PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ONDERZOEK JUNTA
MASSAMOORDEN
Hoechst heeft plan voor bouw drie
nieuwe fabrieken in Vlissingen
Kissinger dichter
bij akkoord
Ford: „Nixon is onschuldig en
hij zal niet aftreden"
REFERENDUM ITALIAANSE
ECHTSCHEIDINGSWET
Incidenten rond
Miss-België
Mfal
EINDE ZWEEDSE
havenstaking
DR. ROLF SAMMET (FRANKFURT): „BESLISSING BINNEN EEN JAAR..."
Zoal
AARDSCHOKKEN
TREFFEN
SKOPLJE EN
DEEL CHINA
Jongen dood in
sloot gevonden
217e jaargang - nummer 111
Maandag 13 mei 1974
VREDESAANBOD LISSABON AAN FRELIMO
LISSABON (RTR) De Portugese militaire junta gaat een onderzoek instellen naar aanleidingen
van nieuwe beschuldigingen dat de Portugese militairen in Mozambique massamoorden hebben ge
pleegd.
In antwoord op vragen tijdens een persconferentie zei de woordvoerder van de junta niet over in
lichtingen te beschikken die de verklaringen van vijf Nederlandse missionarissen bevestigen of te
genspreken dat nog kort geleden in Mozambique massamoorden zijn gepleegd. De missionarissen
gaven daarover vrijdag een memorandum uit.
Woordvoerder majoor Jose Sanches
Osono zei dat als uit het onderzoek
iou blijken dat er enige waarheid zit
in de beschuldigingen disciplinaire
maatregelen tegen de verantwoordelij
ken zullen worden genomen.
Er za! ook een onderzoek worden
togesxld naar de moord in 1965 op
generaal Humberto Delgado, opposi
tieleider, wiens lijk bij Badajoz, even
over de Spaanse grens werd gevon-
Portugals chef-staf heeft zijn Afri
kaanse guerrilla-tegenstanders in Mo
zambique een broederlijke omarming'
aangeboden en beklemtoonde dat hij
met vroeg om overgave. Generaal Da
Gosra Gomes, zei dit in het Portugese
militaire hoofdkartier van Mozambi
que in Nampula.
De generaal herhaalde zijn waarschu
wing dat, als het Frelimo het vredes
aanbod niet accepteert, wij 'sterker
zullen zijn in ons democratisch ge
loof, krachtiger besloten om te vech
ten en vastberaden om te winnen
zodat het volk van Mozambique een
geëmancipeerd volk karr zijn".
De leider van de volksbevrijdingsbe
weging van Angola, Agostinho Neto,
heeft zaterdag het aanbod van de
junta in Lissabon dat hij zijn strijd
tegen de Portugese troepen opgeeft en
legale politieke partij in Angola
wordt, van de hand gewezen.
Als een dergelijk aanbod niet verge
zeld gaat van het vooruitzicht dat
Angola onafhankelijk wordt, zei Neto,
is het zinloos.
In de tweede stad van Mozambique,
Beira, hebben zich zondagmiddag ge
welddadige incidenten voorgedaan
toen een groep blanken een bijeen-
komst kwam verstoren van Gumo.
Gumo is een nieuwe politieke groepe
ring van overwegend kleurlingen,
waarvan ongeveer 15.000 mensen lid
zijn. Het publiek reageerde woedend,
bekogelde de blanken met stenen en
wierp auto's omver. Verscheidene
blanken liepen verwondingen op. De
militaire politie kon de rust pas her-
Vanavond uitslag
s
ROME (AFP) Zondag hebben bijna 37,5 miljoen Italianen de
gelegenheid gekregen zich voor of tegen de echtscheidingswet uit
te spreken. Aan de stemming nemen meer vrouwen dan mannen
deel, namelijk 19.605.237 tegen 17.889.812.
