PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KABINET KOMT
AAN WENSEN KVP
EN PvdA TEGEMOET
PZC
In Zeeland nog te veel 'witte vlekken'
op terrein bibliotheekvoorziening
LABOURMEERDERHEID IN BRITS
PARLEMENT SLECHTS 3 ZETELS
P5S8
Aardgaswinst voor
Shell en Esso
300 miljoen meer
HELMO BOETIEK
honderd miljoen voor werkloosheid in bouw
en honderd miljoen voor zelfstandigen
De achterdeur
kleml
winst van 20 zetels voor wilson
UITSLAG
STEMMING
IN KAMER
volgend jaar:
gedeputeerde van geesbergen opende zeeuwse boeken- en bibliotheekweek
I"
217e jaargang - no. 240
Zaterdag 12 oktober 1974
TERLENKA BROEKEN
LANGE DELFT 61 MJDDELBUBtJ
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabinet-Den Uyl zal 100 miljoen gulden uittrekken voor de bestrijding van de
werkloosheid in de bouw en 100 miljoen gulden voor het invoeren van een aftrekregeling in de in
komstenbelasting van zelfstandigen in 1975. Met deze toezegging kwam minister Duisenberg van fi
nanciën vrijdagavond in de tweede kamer tegemoet aan wensen van KVP, ARP en PvdA. Alle andere
wensen van de tweede kamer werden door het kabinet vooralsnog afgewezen.
De zelfstamddgenaBtrek, waarvoor
een wetsontwerp zal worden rage
nd zal op 1 januari aanstaande
lete'n ingaan. De regeling zal gelden
ar zelfstandigen met inkomens tot
D00 gulden. De aftrek zal gemiddeld
10 gulden per jaar bedragen. Op
zoek van de KVP'er Notenboom,
Zijn motie met deze toezegging
bekroond zag, zal nog worden bezien
of er een aflopende schaal kan wor
den opgesteld, zodat de inkomens tot
50.000 gulden meeprofiteren van de
I regeling.
J Drs. Notenboom trok zijn motie
daarna in, Ook PvdA-er Dolman trok
zijn motie in.
Hoewel het kabinet eerder al
miljoen gulden heeft uitgetrokken om
de werkloosheid tegen te gaan (van
dat bedrag kreeg de bouw het groot
ste deel) was minister Duisenberg wel
bereid in te gaan op de wens van de
PvoA'er Dolman om de gemeenten
geld beschikbaar te stellen om ver
sneld bouwerken die al op stapel
staan te realiseren. Deze garantie zal
gelden tot de regering in het kader
van de aangekondigde werkgele,
heidsnota in 1975 nadere maatregelen
aankondigt,
Minister Duisenberg weigerde ver
der in te gaan op alle andere financië
le wensen van de tweede kamer. De
ARP'er Schouten bereikte dan ook
niet dat de regering, om tot grotere
lastenverlichting te komen, enkele
honderden miljoenen guldens in het
ktaderbijslagfonds stort. Ook de VVD
ving bod met haar wensen om tot
1500 miljoen gulden uitgavenbeper
king te komen om tot volledige door
voering van de inflatiecorrectie te
komen (die nu voor 80 procent door
gaat! en om tot lastenverlichting i
de middengroepen te komen. Ook
I Duisenberg niet bereid om KVP-leider
I Andhessen te beloven dat de komende
j jaren de belastingdruk gelijk zal blij-
ven. Wel is hij bereid daarover te
i praten met de tweede kamer,
j De DS'70-er Drees kreeg in de twee
de kamer niet genoeg aanhang voor
de door hem bepleitte toelatingsrege
ling voor Surinamers. Hetzelfde gold
voor Beuker (RKPN) die in een mo
tie vroeg om herinvoering van de
bede in de troonrede. De PSP had
een motie ingediend waarin gevraagd
werd om verlaging van de aardgasta
rieven voor de gezinnen. Eerder had
de PvdA al een dergelijke motie over
wogen. Het was vrijdagavond laat
nog niet duidelijk of de PSP-motie op
voldoende steun zou kunnen rekenen
omdat hij pas later bij het debat over
de aardgasprijzen aan de orde zal
komen. Een meerderheid was er wel
voor de motie van Kruisinga (een
duplicaat van die van vorig jaar),
waarin gevraagd wordt om haast te
maken met de milieuwetgeving.
