Vergroot Westduits parlement
kiest morgen nieuwe president
NIXON HEEFT GOEDE HOOP OP
WELSLAGEN MISSIE-KISSINGER
Groepsleiders uit
Dennendal gezet
WALTER SCHEEL, EEN ONTSPANNEN DUITSER
Egypte verwerpt
Libisch 'aanzoek'
Melk niet overal
duurder
BENELUX
WIL EEG
UIT HET SLOP
Zevenaar in grote
geldzorgen door
miljoenen-claim
Voortzetting
beleid-Meir
aangekondigd
Diefstal uit
paleis Noordeinde
DINSDAG 14 MEI 1974
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
WOORDVOERDER WITTE HUIS:
JERUZALEM (DPA, GPD) De Amerikaanse president heeft goe-
de hoop, dat zijn minister van buitenlandse zaken, Kissinger, een
overeenkomst tot stand zal weten te brengen tussen Syrië en
Israël over een troepenscheiding aan het Golan-front. De plaats-
vervangende woordvoerder van het Witte Huis, Gerald Warren, i
heeft maandag verklaard, dat Nixon in het weekeinde en maan- j
dag nauw contact met Kissinger heeft gehad en hem 'verdere j
richtlijnen en instructies' heeft verstrekt.
Kissinger. die ook maandag van Israë
lische betogers het advies toege
schreeuwd kreeg, naar huis te gaai.,
heeft maandagavond wederom bespre-
kingen gevoerd met Israëlische leiders
teneinde Israël te bewegen lot het
doen van meer concessies, die een
troepenscheiding mogelijk zouden
moeten maken.
Ben hoge Amerikaanse functionaris,!
die met Kissinger meereist, heeft j
verklaard, dat de kloof tussen Israël!
en Syrië aanmerkelijk was vernauwd, j
Maar de kwestie die nog steeds opge-|
lost moet worden is de ligging van de
bestandslijn op de hoogvlakte van
Golan.
CAIRO (RTR) Egypte heeft maan
dag openlijk een Libisch initiatief om
tot betere betrekkingen met Egypte te 1
komen van de hand gewezen en te
staan gegeven, dat Tripoli meer succes
zou hebben als het politiek consequen
ter zou zijn.
De Egyptische afwijzing is bekend ge
worden door het officiële Egyptische
persbureau voor het Midden-Oosten
(Mena), dat 'uit verantwoordelijke
Egyptische bron' heeft vernomen, dat
twee boodschappen van de Libische lei
der Muammar Gaddafi naar vorm en
inhoud door Egypte zijn afgewezen.
Het bericht van Mena kwam nog geen
24 uur nadat de Libische premier, ma
joor Abdel Salam Jalloed. een kort be
zoek aan Cairo had gebracht om pre
sident Sadat te spreken over normali
sering van de zeer gespannen betrek
kingen tussen de twee Arabische buur
landen. (Nadat een jaar geleden nog
gesproken werd over samenvoeging
van Libië met Egypte, kwam het alras
tot scherpe uitvallen over en weer, die
leidden tot het inhouden van Libische
financiële steun aan Egypte en Egyp
tische beschuldigingen, dat kolonel
Gaddafi een (mislukte) samenzwering
tegen president Sadat van Egypte had
geïnspireerd. President Sadat voelt
thans geen behoefte aan toenadering
tot Libië, tenzij op zijn eigen voor
waarden, gesteund als hij zich weet
door de psychologische overwinning
van de oktober-oorlog tegen Israël en
de sympathie van Saoedi-Arabië. een
minder wisselvallige en zelfs nog rij
kere buurman dan Libië
DEN HAAG (ANP) In enkele steden
en gebieden, vooral in liet westen des
lands, hebben de mclkdetaillisten de
door de minister van economische
zaken per maandag 13 mei toegestane
prijsverhoging voor consumptiemelk
en consumptiemelkprodukten niet toe
gepast.
Hun argument is dat er tussen de
nieuwe maximumprijs en de mini
mumprijs. die door grootwinkelbedrij
ven, supermarkten en dergelijke veel
al wordt berekend, een te groot ver
schil is. Dat verschil is volgens de
melkhandelaren en hun organisaties
zelfs nog te groot na de verhoging
van de minimumprijs die vandaag 14
mei ingaat. Die verhoging is namelijk
nog geen nasleep van de jongste ver
hoging van de maximumprijs, maar
van die van begin april.
