PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PZC
BOEREN ONTEVREDEN
OVER MAATREGELEN EEG
Streekziekenhuis in kanaalzone en
behoud functies Hulst en Oostburg
Knottnerus: weer acties op komst
Dinsdag a.s. gesprek
centraal akkoord
Nog geen beslissing verzoek
om nitievering van Japanners
Ford wil gesprek
mei Breznjev
Atlete
knibalster
Pag. 25
jl7e jaargang - no. 222
Joterdag 21 september 1974
JEN HAAG, BRUSSEL, PARIJS CGPD, ANP, DPA) De Neder-
jndse, Belgische en Franse boerenorganisaties zijn zeer ontevre-
jen over het resultaat, dat de EEG-ministers van landbouw vrij-
fegmorgen om half zes in Brussel bereikt hebben. In het hoofd-
twartier van de Gemeenschap werd overeengekomen, dat de land-
fluwprijzen per 1 oktober met gemiddeld 5 procent verhoogd
«Den worden.
Ook de organisatie van boerenbonden in de Europese gemeen-
cjiap (COPA) verklaarde teleurgesteld te zijn over het besluit
an de Europese ministerraad.
3e COPA liet weten dat het besluit volstrekt niet ver genoeg gaat
de sterke daling van het boereninkomen op te vangen en het
f,rouwen van de boeren in de Europese gemeenschap te her-
|Uen.
D, Knottnerus, voorzitter van het
udbouwschap, verklaarde desgc-
asd dat hij de resultaten van Brus-
d had bekeken en dat er positieve en
yntieve punten inzitten. „Het totaal
iat echter door naar de negatieve
aldus ir. Knottnerus. Hij kon-
IAWORSKI WIL
iNDERZOEK
GEZONDHEID
«XON
I1SHINGTON (AFP-UPI) De spe-
•i'e aanklager in de Watergate-affai-
Leon Jaworslri, heeft de federale
iter John Sirica voorgesteld na te
a of de gezondheidstoestand van
Bird Nixon van dien aard is, dat
kind-president niet als getuige kan
:pden in het op 1 oktober begin-
sf; proces tegen zes voormalige
tdserkers van het Witte Huis, Ja-
ral heeft donderdag Nixon als ge-
iaicharge gedagvaard.
t ffband met berichten over de
éi» gezondheidstoestand van de
president vindt Jaworski het
snakelijk te weten wat er van
h berichten waar is om niet de
te te lopen dat hij de zaak tegen
ïïs Watergate-verdachten moet uit-
Ülen.
OPROEP REGERING VERWACHT
(Van onze redactie economie)
EN' HAAG Dinsdag a.s. komt de
«hting van de Arbeid bijeen voor
o eerste gesprek over een eventueel
w 1975 te sluiten centraal akkoord
sen werkgevers en werknemer-s.
ens deze eerste bijeenkomst, die
overleg zal openen, zal naar
oidt verwacht de regering een
loep doen op partijen hun bereid-
öd te tonen om een overeenkomst
el afspraken over het arbeidsvoor-
ürdenbeleid te sluiten.
De verwachtingen ten aanzien van
slagen van het overleg zijn echter
if gunstig. Met name van onderne-
srszijde is wat dit betreft de atgelo-
weken herhaaldelijk negatief gere
id. De centrale (industriële)
"kgeversorganisaties vinden dat de
ïomensnivellering niet nog verder
wt gaan dan al is gebeurd. Op dit
digde aan, dat er op korte termijn
nieuwe acties van de boeren te ver
wachten zijn. Of dat harde acties zullen
worden, wilde hij nog niet zeggen.
Daarover zal eerst met de achterban
van gedachten gewisseld worden.
De te voeren acties zullen eerst natio
naal gericht zijn. Pas als de internatio
nale landbouworganisatie overeen
komt een gezamenlijke actie te houden,
zullen de Nederlandse boeren zich soli
dair opstellen, aldus Knottnerus. In
ieder geval zullen de boeren in Neder
land eerst hun gram gaan halen in
Den Haag. „De Troonrede is ons erg
tegengevallen. We hebben nog niet de
helft gekregen van wat we verwacht
hadden", meent de voorzitter van het
Landbouwschap. De boerenbonden
gaan zich volgende week woensdag he
raden over de te nemen stappen bij
de Nederlandse regering.
