PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT ZAAK-KISSINGER HEROPEND NA DREIGEMENT MET AFTREDEN Minder bezuinigd op de defensie Emotionele minister: van blaam zuiveren of ik ga COMPENSATIE VERLENGD VOOR AANTAL SECTOREN IN LANDBOUW Natuurbescherming en Yerseke zeer teleurgesteld, waterschappen positief over Oosterschelde-advies GRAAN, SUIKERBIETEN EN FABRIEKSAARDAPPELEN UITEENLOPENDE REACTIES OP DE VISIE VAN DE RAAD VAN DE WATERSTAAT Chaotische kamer Bijzonder üoninHijfc Pag. 4 Jl7e jaargang - nummer 135 Woensdag 12 juni 1974 lim DRUK NAVO EN VS: VREDELING GEEFT EEN VERD UIDEUJKING' ya onze correspondent) BERGEN, NOORWEGEN De jaainigingsplannen voor defen se van het kabinet-Den Uyl wor den onder zware druk van de XAVO en de Verenigde Staten aanzienlijk teruggedraaid. Deze conclusie trekken waarnemers in het Noorse Bergen, waar de Nu clear Planning Group van de NAVO bijeen is, nadat uit wel- hgelichte bron bekend is gewor den dat minister Vredeling (de fensie) nog deze week bij de NAVO in Brussel een 'verduide lijkende verklaring' over de be- nunigingsplannen van de rege ring zal afleggen. De verklaring, die dinsdag al in de nsdelsangen van de Bergense verga- ierinf aiieen werd gezet, houdt in dat V Nederlandse bezuinigingsplannen det tot gevolg zullen hebben dat de Srtte van de parate troepen zal iaden verminderd, ongeacht de daten van het overleg van wfe,,.- t)5se troepenvermindering (MBFR) tssen de NAVO en het Warscbau- Fk» in Wenen. Nadst maandag generaal Andrew Gwdpaster, de opperbevelhebber van feKIVO in Europa, de Nederlandse ïton al „schadelijk voor he «Atlantisch Bondgenootschap' teiSffioemd. uitte dinsdag de Ameri- jata minister van defensie Schlesin- srain grote bezorgdheid over de «as van Europese landen de drei- Èt van het Oostblok minder ernstig ïMnoi. Schlesinger noemde Neder- aai niet met name, maar sprak zich s Ejn rede duidelijk uit tegen ver- rakring van de conventionele strijd- van de rege- èj zouden, als zij ongewijzigd da worden uitgevoerd, in. 1976 i'ectieve vermindering van de Neder- todse conventionele strijdkrachten tt gevolg hebben. De al jaren nodige nranging van het materieel van de mobilisabele Se divisie zou bijvoor- ked in de plannen van het kabinet raden uitgesteld, met als gevolg dat ke divisie in feite niet meer zou haen worden ingezet als dit nodig to zijn. Dicht bij de Nederlandse regering öande bronnen zeiden dinsdag in Baren dat kennelijk bij de NAVO- biadgenoten een misverstand is gere- «a tner de vraag in hoeverre reke- abgls gehouden met de resultaten m het MBFR-overleg in de bezi dnnsplannen. Gezegd werd dat Ne tod donderdag of vrijdag in Bru W monde van minister Vredeling hten weten dat het er geen beho ua heeft als een olifant door porseleinkast van het MBFR-overleg Ir dreunen door een unilateraal be- te nemen met betrekking tot de "We van de conventionele strijd- enchten. Volgens dezelfde bronnen is dit mie aspect, klaarblijkelijk niet dui- genoeg overgekomen bij de pre- Eiazie van de Nederlandse plannen ij de NAVO-bondgenoten. Als moge- «fte oorzaak voor deze gebrekkige issentatie werd de lange-termijn-op- voor de herstructurering van de Nederlandse strijdkrachten genoemd, itorbij is uitgegaan van een periode tien jaa,r, een tijdsbestek waairin té MBFR-overleg waarschijnlijk wel ^enig positief resultaat zal worden "'gesloten. In kringen van de Nederlandse dele- atie in Bergen werd gezegd dat de jwitiebepaünc van dc regering met Wreüdng tot de verhouding tussen Wcnsieplannen en het MBFR-overleg een kwart van de Nederlandse Wensie-inspanning betreffen. Waarne men vijzen er evenwel op dat dit twait de parate troepen van de landmacht uit kosten-oogpunt een m belangrijk onderdeel uitmaken ™n de bezuinigingsplannen. Minister Schlesinger had er tegenover «in Nederlandse collega op gewe en dat in het Amerikaanse Congres «rke druk wordt- uitgeoefend om de Mnerikaanse strijdkrachten uit West- -®opa terug te trekken Het is de 'Mrïaanse ^Sering onlangs gelukt daartoe strekkende aanbeveling ■a de Senaat te voorkomen. Een Jfde keer lukt dat niet, zou Schle- hebben opgemerkt, als zou blij- dat het Nederlandse bezuinigings- Pan ongewijzigd zou worden uitge roerd. Nieuws uit Zeeland op P*?