harde kritiek vakbeweging
en werkgevers op regering
PROVINCIALE ZEEUWSE COULANT
l
Mogelijk kleine kamermeerderheid
voor afsluiting van Oosterschelde
KAMER WIL LUBBERS GEEN
GASPRÏJSBEVOEGDHEID GEVEN
PvdA: meer winst
aardgas naar rijk
Gijzelingsactie
Palestijns verzet
eist zeven doden
8OERSMA: „UITGANGSPUNT VOOR VOORTZETTING GESPREK"
VEEL VOORKEUR VOOR OVERLEG MET BEDRIJVEN
ONDERHANDELINGEN
LEGER NEGEERT EISEN
EN BESTORMT GEBOUW
MOTIE-SCHAKEL VRAAGT AFSLUITING VOLGENS HET DELTAPLAN
Getalsverhouding
DE SINT KOMT Bil MIRO
Vandaag van 2 tof 5 uur.
217e joorgong
no. 273
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Het kabinet werd dinsdagavond in de Stichting
van de Arbeid geconfronteerd met ernstige kritiek van vakcen
trales en alle werkgeversorganisaties op de voorgenomen beleids
maatregelen ter opvijzeling van de nationale economie. Boven
dien constateerde het kabinet een ernstig meningsverschil tus
sen de sociale partners over de secundaire arbeidsvoorwaarden.
Donderdag zal de Stichting van de Arbeid weer bijeen komen. Al
gemeen wordt verwacht, dat het op diverse punten niet mogelijk
zal zijn tot centrale afspraken voor een arbeidsvoorwaardenbeleid
voor 1975 te komen. Van groot belang zal daarbij echter zijn of
de tweede kamer het kabinet nog belangrijke toezeggingen kan af
dwingen.
Minister Boersma deelde afgelopen nacht tijdens-een persconfe
rentie na het overleg mee, dat de voortzetting van de besprekingen
morgen betekent dat er een uitgangspunt voor voortzetting van
het beraad is.
In een brief aan de tweede kamer zeg
gen de drie vakcentrales het te betwij
felen of de door liet kabinet gestelde
doeleinden in voldoende mate zullen
worden verwezenlijkt. De vakcentrales
hebben ernstige twijfels aan:
De verbetering van het reële inko
men van 2,5 a 3 procent voor de
Secretaris Polak (links) en
Wier Lubbers achter de rege-
Wu/e! tijdens het kamerdebat
■<t it aordgasprijzen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het ziet er naar uit dat minister Lubbers (economische zaken) van de tweede kamer
niet de volledige bevoegdheid tot het vaststellen van de gasprijzen voor de verbruikers krijgt. Alge-
rr,m bleken de partijen er dinsdag tegen deze macht te verlenen, zoals die in de wet aardgasprij-
b wordt voorgesteld. Als de bewindsman donderdag op dit punt niet aan de wensen van de kame?
fcjmoet komt, wacht hem een amendement van KVP en AR, waarvoor wel een meerderheid aanwe-
%'üjkt.
parlementaire redactie)
DEN HAAG - De PvdA wil dat
it slaat meer opbrengst uit de
pswinning krijgt. Zij hééft
osdag in de tweede kamer tij
das het debat over de wet aard
wijzen het kabinet verzocht
opnieuw te onderhandelen met
Sell en Esso over de verdeling
m de meeropbrengst uit het
Groningse gas. De geraamde
riist voor deze maatschappijen
3 de jaren zeventig van -ruim
tien miljard is veel te veel, aldus
Wierenga, die het liefst zou zien
tot de staat de volledige meer
opbrengst krijgt.
to geraamde tianj miljard is
eTn 1at is onredelijk,
jfU cvoa. in de komende jaren
?,atf™deel 111 de opbreng-
GrtnfeJl'- pfocent stijgen.
ra'tairtp t!7. 0 n" is dit on-
per 1 januari
worden.
ssies dient de
in -de winst
Wat het
met Italië
,°ok in a
a?
ir niet te lang duren, anders
moet gebruik worden gemaakt van de
voorgestelde bevoegdheid de levering
In dit opziobt toonde de PvdA-
spreker zich met anderen overi
gens verbaasd over het feit dat de
regering nog niet het plan heeft in
1975 al gebruik te maken van de
gevraagde wettelijke bevoegdheden
om in exportcontracten in te grijpen.