Actiecomité
Vijf procent verhoging van de Euro
pese landbouwprijzen is een lapmid
deltje, aldus de heer K. Olieman, voor
zitter van het landelijk actiecomité
van boeren en tuinders. Toch vindt hij
het nog wel een geluk dat de raad
'wijzer' is geweest dan de drie centrale
landbouworganisaties in Nederland,
die vier procent hadden gevraagd. De
Nederlandse actiecomités, waarvan
het landelijk actiecomité een overkoe
peling is, blijven vasthouden aan hun
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4, 5, 6, 7, 9 en 11.
Nieuws uit binnen- en bui-
op de pagina's 1, 3
a 13.
Sport op de pagina's 24 en
K
en televisie op pag. 27.
Financieel nieuws op pag. 29.
zaterdagkrant
„De Zeeuwen hebben het
mij heel gemakkelijk ge
maakt", zegt mr. Jan van
Aartsen bij zijn afscheid
als commissaris der ko
ningin.
Letterkundige kroniek
door Hans Warren-
TNO-keur geen garantie
voor kwaliteit;
Jan Terlouw en D"66.
Stemmen uit de kerken
'De Read Eagles': lucht-,
acrobatiek boven West-
Brabant en (soms) Zee
land.
Denksporten en Pop-
praet.
punt hebben zij forse kritiek laten
horen op de dinsdag ontvouwde rege
ringsplannen.
Ook van de kant van het midden-
en kleinbedrijf is al enkele malen
gesteld dat er geen perspectieven zijn
voor een centraal akkoord. Na het
bekend worden van de regeringsplan
nen, die bij de middenstandsorganisa
ties grote teleurstelling wekten, heb
ben de voormannen van deze bonden
opnieuw gezegd niet veel voor een
centraal akkoord te voelen.
Van regeringszijde nemen dinsdag
aan het overleg deel: premier Den
Uyl, de ministers Duisenberg (finan
ciën). Boersma (sociale zaken). Lub
bers (economische zaken) en diens
staatssecretaris Hazékamp. Voor de
vakbeweging zijn aanwezig: NVV-
voorzitter Kok, NKV-voorzitter Spit
en CNV-voorzitter Lanser. De midden
standsorganisaties zijn vertegenwoor
digd door voorzitter H. Pors van het
overlegorgaan en de agrarische onder
nemers door voorzitter Zdjlstra van
het overlegorgaan van de drie organi-
eisenpakket, waarin een driemaande
lijkse aanpassing van de landbouw
prijzen aan de kostenstijging voor
komt. De heer Olieman vindt verder
dat in de EEG de concurrentieverhou
dingen op het fiscale en sociale vlak
gelijkgetrokken moeten worden. De
Nederlandse boeren betalen nu nog
tien keer zo veel inkomstenbelasting
als hun Franse en Duitse collega's, Ook
is er verschil in concurrentiepositie
door verschil in lonen en sociale uit
keringen. Het bestuur van het landelijk
actiecomité komt maandag bijeen. La
ter in de volgende week vergadert het
hele landelijke actiecomité om zijn
houding te bepalen.
Belgis
Ook het Belgische 'groen front' is niet
tevreden over de EEG-besluiten. We
hebben 8 procent prijsverhoging ge-
eist en er is maar 5 procent uit de
bus gekomen. Dat is een ontgoochelen
de zaak, aldus de voorzitter van de
Belgische boerenbond, prof. Boon.
De Belgische boerenleider concludeer
de wel dat de koerswijziging van de
Europese commissie (die 4 pet had
voorgesteld) 'te danken is aan onze
actie'. Voor de huidige periode zijn
onze acties in ieder geval tot een eind
gekomen. Het is onmogelijk een nieu
we tussentijdse prijsherziening af te
VIADUCT
STORT IN:
15 GEWONDEN
PURMEREND Bij het instorten
van een viadukt in Purmerend zijn
vrijdagmorgen vijftien mensen ge
wond geraakt. Twee mensen zijn
zwaar gewond in een ziekenhuis in
Amsterdam opgenomen. Acht ge
wonden zijn in een Purmerends
ziekenhuis opgenomen.