Kissinger zal vandaag het Israëlische
antwoord aan president Assad van'
Syrië overhandigen. Volgens de hoge
Amerikaanse functionaris zal Kissin-,
ger vandaag of uiterlijk woensdag,
moeten kunnen beoordelen of hij
overeenstemming kan bereiken overi
een bestandslijn en over troepenschei-!
ding tijdens deze missie, die reeds de!
langste is van zijn diplomatieke mis
sies van de laatste tijd in het Midden-
Oosten.
Er zouden, aldus de Amerikaanse
functionaris drie mogelijkheden rijn:!
er komt geen overeenstemming tot
stand over een bestandslijn, zodat
Kissinger later moet terugkomen; erj
komt een overeenkomst over een be
standslijn, maar nog niet over troe-l
penscheiding. In dit geval zal de Ame-!
rikaanse minister eveneens moeten te-j
rugkomen, of Kissinger slaagt erin de
gehele overeenkomst nu tot stand te
brengen.
Demonstraties
(Slot van pagina 1
volgende EEG-ministcrraadszitting
van de ministers van buitenlandse
zaken, begin juni, een „Benelux-initia-
nef wordt gepresenteerd. Het kan
best zijn dat bijvoorbeeld een Bene-
lux-land een resultaat in de gewenste
richting poogt te bereiken en dat dit
streven dan door de andere Benelux-
Partners zo krachtig mogelijk wordt
gesteund.
De bewindslieden hadden de maan
dagmorgen gewijd aan een routinever
gadering van het Bcnelux-comité van
ministers dat in belangrijke mate de
voorbereiding van de zogenaamde Be-
nelux-topconferentie betrof. De werk
zaamheden van de daarop gerichte
ambtelijke werkgroepen zijn nog niet
voltooid, doch nieuwe impulsen zijn
gegeven opdat die werkzaamheden
naif juni klaar kunnen zijn. Eind juni
wflten de ministers dan nagaan of de
oereikte vorderingen voldoende zijn
om in het najaar een topconferentie
oyeen te roepen. Men mikt nog steeds
op oktober.
Grensgebieden
Eon van de maandagochtend ge
noemde besluiten van de Benelux-mi
nisters was dat voortaan de drie rege
ringen elkaar geregeld zullen raadple
gen over projecten van ruimtelijke
ordening in de grensgebieden.
(ADVERTENTIE i
Voor
mijnheer
Jansen
De stemming in Israël blijft gema-
tïgd optimistisch: in regeringskring
ZEVENAAR (ANP) Het maandag
in alle hevigheid losgebarsten rumoer
in Zevenaar rond de gang van zaken
bij de weigering tot het verlenen van
een bouwvergunning aan een witlof-
kwekerij. lijkt volgende week maan-
gemeenteraad akkoord gaat met een
compromisvoorstel.
Burgemeester en wethouders zullen
de raad één dezer dagen voorstellen
een compromis met de kwekerij te
sluiten en daarmee te voorkomen dat
het. bedrijf een procedure gaat begin
nen om schadevergoeding.
De commissaris van de koningin in
Gelderland, mr. W. J. Geertsema,
heeft zich in de afgelopen weken
persoonlijk met de zaak bezig gehou
den en zelf een compromisvoorstel
ontworpen. Het houdt onder meer in
dat het betrokken bedrijf, produkten-
maatschappij De Wingers BV niet zal
worden gebouwd op het oorspronke-
Ijk geplande terrein. De gemeente zal
moeten meewerken aan de vestiging
van een kwekerij op het nog aan te
leggen industrieterrein en een 'redelij
ke tegemoetkoming' moeten geven
voor schadelijke gevolgen van het niet
bouwen op de oorspronkelijke plaats.
Een commissie onder leiding van mr.
IJ. Scholten zal moeten bekijken of
nog schadevergoeding moet worden
gegeven voor de bedrijfschade, ont
staan door de al jaren durende kwes
ties en het. niet kunnen nakomen van
leveringscontracten. Volgens directeur
H. G. M. Aalbers loopt die schade in
de miljoenen.