1591 motie vaar D'66-voorman Ter-
touw die de regering vroeg zijn in
vloed aan te wenden om de organisa
ties van hoger en middelbaar perso
neel in te schalen bij het sociaal
óverleg, werd aangenomen.
De KVP'er Andriessen wist de steun
Tan °e gehele kamer te krijgen voor
Zeeuws nieuws op de pag.
2,4,5,7,9,12 en 13;
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pag. 1, 3 en 11;
Sport op pag. 15;
Financieel nieuws op pag.
;33;
Radio- en tv-nieuws op pag.
29.
En in de
zaterdagkrant
Voor de wekelijkse inter-
view-serie 'Inter' spralc
Kees van der Maas dit-
maal met dr. J. M van
Daal uit Goes, 25 jaar
longarts in Zeeland.
Colby brengt de CIA
dichter bij de mensen';
stemmen uit de Kerken.
Sjnerdiek drie jaar na de
herindeling. Ben Jansen
hoe inwoners van
an Thoolse dorp denken
over het leven in deze
gemeenschap.
Boek en Bibliotheek',
Zeeuwse boekenweek '74.
Zeeland te boek; Letter-
Kundige kroniek van
Kans Warren.
Poppraet;
Schaken, dammen, brid-
Se. hengelrubriek.
pag. 23:
Pag. 25:
zijn motie waarin van de regering
wordt gevraagd ervoor te zorgen dat
de Europese Unie uiterlijk in 1980 een
feit wordt. Met, deze uitspraak wil de
tweede kamer de regering steunen in
haar streven de regeringen van de
EEG-landen te overtuigen van de
noodzaak van een politieke eenheid in
Europ:Daartoe zou het Europese
parlement rechtstreeks gekozen moe-
(Zie slot pagina 3 kolom 3)
DEN HAAG De algemene poli
tieke en Jinanei'éle beschouwingen.
Even nakaarten tijdens de mid
dagpauze. Op de foto van links
naar rechts: minister Boersma.
premier Den Uyl en minister Van
Agt.
DEN HAAG (ANP) Aan het slot van
de algemene politieke en financiële be
schouwingen heeft de tweede kamer
afgelopen nacht de motie-Schouten
aangenomen, waarin de regering wordt
gevraagd in de begroting-1875 uitga
venbeperkingen van enige honderden
miljoenen op te nemen. Dit bedrag
moet worden besteed aan een zelfstan
digenaftrek en aan een bijdrage aan
het algemeen kinderbijslagfonds.
Deze motie werd aanvaard met de
stemmen vóór van de fracties van
(Zie slot pag. 3 kol. 1
HUYTON. ENGELAND Pre
mier Wilson van Engeland in ver
schillende gemoedstoestanden, tij
dens het luisteren vaar de verkie
zingsuitslagen in zijn eigen dis
triet. waar hij overtuigend won.
(Van onze correspondent).
LONDEN De nieuwe Labourregering van premier Harold Wilson zal over een meerderheid van
niet meer dan drie zetels in het 635 zetels tellende Lagerhuis beschikken. De partij ging in de don
derdag gehouden verkiezingen 20 zetels vooruit. Van de opgekomen kiesgerechtigden stemde 39,7
procent op de Labourpartij dat is" het laagste percentage dat de regeringspartij in de afgelopen
eeuw haalde.
Premier Wilson verscheen onder
luid handgeMajp vrijdagmiddag in het
hoofdkwartier van zijn partij om er
te verklaren dat de uitkomst hem
weliswaar niet al te. gunstig voor
kwam, maar dat hij van plan was
met vaste hand de plannen te gaan
doorvoeren die in het verkiezingnma-
nifest van de partij staan opgesomd.
De premier verklaarde bovendien dat
hij van de oppositie niet veel last zal
hebben, omdat zij uiterst verdeeld is.
Wilson kondigde voor maandag een
radio- en televisietoespraak aan, waar
in hij zijn plannen voor denaaste
toekomst uiteen zal zetten.
Tijdens de rede, waarin de premier
de overwinning bevestigde, begon een
alarmbel te klingelen en enige minu
ten later werden de aanwezigen onder
de dreiging van een bomalarm uit het
Labourhoofdkwartier verwijderd. Wil
son en zijn vrouw werden door detec
tives omringd en via een zijdeur uit
de zaal geleid, waarin het de bedoe
ling was geweest dat de partijleider
er met zijn helpers enige genoeglijke
momenten zou doorbrengen onder het
genot van spijs en drank- De bom
ontplofte niet, maar het feest werd
niet, hervat.
