PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
EUROPESE UNIE NAAR
EEN LATER DATUM
(NA 1980) VERSCHOVEN
„Regeringsmaatregelen
zeer kritisch bekijken"
De onderwijstoekomst van Borsele
ligt in de geïntegreerde school
VEEL KRITIEK IN DE KAMER OP
WIJZIGING GROND- EN KIESWET
Voorbereiding EEG-top weinig succesvol
de krant
van zeeland
RECLASSERING VORMT FONDS
VOOR SLACHTOFFERS MISDRIJVEN
NOTA VAN ONDERWIJSCOMMISSIE BORSELE VERSCHENEN
217e jaargang
12 november 1974
Het tot stand komen van 'n Europese Unie oor
spronkelijk voor '80 voorzien wordt naar 'n latere datum ver
schoven, In de stukken die de EEG-regeringsleiders volgende
Icaand in Parijs voorgelegd krijgen, staat nu vermeld dat deze
politieke eenwording 'zo spoedig mogelijk' moet worden bereikt,
jjg negen ministers van buitenlandse zaken die maandag in de
Belgische hoofdstad de voorbereidingen voor een topconferentie
•er fend hebben genomen, zijn kennelijk gezwicht voor de eisen
va de Europese werkelijkheid die volledig in strijd lijken met
be'. hardnekkig verlangen naar een wederopleving van de EEG.
Isa fa oktober 1972 bij de topcon-
He ran Parijs de Europese Unie
ad:lte werd gepresenteerd zonder
fa <aund maar bij benadering kon
Ha, wat daarvan de inhoud
H ajn, hebben de regeringsleiders
Kas bepaald dat na een topconfe-
Kcfcorer de vorderingen in 1975
enjur later bet definitieve besluit,
H worden genomen. Welnu, nu dej
waiBKiiefs op het punt staan we-
tos iair de Franse hoofdstad af te
Ksa, irordt van een beslissing -
«lijlMdmeer gerept.
ft misters van buitenlandse
ia sj» er maandag dan ook aller-
sasl in geslaagd wezenlijke overeen-
i'SïÉig te bereiken over de vele
problemen vormde het energievraag-
li 0 K november zullen zij deze
Kóten® opnieuw aansnijden.
Merlsnd bijvoorbeeld heeft maan-
óyijj monde van minister Van der
kéken weten dat de EEG niet
üamet besluiten tot maatregelen
ceinstaande werkloosheid bestrij-
die ook werkloosheid kun-
tewüomen. Van de andere grote
'wfea vormde het energie-vaag-
a belangrijk brok. Wat dat
spsiuldigt Frankrijk nog duide-
ïjl id andere beginselen dan zijn
jsis, die zich inmiddels in een
esvkoördinatiegroep hebben vere
ist landen buiten de EEG, zoals
cehsrikanen. Overleg over het ener-
prc-rfemen aan de orde, die doorgaans
sat betrekkelijk zinloos als daarbij
S&telangrijkste consumenten me-
ajn vertegenwoordigd, en dan wor-
4a met name de Amerikanen be
dsit Britten vrezen daarbij nog
ie op den duur de controle over
in Noordzeè-olie zuilen verliezen als
dj sl te ver op de Europese eisen
iean.
Verder zijn er behalve de inflatie-
ei werkloosheidsbestrijding en het
eswreagstuk nog institutionele
problemen aan de ode, die doorgaans
reens in meningsverschillen uit-
snden. De Britten willen pas beslui-
a nemen wanneer de zogenaamde
létoderhandelingen en het referen-
n:- ové? het Britse EEG-lidmaat-
sisp over een jaar achter de rug
sj. Ze zijn dan ook niet te vinden
Wr rechtstreekse verkiezingen van
id Europese Parlement (evenmin als
steen trouwens).
Er bestaat ook geen overeenstem
ming over de vraag welke rol binnen
de EEG moet worden toebedeeld aan
bijeenkomsten van de regeringsleiders
die zo langzamerhand uit het EEG-
gebeuren niet meer zijn weg te den
ken. Niettemin lijkt het zeker dat in
de nabije toekomst de Europese sa
menwerking meer de kant van inter
gouvernementele overeenkomsten op
zal gaan dan vroeger het geval was.
De Fransen hebben al te kermen gege
ven dat zij voor een Europese Unie
zowel een nieuwe basis willen uitwer
ken als een nieuwe datum willen
vaststellen.