De stemlokalen waren geopend van 7 uur 's morgens tot 22 uur 's avonds en
ook vandaag is nog gelegenheid van 7 tot 14 uur te stemmen. Men verwacht
dat de uitslag in de loop van vanavond bekend zal zijn.
stellen na het lossen van waarschu
wingssalvo's.
President
Volgens het Portugese avondblad Dia-
rio Popular wordt generaal Antonio
de Spinola woensdag aanstaande de
nieuwe president van Portugal. De
leider van de junta zou dit in zijn
paleis aan een verslaggever van het
blad hebben verteld. De nieuwe, voor
lopige regering zal de dag daam
functie treden.
Vorige week zondag is in Portugal de
sociaal democratische christelijke par
tij opgericht, waarvan zich vrijdag
een nieuwe partij afsplitste, die zich
de naam Christen-democratische par
tij gaf.
Dit weekeinde werd weer een politie
ke groepering geboren, de Portugese
Democratische Arbeiderspartij.
KNOKKE (BELGA) De 21-jarige
Annemarie Sikorsky uit Luik is zater
dagavond in het casino van Knokke
tot 'Miss België' gekozen.
Tijdens de verkiezing deed zich een
incident voor toen er alarm werd
geslagen omdat in de zaal een bom
verborgen zou zijn. Nadat de politie
de inmiddels ontruimde zaal had
doorzicht bleek dat er sprake was van
loos alarm.
De politie verwijderde voorts een
tal betogers die het casino waren
binnengedrongen met spandoeken
waarop te lezen stond 'vers vlees in
Knokke, profiteer ervan'.
De nieuwe miss België is lerares voor
de opleiding van mannequins.
DEN HAAG In Scheveningen
was het zaterdag, vroeger dan an
dere jaren, vlaggetjesdag, ter vie
ring van het begin van het nieu
we haringseizoen- Van 12 uur
's-middags af mochten de schepen
die in de Ierse Zee willen probe
ren de haring te pakken te krijgen
uitvaren en de eerste die daarvan
gebruik maakte was de Schevenin
gen 121 van de rederij A. van der
Zwan Wzn, onder schipper J.
Pronk.
In het Haagse congresgebouw
reikte voorzitter B. A. de Jonge
van het pfoduktschap 's-middags
tijdens de lunch produktschapsprij
zen uit aan acht schippers, die in
het seizocH 1972-1973 de best ver
zorgde haring en andere vis heb
ben aangevoerd.
Hij merkte op dat de Italiaanse in
voerbeperkingen vrijwel de hele
Nederïindse visexport naar dat
land treffen. De heer De Jonge
meende dat de Nederlandse over
heid voor garanties fzou moeten
zorgen-
Op de foto: een impressie van de
belangstelling in de Scheningse
haven.
DINSDAG WEER NAAR SYRIË
TEL AVIV (RTR, UPI, AFP) De jongste vredesmissie van mi
nister Kissinger in het Midden-Oosten nadert haar climax. Zon
dag legde de Amerikaanse minister tijdens een bezoek van enige
uren aan Damascus gedetailleerde voorstellen van het Israëlische
kabinet voor aan de Syrische president Hafez Assad en diens mi
nister van buitenlandse zaken Abdel Halim Chad dam. Tegen de
avond keerde hij naar Israël terug met de reactie van de Syri
sche leiders.
Volgens diplomatieke waarnemers
moet het binnen de komende twee-
dagen duidelijk zijn of er tijdens dezel
serie besprekingen een akkoord kar.
worden bereikt over beëindiging van
de strijd in de heuvels van Golan. I
Van dit front waar al 62 dagen wordt
gevochten, werden zondag weer artille
rieduels gemeld.