- 2,4,5,6 en 7 Binnen- en buitenland °PPag. 3,9 en 15 Sport op pag. 11 Baöio en tv op pag. 13 Beurs en economie pag, 15 WASHINGTON, SALZBURG (RTR, DPA, UPI) Na het dreigement van minister van buitenlandse zaken Henry Kissinger, dat hij zal aftreden aJs hij niet van alle blaam in een afluisterschandaal wordt gezuiverd heeft de Amerikaanse senaatscommissie voor buitenlandse betrekkingen met algemene stem men besloten de zaak-Kissinger opnieuw in behandeling te nemen. Kissinger had de commissie ge vraagd duidelijk stelling te nemen inzake de beschuldigingen die tegen hem worden ingebracht Hij bood aan opnieuw voor de commissie te verschijnen en 'relevante stukken betreffende de veiligheid en het afluisteren' ter beschikking van de commissie te stellen. De democratische afgevaardigde Joshua Eilberg, lid van de commissie van justitie van het huis van afgevaardigden, zei gisteravond voor dc televisie dat de commissie bewijzen heeft dat Kissinger wel het initiatief tot het afluisteren van regeringsfunctionarissen en journalisten heeft genomen. Naar zijn mening is het materiaal dat aan de commissie is voor gelegd wel zeer schadelijk voor Kissinger. Senator George McGovern, lid van de senaatscommissie voor buitenlandse betrekkingen, verklaarde dat niemand nog meer schandalen verlangt, maar dat het er wel naar uitziet dat zelfs Kissinger 'nu enkele ernstige vragen te beantwoor den heeft Kissingers emotionele uitbarsting een plotseling belegde persconferentie in een café in Salzburg heeft grote verwarring gezaaid. Met name zijn me dedeling dat hij president Nixon wel bad gezegd dat hij een persconferentie wilde houden om zijn 'eer te verdedi gen' maar Nixon niets bad" gezegd over zijn dreiging met aftreden, ver wekte opschudding onder medewer kers van het Witte Huis. Verschillen Kissingers uitval betrof recente kran- teberichten, waarin verschillen wor den gesignaleerd tussen verklaringen die Kissinger vorige zomer heeft afge legd voor de senaatscommissie voor buitenlandse betrekkingen, en docu menten die later zijn uitgelekt. Van wege die tegenstrijdigheden is gesug- KLM-VLIEGTUIG VERLOOR STUK VAN VLEUGEL SCHIPHOL (ANP) De DC-10 'Lud- wig van Beethoven' van de KLM heeft dinsdagmiddag tijdens een lesvlucht boven het Amsterdamse bos een tus- senklep ran de linkervleugel verloren. Het onderdeel kwam in twee stukken van 250 bij 60 centimeter terecht op het terrein van de gemeentewerken van Amstelveen zonder meer ongeluk ken aan te richten. Het vliegtuig kon zonder moeilijkheden landen. Rijks luchtvaartdienst en KLM stellen een onderzoek in naar de oorzaak van het ongeval. gereerd dat. Kissinger zich aan mein- op diens reis door het Midden-Oosten, eed en valse verklaringen schuldig zou Op de persconferentie zei de Ameri- hebben gemaakt. Het betreft een zaak kaanse minister dat hij woedend is van vijf jaar geleden. President Nixon. gaf toen opdracht tot het laten afluis teren van een aantal regeringsfunctio narissen en enkele journalisten, om de bron na te gaan van het uitlekken van geheime informaties. In de pers ver schenen toen regelmatig zeer geheime gegevens uit de "Pentagon papers', over geheime Amerikaanse bombarde menten op Cambodja en over de Ame rikaanse onderhandelingsstrategie bij Salt (de besprekingen met