PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT PZC RAMP MET NEDERLANDSE BUS: 7 MENSEN GEDOOD Bestuur en beheer van de zeehavens moet worden opgedragen aan gewesten „TEKORTEN OPENBAAR VERVOER ZULLEN STEEDS MEER STIJGEN" Voorlopig geen belastingverlaging Egypte doet beroep op Nixon T&leur VERZACHTING PRIJSBELEID Het werkstuk van Posthumus WEEKEINDE NOG ZONDER BUIEN ADVIES COMMISSIE ZEEHAVENOVERLEG Hoeveel gewesten in Zeeland? irtrr in hloeairhr etijlru KORT' MlfT 2A MIDMUURO Til «tlllMI II1M 217e jaargang - nummer 144 Zaterdag 22 juni 1974 TIEN MENSEN GEWOND IN TWEE JOEGOSLAVISCHE ZIEKENHUIZEN (Van onze correspondent) RIJEKA In Joegoslavië zijn vrijdagmorgen zeven Nederlandse vakantiegangers om het leven gekomen, toen de bus, waarmee ze een uitstapje maakten, in een ravijn stortte. Tien anderen liepen zodanige ernstige verwondingen op, dat ze in de onder Triëst gele gen havenstad Rijeka in ziekenhuizen moesten worden opgeno men. Een van hen, een vrouw, verkeert in levensgevaar. Snijwon- den, kneuzingen en gebroken armen en enkels werden het deel van de overige 19 passagiers, die vrijdagavond geteisterd bij elkaar za ten in hotel Palme in de badplaats Opatija. De slachtoffers zijn de 47-jarige chauffeur C. Heinstman, Katarina Timmer (60 jaar), Da van Empel (65 jaar), mevrouw T. Hilberdink (72 jaar), Alicia F. Offerman (66 jaar), Katarina Buringa (41 jaar) en Haltie Kinstra (70 jaar). De passagiers wa ren afkomstig uit Amsterdam, Win schoten, Venendaal, Goor. Arnhem en Zutphen. In het ziekenhuis 'Brace Doktor Sobol' in Rijeka zijn opgeno men de 65-jarige mevrouw A. N. Scharringa. met levensgevaarlijke hoofdwonden, en de heren A. Timmer, R. Jofferman en G. van Empel. In het ziekenhuis 'Zdravka Kucica' de heren L. Mulder (60), E. de Lange (65), J. Lindeman (65), mevrouw Maling (Mo- link?) (40), mevrouw Klompenburg (50) en mevrouw J. Koster (65). Volgens ooggetuigen moet de bus bij krachtig remmen in een slip zijn geraakt en in een rechts van de weg liggend, zeven meter diep ravijn zijn gestort. De chauffeur zou op zijn rempedaal zijn gaan staan, toen een hem tegemoet komende vrachtwagen combinatie, die in een onoverzichtelij ke bocht aan het passeren was, niet tijdig genoeg naar de eigen weghelft kon terugkeren. Door de motregen die viel, was het wegdek nat. De Neder landse bus bevond zich op een glooi ende weg in een lichte daling, onge veer vier kilometer voor Rijeka. Twee groepen Bij de ramp waren twee reisgroe pen betrokken: één van de NRV, die de bus gecharterd had, en ééri van de NCRV. De NR.V-groep was afgelopen maandag in Opatija gearriveerd, de NCRV-groep vorige week vrijdag. Het lag in de bedoeling naar de Plitvicer- meren te gaan, waar langs waterval letjes en stroomversnellingen „om hoog klimmende" forellen de grote bezienswaardigheid zijn. Beide reisge zelschappen waren ondergebracht in hotel Palme. Omdat er in de bus plaatsen over waren, hadden de NCRV-ers zich bij de NRV-ers aange sloten- NCRV-reisleider Pieter Anthony Hoogendam '26 jaar) uit Voorburg zat achter in de bus, toen het drama zich voltrok. „Die vrachtwagencombi natie zat aan de verkeerde kant van de weg", zei hij, „en om een botsing te vermijden, moest de chauffeur dan ook op z'n remmen gaan staan. De bus ging rechts onderuit, kantelde en kwam zeven meter lager op het dak terecht. Tijdens de val naar beneden incasseerde het linker voorgedeelte de zwaarste klappen. Daar werden later dan ook de doden geteld". HoOgendam, die er met een kneusde knie en de nodige snijwonden afkwam, was vol lof over de eerste hulp, die door