s
7F
Van Agt: „We hebben geen haast"
NOG GEEN ANTWOORD OP VIER
EISEN YAN GEDETINEERDEN
1
f
Debat in kamer over
Bloemenhove-kliniek
Aantjes ruilt het Haagse Binnenhof
niet voor de Middelburgse Abdij
Vier willen per vliegtuig weg
„VERTROUWEN
II ROL LUCIEN
VAN HOESEL"
ION AAN
[LINKERBEEN
GEOPEREERD
arn\alfS°S,™ --df plas~
fiÉM
NOTITIE OVER DE LAND- EN
TUINBOUW VAN KVP, ARP EN CHU
(AR-)WEG OPEN
VOOR BOERTIEN
EN DRS. ZIJLSTRA
Mcns-ergcr-
je-niet
j)g ionS Om Pagina 4
ie idol
217e jaargang -
Woensdag
30 oktober 1974
MEE
JET DE PZC
OI^OJ
LUCIEN VAN HOESEL
EINDHOVEN „Ook de directie
nn dc Sclicveningse strafgevangenis
heeft het volste vertrouwen in de rol
die de Etadhovenaar Lucien van Hoe-
sel (11) kan verrallen om liet gijze-
lingstama lot een goed einde te
brew". De vader van dit voormali
ge Ro& Jecgd-Iid. die telefonisch
door df fcrrgenisdirectie was bena-
d'nf uil* hij zei, deelde dit dinsdag-
iwaf .use, Lucien van Hoesel zit in
tórwncigen de laatste maanden van
i£ <Kf uit, In 1912 werd lii.i tot
intsw-ultalf ïB3r veroordeeld wc-
l®wb»ilen wapenbezit. De politic
Jud onder zijn bed cxplosieven gevon
den tan dezelfde samenstelling als de
bommen waarmee in Eindhoven enke
le aanslagen werden gepleegd.
Van Hoesel staat, aldus zijn vader,
op betrekkelijk goede voet met de
Palestijn Nuri. Deze relatie is geba
asd op de interesse die de jongen
voor de levensbeschouwing van de
Palestijnen aan de dag legt. In de
ft'ffilmgszaak is Lucien van Hoesel
coder meer al betrokken geweest bij
de vrijlating van de kinderen en de
itie.
lijn vader, de heer Th. 7. Van
Be*':, van mering dat me: name
4; axhtere s'ellingr.ane van zijn
m o? ae gijzelende gedetir.ceracn
Sar. uitoefenen. De gevarige-
stórecte deelt deze overtuiging, al
Is de tser Var. Hoesel; Lueier., ciie
var njn lever, m Peru heeft
Sroond er. daar geconfronteerd
snd met Cs activiteiten van de stads-
Jtómls, cxfi tijdens zijn strafpro
ces cprr. shiard met .zijn ohthmÈm
ga over de :0l die BVD ::i z:;n zaak
WXG BEACH (RTR-UPI) - Ex-presi-
teilSnon van dc Verenigde Staten
het goed en zijn toestand is
fr SÉ?? de operatie verrichtte,
ifai iw n' Z€i te verwachten,
IIS? week oE wat in het
\iviw JL v ™"-ei ^been van
fe poM htS' dle moet belet-ten,
Sen gaan ppen naar c'e ion-
voor de tweede
hij
Sieuws uit Zeeland op
Pag.2,4,5,6enl0
Btaen- en buitenlands
tieuws op pag. 3,9enl5
Sportoppag. loenn
en tv op pag, 13
15
(Van onze speciale verslaggevers)
DEN HAAG De vier gevangenen die in de recreatiezaal van de Scheveningse strafgevangenis sinds
afgelopen zaterdagavond zestien mensen gegijzeld houden, willen per vliegtuig Nederland verlaten,
met onbekende bestemming. De regering had dinsdagavond nog geen antwoord gegeven op deze eis
van het viertal. Minister Van Agt (justitie) zei in het NOS-journaal: „We hebben geen haast". In Den
Haag werd verwacht dat de regering in elk geval haar uitputtingstactiek tegenover de twee Neder
landers, de Palestijn en de Algerijn zou voortzetten.