Het ongeval gebeurde tijdens het
storten van beton. Er waren 35
werklieden bij betrokken. Het
aannemingsbedrijf Hegeman uit
Nijverdal, in samenwerking met
de firma Nelissen uit IJmuiden,
heeft de uitvoering van het werk.
Het viadukt is één van de vier
kunstwerken die worden aange
legd voor rijksweg 7 rondom Pur
merend.
Om tien over halfelf stortte de
derde peilerafel in. Vijftien men
sen werden meegesleurd door val
lend beton, stukken bekistinghout
en staaldraden voor de bewape-
dwingen. Het Belgische groene front,
zal zijn activiteiten nu gaan richten
op de komende (normale) herziening
van de prijzen voor het seizoekn 1975-
'76, aldus Boon.
Frankrijk
De Franse boeren hebben geen gras
laten groeien over hun verontwaardi
ging dat de negen EEG-ministers hun
slechts een verhoging van 5 procent
van de prijzen in het vooruitzicht
hebben gesteld.
Parijs had 8 procent geëist, waartegen
naast de Bondsrepubliek vooral
ook Nederland (tot diepe teleurstelling
van de Fransenzich in Brussel heeft
verzet.
De Franse boeren hebben onmiddellijk
alweer met het blokkeren van de wegen
en andere directe acties gedreigd, om.
intussen van de regering te eisen het
verschil tussen die vijf en die acht pro
cent bij te passen. Met die eis is een
bedrag van drie a vier miljard franc
gemoeid, die de regering door de
inflatie toch al zo. zwaar in de knel
Zie slot pagina 3 kolom 5)
Ingaan tegen
de tijdgeest
WASHINGTON De Amerikaan
se president Gerald Ford heeft
vrijdag de benoeming van een
nieuwe perschef bekendgemaakt,
als opvolger van J. F. Terhorst, die
na de gratieverlening aan ex-prein
dent Nixon op 8 september aftrad.
Hel is de 40-jarige Ron Nessen,
zen correspondent van het Ameri
kaanse tv-station NBC.
MINISTER-PRESIDENT DEN UYL:
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Nederlandse regering weet nog niet zeker of
zij aan Syrië om uitlevering zal verzoeken van de vier Japanners
die betrokken waren bij het gijzelingsdrama in de Franse am
bassade. De belangrijkste vragen bij de overwegingen zijn, zo
maakte premier Den Uyl vrijdagavond na afloop van het wekelijks
kabinetsberaad bekend, of het verantwoord is de gedane belofte
van de vrije aftocht te breken. Volgens Den Uyl speelt daarbij
ook de vraag een rol of het vragen van uitlevering een daadwer
kelijke inbreuk op die belofte zou zijn.
De zaak is voorlopig in handen van
minister Van Agt van .justitie. Hij zal
zich, zo maakte premier Den Uyl
bekend, de komende dagen over de
mogelijkheden voor uitlevering bui
gen. Een beslissing hierover zou hij
met enkele collega's doorpraten, in
ieder geval met minister Van der
Stoel van buitenlandse zaken en
nister-president Den Uyl zelf.
Een andere, meer technische
lijkiieid bij de kwestie is dat de
Japanner Furuya, om wiens vrijlating
de drie terroristen hadden gevraagd,
een gevangene van Frankrijk was.
„Het eisen van zijn uitlevering lijkt
me meer op de weg van Parijs te
liggen", zei Den Uyl. Bij het overwe
gen van de uitleveringsvraag houd: de
regering steeds rekening met het al
eerder toegelichte argument, dat het
niet nakomen van een afspraak met
terroristen fatale gevolgen kan heb
ben bij eventuele volgende gijzelings
affaires. De daders zouden dan geen
vertrouwen meer hebben
woord van de autoriteiten. „Maar mo
reel gesproken zou ik het terugkomen
op onze belofte wej verantwoord vin
den", aldus Den Uyl.