PPR-woordvoerder Van Gorkum wil
dat de regering de exportcontracten
openbaar maakt om de dubbelrol die
Shell en Esso (zowel koper als verko
per) spelen, te onthullen.
CHINESE TEGENSPRAAK
OVER ZIEKTE TSJOE
PEKING (RTR) Een woordvoerder
van liet Chinese ministerie van buiten
landse zaken heeft dinsdag berichten
als zou premier Tsjoe En-Lai aan
maagkanker lijden en daarvoor zijn
geopereerd, als een vals gerucht be
stempeld.
In het debat werd zware kritiek
geuit op, zoals het werd genoemd, „de
centralistische, dirigistische politiek"
die de regering wil voeren met be
trekking tot het bepalen van de con
sumentenprijzen. Een groot aantal
fracties zou liever zien dat het huidi
ge systeem van overleg met de bedrij
ven wordt gehandhaafd, of dat er in
de wet een mogelijkheid komt om
achteraf in te grijpen als de tarieven
te laag blijken.
Men is het er over het algemeen
wel mee eens, dat om een zo hoog
mogelijke opbrengst van het gas te
krijgen, de prijzen zullen moeten stij
gen. zeker gezien tegen de ontwikke
ling van de olieprijzen. Maar de ge
waagde bevoegdheid gaat ten koste
van de zelfstandigheid der la.
overheden (gemeente- en provinciale
besturen), die tot dusver ook een
stem in het kapittel hebben. Over de
bevoegdheid minimumprijzen voor le
vering aan bedrijven en buitenlandse
afnemers vast te stellen, bleken
meningen verdeeld.
De VVD vindt de voorgestelde prijs-
bevoegdheden volledig onaanvaard
baar, aldus Portheine. Het stellen van
minimumleveringsprijzen vond hij te
genover het buitenland weinig doelma
tig. KVP en ARP stelden bij monde
van het kamerlid Peijnenburg, dat de
minister in feite al grote bevoegdhe
den heeft op prijsgebied. De PvdA
vindt, dat alleen melden van de tarie
ven door de gasbedrijven voldoende
is. De instelling van minimumprijzen
is volgens mevrouw Epema wel nood
zakelijk.
DS'70 vindt, aldus Berger, de rede
nen die de minister voor zijn ingreep
geeft, niet dringend genoeg. Ook de
CHU meent, dat een te grote ingreep
de verantwoordelijkheid van lagere
I, aldus Van
en het GPV
opperden soortgelijke bezwaren. Bak
ker (CPN) sprak van een „soort
voortzetting van de Machtigingswet
met dwangbepalingen tegen gashedrij-
Veel bezwaar bleek er ook te be
staan tegen de bepaling dat de minis
ter desnoods met behulp van de poli
tie bijvoorbeeld door het laten
dichtdraaien van de gaskraan leve
ringen kan beletten als een afnemer
zich niet heeft verplicht de vastgestel
de minimumprijs te betalen of zich
daaraan niet houdt. De PSP'er Van
der Spek diende een amendement
waarmee hij deze bepaling uit het
wetsontwerp wil halen.
Van diverse zijden werd ook be
toogd, dat deze wet als zij al op 1
januari 1975 in werking kan treden
de bedrijven in moeilijkheden kan
brengen doordat zij te weinig tijd
voor aanpassing hebben. Daarom dien
de de SGP'er Van Dis een amende
ment in, waarin wordt bepaald dat zij
een maand de tijd hebben nadat een
prijsbeschikking is opgelegd.
SENAAT WIL UITSTEL
STRAF VELLEKOOP
DEN HAAG (ANP) De fracties
PvdA en PPR in de eerste kamer heb
ben staatssecretaris Van Lent (de
fensie) laten weten, dat uitstel van de
stvif tegen Me militair Kees Velleboop
'dringend gewenst' is.
