PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PRIJZEN STEGEN
MET 1,3 PROCENT
„Burgerlijke ongehoorzaamheid
als een laatste redmiddel"
Maandag weer verkeer mogelijk
over 'noodbrug' in Zeelandbrug
Tussen half maart en half april:
Middenstandsleider
dreigt met revolte
VEILING TE GOES
MANIFESTATIE
prijsstijging EERSTE VIER MAANDEN AL 4,6 PCT
mm huis
BOOS OVER
JUWELEN-
VERHAAL
Advies zonder
gezacj
Van Agt raadt aannemen SGP-motie af
217e jaargang - nummer 113
Woensdag 15 mei 1974
komt een grote
OP 16-17-18 MEI
rir dr *dvntnUlr «M morgra
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Tussen half maart en half april zijn de prijzen met 1,3 procent gestegen. Dit blijkt uit
de opgave van het prijsindexcijfer, die het CBS maandelijks doet. Al met al stegen de prijzen in de
eerste vier maanden van dit jaar al met 4,6 procent, tegen 3,6 procent in het zelfde tijdvak van vorig
jaar. Gemiddeld is het prijspeil over de eerste vier maanden 8,8 procent hoger dan in de periode
januari-april 1973.
WASHINGTON" (RTR, AFP)
Het Witte Huis heeft dinsdag
scherp gereageerd op een verhaal
in de Washington Post. waarin
stond dat mevrouw Nixon en
haar dochters kostbare juwelen
C3deau hadden gekregen, maar
daar pas aangifte van hadden
jedaan nadat een verslaggever
van de Washington Post er lucht
van had gekregen. Volgens de
Amerikaanse grondwet mogen de
president en zijn gezin en andere
hoge regeringsfunctionarissen wel
geschenken aannemen, maar ver
vallen kostbare giften onmiddel
lijk aan de staat. Het Witte Huis
heeft daarom een 'geschenken-bu
reau', waar alle giften geregi
streerd worden.
De woordvoerder van het Witte
Huis gaf toe dat-mevrouw Nixon
de juwelen enige tijd heeft be
waard in een kluis in haar slaapka
mer. Maar hij zag geen enkele
reden waarom het niet passend
zou zijn voor de presidentsvrou-
we om deze juwelen te dragen.
Terwijl de juwelen in de kluis
lagen, waren ze tevens geregi
streerd bij het geschenkenbureau,
aldus Warren. „Mijn persoonlijke
mening is", aldus Warren, „dat
liet onvergeeflijk, totaal onver
geeflijk is wanneer een beoefe
naar van dit eerzame beroep zo
ver gaat dat hij door insinuaties
de 'first family' omlaag haalt".
Hij zei dat een 'normale situatie'
buiten alle verhoudingen is opge
klopt en opgeblazen tot 6cn sen
sationeel verhaal.
Volgens de Washington Post
heeft het Witte Huis de volgende
geschenken ontvangen, die pas
zouden zijn aangegeven na een
onderzoek door de Washington
Post:
een stel smaragden en dia-
menten ter waarde van 52.400
dollar, een geschenk van prins
Fahd, halfbroer van koning Feisal
van Saoeöi-Arabië, tijdens een be
zoek in oktober 1969;
een lang paar oorringen, gevat
in diament en robijnen, in mei
1971 door koning Feisal aan me
vrouw Nixon ten geschenjce gege
ven:
een diamenten armband met
horloge, die prins Sultan van Sa-
oedi-Arabië in juli 1972 aan me
vrouw Nixon gaf, samen met een
diamanten en robijnen speld voor
Julie Nixon-Eisenhower en een di
amanten en safieren speld voor
Patricia Nixon-Cox.