De Top zal op .9 en 10 december
zoals ieder zegt, in Parijs worden
gehouden. Ook Nederland, dat zon
bijeenkomst alleen maar nutig vindt
als er inderdaad concrete resultaten
kunnen worden bereikt, zal er bij zijn,
omdat het naar het oordeel van de
Nederlandse regering politiek geen
heeft om als enige aan de kant
blijven staan. Welk karakter de top
moet krijgen is formeel nog onbeslist.
Maar aan Nederlandse bant wordt er
rekening mee gehouden dat tenslotte
iedereen nog een grote topconferentie
wenst, ook al zullen de resultaten die
zo'n top kan opleveren aan de magere
kant blijven.
Frankrijk, de Bondsrepubliek
Groot-Brittannië die te zamen graag
als de grote stuurgroep binnen de
EEG wiLlen opteden, zijn naar het
oordeel van de kleinere landen over
de detail/vraagstukken onderling zo
zeer verdeeld, dat zij toch een niet al
te nadrukkelijk stempel op de confe
rentie zullen kunnen drukken.
„Uitkering aan meest schrijnende gevallen"
DEN BOSCH (ANP)
De samenwerkende
reclasseringsïnstel-
lingen hebben een lan
delijk fonds voor
slachtoffers van mis
drijven gevormd. Uit
de opbrengsten van
collecten is hiervoor
veertigduizend gulden
vrijgemaakt. Uitkering
uit de pot zal in de
'meest schrijnende ge
vallen' gebeuren.
acht
het. niet ondenkbaar
da.t 'cliënten' slachtof
fers schadeloos stellen
door een lening uit dit
fonds. Tot nu toe is
nog niet uit het fonds
geput.
„Het is een experi
ment. waarvan we nog
moeten afwachten hoe
het werkt", aldus mr.
C. van der IJssel van
het landelijk bureau
van de samenwerkende
reclasseringsins tel
lingen in Den Bosch.
„Het is niet zo dat we
kunnen gaan adverte
ren: bent u slachtoffer,
komt u dan maar even
langs".
Berichten als "bejaarde
van spaargeld be
roofd', aldus mr. Van
IJssel, kunnen tot ge
volg hebben dat een
maatschappelijk wer
ker ter plaatse pools
hoogte gaat nemen. De
bevindingen kunnen
dan aanleiding zijn om
tot uitkering over te
gaan. In meer schrij
nende gevallen dus.
Gedacht wordt ook
aan een vergoeding uit.
de slachtofferpot bij
voorbeeld voor psychi
atrische hulp, die niet
of maar gedeeltelijk
vetgoed wordt.
Het geldende recht
biedt nu reeds diverse
mogelijkheden tot ver
goeding van materiële
schade aan slachtof
fers van misdrijven.
|ND DOOR
TIJGER GEDOOD
ILTOORF (SWITZERLAND) (UPI)
-He! circus 'Knie' heeft maandag
«fflfteaaakt dat liet negenjarige
Miertje van een van zijn clowns
Is gedood door een tijger die
Kn oefenkoöi was losgebroken,
kind, Jacqueline SchoJl, wilde de
tes stuk vlees voeren door de
5J™' Een der dieren sprong
Kar het kind, waardoor de ketting
"fe&F het beSaf' Het meisje
^-al dood voordat hulp kon worden
woden, alaus het circus.
immcm
Wteemactie van de
wZL ':,rg kan de °°sst
««tón. ipag. g;
Visserij
20 decern-
kinWËl puni Ovalen over
ÏÏS voorgestelde inter-
«SCSïTnnomi de
Voedselhulp
EPfi Pron^ zal binnen de
SSSL """tellen doen
aiïte nZ Tlvan voedselhulp
ae arme landenl-pag. 9
«tam uit Zeeland op
W'2, L 5.6.7,10 en 12
Binnen-en buitenland
DPPag. 3,9 en 15
Sport op pag, i0enU
B*enhoppag.i3
J™» en economie pag. 15
STUDIE OVER
'PASPOORTEN
UNIE'
(Van onze correspondent.)
BRUSSEL In 1976 moeten
EEG-burgcrs zonder vertoon van
paspoort binnen het grondgebied
van de negen lidstaten kunnen
reizen. De ministers van buiten
landse zaken zijn het er maandag
over eens geworden een studie
groep op te dragen een zgn. pas
poortunie voor te bereiden
De Westduitse bondskanselier
Helmut Schmidt heeft bij het
jongste gesprek van de regerings
leiders in Parijs al voorgesteld
een Europees paspoort in te voe
ren teneinde de Europese geest
onder de burgerij levend te hou
den. Zo ver zal het voorlopig niet
komen, al is de invoering van
zo'n Europees paspoort wel een
logiseh uitvloeisel van een pas
poortunie.
