SALE ZEEUW
KLM BEZUINIGT -
VANDAAG OVERLEG
MET VAKBONDEN
.Massagraf ontdekt op Cyprus
Geringe prijsstijging
door EEG-voorstellen
Aanleg nieuwe weg tussen Breskens
en Nieuwvliet zeer onzeker geworden
Mes in oplopende kosten na
miljoenenverlies
CHU wil 'bede'
weer terug in
de troonrede
Baggeren in
een kanaal
kt goed
gaal
Pagina 9
217e jaargang - no. 206
Dinsdag 3 september 1974
I Al t\
W IllUI
SCHIPHOL (ANP, GPD) De KLM-directie wil het mes zetten in de steeds hoger oplopende kos
ten van het bedrijf. Vandaag (dinsdag) zullen de vakbonden over de plannen tot sanering worden
ingelicht en donderdag volgt het overleg met de ondernemingsraad.
De KIM boekte over 1972/1973 een verlies van 48 miljoen gulden en over 1973/1974 (tot 1 april) 52 miljoen gulden.
Over het eerste kwartaal van het lopende boekjaar, dus van 1 april tot 30 juni, liep het verlies op tot bijna 33 miljoen.
Het resultaat is geweest, dat de directie terstond het overleg opende met het vliegend personeel in de hoop tot een
foedkopere bedrijfsvoering te kunnen komen.
Over de te nemen maatregelen hulde
de KLM-directie zich maandagavond
nog in stilzwijgen. Volstaan werd met
de volgende mededeling: „Uiteraard is
de KLM bezig met maatregelen ge
richt op bet herstel van de rentabili
teit van het bedrijf, zoals reeds aange
kondigd door de president-directeur
Sjdens de laatste aandeelhouders
gadering. De KLM streeft er i
deze maatregelen tot stand te brengen
tn goed overleg met de vertegenw
digere van alle geledingen van
personeel. Zolang dit overleg gaande
is, is het niet mogelijk nadere mede
delingen te verstrekken".
Wel ontkende de .KLM met. gTote
stelligheid dat besloten zou zijn op de
salarispost vliegers met een derde te
bezuinigen en het lijnennet dan wel
het aantel vluchten drastisch in te
krimpen. KLM-directeur R. J. Vogels
noemde dit bericht in het NOS-jour-
ibsI van gisteravond: 'Volslagen .on
zin'. Maar hij wilde niet ingaan op de
vraag of deze vormen van bezuiniging
a onderzoek waren of tot de moge-
>rden.
zou de KLM besloten
"de van zijn 750 vlie-
dan wel het salaris
met. een derde te
Voor het cabïneperso-
idere vorm van bezuini-
onderzoek zijn. Voorts
ontinentale en birmen-
n de frequentie worden
Op enkele trajecten is
hied, maar dat noemde
Is een gevolg van de
MAR AT HA, Cyprus Een Turks-
Cyprische bewoner van het dorp
Maratha knielt vol smart neer bij
een massagraf waar de lichamen
van 75 mensen zijn aangetroffen.
Grieks-Cyprioten zouden de slach
ting hebben aangericht.
BRUSSEL: De Belgische boeren
hebben maandag 20.000 tractoren
op straat gebracht om kracht bij
te zetten aan hun eisen tot inkom
stenverbetering. Deze actie heeft
tot omvangrijke verkeersopstop
pingen beleid en drie gewonden
gekost: twee rijkswachten en een
vrachtwagenchauffeur.
De mannen van de Rijkswacht lie
pen hun kwetsuren op toen ver-
onlvjaardigde landbouwers het
kantoor van de Boerenbond wil
den bestormen. De vrachtwagen
chauffeur kreeg een ferm pak
slaag toen hij met zijn voertuig
tractoren opzij wilde drukken die
een kruispunt versperden. Boven
dien werd zijn truck onklaar ge
maakt.
Brugge was op sommige ogenblik
ken geheel door tractoren omsin
geld en op vele plaatsen in het
landmet name in Oost- en West-
Vlaanderen, in Limburg en in Bra-
bant ontstonden verkeersopstop
pingen tijdens de demonstratie
die door boeren en Rijkswacht als
'beheerst' werd afgeschilderd.
BROOD, BOTER, SUIKER, VARKENSVLEES
BESPREKING DENKTASH-CLERIDES UITGESTELD
NICOSIA (AFP, UPI, RTR) Het voor maandag aangekondigde gesprek tussen president Glafkos
Clerides van Cyprus en Rauf Denktash, leider van de Turkse gemeenschap, is op verzoek van Denk-
tash uitgesteld tot vrijdag. De reden voor de afgelasting lag in het feit, dat de Cypriotische rege
ring na de ontdekking van een nieuw massagraf in het Turks-Cypriotische dorp Maratha bij Fama-
gusta een verklaring uitgaf waarin werd gezegd, dat de ontdekte stoffelijke overschotten mogelijk
van door Turken vermoorde GrieksCyprioten zijn. Denktash was woedend over deze verklaring.