Dit standpunt van beide fracties kwam
ter sprake bij de behandeling in óe
eerste kamer van een initiatief-ont
werp van de tweede-kamerleden De
Gaay Fortman en Jurgens (beiden
ppr). Het voorstel brengt de verant
woordelijkheid voor de tewerkstelling
van gewetensbezwaarden van defensie
naar het departement van sooiale za
ken. Het initiatief-voorstel werd door
de senaat aangenomen.
gehuwde werknemer met twee kin
deren met een gemiddeld jaarinko
men van 19.500 gulden.
De haalbaarheid van niet meer dan
9,5 procent prijsstijging. „De ra
ming van het kabinet houdt in dat
er na april 1975 geen prijsstijging
van betekenis meer zal optreden".
De vakcentrales achten een goed
prijsbeleid voor 1975 van groot be
lang.
Het verwachte effect op de werk
gelegenheid achtten de vakcentrales
teleurstellend.
Aangedrongen wordt op een duide
lijke uitspraak over het structurele
werkgelegenheids- en investerings-
beleid.
Een omvangrijker programma voor
de bouw wordt noodzakelijk geacht.
De bijdrage van 500 miljoen aan de
Algemene Kinderbijslagwet moet
volgens de vakcentrales ten goede
komen aan het fonds kinderbijslag
wet loontrekkenden.
Er zijn bezwaren tegen de tijdelijk
heid alleen voor 1975 van de
maatregelen.
De vakcentrales herinneren in hun brief
de kamerleden aan de door het kabi
net aangekondigde winst- en vermo-
gensaanwasdéling. De totstandkoming
hiervan is essentieel voor de opstelling
van de vakbeweging, aldus de brief.
De vakcentrales zeggen dat er ook ze-
kerheid moet komen dat bij een prijs
stijging in 1975 die uitgaat boven 9,5
procent de dan voor ogen staande
reële inkomensverbetering niet wordt
aangetast. Voorts willen de vakcentra
les inspraak over de investeringen.
„Dit is van doorslaggevende betekenis
voor ons beleid", zo schrijven zij.
lEerfegeuers
Alle werkgeversorganisaties hebben
ook een brief aan de tweede kamer ge
zonden. Hierin zeggen zij, dat het
voorgenomen kabinetsbeleid onvol
doende is afgestemd op de noodzaak
om door verbetering van de rende
mentspositie van de bedrijven,
werkgelegenheidssituatie wezenlijk te
verbeteren. „Het resultaat van het
pakket maatregelen zal zijn, dat er
geen verbetering van de inkomenspo
sitie en het rendement zal optreden",
aldus de werkgevers.
De werkgeversorganisaties vinden een
loonsomstijging van 13 procent
hoog om de cintinuïteit van veel be
drijven te waarborgen. Ook acht men
voor middenstand en landbouw
verhoging van de minimumlonen een
kwalijke zaak. De werkgevers pleiten
met klem voor een verdergaande las
tenverlichting door beperking van
loonkostenstijging. „In beginsel kan
dit gebeuren door een vergroting van
de overheidsbijdragen in de sfeer van
de sociale verzekeringen", zo menen
zij.
Voorts willen de werkgevers:
Zie slot pagina 3 kolom 2)
Een hysterische menigte in Berth.
Sjean verbrandt de lichamen van
ie drie Palestijnse commando's
en dat van een Israëli die bij de
bestorming van het JUlgebouw
om het leven kwam. De laatste
werd door de menigte voor een
Palestijn gehouden.
(Van onze correspondent)
JERUZALEM, AFULA In tegenstelling tot de eerste berich
ten over de gijzelingsactie in het Israëlische Beit Sjean bleek gis
teravond dat niet vier, doch drie Palestijnse commando's de over
val uitvoerden. Zij werden allen door Israëlische militairen ge
dood. Verder kwamen vier burgers om het leven en werden er
twintig gewond. De commando's drongen dinsdagochtend vroeg
het flatgebouw binnen en bezetten een woning. Drie uur later be
stormden Israëlische militairen het flatgebouw en werden de
commando's gedood.