Na afloop van zijn derde ontmoeting standpunten lopen m dit
met president Assad tijdens deze vijf
de onderhandelingsmtssie verklaarde
Kissinger, dat er 'enige vooruitgang'
was geboekt. „Wij zijn van het stadi-j
um van de algemene beschouwingen
overgegaan tot de fase van het gede-1
tailleerde en volledige onderzoek", al-1
dus de Amerikaanse minister, die dit-|
maal voor het eerst zijn vrouw had!
meegenomen naar Damascus. Hij zeij
te verwachten dinsdag weer naar de
Syrische hoofdstad te komen. Het
was niet duidelijk of deze aankondi
ging betekende dat de Syriërs enige
concessies hadden gedaan, in ruil
voor een zekere versoepeling in het
Israëlische standpunt zoals tot uit
drukking gebracht in de voorstellen
die Kissinger uit Jeruzalem had mee
genomen.
In Jeruzalem was over de Israëlische
voorstellen gezegd dat zij niet het
laatste woord van Israël betekenden.
Naar van gezaghebbende zijde in Da-
WITTE HUIS REAGEERDE OP GERUCHTEN
WASHINGTON (RTR, UPI, AFP, AP) Vice-president Gerald Ford heeft zaterdag voor een gehoor
van studenten in Texas verklaard te geloven dat Nixon onschuldig is aan het Water gate-schandaal
en ervan overtuigd te zijn dat de president niet zal aftreden of in gebreke zal worden gesteld. Don
derdag sprak Ford nog van een vertrouwenscrisis in de regering. Vrijdag ontbood Nixon hem
voor een gesprek onder vier ogen.
Gerold Ford heeft zijn campagne voor
het lijfsbehoud van Richard Nixon
over een andere boeg gegooid. Hij ver
telt de Amerikaanse kiezers nu: „We
zijn ondanks de Watergate-affaire nog
heel wat beter af dan wanneer we
George M. Govern in het Witte Huis
hadden gehad."
Tegelijkertijd probeert Ford zijn kie
zers het schandaal los te laten zien
van de Republikeinse Partij,
vraagt hen nu zich te bedenken dat de
plaatselijke republikeinse politici
geenszins bij de Watergate-affaire be
trokken zijn geweest.
Na de opwinding die vrijdag Washing
ton in haar greep had, heeft Rooald
Ziegler, woordvoerder van het Witte
Huis, telefonisch het volgende commu
niqué aan de New York Times doorge
geven:
,De stad Washington is vol van ge
ruchten. Al deze geruchten die mij ge
meld zijn. zijn vals en met name het
gerucht dat president Nixon van plan
is af te treden. In feite is hij vastbe
sloten zich niet uit het veld te laten
slaan door geruchten, speculaties, alle
perken te buiten gaande beschuldigin
gen of huichelachtigheid. Hij is gereed
voor de strijd, hij is van plan te vech
ten en hij is van mening dat hij aldus
zijn persoonlijke en constitutionele
verantwoordelijkheid aanvaardt."
Ook mevrouw Nixon heeft zich in de
strijd gemengd en heeft via haar se
cretaresse laten weten dat de president
nooit gedacht heeft aan aftreden en op
dit ogenblik nog minder dan ooit.
Oklahoma
President Nixon bezocht zaterdag Still
water in Oklahoma voor het toespre
ken van 2500 gegradueerden van dei
universiteit van Oklahoma.
Op de naburige luchtmachtbasis Vance
werd Nixon ontvangen door een me
nigte van naar schatting negenduizend
mensen die hem goed gezind waren.
„Bi] het passeren mensen te horen
roepen "hou je taai, wij staan achter
je', doet mijn hart goed", zei de pre
sident. „Ik heb die oude 'Okie'-geest
(geest van Oklahoma) en hij zit diep
wij geven ons nooit gewonnen."
In het stadion waarin Nixon zijn rede
hield zaten 25000 mensen. Zij juichten
de president bij zijn binnenkomst lui
de toe.
De president verwees maar één keer
naar "Watergate", toen hij in het begin
zei dat hij besefte hoe diep het Ame
rikaanse volk bezorgd was geweest,
'zoals ik bezorgd ben geweest', over
de politieke problemen 'waarmee wij
in Washington te maken hebben ge
had'.