Inde verklaring staat dat in het gebied
ra Maratha ook honderden Grieks-
Öï'ioten worden vermist. „Een voor-
nep gevonden op het lijk van een
rauw in het massagraf wijst erop dat
de eigenaar een Griekse vrouw, was",
nidus de verklaring. In een tweede re-
ffringsverklaring wordt een onafhan
kelijk onderzoek door het internatio
nale Rode Kruis verlangd, in aanwezig
heid van Turks-Cypriotische en Grieks-
Cypriotische waarnemers. De regering
veroordeelt de gemelde misdaad en
soortgelijke misdrijven, ongeacht door
wake partij ze begaan zijn, aldus de
regeringsverklaring.
Itenktash zei hierover: „Deze verklaring
strooit zout in onze wonden. Hoe kun
nen ze zo gemeen zijn en denken dat
re zo slim zijn dat ze de wereld kun
nen bedriegen." Volgens hem zijn de
«Ken beslist van Turks-Cyprioten. Fa-
Starfighti
KAMERLEDEN van de linkse par
olen willen een goedkopere opvol-
fvan de Starfighter, dan de
wee toestellen, die nu uit de se-
rectie zijn overgebleven, (pag. 3).
Universiteiten
fff universiteiten en twee
Wescholen is gisteren het nieuwe
smiernr geopend, (pag. 9).
suws uit Zeeland op pagi-
2, 4, 5, 7, 10, 11;
Binnen- en buitenland op pa
gina 3,9, 15;
Badio en tv op pagina 14;
Sport op pagina 13;
Beurs en economie op pagi
na 15.
milieleden proberen nu de slachtoffers
te identificeren, zo zei hij.
Denktash vond het hypocriet om onder
deze omstandigheden over humanitaire
waagstukken te gaan praten. De be
sprekingen zouden gaan over de naar
schatting 225.000 vluchtelingen op het
eiland. „Ik kan niet met Clerides gaan
praten over humanitaire problemen als
er een moordpartij op grote schaal
onder baby's, oude mannen en vrouwen
heeft plaatsgevonden", aldus Denktash.
Volgens Turks-Cypriotische autoriteiten
zijn onder een vuilnisbelt 70 Turks-
Cyprische inwoners van Maratha be
graven, die zouden zijn vermoord toen
het Turkse leger op 14 augustus
tweede opmars op Cyprus begon.
Turkse soldaten, een doek voor
mond\ tegen de stank, zijn maandag
bezig geweest met het opgraven van de
lijken, die door een bulldozer bedolven
waren onder een berg vuilnis van blik
jes, papier en plastic. Volgens de Tur
ken zijn de meeste lijken van vrouwen
en kinderen. Ze zijn door schoten in
het hoofd en de nek gedood. Identifi
catie van de slachtoffers is vrijwel on
mogelijk omdat pogingen zijn gedaan
de lijken te verbranden.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De prijsvoorstellen van de EEG-commissie ter ver
betering van de moeilijke economische situatie in de landbouw
komen zeer dicht bij de verlangens van de Nederlandse regering.
Als de ministerraad akkoord gaat met de vier procent verhoging
van het gemeenschappelijke prijspeil die EEG-commissaris Lar-
dinois heeft voorgesteld, zullen brood, boter, siuker en in min
dere mate varkensvlees, iets duurder worden. Daar staat tegen
over de redding van de gemeenschappelijke landbouwmarkt, die
door het steeds verder om zich heen grijpen van nationale steun
maatregelen in ernstig gevaar is gekomen.
De ministers van landbouw van de
negen EEG-landen zijn maandag dan
ook begonnen aan de driehonderdste
EEG-raadsvergadering in een politiek
zeer gespannen sfeer. Ditmaal is die
niet zozeer terug te voeren tot EEG-
problematiek, maar wel tot het feit
dat in alle lidstaten binnenlandse poli
tieke spanningen zijn ontstaan door
het noodlottig samenvallen van hoge
re produktiekosten en inflatoire in
vloeden die het landbouwbedrijf mo
menteel tot een zeer slecht beloonde
bezigheid maken.
Een voorbeeld: de prijs van een ton
stro bedraagt momenteel vijftig gul
den het sisaltouw dat de balen
bijeenhoudt kost tien gulden per ton
stro.