passerende automobilis ten werd geboden. „Het was afschuwelijk en verschrik kelijk", vervolgt hij. ,De bus was aan vele kanten diep ingedeukt, de voor kant leek verpletterd en alle ruiten waren aan splinters geslagen. Nie mand maar dan ook niemand bleef ongedeerd. Sommige passagiers zaten bekneld, anderen moesten later met touwen omhoog worden gehesen. De politie was vrij gauw ter plaatse ter wijl de eerste ambulances ongeveer vijftien minuten na de ramp arriveer den. Het reddingswerk was toen al in volle gang. De meeste licht gewonden zijn met particuliere wagens naar c' ziekenhuizen in Rijeka gebracht". Shock Volgens Hoogendam was er in c Zie slot pagina 3 kolom 5) RIJEKA, JOEGOSLAVIe: Een Ne derlandse autobus met 3!) inzitten den is vrijdag door een verkeerde manoeuvre van een vrachtauto op de Adriatische snelweg in Joego slavië ter hoogte van Rijeka in een haarspeldbocht omlaaggestort en z'n dak terecht gekomen. Ze- n Nederlandse inzittenden* waar onder de chauffeur, zijn om het leven gekomen. Tientallen perso nen werden gewond. Op de foto: hel wrak van de bus. (Van onze parlementaire redactie) DES HAAG KVP-lrider Fran* Andrif-ssen heeft vrijdag gepleit voor een milder prijsbeleid voor het mid den- en kleinbedrijf. Volgen* de KVP'er moeten de levensmiddelen he lemaal buiten bet prijsbeleid vallen en! dient aan het midden- en kieinbedrljf een tegemoetkoming te worden gege- ven In de vorm van faciliteiten op het terrein van het midden- en kleinbe drijf Minister-president Den Uyl kondigde vrijdag aan, dat minister Lubbers van economische zaken volgende week een aantal maatregelen bekend zal maken, die deels een versoepeling en deels een verstrakking '.-an bet prijsbeleid zijn. Volgens Den Uyl zijn de op«m- volgende prijsmaatregelen, die ten tij de van de energiecrisis genomen zijn aan verduidelijking toe. Maandag zal minister Lubbers met het bedrijfsle ven over zijn nieuwe voorstellen over leggen. MOSKOU ZOU BEREID ZIJN TOT EMIGRATIE 40.000 JODEN PER JAAR WASHINGTON (APP) Uit weünge lichte kringen in Washington !s verno men. dat de .Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Kissinger, verklaard heeft, dat de Sow jet-Unie bereid Ls minstens 40.000 joden per jaar te laten emigreren. Kissinger had dit begin juni tegen senator Henry Jackson gezegd. NS HAD OVER 1973 VERLIES VAN 481 MILJOEN UTRECHT ANP) De centrale overheid kan er op rekenen dat de tekorten van de openbare vervoersvoorzieningen de komende jaren waarschijnlijk verder zullen stijgen. Dat komt mede door het toenemend beslag vanuit de sfeer van de gemeentelijke open bare vervoersvoorzieningen, zo blijkt uit het vrijdag verschenen jaarverslag van de Nederlandse Spoorwegen. Daarin wordt het verliescijfer over 1973 berekend op 481 min 51 min meer dan in 1972) bij een omzet van bijna 1.2 mld. (Van onze weerkundige medewer ker) Doordat zich tussen Schotland en de Noorse kust een hogedruk- centrum blijft ophouden, met langs de oostflank aanvoer van droge lucht via Denemarken naar onze omgeving blijft het week einde bij ons overwegend zon nig, waarbij wind tussen noord en noordoost en een gematigde temperatuur van 20 tot 24 gra den. De kam op een bui zal na zondag echter wat .gaan toene men. Boven Frankrijk bevindt zich zeer warme lucht.. In Bordeaux en Toulouse was het gistermid dag 32 graden. Een storing trekt evenwel van de Golf van Biscaje naar het noordoosten en kan zon dag de kans op onweer in Frank rijk al vergroten. De hoogtestroming kan volgen de week iets meer zuidelijk wor den, hetgeen het overigens zomer se weertype