Aan de overkant van de straat be
vindt zich het conservatieve hoofd
kwartier, waar de verslagenen in de
strijd inmiddels hun wonden likten.
De conservatieven vane ex-premier
Heath behaalden 27 zetels. Dat bete
kent dat ze er 20 op achteeruit gingen.
Het stempercentage beedroeg 36,1 pro
cent.
Liberalen
Kort na Wilsons overhaaste vertrek
uit zijn hoofdkwartier verscheen op
positieleider Heath in het conservatie
ve kamp, maar hij weigerde een ver
klaring af te leggen. Van bevoegde
zijde binnen de partijleiding werd te
verstaan gegeven dat Heath de ko-
mende dagen bij zichzelf te rade zal
gaan over zijn persoonlijke situatie.
Het wordt op het ogenblik minder
waarschijnlijk geacht dat de oud-pre
mier het roer van de partij uit han
den zal geven. AUe dondeerdag geïnter
viewde conservatieve topfiguren voor
zagen dat Heath zou aanblijven.
LIBERALEN
De grootste tegenslag hadden de
liberalen van Jeremy Thorpe te incas
seren. Zij zakten van 12 op 11 zetels
terug, in plaats van een doorbraak te
forceren die de twee traditionele gro
te partijen als een wig uit elkaar had
dienen te drijven. Rond 18 procent
van de kiezers bracht zijn stem uit op
de liberalen. Een schrijnende conse
quentie van het Britse districtenstelsel
is dat de conservatieven, op wie twee-
(Zie slot pagina 3 kolom 2)
(Van onze parlementaire
redactie).
DEN HAAG Minister Lubbers
heeft de tweede kamer vrijdag
meegedeeld dat de oliemaat
schappijen Shell en Esso volgend
jaar 300 miljoen gulden meer
zullen ontvangen aan aardgas
baten dan dit jaar. De minister
heeft niet aangegeven hoeveel
van die 300 miljoen een gevolg
is van de stijging van de ener
gieprijzen en hoeveel van de toe
neming van de produktie. Wel
heeft hij verklaard dat van de
Zie slot pagina 3 kolom 5
STEMMIGE BIJEENKOMST
IN STATENZAAL VAN
MIDDELBURGSE ABDIJ
MIDDELBURG Er zijn in
Zeeland nog teveel gemeenten
die of in het geheel geen biblio
theekvoorziening kennen of een
bibliotheekvoorziening die veel
te wensen overlaat. Tot die'uit
spraak kwam gedeputeerde A.
L. van Geesbergen vrijdagavond
in de Statenzaal van het. Abdij
complex, toen hij de 'Zeeuwse
boeken- en bibliotheekweek'
opende. De heer Van Geesber
gen constateerde daarbij overi
gens, dat er de laatste decennia
in Zeeland gote verbeteringen
tot stand zijn gekomen op het
gebied van de bibliotheekvoor
ziening. Hij dacht daarbij onder
-meer aan de bibliobus, die tot
vijf jaar geleden onbekend was
in Zeeland. Nu rijden er zes van
dergelijke bussen rond om het
boek op het platteland 'aan de
man te brengen'.
De bijeenkomst in de statenzaal, ge
organiseerd door de Zeeuwse biblio
theken en boekhandels, droeg een bij
zonder stemmig karakter. Het gespro
ken woord werd afgewisseld met mu
ziek van het bekende Quantz-ensemble.
vier docenten van de Zeeuwse Muziek
school, die de strijd met de slechte
akoestiek van de statenzaal met glans
wonnen. Het ensemble, met Bram Beek
man aan clavecimbel, Marinus Hille-
brand cello, en Ferenc Hutyra en Dick
Boon met traverso en blokfluit voer
de enkele werken uit van Telemanu
en Quantz en die uitvoering was van
een gehalte, dat groot respect afdwong.
De kwaliteit van dit optreden was re
presentatief voor het niveau van dit
'openingsceremonieel', waarin de spre
kers zich beperkten tot markante, kern
achtige uitspraken tot de lancering van
de Zeeuwse boeken- en bibliotheek-
week, met tal van eerder gemelde
activiteiten. Zo kon gedeputeerde
Van Geesbergen constateren, dat Zee
land de enige provincie in Nederland
is waarin ook andere dqn alleen open
bare bibliotheken deelnemen aan de
bibliotheekweek. In Zeeland neemt na
melijk ook de provinciale Bibliotheek
van Zeeland deel, de Technische Biblio
theek Zeeland en de Zeeuwse Centrale
Muziekbibliotheek. 'Het is dacht ik',
aldus de heer Van Geesbergen, 'wel
eens goed dat wij ons bij gelegenheden
als deze realiseren, welk een veelzij
dige bibliotheekvoorziening wij Zeeu
wen bezitten'.