De instelling van de paspoortu
nie moet overigens gepaard gaan
met de harmonisering van de
vreemdelingenwetten in de lidsta
ten, omdat dan alleen nog aan de
buitengrenzen van de gemeen
schap paspoortcontrole zal
plaatsvinden.
JOHANNESBURG De Zuidafri-
kaan.se platinamijn Impala, te Rus
tenburg ligt onder een dikke laag
grijze modder, nadat door zware
regenval een dijk linksachter op
de jot.o) het had begeven. De circa
2900 aanwezige arbeiders, die
door de modderstroom onder
gronds verrast werden, konden
zich voor het merendeel in veilig
heid stellen, maar tot dusver wor
den nog zeven van hen vermist.
STERKE DRANK
DUURDER
DEN HAAG Na overleg met het
ministerie van economische zaken
kunnen de prijzen van in het binnen
land geproduceerde sterke dranken
bij levering door de distillateurs aan
wederverkopers met ingang van
maandag worden verhoogd.
Naar verwachting zullen de consu
mentenprijzen per liter ten hoogste
als volgt worden verhoogd: jonge je
never. oude jenever, brandewijn en
vieux 35 cent. Citroenartikelen 40 cent.
Bessenjenever en vruchtenbrandewijn
35 cent. Deze prijsverhogingen vloeien
voort uit één prijsverhoging van de
grondstof alcohol, andere doorbere-
kenbare kostenstijgingen bij de distil
lateurs en een margeverruiming voor
de handel.
NVV-VOORZITTER KOK: DESNOODS ACTIES
UTRECHT (ANP) De onaan
vaardbare stijging van de werk
loosheid (160.000 werklozen nu
en misschien 200.000 deze win
ter) vraagt om daden en actie.
Wanneer die daden uitblijven
zal de vakbeweging niet aarze
len om daadwerkelijk tot acties
over te gaan, als het moet ook
bij deze regering. Aldus NVV-
voorzitter Wim Kok maandag
op het bondscongres van de
NW-bond Mercurius in Utrecht.
Hij zei dat de vakbeweging het eind
VERZET TEGEN GEKOZEN FORMATEUR
betering van onze economie 'zeer
tisc'n' zal beoordelen en zal toetsen
aan vier uitgangspunten:
vergroting van de koopkracht in
1975 met 2,5 tot drie procent
herverdeling van de inkomensver
houdingen
gerichte effectieve bestrijding van
de werkloosheid
voorts zal de regering met dit
pakket maatregelen geen onaan
vaardbaar hoge 'wissel' mogen
trekken op de toekomst.
De heer Kok zei dat de vakbeweging
blijft vasthouden aan haar in de nota
arbeidsvoorwaardenbeleid voor '75
neergelegde eisenpakket. De aankondi
ging van de regering dat de recente
omwikkelingen noodzaken tot bijstu
ring van de economie schept volgens
Kok een 'perfect klimaat' voor;
'rechts' en voor 'pessimisten die nu
bij wijze van spreken betogen dat
Den Uyl erin is geslaagd de economie
in de VS naar de knoppen te helpen'.
Internationaal
DEN HAAG De tweede kamer staat zeer gereserveerd tegen
over de wijziging in de Grondwet en de Kieswet die het kabinet-
Den Uyl voor ogen staan. In een openbare commissievergadering
werd maandag een stortvloed van kritiek uitgeoefend op de voor
naamste punten van het voorstel, invoering van een beperkt dis
trictenstelsel en een gekozen kabinetsformateur. Het lijkt nu zeer
twijfelachtig of de plannen voor een algehele grondwetsherziening
wel een meerderheid in de kamer zullen krijgen.
De nota-grondwetsherziening, die op
4 juni van dit jaar bij de tweede
kamer werd ingediend, volgt in grote
lijnen het advies van de in 1967
ingestelde commissie-Cals-Dormer. De
nota stelt onder meer voor:
verdeling van het land in vijftien
kiesdistricten met. handhaving van het
systeem van evenredige vertegenwoor-
diging;
aanwijzing door de kiezers van een
gekozen kabinetsformateur;
rechtstreekse verkiezing van de eer
ste kamer en wijziging van de zittings
duur en de bevoegdheden;
uitbreiding van het aantal in de
Grondwet opgenomen grondrech
ten;
opneming van het beginsel van
openbaarheid van bestuur;
schrapping van de bepaling dat
burgemeesters en commissarissen van
de koningin benoemd moeten wor
den.