Frankrijk
De premier was vrijdag openhartiger
dan de voorafgaande dagen over het
veelbespr-oken stroeve verloop van de
besprekingen met Frankrijk over de
aanpak van de terroristen. Uit zijn
woorden bleek dat, vooral in de eer
ste dagen. Parijs een veel hardere lijn
heeft voorgestaan. „De Franse rege
ring geloofde niet dat de gegijzelden
er ongedeerd van af zouden komen.
Parijs vroeg zich af waarom de Ja
panners niet dir-ect waren overmees
terd. De suggestie kwam zelfs van de
Franse zijde om schietend de ambas
sade te bestormen en er te redden
wat er te redden viel. Daar had men
(Zie slot paginr 3 kolom 4
WASHINGTON (AFP) De Ameri
kaanse president Ford heeft vrijdag
de Russische minister van buitenland
se zaken, Andrei Gromyko, meege
deeld dat hij volgend jaar graag in
Washington Leonid Breznjev, de Rus
sische partijleider, zal ontmoeten.
BESTUUR IN NOTA AAN STAATSSECRETARIS:
475 BEDDEN
VOOR HEEL
Z.-VLAANDEREN
TERNEUZEN-SLUISKIL In
de Zeeuws-Vlaamse kanaalzone
moet één goed functionerend
streekziekenhuis komen met 330
bedden, waarin alle voor
Zeeuwsch-Vlaanderen benodigde
specialismen vertegenwoordigd
zijn en de specialisten zowel
klinisch als poliklinisch e en
een volledige dagtaak hebben.
De huidige huisvesting van de
ziekenhuizen in Terneuzen en
Sluiskil laat veel te wensen over,
zodat nieuwbouw noodzakelijk
is. Naast het nieuwe streekzie
kenhuis moeten in Hulst en
Oostburg ziekenhuizen in stand
worden gehouden die zoveel kli
nische functies uitoefenen als
medisch, organisatorisch en fi
nancieel haalbaar is. Hiertoe is
het nodig dat de ziekenhuizen in
Hulst en Oostburg in bestuur
lijk en organisatorisch één ge
heel vormen met het centrale
streekziekenhuis. In alle drie de
ziekenhuizen moeten de polikli
nische voorzieningen zo uitge
breid mogelijk zijn.
Vlaanderen ziekenhuizen in Terneu
zen en Sluiskil) in een nota aan]
staatssecretaris Hendriks van Volks
gezondheid. Deze had in januari van1
dit jaar de ziekenhuisbesturen in
Zeeuwsch-Vlaanderen gevraagd geza
menlijk met een voorstel te komen
voor een zo goed mogelijk functione
ren van de gezondheidszorg in de
streek. De ziekenhuisbesturen riepen I
hierop een stuurgroep in het leven,
die zoals bekend na enkele
maanden heen en weer praten uiteen
viel omdat de standpunten van de
kanaalzone enerzijds en Hulst-Oost-
burg aan de andere kant onverzoen
lijk bleken te zijn.
De stuurgroep kwam voor het laatst
bijeen op 20 mei. Besloten werd dat
de besturen afzonderlijk hun stand
punt aan de staatssecretaris zouden j
meedelen. De nota's van Hulst en j
Oostburg lagen niet lang daarna al op j
het departement in Den Haag. Het
bestuur van de kanaakzone-ziekenhui-
zen vroeg uitstel tot 1 oktober. De
nota die dezer dagen naar de staatsse-l
cretaris is gestuurd gmg vergezeld
van een briefje waarin de heer Hen
driks wordt verzocht een bespreking
tussen de drie besturen te organiseren
onder zijn leiding.
