L
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
rw'
HYPOTHEEKGARANTIE
VAN HONDERD PROCENT
Geen overeenstemming
Portugal en Frelimo
Spuikanalen op Noord-Beveland
nu vrijwel geheel van de baan
zijn
Vergunning voor
splitsing woningen
PSP bij overleg
progressieve drie
mossel versteege
Kerken eisen
terugtrekking
Bos en Kalis uit
Zuid-Amerika
Provincie 'rooit'
buitenbrieven
bussen PTT
MEISJE (18)
VERMOORD OP
TERSCHELLING
GEVANGENEN ISRAËL EN
SYRIË UITGEWISSELD
DOORLAATWERKEN IN DAMMEN ZULLEN WATER VEERSE MEER VERVERSEN
jl7e jaargang - nummer 131
Vrijdag 1 juni 1 '74
Door rechtstrwfcv? import nu
BABYPIANO'S VOOR SLM HTS 2950,-
met 5 j&ar {vnntte, inruil en llrutnc. moceilJk.
L. Delft 103-105, Middelburg. Tol. (01180) 27081
SU AANKOOP NIEUWE PREMIEWONING
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Iedereen die een nieuwe premiewoning wil kopen, kan vanaf donderdag vrijwel 100
procent garantie krijgen voor zijn hypotheek. Deze belangrijke toezegging deed minister Gruyters
van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening donderdag in de Tweede Kamer. De minister kon
digde aan, dat een regeling in de maak is, maar dat deze met terugwerkende kracht vanaf donder
dag kan werken. Tot nu toe gold deze belangrijke injectie voor de vorming van eigen woningbezit
alleen voor de drie noordelijke provincies.
De hypothecaire garantie via de ge
meente komt neer op de subsidiabele
stichtingskosten van een premiewo
ning plus 40 procent. De toekomstige
koper moet slechts 100 gulden zelf op
tafel leggen. Voor het garanderen van
een hypothecaire lening bij de koop
van een oudere woning is een regeling
in de maak die opgenomen wordt in
een nieuwe huur- en subsidieregeling
van de regering.
Gruyters kreeg donderdag tijdens
de woningbouwinterpellatie van het
VVD-kamerlid De Beer een „aangever-
tje" van zijn partijgenoot Nypels
(D'66). Deze diende zelfs een motie in
om de regeling voor het Noorden uit
te breiden tot het gehele land. De
motie kon na de toezegging snel weer
worden ingetrokken.
De Beer viel de minister aan op de
slechte vooruitzichten voor het wo-
ningbouw-program. Gruyters weerleg
de die kritiek door de verwachting uit
te spreken dat de slechte tijd van
januari en februari dit jaar weer
voorbij is. „Het aantal in aanbouw
genomen woningen geeft ons de hoop
dat we het programma voor 1974
(zo'n 135.000) zeker kunnen halen'
zei de minister. Hij hield de Kamer
voor dat de regering vast van plan is
om die 135.000 als een plafond te zien.
Alleen tussen premiesector en woning
wetsector kan „flexibel geschoven
worden". Die flexibiliteit werd door
de oppositie (VVD, DS'70 en CHU)
juist een vaag beleid genoemd.
KAMER VOELT VOOR:
parlementaire redactie)
DEN HAAG Binnenkort kun
nen de gemeentebesturen gaan
optreden tegen de verkoop van
delen van slecht onderhouden
huizen, die de nieuwe eigenaars
meestal een strop bezorgen.
Donderdag liet de tweede kamer
merken dat zij wel voelt voor
Een door de regering voorgestel
de wijziging van de woningwet.
.N'a aanvaarding van het wets
voorstel zal de splitsing van hui-
- de verplichte stap als een
ROTTERDAM (ANP) Het Interker-
^Vredesraad (ikv) heeft donder-
tijdens de aandeelhoudersvergade-
Bos Kalis Westminster
Ponp Nv in Rotterdam erop aange-
™?en dat het bedrijf zich uit Zuid-
terugtrekt in verband met de
apartheidspolitiek.