Volgens de Washington Post
heeft het Witte Huis het. stel
smaragden en diamanten van
52.400 dollar laten taxeren door
een juwelier in New York, War
ren zei dat dit uitsluitend was
gedaan om een gedetailleerde be
schrijving te kunnen geven aan
het geschenkenbureau-
.Alle geschenken worden geregi
streerd en zijn eigendom van de
Verenigde Staten. Ze behoren toe
aan de Verenigde Staten en aan
het Amerikaanse velk", aldus
Warren.
vandc: j
da faaii
Bezettingen
DE CHU-senator Van Hulst wil
van de regering een standpunt ho-
het verschijnsel van be-
(vag. 3)
Beloning
J7FT T.-xr/-\ ...:t
HET VNO wil komen tot een een
voudiger opbouw van het belo
ningssysteem. tpag. 9)
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2, 4, 5, 6, 7 en 10;
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 9;
Sport op pagina 11;
Radio en tv op pagina 13;
Financieel nieuws op pagina
15.
Terwijl vorig jaar de maanden
maart en april „toppers" in de prijs
stijgingen waren, ziet het er nu naar
uit dat de maandelijkse stijgingen
gelijkmatiger geschieden, maar daar
entegen wel op een hoger peil blijven,
.lanuari gaf een stijging van 0,6 (vorig
jaar 0,5) procent te zien, februari 0,9
(0.4), maart 1,5 (1,0). Waarschijnlijk
is in de komende maanden geen af
zwakking van de stijgingen te ver
wachten, o.a- gezien de toegestane
margeverruimingen en de versoepelin
gen in het strakke prijsbeleid voor de
ondernemers.
Het prijsindexcijfer (1969 is 100)
liep op van 138,4 in maart tot 140,3 in
april. Van de goederen en diensten die
van belang zijn voor het pakket waar
over het cijfer wordt berekend, zorg
de 50 procent voor een stijgende
invloed van 1,6 procent. Daarvan valt
0,4 procent toe te schrijven aan
jaarlijkse huurverhoging (per 1 april),
die nu werd verwerkt en 0,4 procent
aan de stijgende kledingprijzen. Wat
de kleding betreft: deze heeft nu ge
heel betrekking op het zogen aar
zomerpakket. In maart was het cijfer
nog ten dele op basis van de winter-
kleding berekend.
Andere stijgende invloeden waren:
prijsverhogingen van brood, melk en
melkprodukten, medische verzorging,
weekbladen, auto's en vakantietarie
ven in binnen- en buitenland. De wijzi
gingen van de vakantietarieven wor
den eenmaal per jaar verwerkt; nu
per 1 april. Dalingen werden geconsta
teerd bij onder meer groenten, fruit,
varkensvlees en eieren: invloed 0,3
procent. De resterende goederen en
diensten blijven in prijs gelijk.
In consumentenkringen spreekt men
van een meevaller. Maar, voegt men
er onmiddellijk aan toe, er is zeker
nog geen reden tot optimisme. De
prijsstijgingen voor belangrijke levens
middelen gaan nog steeds voort. Bo
vendien beginnen de wachtkamerter
mijnen van het prijsbeleid nu af te
lopen. Er zitten nog de nodige op
waartse bewegingen in het vat. Zelfs
al zou er een grondstoffenprijsdaling
op gang komen, dan nog werkt die
pas op zeer lange termijn door. Er
komen ook nog nacalculaties, zoals
die over de medische tarieven, waar
van nog slechts een voorlopige ver
werking in het prijsindexcijfer is ge
schied.
H':.;
land:
naar
Ion toen hot al*
tot ontbinding
r te gaan. Bijna
NEW YORK: De politie keek toe
terwijl John J. Rolland uil Brook
lyn tm.) met de handen gebaarde
naar de man die hem van de be
vestigingskabels van deze Brook-
lyn brug kwam redden. Volgens de
politie was het de tweede maal
in 2'h week dat de 29-jarige Rol-'
land op de brug was geklommen
en dreigde er af te springen. Na
twee uur praten kreeg de zich als
verslaggever voordoende politie
man Rolland naar beneden.
MAN VERMOORD
IN HILVERSUM
HILVERSUM (ANP) In een achte
raf gelegen tuinhuisje aan de Amers-
foortseweg in Hilversum is maandaga
vond een 47-jarige man, afkomstig uit
Amsterdam, doodgeschoten. Het met
kogels doorzeefde lijk werd eerst
dinsdagmiddag gevonden.