De aanval, aldus het (marxistische)
Democratische Volksfront (DVF) in
een verklaring, was bedoeld als repre
saille voor de Israëlische aanvallen
uit de lucht, via de zee en over de
grond van de afgelopen week. In de
verklaring van het Volksfront is ge
zegd dat de aanvallers vergeefs had
den getracht de gegijzelden uit te
wisselen tegen de Grieks-katholieke
aartsbisschop van Jeruzalem mgr. Hi-
larion Capoedji en 13 Palestijnse com
mando's. Allen zitten in Israëlische
gevangenissen. Mgr. Capoedji is een
Palestijnse geestelijke die beschuldigd
wordt vanuit Libanon wapens binnen
gesmokkeld te hebben.
De actie was ook bedoeld als repre
saille voor de dood van een 16-jarig
Palestijns meisje tijdens betogingen
op de bezette Jordaan-oever.
De Palestijnen hebben het uitwisse
ling saanbod gedaan in een brief die
was gericht aan hèt militaire bevel in
Beit Sjean. De brief werd meegegeven
aan een kind dat zich aanvankelijk
onder de gijzelaars bevond. In twee
andere brieven werden de ambassades
van Frankrijk en Oostenrijk verzocht
toezicht te houden op de uitwisseling
van de gevangenen en gijzelaars. In
een ander communiqué heeft het
Volksfront bekendgemaakt dat de Pale
stijnen twee uur na het begin van de
bezetting alle vrouwen en kinderen
hébben vrijgelaten. De communiqués
van het Volksfront- werden pas be
kendgemaakt. nadat het. Israëlische
opperbevel had gemeld dat de Pale
stijnen waren gedood.
Volgens een woordvoerder i
i het
Zie slot pagina 3 kolom 3
KVP-STEMMEN
GEVEN DE
DOORSLAG
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG Het is niet uitge
sloten, dat een kleine meerder
heid van de tweede kamer zich
vandaag' woensdag toch
uitspreekt voor afsluiting van de
Oosterschelde volgens het oor
spronkelijke deltaplan. Een mo
tie, waarin het ARP-kamerlid
Schakel om die uitspraak van
de kamer vraagt, kan het op
het kantje af halen als die be
halve door de WD, de CHU,
DS'70, SGP en het GPV ook
wordt gesteund door hèt over
grote deel van de KVP-fractie.
In politiek Den Haag werd de
kans, dat het grootste deel van
de KVP de motie-Schakel zal
steunen, reëel geacht-
De KVP-woordvoerder Cornelisseu
legde minister Westerterp van verkeer
en waterstaat dinsdag een aantal zeer
concrete vragen voor over de manier
waarop nog in de zeventiger jaren
een aanvaardbare veiligheid kan wor
den bereikt en over de kosten. Hij zei
met nadruk, dat de heer Westerterp
in het bijzonder op het punt van de
veiligheid van de Zeeuwse en Westbra
bantse bevolking „met een ïjzersterk,
waterdicht antwoord moet komen om
onze overwegende bezwaren te kun
nen wegnemen". Later voegde de heer
Cornelissen daar desgevraagd aan toe.
".at zijn fractie in grote meerderheid
voor de motie-Schakel zal stemmen
Dreigement
Een mogelijk dreigement, dat de
ministers van de PPR en van D'66 bij
aanvaarding van de motie-Schakel
zouden opstappen, zal daar volgens de
heer Cornelissen geen verandering in
brengen. Hij weigerde in te gaan op
de vraag, hoe zijn fractie zich zal
opstellen als de regering als geheel
het onaanvaardbaar uitspreekt.
Politici van partijen die wat betreft
de Oosterschelde tegenover elkaar
staan, hadden overigens dinsdag de
indruk dat de regering er erg weinig
voor voelt het zwaarste geschut
dreigen met een kabinetscrisis in
stelling te brengen om de meerder
heid van de Kamer aan haar zijde te
krijgen. De VVD, maar ook 'de ARP
en CHU zouden, zo werd vanuit alle
drie de fracties verklaard, voor een
dergelijk dreigement niet zwichten.