De meeste fracties in de Tweede
Kamer bleken maandag fel tegen de
eerste, twee punten van de nota. Al
leen PvdA, PPR en D'66 verdedigden
het voorstel. De KVP stelde zich bij
monde van P. J. A. van der Sanden
genuanceerd op-
De KVP is voorstander van eén be
perkt districtenstelsel om de vorming
van een hechte politieke meerderheid
in de Tweede Khmer mogelijk te
maken, maar een gekozen formateur
wijst de partij af, aldus Van der
Sanden. Hij vroeg minister De Gaay
Fortman, die de nota namens de rege
ring verdedigde, in hoeverre het dis-
Zie slot pag. 3 kol. 1
De problemen met onze economie
worden echter voornamelijk veroor
zaakt door de internationale ontwik
keling en op zich vindt de heer Kok
dat het kabinet met het plan om de
economie een extra impuls te geven
een juiste keuze heeft gedaan. Uit
gaande van de nota arbeidsvoorwaar
denbeleid wii de vakbeweging de rege
ring houden aan haar toezegging dat
in 1975 begonnen zal worden met een
wettelijke aanpak van de vermogens-
aanwasdeling. „Het feit dat bijvoor
beeld in de petrochemische industrie
nog steeds superwinsten worden ge
maakt (bij Shell een winststijging van
82 procent) is voor ons aanleiding
regering en parlement aan hun belof
ten te houden", aldus Wim Kok.
Ook zal in het kader van een inko-
mensverdeling de koopkrachtverbet©-
I ring van 2.5 tot drie procent zo
I moeten worden verdeeld dat de lager-
betaalden daar het meest van profite
ren.
Discussie
Hij constateerde dat er uit een oog-
i punt van werkloosheidsbestrijding op-
I nieuw een discussie zal moeten ko-
i men over de vraag hoe men de over-
heid meer instrumenten in handen
I kan geven om de beschikbare werkge
legenheid beter over ons land te ver
delen. Het aankondigen van maatrege
len die er op gericht zijn het rende
ment in het bedrijfsleven te verhogen
is voor de vakbeweging niet voldoen
de. Afgewacht moet immers maar
worden wat het bedrijfsleven met dat
hogere rendement gaat doen en of de
werkgelegenheid daarbij is gebaat.
De heer v k benadrukte dat het NW
geen voorstander is van een centralis
tisch dirigisme waarbij één man be
paalt wat er met de economie moet
gebeuren. Maar de vakbeweging vindt
wel dat uitgaande van de huidige
situatie gewerkt moet worden aan
andere doelstellingen van onze samen
leving.
„De werkgevers verwijten de vakbe
weging wel eens een polariserende
houding", aldus Kok- „>Iaar als de
werkgevers niet bereid zijn met ons
te praten over onze verlangens ten
aanzien van een nieuwe structuur van
de samenleving dan vragen de werk
gevers om een conflict, niet de vakbe
weging. Dan zullen zij de verantwoor
ding daarvoor moeten aanvaarden"
aldus NV V-voorzitter Kok.
'IEDERE KERN
EEN EIGEN
ONDERWIJS
VOORZIENING'
BORSELE Voor de oplossing van
onderwijskundige problemen moet de
gemeente Borsele zich richten op de
school van de toekomst en daarmee
op de integratie van kleuter- en lager
onderwijs. De onderwijskundige toe
komst van Borsele is de basisschool-
nieuwe-stijl, dat wil zeggen een geïnte
greerde school voor de leeftijdsklasse
van vier tot twaalf jaar.
Dit wordt gesteld in de pas versche
nen nota van de begin dit jaar opge
richte onderwijscommissie Borsele,
die met dit uitgangspunt van de raad
van start kon gaan: hoe nu en later'
in deze gemeente onderwijs van opti
male kwaliteit kan worden gegeven.
Als gespecificeerde opdracht kreeg de
commissie de taak de onderwijskundi
ge problemen van Borsele in zo ruim
mogelijk verband te bestuderen, daar
bij rekening houdend met levensbe
schouwelijke nuanceringen en het leef
baar houden van de kernen, alsmede
een raamprogramma op te stellen
met richtlijnen voor wenselijke maat
regelen, dat als uitgangspunt voor een
gemeentelijk onderwijsbeleid kan die-
Na bijna tien maanden 'studeren' is
de breed samengestelde onderwijs
commissie met haar nota gekomen.