De politie wil nog niet de identiteit
van de man bekend maken. Omtrent
het motief en de dader tast men
volledig in het duister. De man is vlak
bij de deur van het tuinhuisje doodge
schoten. Er is van enkele meters
afstand een groot aantal schoten op
hem gelost, zo is uit het eerste onder
zoek gebleken.
Voorzitter ANKB: preventief optreden of attaqueren
AMSTERDAM ANP) Laat het de regering wel gezegd zijn; de
middenstandsorganisaties staan onder grote druk van hun leden.
De roep om georganiseerde tegenstand tegen een beleid, dat de
middenstand belaagt en dreigt kapot te maken, neemt toe. Aan
deze roep om actie zal niet langer meer weerstand geboden kun
nen worden: nog hebben wij de zaak in de hand, maar dat zal
niet lang meer zijn.
Aldus de voorzitter van de Vereniging
van Levensmiddelcnhandelaren ANKB,
de heer Th. M. Juffermans, dinsdag in
een bewogen rede in de jaarvergade
ring van zijn organisatie, gehouden in
het Hilton hotel in Amsterdam. Hij'
riep de kleine zelfstandigen op zich
politiek te gaan interesseren en de
gelederen te sluiten, „zodat zij niet
fiantlijn
TVan onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Van Agt van justitie heeft de tweede ka
mer dinsdag afgeraden akkoord te gaan met een motie van de
SGP'er Abma, waarin van de regering gevraagd wordt er zorg
voor te dragen dat de naleving van wetten zo deugdelijk mogelijk
wordt gegarandeerd. De minister is van mening dat zoiets altijd
al gebeurt en toonde aan de andere kant begrip voor het feit dat
bepaalde (verouderde) wetten „burgerlijke ongehoorzaamheid"
uitlokken.
Abma diende zijn motie in tijdens
een interpellatie die hij dinsdag over
dit onderwerp hield. Hij sprak de
vrees uit, dat toename van dit ver
schijnsel voor de rechtsstaat ernstige
gevolgen kan hebben en de gevoelens
van veiligheid en zekerheid nadelig
kan beinvloeden. Tijdens het debat
bleek, dat over het verschijnsel van
de burgerlijke ongehoorzaamheid in
het parlement zeer verschillend ge
dacht wordt.
Minister Van Agt voelde veel voor
de uitleg van de progressieve partijen,
dat burgerlijke ongehoorzaamheid als
laatste middel tot verzet tegen als
onrechtvaardig ervaren wetten moge
lijk moet zijn. „Zoiets kan alleen a'.s
het doel gewichtig genoeg is en alle
andere middelen zijn uitgeput", meen
de Van Agt, die er overigens, zoals de
meeste kamerleden, geen misverstand
over liet bestaan dat burgerlijke onge
hoorzaamheid altijd strijdigheid mel
de wet betekent. Of ook tot vervol
ging wordt overgegaan, dient de i
ring volgens hem steeds te beoorde
len.
Signaal
heid vaak bet signaal Is daf een wet
aan vernieuwing toe is. ..In zulke
gevallen zullen we zeker voorzichtig
moeten zijn bij het handhaven van de
bestaande wet". Een ware democratie
moet een dergelijke discussie kunnen
verdragen, meende de minister, die er
tegelijk op wees dat een al te veelvul
dig gebruik van het wapen „burgerlij
ke ongehoorzaamheid" tegenkrachten
oproept die de democratie in gevaar
altijd in de hoek blijven zitten, waar
de klappen vallen". Men zal van zijn
aanwezigheid moeten doen blijken
door preventief op te treden of zo
nodig te attaqueren.
De kleine zelfstandigen moeten einde
lijk eens van zich doen spreken. Hvb
bonden zullen, als die kleine zeifstan-
digen bereid zijn nu slag te leveren. I
hen daarbij terzijde staan. Onze orga-1
nisatie zal leiding geven bij een revol
te als de grens van het toelaatbare I
bereikt is. En die grens is bijna I
bereikt, aldus de heer Juffermans.
