PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
9
STEEDS MEER EISEN OM
AFZETTING NIXON
Helikopter neergestort
in Noordzee - zes doden
PZC
Kissinger: vooruitgang
Wellicht met pinksteren verkeer over
'provisorisch herstelde' Zeelandbrug
Olie-aanvoer is
weer normaal
GERUCHTEN NA GESPREK PRESIDENT MET GERALD FORD
ALLEEN DRIJVER EN ZITKUSSEN GEVONDEN
Getuigenis
PREMIER DEN UYL:
vantteag
imtmt
NA GESPREK MET LEIDERS ISRAËL
WISSELVALLIG
STRAUSS GENOEMD IN 'PR1VÉ-ZAAK BRANDT'
Van de prins
geen kwaad
JJantlijn
HERSTEL BRUG KAN NOG WEL EENS ZES TOT ACHT WEKEN DUREN
Bootverbinding
Zierikzee-
Colijnsplaat
217e jaargang - nummer 110
Zaterdag 11 mei 1974
Hh DRUKKERIJ DEN BOER
vJ U MAPJCTB1 MIDDELBURG-TEL01180-7881 I
VOOR HOOGWAARDIGE KWALITEIT
Een helikopter van KLM-Npordzee, die op weg was met vier passagiers
naar het booreiland ChaparaU op het continentaal plat, is vrijdag in de
Soordzee gestort. De bemanning wordt vermist. De twee vliegers zijn R.
X. s. de Blecourt flinks) uit Wassenaar en W. V. N- Scharz uit Lisse.
Een grootscheepse opsporingsactie heeft niets opgeleverd. Wel werd een
drijver van het toestel gevonden (foto onder).
WASHINGTON (AFP, RTR) Steeds meer republikeinse politici en invloedrijke kranten keren
zich van president Nixon af en eisen zijn afzetting.
Nixon ontbood vrijdag onverwacht vice-president Gerald Ford voor een gesprek onder vier ogen.
Dit heeft in Washington het gerucht doen ontstaan dat Nixon zijn functies aan Ford zou willen over
dragen in afwachting van de uitspraak van het congres over het al of niet afzetten van hem. In naam
zou hij wel president blijven in die tussentijd. De grondwet biedt daartoe de mogelijkheid.
DEN HAAG (ANP, GPD) Een helikopter van de KLM is vrijdag
morgen boven de Noordzee verongelukt. Hoewel het zoeken naar
de zes inzittenden vier Nederlanders en twee Duitsers gis
teravond nog voortduurde bestaat er geen hoop meer dat zij het
ongeluk hebben overleefd.
Het toestel (een tweemotorige 'Sikorski') was vrijdagmorgen
vroeg opgestegen van Schiphol met als bestemming het boor
eiland 'Chaparall', dat 170 mijl ten oordwesten van Texel ligt.
De nieuwe golf van kritiek tegen de|
president is het gevolg van de publi-
katie van de gesprekken die Nixon
met naaste medewerkers heeft gevoerd
over Watergate. De indruk dat hij i
schuldig is. is daardoor versterkt en
bovenal heeft de mening bij velen
postgevat, dat hij onwaardig is presi
dent is zijn. Nadat Nixon een uur
lang met Ford had gesproken, is offi
cieel meegedeeld dat er niet over
tijdelijke vervanging van Nixon is ge
sproken. Wel is het mogelijk, aldus
een woordvoerder van het Witte Huis.
dat Ford de president in kennis heeft
gesteld van de indrukken en meningen
die hij heeft opgedaan tijdens zijn
jongste reizen door het land. Fora zei
later op een persconferentie dat hij
met gelooft dat Nixon zal aftreden of
in staat van beschuldiging zal worden
gesteld. Er waren op het ogenblik
geen grote verschillen van mening
tussen hem en de president. .Nixon
had tijdens het onderhoud gezegd dat
hij vond dat Ford te hard werkte en
minder moest reizen.