0* de werkgroep "Betaald Antwoord'
«O een aanval op de conformistisch
van het. bedrijf ten aanzien
ran het apartheidsbeleid in Zuid-Afri-
v 1)5 voorzitter van de raad van
wTrr*"™0"' ir- L- E- J. Brouwer,
«et hierop geantwoord, dat het be-
nctl geen oordeel wil aanmati-
«i over de politieke toestand in
Mere landen. Hij zag geen enkele
raai waarom Bos Kalis zich uit dit.
■wo, waar slechts 25 man van het
werkzaam zijn, zou moeten
«uitrekken.
Nieuws uit Zeeland op de
Pagina's 2, 5, 7, 9, 11 en 14.
en- en buitenlands
to op de pagina's 1, 3
en 13.
Sport op de pagina's 14 en
15.
Kadio en t.v. op pagina 17.
financieel nieuws op
19.
deel van het pand voor het eerst
apart wordt verkocht gekop
peld worden aan een vergunnin
genstelsel. In opdracht van het
gemeentebestuur zullen de te
splitsen huizen eerst op gebre
ken kunnen worden gecontro
leerd.
Hoewel de Kamer het met de strek
king van het wetsvoorstel unaniem
eens is, had met name de PvdA-er
behoefte aan om in de wijziging ver
anderingen aan te brengen. De socia
listische woordvoerder Kombrink
pleitte onder meer voor versterking
van de positie van de potentiële ko
pers. Hij wil een taxatierapport, op te
maken door een beëdigd makelaar,
verplicht stellen. Zijn voorstel wordt
gesteund door de communist Drag-
stra, die de wetswijziging niet ver
genoeg vindt gaan.
Verder wil de PvdA dat huurders of
kopers tegen beslissingen van B en W
in beroep kunnen gaan. Ook de WD,
bij monde van het kamerlid Koning,
vond dat de partijen na aanvaarding
van de wetswijziging onvoldoende be
schermd kunnen worden- Hij vond
dat men een beroep zou kunnen moe
ten doen op de burgerlijke rech
ter.
De PvdA vindt het verder onjuist
dat de gemeenten de vrijheid hebben
om in sommige delen van een stad
bijvoorbeeld in nieuwbouwwijken
het splitsingsvergunningenstelsel niet
in te voeren. De heer Kombrink zei
dat daardoor in die stadsdelen de
problemen zich juist in verhevigde
maten kunnen gaan voordoen.
De regering wil in de komende vier
jaar uiteindelijk naar een stabiel ni
veau van 120.000 woningen per jaar
toe om een zo evenwichtig mogelijke
bouwmarkt en arbeidsmarkt in de
bouw te krijgen. Gruyters wees dan
WADDINXVEEN (ANP) De minis-
ter van verkeer en waterstaat zal er
aan te pas moeten komen om dc PTT
in het Zuidhollandse Waddinxveen toe
te staan de overal in het land verschij
nende groenkleurige buitenbrievenbus
sen ook op provinciale grond neer te
zetten. De laatste dagen zijn namelijk
ambtenaren van de provincie Zuid-Hol
land druk in de weer met geplaatste
brievenbussen uit de grond te trekken.
De PTT zou van de provinciale water
staat voor het plaatsen van deze brie
venbussen nog geen toestemming heb
ben gekregen. De buitenbrievenbussen
worden neergezet bij huizen die meer
dan tien meter van de openbare weg
staan. In Waddinxveen lopen de gren
zen van de grondeigenaren zo grillig
dat de PTT deze brievenbussen niet
anders dan op 'andermans' grondge
bied kan neerzetten.
Omdat de directie van de Zuidholland
se provinciale waterstaat het been nog
stijf houdt, brieven van de PTT over
deze zaak niet worden beantwoord en
kortom de provinciale waterstaat zich
een moeilijke gesprekspartner toont,
wordt ministeriële hulp ingeroepen.