De voorzitter van de Vereniging van I
Levensmiddelenhandelaren sprak zijn
grote verontwaardiging uit over za
ken. die al eerder door de midden
stand in openbare vergaderingen fel
zijn bekritiseerd, zoals de prijsbe-
schikking, die nog onvoldoende is aan
gepast en het wettelijk minimumloon.
Dit laatste is voor de middenstand
een krachttoer geworden, die het
voortbestaan in gevaar brengt. Het
voortbestaan zal afhangen van het
feit, of men de gestegen loon- en
andere kosten mag doorberekenen. De
levensmiddelenbranche zal ernaar
moeten streven werknemers te laten
afvloeien en de vrijkomende plaatsen
niet meer te laten bezetten.
Georganiseerd
De PvdA'er Wierenga wekte de woe
de van DS"70-fractieleider Drees op.
toen hij verklaarde dat burgerlijke
ongehoorzaamheid een specifieke
Zie slot pagina 3 kolom 4)
Bezettingsgraad
Het staat vast, dat de bezettingsgraad
in de bedrijven van kleine onderne
mers, omlaag zal gaan, zei de heer
Juffermans en hij herinnerde eraan,
dat de 280.00# ondernemers in ons
land ongeveer een miljoen werkne
mers 'brood verschaffen', dat is onge
veer een kwart van de totale werken
de bevolking. Onder deze miljoen
werknemers zal meer werkloosheid
komen, voorspelde de heer Juffer-
(Zie slot pag. 3 kol. 1
EERSTE BAILEYBRUG WORDT VRIJD AG GELEGD
DEFINITIEF
HERSTEL DUURT
HALF JAAR
MIDDELBURG Maandag zal
er weer verkeer over de Zeeland-
brug kunnen rijden. De Provinci
ale Zeeuwse Brugmaatschappij
kan twee baileybruggen huren
van rijkswaterstaat, die vrijdag
zullen worden geplaatst. Dan
kan na de afwerking vol
gende week maandag met be
hulp van verkeerslichten één
richtingsverkeer over de nood
brug worden geleid. Een week
later kan waarschijnlijk een
tweede baileybrug in gebruik
worden genomen. Het definitie
ve herstel van de donderdag
door een bok aangevaren klap-
brug kan nog wel een half jaar
duren.
Die mededelingen deed de hoofd-inge-
nieur-directeur van de provinciale wa
terstaat in Zeeland, ir- W. de Beijl,
dinsdagmiddag op een persconferentie
naar aanleiding van de plannen tot
herstel van de brug. Ket herstel valt
in twee fasen uiteen:
De eerste fase omvat het verwij
deren van de aangevaren klap en
de daarmee samenhangende instal
laties en de bouw van de bailey
bruggen. Daarvoor geldt het vol
gende tijdschema:
donderdag haalt de Combinatie
Brug Oosterschelde de klap
weg;
vrijdag wordt de baileybrug ge
plaatst. terwijl het weekend dient
voor de verdere afwerking;
maandag ban het verkeer via één'
richting over de brug rijden;
dinsdag begint de bouw van de
tweede baileybrug, die qua con
structie wat langere tijd zal ver-,
gen, omdat aldus ir. De. Bei.il
nog niet alle onderdelen .onmiddel
lijk beschikbaar zijn;
de maandag na Hemelvaartsdag
zal ook deze tweede brug kunnen
worden bereden. Op de baileybrug
gen zal een maximumsnelheid gel
den van 30 km per uur;
De tweede fase omvat het defini
tieve herstel van de klapbrug. Deze
zal worden uitgelegd, er zullen zo
veel mogelijk onderdelen uit wor
den gesloopt 'en aan de hand van
nadere tekeningen zullen we één
of meer firma's uitnodigen in te
schrijven op de werken.' aldus ir.
De Beijl. „Maar ik reken wel op
een termijn van een half jaar.
Want als het over staal gaat. zie ik
leveranciers somber kijken. Daar
voor gelden levertijden."
