PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
NIXON ERKENT GEGEVENS
WATERGATE TE HEBBEN
ACHTERGEHOUDEN
Zes dagen na de inbraak al op
de hoogte van doofpot-affaire
Voorlopig akkoord
bestandslinies
op Cyprus
REGERING: SCHERPER OPTREDEN
POLITIE TEGEN ACTIES BOEREN
Zeeuwse oesterkwekers ontvingen sinds 1966
32 miljoen gulden aan schade-uitkeringen
de krant
van zeeland
de krant
Het hese
geweten
MOSSELKWEKERS KREGEN TOT NU TOE 7,5 MILJOEN GULDEN
Ki.'
217e jaargang - no. 182
Dinsdag 6 augustus 1 974
WASHINGTON RTR.DPA.UPIPresident Nixon heeft maandag erkend dat hij in zijn vorige
verklaringen over de Watergate-zaak niet de volledige waarheid heeft gezegd. In een schriftelijke
verklaring zei de president dat hij onopzettelijk gegevens betreffende het in de doofpot stoppen van
het schandaal had achtergehouden. Met name had hij de federale recherche (FBI) en de centrale
inlichtingendienst (CIA) instructies gegeven bepaalde aspecten van het onderzoek naar de in
braak in het Watergategebouw te verdoezelen. In tegenstelling tot wat hij vroeger had gezegd, n.l.
dat hij hiermee de nationale veiligheid op het oog had gehad, gaf hij toe dat hij in een gesprek
met zijn voormalige stafchef in het Witte Huis, Bob Haldeman, zich er ook bewust van was ge
weest dat deze gang van zaken er tevens toe zou bijdragen, dat leden van het comité voor zijn her
verkiezing buiten schot zouden blijven.
Dit gesprek met Haldeman vond plaats op 23 juni 1972, zes dagen na de inbraak in het hoofdkwar
tier van de democratische partij. Nixons verklaring betekent dat hij negen maanden eerder op de
hoogte was van pogingen om de zaak in de doofpot te stoppen dan hij tot dusver had beweerd.
Tot nog toe had hij steeds gezegd dat hij pas op 21 maart 1973 van deze pogingen had gehoord.
In de schriftelijke verklaring van Ni
xon werd ook meegedeeld dat drie
bandies niet de gesprekken v an 23 ju
ni 1972 aan rechter Sirica zijn over
handigd. Ook de juridische commissie
van het huis van afgevaardigden en
de senaat zullen over de bandjes kun
nen beschikken.
De president liet weten dat hij er zich
bewust van is dat zijn erkenning van
het onopzettelijk achterhouden van ge
gevens welilcht nadelig zal zijn voor
zijn verzet tegen de lopende afzettings
procedure. Hij verzekerde echter dat
naar zijn overtuiging een in staat van
beschuldiging stellen niet gerechtvaar
digd zou zijn.
'MatigteiiP
In zijn verklaring zei Nixon dat hij in
mei van dit jaar was begonnen de- 64
bandjes te beluisteren die hij nu op
last van het opperste gerechtshof moet
afstaan aan rechter Sirica. Hem was
toen gebleken dat hij in het gesprek
over de noodzaak de nationale veilig
heid niet in gevaar te brengen, ook de
politieke aspecten van de zaak had be
sproken en dat de bandjes 'potentiele
problemen' vormden. Deze bevinding
had hij toen niet meegedeld aan zijn
medewerkers en zijn juridische advi
seurs. Daardoor had zijn advocaat eni
ge tijd bij de behandeling van zijn zaak
inlichtingen verstrekt die onvolledig
waren en in bepaalde opzichten on
juist, .Dit was een ernstig geval van
nalatigheid waarvoor ik volledig de
verantwoordelijkheid op mij neem en
die ik ten zeerste betreur", aldus de
president.
De afgelopen week had hij de bandjes
opnieuw beluisterd. Toen was het hem
duidelijk geworden dat „delen van de
banden van de gesprekken op 23 juni
afweken van bepaalde verklaringen die
ik vroeger had afgelegd".
