PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
CHEMISCHE FABRIEK IN BRAND
NA HEVIGE ONTPLOFFING
NAVO: defensieplannen
nog onaanvaardbaar
Wegvak Rilland-Korteven rijksweg 58
donderdag voor het verkeer opengesteld
Werknemer vermist
Kabinet houdt met
belastingwensen
kamer rekening
Brezjnev
ontving
Nixon
Italiaanse post
in papiermolen
Turkije gaat
door met
alie-exDloratie
Hel complex
van Nixon
D'
Reclamespot pagina 9
217e jaargang - nummer 149
Vrijdag 28 juni 1974
GEERTRUIDENBERG DOOR GUNSTIGE WIND VOOR RAMP GESPAARD
GEERTRUIDENBERG In de kunstharsfabriek NECOF (Ned.
Eerste Carter Olie Fabriek) aan de Donge in Geertruiden berg is
donderdagavond omstreeks tien uur na een hevige ontploffing brand
uitgebroken. Van de vier man die er op dat moment werkten, hebben
zich drie tijdig in veiligheid kunnen stellen. Eén werknemer werd
rond het middernachtelijk uur nog vermist. Men vreest dat hij is
omgekomen-
De brand, die snel grote vormen aan
nam. ging gepaard met een reeks van
ontploffingen, waarbij grote vuurbol
len de lucht in schoten. Door de gun
stige oostnoordoosten wind dreven de
brandende gassen van de stad weg. De
MINISTER ZWIJGT OVER
EXTRA AARDGASOPBRENGST
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabinet-Den Uyl zal rekening houden met de
wens van KVP, ARP, CHU, VVD en DS'70 om de belastingdruk
niet te veel op te voeren of zelfs tot belastingverlaging over te
gaan. Dat was de enige toezegging die minister Duisenberg van
financiën donderdag in de tweede kamer wenste te doen bij de
behandeling van de zgn. voorjaarsnota.
komen, omdat Duisenberg zich op de
vlakte hield over het belangrijkste
onderwerp van gesprek: de meerop
brengsten van het aardgas en de vér
deling van deze onverwachte meeval
ler. De bedragen zijn nog niet precies
bekend en het kabinet moet nog aan
de begrotingsslag beginnen, was het
argument.
De minister zei dat de stijging van
het prijspeil voor de gezinscomsump-
tie wellicht beperkt kan blijven tot
rond tien procent. Volgens de be
windsman is er thans sprake van een
'iets oplevende' investeringsactivi
teit.
Staatssecretaris De Goede (financiën)
deelde mee, dat de aangekondigde
wijziging van de comptabiliteitswet
mogelijk al binnen enkele weken zal
kunnen worden ingediend. Hij be
streed als zou er 'gesold' worden met
de budgetrecht van de kamer. Inte
gendeel, zo zei hij, er worden in
voorgenomen wijzigingen juist pogin
gen gedaan tot versterking van
recht.
Het voorhoedegevecht dat de rege
ringspartijen onderling (met name
KVP en ARP enerzijds en PvdA ander
zijds) voerden bij de aanvang var
behandeling van de nota zal pas bij
de indiening van de begroting voor
1975 in een echt gevecht ontaarden.
De Tweede Kamer is na de onver
wacht snel afgelopen behandeling van
de voorjaarsnota op zomervakantie
gegaan.
BERGAMO Moest het Italiaanse
ministerie van posterijen vorige week
toegeven dat alleeen al op het cen
traal station van Rome een achter
stand van 75.000 aangetekende en
125.000 gewone brieven is, nu heeft de
officier van justitie in Bergamo een
bericht in het linkse dagblad Paese
Sera bevestigd dat poststukken van
allerlei aard in een papiermolen zijn
beland in plaats van in de brievenbus
sen der geadresseerden
Nieuws uit Zeeland op de
pag. 2,4,5,6,7 en 9
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 3,11 en 17
Sport op pag. 12 en 13
Radio en tv op pag. 15
Financieel nieuws op pag. 17
GEERTRUIDENBERG Om
streeks tien uur gisteravond, is
brand uitgebroken in de chemi
sche fabriek Necof te Geertrui-
denberg. Door de steeds ontplof
fende olietanks, ontstond een wa
re vuurzee, waartegen de brand
weer weinig kon uitrichten.