De eisen werden door Jan Brouwer
om hall' zeven namens zijn medege
vangenen via de portofoon bekendge
maakt.
De vier eisen zijn:
de Palestijn Tanümah moet naar
de kerkzaal worden gebracht;
op Schiphol moet een vliegtuig
klaar staan op elk moment dat de
vier gedetineerden willen vertrek
ken;
op een door hen te bepalen tijd
moet er een bus voorrijden op de
luchtplaats van de gevangenis. De
bus moet beschikken over een ach
terdeur;
de bus en de omgeving moeten
grondig worden gecontroleerd door
Lucien van Hoesel (een lid van de
Rode Jeugd uit Eindhoven). I
is tot drie jaar gevangenisstraf
oordeeld, omdat hij materiaal be
zat „geschikt om een bom van te
maken". De vier misdadigers ken
nen Van Hoesel persoonlijk hij
zit ook in Scheveningen gevan
gen.
Als aan de eerste twee eisen is
DEN HAAG Kennelijk met
weinig hoop op een snelle ont
knoping hebben wachtende jour
nalisten zich voor de poort van
dn gevangenis in ei
geïnstalleerd.
'1-vV;-o:'V, -"jv'-.—-
-
voldaan, zullen de gedetineerden de
nog twee gegijzelde vrouwen en een
hartpatiënt vrijlaten. Er is door hen
geen ultimatum gesteld.
Mr. Van Agt zei voor de televisie
dat het zo kort na de gijzeling door
de Japanners in de Franse ambassade
in Den Haag voor de hand lag dat de
gedetineerden met dergelijke eisen op
tafel zouden komen. De bewindsman
wilde niets meedelen over de door de
justitie te volgen tactiek. Hij liet
echter wel doorschemeren dat de re
gering, net als bij de gijzeling van zes
weken geleden het geval was, een
uitputtingstactiek wil toepassen.
Om twaalf uur vannacht bracht 'ver
trouwensman' Lucien Van Hoesel voor
de laatste maal koffie in de kerkzaal.
Hij deelde daarna mee 'naar bed te
gaan'.
Het is inmiddels bekend geworden dat
er briefwisseling bestaat tussen de ge
gijzelden en hun bloedverwanten bui
ten de gevangenis. In de loop van de
avond werd er aan de poort post af
gegeven en in ontvangst genomen.
Een curieus bericht drong na midder
nacht ook nog naar buiten door. Om
half vier gistermiddag en om kwart
voor zeven nog eens zou een mislukte
poging zijn ondernomen om de gegïj
zelden te bevrijden. Het bericht werd
door de officiële woordvoerders ont
kend, maar waarnemers merkten op
dat beide tijdstippen samenvallen met
de 'berichtenstilte' die er op dat mo
ment heerst.
Impasse
lijke berichtgeving, die rond vier uur
's middags werd verwacht, uitbleef,
gonsde het van de geruchten dat de
zaak in een definitief stadium was ge
komen.
Het verhaal ging zelfs, dat de gijzelen
de gevangenen alweer naar hun cellen
waren gevoerd. Maar vlak voor half
zes kwam de waarheid op tafel: de
dnderhandelingen waren in een nieu
we impasse terechtgekomen. Mevrouw
Toos Faber, voorlichtster van het mi
nisterie van justitie, buiten adem arri
verend in het perscentrum: „Het is
beslist niet waar dat we er binnen het
uur uit zijn".
Toch was ook van de zijde van
ministeriële voorlichters de indruk
gewekt, dat er die middag goed
Zie slot pagina 3 kolom 6)
NAMEN 16
GIJZELAARS
DEN HAAG De gedetineerden
in Scheveningen hielden gister
avond nog de volgende gijzelaars
vast; Horsen (44) «-n diens
echtgenote; P. Clerqs cn diens
echtgenote J. Clerqs-üe Boer. J.