Nixon gaf voorts te kennen dat zijn
staat van beschuldiging stelling door
het huis van afgevaardigden in feite
al een uitgemaakte zaak is. Nixon
voegde hier aan toen: „wat voor fouten
ik ook gemaakt mag hebben bij de be
handeling van de Watergatezaak, de
grondwaarheid blijft bestaan dat ik,
toen alle feiten onder mijn aandacht
waren gebracht, stond op een volledig
onderzoek en een vervolging van de
schuldigen. Ik ben er vast van over
tuigd dat de gang van zaken in zijn
geheel niet de uiterst stap van 'im
peachment' en afzetting van een presi
dent rechtvaardigt. Ik vertrouw er op
Land- en tuinbouw
MINISER Boersma is van me
ning dat het Nederlandse over
heidsbeleid steeds positief is ge
weest voor land- en tuinbouw
(pag. 3).
Tv-zendtijd
MINISTER Van Doorn van erm
wil de A-omroepen een half uur
extra tv-zendtijd gev-en (pag. 3)
Schade
OPSTANDIGE gevangenen heb
ben zondag in het Groningse huis
van bewaring voor een miljoen
gulden schade aangericht (pag.
Aanslag
EEN fascistische groepering in
Italië heeft de verantwoording
opgeëist voor de bomaanslag op
een expresse-trein, waarbij 12 do
den vielen (pag. 7)
Nieuws uit Zeeland op
2,4,5,8 en 9
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 3, 7 en 11
Radio en tv op pag. 6
Sport op pag. 10
Financieel nieuws op pag. 11
dat terwijl het constitutionele proces
voortgaat, deze opvatting het zal win
nen".
Nixon bracht in herinnering dat hij op
22 mei van het vorig jaar in het open
baar had gezegd, dat hij de FBI
meegedeeld dat zij er voor moest zor
gen dat het onderzoek naar het in de
doofpot stoppen van het Watergate-
schandaal niet gevoelige kwesties be
treffende de nationale veiligheid aan
het licht zou brengen, waarmee de CIA
te maken had. Hij drong er bij het con
gres en het Amerikaanse volk op aan.
bij de beoordeling van zijn jongste er
kenning er rekening mee te houden,
dat hij op 6 juli 1972 de waarnemend
leider van de FBI Patrick Gray had ge
last zijn onderzoek met kracht voort
te zetten, toen deze zijn bezorgdheid
had uitgesproken over onbehoorlijke
pogingen om zijn onderzoek te beper
ken.
In zijn dramatische wijziging van zijn
strategie inzake het Watergateschan-
daal heeft Nixon voor het eerst gezegd
er van overtuigd te zijn, dat het huis
van afgevaardigden zal besluiten hem
terecht te laten staan voor de senaat.
Tot dusver hadden zijn medewerkers
steeds gesteld aat de president in het
debat in het huis als overwinnaar uit
de bus zou komen.
Dit debat zal over ongeveer twee weken
beginnen. Wanneer het huis met een
voudige meerderheid besluit Nixon in
staat van beschuldiging te stellen, moet
de president zich verantwoorden voor
de senaat onder voorzitterschap van de
president van het opperste gerechtshof.
Warren Burger. De senaat kan de pre
sident afzetten met een meerderheid
van twee derden.
D\
Reacties
De onthulling van de president bete
kende voor velen een schok. Enige
congresleden verklaarden dat Nixon
tenslotte rechtstreeks bewezen had dat
hij betrokken was bij de pogingen om
de Watergatezaak in de doofpot te
stoppen. Wat ook verbazing wekte v
(Zie slot pagina 7 kolom 7
MIAMI: Beeld van de enorme ra
vage die ontstond nadat het par-
keergedeelte van een gebouw van
vier verdiepingen in de binnen
stad van het Amerikaans Miami
instortte. Zeker vier mensen kwa
men om het leven, terwijl er ne
gen gewond raakten
HEVIGE STRIJD IN FAMAGUSTA
NICOSIA (UPr, RTR i Turkije en Griekenland zijn het maan
dagavond eens geworden over een voorlopige overeenkomst over
de bestandslinies op Cyprus. Dit heeft een VN-woordvoerder in
Nicosia meegedeeld.