Met trillende stem en onder enig kort
boe-geroep uit de sportzaal zei Nixon
„Bij deze niet-politieke gelegenheid
kan ik alleen dit zeggen, dat ik, nu ik
alle bewijs aan het congres van de
Verenigde Staten gegeven heb, erop
vertrouw dat het huis van afgev
öigden snel zal handelen, zodat we
besluit kunnen nemen en de president
en het congres de zaak van het volk
kunnen behartigen zoals dat zou moe-
Er was luide bijval.
Watergateboek
De New York Times heeft zondag ge
schreven uit 'goede bron' te hebben
vernomen dat op sommige plaatsen in
president Nixons Watergateboek on
heuse opmerkingen aan het adres van
joden en Amerikanen van Italiaanse en
Ierse afstamming hadden moeten
staan.
In de uitgetypte versie van de
sprekken op de geluidsbanden uit het
Witte Huis schijnen volgens de Times
de zwarten in de Verenigde staten
Nixons geïrriteerdheid te zijn ontko
men.
Zo zou de president bij verschillende
gelegenheden hebben gesproken over
'joodjes' (jew boys), zou hij aan de
beurs en effectencommissie hebben
refereerd als aan "bunch of jews' troep
joden), aan rechter John Sirica als
'wop' 'Amerikaanse scheldnaam
Amerikanen van Italiaanse komaf), en
(Zie slot pag. 3 kol1
Zondagmorgen zijn in
Jtahe de stemlokalen geopend om
°en bijna 37Jj miljoen Italianen
te gelegenheid te geven zich voor
of tegen de echtscheidingswet uit
te spreken. Op de foto een groep-
fe nonnen bij de ingang van
van de stemlokalen.
STOCKHOLM (AFP) De 2700
Zweedse havenarbeiders die sinds 24
april in staking waren, hebben beslo
ten vandaag het werk te hervatten, zo
heeft hun vakvereniging zaterdag mee-
Nieuws uit Zeeland
°P Pag. 2,4 en 5
Binnen- en buitenlands
nieuws op pag. 1 en 3
Radio en tv op pag. 7
Sport op pag. 9,10,11,12,13
en 14
DOEL: MEER SAMENHANG
IN TOTALE PRODUKTIE
(Van een onzer redacteuren)
FRANKFURT (M) De leiding
van het Hoechst concern zal bin
nen een jaar, uiterlijk begin '75,
de beslissing nemen over de
bouw van drie nieu
in Vlissingen-Oost.
De plannen omvatten een fa
briek voor zout-electrolyse en 2
fabrieken voor de produktie van
respectievelijk vinylchloride en
polyvinylchloride. Met de bouw
van de fabrieken zal rond de 2
jaar zijn gemoeid. Het is de be
doeling dat uiterlijk drie jaar
nadat de beslissing tot de bouw
is genomen met de produktie
kan worden begonnen.
De voorzitter van de raad van bestuur
van Hoechst, dr. Rolf Sammet, die dit
desgevraagd meedeelde, zei ook dat de
terreinen die het Vlissingse bedrijf
Hoechst in het Sloegebied voldoende
ruimte bieden voor de bouw van de
drie nieuwe produktie-eenheden.
eigendom en bovendien optie op nog
eens 200 hectare. Tot nu toe zijn on
geveer 40 hectare bebouwd.
Uit een verdere toelichting op deze
plannen, ook van mr. H. J. Hellema,
voorzitter van de raad van bestuur
van Hoechst-Holland, bleek dat bij uit
voering van het gehele project de per
soneelsbezetting in Vlissingen in ieder
geval met enkele honderden werkne
mers mogelijk zelfs vijfhonderd
zal worden uitgebreid.
Aangezien het huidige personeelsbe
stand rond de 950 bedraagt zou aldus
het totaal aantal werknemers van
Hoechst in Vlissingen met ongeveer
de helft toenemen.