alleen iets onstabie ler kan maken. vandaag in de krant Nieuws uit Zeeland op de pagina's 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9 en 11. Binnen- en buitenlands nieuws op de pagina's 1,3 en 13. Sport op de pagina's 24 en 25. Radio en t.v. op pagina 27. Financieel nieuws op pagina 29, En in de zaterdagkrant Pag. 17: De F'drïnger wil zichzelf blijven. Pag. 19: Kasteelheer gevraagd- Pag. 21: Letterkundige kroniek van Hans Warren: Stem men uit de Kerken: Ex positie van W. Vaarzon Morel in Veere. Pag- 23: Poppraet; Schaken, dam men, bridge, hengelrit- briek. PREMIER DEN UYL: (Van onze parementaire redactie) DEN HAAG Minister-presi dent Den Uyl heeft er vrijdag voor gewaarschuwd al te opti mistisch te zijn over de extra aardgasopbrengsten voor vol gend jaar. „Er is een sterke nei ging om dat geld nu al vele ma len uit te geven. Er wordt al ge sproken over belastingverlaging, maar er spelen bij de besteding van dat geld zoveel factoren mee, dat een beslissing daarover niet zomaar te nemen is en dat heeft het kabinet dan ook niet gedaan", aldus Den Uyl. De premier wees erop, dat de over heidsuitgaven de laatste jaren door de hoge inflatie eigenlijk zijn teruggelo pen. „Wij hebben in onze regeringsver klaring gezegd, dat wij in onze rege ringsperiode de overheidsuitgaven wil len uitbreiden. In die overtuiging zijn wij nog gesterkt. Het is onvermijde lijk dat de regering ook volgend jaar veel geld extra zal uitgeven", waar schuwde Den Uyl. Volgens Den Uyl kan volgend jaar gerekend worden op een grote extra opbrengst uit de export van aardgas. „Tegelijk moeten we echter ook veel meer betalen voor onze ruwe olie. De extra kosten daarvan zijn zo'n drie tot vier miljard. Dat betekent, dat onze nationale economie er ondanks de aardgasmeevaller toch nog slechter op wordt. Op den duur kan het aard gas echter wel veel gaan opbrengen. Zo ver zijn we echter nog niet". Ondanks zijn waarschuwende woor den wilde Den Uyl toch wel kwijt, dat de consumptie volgend jaar zal moe- (Zie slot pagina 3 kolom 5) De spoorwegdirectie rekent op een compensatie van 326 miljoen voor de economische nadelen voortvloeiend uit de handhaving van openbare ver- voersverplichtingen. Dan resteert al tijd nog een verlies van 155 miljoen. Rond 70 procent van de exploitatie kosten van de Nederlandse Spoorwe gen bestaat uit personeelskosten. Die stegen vorig jaar weer met rond elf procent, ondanks een personeelsver mindering met 500 man tot 26-853. Dit jaar zal het NS-personeel verder ver minderen, ondanks de verkorte wer kweek van 42 Vb tot 41'/* uur. De opbrengsten uit het reizigersver- voer stegen met rond 44 miljoen tot 533 miljoen. De groei is voorname lijk veroorzaakt door het in novem ber en december aan het autoverkeer opgelegde zondagsrijverbod, waardoor de spoorwegen 7,7 miljoen extra incasseerden. De bezettingsgraad van de treinen steeg van 37-1 tot 38.6 procent. Het goederenvervoer bracht vorig jaar ƒ241 miljoen op. waarbij de opbrengst van het binnenlands vracht- goedvervoer niet is meegeteld, omdat dit vanaf 1 januari 1973 geheel voor rekening en risico komt van spoor wegdochter Van Gend en Loos Streekvervoer De omvang van het streekvervoer (naar reizigerskilometers gemeten ver zorgen de NS-dochters 72 procent van dit vervoer) gaf in totaliteit een ver dere daling te zien. De spoorwegdirec tie pleit in haar jaarverslag voor een verbetering van de kwaliteit van het autobusvervoer, waarbij de medewer king van wegbeheerders nodig is om de congestiehinder voor de autobus weg te nemen. De NS-busdochterR incasseerden ƒ308 miljoen