de Sowjet- Unie over beperking van strategische wapens). Kissinger verschafte toen de namen van medewerkers die toegang hadden tot geheime stukken. Later is echter gesuggereerd dat Kissinger een veel actievere rol bij de afluisterprak tijken zou hebben gespeeld. Bevend van woede en met hese stem kondigde de anders zo gelijkmoedige Kissinger op de persconferentie aan dat hij zou opstappen als er geen eind komt aan de laster en insinuaties te gen hem. Wanneer het vertrouwen in de minister van buitenlandse zaken wordt ondermijnd is het voeren van een buitenlands beleid niet meer mo gelijk. „Als dit (de aanvallen op Kis singers eer en integriteit) niet wordt opgehelderd, treed ik af", aldus een bleke, soms stotterende Kissinger. Hoewel Kissinger aankondigde dat hij op staande voet naar Washington wil terugkeren als de senaatscommissie hem vragen heeft te stellen, is het vooralsnog de bedoeling dat hij ge woon president Nixon zal vergezellen gebleven na zijn terugkeer in Washing ton van zijn succesvolle bemiddeüngs reis door het Midden-Oosten. Hij toon de zich verbaasd dat wat toen een triomfantelijke persconferentie over zijn spectaculaire successen had moe ten worden, uitliep op een kruisver hoor over afluisterpraktijken. Hij vond dat op het ogenblik een vergif tigde sfeer heerst in Washington, die vreet aan de Amerikaanse samenle ving. Toen het besluit tot afluisteren var, medewerkers werd genomen was dat volkomen wettig, al was er geen ge rechtelijk bevel voor uitgevaardigd., aldus Kissinger. Sindsdien heeft het Amerikaanse hooggerechtshof bepaald dat het afluisteren van Amerikaanse burgers zonder gerechtelijk bevel ille gaal is. „De minister van justitie, de staatssecretaris en de directeur van de FBI hebben mij allen verzekerd dat ze niet meer deden dan het opnieuw instellen van procedures die ook door vorige regeringen zijn gebruikt". Bo vendien had president Nixon persoon lijk opdracht gegeven tot het instal leren van de afluisterapparatuur. „Ik maak daar geen verontschuldigingen voor. Het was geen duistere zaak. Er zijn volkomen wettige procedures ge volgd", aldus Kissinger. HU had de scnaatecommiwle van te voren gewaarschuwd dat er nuance verschillen waren tussen de getuige-1 nissen die hij uit zijn herinnering af legde en de stukken die hij de com missie overhandigde. Omdat hij zo openhartig mogelijk wilde zUn In zijn (Zie slot pagina 3 kolom 1 BOfSN Dc Amerikaanse mirri.i- ter itan buitenlandse zaken. Henry Kissinger, en zijn Westduit se col lega Hans-Dietrich Genscher fltnks) hebben dinsdag bij hun on derhoud in Bad Reichenhall fBeterengeconstateerd dat zij het eens zijn oter de belangrijkste kwesties inzake de buitenlandse politiek. Kissinger zei na afloop op een persconferentie dat er naar zijn mening schol zit in de dialoog tus sen Europa en de VJS. De Ameri kaanse minister was dan ook te vreden over d- nieuwe overleg procedure van de EEG die meer ruimte dan tot nu toe laat voor bilaterale contacten. Kissinger hel verder welen dat in de komende weken zal blijken of er op de conferentie over veilig heid en samenwerking in Europa (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De compensatiemaatregelen om de nadelige gevol gen van de revaluatie van de gulden voor de landbouw op te van gen, worden gedeeltelijk voortgezet. In de vorm van een hectare toeslag krijgen landbouwsectoren als graanteelt, suikerbieten teelt en fabrieksaardappelen gedurende één jaar extra in totaal 20,8 miljoen gulden uitgekeerd. Op de begroting van landbouw is een post van 25 miljoen gulden uitgetrokken voor de totale compensatiemaatregelen, inclusief een structurele aanpak van de door de revaluatie ontstane knelpunten. VAN DER STEE Deze toezeggingen heeft minister Van der Stee