Kostuums
werd een luister- en kijkspel door een
schouw van Zeeuwse kostuums, waar
bij mevrouw A. Polderdijk uit Hein-
kenszand voor de deskundige toelich
ting zorgde. Men zag allerlei variëtei
ten, stadia en streekeigen details van
de Zeeuwse klederdracht en dit ge
heel, waarin kinderen in oude, verge
ten, kledij elementen van vertedering
aandroegen, sloot weer aan bij het ge
schenk van de Zeeuwse boekenweek,
dat de boekhandels in de komende
week cadeau geven, een map van acht
tien kleurprenten van oude Zeeuwse
klederdrachten.
Het was de heer P. A. C. Bikker, die
als voorzitter van de Nederlandse Boek
verkopersbond afdeling Zeeland de
heer Van Geesbergen hiervan het pre
sent-exemplaar aanbood. Tevoren had
de heer Van Geesbergen het een bij
zonder gelukkige omstandigheid
noemd. dat de bibliotheken en de boek
handels in de komende week van het
boek de handen ineen hebben gesla
gen.
Letterlijk zei hij: .Daarom is het ook
zo zinvol, dat in Zeeland boekhandel
en bibliotheek elkander gevonden heb
ben en gezamenlijk optrekken tijdens
de bibliotheekweek.'
Over het financieel functioneren
de bibliotheken zei hij: 'Het is
op heden toch altijd nog een moeilijke
zaak, dat het rijk wel de voorwaarden
stelt, waar een bibliotheek aan moet
voldoen, maar de financiering voor
een onevenredig groot deel aan de ge
meenten en provincie overlaat. Aan
de andere kant wil ik nog wel eens
beklemtonen, dat een werkelijk goed
bibliotheekvoorziening in onze pro
vincie alleen tot stand kan komen in
de vorm van een bibliotheekgemeen
schap'.
Tevoren had gedeputeerde Van Gees
bergen opgemerkt, dat men veel moes
missen als er geen bibliotheekvoorzie
ning in de directe omgeving is. 'In
het geheel van de sociaal-culturele
voorzieningen wordt de bibliotheek
niet voor niets beschouwd als een ba
sisvoorziening, in het bijzonder voorj
de durende vorming of permanente j
educatie". Filosoferend over het wezen
Zie slot pagina 4 kolom 5
[n de begroting van bet
ministerie van volks-
huisvesting en ruimtelijke
yvl ordening voor volgend Jaar
wordt een opmerking go-
I „j maakt over de 'oriënte-
ringsnota ruimtelijke orde
ning' die waard is om vandaag te wor
den geciteerd- Zoals bekend is die be
wuste nola eind vorig Jaar uitgeko
men: ze bevat de achtergronden, uit'
gangspunten en beleidsvoornemens
van rie regering inzake de ruimtelijke
ordening. Dat is nogal wat: ruim hon-
derdtwintig pagina's niet altijd even
makkelijke lectuur, waarin heel veel
overhoop wordt gehaald en gewijzigd
vergeleken bij vroeger. Maar daan-oor
is het dan ook een 'oriënterings'-nota:
ze zal worden gevolgd door nog twee
delen, waarvan er één zal zijn gewijd
aan de .spreiding en de verstedelijking
en één de vraagstukken aan de ór
de zal stellen van "het landelijk ge
bied'. Het eerste deel deze oriönte-
ringsnota is nu een kleine tien
maanden her en der In het land in
bespreking en daarover wordt in de
begroting van volkshuisvesting de in
de aanhef van deze beschouwing be
doelde opmerking gemaakt. Deze na
melijk: „De nota biedt tie gelegen
heid een brede algemene dLscussie te
voeren over de achtergronden en uit-
gangspunten van het te voeren ruimte
lijk beleid alvorens dit in de volgen
de delen nader wordt uiteengezet en
geconcretiseerd". Deze zin moet thans
hier worden geciteerd omdat gisteren
een brief over dit alles van gedepu
teerde staten is verschenen.