en gaven ƒ311 miljoen uit. waarvan ƒ211 mil joen aan de ruim 7200 personeelsle den die de 2500 bussen laten rijden- De spoorwegdirectie is er niet alleen zeker van dat de kosten in de komen de jaren verder zullen stijgen, ook zal sprake zijn van een toeneming van het gebruik van openbaar vervoer. Een eerste bijdrage tot het meer gebruik maken van trein en bus zal voortvloeien uit de verbetering van de kwaliteit van de geboden voorzienin gen. Daarnaast rekent de spoorwegdi rectie min of meer op de invloed van een samenhangend stelsel van over- heidmsaatregelen, waardoor trein bus aantrekkelijk kunnen worden. De Nederlandse gezinnen geven nu ongeveer negen procent van hun con sumptieve bestedingen uit aan verkeer en vervoer. Het aandeel van verkeer in de nationale bestedingen is in tien jaar (van 1963 tot 1973) toegenomen van 7.5 tot 13 procent. In guldens uitgedrukt betekent dit van f 5 mil joen in 1963 tot 15 miljoen in 1973. Integratie (Zie slot paginr 3 kolom 4) NA ISRAËLISCHE ACTIES TEGEN KAMPEN IN LIBANON CAIRO (RTR, UPI, AP) Pre sident Anwar Sadat van Egyp te heeft 'uiterst belangrijke' boodschappen aan president Nixon en het Libanese staats hoofd, Soeleiman Franjieh, ge zonden over de Israëlische aan vallen op Palestijnse vluchtelin genkampen in Libanon. Dit heeft het Egyptische persbureau voor het Midden-Oosten vrijdag mee- De inhoud werd nog "niet bekendge maakt maar het Egyptische standpunt werd eerder deze week uiteengezet- door le minister van buitenlandse zaken. Ismail Fachmi. Deze zei dat Egypte niet werkloos zou toezien bij het voortduren van de Israëlistóre aanvallen. Fachmi verklaarde dat de aanvallen de vredespogingen in het Midden-Oosten bedreigden en dat het Israëlische optreden werd aangemoe digd door 'verklaringen en communi qués' van andere landen die beschuldi gingen uitten aan het adres van het Palestijnse volk. Volgens politieke kringen zinspeelde hij hiermee op de V.S. die er bij alle landen op aandron- (Zie slot pagina 3 kolom 3) INSTELLING VAN NATIONALE HAVENRAAD BEPLEIT (Van onze Haagse redacteur) DEN HAAG Het bestuur en het beheer van de de zeehavens in Nederland moet uit overwe gingen van democratie en doel matigheid worden opgedragen aan gewesten, zoals die volgens de nieuwe gewestwet zullen wor den gevormd. Op centraal ni veau zullen de krachten moeten worden gebundeld, onder meer door een minister aan te wijzen, die het zeehavenbeleid gaat co- ordineren. Verder moet een Na tionale Haven Raad het zeeha venbeleid van de regering gaan voorbereiden. Dat zijn de belangrijkste conclusies die de Commissie Zeehavenoverleg trekt, in een advies dat aan minister Westerterp van verkeer en waterstaat is verstrekt over de manier waarop in de toekomst het bestuur en het be heer van zeehavens moet worden ge regeld In het advies, dat door een subcommissie onder voorzitterschap van burgemeester Samkalden van Am sterdam is opgesteld en dat de Com missie Zeehavenoverleg unaniem heeft overgenomen, wordt duidelijk ge maakt, dat er voor het bestuur en beheer van zeehavens moet worden gekozen voor een zogenaamd natio naal gewestelijk model. De Commissie Zeehavenoverleg is ervan uitgegaan dat de regionale structuren versterkt, verduidelijkt en gecoördineerd moeten worden, en dat op centraal niveau de krachten moe ten worden gebundeld. Ook meent de commissie dat; een centraal mechanis me moet worden geschapen, waarin het rijk, de havenbesturen en het havenbedrijfsleven samenkomen. Dat mechanisme, de Nationale Haven Raad, moet dienen als adviesorgaan voor de regering en als instrument