PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
tweede ronde tussen
giscard en mitterand
Kans op vorming van
'tegenfederatie' CNV
Onderhandelingen in
Israël verlopen traag
„Zeeland heeft extra rijksbijdragen
nodig voor welzijnsvoorzieningen"
Schilderijenroof
Ierland opgelost
de krant
van zeeland
Vijfling geboren
in Frankrijk
KOEWEITS BLAD
VOOR OPHEFFING
OLIE-EMBARGO
Kamercommissie
vergadert over
Dennendal
Pagina 9
217e jaargang - nummer 105
Maandog 6 mei 1974
FRANKRIJK VERWACHT NEK-AAN-NEK-RACE NA
DEFINITIEVE UITSCHAKELING CHABAN-DELMAS
CHATEAU - CHINON (Frankrijk)
Francois Mitterand, de enige
presidentskandidaat voor de soci
alisten en communisten depo
neert hie* zijn stembiljet in de
bus, gadegeslagen door dorpsge
noten en vertegenwoordigers van
de pers.
(Van onze correspondent)
PARIJS De ruim 30 miljoen Fransen die zondag voor de eerste ronde van de presidentverkiezin
gen naar de stembus waren geroepen, hebben de linkse eenheidskadidaat Francois Mitterrand en de
minister van financiën, Valerie Giscard d'Estaing, onder het dozijn rivalen uitverkoren om ovsr
twee weken voor de beslissende eindronde aan te treden. Mitterrand bleef met ruim 42 procent van
de stemmen enkele punten onder het cijfer dat de opiniepeilingen hem zaterdagavond nog in het
vooruitzicht hadden gesteld. Zelf had de linkse eenheidskandidaat aangekondigd dat hij 46 procent
als de drempel beschouwde waarachter de overwinning waarschijnlijk begon te worden.
Giscard d'Estaing overtrof van zijn
kant de voorspellingen met enkele
procenten. De grote verliezer is, zoals
algemeen wel verwacht werd, de gaul
listische kandidaat Jaques Chaban-Del-
mas geworden, die zijn aanhang,
erfenis van generaal De Gaulle en
Georges Pompidou, tot nog geen 16
procent van het Franse electoraat in
een zag schrompelen, De vroegere
minister van de middenstand, Jean
Royer, die de zwijgende meerderheid
een stem bedoelde te geven, wist de 4
procent nauwelijks te halen. De negen
overige kandidaten kregen ongeve»
procent van de stemmen, waarvan de
vrouwelijke mededinger de trotz-
kiste Allette Lagriller al bijna de
helft voor haar rekening nam. Een
aardig en veelbelovend debuut voor
een 32-jarige vrouwelijke bankem-
ployée, vooral omdat tenslotte ook Geor
ges Pompidou indertijd zijn politieke
carrière op een bank was gestart.
Vanaf deze week zullen de beide
finalisten een afmattende ronde her
vatten om overal in het land de boer
op te gaan en dagelijks voor radio en
televisie hun argumenten uit te wisse
len. Die argumenten zijn intussen al
gemeen bekend en men kan ze;„
dat zelden de inzet van presidentsver
kiezingen zo duidelijk is geweest. Nu
het gaullisme, dat onder het motto
van de nationale concentratie
links-rechts-tegenstellingen gedurende
16 jaren met afwisselend succes poog
de te verdoezelen, goeddeels is uitge
schakeld, zijn de grenzen tussen die
beide kampen eindelijk weer blootge
legd.
Om de meerderheid te kunnen ver-
(Zie slot pagina 3 kolom 4)
CATEGORALE BONDEN ZOEKEN NAAR MACHTSCONCENTRATIE
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Een aantal categorale vakbonden, waaronder de Nederlandse Centrale voor Hoger
Personeel, tast mogelijkheden af om met het Christelijk Nationaal Vakverbond één federatie van
vakcentrales te vormen. Hiertoe zijn op verschillend niveau al een aantal informele gesprekken ge
voerd.
Krijgt een dergelijke federatie dit jaar inderdaad zijn beslag, dan zal de vakbeweging in ons land er
geheel anders uitzien. Er zullen dan twee vakcentrales zijn: één gevormd door NW en NKV en één
gevormd door CNV en een aantal categorale bonden.
De gevolgen van deze twee machts
concentraties zullen zijn dat de sa
menstelling van de centrale overlegor
ganen, zoals de Sociaal-Economische
Raad, de Stichting van de Arbeid, de
Sociale Verzekeringsraad en de Zie
kenfondsraad drastisch gewijzigd zal
moeten worden. Het tijdperk van de
drie vakcentrales en de met de nek
aangekeken categorale bonden,
met elkaar zo'n 350.000 werknemers
hebben georganiseerd, zal dan defini
tief voorbij zijn. Voor het eerst zullen
dan de duizenden categorale werkne
mers, die nu buiten ieder overleg
worden gehouden, aan dit centrale
overleg bunnen deelnemen.
