PROVINCIALE ZEEUWSE COURAI f
HARDE MAATREGELEN TEGEN
GRENSBLOKKADE CHAUFFEURS
Engeland verbiedt de IRA
'Dramatisch punt' in de oogst bereikt,
landbouw richt zich op financiële hulp
Reactie kabinet op protestactie:
PLO WIL UITLEVERING
VIER VLTFGTI HGKAPERS
de krant
van zeeland
Stappen om eind te maken aan dergelijke operaties"
217e jaargang
- no. 278
Dinsdag
26 november 1974
thant
overleden
Sirnc™'! der Vcrcnllde Na-
CkMWMSl, Is maande op Go
*r, ipjiijd rtverleden. Dit heeft eer
vttrtnrdvoerder in New \ork mee
2d Thant trad op 30 december
!Jf"„ ,„iin.lheldjredcn™ af nadat
1 inriiker dr. Kort Waldheim
opvolger was benoemd.
!,a IS overleden In het columbia-
Sirto Medical Centre in New
S'ut JIJ vrijdag in verband
2 'Z tamer in een naak was
SaSn. Hij leed al geruime kid
JS, marvoor Ml enice malen
ïSneerd. «Zie ook pagina 91
lenden de gekaapte VC-10.
TUNIS (RTR, APP, UPI, AP) De Palestijnse bevrij-
(PLO) heeft Tunesië gevraagd' om uitlevering
van de vier Palestijnen die de Britse VC-10 hebben gekaapt en een
van de gegijzelde passagiers doodgeschoten. Dit is gemeld door het
Palestijnse persbureau Wafa in Beiroet.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Het kabinet heeft vannacht besloten hard op te tre
den tegen de blokkade van de zestien grensovergangen door actievoe
rende vrachtwagenchauffeurs. Staatssecretaris Van Huiten van ver
keer en waterstaat heeft dit meegedeeld na uitvoerig overleg met het
actiecomité van chauffeurs. De gemeentepolitie- en rijkspolitieposten
bij de grensovergangen kregen vannacht om 12 uur de opdracht de
autonummers te noteren van de vrachtwagens die de grensposten
blokkeerden. Daarna moesten de chauffeurs in de diverse cafés wor
den opgezocht en worden verzocht hun voertuigen te verwijderen.
Gebeurde dat niet, dan zou tegen hen proces-verbaal worden opge
maakt. Lukte deze actie nog niet, dan had het kabinet nog een derde
mogelijkheid achter de hand om de actie te breken. Wat er dan zou
gaan gebeuren wilde de staatssecretaris geheim houden, doch inmid
dels was reeds bekend geworden, dat mobiele brigades opdracht
hadden gekregen zich gereed te houden.
nodig
kwam gister
morgen tot een eind toen de vier
iapers rich overgaven aam de Tunesi-
s&e autoriteiten nadat hen was be-
fciofd dat ze niet aan de PLO zouden
rorden overgedragen. Kort tevoren
Iriaen zij nog gedreigd de VC-10
Kt op dat moment nog aan boord
téaive de Lier kapers 5 in Egypte
nijzelaten Palestijnen, de door Ne-
feland vrijgelaten Tamimah en Noeri
a drie bemanningsleden op te
toza De elf Palestijnen werden na
s overgave door de Tunesische auto
riteiten op een 'veilige plaats' onder
tetóong gesteld in afwachting van
rat over hen zal worden beslist.
vier vliegtuigkapers zullen hun
teen waarschijnlijk voorlopig niet ze-
Is zijn, Zelfs al zou Tunesië hen
teoben beloofd dat ze niet zullen
«orden overgedragen aan de PLO,
ta betekent dat nog niet dat PLO-
rgenten hen niet zouden weten te
vinden, zo menen waarnemers in Tu
tti
Syple heeft er bij PLO-leider Arafat
aan gedrongen zijn gezag waa.r te
—•en en te bewijzen dat de PLO de
vertegenwoordiger van het Pa-
tetijnse volk is. Libië en Irak, anders
Werkloosheid
.s van mening.
het oplossen van de werk
meid veel tijd gaat kosten, zo
heelt hij een kgamercommissie
meegedeeld, (pag. 3).