FAMILIEDRAMA
IN BELGIË
BRUSSEL Een 40-jarige man (E-
mile Recloux) in La Louriere in Bel
gië heeft zondagavond zijn 30-jarige
vrouw (Yvonne Broussard) en zijn
drie kinderen van respectievelijk vijf.
twaalf en vijftien jaar gedood. Daarna
stak de man zijn huis in brand en
pleegde hij zelfmoord.
Het gerechtelijk onderzoek naar dit
drama wordt geleid door de rechter
van instructie uit Bergen. Hij deelde
maandagochtend mee dat een eerste
onderzoek had uitgewezen dat de man
in woede is ontstoken over de wijze
waarop het geld van het gezin werd
besteed. Dat. was gebleken uit getui
genverklaringen.
gelooft men dat Kissinger deze week
de troepenscheiding rond /al kunnen
krijgen. De belangrijkste basis voor
het Israëlisch optimisme is dat Syrië
haar oorspronkelijke eis. dat Israël
een tijdschema moet vaststellen voor
volledige ontruiming van de hoogte
van Golan, heeft laten vallen. Dit:
werd in Jeruzalem als een van de
voornaamste struikelblokken gezien
Mogelijk is Israël bereid onderhands
te beloven dat de nieuwe bestandslijn
niet de definitieve grens zal zijn. zoals
officieel wordt verkondigd.
Dit valt op te maliën uit opmerkin
gen van zegslieden, die het heel goed
mogelijk en zelfs waarschijnlijk ach
ten dat enige nederzettingen op dc-
hoogte van Golan in de toekomst
zullen moeten verhuizen. Verhuizen,
maar niet verdwijnen. Het valt daar
om te verwachten dat de Israëlische:
TEL AVIV (AFP) De aan het be
wind zijnde Israëlische arbeiderspartij
heeft maandag verklaard, dat de in de
maak zijnde nieuwe Israëlische rege
ring zich zal houden aan het beleid, dat
door de regering Golda Meir was goed
gekeurd toen zij drie maanden geleden
werd samengesteld.
Premier Meir kondigde vorige maand,
haar aftreden aan en sindsdien zijn zij
en haar regering als zakenkabinet op
getreden terwijl de minister van arbeid.
Yitzhak Rabin, pogingen in het werk
stelde om een nieuwe coalitie samen
te stellen. Hij heeft tot vrijdag de tijd
hiertoe.
De secretaris generaal van de arbeiders
partij, Aharon Yadlin heeft maandag
verklaard, dat zijn partij geen nieuw
beleid zal uitstippelen, daar zij van
gevoelen is, dat het door mevrouw
Meir aangediende beleid passend is.
Maar de verklaring van Yadlin wordl
door waarnemers gezien als een ver
klaring die voornamelijk bestemd is
voor de potentiële coalitiegenoten van
de arbeiderspartij in de nieuwe rege
ring: de liberale onafhankelijkheids
partij en de beweging voor burger
rechten. met wie de arbeiderspartij;
maandagavond besprekingen zou be
ginnen. De verklaring van Y'adlin zou
evenwel ook gericht zijn tot de natio
nale religieuze partij.
ontwikkelen nadat een troepenschei
ding is bereikt. Behalve de nieuwe
bestandslijn is ook de demilitarisering
en de bufferzone nog een struikelblok
De Syriërs zijn niet bereid de Israëli
sche nederzettingen buiten het vuurbe-
reik van hun artillerie te brongen,
terwijl de Israëli's niet bereid zijn de
nederzettingen op de Golan onbe
schermd te laten.
Het probleem van de demilitarise-
ring zal echter naar het schijnt in
Genëve worden besproken, als Kissin
ger tenminste deze week overeenstem
ming kan bereiken over de bestands
lijn.
Israël
In Israël zijn twee kampen bijna In na
volging van Kissingers plan voor troe
penscheiding van elkaar gescheiden
door een strook „niemandsland", van
waar de politip een oogje In 'l zeil
houdt Het zijn in het rechtse kam\
vooral religieuze bewoners van de
nederzettingen op de Jordaan-w estoe-
ver die met familie en al tegenover
het kantoor van premier Meir zijn
komen bivakkeren. Zij hebben tenten
opgeslagen, voedsel, potten, pannen en
kleren meegenomen, kennelijk met
hel doel om daar geruime tijd te j
blijven. De jongeren dansen de beken-!
de Israëlische volksdans de Horra en
zingen nationale liederen. Allen dragen
een sticker: de hoogten van Golan I
zijn een deel van Israël. Parlcmentsle- j
den van beide kanten komen hun
demonstranten gedurende de gehele
dag aanmoedigen: het geheel geeft
een idee van het Londense Hvde
Park.