Minister van landbouw Van der
Stee heeft de landbouwvergadering
maandag geopend, omdat Nederland
deze extra vergadering heeft aange
vraagd juist vanwege bezorgdheid
over een verbrokkeling van het G-
beleid via de ontwikkeling in andere
lidstaten.
Zweedse politiemannen van de VN-
macht, die toezicht houden bij het
opgraven, hebben bevestigd dat tot dus
ver ongeveer 28 lijken zijn gevonden.
De Turken zeggen dat er 70 tot 80
slachtoffers moeten zijn.
De hoofdman van het dorp Maratha,
Hassan Nihat Moestafa, zei dat hij,
zijn vrouw, twee dochters en een broer
voor zover bekend de enige overleven
den uit het dorp zijn. Er woonden
geveer 90 mensen. Hij zei dat in
nacht van 14 augustus Grieken, solda
ten en mannen in burgerkleren, liet
dorp waren binnengedrongen en de
mensen uit hun huizen hadden gedre-
en. Een half uur later hoorde hij scho
ten van machinepistolen. Zijn gezin was
aan de moordpartij ontkomen door
zich verborgen te houden.
Twee weken geleden is op Cyprus een
massagraf ontdekt in het dorp Aloa, op
slechts enkele kilometers van Maratha.
Volgens de Turken zijn daar de lijken
van 57 Turks-Cyprioten gevonden.
uitleg van deze maatregel maakte het
bijvoorbeeld mogelijk dat de Fransen
een monetaire compensatie kregen
van zo'n acht procent op dit ogenblik,
ook als ze graan binnen de EEG
exporteerden. Frans graan werd dus
op de Nederlandse markt ruim acht
procent goedkoper aangeboden dan
het Nederlandse graan moest kosten.
(Zie slot pagina 3 kolom 1
Graan
In het voorstellenpakket van de Eu
ropese Commissie (het uitvoerend or
gaan van de EEG) vindt Nederland
vooral de afschaffing van de begren
zing van de monetaire compensatie in
de graansector van belang. Die com
pensatie bestond voor landen wier
valuta in waarde was gedaald. De
(Van onze parlementaire redac
tie)
DEN HAAG De politieke
leiders van de CHU hebben mi
nister-president Den Uyl maandag
in een brief gevraagd in de ko
mende troonrede weer de traditi
onele „bede" op te nemen. De
gebruikelijke roep tot God om
kracht te ontvangen voor het uit
voeren van het voorgenomen
werk, werd vorig jaar door het
kabinet vervangen door een op
roep waarin het woord God niet
meer voorkomt. Met name CHU.
SGP, GPV en RKPN maakten
zich daarover vorig jaar bijzon
der boos.
In een brief aan de premier
zeggen Tweede-Kamerfractielei
der Kruisinga, Eerste-Kamerfrac-
tieleider prof. Van Hulst en par
tijvoorzitter Baron van Verschu-
er: „De bede was en is in ons
land, waarin de beginselen van
het christendom diep geworteld
waren, de verwoording van ge
voelens die zeer grote groepen in
onze bevolking, zij het vaak om
uiteenlopende redenen, als zeer
waardevol, zeker ook in deze tijd,
ervaren hebben".
STATENCOMMISSIE WIL NADERE STUDIE ALVORENS VOORSTEL GS - ACHT MILJOEN - TE BEHANDELEN
PROVINCIALE STATEN
KRIJGEN VOORLICHTING
OVER DE WEGENBOUW
MIDDELBURG De aanleg van een
nieuwe weg tussen Breskens en
Nieuwvliet is zeer onzeker geworden:
de commissie voor de financiën uit
provinciale staten wil aanhouding van
het gs-voorstel om bijna acht miljoen
gulden uit te trekken voor deze nieu
we weg.
De leden van de commissie willen
eerst een duidelijk inzicht in de moge
lijkheden van een verkeersverbetering
op "'it traject. In de vergadering van
maandagmiddag kwamen drie moge
lijkheden naar vor°n:
de aanleg van de nieuwe weg zoals
voorgesteld door gs;
verbetering van de bestaande ver
binding;
vergroting van de verkeerscapaci
teit op het wegvak Schoondijke -
Oostburg.
De commissie besloot om nog geen
advies uit te brengen. Zoals eerder
gemeld is het voorstel van gs. op de
agenda van de statenvergadering van
27 september geplaatst.
Dc vergadering had voorts als direct
resultaat een informele voorlichtings
bijeenkomst voor provinciale staten
over de stand van zaken in de (pro
vinciale) wegenbouw, inclusief de
plannen voor nieuwe aanleg op korte
en lange termijn. Deze informatie- en
inventarisatiebijeenkomst komt er op
uitdrukkelijk verzoek van de commis
sie.