Efdee. bewaarder: A. Klooster
man, bewaarder; pater A. de Bol
(59); J. Kahmann 48). organist;
W. L. J. van de Kooij (27); E
Kortekaas (06); J. W. Luiten
(61); W. de Munek (59): P. Lui
ten (69): A. M. van N'unspeel
(48); J. Pannekoek (49) en C.
van Limburgen.
DEN HAAG (ANP) Aan de vooravond van het tweede-kamer
debat over de landbouwbegroting-1975 heeft de gemeenschappe
lijke landbouwcommissie van de tweede-kamerfracties van KVP,
ARP en CHU dinsdagmiddag de notitie 'groen licht 1975' gepubli
ceerd. Deze notitie gaat over wat mogelijk (economisch-tech-
nisch) en wat wenselijk (politiek) is voor de Nederlandse land
en tuinbouw.
'Groen licht 1975' bevat de volgende aanbevelingen:
Instelling van een commissie van hooggekwalificeerde deskundigen, tenein
de de gevolgen van de energie- en gTondstoffenvoorzieningen voor land- en
tuinbouw te analyseren;
Het inkomen in land- en tuinbouw moet in beginsel via het prijsmechanisme
tot stand blijven komen; een aanvullend instrumentarium dient te worden
ontwikkeld om bepaalde situaties het hoofd te kunnen bieden;
Het fiscale regime dient te worden aangepast aan de specifieke omstandig
heden van land- en tuinbouw;
De inflatiecomponent dient structureel in het markt- en prijsmechanisme
te worden ingebouwd;
Op kortere termijnen dienen maatregelen te worden genomen, zowel in de
belastingsfeer als in de sfeer van de kosten en de sociale omstandigheden.
De maatregelen op kortere termijn dienen te zijn: een grote bijdrage in de
waterschapslasten, verruiming van de verkavelingsbijdrage, verbetering van
de werking van de Stichting Beheer Landbouwgronden en de Grondbank en
van de afvloeiingsregeling, een grotere bijdrage van de overheid aan de ar
beidsongeschiktheidsverzekering (verlichting van de premiedruk voor zelfstan
digen).
MOGELIJK ENIG UITSTEL DOOR GIJZELING
DEN HAAG (ANP, GPD) Geen interpellatie over de sluiting
van de Bloemenhovekliniek te Heemstede, maar een volledig twee
de-kamerdebat over de recent gerezen problematiek rond het abor
tusvraagstuk. Hiertoe heeft de tweede kamer dinsdagmiddag be
sloten op voorstel van mevrouw Goudsmit d'66Zij kreeg vorige
week toestemming voor haar interpellatie.
Het is gisteravond echter hoogst twijfelachtig geworden of het debat wel van
daag kan worden gehouden. Minister Van Agt zal waarschijnlijk vandaag niet
in de kamer aanwezig kunnen zijn in verband met de gijzelingsaffaire in Sche
veningen. Kamervoorzitter Vondeling zei gisteravond er op te rekenen dat het
debat niet vandaag zal plaatshebben. Minister Van Agt moest gisteravond ook
al verstek laten gaan voor de behandeling van de begrotingen van justitie en
binnenlandse zaken.
Dinsdagmorgen vroeg ontving de
tweede kamer een brief van minister
Van Agt van justitie over zijn beleid
inzake de Bloemenhovekliniek. „De
de brief is niet geheel
duidelijk", zei mevrouw Goudsmit.
„Er is behoefte aan snelle nadere
informatie. Wel blijkt uit de brief dat
de sluiting van de kliniek wordt voor
bereid". Het kamerlid zei, dat door de
brief haar vragen, welke zij bij haar
interpellatie wilde stellen, achterhaald
zijn. „Het is beter geen ïnterpellalatiej
te houden, maar de brief te bespre
ken". De kamer besloot hiertoe. Elke
fractie krijgt 15 minuten spreek
tijd.