Mige inuasie
Duizenden militairen 'overspoelen'
overspoeld Zeeland.
(Pagina 4).
Groei
Jk Club van Rome heelt in een
nieuw rapport over de toekomst
wiïi ™e mensheid een visie ont-
H7?' aan de hand van een
wiinp van de wereld in tien
hun houdend met
mmme relaties, (pag. 9).
uit Zeeland op d©
4,5,6,7 en 10.
sinnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 3, 9 en
13.
Sport op de pagina's 10
en 11.
Ra^io en t.v. op pagina 12.
Beurs en economie op pa
gina 13,
nog wel eens vluchthavens voor extre
mistische Palestijnse commando's,
hebben deze kaping krachtig veroor
deeld. Het viertal lijkt, niet te kunnen
rekenen op vrienden in de Arabische
Wereld.
Tunesië heeft nog geen besluit geno
men over wat er zal gebeuren met de
kapers, zo zei de Tunesische minister
REGERING VRAAGT BANKEN
ONDERNEMINGEN IN NOOD
STEUN TE LATEN VRAGEN
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG De regering ver
zoekt de banken binnenkort per
brief om ondernemers die het
slecht gaat erop te wijzen dat zij
er goed aan doen om de overheid
en de vakbeweging onmiddellijk
in te lichten. Het kabinet zal de
banken echter niet verplichten
zelf bij de overheid aan de bel te
trekken wanneer een cliënt fail
liet dreigt te gaan. Dit antwoordt
minister Boersma van sociale za
ken op vragen van het kamerlid
Van Gorkum van de PPR.
De minister wijst in zijn ant
woord op nadelen van een mel
dingsplicht voor het bankwezen.
De bankiers zouden door de pu-
blikatie van de namen van slecht
renderende bedrijven aansprake
lijk gesteld kunnen wordne voor
de gevolgen van zulk nieuws. De
regering is wèl van plan om de
in het nauw zittende ondernemer
zelf wettelijk te verplichten haar
in te lichten zodra groepen perso
neelsleden met ontslag worden
bedreigd. Werkgever, overheid en
vakbeweging kunnen dan samen
nagaan welke maatregelen er ge
nomen moeten worden.
van buitenlandse zaken Ha,bib Chatti
op een persconferentie. Het, is in het
verleden wel vaker gebeurd dat extre-
mistischce commando's werden overge
dragen aan de PLO, zoals bijvoor
beeld de acht mannen die de overval
op de ambassade van Saoedi-Arabië in
Khartoem pleegden en het vijftal dat
het bloedbad op het vliegveld van
Rome aanrichtte. Maar het is nooit
bekend of de PLO strafmaatregelen
tegen hen heeft genomen. In de zaak
van de vier kapers van de VC-10 heeft
de PLO aangekondigd dat het viertal
'zal moeten boeten voor deze mis-
De Westduitse regering
nesië om uitlevering te
de vier kapers wegens
de Westduitse bankier
een van de gegijzelde
boord van het toestel,
woordvoerder van het
buitenlandse zaken in
overweegt Tu-
verzoeken van
de moord op
Gustav Kehl,
passagiers aan
zo heeft een
ministerie van
Bonn meege-
De chauffeurs begonnen gistermorgen i
een actie tegen het invoeren per 1 de
cember van de zogenaamde tacho
graaf, een apparaat dat in vrachtwa
gens van 20 ton en meer eigen gewicht
en laadvermogen, moet worden aange
bracht. Het apparaat registreert het
doen en laten van de chauffeur, wat
een nauwkeurige controle van d» na
leving van het rijtijdenbesluit moge
lijk maakt. Honderden chauffeurs be
gonnen gistermorgen met hun wagens]
bloemen-, groente- en fruitveilingen tel
blokeren. Ladingen voor het binnen-!
land mochten passeren, maar de export
werd geheel stilgelegd. Later op de dag
verlegde men de acties naar de grens
posten, Vrachtwagens werden tegen
gehouden, personenauto's mochten ge
woon passeren.