Uit de opmerkingen van de heer De
Beijl tijdens de persconferentie werd
duidelijk, dat er geen scheepvaart on-!
der door de baileybruggen zal worden!
toegestaan. De scheepvaart zal ge
bruik moeten maken van de vier
andere doorgangen onder de brug.j
Dat houdt in. dat alleen vaartuigen j
hoger dan 15 meter en breder van
veertig meter de Zeelandbrug niet
zullen kunnen passeren.
De HID van de provinciale waterstaat
liet weten, dat de schade aan de:
klapbrug zeer aanzienlijk is en dat1
nog niet kan worden gezegd o: ze ie
repareren is. De oostelijke hoofdligger
is verbogen, van beide hoofdlig
gers is het draaipunt ontwricht, de pot-
van de schamieras is gebroken en uit!
het beton gelicht, het aandrijfmecha-
nisme is verbogen en zit Idem. „We
hebben de indruk, dat de klapbrug:
aan één kant op het bewegingsmecha
nisme hangt. Een griezelige situatie.
Daarom hebben we waar nodig een
stapel bielzen aangebracht waardoor-1
ie weer stabiel ligt," aldus ir. De
Beijl.
Hij bracht in herinnering, dat de bok
Taklift I donderdag ook een dukdalf:
heeft overvaren. De Beijl: .Rijkswa
terstaat maakte zich daarover nogal
zorgen. Maar met behulp van een
duiker is de dukdalf gelokaliseerd en
maandag is-ie met een bok van 150
ton uit het water gehaald en hij ligt
nu bij Kats aan wal." De doorvaart, is
sinds maandag ongeveer 17 uur ook
weer normaal.
Financiële schade
Hoe* groot de schade door de aanva l
ring voor de Brugmaatschappij is.
kon dinsdag nog niet worden gezegd
Wel noemden ir. De Beijl en oe 'neer
J. wagenvoort chef financiën van
de provinciale griffie een aantal
schattingen:
de 'constructieve schade' wordt
'zeer globaal' geraamd op 2 miljoen.
Tegen dergelijke schade Is de brug
maatschappij verzekerd, voor ƒ6 mil
joen maximaal per gebeurtenis, maak
te de heer Wagenvoort duidelijk:
de tijdelijke veerverbinding tussen
(Zie sbt pagina 7 kolom 6) I
jaren geit
regel onmogelijk wa
van een huwelijk ov
zestig procent heeft zich uitgesproken
tegen herstel van de oude toestand,
oen zéér opvallend percentage. Er wa»
namelijk een felle campagne gevoerd,
waarbu met name de kerk ztch tegen
de moderne wetgeving had gekeerd
De Italiaanse bisschoppen, ja zelfs de
paus hadden laten weten dat de echt-
scheidingswet indruiste tegen hetgeen
de kerk over het huwelijk leert. Deze
activiteiten kwamen er op neer dat de
Italiaanse katholieken door het hoog
ste gezag in hun kerk waren gemaand
om vóór opheffing van de bewuste we*,
te stemmen, een vermaning echter die
zo blijkt nu uit dc verkiezingsuit
slag velen naast zich neer hebben
gelegd. En dat is vermoedelijk nog wel
het opvallendste resultaat van dit Ita
liaanse referendum,
De Italiaanse katholieken hebben
immers hun bisschoppen duidelijk
gemaakt dat ze zelf wel een beslissing
nemen en die niet laten afhangen van
wat hun vanaf een bisschoppelijke ze-
tei wordt voorgeschreven. Een ontwik
keling die in andere landen al jaren
aan de gang is: wat dat betreft loopt
Nederland min of meer voorop. In
Italië echter werd tot nu toe het tra
dltionele gezag -ran do kerk nog altijd
uiterst belangrijk geacht: het woord
van de bisschop en het woord van Ro
me kon men er niet zo maar negeren.
Bovendien hebben de bisschoppen
door hun aantal een Tuide stem'. Ver
houding5gewij5 heeft Italië namelijk
een vee! groter aantal bisschoppen dan
bijvoorbeeld Nederland. Professor
Walter Goddijn heeft daarover in zijn
jongste boek enke
le opvallende cijfers
gepubliceerd. Hoe
wel de Italiaanse
katholieken slechts
27.5c:v> van de katho
lieken in Europa
uitmaken, ligt in Italië de helft van
alle Europese bisdommen. De helft
van de Italianase diocesen heeft min
der dan honderdduizend katholieken,
hetgeen ongeveer vergelijkbaar is met
een doorsnee-dekenaat in Europa.