In afwachting daarvan hebben de be
trokken bewoners hun brievenbussen
op eigen erf geplaatst totdat het amb
telijke conflict, dat deze week hoog is
opgelopen, zal zijn opgelost.
AUTO KWIJT -
DAN LIEVER
NAAKT i
RIDDERKERK (ANP) Een woeden
de man heeft donderdagmiddag in het
centrum van Ridderkerk voor de nodi
ge opschudding gezorgd. De 25-jarige
W. van Beest uit Rotterdam was door
de politie aangehouden, omdat zijn
auto enige technische gebreken ver
toonde.
Toen hij te horen kreeg dat zijn wagen
voor nader onderzoek naar het bureau
gebracht moest worden, wond hij zich
zo op, dat hij, tot stomme verbazing
van de omstanders, demonstratief zijn
kleren uittrok. Naakt rende hij weg,
maar werd even later door de politie
figuurlijk gesproken in de kraag
gegrepen. Een verhelderend gesprek op
het bureau bracht de man weer tot be
daren. Hij mocht naar huis; zijn auto
bleef echter achter.
WERKLOOSHEID
GESTEGEN
DEN HAAG De werkloosheid in
ons land is in de maand mei weer
flink gestegen. Volgens de eerste cij
fers die het ministerie van sociale
zaken heeft gekregen, was de arbeids
reserve eind mei ongeveer 139.000
(seizoen gecorrigeerd). Aan het begin
van die maand was dat nog 131.800 en
eind mei vorig jaar 122.600.
De vraag naar personeel, die begin mei
bijna 68.000 was. is overigens ook
gestegen. Volgende week worden door
het ministerie de definitieve werkloos
heidscijfers bekendgemaakt.
ook resoluut twee moties van de heer
De Beer af. waarin ten eerste v
gevraagd om 8000 premiewoningen
meer te bouwen en ten tweede
zoveel mogelijk woninghouwplanncn
uit te voeren in kleinere gemeenten.
„Wij willen de groengebieden niet
overmatig aantasten. Zelfs niet om
tijdelijk de arbeidsmarkt in dc bouw
te verbeteren", hield de minister voet
bij stuk. De moties maken, als ze
volgende week dinsdag in stemming
komen, weinig kans.
TERSCHELLING (ANP) Donderdag,
middag is op het strand van Terschel
ling het stoffelijk overschot gevonden
van een meisje, dat is geïdentificeerd
als de 18-jarige D. M. N„ dochter van
een rijkspolitieman in het district Leeu
warden.
Zij was met vakantie op Terschelling.
Om twee uur donderdagmiddag werd
zij gedeeltelijk ontkleed op het strand
gevonden door een vakantieganger. De
politie vermoedt dat zij door wurging
om het leven is gebracht. Het verder
onderzoek wordt verricht door de rijks
politie op Terschelling, in samenwer
king met het rechercheteam van dei
rijkspolitie district Leeuwarden.
Donderdagmorgen is de uitwisse-
'ijig van krijgsgevangenen tussen
Syrië en Israël begonnenOp dc
foto wordt eefi Israëlische krijgs
gevangene met vreugdetranen be
groet op hel Ben Goertoruvlieg-
veld bij Tel Aviv.
ONDERZOEK
ZAAK GUILLAUME
BONN (DPA) De Westduitse bonds
dag heeft donderdag met grote meer
derheid ingestemd met het verzoek van
de CDü/CSU-oppositie een parlemen
taire commissie van onderzoek in te
stellen om opheldering te verschaffen
over de spionageaffaire rond Giinter
Guillaume, adviseur van oud-bondskan
selier Willy Brandt.
Voor de commissie zullen een rij van
prominente politici moeten verschijnen
onder wie ex-kanselier Willy Brandt,
die zich overigens daartoe al bereid
heeft verklaard.