Brief
Uit de brief van minister Van Agt aan
de kamer blijkt dat de Bloemenhove
kliniek niet per 1 november dicht
gaat. Minister Van Agt heeft wel een
strafrechtelijke vervolging van de art
sen van Bloemenhove gelast, maar de
beslissing over inbeslagname van de
apparatuur laat hij over aan de onaf-
hankelijkde rechter.
Deze tussenoplossing is het resul-
(Zie slot pagina 3 kolom 2
ZEEUWSE AANTREKKINGSKRACHT EERSTE VERANTWOORDELIJKHEID IN DE TWEEDEKAMER-FRACTIE"
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG De AR-fractieleidcr in
de Tweede Kamer, de heer Aantjes,
zal niet solliciteren naar de post van
commissaris van de koningin in Zee
land. De heer Aantjes verklaarde dins
dag dat hij na langdurige overweging
tot de conclusie is gekomen dat zijn
eerste taak en verantwoordelijkheid
0]i dit moment op het Binnenhof
liggen.
De AR-leider wilde geen namen noe
men van mensen die nu door zijn
partij naar voren geschoven zullen
worden voor de Zeeuwse commissa-
rispost. In AR-kringen in Den Haag
circuleerden dinsdag de al eerder ge
noemde namen van het kamerlid
Boertien, oud-minister van ontwikke
lingssamenwerking, en van CBTB-
voorzitter Zijlstra, oud-kamerlid voor
de AR.
Men neemt in Den Haag aan dat mr.
Aantjes zowel Zijlstra als Boertien zal
voordragen. Binnen het kabinet zou
volgens ingewijden de grootste voor
keur uitgaan naar drs. Zijlstra.
AR-politici in Den Haag verwachten
dat men ook vanuit het CDA in Zee
land sterk de nadruk zal willen leggen
op een kandidatuur van de heer Zijl
stra.
Ook de namen van Rijnmond-voor
zitter Fibbe, van het AR-kamerlid me
vrouw Van Leeuwen en van oud-
minister Bakker van verkeer en wa
terstaat worden in Den Haag ge
noemd, maar ingewijden menen dat
het onwaarschijnlijk is dat een van
hen naai- voren geschoven zal wor
den.
De heer Aantjes liet zich niet uit
over namen van kandidaten voor de
commissarispost. „Dat is een zaak
van de Kroon en ik doe niet als de
Partij van de Arbeid", zei hij. Wel liet
hij desgevr
overtuigd i
commissaris in Zeeland zal benoemen.
Hij wees erop, dat de regering oud-
m mister-president Biesheuvel heeft
willen benoemen en dat Lij zelf ook
stellig'voor een benoeming in aanmer
king was gekomen als hij niet had
willen aanblijven als fractievoorzitter.
Over zijn eigen rol zei de heer Aan
tjes verder: „Ik heb me nu duidelijker
dan ooit aan de landspolitiek gebon
den en vanaf morgen zeg ik weer:
„Willem, aan het werk".
Dp letterlijke verklaring, die de
heer Aantjes dinsdag liet verspreiden,
luidt als volgt: „In de verleden week
ontstane situatie is de vraag, of ik al
dan niet beschikbaar zou zijn voor
een eventuele benoeming tot commis
saris van de koningin in de provincie
Zeeland, opnieuw met kracht op mij
afgekomen. Wie weet (en ik heb er
nooit een geheim van gemaakt) hoe
zeer deze post juist in deze provincie
mij altijd heeft gelokt, zal daar be
grip voor hebben. Een bsslissing kon
ik ten slotte alleen zelf nemen. Ik ben
dankbaar voor de ruimte die iedereen
daarvoor heeft willen laten. Druk is
in generlei vorm op mij uitgeoefend.
Gezien de verantwoordelijkheid die ik
in mijn huidige functie draag, heb ik
niet kunnen en willen beslissen zonder
overleg met de fractie, het partijbe
stuur en de politieke geestverwanten
in Zeeland. Ondanks deze veelvuldige
raadplegingen heb ik ernaar gestreefd
tot een conclusie te komen. Met name
Zeeland had daar in de gegeven om
standigheden recht op.