De demarcatielijnen zijn tot stand gekomen nadat vertegenwoor
digers van beide partijen twee dagen lang met helikopters vluch
ten boven de stellingen aan de fronten hadden gemaakt.
De woordvoerder der Ver. Naties
heeft verder meegedeeld dat er maan
dag hevige gevechten zijn uitgebroken
tussen Griekse en Turkse Cyprioten in
de stad Famagusta. De W-vredes
macht heeft een dringend beroep op
beide partijen gedaan de strijd
deze havenstad aan de oostkust
het eiland te staken.
Jiartlijn
STEEDS MEER VERZET TEGEN DEMONSTRATIES
DEN HAAG De politie heeft van de regering de opdracht gekregen om vanaf vandaag (dinsdag)
scherper op te treden tegen boeren en tuinders die wegen blokkeren. Dit blijkt uit een communi
qué dat het kabinet maandag heeft uitgegeven.
„De regering, bezorgd over de toenemende verstoring van het verkeer door demonstranten, is van
oordeel dat deze acties thans een punt hebben bereikt waardoor zij niet meer dienen om aandacht
te vestigen op moeilijkheden in de land- en tuinbouw, maar direct inbreuk betekenen op de belan
gen van allen die van de weg gebruik maken. Bovendien wordt de veiligheid van het verkeer ern
stig in gevaar gebracht", aldus de verklaring.
De regering doet een ernstig beroep op de boeren en tuinders om hun acties te staken. Zij verzekert hen „dat de re
gering en de overige bevolking op de hoogte zijn van de noden en verlangens die bij de agrarische bevolking leven".
Nu er besprekingen aan de gang zijn, vindt de regering dat van de boeren gevraagd mag worden niet langer de belangen
van anderen te schaden.
De acties van boeren en tuinders op
de Nederlandse wegen ondervinden
van verschillende zijden steeds meer
kritiek:
De NOB-Wegtransport heeft in een
telegram aan de regering geprotes
teerd tegen xvat zij noemt „de boeren-
furie". Het wegvervoer mag volgens
de NOB niet langer door wegblokka
des in de uitoefening van haar taak
worden belemmerd. De werktijden en
de verkeersveiligheid worden m on-,
gunstige mate aangetast, aldus de
NOB.
Ook de protestants-christelijke en'
katlïolieke bonden van wegvervoer
ders hebben bij dè regering geprotes
teerd tegen de boerenacties. De scha
de voor het wegvervoer en de natio
nale economie dreigt volgens deze
bonden bijzonder groot te worden. De
bonden hebben met name een beroep;
gedaan op de ministers van justitie en]
van binnenlandse zaken om de acties
van boeren niet langer te tolere-1
ren.
De Zuid-Hollandse Maatschappij
van Landbouw, waarbij agrariërs in'
Noord- en Zuid-Holland zijn aangeslo
ten. heeft zich in een maandag uitge
geven verklaring gedistantieerd van
de boerenacties. .„Als er acties ini
Noord of Zuid-Holland worden gehou-j
den. dan staat de Maatschappij hier
niet. achter, dan zijn het wilde acties",]
Zie slot pagina 3 kolom 6)
maandag Griekenland en de Grieks-
Cyprioten van bestandsschendingen op
Cyprus en van pogingen de atmosfeer;
te verpesten van de Geneefse bespre
kingen die donderdag worden hervat.
„Griekenland en de Grieks-Cyprioten
hebben een propaganda campagne ge
lanceerd om de internationale opinie j
te misleiden en de atmosfeer van de,
Geneefse besprekingen te vergiftigen".
Turkije is van mening dar de oplos
sing van het. probleem Cyprus slechts,
kan worden gevonden via wederzijds;
begrip. ..Maar er rijn recente pogin
gen geweest geruchten te verspreiden
dat de Turken zich mei aan het
bestand houden en dat zij betrokken
zijn bij ontoelaatbare daden regen de
Grieks-Cyprische gemeenschap". aldus
Gun es.
Hot Turkse leger zou zaterdag zijn
begonnen de Griekse bevolking in Ky-j
renia en omgeving te deporteren, zo
werd van de zijde van het internatio
nale Rode Kruis vernomen..
De dorpen Karakoumi. Epiktitos.