Al op de eerste dag van de hoorzittin
gen inzake de zogenaamde impeach
ment-procedure heeft de commissie
van justitie van het Amerikaanse huis
van afgevaardigden te horen gekregen
dat president Nixon mogelijk toch
nauwer betrokken was bij de Water-
gate-affaire dan hij heeft erkend. De
conclusie dat Nixon op z'n minst
algemene kennis had van het illegale
plan spionage te bedrijven in het
democratische kamp kwam, achter ge
sloten deuren, van John Doar, de be-1
langrijkste adviselr van de commissie
inzake de afzettingsprocedure. Doar
richtte tijdens zijn getuigenis de
aandacht op gebeurtenissen die zich
in het ovale vertrek van het Witte
Huis voordeden voor 17 juni 1972. de
dag van de inbraak in het hoofdkwar
tier van de Democratische Partij. Op
30 maart. 1972 ontmoette Jeb Stuart
Magruder, die toen de leiding had
over de commissie tot
van de president. Magruder getuigde:
later dat Mitchell tijdens die ontmoe
ting een gewijzigde versie goedkeurde
van Gordon Liddy's 'plan tot informs-
tiewerving". Terug in Washington
sprak Magruder met Bob Haldeman,.
de chef van het Witte Huis. Op 4 april
kwam Nixon eerst met Haldeman bij-1
een, daarna met Mitchell en vervol
gens weer metHaldeman. Volgens
drie congresledeii gaf Doar te kennnj
dat Nixon mogelijk op de hoogte
werd gebracht van het plan Liddy
maar niet van plannen over de eigen
lijke inbraak in het Watergate-ge-
bouw. Nixon heeft altijd volgehouden
dat hij geen voorkennis had van de
inbraak.
Gordon Liddy
Gordon Llddv Is vrijdag door een
rechtbank in Washington tot een jaari
voorwaardelijk veroordeeld omdat hij
geweigerd heeft voor een subcommis
sie van het huis van afgevaardigden
te getuigen. Hij zit al gevangen voor
andere overtredingen in de Watergate-
zaak.
DEN HAAG De netto-olieaan-
voer in ons land is in april weer
opgelopen tot het peil van vóór
de Arabische olieboycot. In de
afgelopen maand was voor Ne
derlands gebruik 6,5 miljoen
ton beschikbaar; dat betekent
volgens minister-president Den
Uyl dat de olieboycot praktisch
is opgeheven. Ook in oktober
werd voor Nederlands gebruik
6,5 miljoen ton ingevoerd.
Met de bruto-aanvoer (dat wil zeg
gen de voor Nederland bestemde olie,
inclusief de ruwe olie die voor het
buitenland is bestemd) gaat het nog
niet zo best. Deze bedroeg in april
nog 3.6 miljoen ton. tegen 12.5 mil
joen ton vóór de olieboycot. Dit lage
cijfer zou worden veroorzaakt door
de reeds bekende factoren van pro-
duktiebeperking en beperking van de
doorvoer naar België-
De voorraad ruwe olie in ons land
vorige maand opgelopen tot 5.1
4,1 miljoen ton.
Een andere KLM-helikopter, die aan
de zoekactie deelnam, ontdekte tegen
het middaguur een drijver en
cookpibkussen van het verongelukte
toestel, 120 mijl ten noordwesten van
Texel. Het marine reddingsvaartuig
'SS Blommmendal' was toen al onder
weg naar de plaats waar het toestel
vermoedelijk was neergestort. Samen
met andere schepen is de hele middag
gezocht naar eventuele overlevenden.
Naarmate het zoeken zonder resultaat
bleef, werd steeds duidelijker dat nie
mand de ramp had overleefd.
Nieuws uit Zeeland op de
Pagina's 2, 4, 5, 7, 9 en 11.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 13.
Sport op pagina 25.
Radio en t.v. op pagina 27.
financieel nieuws op pagina
29.
En in de
ZATERDAGKRANT
17: in de interview-serie 'In-
ter' deze week de direc
teur van de rijlcspedago-
gische academie te Mid
delburg, de heer M. A. Ha-
ge.