BRUSSEL (RTR) Turkije gaat
voort met de olie-exploratie in de
Egeïsche Zee, nu de bespreking in
Brussel tussen de premiers van Tur
kije en Griekenland op niets is uitge
lopen.
Dit is donderdag in Brussel op een|
persconferentie meegedeeld door dei
Turkse premier Ecevit. Turkije zal een-
ter volgens premier Ecevit geen agres-1
sief beleid volgen. Griekenland heeft al j
vanaf het begin ernstig bezwaar ge-|
maakt tegen de Turkse olie-exploratie
in de Egeische Zee.
VISSER SCHIET
OP KUST
VAARDER
LONDEN' De Rotterdamse traw
ler John V is donderdagmiddag voor
de Britse kust om tot nu toe onopge
helderde redenen beschoten door een
trawler van Schotse herkomst. Een
van de opvarenden van de John V. die
in het stuurhuis stond, werd enige
malen in het hoofd getroffen. Een
helikopter van het Britse leger bracht
het slachtoffer naar een ziekenhuis in
Newcastle.
Twee Britse mijnenvegers hebben
daarop de achtervolging van de Schot
se trawler ingezet. Het vissersvaartuig
werd donderdagavond opgebracht
naar de dichtstbijzinde haven. De ka
pitein van het Schotse vaartuig ver
klaarde dat hij zich van geen kwaad
bewust was. De kapitein van de John
V. Gerhard Witman, vertelde aan een
verslaggever van de BBC-televisie, dat
zijn stuurman al bij het eerste schot
bloedend neerstortte. Hij vermoedt,
dat men vanaf de Schotse trawler
heeft geschoten omdat zijn schip te
dicht bij de netten var. de Schot
voer.
Vier maanden voor
brandstichters
ARNHEM De eerste Arnhem
mers, die hebben bekend mede schul
dig te zijn aan de opzienbarende
reeks branden in de Arnhemse i
Klarendal, zijn donderdagmorgen
door de Arnhemse politierechter ver
oordeeld tot gevangenisstraffen, varië
rend van vier tot drie maanden, waar
van een deel voorwaardelijk.
TOEZEGGINGEN ONVOLDOENDE GEACHT
(Van onze correspondent)
BRUSSEL De NAVO blijft de
defensieplannen van het kabinet-
Den Uyl onaanvaardbaar vinden,
ook al heeft Nederland in laatste
instantie toegezegd de mobilisa
bele Vijfde Divisie alsnog te zul
len mechaniseren a raison van
174 miljoen gulden. In de oor
spronkelijke bedoelingen van de
nog steeds min of meer geheime
defensienota was dit niet voor
zien.
Het oordeel van het bondgenoot
schap is donderdag vastgelegd in twee
documenten: een algemene beschou
wing over de Nederlandse plannen,
die vrijdagmorgen in Brussel werd
gepubliceerd, en een toelichting op de
militair-technische aspecten, die ge
heim wordt gehouden vanwege de
informatie die het Warschaupact eruit
zou kunnen putten.
De ambassadeurs van de veertien
landen die deel uitmaken van het
comité voor de verdedigingsplannen
hebben donderdagmiddag bijna drie
uur nodig gehad voor de redactie
het definitieve rapport.
