
Over de inspraak vanuit de
provincie zei de heer Van Thijn:
„Ik weet niet hoe de staalkaart
gelegen heeft. Het. ring eerst,
dacht ik, tussen Biesheuvel en
Verburg. De confessionelen heb
ben geen reden tot beklag, nu ze
een AR-kandidaa* hebben binnen
gesleept. De moeilijkheid wat de
inspraak betreft was natuurlijk
dat eer. van de kandidaten een
meerderheid fa de Zeeuwse sta
ten achter zich had".
oogpunt
1 van hoffelijkheid
willen wij in de eer-
ste zin van dit com-
igS%g= mentaar een woord
van gelukwens neer-
schrijven jegens de
nieuwe commissaris der koningin
in Zeeland, maar wij willen niet
verhelen dat andere gevoelens om
de voorrang strijden. Gevoelens
van teleurstelling en verbittering
zelfs over dit kabinet en fa het
bijzonder over deze minister van
binnenlandse zaken: zij heblzen
Zeeuwse opvattingen en verlan
gens ten aanzien van deze benoe
ming schouderophalend terzijde
geschoven en zijn met een besluit
voor de dag gekomen waarom
zoals gisteren de waarnemend
commissaris fa de staten zei
.niemand fa Zeeland had ge
vraagd". Het zijn evenwel gevoe
lens die de nieuwe commissaris
niet rechtstreeks raken: bet. zou
onbillijk zijn te dien aanzien ver
wijten aan zijn adres te richten.
Niettemin behoort hij te weten
dat bij alle statenfracties andere
kandidaten de voorkeur hadden,
óók de partij waartoe hij zelf be
hoort. Daarom is een deel van
deze gelukwens in mineur ge
steld.
De nieuwe commissaris is een
onbeschreven blad voor Zee
land. De verhoudingen fa deze
provincie fa aanmerking nemend,
fa het bijzonder ook de verhou
dingen binnen het provinciaal be
stuur. kan men er zonder enige
terughouding van uitgaan dat
men hem niet rancuneus tege
moet zal treden: hij kan zeker op
loyaliteit rekenen. Maar het is
voor niemand makkelijk fa een
functie te ko
men, waarin
men hem lie
ver niet had ge
zien. Er komt
nog bij dat aan
de nieuwe ambtsdrager hoge
eisen worden gesteld: Zeeland
staat voor grote problemen, voor
al de dialoog met het centrale
om niet te zeggen: centralistisch
gouvernement eist een mar
kant bestuurder die weet wat hij
wil. Binnen de provincie zelf zal
hij zoals dat heet boven de
partijen moeten staan, hetgeen ln
dit geval betekent dat hij de
tegenwoordig zo sterk uiteenlo
pende denkwijzen en opvattin
gen binnen de Zeeuwse staten on
der de éne noemer van net beleid
moet brengen. Geen geringe op
gave. Daarnaast worden aan een
Zeeuwse commissaris der konin
gin nog eisen op een geheel ander
terrein gesteld: hij is hier zo
als de Vlamingen zeggen 'een
gekende figuur'. Met alle lagen
van de bevolking behoort hij con
tacten te onderhouden. Men be
schouwt hem door de hele pro
vincie als een graag geziene gast.
Wij hopen oprecht dat de heer
Boertien en zijn echtgenote op
korte termijn inderdaad die plaats
weten in te nemen die van hen
wordt, verwacht. In dat geval zul
len de gevoelens die nu zoals
gisteren fa de staten bleek vrij
algemeen zijn. snel verdwijnen
om plaats te maken voor waarde
ring en vriendschap, waardering
voor de bestuurskwaliteiten van
de nieuwe ambtsdrager, vriend
schap jegens een man die dan
Zeeuw onder de Zeeuwen zal zijn
geworden. Met die verwachting fa
gedachten willen wij hem nog
maals gaarne gelukwensen. Zoals
bij oude barokmuziek: een ma-
jeur-slot aan een mineur-stuk.
Schijnvertoning
Het lijkt ons juist nog enkele
opmerkingen te maken over
de procedure van deze benoeming.
Het is duidelijk dat de minister
van binnenlandse zaken van de
zogenaamde inspraak een schijn
vertoning heeft gemaakt. Bij her
haling heeft hij vertegenwoordi
gingen uit Zeeland geconsulteerd,
bij herhaling ook zijn er vanuit
Zeeland namen genoemd van fi
guren van grote kwaliteiten, kan
didaten die Zeeland goed kenden
en zonder meer voor dit ambt
waren gekwalificeerd. In eerste
instantie bleek het er echter niet
om kandidaten of om bekwaam
heden te gaan, maar om de vraag
welke partij fa aanmerking be
hoorde te komen als leverancier".
Al spoedig werd duidelijk dat de
regering voor een AR-commissa-
ris koos. We laten nu de nationa
le machinaties rond deze partij
keuze maar buiten beschouwing,
zoals het ruilen van stukken op
een schaakbord met de velden
Rotterdam, Urecht en Zeeland.
Zo langzamerhand wordt men na
melijk wat verdoofd van dat ge
doe: het gebeurt zo vaak dat met
(Zie slot pagina 4 kolom 7