Verhalen over mishandeling
(Van onze correspondent)
JERUZALEM De Israëlische
krijgsgevangenen zijn in de Sy
rische gevangenissen mishan
deld, vooral in de eerste weken
van hun gevangenschap, voor en
tijdens de ondervraging. Onder
meer werden zij ruim een week
lang in een dwangbuis gestopt,
een kleine ruimte waar je alleen
in kan staan en je verder niet in
kan bewegen. Ook zijn verschil-
PRESIDENT SPINOLA MEERMALEN BEDREIGD
LOESAKA (RTR) De Afrikaanse nationalistische beweging Frelimo van Mozambique en de Portu
gese regeringsfunctionarissen zijn het niet eens kunen worden over een bestand, aldus een communi
qué, dat donderdag na acht uur overleg is uitgegeven.
Beide partijen erkennen dat een be
stand afhangt van een voorafgaande
algemene overeenkomst ovr funda
mentele politieke principes.
„Na algemene analyse van de vraag
stukken acht de Portugt
het noodzakelijk haar regering
raadplegen," aldus de verklaring.
SCHADE DOOR
WINDHOOS IN
WESTLAND
'S-GRAVENZANDE (ANP) Tijdens
een zware onweersbui welke zich don
derdagavond omstreeks acht uur bo
ven het Westland ontlastte heeft een
windhoos aanzienlijke schade veroor
zaakt op een aantal tulndersbedrijven
voornamelijk in de omgeving van de
Groeneweg te 's-Gravenzande.
Er zijn bedrijven waar voor ruim
30.000 schade werd veroorzaakt. Kas
sen en warenhuizen werden geheel of
gedeeltelijk vernield. In totaal is er
aan glasschade volgens eerste indruk
ruim 100.000 schade welke evenwel
hoger zal worden als gevolg van schade
aan de gewassen en aan de bedrijven.
De besprekingen zullen waarschijnlijk
in de eerste helft van juli worden
hervat, ainankelijk van de huidige
onderhandelingen tussen Portugal en
de PAIGC de nationale beweging
van Guinee Bissau en de Kaap Verdis-
che Eilanden die momenteel in
Londen worden gevoerd.
Bedreigd
President Antonio de Spinola, het
hoofd van de Portugese militaire jun
ta. heeft donderdag verklaard dat hij
veel dreigbrieven heeft ontvangen na
dat hij aan de macht was gekomen.
Hij heeft tientallen brieven gekregen
waarin hij met de dood bedreigd
wordt. Vele brieven tonen aan dat
'extremistische stromingen besta
die op de verbrande grond van ons
.Portugal een land willen bouwen dat
niet het onze is."
Hij zei niet voor beredreigingen
zullen zwichten. Het in Kinsjasa
gevestigde 'Nationale Front voor de
bevrijding van Angola' (FNLA) heeft
de Portugese autoriteiten donderdag
gewaarschuwd dat het zich niet ge
bonden acht door een overeenkomst
in de onderhandelingen tussen Portu
gal en de in Brazzaville gevestigde
'nationale beweging voor de bevrij
ding van Angola' (MNLA).
De Portugese liberale partij heeft don
derdag gewaarschuwd voor de over
dracht zonder meer van de Portugese
overzeesde gebiedsdelen aan de guer
rillabewegingen. In een verklaring
zegt de partij dat dit weliswaar de
eenvoudigste oplossing voor Portugal
is. maar dat men op deze wijze in
strijd handelt met het program van
de strijdkrachten, dat uitdrukkelijk
voorziet in een vrije beslissing van de
bevolking over haar lot.
lende Israëli's, die in krijgsge
vangenschap zijn gevallen, ver
moord. De Syriërs hebben een
aantal lijken verbrand, naar zij
zeggen omdat de lijken met een
zeer besmettelijke ziekte waren
geïnfecteerd, maar het is waar
schijnlijker, dat de lijken der
mate waren verminkt dat de Sy
riërs ze niet met goed fatsoen te
rug konden geven.
De ontvangst donderdagmorgen op
het vliegveld Ben Goerion was een dol
le boel. I^ger en politie hadden de
honderden familieleden die aanwezig
waren aanvankelijk keurig achter de
hekken gehouden, maar de deur van
het vliegtuig, die de krijgsgevangenen
uit Damascus bracht, was nog niet
open of de familieleden verbraken het
kordon en bestormden de trap van
het vliegtuig nog voordat premier Ra
bin hen welkom kon heten.