In de loop van de avond waren de vol
gende grensovergangen door de actie
voerende vrachtwagenchauffeurs ge
blokkeerd voor het vrachtvervoer: Ven-
lo (overgangen E-3, Keulse Barrire en
Dammerbuch), Aal ten (overgang Heur-
ne), Eibergen (Oldenkotte en Holter-
hoek), Beek-Wijler, Berg en Dal-Wijler,
Nieuweschans, Denekamp, Bergh-auto-
weg, Wuestwezel, Rijsbergen, Bocholtz,
Kapellebrug en de Tractaatweg Sas
van Gent.
Staatssecretaris Van Huiten heeft de
chauffeurs gisteravond gezegd, dat hij.
bereid zou zijn om gedurende een aan
tal weken geen processen-verbaal te
gen door de tachograaf geconstateer
de overtredingen te laten opmaken,
doch alleen rapporten te laten uitbren
gen om die met de werkgevers- en
werknemersorganisaties te laten
spreken. Dit op voorwaarde, dat, de
chauffeurs en bun werkgevers de actie]
zouden stopzetten. De chauffeurs wil
den hiervan niets weten.
Tuinders
De blokkades bij de zeventien veilingen
in ons land werden maandag in de
loop van de avond opgeheven. „De
chauffeurs hadden de juiste indruk ge
kregen dat de tuinders het niet langer'
meer namen. Ze begrepen dat als ze er
dinsdagmorgen nog met hun wagens
zouden staan er wel eens erge dingen i
konden gebeuren", aldus staatssecreta
ris Van Huiten. Hij hoopte dat de
tuinders dinsdag normaal hun werk|
zouden doen en niet naar de grenspos
ten zouden gaan om daar met geweld
hun produkten over de grens te bren
gen.
De staatssecretaris had maandagavond
de chauffeurs voorgerekend dat hun
werkgevers hen niet juist behandelden
voor wat betreft de uitbetaling van de
zeer vele overuren. De heer Van Huiten
(Zié slot pagina 3 kolom 5)
LONDEN Een Londense poli
tieman in burger onderzoekt de
scherven bij een ontplofte brie
venbus. Op de achtergrond de
aankondiging van een dagblad
met het opschrift 'Londen op zijn
hoede voor bommen van de
PAKKET MAATREGELEN GEEFT POLITIE VERGAANDE BEVOEGDHEDEN
(Van onze correspondent)
LONDEN De IRA, de Ierse organisatie die met gewelddadige
methoden streeft naar de 'bevrijding' van Ulster, zal eind deze
week in Groot-Brittannië een verboden organisatie zijn, waarvan
de leden voortaan voor vijf jaar de gevangenis in draaien als de
politie hen te pakken krijgt. Dat zelfde geldt voor personen die
IRA-leden financieel of op andere manier steun verlenen. De po
litie kan, in samenwerking met snelrechters, gevangenisstraffen
tot een maximum van zes maanden uitspreken tegen al diegenen
van wie men zelfs maar het vermoeden heeft dat zij lid van de IRA
zijn of haar steunen.
De nieuwe wet, die na een spoed-l kracht zal worden, bepaalt bo-
procedure via het Lagehuis nog tegen vendien dat de politie voortaan ge-
het eind van deze week van rechtigd is iedereen zonder bevel tot
inhechtenisneming te arresteren waar
van ze vindt dat hij of zij ervan
verdacht kan worden in de ruimste
zin deel te hebben aan terroristische
activiteiten die in het wetsontwerp
worden beschreven. Deze verdachten
zullen maximaal vijf dagen door de
politie vastgehouden kunnen worden
voor verhoor, zonder dat ze enig
recht kunnen doen gelden op rechtskun
dige bijstand. Ook zullen zij hun
vingerafdrukken moeten geven om de
politie in staat te stellen hun achter
gronden te onderzoeken.