P<>9- 19: Letterkundige kroniek
van Hans WarrenStem
men uit de. Kerken: Van
en voor de draaitafel
vag. 21: Landverraders, wat de
den we met ze?' Onder
deze titel verscheen een
boek van Koos Groen; Ne
derlandse vrijwilligers
werken aan een groot irri-
gatieproject in het noor-
rlenvan Nigeria.
PW- 23: Poppraet; schaken, dam
men, bridge.
De bemanning van de helikopter
bestond uit de chef-vlieger van KLM-
Noordzee Helikopters W. V.
Schwarz (37) uit Lisse en de 43-jarige
senior gezagvoerder B. A. S. de Ble
court mt Wassenaar. Als passagiers
vlogen mee de 32-jarige T. Hallegraeff
en de even oude P. Schermer uit
Rozenburg, alsmede de 34-jarige A.
Kramer uit het Westduitse Grossen-
kneten en de 52-j3rige W. Remmert uit
Neudorf, eveneens in West-Duits-
land.
De twee Nederlanders waren in
dienst van het Amerikaanse bedrijf
Zapata, een onderneming die boorei
landen exploiteert. De Duitsers waren
employés van de Hannoverse explora
tiemaatschappij Brigitta Elwerath Be-
triebsgemeinschaft. Het booreiland
Chaparell was vroeger eigendom va,n
de NAM.
De Sikorsky behoorde aan KLM-
Noordzee Helikopters, een dochteron
derneming van de KLM die sinds 1965
JERUZALEM (RTR, UPI) De
Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Henry Kissin
ger, heeft vrijdag vijf kwartier
met Israëlische leiders gespro
ken en verklaarde na afloop
daarvan dat hij 'enige voort
gang' boekt bij zijn streven een
troepenscheidingsakkoord tus
sen Syrië en Israël te bewerk
stelligen.
Kissinger verklaarde dat men nu be
zig is met een gedetailleerd onder
zoek. We kunnen echter niet van een
akkoord spreken, zei hij. Vandaag ge
bruiken de Amerikaanse onderhande
laar en zijn echtgenote om zich te
ontspannen. Zondag vliegt hij naar
Damascus. „We hebben een zeer goede
vergadering gehad waarin wij interes
sante verslagen hebben gehoord van
de bezoeken van Kissinger aan Saoe-
di-Arabië en Egypte. We hebben de
situatie in het licht van deze versla
gen bezien en hebben voorts onze
zeer gedetailleerde en concrete analy
se van de hij een troepenscheidingsak
koord betrokken elementen voortge
zet." zo verklaarde minister Abba
Eban na het onderhoud,
was naar Israël gekomen
dat hij in de laatste 24 uur
zweempje' optimistischer was dat
een akkoord zou kunnen worden be
reikt. Vier Syrische gevechtsvliegtui
gen hebben vrijdag Israëlische stellin
gen in de heuvels van Golan aangeval
len. Israëlische toestellen deden aanvl-
len op Palestijnse guerrilla-posities op
de Libanese hellingen van de berg
Hermon. Het bestuur van de Israëli
sche Arbeiderspartij heeft vrijdagoch
tend vroeg na een langdurig en ru
moerig debat besloten een nieuwe
regering te vormen onder leiding van
de demissionaire minister van arbeid,
generaal Itzjak Rabin, maar zonder
de deelneming van de Nationale Reli
gieuze Partij.
(Van onze weerkundige medewer
ker)
Met de term „wisselvallig" lijkt
ons het komende meiweekeinde
het best omschreven. De depres
sie die nu bij West-Schotland ligt.
stuurde vrijdag een regenfrontje
over ons land. dat tegen de
avond de Duitse grens bereikte.
Over het algemeen was de neer
slag gering, maar voldoende om
de tuin voor de zondag geen
sproeibeurt te hoeven geven. Om
zeven uur vrijdagavond meldde
Rotterdam zeven. Leiden zes,
maar op de meeste plaatsen viel
twee tot vier millimeter neer
slag.