Nederland zat bij deze vergadering
nadrukkelijk in bet beklaagdenban'
Ons land heeft, zo zeggen waarne
mers, dank zij de manoeuvres van
minister Vrede ling, z'n geloofwaardig
heid als betrouwbare bondgenoot ver-
De bezwaren van de dertien NAVO-
Zie slot pagina 3 kolom 1)
grote vuurzee, die tot ver in de om
trek zichtbaar was. zorgde voor een
bijzonder grillig beeld boven Geertrui-
denberg. Deskundigen verzekerden dat
er geen angst behoeft te bestaan voor
giftige gassen.
Hulpacties kwamen zeer snel op gang.;
Behalve uit Geertruiden berg stroom
den brandweerkorpsen toe uit Raams-
donk, Breda en Keizersveer. De politie
zette een groot deel van Geertruiden-
berg voor alle verkeer af. Het korps
pontonniers uit Keizersveer kwam later
op de avond met 50 militairen assiste
ren en in de directe omgeving van de
brandende fabriek werden drie ambu
lances gestationeerd. Aan het blussen
van het vuur werd ook deelgenomen
door een blusboot van Rijkswaterstaat,
die het vuur vanaf de Donge bestreed.
Rond middernacht stond een kwart van
de fabriek in lichterlaaie. Aan blussen
viel toen nog niet te denken. Men be
perkte zich ertoe uitbreiding van de,
vuurzee te voorkomen. Er bestond ge
vaar voor het ontploffen van onder-1
grondse tanks met zeer brandbare che
mische stoffen. Daartoe werd een
kunstmatig bassin boven deze tanks
aangebracht.
In Geertruldenberg zijn als gevolg van
de ontploffingen, die ruim een uur heb
ben geduurd, vele ramen gesprongen.
Vier enorme rookkolommen markeer
den vannacht het stadje. De kunstharv
fabriek. een filiaal van het Duitse con
cern Süd Chemie, heeft zich twee jaar
geleden In Geertruiden berg gevestigd.
ZOMERWEER
IN DE KNEL
De hogedrukgebieden, die een
eerste voorwaarde zijn voor sta
bieler goed zomerweer, hebben
het de laatste dagen boven Scan
dinavië alsook boven West- en
Midden-Europa laten afweten.
Een omvangrijk lagedrukgebied
bedekt een groot deel van de
oostelijke oceaan via Frankrijk.
België en Duitsland naar de Al
pen en Polen. In deze gebieden
komen tal van regen- en onweers
buien voor. Een front loopt van
Zuid-Engeland over ons land naar
Midden-Europa met aan de
noordkant iets koelere maar dro
gere lucht met enkele opklarin
gen. ten zuiden daarvan vochtige
en iets warmere maar onstabiele
lucht.
Fraai blijft het zomerweer in
een groot deel van de Balkan
met 27 tot 30 graden alsook in
grote delen van Italië. Spanje
houdt het licht wisselvallig, waar
bij vooral in het noordelijke ge
bied tegen de Atlantische kust af
en toe regen valt. Scandinavië zal
tijdens het weekeinde aan de koe
le kant blijven hetgeen ook geldt
voor Schotland. Engeland en een
deel van Duitsland.
Het wordt in een vrij groot
aantal landen een wisselvallig en
gematigd afscheid van deze. in
zijn geheel toch geen slechte, ju
nimaand. Als gevolg van onweers
buien is er donderdag plaatselijk
veel regen gevallen, tot de avond
in Eindhoven 32. Axel 29, Gilze-
Rijen 25 millimeter regen. Ook
plaatselijk in Duitsland zware
buien met in Essen 33 en in
Giessen 25 millimeter neerslag,
lag.
UITGEBREIDE DELEGATIE
BIJ BEGROETING
(Van onze speciale verslaggever)
MOSKOU „Een duurzame
vrede tussen de Sowjet-Unie en
de Verenigde Staten is de be
langrijkste voorwaarde voor
een positieve ontwikkeling van
de Amerikaans-Russische ver
houding", aldus de Russische
partijsecretaris Leonid Brezj
nev donderdagavond tijdens
het staatsdiner ter ere van het
bezoek van Richard Nixon aan
de Sowjet-Unie.