van landbouw en visse rij in de Tweede Kamer gedaan toen men dinsdag debatteerde over de delige gevolgen van de revaluatie voor de landbouw. Een meerderheid van dc landbouwspecialisten in de Tweede Kamer had de minister kort tevoren met zeer grote klem gevraagd om voortzetting van de compensatie voor de sectoren die in extra grote moei lijkheden zitten. De minister zal het overleg met de landbouworganisaties heropenen. Aan de uitslag van overleg verbond hij trouwens voortzetting van de compensatie. De kamerleden toonden zich tevre den over de toezegging van de be windsman, ook al had men wel in de gaten dat er in principe niet meer geid voor de landbouw wordt uitge trokken. Er vindt immens alleen maar een verschuiving plaats van structuur- (die de minister eerst van plan was te nemen) naar verlen-! ging van een deel van de compensatie. De minister zegde de Kamer boven-1 dien toe dat hij in EEG-verband met! grote klem zal streven naar het op. elkaar afstemmen van compensatie- Minder tevreden waren kamerleden als Tolman f CHU) en Tuijnman (WD) over de mededeling van de minister dat- hij geen cijfers kon ver strekken over de situatie in de land bouw als de revaluatie er niet was geweest. Dan valt volgens deze kamer leden precies te overzien hoe groot nu het nadeel voor de landbouw is. Ook waren de specialisten (o.a. Voortman van de PvdA) niet erg tevreden met. de principiële en structurele beschou wing van Van der Stee. die volgens hen te veel heeft ontbroken in de brief aan de Kamer die dinsdag ter discussie stond. Er werden dinsdagavond nog drie moties ingediend. Een motie van de WD'er Tuijnman, waarin de regering in gebreke wordt gesteld en waarin om een uitvoerige cijfermatige verge lijking tussen wel revaluatie en geen revaluatie wordt gevraagd, maakt wei nig kans als donderdag wordt sterna. De drie christen-democratische partijen KVP, ARP en CHU dienden nog een motie in, waarin de minister wordt aangespoord om bijzon aandacht te besteden aan ae rund veehouderij als er overleg met het agrarisch bedrijfsleven wordt gevoerd. De minister beschouwde deze motie als overbodig, maar liet het oordeel aan de Kamer over. Van het AR- kamerlid De Koning (en vrijwel alle andere landbouwdeskundigen in de Kamer die de motie mede onderteken den) kreeg de minister „een steuntje in de rug", zoals hij zelf zei, toen men een motie indiende waarin van de regering wordt gevraagd om harmoni satie van compenserende maatregelen in EEG-verbaaa te bewerkstelh- MR. C. PIJL HOGEWEG: „UITVOERING ERVAN IS ONAANVAARDBAAR" VLISSINGEN Het advies van de raad voor de waterstaat over de Oosterschelde heeft in Zee land een aantal zeer verschillen de eerste reacties opgeroepen. In Yerseke en in de kring van de natuurbescherming is men teleurgesteld, tot Tutter teleur gesteld' dat het plan-Klaasesz wordt 'ingekrompen', al acht men deze oplossing in de kring van de natuurbescherming nog altijd waardevol genoeg om ze uit te voeren. Het Zeeuwse waterschapsbestel vindt in het advies meer van haar wensen terug dan in het rapport van de commissie Oosterschelde, de reactie is daar vrij positief. Ter herinnering: in het dinsdag gepu bliceerde advies aan minister Wester terp laat de raad voor dc waterstaat weten, dat men achter de oplossing via een stormvloedkering mét getijde beweging in de Oosterschelde staat. Het zoute bekken wil men verkleinen: geen Oesterdam en geen Kectendam, maar een dam Wemeldinge - St-Maar- tensdijk en een dam van St-Pliilips- land naar de Grevelingendam. Daar door zou de schelpdierencultuur verlo ren gaan: deze belangen zouden wor den opgeofferd aan die van de scheep vaart, die volgens het plan-Klaasesz twee sluizen extra zou moeten passe ren. Dr. S. Parma (Zeeuws coördmatieor- gaan