Eenheid
Het bestuur van de stichting zieken
zorg midden-Zeeuwsch-Vlaandeien
gaat er van uit dat de ideale toestand
van één ziekenhuis voor de hele
streek moeilijk te realiseren is. Het
inwonertal is te klein om van alle in
aanmerking komende specialismen
dubbeltallen aan te trekken, en in de:
tweede plaats maakte de langgerekte
vorm van Zeeuwsch-Vlaanderen een
zekere decentralisatie gewenst. Het
bestuur vindt dat hi beleid moet
worden gericht op: streekzieken
huis in miaden-Zeeuwsch-Vlaanderen,
instandhouding van twee ziekenhuizen
in respectievelijk Oostburg en Hulst,
met een beperkt aantal klinische func- j
ties en volledig geïntegreerd met het]
streekziekenhuis in Midden-Zeeuwsch-
Vlaanderen en uitbouw van de poli kb-1
nische voorzieningen in alle ziekenhui
zen. Het bestuur gaat akkoord metl
het plan ziekenhuisvoorzieningen voor)
Zeeland, zoals dit in juni is vastge-|
seld door de provinciale raad voor
de volksgezondheid (de structuur van
zieksnhuisgroepen
Bij de planning van het aantal zieken
huisbedden in Zeeuwsch-Vlaanderen
komt het kanaalzone-bestuur op een
totaal van 475. Men baseert zich op j
de 4,5 promille norm in plaats van de'
4 promille norm "georgrafische situa
tie, toenemende recreatieve en hoog'
percentage bejaarden), en verder op
de bevolkingsprognose tot 1935, wan
neer Zeeuwsch-Vlaanderen 110.600 in
woners zal tellen.
De vier ziekenhuizen in de streek
hebben op het ogenblik 661 bedden.
Bij een totaal van 475 zou het zieken
huis in Oostburg nog 96 bedden kun
nen hebben (nu 124;, Hulst 118 (nu
175) en de kanaalzone 261 (nu 362).
Maar het bestuur van de kanaalzone-
(Zie slot pagina 9 kolom 2\
^Jit het
fjantlijn
Jit hei Vatlkaan komen
laatste weken
weinig opgewekte bcrich-
ten: de paus zie? de too-
komst van 2ijn kerk som-
I ':Ir .J ber In. zo laat hij voortdu-
rend weten. Vorige week
bijvoorbeeld zei hij tot een grote
groep bezoekers dat de kerk gedoemd
is te sterven: „Vele zonen van de kerk
verlaten haar ondank» haar liefde 'tl
trouw te hebben gezworen. De talloze
eminaries zijn bijna leeg en de reli
gieuze orden kwijnen door gebrek aan
toetredingen". De ondergang van de
kerk: een thema dat de laatste tijd
voortdurend opduikt in de toespraken
van de paus. steeds weer geeft hij
uiting aan zijn grote verontrusting
over de toekomst van de R-K Kerk.
Ook de brief die hU onlangs aan kardi
naal Alfrink schreef ter gelegenheid
van diens priesterfeest was doortrok
ken van deze zorg: het stuk was eigen
lijk meer vermaning dan gelukwens.
Er zijn de laatste tijd ln Nederland
nogal wat publlkaiies verschenen
die eigenlijk helemaal niet zo somber
waren en van een geheel andere geest
getuigden clan waarvan nu de paus blijk
geeft. Zo 1» dezer dagen een bundel
verschenen met opstellen van wijlen
professor Rogier hij overleed dit
voorjaar de hfstorlcus van Nijmo-
gen. Rogier was een voortreffelijk vak
man, hij kende de geschiedenis van
hel Nederlandse katholicisme als geen
ander. Een groot stylist bovendien:
het is altijd weer een genoegen zijn
schrifturen ter hand te nemen. In deze
nieuwe bundel 'Her
denken en herzien'
is een opstel opstel
opgenomen over de
historische achter
grond van de secu
larisatie, het proces van de ontkerke
lijking. In dit stuk gaat Rogier niet
alleen ln op de oorspronkelijke bete
kenis van het begrip, maar tevens
maakt hij een aantal verhelderende op
merkingen over de huidige situatie
van de R-K Kerk. En hij verzucht;
,De geïnstitutionaliseerde kerk heeft
zich vaak al te nadrukkelijk tussen
God en de mens geplaatst" Vermoe
delijk zal de paus het daarmee wel he
lemaal niet eens zijn.