De Russische partijleider meende dat
men zowel in Moskou als Washing
ton alles moest doen om ervoor te
zorgen dat de toekomstige genera
ties een gunstig oordeel zouden
vellen over „deze vredelievende
ontspanningspolitiek in de zeventi
ger jaren van de 20e eeuw". Ook
president Nixon ging in zijn ant
woord op Brezjnevs rede in op de
..historische waarde" van de ont
spanningspolitiek. waartoe beide
leiders twee jaar geleden besloten
hadden.
Nixon en zijn vrouw werden bij aan
komst opgewacht door een uitge
breide delegatie prominenten met
aan het hoofd de Russische partij
leider Leonid Brezjnev. die ais eer
ste de Amerikaanse president be
groette. hetgeen niet gebruikelijk is
bij het verwelkomen van een
staatshoofd. Pas nadat Brezjnev
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
DEMONSTRATIE DOOR ZANDVERVOERDERS VERLIEP RUSTIG
Ufalre ver-
fimtlijn
AANSLUITING MET
RONDWEG BERGEN
EN ANTWERPEN NU
KEEL DIRECTER
HOOGERHEIDE Donderdag is hel
elf en een half kilometer lange weg
vak Rilland-Korteven van de nieuwe
rijksweg 58 in gebruik genomen. Hier
mee is een knelpunt in de verbindim
Zeeland-Brabant net voor het drufek'
zomerseizoen weggenomen. Het oudi
'opstoppingskrnispunt' bij Korteven i;
door de ingebruikneming van dit nieu
we wegvak in betekenis afgenomen
Er is nu een vloeiende verbinding mei
de vierbaansrondweg van Bergen op
Zoom enerzijds en met Antwerpen
anderzijds ontstaan.
Donderdagmorgen even vóór twaalf
(Zie slot pagina 7 kolom 4)
HOOGERHEIDE De betogende
bij de opening van het nieuwe weggedeelte Korteveen-Ril land.
i president Nixon op zijn rei*
door Europa Vermoedelijk
LsbvS zal hij er zelf zo weinig mo-
H gelijk aan willen denken:
hoe verder van Washington
hoe minder Watergate. In dit verband
gaf vorige week het blad US-News and
Worldreport een aardig citaat: een
staflid uit het Witte Huls vertelde dat
kort voor het vertrek van Nixon naar
liet Midden-Oosten de president zo op
gelucht was door de gedachte dat hij
de Watergate zorgen een tijd achter
zich kon laten, dat hij .er tien jaar
jonger uitzag" De Europese trip heeft
kennelijk een zelfde effect de Ameri
kaanse president maakte althans in
Brussel een uiterst opgewekte indruk.
Niettemin wordt ook hier vla com
mentaren en andere reacties steeds
wwr de relatie met Watergate gelegd:
de Amerikaanse president zou met de
ze buitenlandse reis trachten zijn btn-
nerüands prestige te herstellen, zo
wordt dan betoogd. Ook in de VS wor
den dergelijke opmerkingen gemaakt.
Daarover stelde het weekblad News
week in zijn laatste nummer een
vraag aan de in Amerika zeer be
kende hoogleraar Brzezlnski van
de Columbla-universiteit in New York.
Deze meende dat er Inderdaad een ge
vaar in kon schuilen dat de president
vooral zijn bezoek aan Moskou ln
eigen land gaat gebruiken voor wat hij
noemde "kosmetische doeleinden', na
melijk om te sugge
reren dat nu een
fundamentele door
braak tot stand ls
gebracht ln de ver
houdingen tussen de
Verenigde Staten en Rusland- Een der
gelijke doorbraak evenwel acht Br»
zinsld deskundige op het gebied
van de Sowjet-bet rekkingen niet
mogelijk: om die te bereiken is veel
tijd nodig. Dat wil overigens niet zeg
gen dat Nixons bezoek aan Moskou
geen waarde zou hebben, aldus deze
hoogleraar: naar zijn mening is het
van groot belang dat de top van de
Verenigde Staten voortdurend overleg
pleegt met de regeringsleiders van de
Sowjet-Unie. Tegen die achtergrond
gezien kan en moet bet Amerikaanse
bezoek aan Rusland worden beoor
deeld. onafhankelijk van de Watergate-
affaire
De vrsag blijft niettemin in hoeverre
Watergate een nadelige invloed
uitoefent op de doelgerichtheid van de
Amerikaanse buitenlandse politiek.