Royaal welkom
Tegenover de grote aantrekkings
kracht, die van Zeeland op mij uit
ging. en het royale welkom dat mij
van daaruit tegen klonk, stond mijn
verantwoordelijkheid ten aanzien van
de fractie, de partij, de christen-demo
cratische samenwerking en de lands
politiek. Het was niet gemakkelijk
na vijftien jaar kamerlidmaatschap
daarvoor een bestuurlijke functie te
laten voorbijgaan, die mij zozeer en
r.seds zolang aantrok, die in de privé-
sfeer veel aantrekkelijks bood en die
zou moeten worden uitgeoefend te
midden en ten dienste van een bevol
king waarmee ik mij zo verwant
gevoel en waarvan het mij niet moei
lijk zou vallen een der hunnen te zijn.
Beslissend moest echter uiteindelijk
zijn, waar naar mijn overtuiging mijn
eerste taak en verantwoordelijkheid
lagen. Na de gehouden raadplegingen
en na zorgvuldige afweging ben ik in
geweten tot- geen andere conclusie
kunnen komen dan dat die eerste
taak en verantwoordelijkheid op dit
moment op het Binnenhof liggen. Dat
heeft niets met onmisbaarheid te ma
ken. Daarop kan niemand zich beroe
pen. Het heeft wel te maken met een
gegroeide overtuiging, een onvoltooide
taak niet zelf te mogen afbreken. In
die overtuiging werd ik gesterkt door
vele reacties, die getuigden van ver
trouwen in de mogelijkheden van een
zich dagelijks vernieuwende principië
le politiek. Na een week van ernstig
beraad en veel twijfel is de zekerheid
bij mij gegroeid dat ik er geen vrede
mee zou hebben gehad als ik nu de
Zie slot pagina 4 kolom 6)
fiantlijn
LJet Is een weinig fraaie
\.U H verton
jriing, de gang van
lond dc benoeming
van een commissaris der
koningin in Zeeland. Eerst
I J had vrijwel iedereen het
over Biesheuvel: hij zou de
nieuwe man in de Middelburgse abdij
worden. De CDA-partijen in deze pro
vincie verdedigden zijn kandidatuur
te vuur en te zwaard en ook - oord
voerders van de AR-kamerfractio lie
ten zich herhaaldelijk in deze geest
uit. Toen het echter op een benoeming
aankwam was hij plotseling niet meer
beschikbaar. Wist d<- kandidaat dat
niet eerder? We hebben zijn overwe-
gingen voor zover ze naar buiten
zijn gekomen nog eens nagelezen,
maar we hebben er niets in kunnen
ontdekken dat niet ook al een paar
maanden geleden van kracht was. Heel
het rumoer over de pro's en contra's
van deze kandidaat was met nodig ge
weest als hij direct al had laten weten
liever niet naar Zeeland te willen,
Enfin. Biesheuvel verdween van de
lijst, maar ziet: plotseling dook
Aantjes weer op. Tot veler verwonde
ring overigens: hij is immers fractie
voorzitter van een regeringspartij en
zijn functie is in dit opzicht zeker
van een zelfde orde als van een minis
ter. Mede van zijn optreden immers
hangt het bestaan van een kabinet ai:
een dergelijk politicus kan niet. zo
maar tijdens de rit verdwijnen. Toch
liet Aantjes zeil weten belangstelling
te hebben voor de functie, een belang
stelling die kennelijk zo groot was dat
hij er een discussie over uitlokte: kon
hij als fractievoorzitter verdwijnen?
Het antwoord is
duidelijk: nee, Aan
tjes kan in de hui
dige situatie niet
worden gemist. Ook
hier moet men zich
afvragen: wist de kandidaat dat niet
tevoren? Naar buiten maakt deze hele
gang van zaken de indruk dat het spe
len met deze benoeming is gebruikt
om Aantjes" politieke positie te ver
sterken: partijbestuur, Arjos, CNV, ze
hebben hem allemaal gevraagd aan
te blijven. Mensen die Aantjes goed
kennen zeggen dat hij niet de man is
voor dergelijke spelletjes. We nemen
het direct aan. Nochtans wist hij te
voren dat hij op dit ogenblik niet in
de kamer kon worden gemist. Waar
om dan toch op deze mogelijkheid
gezinspeeld?
