C
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
„MEER DOEN VOOR
BEDRIJFSLEVEN"
Voor miljoenen
schade door
brand AKZO
Vijf ton voor hulp Honduras
Twee Sasse suikerfabrieken voorzien
een uiterst korte bietencampagne
DE JAGER
Waarschuwingen
in VN voo
economische crisis
Rockefeller doet
opgave van zijn
rermogen
'KETTINGBOTSING' TREINEN IN AMSTERDAM
Toch
groei
Pagina 2
j]7e jaargang - no. 224
Dinsdag 24 september 1974
DEMONSTRATIE
GRASMAAIERS
zi« pog. 1
PvdA en de
defensie
v..
ftuntlijn
willen niet ver-
/and.tag begint in de twee
kamer het langver-
\n'Jè$Sï wacht® debat over de de-
r^/Yl fensienota: minister Vrede-
-4 ling ontmoet de apponltlo.
ij De oppositie? Na het afgelo-
pen weekeinde heeft het er
meer van weg dat de minister in eer
ste instantie zijn eigen partijgenoten
zal ontmoeten. Zaterdag is er namelijk
in de partijraad van de PvdA nogal
wat gebeurd: op het nippertje kon
worden verhinderd dat dit adviescol
lege van de PvdA een motie aannam,
waarin van de tweede-kamerfractie
werd geelst dat zij de defensiebegro
ting van Vrede ling zou verwerpen. Bo
vendien werd een aantal uitspraken
aanvaard, die dwars ingaan tegen het
geen deze bewindsman in zijn nota al.s
defensiebeleid heeft uitgestippeld. Al
les bij elkaar een opvallende gang van
zaken. Inmiddels ls er van PvdA-kant
op gewezen dat deze partijraad slecht.-,
een adviserende stem heeft, zodat de
kamerfractie in geen enkel opzicht
door deze uitspraken is gebonden. Dat
neemt echter niet weg dat de opvat
tingen die zaterdag via de partijraad
naar buiten zijn gekomen, een duide
lijke stem hebben binnen de PvdA, zo
duidelijk dat ze in een reeks uitspra
ken zijn vastgelegd. Daar kan men niet
omheen.
Enkele conclusies zijn onvermijdelijk.
In de eerste plaats dat binnen de
PvdA invloedrijke groepen kenne
lijk een geheel ander defensiebeleid
willen dan op dit ogenblik door de
PvdA-minister van defeasie wordt ge
voerd. Dat betekent dat voor de an
dere regeringspartijen met name
KVP en AR de betrouwbaarheid
van de PvdA als coalitiepartner in het
geding komt. Dit defeasiebeleid ls na
melijk niet zomaar uit de lucht komen
vallen, maar is tot stand gekomen on
der de directe verantwoordelijkheid
van een socialistisch minister tijdens
langdurig kabinetsberaad. Derhalve: ka
binetsbeleid. In de afgelopen maanden
is duidelijk ge-worden dat KVP en AR
groot belang hechten
aan het defensiebe
leid en er tevens
van uitgaan dat de
doelstellingen van
de defensienota mi
nimale eisen zijn. Zij
der terug. Als nu de PvdA de defensie
nota of de begroting van Vredeling
niet wil accepteren, dan kan dit het
einde van de huidige coalitie beteke
nen met als onvermijdelijk gevolg een
regeringscrisis. Men mag dan ook ver
wachten dat met name AR en KVP
tijdens het defensiedebat deze week
de PvdA-fractie om duidelijkheid zul
len vragen: het gaat namelijk om een
essentieel onderdeel van 'net regerings
beleid.
Een tweede conclusie: de verdeeld
heid binnen de PvdA over de de
fensieparagraaf kan ook in de toe
komst tot onzekerheid leiden binnen
het regeringskasteel, om deze oude uit
drukking nog weer eens te gebruiken.
De andere regeringspartijen zullen na
melijk de gebeurtenissen binnen de
PvdA argwanend blijven volgen, zich
daarbij steeds de vraag stellend: blijft
zij een betrouwbare partner of nie*.