'Draconisch'
Deze en vele andere maatregelen
maakte de Britse minister voor bin
nenlandse zaken, Jenkins, maandag;
middag in het Lagerhuis bekend. Hij
noemde deze maatregelen zelf „draco
nisch". Toch wilde minister Jenkins
de politie en de veiligheidsautoriteiten
nu alle macht geven om meteen op te
treden tegen terroristen en degenen
die van terroristische activiteiten
den verdacht.
Andere maatregelen die in de wet,
zullen worden afgekondigd zijn, dat
het op straffe van drie maanden ge
vangenisstraf verboden zal zijn in het
openbaar uniformen of onderdelen
van uniformen te dragen die de ver
denking kunnen wekken dat de drager
tot de IRA behoort. Hiermee wordt
gedoeld op de zonnebrillen, de i
banden, de baretten en andere fanta
siestukken die door de IRA-leden in
het openbaar worden gedragen als zij
(Zie slot pag. 3 kol. 1
„MET MANKRACHT ALLÉÉN IS DE ZAAK NIET MEER TE REDDEN"
IR. LUTEYN (ZLM): „HET MOET EEN BEDRAG PER HECTARE WORDEN"
KWALITEIT
PRODUKTEN
MiNDERT SNEL
GOES De massale opkomst van
enkele duizenden militairen, studen
ten, scholieren en andere hulpkrach
ten heeft de het alleszins beroerde
oogstbceld in de provincie maandag
nauwelijks aan wat opgewekter voor
uitzichten geholpen. De woordvoer
ders van de landbouworganisaties in
Zuid-West Nederland zijn bijzonder
somber gestemd over de afloop van
de oogst. De altkers zijn in nagenoeg
aüe gevallen onbegaanbaar. De voor
zitter van het gewestelijk landbouw
schap in Zeeland, de lieer Verhelst.
noemde de stand van zaken maandag
'dramatisch'. En hij voegde er aan
toe: „Met mankracht zullen wc het
waarschijnlijk niet meer voor elkaar
krijgen. We zullen daarnaast ook opj
ander terrein hulp moeten krijgen".
Met die hulp doelde de heer Verhelst
op financiële steun van de overheid.
ZLM-secretaris ir. D. Luteijn zei
maandag, na afloop van overleg tus
sen de verschillende organisaties on
der meer: „We hebben begrepen dat
al wordt gewerkt aan uitstel van
betaling v-oor de aanslagen in het
kader van de inkomstenbelasting. Bo
vendien zal er een financiële tege
moetkoming per hectare moeten ko
men voor alle boeren, die in moeilijk
heden verkeren. Op 1 december moe
ten de boeren, naar onze mening,
weten waar ze aan toe zijn. En het
moet een bedrag per hectare worden.
Ik wil er bij stellen dat die bedragen
uiteraard afhankelijk zijn van de pro
dukten én van de kosten die al zijn
gemaakt".
In ieder geval worden de conclusies
van de verschillende organisaties
woensdag in Den Haag 'gedeponeerd'.
Voorzitter Verhelst voegde aan de
opmerkingen van de heer Luteijn nog
toe: „Naar mate de weersomstandig
heden slecht blijven of slechter wor
den, is de invoering van een regeling
nog acuter".
Verantwoord
Oogstcoördinator en secretaris van
het Landbouwschap, de heer Goeman
meldde maandagmiddag dat bij het
Coördinatiecentrum in Goes op dit
moment precies 2500 aanvragen om
oogsthulp zijn binnengekomen. Die
aanvragen gelden met name de aar
dappeloogst; er is voor 12.000 hectare
oogsthulp aangevraagd. De heer Goe
man kwam verder tot de conclusie
dat in de drie weken dat men over
een groot aantal oogsthelpers beschik
te 175 hectare gladiolen, 560 hectare
uien, 280 hectare aardappelen en 45
hectare bruine bonen uit de grond
heeft gehaald. Dat komt neer op onge
veer 7 miljoen gulden. De heer Goe
man: „En dat wijst uit dat het nog
steeds verantwoord is om al deze
mensen in te zetten, om die kosten te
maken".