Als in een later stadium de nota door
belanghebbenden is behandeld, zullen
b- en w. van Borsele een beleids
nota uitbrengen over het onderwijs in
de gemeente.
De commissie trekt in de nota de
conclusie 'dat indien enigszins moge
lijk elke kern der gemeente een on
derwijsvoorziening dient te behou
den." De nota vervolgt: „De rol en de
waarde van de school in en voor het
sociaal-cultureel leven in de dorpsge
meenschap is van niet te onderschat
ten waarde. Ook is het van groot
belang, dal speciaal het jonge kind de
gelegenheid wordt geboden dicht bij
Ïiuïs, in de directe, veilige omgeving,
van het onderwijs te profiteren. Ver
voer van leerlingen dient alleen plaats
te vinden als het eigen dorp werkelijk
geen verantwoorde onderwijssituatie
kan bieden."
Borsele telde eind 1973: 14 kleuterscho
len en 23 lagere scholen et tezamen
rond 2200 leerlingen.
De onderwijsproblematiek in Borsele
gaat ten nauwste samen met het pro
bleem van de kleine school, met alle
voor- en nadelen van dien. De com
missie meende, om een inzicht te
krijgen in de aard en omvang van de
onderwijsproblemen, te moeten be
schikken over volledige en duidelijke
gegevens over de kwantitatieve op
bouw van het kleuter- en basisonder
wijs in de verschillende dorpskernen
van Borsele. Men is in de nota uitge
gaan van de prognoses voor de jaren
1974-1977. Deze gegevens moeten vol
gens de commissie met 'de noodzake
lijke voorzichtigheid' worden gehan
teerd, omdat de cijfers een moment
opname geven, die mede op taxatie
en verwachting berust.
Vergrijzing
De commissie constateert een sterke
vergrijzing in de kleine kernen, een
verschijnsel, dat in toenemende mate
zijn weerslag vindt op het leerlingen
bestand. De vrees bestaat, dat in be
paalde kernen de school, waar nu nog
meer dan één leerkracht werkt, tot
een ëénmansschool zal terugvallen en
scholen met slechts één leerkracht
met opheffing worden bedreigd. In de
nota stelt de commissie nadrukkelijk,
dat 'kleine kleuter- en lagere scholen
niet zonder meer zijn af te wijzen,
omdat het onderwijs er van mindere
kwaliteit zou zijn."
Vergrijzing en terugloop van bevol
king kan tot gevolg hebben, dat be
paalde bestaande scholen geen be
staansrecht meer hebben. De commis
sie erkent dit gevaar, zij zou daarom
in afwachting van een oplossing
van de onderwijsproblemen in dei
komende jaren deze scholen voor op-i
heffing willen behoeden. De commis-j
sie wil de problemen in hun totaliteit j
voor de gemeente bezien.
Mogelijkheden
Voor het opstellen van een raamplan
voor het onderwijs noemt de commis
sie een aantal mogelijke oplossingen:
een samenwerkingsschool (open-:
baar en bijzonder onderwijs in één!
verband);
de streekschool (bevolkt door kin-!
deren uit meer dan één kern:
de basisschool-nieuwe stijl, de
(toekomstige) geïntegreerde school
voor de leeftijdsgroep van 4-12
jaar. In deze school zullen kleuter-)
en basisonderwijs beide opgaan.
De commissie zegt zich in hoofdzaak I
te hebben beziggehouden met de laat
ste mogelijkheid, omdat zij op het,
standpunt staat dat men zich voor de
Zie slot pagina 6 kolom 6j
WESTDUITSE JUSTITIE
WIJST NEDERLANDSE
KRITIEK AF
HANNOVER (DPA) Het ministerie
van justitie van de Westduitse deel
staat Nedersaksen heeft maandag de
kritiek van een Nederlandse commis
sie (de commissie-Ruter) op de om
standigheden waaron de 24-jarige Ne
derlander Ronald Augustin In Hanno
ver gevangen worden gehouden, met
nadruk van de hand gewezen.
Een woordvoerder van het ministerie
verklaarde dat de Nederlandse com
missie de omstandigheden die 'voor
de Duitse justitie met betrekking tot
het gehele Baader-Meinhofcomplex
van belang zijn', niet voldoende kent.
Niet alleen de eerder gepleegde aan
slagen, maar ook de jongste 'tragische
gebeurtenissen in Berlijn' tonen aan
met welke 'misdadige intensiteit de
leden van sympathisanten van de
Baader-Meinhofgroep' optreden. De ge
troffen veiligheidsmaatregelen zijn het
resultaat van deze feiten.