Uiteindelijke omvang en personeelsbe
zetting van de nieuwe fabrieken, die
een investering van enkele miljoenen
guldens zullen vergen, wordt voor een
belangrijk deel bepaald door de mate
waarin de aanvoer van de grondstof
ethyleen ook op langere termijn in uit
zicht kan worden gesteld.
Grondstof
Hoechst voert momenteel besprekingen
met leveranciers van ethyleen. Deze ba
sisgrondstof uit aardolie wordt ver
vaardigd door de petrochemische in
dustrie.
Doordat de petrochemische industrie
zich als gevolg van de olieschaarste na
der bezint op aard en omvang van de
eigen produktie hangt het besluit tot
bouw van de nieuwe fabrieken in Vlis
singen juist in belangrijke mate af
van het uiteindelijke resultaat van de
besprekingen tussen Hoechst en de
producenten van het ethyleen.
Gevraagd naar de belangrijkste be
weegredenen voor het opstellen van de
plannen tot uitbreiding, zei dr. ir.
Nijman, één der directeuren van de
Vlissingse vestiging van H9echst, dat
doelstelling vooral is te komen tot een
geïntegreerd chemisch bedrijf. Het is
daarbij de wens van de Hoechst-direc-
tie om in Vlissingen te komen tot een
betere samenhang in de produktie, dan
tot nu toe het geval is.
In deze integratie is het streven ge
richt op het zoveel mogelijk op één
plaats te komen van grondstofverwer
king tot eindprodukt. Niet alleen biedt
een dergelijke produktiewijze grote
economische voordelen maar kan bij
voorbeeld ook transport van chemische
produkten. waarvoor steeds strengere
voorschriften gelden, worden verme
den.
Het Hoechst-bedrijf in Vlissingen be
staat momenteel uit fabrieken voor de
produktie van fosfor, fosforzuur, na-
triumpolyfosfaat, dimethyltereftalaat
(DMT) en polycondensaat.
De laatste twee produkten vormen
grondstoffen voor Trevira. Hoechst. die
reeds voor ongeveer 450 miljoen gul
den in Vlissingen investeerde, besloot
vorig jaar tot uitbreiding van de Tre-
vira-grondstoffenfabriek waarmee nog
eens een bedrag van rond 25 miljoen
gulden is gemoeid. Deze uitbreiding
komt volgend jaar gereed.
Het natriumtripolyfosfaat wordt ver
kregen door samenvoeging van het in
Vlissingen uit forfor verkregen fosfor
zuur en voorts van natronloog. Voor
de aanvoer van het natronloog, circa
175.000 ton per jaar. is Hoechst thans
nog aangewezen op leveranciers van
buiten het bedrijf.
Om het natriumpolyfosfaat, dat voor-!
al wordt gebruikt door de wasmidde-l
lenindustrie. zoveel mogelijk uit eigen
grondstoffen te kunnen vervaardigen;
is de bouw van een zout-electrolyse-j
fabriek nodig.
Door de zout-elektrolyse komt intussen
niet alleen natronloog vrij maar wor
den ook grote hoeveelheden chloor ge-
Zie slot pagina 4 kolom 1j
mascus is vernomen vinden de Sy
riërs dat er nog niet aan hun mini
mum-voorwaarden is voldaan. Zij blij
ven echter bereid de onderhandelin
gen voort te zetten.
Het belangrijkste punt bij de discus
sie over eer! troepenscheiding aan het
Syrisch-Lsraëllsche front is de vraag,
waar de scheidslijn moet lopen. De
901
ver uiteen. Volgens berichten uit Jeru
zalem is Israel bereid zich U/rug te
trekken uit alle gebieden die het in de
jongste oorlog heeft bezet. Voorts wil
het de helft van de vrijwel geheel
verwoeste stad Koeneitra ontruimen
die het in dr? juni-oorlog van 1967
innam, en voorts de drie toppen van
de berg Hermon een strategisch
zeer belangrijk punt op de grens '.-an
Israel. Syrië en Libanon overdra
gen aan de Verenigde Naties. Syrië
wenst echter de gehele stad Koeneitra
terug en ook de omringende heuvels.