Dr. ir. C. W. van Beekom hoofd van
de provinciale directie voor bedrijfs
ontwikkeling in Zeeland, vertelde
over de aardappelen, die nu nog in de
grond zitten, „de kwaliteit is nog
goed, maar het gaat wel met de dag
achteruit". Over het onderzoek naar
de kwaliteit van de aardappel, dat
vorige week werd gehouden, zei dr.
Van Beekom: ,Het onderzoek heeft
zich uitgestrekt over driehonderd per
celen, de resultaten waren over het
algemeen gunstig". De consulent, voor
de akkerbouw en de rundveehouderij,
ir. L. Th. J. M. de Wit, maakte
maandagmiddag in een schrijven be
kend dat, na bepaling van ongeveer
vijftig procent van de ingezonden
monsters nu al kan worden vastge
steld 'dat er een lichte verschuiving
heeft plaatsgevonden naar iets meer
blauwgevoeligheid'. Ir. De Wit verder:
,De aardappelen zullen dus iets voor
zichtiger behandeld moeten worden
bij het rooien, om geen blauwe plek
ken te krijgen. De knollen die in de
grond zitten zijn niet blauw en geluk
kig nog steeds van goede kwaliteit,
met uitzondering van te natte plokken
op enkele percelen waar natrot is
opgetreden."
Veevoer
Consulent De Wit moest er, in een
publikatie, ook op dat vooral de vee
houders met problemen te kampen
krijgen. In het zuidwesten heeft de
veehouder normaal de beschikking
over krielaardappelen, suikerbieten
koppen en vooral de laatste jaren ook
over snijmaïs, die ook op het bouw
land groeit. Op dit moment komt ook
de veehouder in grote moeilijkheden
(Zie slot pagina 4 kolom 3)
eer-
tarieven
D',
Jiantlijn
Zeeland-Den
Haag doet op dit ogen-
fölègA blik denken aan de verboo-
Yxï/èn "itlg ln dc' iar,-'n vijftig en
I begin zestig. In die periode
I J was er bij herhaline sprake
van spanningen cussen Zee
land en het centrale gouvernement,
waarbij het over uiteenlopende onder
werpen ging. Een vast gegeven echter
vormden de veertarlc-ven op dc V/es
terschelde. Aan het eind van de Jaren
vijftig moest Zeeland akkoord gaan
met de Invoering van wat t'jen een
'matig tarief' werd genoemd. Hot pro
vinciaal bestuur kon moeilijk anders
in die dagen, het .stond zoals men
toen zei 'met de rug tegen de muur'.
De outillage van de veerdiensten moes-
namelijk dringend worden verbeterd
en daarover had minister Algera laten
weten dat er eerst nieuwe tarieven
dienden te worden ingevoerd. Dat gaf
aanleiding tot felle debatten, hier en
in Den Haag: Honoré Colsen uit Sluis-
kil organiseerde zelfs een protestmars
toen nog niemand ooit van actiegroe
pen had gehoord. Zeeland trok echter
aan het kortste eind.
Er waren in die jaren allerlei pun
ten waarover de meningen lussen
Den Haag en Zeeland uiteenliepen.
Over de spreldingspolitiek bijvoor
beeld. En over de Zeeuwse 'deltaver
langens. Over het plan tot de bouw
van een Zeelandbrug. Over de weinig
soepele houding van
Den Haag inzake
de Brabantse afval
waterleiding. Stuk
voor stuk onderwer
pen waarover moei
zaam moest worden onderhandeld.
Als men het bijvoorbeeld in die jaren
durfde te hebben over een vaste oever
verbinding Westerschelde werd er in
Den Haag neerbuigend geglimlacht:
men vond het een utopisch plan dat
niet serieus kon worden genomen.