Sommigen in Den Haag betogen nu
dat Aantjes diep teleurgesteld was
zowel door de weigering van Biesheu
vel ook door hem met, zoveel na
druk als commissaris gepousseerd
ais door de benoeming van Van der
Louw in Rotterdam. Zijn verzet tegen
dit laatste besluit bleek namelijk in
het kabinet niets te hebben uitge
haald. Als we goed zijn ingelicht be
sloot het kabinet zelfs unaniem Van
der Louw voor te dragen voor het Rot-
terdamse burgemeesterschap. Met an
dere woorden: ook de AR-ministers
gaven er hun medewerking aan, dwars
tegen de opvattingen van Aantjes in.
In zulke ogenblikken heeft een fractie
leider wel eens de behoefte het bijltje
er bij neer te gooien, een stemming
die in dit geval bij Aantjes er toe zou
hebben geleid dat hij in het openbaar
ging filosoferen over zijn voorkeur
voor het commissariaat in Zeeland.
Een zwak ogenblik, zij het met con
sequenties, Aantjes werd immers plot
seling in positieve zin genoemd als
mogelijke commissaris der koningin
in Zeeland, het tweede 'grote kanon'.
Ook hij echter viel gelijk Biesheuvel
af: het begint te lijken op de historie
van de tien kleine negertjes.
Gevolg: allerlei namen deden de
laatste dagen weer haastig de ron
de, met name bij de AR. Daar gaat
men er namelijk van uit dat men de
Zeeuwse commissaris mag leveren.
Fibbe, de Rijnmondvoorzitter, werd
genoemd: hij viel af want hij zit al
te dicht hij de pensioengerechtigde
leeftijd. Mejuffrouw Van Leeuwen,
het kamerlid: met haar kandidatuur
was niet iedereen het eens. Oud-minis
ter Schut: had geen belangstelling.
Oud-minister Bakker, vroeger vaak
genoemd als eventuele commissaris:
evenmin belangstelling. Blijven op dit
ogenblik nog twee AR-namen over:
Boertien en Zijistra. We hebben be
grepen dat nu alle statenfracties weer
naar de minister gaan. in alle ver
trouwelijkheid zoals dat heet. Wie
zullen de CDA-fracties nu naar voren
schuiven? Zijlstra? In ieder geval een
man die Zeeland kent. De vraag is
overigens interessant of de CDA-Zee-
land als één ongedeelde groep blijft
optreden. We hebben namelijk de in
druk dat er in de CH-vleugel nogal
ongenoegen is ontstaan over de recen
te gang van zaken. De moeilijkheid
daar echter is dat men niet over een
eigen 'kant-en-klaar'-kandidaat be
schikt. De PvdA blijft consequent: zij
houdt de kandidatuur van Verburg
staande.
Zo trekt het benoemingscircus ver
der. De VVD heeft inmiddels bij
monde van gedeputeerde Schlinge-
mann ernstige kritiek gespuid op de
gebeurtenissen van de laatste dagen,
naar het ons voorkomt terecht. Het
ziet er naar uit alsof men in Den Haag
bezig is aan een spelletje Mens-erger-
je-niet waarbij nog een dopje op het
rondje Zeeland moet worden gezet.
Vanuit de Zeeuwse verhoudingen
in Zeeland zelf ziet het er echter
heel anders uit. Hier gaat het niet om
het schuiven met al of niet beschik
bare politici, maar om de benoeming
van de hoogste ambtelijke bestuurder
in deze provincie, een figuur van wie
wordt venvacht dat hij of zij leiding
gaat geven aan het beleid in een pro
vincie vol met problemen. In zo'n si-
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1