Weliswaar zal men zeker vertrouwen
hebben in de fractie van de PvdA en
in de ministers van deze partij, maar
om hen gaat het niet in ae eerste
plaats. In het geding is namelijk of
deze groep ook tijdens de nog reste
rende rit de volledige steun krijgt van
de achterban in de eigen partij. Als die
achterban bij herhaling duidelijk
maakt en eigenlijk Ls dat zaterdag
gebeurd dat men het zelfs niet eens
is met de eigen minister en dat men
op een of meer essentiële onderdelen
van het kabinetsbeleid een andere
koers wil, ongeacht ae gevolgen, dan
is inderdaad blijvend de betrouwbaar
heid van de PvdA als partner in het
geding.
Een regeringspartij inclusief haar
adviescolleges heeft een veel
smallere marge dan de oppositie,
vooral als het gaat om dat deel van
het beleid dat in overleg met de coa
litiepartners is tot stand gekomen.
Binnen de regeringspartijen moet men
steeds weer bij allerlei uitlatingen
en uitspraken denken aan de conse
quenties: voor het kabinet, voor de
verhoudingen in de kamer, voor de
verhoudingen in de nationale politiek
vooral. De vraag is bijvoorbeeld inte
ressant wat op dit ogenblik de gevol
gen van een kabinetscrisis zouden zijn:
een terugkeer naar de vorige coalitie
zou niet uitgesloten wezen. Is dat wat
de partijraad van de PvdA wil? Het
lijkt er op dat dit college heeft gehan
deld alsof het alleen op de wereld is.
Dat is echter niet het geval: er zijn
meer partijen. Er zijn zelfs meer rege
ringspartijen.
NEW YORK (RTR-DPA) De Ame
rikaanse minister van buitenlandse
zaken, Henry Kissinger, heeft maan
dag in de VN gewaarschuwd voor een
grote economische wereldcrisis. Hij
eiste indirect van de olielanden de olie
prijzen te verlagen.
Hij waarschuwde dat de wereld voor
terugkeer van ongebreideld economisch
nationalisme staat zoals in de jaren
1930. Alle landen worden bedreigd door
een algemene depressie, zo zei hij.
De wereld kan de huidige hoge olie
prijzen niet meer opbrengen, laat staan
eventuele verdere prijsverhogingen.
„De prijzen van andere grondstoffen
zullen onvermijdelijk in een eindeloze
terecht komen."
ADVIES ECONOMISCHE DESKUNDIGEN SER:
Van onze redactie economie)
HAAG De commissie van economische deskundigen van de Sociaal-Economische Raad is na
tstudering van de miljoenennota tot de conclusie gekomen, dat het kabinet meer voor het be-
jijfsleven moet doen dan in de rijksbegroting wordt voorgesteld. Bovendien stellen de deskundigen
tor, dat de regering binnen de overheidsuitgaven een verschuiving tot stand moet brengen ten be-
van de werkloosheidsbestrijding.
economen hebben daarbij vooral
y oog op de bestrijding van de
jimcturele werkloosheid, de voort-
panda inflatie en als gevolg van de
Lêcrisis de onevenwichtige internati-
jale economische situatie. Overigens
pn de commissie van deskundigen
ït door de regering voorgestelde be
ad onderschrijven.
De deskundigen zijn van mening,
Êt voor de bestrijding van de struc-
-jrele werkloosheid gerichte maatre
gelen nodig zijn. Over de daartoe
aangekondigde maatregelen zal
Raad voor de Arbeidsmarkt een
deel geven.
Als concrete maatregelen ter onder
steuning van het bedrijfsleven en ter
bestrijding van de werkloosheid advi
seren de deskundigen kredietgaranties
en rentesubsidies ten behoeve van de
herstructurering van bedrijfstakken
en andere maatregelen ter versterking
van de industriële structuur.
GROOT ALARM OP ROZENBURG
JOZENBURG Een korte maar zeer felle brand heeft voor mil-
jjenen schade gezorgd bij het chemisch bedrijf Konam op Rozen-
'arg. Een woordvoerder van Akzo-zoutchemie, waarvan dit be-
Èfijf een onderdeel is, zei maandagavond: „We schatten dat de
«lade op zijn ernstigst tussen de 5 en 10 miljoen gulden be
te brand brak uit om tien over
Hf negen in de butanolfabriek. Er
keft zich geen ontploffing voorge-
aan. Wel hadden de vlammen een
imvang van 60 a 70 meter. Na bijna
tree uur was de brandweer het v
reester.