Toen Kissinger maandagavond met:
het Israëlische onderhandelingsteam
kwam praten, werd hem door de
demonstranten „Jewooy" toegevoegd,
de kreet die zijn baas Nixon voor
Daniël Elsberg had gereserveerd (als
Israël geen joodse staat was geweest,
was het antisemitsch geweest). Ook
op de hoogten van Golan zelf wordt
actie gevoerd tegen terugtrekking. In
de stad Koeneitra heeft een groep,
bestaande uit vertegenwoordigers van
alle nederzettingen op de Golan, zich
gevestigd met het voornemen daar
een nieuwe permanente Israëlische ne-j
derzetting te beginnen. Zij heoben tot
nu toe geen enkele hinder van politie'
of leger ondervonden.
Op deze manier hopen zij de rege-1
ring voor een voldongen feit te stel-1
len. een politiek die in het verleden al
meer succes heeft gehad en die zelfs
tof de nederzettingenpolitiek op dej klaar
OPHSüSDEN - Een oroot deel
van steenfabriek de Wolfs waard'
in Optieusden is maandagochtend
door brand verwoest. De schade
loopt in de miljoenen. De oorzaak
van de brand is nog niet bekend,
al wordl er rekening mee gehou
den dat deze ontstaan kan ziin tij
dens het uitvoeren van reparatie-
werkzaamheden aan een van de
Golan heeft geleid in 1968.
DEN HAAG Uit het Paleis
Noordeinde in Den Haag is koninklijk
zilver en porselein gestolen. Het gaat
om 37 porseleinen moccakopjes. een
antiek-zilveren set van een theekannet
je. een roomkannetje en een koffie-:
pot. De waarde ervan wordt geschatl
op twaalfduizend gulden.
De dieven zijn bij de kopjes en
kannetjes kunnen komen via een deelj
van het paleis dat wordt gebruikt
door het Institute of Social Studies.:
In een gang hebben ze de sleutel;
weggepakt die daar altijd hangt om|
in geval van brand een deur te ope-j
nen die toegang geeft tot ae vertrek-:
ken die in gebruik zijn bij de hofhou-;
ding. Daar stonden de kopjes en kan-,
netjes voor het grijpen. Ze stonden
klaar voor
andere
MET BEHOUD SALARIS OP NON-ACTIEF
UTRECHT (ANP) De beheer
der van de zwakzinnigeninrich
ting Dennendal in Den Doider
heeft maandagochtend
groepsleiders uit het paviljoen
De Heihoek en vier uit het pa
viljoen de Grashoek met behoud
van salaris op non-actief gesteld.
Ze mogen het terrein en de pa
viljoens op straffe van ontslag
op staande voet voorlopig niet
meer betreden. Verder is aan
vijf vrijwilligers de toegang tot
Dennendal ontzegd. cesen P°»»cman-
Volgens Nieuw-Dennendal ,s msanto pl,'1 ""Tl'ï'"Asrib"?
ochtend geweld gebruikt hu het ver- gesteld emde- dc h-heerdrr de Indndt
heeft dat ze niet loyaal willen samen-
der R. W. Gay Balm.---., ook enketo
'oestuursgetrouwre' v.afleden, een aar.
tal ouder.*,, de inspecteur voor de
geestelijke volksgezondheid Engoi-
hardt en twee politiemannen aanwe
zig. Een van de ze: Maflcbt-n, de heer
J. MarceHs. verklaarde dat de vrijwil-
iiger in De Heihoek inderdaad een
klap heeft gekregen, maar dat d)t pas
gebeurde nadat hij een politie-agwr
slagen. Nieuw-Dcnnendai stelt
egenover. dat de vrijwilliger
alleen nog even afscheid wilde nemen
klacht wegens mishandeling ingediend
wijderen van vier toen aanwezige;
FDP-VOORZITTER SCHEEL WORDT OPVOLGER HEINEMANN
(Van onze correspondent)
BONN Een mammoet-parle
ment van 1.036 leden kiest
woensdag Walter Scheel tot
bondspresident. Het was tradi
tie geworden om de Tjondsver-
gadering' in West-Berlijn te be-j
leggen. Nu dat vanwege de jong-!
ste Berlijn-regeling niet meer:
gaat, is de eer aan Bonn toege-l
vallen.