Wanneer deze Italiaanse 'bisdom-dicht
heid' als maatstaf voor Nederland zou
worden genomen, zouden er hier geen
zeven, maar achtentwintig bisdommen
zijn. Er zijn derhalve in Italië heel wat
meer bisschoppen ter beschikking om
de gelovigen te vermanen dan elders in
de wereld.
Voor de markante uitslag van zon
dag jongstleden en de daarmee
verbonden nederlaag voor het, kerke
lijk gezag zijn uiteraard allerlei ver
klaringen te vinden. Ook in Italië is
sprake van allerlei elkaar beïnvloeden
de processen: de toeneming van de on
kerkelijkheid. de gewijzigde positie
van de vrouw, veranderingen in denk
en leefgewoonten door invloeden van
buitenaf zoals tv en toerisme, enz.
Daardoor is een mentaliteitsverscbui-
vmg opgetreden, die de leidinggevende
katholieken van Italië kennelijk niet
hebben voorvoeld. Indien dat wel het
geval zou zijn geweest, zouden zij niet
de afgelopen weken met zo'n grote
felheid theorieën hebben verkondigd
die twintig-dertig jaar geleden nog
wel werden geaccepteerd, maar die nu
in meerderheid door de Italiaanse bo
volking worden afgewezen. Met name
de Italiaanse bisschoppen zijn uitge
gaan van stellingen, die de RK-Kerk
elders reeds lang had verlaten. In ons
land bijvoorbeeld is het al elf jaar ge
leden dat monseigneur Bekkers bis
schop van Den Bosch in een televi
sie-uitzending sprak over het primaat
van net geweten, bij de huwelijksmo
raal. Hij verschool zich niet achter zijn
hoge ambt. maar trachtte leed en ver
drie: ook in het huwelijk te be
grijpen. Het episcopaat in ,1 talie was
zover nog niet.
De Italiaanse bisschoppen lever,
blijkbaar nog voor een deel uit
opvattingen, die in de vorige eeuw ge
stalte kregen ten tijde van het eerste
Vaticaans concilie. De loop der gebeur
tenissen tijdens die kerkvergadering
werd mede beïnvloed door de strijd
tussen kerk en liberalisme: de vrijzin
nigheid moest worden bestreden,
meenden toen de paus en de bisschop
pen. Het was de tijd van de "Syllabus
errorum'. een lijst die niet minder dan
tachtig dwalingen opsomde op het ter
rein van politieke, sociale en geeste
lijke stromingen. Deze syllabus is wel
eens een "katholieke oorlogsverklaring
aan de moderne wereld' genoemd. De
R-K.-Kerk achtte zich de behoedster
van de maatschappelijke orde: wie de
kerk aanviel vergreep zich aan de
grondslagen van de maatschappij, wie
de maatschappij wenste te verande
ren tastte de kerk aan. Die sfeer heeft
het in de R.K.-Kerk lang volgehouden,
bijna een eeuw, het langst in Italië.
Via een volksstemming is nu duide
lijk gemaakt dat ook in de Itali
aanse kerk het oude traditionalisme
op de terugweg is: het machtswoord
van paus en bisschoppen blijkt ver
zwakt. In andere landen had men
reeds lang begrepen dat eer. kerkelijke
hiërarchie vanuit een ander gezag
moet spreken dan vroeger in de R.K.-
Kerk noodzakelijk was. Pater Schilie-
beeckx de Nijmeegse theoloog
heeft te dien aanzien bij het overlij
den van monseigneur Bekkers opge
merkt dat deze 'een nieuw 'ceel cl van
de bisschop' had gecreëerd. Bij bis
schop Bekkers deed zich bet paradoxa
le verschijnsel voor dat hij onkwec*-
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1