Butanol is een produkt, dat wordt
pleverd aan de verfindustrie, waar
het gebruikt als oplosser. Het
WASHINGTON (RTR) Nelso- Roc-
icfeller, kandidaat voor het Ameri-
hanse vice-presidentschap, heeft
caandag gegevens bekend gemaakt
irer zi,jn immense fortuin. In een
raidaring voor de senaatscommissie,
lie zijn benoeming moet goedkeuren,
Stooft Rockefeller dat hij zijn aande-
>n zal onderbrengen in een zoge-
aamd 'slapend fonds'.
Rockefeller vice-president is
H dit 'slapend fonds' ertoe moeten
renen dat zijn financiële belangen
ïet in conflict komen met zijn ver
lichtingen als vice-president,
hzijn verklaring schrijft Rockefeller
a zijn vrouw en hij voor 12.794.376
foliar aandelen bezitten in 49 maat-
réappijen. Zijn totale fortuin be-
riagt volgens zijn opgave 62.581.013
foliar. Ruim de helft daarvan is de
(schatte waarde van zijn omvangrij-
b kunstcolleotie. Dan zijn er nog
fondsen waarvan Rockefeller
leven lang het vruchtgebruik
f»ft, Volgens zijn opgave bezitten
:«e twee fondsen een kapitaal van
116.503.758 dollar.
ïsnvacht wordt dat de senaatscom
missie nog meer bijzonderheden zal
villen weten voor zij haar goedkeu-
ring geeft aan Rockefellers benoe
ming.
Tweede dode van
mtploffing b
IJsselcentrale
BEVERWIJK In het Beverwijkse
nde-Kruisziekenhuis is dit weekeinde
-• 38-jarige elektricien N. C. Bruining
tl Zwolle overleden.
Be man raakte medio september ern-
gewond bij een ontploffing in het
toogspanningsgedeelte van de IJssel-
«ntrale te Hengelo. Een collega van
b elektriciën werd bij deze ontplof-
op slag gedood.
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4, 5, 6,-7 en 8.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 11.
Sport op pagina 9.
Radio en t.v. op pagina 10.
Financieel nieuws op pag. 13.
ontstaat uit een reactaeproces waarin
protyleen de grondstof is. De brand
brak uit in de reactiesectie van dit
zes jaar oude bedrijfsonderdeel.
Op het bedrijf zelf veroorzaakte de
brand geen persoonlijke verwondin
gen. Er waren enkele tientallen men
sen aan het werk. Volgens Akzo-zout
chemie is-- er verder geen gevaar ge
weest voor de ontsnapping van ge
vaarlijke stoffen. Wel hebben deskun
digen van Rijnmond voor de zeker
heid luchtmonsters genomen, omdat
het bedrijf vrij dicht bij de bebouwde
kom van Rozenburg ligt.
Beeld van de brand bij Akzo.
Voorts beveelt de commissie van
deskundigen aan een verlaging van de
indirecte belastingen met name ten
behoeve van die bedrijven, die op de
binnenlandse markt zijn gericht.
Voorts willen de deskundigen ook een
verlaging van de werkgeverslasten
voor de sociale verzekering, waarbij
de voorkeur uitgaat naar die premies,
welke toch in de nabije toekomst
zullen worden afgebroken, zoals de
premie voor de Algemene Kinderbij
slag Wet.
De commissie ziet de globale lasten
verlichtende maatregelen voor het be
drijfsleven als voorwaarde om de
eveneens te treffen meer op de korte
termijn gerichte, specifieke maatrege
len een blijvend effect te doen sorte
ren. De economen van de SER zijn
van mening, dat juist deze maatrege
len een aanzet kunnen geven in de
richting van een vermindering van de
structurele werkloosheid en dat de
inflatie daarmee minder zal toenemen
dan men thans nog verwacht.