We hebben namelijk niet de indruk
dat deze brief gericht aan de
staten van Zeeland een diepgraven
de bijdrage is tot de brede algemene
discussie waarop men ten aepartemen-
te kennelijk zoveel prijs stelt. De
brief van gedeputeerden valt in twee
delen uiteen: in het eerste wordt een
summiere samenvatting gegeven van
de nota, in het tweede deel wordt in
gegaan op een viertal piraten. Het gaat
om de volgende vier. bevolkingsprog
noses, spreidingsbeleia, kleine kernen
en tweede woning. Niet veel. Boven
dien is de behandeling ook hier ui
terst summier. Gedeputeerden gaan
namelijk niet verder dan een aandui
ding van hun standpunt om ten slot
te provinciale staten voor te stellen
'met het vorenstaande in te stemmen
en een en ander ter kennis van de mi
nister te brengen'. Terwijl toch de
oriënteringsnota heel wat meer be
vat dan deze vier punten: zij stelt in
feite een nieuw
ruimtelijk orde
ningsbeleid voor.
frontlijn
op een
beleidsfilosofie die
afwijkt van wat er
in het verleden als uitgangspunt
werd aangenomen. Tevens is de no
ta een belangrijk onderdeel van het
regeringsbeleid als geheel, waarop
weer andere beleidsvoornemens
worden afgestemd. De pas versche
nen energienota bijvoorbeeld gaat
van dezelfde filososie uit als het stuk
van minister Gruijters en men mag
aannemen dat de onlangs aangekon
digde nota economische structuur
op dezelfde golflengte zal zijn afge
stemd. In ieder geval zijn er twee vra
gen waarop men met name óók in
de Zeeuwse politiek een antwoord zou
willen horen, namelijk: is men het
hier met deze beleidsfilosofie eens
ook voor zover het Zeeland betreft?
En voorts: welke opstelling is vanuit
een provinciaal standpunt gewenst ten
aanzien van de manier waarop de re
gering haar beleidsdoelstellingen wil
realiseren.
Over beide punten is in Zeeland al
nagedacht en gediscussieerd- Zo
heeft onlangs de stichting Zeeland een
aantal stellingen aangeboden aan de
raad van advies voor de ruimtelijke
ordening, welke het resultaat waren
van enkele regionale gespreksgroepen.
Gedeputeerden maliën daarvan welis
waar melding, maar gaan niet in op
de inhoud van deze stellingen: of het
college het er mee eens is blijkt in
geen geval. Voorts heeft de provincia
le planologische dienst enkele maan
den geleden Uitvoerig gerapporteerd
over een aantal algemene aspecten
van de nota. met name ook over de
centralistische gedachten die er aan
ten grondslag liggen. Gedeputeerden
gaan echter niet verder dan de mede
deling dat over deze kwestie met de
minister is gesproken. De statenleden
die er meer over willen weten kunnen
een aantal stukken ter griffie inzien:
ze liggen d3ar ter inzage. Maar nog
maals: uit de brief van gedeputeerden
aan provinciale staten kan men niet
gewaar worden hoe het college zelf
over deze dingen denkt. Het zwijgt
zowel over de beleidsfilosofie als over
de uitvoering van het beleid, evenmin
gaat het uitvoerig in op de vraag of
het huidige Zeeuwse beleid past in de
nieuwe opvattingen van de regering.
Wat zullen de staten daar tegenover
stellen? Zullen zij zich wei geroe
pen voelen deel te nemen aan de bre
de discussie, waarover de nieuwe be
groting van volkshuisvesting en ruim
telijke ordening spreekt? Zullen zij
die stukken in hun beschouwingen be
trekken die gedeputeerden voor hen
ter inzage hebben gelegd zonder dat
dit college zelf daarover een mening
gaf? In dat geval kan men verwachten
dat er andersoortige uitspraken uit de
bus zullen komen dan wat nu gedepu
teerde staten hebben opgeschreven.
Het lijkt er nu op alsof men het col
lege de blauwdrukken in handen
heeft gegeven van een geheel nieuw
en opzienbarend bouwwerk met ver
zoek daarover nu eens een mening te
geven. En dan komt die mening: „Let
er op dat de achterdeur niet kiemt en
dat er geld beschikbaar is voor men
sen die in kleine kamers willen wo
nen". Is een dergelijke reactie voor
Zeeland niet al te mager?