De samenstellers van de Westduitse
grondwet heoben er niets voor gevoeld
om 't staatshoofd, zoals in de republiek
van Weimar gebeurde, direct door het
volk te laten kiezen. Ook verkiezing
door het parlement zou bezwaren heb
ben. omdat de president dan onver
mijdelijk een partijgenoot van de re
geringsleiders zou worden.
Zij besloten tot het instituut van de
bondsvergadering: alle leden van de
bondsdag (de Tweede Kamer) en
eventueel vertegenwoordigers uit de
landdagen, de elf deelstaten (inclusief
West-Berlijn). De bondsdag heeft 518
leden. De deelstaten verdelen dus het
zelfde aantal afgevaardigden. Hun
aandelen zijn afhankelijk van het aan
tal inwoners. Noorórijiiland-Westfalen
bijvoorbeeld zendt 143 afgevaardigden
naar Bonn. Saarland maar tien.
Over de partijen verdeeld, ziet het
beeld er nu zo uit: CDU-CSU 5011
stemmen. SPD 471 en FDP 64. De
regeringspartijen SPD en FDP hebben'
samen een royale meerderheid. Omdat
de absolute meerderheid voldoende is,
kan FDP-voorzitter Scheel al in ae;
eerste ronde worden gekozen als alles'
volgens de plannen van de partijlei-
ders verloopt. De gebeurtenis, die i
door heide Westduitse tv-netten direct
wordt uitgezonden, zou zich dan tus
sen tien uur en ongeveer half een j
kunnen voltrekken.
Wraak
zijn geslaagd al hun partijgenoten
het stemmen op Scheel te bewegen, i
Toen de partij inderdaad besloot geen
eigen kandidaat te stellen, was de
verstandhouding tussen beide coalitie
partijen nog in orde. Nu zou een
aantal SPD-afgevaardigden zich wei
eens kunnen wreken voor het feit dat
de FDP haar minister van binnenland
se zaken Genscher die Scheel moet
opvolgen als partijvoorzitter en als i
minister van buitenlandse zaken
handhaaft, hoewel die in de spionage-
zaak-Guillaume niet minder belast zou
zijn dan Brandt en Ehmke.
Mocht Schee-, tegen de verwachtin
gen in, niet in de eerste ronde worden
gekozen, dan volgt een tweede, waar
hij het eveneens om de absolute j
meerderheid gaat. Bij een derde ron'
de is de relatieve meerderheid vol
doende: eenvoudig dus de overwin-1
ning voor de kandidaat die de meeste i
stemmen krijgt. In 1969 duurde de
uiteindelijk door Heinemann SPD 11
gewonnen strijd met. Schroeaer
(CDU) acht uur. Scheel had toen zijn
FDP voor het eerst tot ae keuze voor
een SPD-kanöiaaa: gebracht.
CDU en CSU. die er aanvankelijk
blijkens uitspraken van hun voorzit
ters Kohl en Strauss niet voor voel
den om een bij voorbaat verslager,
eigen kandidaat in het veld te bren
gen. presenteren nu toch een regen-1
stander voor Scheel, namelijk de alge-1
meen geachte bondsdagafgevaardigde
Richard von Weizsaecker. Bij nader
inzien heeft in CDU-CSU-kring de;
overweging de doorslag gegeven dat
het niet aanwijzen van een eigen kan
didaat zou kunnen worden uitgelegd!
als een blijk van instemming me: de
kandidaat van een coalitie, wier poli
tiek. volgens de oppositiepartijen, zo
schadelijk is voor het land.