Rogier schetst op zijn manier be
paalde ontwikkelingen binnen dt
R-K Kerk. Zo vertelt hij dat hij ln zijn
jeugd het geloof moest leren uit een
vragen boekje. Een van de eerste vra
gen luidde: „Waartoe zijn wij op aar
de?" en het antwoord was: „Wij zijn
op aarde om God te dienen en daar
door in de hemel te komen". Het sloeg
dus het aardse leven eenvoudig over.
concludeert Rogier lakoniek. Bij zijn
kinderen ging het al wat verder: zij
leerden dat het de bestemming van
de mens was "hier en hiernamaals' ge
lukkig te zijn. In dit opzicht citeert
Rogier zijn theologische collega Schil
lebeeckx, die het eens had over 'een
wereldvreemde godsdienstigheid' zon
der raakpunten met wat er werkelijk
in de wereld gebeurt. Bovendien wordt
in deze tijd de R-K Kerk nog altijd
absoluut geregeerd: een kerktype dat
wellicht paste in het Europa van de
zeventiende en achttiende eeuw. maar
dat al in de negentiende een anachro
nisme werd. „Het ingaan tegen de
tijdgeest leidt tot verstarring, tot het
zalig verklaren van het steriele be
houd". aldus Rogier. Bij het kennis
nemen van de recente pauselijke uitla
tingen vraagt men zich als buiten
staander af: zijn deze klagelijke op
merkingen niet juist een 'ingaan te
gen de tijdgeest'?
Rogier noemde Schillebeeckx. Men
mag aannemen dat deze theoloog
in de komende maanden weer wel her
haaldelijk in het nieuws zal komen,
want hij heeft dezer dagen een boek
gepubliceerd ('Jezus, het verhaal van
een levende') waarvan men zonder
meer mag aannemen dat het menige
hooggeplaatste prelaat in Rome ern
stig zal verontrusten. Het blad "Kos
mos en Oekumene' heeft er een spe
ciaal nummer aan gewijd en daarin
is een vraaggesprek met de auteur
opgenomen. Een enkel tekenend ci
taat daaruit: „Gemeenschapsgevoel
met de kerk blijf ik behouden. Maar
wat ik volledig verloren heb is de ver
bondenheid met het Vatikaan. Dat Va-
tikaan met zijn kongregaties als ver
lengstukken van de paus, het betekende
vroeger iets meer voor mij, maar nu
niet meer". Schillebeeckx meent dat het
gezag in de kerk bij de bisschoppen
conferenties zou moeten liggen terwijl
de paus 'als laatste eenheidsfactor'
zou moeten fungeren, niet als iemand
die het zomaar voor het zeggen heeft
over anderen, maar waarop 'een laat
ste beroep mogelijk is'. Men moet
aannemen dat dit voor Romeinse oren
pure ketterij is.
Schillebeeckx tekent een geheel an
der kerktype dan paus Pauius
voorstaat. En inderdaad men moet
het de paus toegeven: de structuur die
in Rome als ideaal wordt gezien be
gint duidelijk terrein te verliezen.
Maar de vraag is of deze structuur we!
het belangrijkste is. Elke organisatie
moet zich aanpassen aan nieuwe ont
wikkelingen en nieuwe denkbeelden
een kerk evengoed als een wereldlijke
instelling. Maar aanpassing van een
structuur is iets geheel anders dan de
ondergang van het instituut. Integen
deel. aanpassing aan veranderende
omstandigheden kan juist de redding
ervan betekenen. Niemand echter in
de R-K Kerk ziet blijkbaar kans om
dat de paus duidelijk te maken.
Alfrink niet hoewel een man van
de oude én van de nieuwe structuur.
Schillebeeckx helemaal niet. kennelijk
is niemand meer in staat de paus een
nieuw zicht op de toekomst van zijn
kerk te geven. Dat is tragisch voor
deze kerkvorst. Voor hem zullen er
vermoedelijk nog vele droeve momen
ten komen.