De krijgsgevangenen konden het vlieg
tuig niet uit omdat de trap volledig
geblokkeerd was. Uiteindelijk kwamen
ze naar bulten: huilende ouders en
echtgenoten een hereniging na acht
maanden. „Wij zijn per vliegtuig uit
Irak gekomen, jij komt per vliegtuig
uit Damascus", zegt een overgelukkige
moeder tegen haar zoon, „V/at een
v/onder".
Hadden de krijgsgevangenen enig idee
wat er zich in de buitenwereld afspeel
de?
.Wel iets, wij hoorden geruchten",
vertelt de langste van het gezelschap,
een piloot. .Dat ging via de gewonden
in het ziekenhuis. Die hoorden wel eens
nieuws. Ja ik wist dat er hier in Israël
een nieuwe regering was. ik wist ook
dat er het een en ander gebeurd-Is.
Maar pas donderdagmorgen wisten we
dat we naar huis konden".
Twee aan het internationale Rode
Kruis verhuurde Zwitserse vliegtuigen
vertrokken donderdagochtend uit Is
raël met 382 Syrische krijgsgevange
nen. die naar Damascus gevlogen wer
den.
„Geen andere opstelling tegenover kabinet"
DEN HAAG PvdA, PPR en
D '66 hebben het plan om te ko-
STRANDJE BIJ
KATSEVEER WORDT
WELLICHT OPNIEUW
OPGESPOTEN
MIDDELBURG Hoewel hierover
nog geen absolute zekerheid bestaat,
gaat men er bij 'Het Veerse Meer'
thans van uit, dat het niet meer nodig
zal zijn Noord-Beveland te 'doorgra
ven' met spui-kanalen voor het verver
sen van het water van liet Veerse
Meer. De beslissing hierover hangt
geheel af van de wijze van afsluiting
van de Oosterschelde. De gedachten
gaan thans uit naar doorlaatwerken
in Veersegatdam en/of de Zandkreek-
dam.
Dit bleek uit antwoorden van voorzit
ter A. L. van Geesbergen van
'rechtspersoonlijkheid bezittend li
chaam' Het Veerse Meer tijdens een
gisteren, donderdagmorgen in restau
rant 'Oranjeplaat' aan het Veerse
Meer te Amemuiden gehouden verga
dering van dit recreatieschap. Voorzit
ter en Zeeuws gedeputeerde Van
Geesbergen legde er in antwoord op
vragen van burgemeester A. Hack van
Veere de nadruk op, dat het nog
steeds niet mogelijk is hierover eer.
definitief uitsluitsel te geven. „Maar
we mogen er van uitgaan," zo zei hij.
doelend op een spuikanaal door
Noord-Beveland, „dat er niets gaat
gebeuren. De gedachten gaan thans
uit naar een inlaatwerk in de dam."
In een vorig jaar gehouden vergade
ring kwam vooral het aanbrengen van
belangrijke doorlaatwerken in de
Veersegatdam ter sprake. Gisteren
kwam ook de mogelijkheid van een
doorlaatwerk in de Zandkreekdam te
sprake. Indien namelijk, indachtig de
ideeën van de commissie Klaasesz,
een beperkte vloedbeweging in de
Oosterschelde blijft bestaan, zou ook
een doorlaatwerk in de Zandkreek
dam tussen Noord- en Zuid-Beveland
kunnen zorgen voor verversing van
het water in het Veerse Meer.