Walter Scheel zal in juli zijn intrek
kunnen nemen in de rilla Ham-
merschmidt. de presidentiële ambts
woning aan de Rijn. President Gustav
Heinemann. die als eerste president
geen tweede ambtsperiode van vijf
jaar ambieerde, treedt pas op 30 juni I
af. Dc grondwet schrijft voor dat de
opvolger van een president minstens
30 dagen voor diens aftreden moet
worden gekozen.
erken en omdat /.e in het verleden
moeilijkheden hebben veroorzaakt.
Hij zou willen voorkomen dat derge
lijke moeilijkheden zich opnieuw
voordoen in de periode van ongeveer
drie weken tot de voorgenomen af-
De werkgroep Nieuw-Dennendal be
stuur ziet in ae gebeurtenissen van
maandagochrena 'een escalatie van
een beleid dat sinds enige weken
wordt gevoerd door de commissie-
Langemcijer en beheerder Gay Ba!
maz.' Dit beleid is voor de werkgroep
zo onaanvaardbaar, da: hij elke verde
re verantwoordelijkheid voor de gang
van zaken van de hand wijst.
De commissie-Langemeijer heeft dr
weekend alle ouders, voogden, curato
ren en naaste familieleden van Der.-
r»endal-pupillen gevraagd, hoe zij der.
ken over een eventuele overplaatsing
van hun pupil naar een door Nieuw-
Dennendal gele:ci zwakzinnigenins'.i-
tuut 'in het centrum des lands.' De
ouders is verzocht, voor 18 mei een
antwoordformulier (stemt wei-niet in
met overplaatsing) terug te stu
ren.
Gejaranicadsool!
(Van onze correspondent).
gONN Een ontspannen Duitser
wordt bondspresident. Een vrolijk
gezicht in plaats van Heinemanns eeu
wig vermanende blik en waarschuwen
de wijsvinger. Bij zijn lintjes is de
Akense carnavalsorde tegen de dierlij
ke ernst. Kenners van de Duitse volks
types noemen hem een Rheinische
Frohnatur een garantie dat de vier
de pressent van de Bondsrepubliek
Duitsland een sfeer van opgewektheid
en optimisme in de villa Hammer-
schmidt aan de Rijn zal breng.
Hoe de ideale president er uitziet, hangt
van het tijdperk af. Heuss was in ae Bondsre
publiek 25 jaar geleden een waardige eerste.
Luebke. daarna, was een noodoplossing. Hei
nemanns verkiezing was. vooral tegenover het
buitenland, de hoogste tijd. Na Luebke en
Kiesinger. meelopers uit het duizendjarige
rijk, Heinemann en Brandt: symbolen van
een verandering in het regime.
Het tijdschrift Capital verkondigt nu dat
Walter Scheel na Heuss al de tweede
liberale president het ideale voorbeeld is
voor de Westduitser-van-vandaag. Gehoorza
men, werken en sparen staan niet meer
voorop, maar genieten van een leven in
welvaart. Wat zou het aardig zijn als het
eerste even waar was als het (vanzelfspreken
de) laatste. Capital mist de milde ironie,
waarmee Walter Scheel zelf zoiets zou kun
nen verkondigen.
Dat zo'n blad, in dienst van industrie en
kapitaal. Scheels waarde voor de public rela
tions van zijn land al vroeg aanstipt, is
echter vanzelfsprekend. Het gezicht van Duits
land heeft nu eenmaal nog altijd meer van
Bismarck dan van een man die op de hitpara
de staat en niet eens met een brok
Wagner, maar met een vrolijk volksliedje.
Wie daaruit de conclusie trekt dat een typi
sche volkspresident „hoog op de gele wagen"
heeft plaatsgenomen, vergist zich overi
gens.
Wraiter Scheel is in alle vriendelijkheid een
ambitieus politicus. Hij zal zelfs de eer
ste bondspresident zijn, die zichzelf voor de
hoge post heeft gemeld. Al geruime tijd voor
zijn verkiezing' ergerde hij vriend en vijand
met de toelichting dat hij „een politieke
president" wil zijn. Zo'n staatshoofd dus dat
een beetje meeregeert. Toen indertijd werd
geprobeerd Adenauer tot president te promo
veren (om eindelijk de kanseliersstoel vrij te
krijgen) merkte „der Alte" schamper op nooit
te hebben geweten wat voor rechten een
president zou hebben.