voor de natuurbescherming) acht, het. meest positieve element uit het advies, dat de raad van de water staat mét. de commissi e-FQaasesz in principe kiest voor handhaven van de getijbeweging. ,Een zeker gevoel van teleurstelling is er wel, ais het advies zou worden opgevolgd en uitgevoerd grij t dat dieper in de natuur in dan de oplossing-Kl aaseszMaar men streeft er naar in ieder geval ook in de fase tussen blokken- of caissonöam en stormvloedkering getij toe te laten. Het is dan natuurwetenschappelijk ui terst belangrijk om in die periode het getij zeker op een meter te houden. Hoe groter het getij kan zijn, hoe uit natuurwetenschappe lijk oogpunt", zo zei hij. Een afsluiting in de interim-periode geeft naar zijn mening niet de zekerheid, dat het zoutgehalte te handhaven is. Moeite waard Een punt, dat dr. Parma "met grote nadruk' wilde stellen: „AJs het advies wordt overgenomen, is dat op zich nog steeds Je moeite waard om te worden uitgevoerd. Het is niet zo. dat er zó weinig overblijft, dat je de Oosterschelde beter zonder meer kunt afsluiten. Wat overblijft is een belang rijk zout getijbekken. belangrijke schorren in Keeten. Mastgat en Zijpe en de mogelijkheid om de Grevelingen zout tehouden. Dat is alleszins de moeite waard om er het extra geld voor over te hebben". Een 'sleutelbegrip' is voor hem de vraag hoe groot het getijverschil in de eindfase zal worden. „Met die 1A0 meter begon het erop te lijken, dat is namelijk ook ongeveer het getijdever- schil in de Waddenzee. Het moet in ieder geval meer dan een meter zijn". Naar zijn mening is het tegen de achtergrond van het advies van de raad van de waterstaat wél zaak de mogelijkheid van dijkverhoging in het oog te houden. Parma: ,3ij de oplos sing Klaasesz was het moeilijk kiezen, tussen dat plan of dijkverhoging. Het advies is natuurwetenschappelijk ge zien een minder gunstige oplossing. Ik zou eerder opteren voor dijkverho ging". Hoewel dr. Parma het verlies van de schelpdierencultuur ziet als een 'eco nomische aangelegenheid', meent hij dat de natuurbescherming liever een accent op de schelpdierencultuur zal zetten dan op de belangen van de scheepvaart: „De scheepvaart infcrodu- (Zie slot pagina 2 kolom 6} Dl iet iet 1 leze wwk bezochten we lunchbljeenkomst Ip'tc-fti waar «en minister het kéuön woord voerde en merk- V^-^-A waardigerwij» moert beginnen met een veront- vschuldigtag voor de twee- de kamer. Geruime tijd geleden had de organiserende instelling met de be windsman afgesproken dat hij op die dag en dat uur een korte inleiding zou houden over enkele beleidspun ten, waarna een discussie zou volgen. De mlnLster moest echter bU zijn aankomst al meedelen dat er een te lefoontje uit de kamer kon komen omdat men hem daar nodig had bij de behandeling van een bepaald punt. Aanvankelijlc was dat niet voorzien, maar zei de minister wat gelaten ,/Je kameragenda zit de laatste maanden een beetje moeilijk en daar moet lk rekening mee houden. Mijn verontschuldiging". TerwiHe van de kameragenda werd daarom besloten de volgorde van de bijeenkomst om te gooien: de minister zou beginnen met zijn inleiding en dan zou men wel zien hoever hij kwam. In leder geval was hij bereid de lunch te laten schie ten: met een lege maag naar de ka mer vond hij niet zo erg. Na enige tijd kwam inderdaad be4 telefoontje: de bewindsman werd in de kamer verwacht. Hij had enig geluk gehad: tussen de bedrijven door was het hem mogelijk geweest een kop soep naar binnen te werken plus één broodje, in ieder geval voldoende om de kamer gesterkt tegemoet te treden. We vertellen dit verhaal als symptoom. Want het ls niet de eerste keer dat we zoiets met een bewinds man meemaken, het is niet de eerste keer dat een minis ter uit dit kabinet tengevolge