Dit kwam naar voren, toen vertegen
woordigers van het Goese gemeente
bestuur pleitten voor het opnieuw
opspuiten met zand van het strandje
bij Katseveer. Zij wilden hieraan de
voorkeur geven boven de op de subsi
dievoordracht voor 1975 voorkomende
aanleg van een verpozingssteiger bij
de Zandkreekdam, genoteerd voor
f 45.000. Een dergelijk doorlaatwerk
zou dan vlakbij het direct oostelijk
van de Zandkreekdam gelegen strand
je komen. Het Goese raadslid G. J-
Eshuis had gepleit voor 'net opnieuw
opspuiten van het strandje boven de
aanleg van de steiger en in eerste
instantie was toen aan de hand van
een uitleg deskundigen naar voren
gekomen dat voor een goed TCatse-
veerstrand' verwijdering van de on
dergrond van slikken noodzakelijk
zou zijn. Hiermee en met het daarna
opspuiten van zand zou een bedrag
van 463.700 gemoeid zijn, een te
hoge uitgave voor een dergelijk klein
gebied. Toch werd de deur voor het
aanbrengen van een tijdelijke voorzie
ning opengehouden. Aan de hand van
een uiteenzetting van vice-voorzitter
mr. J. P. Boersma concludeerde men.
dat het een zinnige zaak is. als men
voor een bedrag van ongeveer 50.000
het strandje kan opspuiten, welke
voorziening dan zo'n jaar of vijf zes
kan meegaan. In de technische com
missie van "Het Veerse Meer" zal men
thans bezien of men dit werk
kostenbesparend aan een andere
activiteit in "net Veerse Meer kan
koppelen. Voorzitter Van Geesbergen
zei hierover: „Als het voor redelijke
kosten kan dan zijn we graag bereid
het werk mee ie nemen. We zien het
belang voor de inwoners van Goes.'
Aan .het begin van de vergadering kon
voorzitter Van Geesbergen meedelen,
dat in de maanden juli en augustus
EHBO-posten zuilen worden ingericht
aan het Veerse Meer, een voor het
oostelijk en een voor het westelijk
deel. Ze zullen door vrijwilligers wor
den bemand. In een of andere vorm
wil men een hulpverleningsdienst op
zetten. eventueel later uit te breiden
tot het Zeeuwse Meer. Voorlopig was
het financieel niet haalbaar, een der
gelijke dienst professioneel op te zet
ten. Contacten met de kring Zeeland1
van het Rode Kruis hebben er voorlo
pig toe geleid, dat twee posten in de
weekeinden zaterdag en zondag
door vrijwilligers zullen worden bezet.
Uit de mededelingen van de Veerse
Meer-voorzitter bleek voorts, dat de
inrichting van het voormalige iand-
bouwhaventje bij Geersdijk als viuch-
(Zie slot pagina 14 kolom 3)
men tot een progressieve volks
partij, nu vrijwel definitief laten
varen. Het overlegorgaan van de
drie linkse partijen is omge
vormd tot een praatcollege over
praktische politieke zaken,
waarin de PSP binnenkort offi
cieel met een afvaardiging zal
zijn vertegenwoordigt.
Pikant detail is, dat de PSP in een
resolutie over het overlegorgaan 'cie
op 15 juni door de partijraad van de
PSP moet worden aangenomen), zeer
nadrukkelijk verklaart, dat de CPN :n
de toekomst ook in de praatclub van
de progressieven moet komen.
De vier samenwerkende partijen in
het „Permanent Overleg Orgaan" heb
ben donderdag een verklaring uitgege
ven, waarin de vorming van een pro
gressieve volkspartij niet eens meer
wordt genoemd. Men ziet het overleg
orgaan als een "blijvend platform
waarop de vier partijen elkaar zullen
ontmoeten om gestalte te geven aan
het vele dat hen politiek bindt".
De vier partijen rijn het er wel
over eens. dat er fundamentele maat
schappelijke veranderingen tot stand
moeten worden gebrach;. Er zijn dele
gaties gevormd van vijf personen per
partij die afwisselend éénmaal per
drie weken in een van de partijbu
reaus vergaderen- De PSP legt in de
resolutie, die mem aan de partijraad
van de 15 juni voorlegt, de nadruk op
de zelfstandigheid van de vier linkse
partijen, terwijl nog eens de scherpe
kritiek van de PSP op de regering-
Den Uyi wordt herhaald.