Mocht het inderdaad gelukken tot
een nieuwe vakcentrale te komen tus
sen categorale bonden en CNV. dan
oei kabinet-Den Uyl het beleid
dienai re herzien. De opstelling t.a.v.
net inkomensbeleid zal veel voorzich-
cger dienen te worden, om te voorko
men dat men een groot aantal werk
nemers tegen zich in het harnas gaat
jagen. Daarbij zullen de vormen van
overleg, zoals dat thans tussen kabi
netsdelegaties en categoraal georgani-
seerden plaatsvindt, geheel moeten
worden herzien. Zo zal het kabinet
aan gedwongen worden de categorale
oonaen te erkennen als volwaardig lid
van een volwaardige federatie van
vakcentrales.
linie BLHP
Nog steeds zijn NW en NKV van
Pian hun federatie op 15 juni gestalte
re geven. Het wordt voor de besturen
cfols6 vakcentrales echter wel
steeds moeilijker om aan dit voorne-
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4,5 en 6.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1 en 3.
Radio en t.v. op pagina 7.
Sport op de pagina's 9, 10,
11,12,13 en 14.
men gevolg te geven. De grootste
bonden hebben wel hun zegen gegeven
aan de vorming van dezë federatie,
maar blijken echter zelf niet van plan
met hun zusterorganisaties eenzelfde
federatie te vormen. Het NKV wordt
bedreigd met het uittreden van een
aantal bonden, waaronder de Unie
BLPH met 35.000 leden en de BVA
met 10.000 leden. Deze beide bonden
overwegen per 1 juli lid van het CNV
te worden.
meer bezwaren tegen de vorming van
een federatie. Vooral de houding die
de Industriebond NW aannam tij
dens de USFA-bezetting heeft bij Piet
Brussel en zijn medebestuurders veel
kwaad bloed gezet. Dit was echter de
druppel die de emmer tussen deze
beide bonden deed overlopen. Het be
gin van de narigheid tussen de twee
Industriebonden was echter bet feit
dat de Industriebond NKV niet mee
wilde doen aan het afsluiten van een
(Zie slot pagina 3 kolom 1
KISSINGER NAAR DAMASCUS
(Van onze correspondent)
JERUZALEM Er zijn nog geen beslissingen gevallen in de besprekingen over een Israëlisch-Sy-
rische troepenscheiding. De Israëlische regering heeft na langdurig beraad zondag alleen bekendge
maakt dat de onderhandelingsploeg Meir, Alon, Dayan, Eban, Rabin en Perez een hernieuwd
mandaat heeft gekregen om met Kissinger verder te praten. De Israëlische officials wekken de in
druk dat de besprekingen langzaam vorderen; langzamer dan aanvankelijk werd aangenomen of ge
hoopt. Desalniettemin wordt niet van een impasse gesproken.
Het grote struikelblok lijkt te lig-,
gen in de omgeving van de stadj
K unci tra. Het opgeven van deze stadj
zelf zou geen probleem zijn, maar de'
drie heuvels om de stad heen, waar
drie Israëlische nederzettingen tegen
aan liggen en die uitzicht hebben op
de Hule-vlakte in Opper-Galilea, des te
meer.
De Syrische eis is dat d
teruggegeven moeten worden en dat.
de drie kiboetsin daar in de omgeving
ontruimd moeten worden. De Israëli's
■willen daar niet van horen. Iedere
heerschappij over deze heuvels zou de
Israëlische nederzettingen in gevaar
brengen en in feite hun bestaan op de
lange duur onmogelijk maken. Een
compromis tussen de Israëlische
Syrische standpunten ral gezc
moeten worden in de richting van
demilitarisering van het gebied dat
Israël ral ontruimen, zodat de Israëli
sche nederzettingen buiten het bereik
van de Syrische artillerie zullen ko
men.
De Syriërs zouden dan de soeverei
niteit over dat gebied krijgen met
mogelijk uitsluitend de aanwezigheid
van de Verenigde Naties op strategi
sche punten als de berg Hermon en
de drie strategische heuvels bij Kunei-
tra. Een beslissing die op ontruiming
van de nederzettingen op de Golan
zou neerkomen, zou in Israël op grote
binnenlandse weerstand stuiten en het
is zeer twijfelachtig of daar een parle
mentaire meerderheid voor te halen
zou zijn.
NANCY (AFP) Tn de Oostfranse
stad Nancy heeft een 26-jarige moeder
zondag het leven geschonken aan een
vijfling.
Sophie (1160 gram). Alexandre (1120
gram). Martial (1320 gram), Christop-
he (1140 gram) en Patrick (1050 gram)
liggen in een couveuse.
vertegenwoordigers van de kiboetsiem
in de Jordaan-Westoever heeft op de
Israëlische regering een beroep ge
daan de hoogten van Golan bij Israël
te annexeren.