Gedeputeerde J. van den Bos deelde
mee dat voorbereidingen voor de bij
eenkomst worden getroffen.
Behalve op de beleidsvisie van gede
puteerde staten op wegenstructuur en
wegenplanning zal ook worden inge
gaan op onder meer technische en
financiële aspecten, zoals de werking
van de wet uitkering wegenfonds.
Vóór de bijeenkomst zullen de staten
leden in ieder geval in bezit worden
gesteld van het provinciale secundair
en tertiair wegenplan en het vijf-jaren
plan voor de aanleg van wegen in de
provincie.
Aandrang op het houden van de voor
lichtingsbijeenkomst werd met name
uitgeoefend door PvdA-fractievoorzit-
ter W. Don. Hij zei het noodzakelijk
te vinden om. gelet op de in de
laatste jaren gewijzigde inzichten
over de wegenaanleg, onder meer als
gevolg van de energiecrisis het wegen
plan opnieuw te bezien.
Een dergelijke nieuwe gedaehtenwisse-
ling mag overigens niet betekenen,
dat urgente werken moeten worden
'afgehakt' of opgeschort, aldus de
heer Don. Ook de heren J. Lustig
(pvda), W. Huson (ar) en C. Th. A.
van Waterschoot (ppr) achten meer
voorlichting noodzakelijk. Commissie
voorzitter P. G. van de Bosse (ch)
sloot zich bij deze wens aan.
Twiifel
Voordat het besluit viel om inzake
het voorstel tot aanleg van de nieuwe
weg Breskens - Nieuwvliet geen ad
vies te geven, had in een korte discus
sie vooral de heer Van Waterschoot
een reeks bedenkingen tegen het plan
aangevoerd. Hij stelde dat in de
streek, West-Zeeuwsch. Vlaanderen
zelf bij waterschapsbestuurders, land
bouwers, natuurbeschermers en ande
ren thans sprake is van twijfel of
zelfs afwijzing van de wegaanleg.
Het PPR-statenlid wees er voorts op
dat ook het oude weggedeelte Groeae
- Nieuwvliet gereconstrueerd is tot
een acceptabele verbinding. Naar zijn
mening kan dit eveneens met het
eerste weggedeelte geschieden waar
door de aanleg van de nieuwe weg
overbodig wordt.
Het door gedeputeerde staten aange
voerde bezwaar, dat deze weg door de
kern van Groede loopt, is naar ae
mening van de heer Van Waterschoot
minder zwaarwegend. „Het smalle ge
deelte in het dorp is hooguit honderd
meter lang en wordt bovendien om
zoomd door oude opstallen". De PPR-
afgevaardigde zei de noodzaak voor
een nieuwe weg minder groot te ach
ten gelet op de teruglopende verkeers-
prognoses. Hij concludeerde dat
door te besluiten af ie zien van de
nieuwe weg en in plaats daarvan de
oude te verbeteren enkele miljoenen
guldens, waardevolle landbouwgrond
Voorstander
De heer J. Hoekstra (wd) bleek een
geheel andere mening toegedaan. Hij
toonde zich voorstander van de aan
leg van de nieuwe weg, vooral ook
om de weg Schoondijke - Oostburg
enigermate van het drukke zware ver
keer te kunnen ontlasten.
Het WD-statenlid wilde in dit ver
band nog een stap verder gaan door
te pleiten voor een betere aansluiting
van de geplande weg op de rondweg
Sluis.
Mevrouw J. M. Doppegieter-Thiel j
(kvp) wees er op dat men in een
aantal kernen beslist niet gelukkig is|
met hei verlies van het zware verk^ r
door de aanleg van rondwegen. De
heer Don betoogde dat bijvoorbeeld
op Walcheren de tendens is om geen
nieuwe toeristische weg langs de kust
aan te leggen maar de wegen 'zoals ze
(Zie slot pagina 11 kolom 3
V»2r am Ï?u
een
fiantlijn
ZOU zijn. Waa:
cipe voor deze oplossing koos met di'.
verstande dat een definitieve bc-.sü
sing pas in oktober zal worden gen-
men. Het project moet namelijk oer
grondig worden onderzocht en r.
toetst: met name in het Waterloopku
dig laboratorium is men daarnw
thans bezig.