De commmissie tekent aan dat, wan
neer de binnenlandse bestrijding van
de inflatie meer succes zou hebben
dan in de concurrerende landen, een
adequaat intern en extern monetair
beleid geboden is om geen al te grote
spanningen in de exportsector te doen
ontstaan. In aanmerking genomen de
reële mogelijkheid van een enigszins
recessieve wereldmarkt, behoeft ech
ter voorlopig voor dergelijke excessie
ve spanningen minder te worden ge
vreesd dan in eerdere rapporten van
de commissie wel tot uitdrukking is
gebracht. De commissie van
economische deskundigen bestaat uit:
prof. dr. D. B. J. Schouten, voorzitter,
prof. C. de Galan, prof. dr. C. Goed
hart, drs. v. Halberstadt, prof. dr. W.
Hessel en prof. dr. F. de Roos. Als
adviseurs zijn aan de commissie toe
gevoegd prof. dr. C. A. van den Beid
en prof. dr. G. A. Kessler.
ÉÉN LICHTGEWONDE, WEINIG MATERIËLE SCHADE
UTRECHT (ANP) Bij een botsing
tussen de Intercitytrein Zandvoort -
Maastricht en de trein Amsterdam -
Rotterdam via Gouda is maandagmor
gen een lichtgewonde gevallen, terwijl
enkele andere passagiers builen en
schrammen opliepen.
Het ongeluk gebeurde tussen de stati
ons Muiderpcort en Amstel in Amster
dam. De materiële schade viel mee.
Beide treinen reden op hetzelfde
spoor in dezelfde richting. Ter plaat
se werd verklaard, dat de voorste
trein (met bestemming Gouda - Rot
terdam) plotseling tot stilstand kwam
doordat een luchtdrukslang voor de
remmen zou zijn gebroken. Door de
breuk ontstond een noodrem-reactie,
die de remmen blokkeerde. Kennelijk
reed op dat moment de intercity
Zandvoort - Maastricht hetzelfde
seinblok in. Volgens omwonenden
remde deze trein nog af, maar botste
daarna met. de voorzijde op de achter
ste wagon van de stilstaande trein.
Het geschiedde met geringe vaart.
Rond half drie is het treinverkeer
over beide sporen hervat. De oorzaak
van de treinbotsing is nog niet met
100 pet zekerheid vastgesteld, maar
het schijnt volgens de NS vrijwel
zeker te zijn dat een seinwachter
abusievelijk heeft aangenomen dat de
trein Amsterdam - Rotterdam het sta
tion Amstel al was binnengelopen en
het seinlicht op groen heeft gezet.
Foto boven: via een Magirusladder
wordt een gewonde naar de straat ge
bracht.
Foto rechts: de beschadigde neus van
KAMERLEDEN VRAGEN MILITAIREN TE STUREN
DEN HAAG (ANP) Vooruit-1
lopend op officiële verzoeken
om Nederlandse hulp heeft de
minister voor ontwikkelingssa
menwerking drs. J. P. Pronk
een bedrag van 500.000 ter be
schikking gesteld voor hulpver
leningsactiviteiten in Honduras.
De helft van dit bedrag wordt
via het Nederlandse Rode Kruis
besteed. De resterende 250.000
komen ten goede aan de hulpac
tiviteiten van de rampenhulpor
ganisatie van de VN, aldus het
ministerie van buitenlandse za
ken.
Het Nederlandse Rode Kruis heeft
voorts maandag vooruitlopend op
bijdragen van de Nederlandse bevol
king 25 000 overgemaakt naar
het Rode Kruis in Genéve. Het giro
nummer 22000 van het Rode Kruis
staat, open voor giften bestemd voor
Honduras. De WD-kamerleden Waal-
kens, 'Keja. Ploeg en De Koster heb
ben minister Pronk (ontwikkelingssa
menwerking) gevraagd te bewerkstel
ligen dat een contingent Nederlandse
militairen hulp kan gaan verlenen in
het rampgebied van Honduras. Vol
gens de kamerleden moet de minister
op de kortst mogelijke termijn hier
over contact opnemen met zijn ambt
genoot van defensie. Reddingsploegen 1
waren maandag nog steeds bezig metj
de verbranding van de slachtoffers j
van de orkaan Fifi om te voorkomen j
dat ziekten zullen uitbreken. Intussen
zijn de eerste vluchtelingen de terug- j
reis naar hun verwoeste steden enj
dorpen al weer begonnen. Volgens j
functionarissen zijn in Honduras licha
men van zeker 5000 slachtoffers ge
vonden. Zij verwachten echter dat dit.