ten behoeve van een betere coördina tie en samenwerking. Tekortkoming Ter versterking, coordinering er. verduidelijking van de regionale struc turen moet, naar het oordeel van de Commissie Zeehavenoverleg, het ha venbestuur en -beheer uit handen wor den genomen van de havenschappen en gemeenten en opgedragen aan ge westen. De commissie stelt dat een fundamentele tekortkoming van ha venschapsstructuur is. dat er onvol doende coördinatie bestaat tussen het beleid dat het havenschap voert en de activiteiten die andere bestuurslicha men ondernemen. Bovendien signa leert men dat de havenschapsstruc tuur uit een oogpunt van democra tisch bestuur tekortkomingen ver toont. De beste nieuwe bestuurlijke vorm vindt men die van het gewest. Naar de mening van de commissie zou het gewenst zijn dat de gewesten een zodanige schaal krijgen, dat elke be langrijke havenregio Scheldegebied, Rijnmond, Noordzeekanaalgebied. Eemsgebied binnen het territoir van één gewest valt. Tot het moment dat gewesten zijn ingesteld die ge schikt zijn voor hei bestuur van zee havens. zullen het gemeentelijke ha venbestuur en het havenschap moeten worden gehandhaafd De commissie houd; er rekening mee dat de gewestvorming nog wel enige tijd op zich kan laten wachten- In afwachting van de gewestvorming moet. worden nagegaan welke maatre gelen kunnen worden getroffen om de bestaande bestuursvorm te verbete ren. De commissie wijst op de moge lijkheid de in beginsel gewestelijke taak van het havenbestuur in handen van de provincie te geven of de gemeenten in een havenregio samen ze voegen tot één ha vengemeente. waarna het havenbeheer en -bestuur wordt opgedragen aan een lichaam dat bij gemeenschappelijke regeling wordt ingesteld door de provincie en' de nieuw gevormde havengemeen- Minister Naar bet oordeel van de Commissie Zeehavenoverleg kunnen op centraal niveau de krachten worden gebundeld door één minister van verkeer en waterstaat of van economische zaken, aan te wijzen ais coordinator van bet zeehavenbeleid. De commissie wil ver der een geregeld overleg tassen ce verschillende bij het zeehavenoverleg betrokken ministers ingesteld zien en men vindt dat een mierdepartements- het leven geroepen moet worden. De coördinerende minister moet, zo (Zie slot pagina 7 kolom 1 D' fjantlijn W" oommiM Us- Zeehaven- 3verlog heetft onder 1«- dtag van haar wortrv rendo voorzitter Ir. S- A. Posthumus een gedegen werkstuk gepubliceerd met -"•voorstellen voor een nieu we structuur van bet havenbeleid in Nederland. Elders ln deze krant wordt uitvoerig verslag gedaan over het be wuste rapport Op deze plaats willen we de drie hoofdelementen uit de stu die aanstippen ter inleiding van deze beschouwing: in de eerste plaats ad viseert de oommissie tot instelling van een nationale haven raad, die tot taak krijgt het zeehavenbeleid van de rege ring voor te bereiden, in de tweede plaats stelt zij vast dat dit nationale havenbeleid uitsluitend toekomt aan regering en wetgever en in de derde plaats wil zij dat het lokale havenbe stuur en -beleid te zijner tijd wordt overgedragen aan de gewesten die via de gewestwet zullen worden ingesteld. Dat zijn de hoofdlijnen van hot rap port. Het is niet alleen oen gedegen, maar ook een gaaf werkstuk: de com missie heeft er alles aan gedaan om goed voor de dag te komen. Daaraan is niet vreemd dat bij de voorbereiding intensief werd meegewerkt door het Instituut voor bestuurskunde van de Amsterdamse universiteit. De direc teur van deze instelling professor dr. A. F. Leemans was secretaris van de subcommissie die bt< concept