In Damascus vraagt men zich verder
af. of Israël wel iets kan aanbieden
inzake de toppen van de berg Her
mon. terwijl deze punten kennelijk in
de loop van de strijd noga! eens van
bezitter veranderen.
Voordat er evenwel ten aanzien van
de troepenscheiding spijkers met kop
pen kunnen worden ges la«en, wil Sy
rië dat Israël zich verplicht tot ont-
ruiming van alle gebieden die het in
de oorlogen van 1967 en 1973 heeft
bezet en de 'nationale rechten' van de
Palestijnen waarborgt. Deze toezeggin
gen zouden door de Verenigde Staten
Sowjet-Unie moeten worden
ming niet direct behoeven t
den. maar wel binnen een zekere tijd.
Als Israël dat zou beloven zou Syrië
er akkoord mee gaan dat de twee
supermogendheden ook de veiligheid
van Israël waarborgen. De regering in
Damascus heeft dit trouwens al te
verstaan gegeven door haar aanvaar
ding van de resolutie van de Verenig
de Naties inzake het bestand dat een
einde maakte aan de jongste oorlog.
Olieboycot
De tijd begint te dringen voor Kissin
ger. Syrië dringt aan op het beleggen
van een arabische topconferentie, die
de regering in Damascus steun zou
moeten geven van de arabische lan
den bij een verdere escalatie van de
strijd met Israël. Op 20 mei komt al
de arabische verdediging*raad bijeen
die mogelijk in dit verband besluiten
zal nemen over militaire maatregelen.
Voorts zullen de arabische olieminis
ters op 1 juni beslissen of bet olie
embargo U-gen de Verenigde Staten
opgeheven blijft. Syrië en Saoedi-Ara-
bië hebben al gewezen op de moge
lijkheid van een nieuwe boycot al*
Kissinger niet een akkoord tussen
Damascus en Jeruzalem tot stand
weet te brengen. Intussen wordt ook
al gesproken over een troepenschei
ding tussen Israël en Jordanië.
BELGRADO (RTR) Duizenden
mensen zijn zondagavond om half
acht in paniek uit hun huizen gevlucht
toen de stad Skoplje, in het zuiden
van Joegoslavië, door een krachtige
aardbeving werd getroffen.
Volgens het persbureau Tanjoeg wa
ren er niet onmiddellijk gegevens
over schade. In het bericht van het
persbureau werd niet gesproken van
slachtoffers. De kracht van de beving
lag tussen 5 en 6 graden van 'micro-
seismische intensiteit', aldus Tanjoeg.
Dit is betrekkelijk krachtig.
Veel mensen durfden, zelfs twee uur
na de beving, niet naar hun huizen
terug te keren
Skoplje, de hoofdstad van de Joego
slavische republiek Macedonië, werd
in '63 door een aardbeving bijna totaal
verwoest. Meer dan lOQO mensen kwa
men om het leven en 4600 raakten
Het zuidwesten van de Chinese volks
republiek is eveneens door een krach
tige aardbeving getroffen. Volgens het
Chinese persbureau Ksinhua zijn er
mensenlevens te betreuren en is er
aanzienlijke schade aangericht. Talrij
ke huizen zijn ingestort.
GRONINGEN (ANP) Een landbou
wer heeft zondagmorgen rond zes uur
in het Groningse Adorp in een sloot
langs de weg hel lijk ontdekt van de
19-jarige Folkert Klamer uit Adorp.
De landbouwer vond het lichaam toen
hij een melkbus uit de sloot haalde,
die 's nachts van een ter plaatse
geparkeerde aanhangwagen was geval
len. Dat was gebeurd doordat er een
personenauto tegen de aanhanger bot
ste.
De politie weet niet hoe de jongeman
in de sloot terecht is gekomen. De
kans bestaat dat hij in de buurt van
J- aanhanger liep, toen