Op een vlaag gaullisme is de Bondsrepu
bliek niet ingesteld. Hoe een president in de
nationale, politiek niettemin meetelt, kan bij
Heinemann worden afgekeken. Maar Scheel
had ook best nog vijf jaar willen wachten.
Heinemann had recht op een tweede ambts
termijn en Walter Scheel kon op dit mo
ment in de regeringscoalitie en als leider van
een partij met onzekere loekomst eigenlijk
nog niet worden gemist, dat kan als excuus
voor zijn ongelukkige opmerking worden aan
gevoerd. Hij had zijn ambitie graag verstop!
achter het argument van die afschuwelijke
nierstenen, die hem een wat rustiger leven
afdwongen. Dat is mislukt. De partij bleef
tegen zijn kandidatuur voor het president
schap. de vriendschap met Willy Brandt koel
de af.
Uit die reacties blijkt intussen de betekenis
van Walter Scheel. Dat hij niet zelfs met de
stemmen van CDU en CSU tot president
wordt verheven, maar de oppositie In haar
bij voorbaat verloren positie een eigen man
presenteerde, is mede eer. late wraak. Walter
Scheel heeft met zijn kleine liberale Vrije
Democratische Partij (FDP) in 1969 voor
Gustav Heinemann gestemd, hoewel de CDU
toch het fatsoenlijke alternatief Gerhard
Schroeder had geboden. Toen de stemming in
Je Bondsrepubliek veranderde, maakte Walter
Scheel de politieke verandering in Bonn mo
gelijk.
Onderschatting van een man. die met spot
en ironie (.Adenauers schoenen zijn veel
te groot voor u, meneer Kiesinger") en niet
me' de botte bijl op zijn politieke tegenstan
ders reageert. ïs in Bon:i niet verrassend. De
Bonner 7iofportrettist' Walter Henkels scheef
onlangs: „Zijn geest was niet briljant. Maar
Scheel had manieren, kon vrouwen voortref
felijke handkussen uitdelen, zonder te stotte
ren kon hij met de hoogste en allerhoogste
heerschappen, met kerkvorsten tot de apus
toe, in paleizen met majesteiten, met- Eisen
hower, Johnson en Nixon. met De Gaulle, met
de hoogste kameraden in het centrale comité
onbevangen babbelen. Hij zag er altijd uit of
hij van een primière kwam of ernaar toe ging".
Zo'n gala-ridder kan het op de representatieve
hoogste post gemakkelijke hebben dan Heine
mann die er bijna een krampachtige demon
stratie ran maakte als hij besloot de rok voor
allerlei plechtigheden af te schaffen. Maar nie
mand kan Walter Scheel in 1974 nog in ernst
zo bekijken. De Oberstleutnant van Hitlers
luchtmacht, die met het IJzeren Kruis Eerste
en Tweede Klasse, maar politiek 'onbevlekt',
uit de oorlog kwam, is niet vanwege zijn op
vallende charme een sleutelfiguur in de naoor
logse Duitse politiek geworden.
Walter Scheel volgde in 1968 de ongelukki
ge Erich Mende op als voorzitter van de
FDP, de partij waarbij hij zich in '46 in zijn
geboortestad Solingen had aangesloten er.
waarvoor hij sinds '53 bondsdaglid was. Hij
werd de leider van de onbeduidende oppositie
tegen de „grote coalitie" onder Kiesinger er.
Brandt. Hij leidde bovendien, onder veel
tumult en kritiek, de politieke ommezwaai
van zijn FDP, waardoor het in 1969 mogelijk
werd dat de Bondsrepubliek voor het eerst
een sociaal-democratische hondskanselier
kreeg.
WERELDGEBEUREN
Het heeft enkele jaren geduurd voordat de
FDP zeker wist dat ze met Walter Scheel op
het goede pad was. Nu er een verrassende
groei is, moet er echter nog altijd van
worden uitgegaan dat die meer te danken is
aan Scheels tot het niveau van Adenauer en
Brandt gestegen populariteit, dan aan een
snel opgebloeide liefde voor het moderne
liberalisme. Het programma is er, maar Hei
nemanns vroege vertrek, de ambitie en de
nierstenen maakten dat de man. die er ae
impulsen voor leverde, nu anderen opscheept
met het aan de man re brengen.