Langzamerhand echter veranderde de
sfeer en in de loop van de jaren zes
tig was zelfs sprake van een zekere pa
rallelliteit tussen Zeeland en Den
Haag. Het ziet er naar uit dat de lij
nen nu weer uit elkaar gaan, meer en
meer.
Er zijn opnieuw allerlei moeilijke on
derhandelingsobjecten. Ooster-
schelde. Baalhoek. Kanaal door Waar
de. Veertarieven. Westerscheldeverbin-
ding. Bij een aantal daarvan gaat het
echter om een andere verhouding dan
destijds in de jaren vijftig. Toen wa
ren er bepaalde verlangens van de
Zeeuwse kant: men wilde hier bepaal
de wijzigingen in het ontwerp-delta-
wet, men had bepaalde denkbeelden
over Zeelands toekomst waarvoor
rijkssteun nodig was, men kwam met
eigen initiatieven. Nu gaat het daaren
tegen primair om Haagse activiteiten:
vanuit een centraal gericht denken
v/orden bepaalde opvattingen en
ideeën in beleid omgezet en dat komt
dan ook nog wel eens een keer in
Zeeland terecht. Het Baalhoekkanaal
is er een voorbeeld van, zo ook de
gang van zaken rond de uitwerking
van de Oosterschelde-oplossing, nu
weer de verhoging van de veertarie
ven: stuk voor stuk punten waarbij
eerst in Den Haag besluiten zijn ge
nomen. In tweede instantie mag Zee
land er nog wel wat over zeggen, maar
het is de vraag of dat tot een wezen
lijke verandering van Haagse denk
beelden aanleiding geeft. Dat is zeker
niet het geval als er politieke belangen
in het spel zijn.
Er komt nog een punt bij: een deel
van deze onderwerpen is op de
een of andere wijze onderling verbon
den. Wanneer Zeeland en Den Kaag in
de beleidssfeer over bijvoorbeeld ae
veertarieven onderhandelen, kan moei
lijk de gedachte aan de vaste oever
verbinding worden losgelaten, een pro
ject waarvoor Zeeland de minister
hard nodig heeft. Natuurlijk mag dat
geen rol spelen, maar de feiten liggen
nu eenmaal zo. We zijn maar niet
alleen om deze reden niet erg op
timistisch over de onderhandelingen
tussen bewindsman en gedeputeerden
over de hoogte van de veertarieven.
Moties zijn mooi, vaak ook noodzake
lijk en geven aan hoe er over bepaal
de zaken in deze provincie in dit
geval over de veertarieven wordt
gedacht. Maar de minister houdt de
koorden van de beurs en dat is een
ijzersterk gegeven waarop menige mo
tie stukloopt. Vroeger maakte het par
lement zich nog wel eens druk over
dit onderwerp de eerste kamer
heeft zelfs tot twee keer toe kans ge
zien invoering van (hogere) tarieven
uitgesteld te krijgen. Er is in dit op
zicht mogelijkheid tot vage hoop: de
tweede kamer moet over enkele we
ken de waterstaatebegroting behande
len. Wie weet.
MEVROUW ROCKEFELLER
WEER GEOPEREERD
NEW YORK (DPA) Mevrouw Mar-
garetta TJappy' Rockefeller, de 43-
jarige vrouw van de voor het Ameri
kaanse vice-presidentschap voorgedra
gen Nelson Rockefeller, heeft maan
dag fn het Sloan-Kettering-kankercen-
trum in New York een operatie on
dergaan, waarbij haar rechterborst
werd afgezet.
Nog ge
Pas vorige week had Rockefeller zijn
-.-rouw meegedeeld da:, bij deze eerste
ingreep ook een spoor van kanker in
de rechterborst was aangetroffen.
Aanvankelijk hadden de artsen dit
met chemische middelen en bestraling
willen bestrijden. Later waren zij tot
de slotsom gekomen dat een operatie
de beste en veiligste aanpak was.