van kamer onverwacht een afspraak moet afzeggen. Soms zit er een zaal vol mensen te wachten, een congres of een feestelijke bijeen komst van de een of andere instel ling, die "hun' minister al maanden tevoren hebben uitgenodigd. Op het laatste moment echter kan hij niet, komen, hoewel het hem bijzonder spijt: hU behoort ln de kamer te ver schijnen. De buitenstaander vraagt zich in een dergelijk geval met ernge verbazing af of de kameragenda nie* beter te plannen Ls. Het antwoord vroeger ging dat vrij redelijk, maar de laatste maanden is het hopeloos, de zaak zit voortdurend in de knoe-.. Vrijwel alle ministers hebben er last van: ze kunnen moeilijk definitieve afspraken maken. Deze week heeft kamervoorzitter Vondeling in een radio-vraagge sprek toegegeven dat de werkwijze van de kamer de laatste tijd 'nogal rommelig' is. Parlementaire journa listen echter vinden dat nog vriende lijk uitgedrukt en gebruiken zelf ge peperder uitdrukkingen. Wie ook on der deze situatie gebukt gaan zijn de kamerleden: er wordt dagelijks met hun agenda geschoven en soms ont staan er vervelende situaties, zoals on langs bij een onverwachte stemming, toen het vereiste quorum niet aanwe zig was. Inmiddels neemt de bureau cratische druk op het parlement nog toe: het aantal 'witte stukken' wordt elk jaar groter en zal vermoedelijk dit jaar wel een record-hoogte bereiken. Hetzelfde geldt van de onderwerpen, die de kamer moet behandelen: er ko men er steeds meer en ze komen bo vendien onverwacht. Oliecrisis en machtigingswet bijvoorbeeld verstoor den de normale gang van zaken gron dig en recentelijk heeft de Dennendal- affaire de kameragenda herhaaldelijk door elkaar gegooid. Bezoekers die voor speciale onderwerper, komen, moeten vaak onverrichterzake terug: het bewuste punt is nog niet aan de orde, „het kan nog wel een week du ren", zo krijgen ze te horen. Bij dit alles speelt ook een rol dat de kamer meer dan vroeger 'maat schappij bewust' is geworden. Om tot. een goeie oordeelsvorming te komen worden hoorzittingen gehouden en in openbare commissievergaderingen gaat men vaak en tot in details ln op allerlei elementen van de wetgeving. Aan de ene kant een gunstige ontwik keling, aan de andere kant onmisken baar vertragend. Dat alles bij elkaar maakt dat de kamer in tegenstel ling tot vroeger een 'rommelige in druk' maakt, om de kamervoorzitter nog eens te citeren. Wat ons betreft is 'chaotisch' een beter woord: het hui dige 'gemeen overleg" tussen regering en sta ten-generaal maakt naar buiten vooral een chaotische indruk. De ka mer met name het kamerpresidium kan daarmee niet lang voortgaan. Er ontstaat namelijk een parlemen taire inflatie die fnuikend is voor de democratie. Als dergelijke toestanden in het bedrijfsleven ontstaan, leidt da*, in de meeste gevallen tot maatrege len: men laat de organisatie grondig doorlichten en daarna wordt tot een verbetering op essentiële punten be sloten. Wanneer men dat niet zou doen is namelijk de bewuste organisatie tot ondergang gedoemd. Op een dergelijke manier zal de ka mer niet ondergaan: haar bestaan is gelukkig in de grondwet verankerd. Maar dat betekent toch niet dat ze maar kan aanrommelen, ook al doet ze dat zonder enige kwade trouw. Het trieste is zelfs dat de moeilijkheden mede ontstaan door de serieuze wij ze waarop allerlei zaken worden be handeld- Het blijkt echter voortdu rend dat werkwijze en werkaanbod in de tweede kamer zich uiterst oneven redig verhouden. Als dat een slepende kwaal wordt, blijven de gevolgen daarvan niet tot de kamer beperkt maar krijgt de hele samenleving er last van. De kamer dient zich daar van beter bewust te zijn dan tot nu toe is gebleken.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1974 | | pagina 1