Kazapnani en Bellapais zouden totaal
rijn ontvolkt De bewoners zijn door1
de Turken met autobussen en leger
voertuigen weggevoerd. Vrouwen en
kinderen zijn van de mannen geschei
den. vaak onder bedreiging met vuur-i
wapens, aldus het Rode Kruis. Bij
onwilligen treden de Turken zeer
handhandig op. zo blijkt uit verhalen,
van Grieks-Cyprioten, wier geld door]
de Turken zou zijn afgepakt. In
Grieks-Cyprische gebieden zouden
overigens ook Turkse Cyprioten hard
handig zijn
In Buenos Aires, de hoofdstad van
Argentinië, zijn vijf mensen, onder
wie drie kinderen, in kritieke toestand
met hersenvliesontsteking in zieken
huizen opgenomen. De autoriteiten
vrezen dat de ziekte is overgebracht
door reizigers uit Brazilië.
AAN SCHADE-UITKERING
MOSSELKWEKERS NOG
VRIJWEL NIETS GEDAAN
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG De oesterkwekers in
Zeeland hebben, sinds in 1966 de wet
schade oesterkwekers in werking trad,
een bedrag van 32 miljoen gulden aan
schadeuitkeringen gekregen. Aan de
mosselkwekers is sinds 1966 op
grond van de Deltaschadewet een be
drag van ongeveer 7,5 miljoen gulden
uitgekeerd. Dat blijkt uit cijfers, die
het ministerie van verkeer en water
staat desgevraagd ter beschikking
heeft gesteld. De uitkering van schade
vergoeding aan de oesterkwekers, die
alleen hun activiteiten in de Ooster-
schelde ontwikkelden, is vrijwel afge
rond. Er moeten nog wat nabetalin
gen worden gedaan. De uitkeringen
iot een totaalbedrag van 7.5 miljoen
zijn gegaan naar mosselkwekers, die
hun percelen in de Grevelingen had
den. Aan schadeuitkering voor mossel
kwekers in de Oosterschelde is nog
vrijwel niets gedaan.
De wet schade oesterkwekers trad
in 1966, nadat in de strenge winter
van 1962-'63 de bedrijfstak was lam
gelegd, in werking. In 1966 werd er
bij de opstelling van de wet van
uitgegaan, dat het niet logisch zou
zijn de oesterteelt opnieuw op te
bouwen, omdat de hele bedrijfstak in
1978, als de Oosterschelde zou worden
afgesloten, toch zou moeten verdwij
nen. De meeste oesterkwekers verdwe
nen en slechts een tiental bedrijven
bleef doorgaan. Nu er weer kans is,
dat in de Oosterschelde een getijdebe
weging blijft bestaan, doordat de af
sluiting van de zeearm met caissons
kan worden bereikt, ziet. het er ook
naar uit dat een aantal oesterkwekers
het oude bedrijf weer wil opvatten.
Burgemeester mr. C. Pijl Hogeweg
van Reimerswaal: „Er zijn inderdaad
mensen, die erover spreken, dat ze
weer willen beginnen".
Volgens een woordvoerder van hei
ministerie van verkeer en waterstaat
hoeft het feit. dat de oesterkwekers
destijds een uitkering kregen om te
liquideren of om een bedrijf in een
andere sector op te zetten, niet in de
weg te staan, dat ze hun oude bedrijf
opnieuw gaan opzetten. „Bij de opstel-
ling van de wet, waarin de schadever-
goeding werd geregeld, werd ervan
uitgegaan, dat de Oosterschelde dicht
ging en dat het dan zou zijn afgelo-
pen. Nergens is vastgelegd, dat de
mensen, die een uitkering kregen niet
later met oesters kweken zouden mo
gen beginnen", aldus de woordvoer
der.
Burgemeester Pijl Hogeweg: „Juri
disch staat inderdaad niets in de weg.
Tenslotte zijn er ook bedrijven, die
een uitkering kregen en die zijn door
gegaan. Maar of het in de praktijk
voor de mensen, die hebben geliqui
deerd of die zijn omgeschakeld een
voudig zal zijn om terug te gaan naar
hun oude bedrijf, dat is zeer de vraag.