dodental zich zal verdubbelen. De or- j
kaan, die donderdag snelheden van j
175 tot 210 kilometer per uur bereik
te, heeft 150.000 mensen uit hun hui
zen verdreven, het overgrote deel van
de banenoogst vernield en de steden
Choloma, Omao en Trujillio vernield.
De hevige regens en het vloed water
heeft de Ulua-vallei van San Pedro
Sula tot de kust in een groot meer
veranderd dat op sommige punten-
meer dan 30 km breed is. Duizenden
mensen zitten nog op daken of in
bomen, wachtend op hulp, er zijn
echter niet genoeg helikopters en
brandstof.
Volgens de schattingen bedraagt de
schade in het gebied rond San Pedro
Sula alleen al 1,8 miljard dollar.
LAGERE OPBRENGST PER HECTARE
SUIKERGEHALTE OOK
LAGER DAN IN 1973
SAS VAN GENT De beide Se
suikerfabrieken CSM en Suiker
Unie hebben maandag het startsein
gegeven voor de bietencampagne '74.
Ondanks storm en regen werden op
die eerste dag al lieel wat bieten
aangevoerd. Voor de CSM was het
voldoende om maandagmiddag al de
fabriek op te starten, de Suiker Unie
begint pas woensdag met de verwer
king van de bieten. Beide fabrieken
verwachten een in vergelijking met
vorig jaar vrij korte campagne: 11
tot 12 weken. Dat betekent dat voor
half december alles zal zijn opge
ruimd.
Deze prognose berust niet op de ver
mindering van het bietenareaal, maar
op de verwachte lage opbrengst per
hectare. In 1973 ook al geen den
derend jaar rooide men op iedere
hectare ongeveer 47 ton bieten, nu
zijn de verwachtingen nog lager ge
spannen: 40 tot 45 ton per hectare.
Debet aan de slechte opbrengst is in
de eerste plaats het koude en droge
voorjaar, waarin vooral de bieten en
de uien maar slecht uit de grond
kwamen. Later werden in heel Zuid
west-Nederland talrijke percelen ooki
nog getroffen door de vergelingszdek-
te, die de groei ook afremt. De bieten-1
telers hoeven er niet op te rekenen
dat een hoog suikergehalte iets zal
goedmaken van de lage opbrengst.
Deskundigen voorspellen een percenta
ge suiker van 15 tot 15,5 en ook dat
blijft achter bij vorig jaar toen men
gemiddeld nog op zestien procent uit
kwam. De Sasse suikerfabrieken zul
len samen ongeveer 500.000 ton bieten
verwerken. De Steker Unie heeft be
cijferd dat men rond de 242.000 ton
zal uitkomen, de CSM houdt het op
250.000 ton. Voor beide fabrieken be
tekent dat een vermindering ten op
zichte van vorig jaar. Suiker Unie en
CSM werken allebei met ongeveer
hetzelfde personeelsbestand als vorig
jaar. De CSM heeft tijdens de cam
pagne 200 man in dienst (ruim 100
mensen werken er het hele jaar
door), de Steker Unie heeft 240 men
sen nodig (waarvan 80 'vast') om de
campagne te overbruggen.
Op het technische vlak zijn er al
evenmin grote veranderingen te ver
wachten. De Suiker Unie heeft de
kinderziektes, waarmee het nieuwe
aanvoersysteem vorig jaar kampte,
uit de wereld geholpen. De CSM
neemt dit jaar een nieuwe kantelin-
stallatie in gebruik, zodat de netten]
niet meer nodig zijn bij het lossen.
De moderne losmethode leidt er bij de1
fabrieken toe dat steeds minder trac-j
toren en steeds meer vrachtauto's de
bieten aanvoeren.
Op de foto: maandag zijn in 5
Gent de eerste suikerbieten
'74 aangevoerd.