Een volgende storing nadert
vandaag Zuidwest-Ierland en zal
eerst tegen maandag de Noord
zee met bewolking bereiken. De
regenkans neemt dan opnieuw
toe. Het weekeinde blijft overwe
gend droog, met op enkele plaat
sen een buitje, maar tevens zon
niger perioden. De temperatuur
blijft vrij aangenaam en is voor
midden-mei dicht bij normaal:
overdag tussen 14 en 16 graden,
vlak langs de kust echter iets
lager, doordat het zeewater nau
welijks tien graden is.
BONN" (DPA) In de speculaties
over de beweerde 'particuliere achter
gronden' van het aftreden van de
Westduitse bondskanselier Willy
Brandt is vrijdag nu ook de naam
opgedoken van de voorzitter van de
Beierse CSU, Franz Jozef Strauss.
Het persbureau DPA 'heeft uit be
trouwbare bron vernomen dat de
voormalige journaliste Susanne Sie-
vers, die een verhouding met Brandt
gehad zou hebben in de tijd toen deze
burgemeester van West-Berlijn was
enige jaren geleden op aanbeveling
van Strauss door de Westduitse con
traspionagedienst is aangenomen.
Strauss zelf verklaarde vrijdag naar
aanleiding van dit feit dat bij zich
daar niets van herinnert. Volgens hem
is het een poging de aandacht van de
feiten af te leiden. De juridische advi
seur van de 53-jarige Susanne Sievers
pr is een staatsrechtelijke
H» discussie Op gang gi-k.o-
fnicdü men over het voorn ttcr-
r^Sn scka>> prins Claus sinds
februari bekleedt van de
Stichting Nederlandse Vrij-
willigers. de Instelling die
Jonge Nederlanders naar ontwikke
lingslanden uitzendt. De afgelopen we
ken verschenen over deze stichting een
aantal perspublikaties. waarin kritiek
werd uitgeoefend met name op het
financiële beheer en op het ultzen-
dingsbelcid. Daarover is nu deze week
een discussie in de kamer gehouden,
bij welke gelegenheid de vraag aan de
orde kwam of door dit alles de prins
niet in een moeilijke positie komt hij
kan betrokken raken in een politiek
debat. Minister Pronk liet weten dat
het kabinet daar niet zo bang voor is:
de prins hoeft niet gevrijwaard te wor
den van publieke functies, waarbij wel
eens controverses aan de orde komen,
aldu-s de bewindsman. Daarmee maak
te hij de discussie los van de zaak
zelf en werd ze op een principieel vlak
gebracht. Hetgeen voor WD-fr&ctle-
voorzitter Wiegel aanleiding was na
dere schriftelijke vragen te stellen:
zijn nu ook andere leden van vrijwa
ring ontslagen en zo neen. welke crite
ria legt het kabinet aan?
Deze discussie is niet nieuw. De
laatste jaren is er vaak over ge
sproken of een lid van het ko
ninklijk huis buiten de koningin
zelf bepaalde functies kan aanvaar
den en in hoeverre te dien aanzien
de ministeriele verantwoordelijkheid
Ls geregeld. Het heeft allemaal te ma
ken met. de beroemde zin uit. de grond
wet dat de koning onschendbaar is
en de ministers verantwoordelijk. Met
name de positie van prins Bomhard ls
in dit verband nogal eens aan de orde
geweest. Men had in Nederland op dit
stuk van zaken weinig actuele erva
ring: de schoonvader van de prins
prins Hendrik had tijdens zijn le
ven nooit functies
bekleed die aanlei
ding tot controver
sen gaven. De tijd
was toen trouwens
anders: leden van
het koninklijk huis werden vóór de
tweede wereldoorlog (althans in deze
eeuw) minder in de openbare discus
sie betrokken dan tegenwoordig. Prins
Bemhard had echter in de oorlog de
functie bekleed van bevelhebber van
de Binnenlandse strijdkrachten en in
1945 werd hij benoemd to*, inspecteur-
generaal. Voorts onderhield hij nauwe
contacten met het bedrijfsleven en
trad hij op de voorgrond als voorat ter
van de zg Bilderberg-conferenties. In
een aantai gevallen deden zien enkele
staatsrechtelijke geschilpunten voor.
verklaarde echter aai Strauss
vrouw bij de contraspionagedienst
had 'aanbevolen op aanbeveling van
Brandt'. Susanne Sievers werd later
door deze dienst, ontslagen en zou
1973 een bedrag van 300.000 mark
hebben gekregen. De afgetreden
bondskanselier heeft in een vrijdag in
de 'Siiddeutche Zeitung' gepubliceerd
vraaggesprek gezegd: „Ik hoef mij
niets te verwijten wat mijn vrouw
zou kunnen kwetsen".