De Staat der Nederlanden zou daar
aan toch medewerking moeten geven
via de uitgifte van percelen door de
domeinen. Of dat gebeurt is een poli
tieke kwestie. Er zal niet "zo makke
lijk een antwoord te geven rijn op de
vraag of het verantwoord is opnieuw
gronden uit te geven voor bedrijven
die destijds zijn gestopt. De grotere
bedrijven, die zijn doorgegaan, zullen
aanvoeren, dat rij het risico hebben
genomen en de bedrijfstak in Yerseke
in leven gehouden hebben".
Mosselkwekers
Hoe. nu over de wijze van afslui
ting van de Oosterschelde nog geen
beslissing is genomen, de Deltaschade-
wet moet worden gehanteerd voor
mosselkwekers, die er hun rechten
aan ontlenen, is op het ministerie van
verkeer en waterstaat nog niet duide
lijk. Een xvoordvoerder: De lopende
zaken worden normaal behandeld. Er
rijn op dit moment geen nieuwe aan
vragen. In de komende maanden zal
op hel departement overleg worden
gevoerd om te bepalen welke lijn
voorlopig gevolgd moet worden. Men
is er hier nog niet uit".
Zevibel-voorritter A. L. S. Locke-
feer. om een reactie gevraagd: .„Aan
mosselkwekers, die hun bedrijf in de
Oosterschelde uitoefenen zijn nog niet
veel uitkeringen gegeven. De uitvoe
ring van de Deltaschadewet heeft zich]
tot nu toe vooral afgespeeld rond
verlening van compensatie door nieu-j
we percelen beschikbaar te stellen
voor die verloren gegaan rijn als j
gevolg van uitvoering van eerdere Del
tawerken. Het is in ieder geval goed.
da: de Deltaschadewet er is. Ook als
een blijvende getijdebeweging liet mo
gelijk maakt de mossel teelt voort te
zetten, dan weet je nog niet welke
schade kan optreden door uitvoering
van bepaalde werken. Wij van Zevibel
hebben goede hoop, dat door de bouw I
van een caissondam de mosselteelt
behouden kan blijven. Maar neem I
eens aan, dat er toch tegenvallers
komen, dan is net goed de Deltascaa-1
dewet achter de hand te hebben". i
onverwachte verklaring
van president Nixon Kt*
teravond over rijn aandeel
in de Watergate-affaire zorgt
voor «n nieuwe explosie in
deze toch al zo louche nuu.
De president gaf namelijk
toe dat hij al van juni 1972 op de hoog
te was van bepaalde politiek kwalijk*
aspecten van de Watergate-inbraak.
Bovendien had hij er aan meegewerkt
dat bepaalde betrokkenen bulten schot
zouden blijven Met andere woorden
deze president is nu al maanden herig
het Amerikaanse volk net volk da:
hem heeft gekozen - maar wat voor
te liegen. Deze presidentiele houding
doet denken aan een opmerking var.
een ambtenaar uit de stad New York
die in de vonge eeuw werd verboord
over een berucht ge-* orden corruptie
schandaal. de Tweed Ring zaak. De oe
trokken ambtenaar - een zekere
Woodward bleek tijdens de verho
ren niet erg behulpzaam bij het ont
rafelen van de affaire, hetgeen een der
gemeentebestuurders verdroot. Hu
maakte er een opmerking over. maar
Woodward haalde de schouders op en
sprak toen een in de Verenigde Sta
ten sindsdien vaak geciteerd woord
„In mijn hele leven heb ik nog nooit
een eerlijke politicus ontmoet". Deze
opmerking werd in 1878 gemaakt,
maar zal nu een kleine honderd
.iaar later weer wel herhaald wor
den: Nixon geeft er alle aanleiding toe.
Het lijkt er op alsof er ln zijn rege
ring geen plaats was voor eerlijke po
litici, hemzelf Inbegrepen.