Aanvankelijk was het rapport van c
aannemers over de diverse varia
ten van afsluiting inclusief caissoi
vertrouwelijk, maar toen het kal
net eenmaal een principebesluit ht
genomen liet minister Westerterp w
ten dat de aannemers vrat hem bet v
het stuk aan iederc-en konden geve
die er om vroeg. Zouden dc watc
schappen nu niet aan de aanneme
om een exemplaar van het rappo
hebben gevraagd? In hun brief aan t
minister staat letterlijk: „Van dit cai
sonplan is ons alleen iets bekend g
worden door berichten in de pont
We nemen echter
aan dat deze mede
deling moet worden
opgevat als een for
mele waarheid, na
melijk in die zin
dat de waterschappen tot nu toe offi
cieel niet zijn ingelicht over de gang
van zaken rond het caissonplan. Jn de
praktijk evenwel zullen de waterschap
pen zeker een exemplaar van het aan
nemersrapport in hun bezit hebber:
hun verantwoordelijkheid in deze zaak
is te groot om uitsluitend op krante-
berichten af te gaan. Toen destijds het
rapport-Klaasesz werd gepubliceerd
liet het waterschap Schouwen dit stuk
zelfs per speciale koerier bij het mi
nisterie afhalen. Het is onaannemelijk
dat de vier waterschappen ten aanzien
van dit caissonrapport slechts hebben
afgewacht, dankbaar voor elk krante-
bericht over dit project.
Dat neemt echter niet weg dat de mi
nister kennelijk heeft nagelaten de
waterschappen officieel op de hoogte
te stellen. Waarom eigenlijk? Met. bet
rapport-Klaaseszwerd destijds een
andere tactiek gevolgd: dat kregen de
waterschappen wel direct. Terecht,
want deze waterschappen zijn nu een
maal de eerstverantwoordelijke instan
ties voor de zeeweringen en voor de
veiligheid van het achterliggende
land. Overigens heeft de raad van de
waterstaat wel de beschikking gehad
over de rapportage van de aannemer^,
althans, dat valt uit het advies van dit
college af te leiden: er wordt daarin
over de mogelijkheid van de caisson-
aam gesproken. Was het nu zo moei
lijk voor de minister of voor zijn de
partement om er voor te zorgen dat.
ook de waterschappen tegelijkertijd
op de hoogte werden gebracht? In de
ze zaak zou dat belangrijk en gewenst
zijn geweest: het gaat er immers om
dat alle belanghebbenden intensief en
van harte met elkaar samenwerken
om het beste resultaat te bereiken. Bii
verkeer en waterstaat dient men toch
wel goed op de communicatie te let
ten: als dat wordt nagelaten ontstaan
onnodige kortsluitingen.
Vele jaren geleden ten tijde van
het rampherstel deed zich op
Schouwen-Duiveland een vervelend
conflict voor tussen de dienst dijks-
herstel van rijkswaterstaat enerzijds
en de waterschappen er was toen
nog geen sprake van concentratie
anderzijds. De oorzaak: een totaal ge
brek aan communicatie. Het was ont
staan doordat een niet ter plaatse be
kend 'dijkleger' ingenieurs van el
ders. aannemers eveneens aan het
werk toog zonder met de dijkbeheer-
ders te overleggen. Daardoor traden
allerlei spanningen op en was er spra
ke van wantrouwen jegens rijkswater
staat. Besloten werd toen een bijeen
komst te beleggen tussen rijkswater
staat en de aijkbeheerders: het werd
een bewogen vergadering in het Huis
van Nassau te Zierikzee. De polderbe
stuurders bliezen flink stoom af en
vanaf dat ogenblik zorgde rijkswater
staat er voor dat de communicatie
met de lokale beheerders het
'grondvlak' zou men bij het maat
schappelijk werk zeggen vlot ver
liep. Dat zou nu ook moeten gebeuren.
De waterschappen maken rich zor
gen, zo blijkt uit hun recente brie
ven aan de minister en aan de tweede
kamer. Een deel van die zorgen komt
vermoedelijk voort uit gebrek aan vol
ledige informatie. Dat is onnodig. De
rijksoverheid doet er tegenwoorc:g
vrijwel alles aan om de burger op de
hoogte van haar beleid te brenger..
Vandaar dat actiegroepen van allerle:
aard en omvang een vlotte entree to-
vrijwel alle ministeries hebben. Hee!
mooi, deze ontwikkeling. Maar ze mag
er niet toe leiden dat de officiële kana
len niet meer of niet goed werken. In
dit geval lijkt het erop dat er eens
flink gebaggerd moet worden in het
communicatiekanaal tussen verkeer
en waterstaat en de waterschappen
het is wat dichtgeslibd.
De stafchef van het Witte Huis.
generaal Alexander Haig. heeft zich
bereid verklaard op verzoek van pre
sident Fora in functie te blijven.