COLIJNSPLAAT, ZIERIKZEE
Het zwaar beschadigde
opklapbare gedeelte in de Zee
landbrug over de Oosterschelde
zal beduidend langer voor een
totale verkeersstremming zor
gen dan donderdagavond na de
aanvaring met de drijvende bok
'Taklift I' nog werd veronder
steld. Het ziet er naar uit, dat
de eerste drie weken geen ver-
kee rover de brug zal kunnen
rijden. Provinciale waterstaat
streeft er naar voor de pinkster-
drukte (2 en 3 juni) een provi
sorische brugverbinding gereed
te hebben. Dat kan een bailey-
ZIERIKZEE/GOES Er vaart
weer een veerpont tussen Schou-
wen-Duiveland en Noord-Beve
land. Vrijdagmiddag om drie uur
werd de eerste voor fietsers,
bromfietsers en voetgangers ge
schikte 'veerboot' een rond
vaartboot van de RTM inge
legd tussen de veerhaven De Val
te Zierikzee en de haven ran
Colijnsplaat. Tussen Zierikzee en
Goes is. zolang de brug over de
Oosterschelde is gestremd, een
bus-boot-busdienst ingesteld.
brug zijn, waarover dan slechts
éénrichtingsverkeer mogelijk is.
Het herstel van de brug kan wel eens
zes tot acht weken duren. Met zeker
heid is daar nu nog niets over te
zeggen. Het beweegbare gedeelte van
230 ton moet voor reparatie naar
Wekrspoor Utrecht worden gevaren,
waar het indertijd is gemaakt. Meer
van vijftig experts van waterstaat, de
verzekering de verkeersinspectie,
seheepvaartdeskundigen en anderen
hebben gisteren de schade opgenomen
aan en rond de burg.
Het uitvallen van deze noord-zuidver-
binding in bijna tien jaar uitgegroeid
tot een verkeersader van groot belang
(maandelijks passeren rond 100.0001
auto's) heeft vrijdag velen voor grote,
soms onoverkomelijke, moeilijkheden
geplaatst.
Schouwse scholieren waren afge
sneden van hun school in een voor
een aantal van hen moeilijke periode
van examens.
In Goese ziekenhuizen verpleegde
patiënten waren in meerderheid ver
stoken van bezoek. Slechts een enke
ling had de lange omweg via Bergen
op Zoom (per auto anderhalf tot twee
uur, tegen anders een kwartier) ge
maakt.
De samenwerkende Goese ziekenhuizen
hebben afspraken gemaakt met het
Zweedse rode kruisziekenhuis te Zie
rikzee.
Bij verschillende Bevel andse be
drijven kwamen de werknemers uren
te laat. opdagen, omdat zij een grote
omweg moesten maken.
Desgevraagd verklaarde de hoofdinge
nieur-directeur van provinciale water
staat. ir. W. de Beijl tevens directeur
van de Brugmij: .-Er valt op dit
moment nog geen verstandig woord
te zeggen over de termijn waarhinnen
de brug zal worden hersteld. Evenmin
valt er iets te zeggen over dq metho
den, die we hierbij zullen gebruiken."
Ir. De Beijl verwachtte pas maandag
enig verder inzicht te hebben. Dc
hoofdingenieur-directeur van provinci
ale waterstaat; „Het grootste vraag-
stuk is dat ran de schade. Wij wach
ten op de bevindingen van een expert I
van het bruggenbureau. Nu zijn we!
nog bezig met het nauwkeurig opme
ten." Cher de herstelkosten kon de
heer De Beijl nog geen mededelingen
doen.