Niet minder opmerkelijk is de naam, die
Scheel als minister heeft gekregen. Na
tuurlijk, als vice-kanselier, leider van het
partijtje dat Brandt aan zijn meerderheid
hielp, was zijn positie al onmiddellijk sterk.
Hij had "oovendien kabinetservaring: Walter
Scheel was in '61 onder Adenauer Westduits-
lands eerste minister voor ontwikkelingshulp
geweest. Maar dat de charmante babbelaar,
de handige industriële adviseur (als bonds-
dagiid was hij nog mede-eigenaar van twee
Duesseldorfse firma's voor marktonderzoek i
uitgerekend in dit nieuwe, sociaal-democrati
sche milieu ineens het grote departement van
buitenlandse zaken voor zich opeiste, leek een
lachertje-
Met een aanvankelijk ongeloofwaardig aan
doende souplesse heeft Scheel verwerkt dat
Brandt en Bahr een stuk Oost-politiek langs
Item heen bedreven. Hij reorganiseerde zijn
departement, stelde teamwork en bereidheid
om compromissen te aanvaarden in plaats
van de autoriteit die zijn voorgangers uit
straalden. Voor "net ministerie van buitenland
se zaken is het vertrek van Waiter Scheel
aiiang een algemeen erkend verlies geworden.
Voor het parlement is hij een gezaghebbend
bewindsman, een opvallend spreker alleen ai
omdat de waarheden, zoals hij ze presenteert.
toch aardig klinken.
Voor de Villa Hammerschmidt. de ambts
woning in Bonn, is het vertrek van het
rustige, bejaarde echtpaar Heinemann en de
komst van Walter Scheel 55met zijn
dertien jaar jongere echtgenote een grote
verandering. Scheel (toen weduwnaar) trouw
de in 3969 met de arts Mildred Wïrz, die hij
bij een van zijn niersteenoperaties had leren
kennen. Beiden brachten een dochter mee.
samen kregen ze een derde en bovndien
werd een Boiiviaans indiaantje geadop
teerd.
De lange Mildred Scheel heeft zich van het
begin af aan met grote onbevangenheid door
de Bonner society bewogen. Ze past (dochter
van een Amerikaanse moeder) in een royale
ambtswoning aan de Rijn beter aan in Walter
Scheels „heimische" buiten in het afgelegen
Oostenrijkse Hihtertai, waar de olijke politi
cus zich na ingespannen werk terugtrekt, -de
Lederhose aanschiet en dan met verwaaide
krullen iets krijgt van Oom Schaap uit de
FIipje-saip6.
Directie: F. von de Velde, K.
Scherphuis en W. F. de Pogier.
Hoofdredocleur: G. A. de Kok.
Adjunct-hoofdredacteuren:
M. P. Diefemon en C. van der
Maas.
BUREAUS:
Viissingen:
Wolstraat 56-60, tel. (01184) 5144.
Middelburg:
Markt 51, tel. (01130) 27651
Grote Morkt 2, tel. (01100) 6140.
Ternouzen:
Nieuwstroof 22, tel. (01150) 4457.
Hulst:
Steenstroaf 6, fel. (01140) 4058.
In de avonduren is de centrale
redcctie bezet ven zondag i'm
vrijdag vanaf 20.00 uur; (01184)
5144.
Telefoonnummers buiten kan
tooruren:
Redactie: (01134) 4799.
Advertentie-afdeling: (01136)
1584. 's Zaterdags (01184) 5144
van 9.00-11.30 uur.
Voor klachten bezorging op za
terdag: de plaatselijke kantoren
van 9.00-U.30 uur.
Expeditie: '01134; 2751.
Overl. adv.: Maandag- n vri:-
degavond ven 20.30 tot 22.00
uur. (01184) 5144. Zondogavond
von 20.00 tot 22.00 uur.
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 30,15; fronco per
post 33,per maand 10,20
losse nummers 0,45 (inclusief
4 btw).
Advertentietarieven:
59 cent per mm: minimumprijs
per cdvertentle t 8,85; ingezon
den mededelingen 27? x tarief.
Brieven bureau van dit blad
L50 meer.
Volledige tarieven met contract
prijzen op aanvraag.
Alle advertentieprijzen exclusief
4% btw.
Giro: 35 93 00 Provinciale
Zeeuwse Courant, Middelburg.