Kan die nog wel tot een optimaal ef
fect leiden? Wordt zij niet gehinderd
door de altijd weer aanwezige overwe
ging dat deze president gevaar loopt
te worden afgezet? Als eerste reactie
daarop zou men kunnen zeggen: van
enige nadelige Invloed is tot nu toe
niet veel gebleken. Kissinger heeft
om maar een voorbeeld te noemen
ondanks Watergate met een pendel
diplomatie kans gezien om vrede ln
het Midden-Oosten tot stand te bren
gen. Voorts heeft het recente bezoek
van de president aan dit gebied de
verhouding tussen de Arabische we
reld en het westen verbeterd- Buiten
landse in ieder geval Arabische
staatslieden worden dus kennelijk niet
gehinderd door Watergate-overwegirv-
gen ten aanzien van Nixon of de Ver
enigde Staten. Maar daarbij moet wel
worden opgemerkt dat het in deze we
reld niet alleen om het Midden-Oosten
gaat: er zijn vele andere problemen
die de aandacht vragen, vraagstukken
die een gedurfde politiek vergen. En
juist te dien aanzien is president Nixon
als gevolg van alle Watergate-troebelen
een 'lame duck'-president, een gekort
wiekte regeringsleider die niet meer
over het moreel prestige beschikt dat
een kenmerk was van sommige vroe
gere Amerikaanse presidenten.
In het hierboven bedoelde Newsweek
artikel maakt professor Brzevinski
te dien aanzien enkele interessante op
merkingen. Het huidige internationale
systeem het kreeg zijn vorm na de
tweede wereldoorlog is in gevaar,
zo stelt hij vast. het moet in velerlei
opzicht gereviseerd, vernieuwd en her
vormd worden. Er behoren initiatieven
te worden genomen op het gebied van
een effectieve monetaire hervorming,
voorts zijn op het stuk van de econo
mie ingrijpende maatregelen nodig, en
er behoort een herverdeling te komen
van de politiek-economische macht in
deze wereld. Dergelijke initiatieven
zouden van de VS dienen te komen,
aldus Brzezinski. Zij blijven echter
achterwege als gevolg van de binnen
landse moeilijkheden in de VS: de Wa
tergate-affaire. De situatie op dit ogen-
bliek doet zelfs denken aan de politie
ke verlamming uit de jaren 1947-1948
Toen is men daar uitgekomen dank zij
initiatieven als Marshallplan en NAVO:
nu zijn éven vérstrekkende maatrege
len nodig, maar helaas blijven ze
thans achterwege, zo zet samenge
vat de hier geciteerde hoogleraar
uiteen.
Het is een interessante theorie. In
werkelijkheid lijkt ons de zaak
nog complexer: ze heeft met allerlei
dingen te maken, met. de persoonlijk
heid van Nixon. met het conservatis
me in de Republikeinse Partij, met de
binnenlandse crisis tengevolge van
Vietnam, met opstandige bewegingen
aan de universiteiten, om er enkele te
noemen. En die hebben weer een re
latie met bet ontstaan van Watergate.
Deze trieste affaire kan mede worden
verklaard uit de verzaking van elke
vorm van politieke ethiek in het Witte
Huis, waardoor de grondslagen van
de Amerikaanse democratie dreigden
te worden aangetast. "Watergate' groei
de uit tot een complex, zowel in let.
terlijke als in psychologische zin. Lev
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1