De plaatsing van een baileybrug acht
te de heer De Beijl één van de
mogelijkheden voor een tijdelijke op
lossing, maar hij kon niet zeggen of
en zo ja wanneer dan een baileybrug
zal worden geplaatst.
Overigens betekent de plaatsing van
een baileybrug slechts verkeer in
één richting mogelijk is. In het geval
van een baileybrug zullen op de Oos-
terscheldeburg stoplichten moeten
worden geplaatst, die dan niet onbe
langrijke filevorming merkbaar tot
de afslag bij Goes en Zierikzee tot
gevolg zullen hebben. Gemiddeld pas
seren dagelijks ongeveer drieduizend
auto's de brug. Op topdagen kan dat
aantal oplopen tot ongeveer zesdui
zend (zie verder pag. 2L
De staatsrechtsdeskundige dr. E. van
Raalte heeft enkele van deze moei
lijkheden eigenlijk een vee! te
zwaar woord in zijn publikaties be
handeld. Zo heeft hij herinnerd aan
het liftverbod voor militairen uit 1954,
waarover in de kamer noga! wat te
doen was en waarbij minister Staf
zich mede beriep op een advies van
de inspecteur-generaal. Onmiddellijk
kwam toen professor Oud in het ge
weer met een geharnast betoog: .JDe
regering mag nooit laten horen, rr.it
ook maar een woord, wat binnenska
mers de adviezen van de prins zijn
geweest. Doet zij dat, dan maakt zij
dat oordeel van een lid van het ko
ninklijk huis voorwerp van debat en
kan worden in deze kamer". Met na
druk moet er hier overigens op wor
den gewezen, dat het niet de prins
noch de kamer was, die steken lieten
vallen, maar een minister: hij had de
prins nooit ter sprake mogen brengen.
In 1962 was er opnieuw een discussie:
van militaire kant werd namelijk pres
sie op de prins uitgeoefend om ais
inspecteur-generaal naar Nieuw-Guinea
te gaan. Dat is niet doorgegaan omdat
het kabinet-De Quay de prins niet
wenste te betrekken in een zaak die
toen zowel nationaal als internationaal
vele tegenstellingen opriep. In beide
hier genoemde gevallen lag de volle
verantwoordelijkheid bij de regering.
Zo hoort het ook.
Toen enige jaren geleden prins Claus
voorzitter werd van de inmid
dels opgeheven nationale com
missie ontwikkelingsstrategie, kwam
de discussie opnieuw op gang. Er wa
ren nogal wat bezwaren hier en daar
tegen deze functie. Aan de andere kant
was het algemeen hekend dat de prins
grote belangstelling voor ontwikke
lingswerk had, hij wist er veel van uit
zijn diplomatieke tijd en voelde er
veel meer voor dan voor de ruimte
lijke ordening, waarmee hij zich aan
vankelijk zou bemoeien. De grote
moeilijkheid bij een lid van het ko
ninklijk huis is echter dat hij altijd
weer in een onmogelijke positie kan
worden gemanoeuvreerd. Prins Claus
is een intelligent en bekwaam man,
die meer kan dan linten doorknippen
en graag werk wil doen dat in over
eenstemming is met zijn capaciteiten.
Maar tegelijkertijd is er politiek ge
zien altijd wel het een of ander aan
te merken op welk werk ook dat hij
wil aanvatten, behalve misschien op
het Rode Kruis. Ruimtelijke ordening?
Er is zonder veel moeite een politieke
kwestie uit te brouwen. Ontwikkelings
hulp? Helemaal een heet hangijzer.
Wat dan? Moet de prins alleen
maar fototentoonstellingen openen en
verder duimen draaien?
Met alle begrip voor de staatsrechte
lijke positie van een Ld van het
koninklijk huis zou men eens
moeten beginnen vertrouwen te schen-
ken. Dat wil zeggen: er niet bij voor
baat van uitgaan dat het wel een*
Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1