rapport samenstelde- Hei onvermijdelijke bij oen zo gron dige voorbereiding Ls ook hier ge beurd: de bijlagen van het rapport zijn omvangrijker dan het st.uk zelf. Tot die bijlagen behoort de uitvoerige nota van het Instituut voor bestuurs kunde. een stuk waarin het wemelt van aardige, maar zeer deskundige ter men. Professor Leemans gaf er giste ren tijdens een persconferentie nog een toelichting bij en sprak daarbij zo frequent over "ideaaltypen" dat men bijna zou vermoe den dat het hier om een postuum werk van Max We ber ging. De geïn teresseerde vakman op het gebied van de bestuursweten schappen kan vee! van zijn gading vinden in deze nota: het gaat over ge- deconcentroerde organisatie, over ho rizontale intersectorale coördinatie er> zovoort, enzovoort. Het enige waarover niet wordt gesproken is de pastorale organisatie: men zo-a daaraan behoefte krijgen als men de nota van het insti tuut heeft doorgeworsteld. Waarmee overigens niets ten nadele van het stuk is gezegd, hooguit dat het voer-voor- deskundigen is. (aar het om gaat zijn de voorstel len van de commissie. Onze eer ste indruk: zij heeft een voor treffelijke structuur opgesteld voor een nationaal havenbeheer, maar het is wel de vraag of de voorstellen mak kelijk te realiseren zullen zijn. Het gaat om een wat men zou bonnen noemen "heldere' indeling: de ver antwoordelijkheden van regering en parlement zijn goed vastgelegd, het lokale beheer blijf; autonoom voor zo ver dat binnen het nationale beleid mogelijk is en wordt toebedeeld aan de gewesten. Met dit laatste is de in spraak van de burger gegarandeerd, zo ook de verantwoordingsplicht van de havenbeheerder. En tussen deze beide "lagen" nationaal en territo riaal havenbeleid bevindt zich de havenraad, te beschouwen als een vast college van advies en bijstand volgens de grondwet (artikel 87;. Deze raad is samengesteld uit drie categorieën: vijf vertegenwoordigers topambtenaren i van de departementen, vijf vertegen woordigers van de havenbesturen en ■rijf vertegenwoordigers van het be drijfsleven- Hij krijgt een eigen bureau, gaat bet nationale beleid voorbereiden en fungeert bovendien als samenwer kingsorgaan. Op papier is he*, prachtig, maar zal het in de praktijk ook alle maal werken? Zien we het goed dan zou de com missie dit hele pakket hert. liefst geregeld willen zien in een haven- wet. Maar dan rijst onmiddellijk de vraag: wanneer zal die wet worden ingediend? Deze voorstellen gaan uit van de nog te vormen gewesten: het laatste woord daarover echter is zoals wij allen weten in Nederland nog lang niet gezegd. Wat gebeurt er ais de gewesten niet of slechts ten de le van start gaan? In dat geval kan men een 'totale' havenwert wel verge ten: er is dan hooguit alleen een wet mogelijk om de nationale havenraad in te stellen. We hebben de indruk dart de commissie er te makkelijk van is uitgegaan dat de gewesten er komen, sterker nog: ze vindt zelfs dat bij de indeling van de gewesten rekening met de harens moet worden gehouden. Eén citaat in dit verband: „Gezien het belang van zeehavens en zeehavenin- dusfcrieën voor de betrokken regio's za! de factor zeehaven bij de vaststelling van het gewestelijk territoir in d»»» gebieden een belangrijke ro! moeten spelen" Een aardige opmerking, in het bijzonder voor Zeeland. VXTat is er namelijk in deze provincie V aar. de gang? Men heeft hier al tijd betoogd dat twee haven schappen Vlissinger.-Oost en Ter- nenzen eigenlijk teveel is en dart (Voor vervolg zie pagina 3 kolom 1

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1974 | | pagina 1