Waarom deze onverwachte verkla
ring van de president? Vermoe
delijk omdat hij grondig in de hoek
is gedrongen het hooggerechtshof
heeft enige weken geleden uitgespro
ken dat hij nu alle banden aan rechte-
Sirica moet geven en dat betekent da:
de hele waarheid nu 1 onvermijdelijk
aan het licht komt. Kennelijk wil
Nixon met. een quasi-ruiterlijke erken
ning vóóraf de schade nog wat beper
ken. maar het lijkt onmogelijk daJ
hem dat zal lukken. Wanneer men nog
eens naleest wat deze esident de
afgelopen maanden ln ;*-reconferen
ties en voor radio en televisie steeds
weer heeft ver
klaard en men legt
die verklaringen
naast zijn erken
ning van gister
avond, dan is er
alleen maar reden tot verbaring en
ontsteltenis. Het blijkt dat de man in
het machtigste ambt van de wereld
inderdaad op een cynische manier
heeft gelogen, bovendien nog toneel
heeft gespeeld en daarbij een beroep
deed op de beste tradities van de Ame
rikaanse democratie. Citaten van Lin
coln had hij zo bij de hand. uitspraken
om aan te tonen aat het Grote Gelijk
aan zijn kant stond. Het geweten van
Richard M. Nixon was kennelijk zo
hees, dat hij het niet meer hoorde.
Een paar voorbeelden Op 30 april
1973 richtte de president rich in
een speciale toespraak tot het A men
kaanse volk en zette daarbij uiteen
dat hij kort tevoren in maart
voor het eerst helemaal op de hoogte
was gebracht van alle nare kanten die
er aan de Watergate-zaak waren ver
bonden. Hij was er van geschrokken.
Op 22 mei 1973 kwam Nixon opnieuw
niet een lange verklaring w-aarin hit
uiteenzette dat hij niets van de Water
gate-details had geweten en er zeker
niet aan had meegewerkt dat de rol
van bepaalde figuren zou worden ver
doezelti. Opnieuw: hij was er door
geschokt. Zo is dat het hele jaar 1973
doorgegaan: verklaringen, toespraken,
persconferenties. Met name bij die
conferenties ging het heet toe:
journalisten stelden scherpe
en Nixon ga.' vaak bijtende i
den. Hoe durfden die krante
rijn integriteit in twijfel te trekken!
Ruim drie maanden geleden werden
de uittreksels van de eerste bandjes
gepubliceerd, opnieuw begeleid met
een lange tv-toespraak van Nixon. Het
Amerikaanse volk kon nu zelf zien en
lezen, zei de president vroom, dat hij
buiten de zaak stond. Weliswaar had
zijn vroegere assistent John Dean te
genover de commissie-Ervin in ce se
naat verklaard dat hij Nixon a!
op 15 september 1972 op de hoogte
was van de 'cover-up', de verdoezeling
van bepaalde misdrijven, maar uit de
ze uittreksels aldus Nixon blijk:
zonneklaar dat ,jk pas op 21 maan
zes maanden later op de hoogte
ben gebracht". Gisteravond evenwel
volgde de ontmaskering: deze zelfde
Nixon erkende dat hij op die 21e
maart al negen maanden van allerle:
details op de hoogte was. Destijds
werd John Dean door de 'Nixonites'
de aanhangers door dik en dun van
de president uitgekreten voor eer.
'vuile leugenaar die de president wil
belasten voor zijn eigen streken'. Dat
blijkt nu precies omgekeerd net geval
te zijn geweest.
Uit de jongste verklaring van Nixon
kan men afleiden dat hij als presi
dent wenst aan te blijven, ondanks al
le aandrang die de Republikeinen nu
op hem uitoefenen om af te treden
Indien hij inderdaad aanblijft zijn de
kansen dat hij wordt afgezet wel bij
zonder hoog: zelfs zijn vurigste ver
dedigers in de senaat en in het huls
van afgevaardigden zijn hem sinas
gisteren ontvallen. Het is nu ook hun
duidelijk geworden dat de presideer
van ae Verenigde Staten een 'disho
nest official' is. een oneerlijke functio
naris. Ruim twintig jaar geleder, ze:
een bekend presidentskandidaat Ad
lai E. Stevenson in een toespraak
in Los Angeles, dat men aan politici
de hoogste eisen diende te stellen wa*
bun integriteit betreft. „Een oneerlü-
Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
rpe vragen
de antwj(r)f-
intenmeflsen