Over de opstelling van de KVP-fractie
bestond op dat punt onzekerheid. De
KVP wil in de allereerste plaats glas
heldere antwoorden op een serie vra
gen over vooral de kosten en de
veiligheid en zal pas daarna een defi
nitief standpunt bepalen.
Wat de opstelling van de KVP zal
zijn als de fractie het antwoord niet
bevredigend acht en als tegen de
verwachting in toch zware politie
ke druk wordt uitgeoefend, is moei
lijk te voorspellen.
Minister Westerterp zal het, zo
werd dinsdagavond in politieke krin
gen in Den Haag gesteld, vanmiddag
als hij de Kamer in eerste termijn
antwoordt, erg moeilijk krijgen. De
vragen, die zijn eigen partij, de KVP.
in de eerste ronde van het debat op
de regeringstafel deponeerde, zijn al
eerder gesteld. Dat was vorige week
bij de schriftelijke voorbereiding van
het Oosterscheldedebat.
Aan het eind van de vorige week
zag de bewindsman van verkeer en
waterstaat geen kans precies aan te
geven hoe in de zeventiger jaren door
tussentijdse gedeeltelijke dijkverho
ging de veiligheid moet worden ver
hoogd. Daarover moet hij, zo liet hij
weten, nog overleg plegen met de
provincie Zeeland. Over de kosten kon
hij evenmin exact zijn, omdat voor de
bouw van de stormstuwcaissondam
alleen een schatting voorhanden is.
Hef. wordt daarom zeef de vraag
geacht of hij nu zes dagen later
wel die feitelijke gegevens aan de
kamer kan
De getalsverhoudingen in de kamer lig
gen op dit moment zo: de VVD zal met
alle 22 stemmen de motie-Schakel
steunen, evenals de CHU met 7 stem
men, DS'70 met 6 stemmen, de SGP met
3 stemmen en het GPV met 2. De ARP
zelf heeft een heel kleine minderheid
die voor de beslissing van de regering
kiest. De heer Scholten en mogelijk
zijn fractiegenoot Van Houwelïngen
Zie slot pagina 7 kolom 5
Plattelandsvrouwen:
zuinig blijven met
energie
UTRECHT (ANP) De Neder
landse Bond van Plattelandsvrou
wen (68.000 l^den) gaat er, even
tueel samen met andere organisa
ties. op aandringen dat de tr-
spots die vorig jaar aanspoorden
tot energiebesparing, worden her
haald.
De presidente, mevrouw I. A. T.
G. Cieraad-Dijkstra, zei dinsdag
in UtreCht op de algemene verga
dering van de bond, dat zorgvul
dig omspringen met onze grond
stoffen geboden blijft. In haar
openingsrede constateerde me
vrouw Cieraad, dat de protesten
van de bond tegen de opheffing
van de Stichting Huishoudelijke
Voorlichting ten Plattelande per
1 juli 1975 hebben geholpen. De
regerig heeft onlangs besloten,
de opheffing nog een jaar uit te
stellen.
De schrijfster Mink van Rijsdijk
zei in een inleiding over emanci
patie, dat emancipatie een kwes
tie is van mentaliteit die de
vrouw naar grotere zelfstandig
heid. vrijheid en eigen verant
woordelijkheid voert. Een baan
buitenshuis is daarbij zeker geen
uitdrukkelijke voorwaarde. ..In
veel gevallen is een baan alleen
een verplaatsing van de proble
men, een wisseling van een baas
thuis naar een baas in de man
nenmaatschappij".
Emanciperen is geen leuk gezel
schapsspel, aldus mevrouw Van
Rijsdijk. Het gaat erom de jon
gens en meisjes dwars door het
oerwoud van valse voorlichting
te begeleiden naar werkelijk part
nerschap in en huiten het huwe
lijk".