Vooralsnog wordt voor de volgende
ronde van Kissinger, die morgen
naar Damascus gaat, geen doorbraak
verwacht. Daarbij zijn de Israëli's
allerminst gerust op de rol die de
Russische minister van buitenlandse
zaken Gromyko. speelt bij zijn be:
aan Damascus. Komt hij roet in het
eten gooien, zo er van enig resultaat
gesproken kan worden, of zal hij op
de een of andere manier kunnen hel
pen?. Intussen neemt het gevaar
een verdere escalatie van de strijd op
de Golan toe naarmate vorderingen
uitblijven. Kissinger had een gedeelte
lijke vermindering in de strijd voor-
KOEWEIT (RTR) Het blad Kuwait
Times lieeft zaterdag als zijn mening
te kennen gegeven, dat de Arabische
oliestaten hun olieboycot tegen Neder
land moeten opgeven, nu zij hun olie
toevoer naar de Verenigde Staten heb
ben hervat.
In een hoofdartikel schrijft het on
afhankelijke blad: „Er is nu weinig
rechtvaardigiging voor het voortzetten
van het Arabische olie-embargo tegen
Nederland. De Arabische staten zou
den gunstig moeten reageren op de
campagne die de Nederlandse regering,
naar verluidt, onder de staten aan de
Perzische Golf voert om de opheffing
van het embargo tegen het kleine West-
europese land te verkrijgen. Sinds in
februari jl. op Egyptisch verzoek het
embargo tegen de Verenigde Staten
is opgeheven, werkt de hele 'oliewa
pen-politiek' niet meer. Onder deze om
standigheden is de voortzetting van dit
beleid tegenover Nederland onhoud
baar", aldus de Kuwait Times.
speld na zijn bezoek van zaterdag aan
Damascus, maar zondag was daar ter
plaatse niets van te merken: het
schieten ging de hele dag gewoon j
door en 's avonds werden tien Israëli-'
sche soldaten bij artiileriebeschietin-j
gen gewond.
DAMASCUS Minister Kissinger
lin gesprek met de Syrische
president Hafez Assad, vrijdag in
Damascus. Onderwerp van ge
sprek uas de troepenscheiding
tussen de Syrische en Israëlische
troepen.
DEN HAAG (ANP) De voorzitster
van de vaste commissie uit de tweede
kamer voor volksgezondheid, mevrouw
J. van Leeuwen (arp) heeft haar com
missie bijeengeroepen voor een verga
dering over de moeilijkheden rond
Dennendal.
De vergadering wordt vanmiddag be
legd op verzoek van de WD. die in
deze gesteund wordt door de fracties
van ARP. CHU. DS'70 en KVP.
Aanleiding tot het verzoek van de WD
is de poging tot ontvoering van de
beheerder van Dennendal. de arts Gay
Balmaz en de mogelijkheid dat de ou
ders in geval van voortduring van de
huidige situatie tot eigenmachtig op
treden zullen overgaan, aldus de WD-
fractie.
Alle doeken onbeschadigd teruggevonden
(Van onze correspondent)
LONDEN De grootste schilde
rijenroof in de historie is tot
een happy end gekomen. Alle
19 doeken, waaronder een niet
in geldwaarde uit te drukken
Vermeer, werden onbeschadigd
teruggevonden in een boerderij
in Glandore, een gehuchtje aan
de Ierse zuidkust. Het brein ach
ter de roof is gearresteerd.
Hoewel de Britse media om juridi
sche redenen uiterst voorzichtig zijn
met het publiceren van namen, is het
duidelijk dat het om dezelfde doctor
Bridget Rose Dugdale gaat, die als
een karikaturale salonrevolutionairc
al eens voorwaardelijk tot twee jaar
werd veroordeeld, omdat ze bij haar
eigen vader een miljonair had
ingebroken.
De eigenaar van de doeken,
Alfred Beit, die door dezelfde miss
Dugdale op het hoofd werd geslagen
en daarna voor .kapitalistisch zwijn"
werd uitgemaakt, is gevraagd nog
geen commentaar op de vondst te
geven. De doeken en de gearresteerde
jonge doctor zijn zondagavond per
STICHTING ZEELAND: „ACHTERSTAND BIJ HET NOORDEN VAN HET LAND"
SUBSIDIEREGELING
WORDT TEN ONRECHTE
'AFGEBOUWD'
MIDDELBURG „Het besluit
van de rijksoverheid om de sub
sidieregeling bijzonder regionaal
welzijnsbeleid voor Zeeland 'af
te bouwen' is ten onrechte ge
nomen.
Deze provincie heeft nog een
gebied van welzijnsvoorzienin-
duidelijke achterstand op het
gen. Het voortaan uitblijven van
extra uitkeringen door het rijk
zal deze situatie alleen maar
kunnen verergeren".
Tot deze slotsom komen de stafmede
werkers drs. A. M. van den Broecke
en drs. F. J. van Grunsven van de
Stichting Zeeland. Beide sociologen
zijn dan ook uitgesproken voorstan
der van een zodanig ombuigen van
het rijksbeleid dat de Zeeuwse regio
ook in de komende jaren kan rekenen
op aanvullende bijdragen naast de
normale rijkssubsidies.
Drs. Van den Broecke stelt
den dat het voortaan uitblijven van
deze extra fondsen niet alleen het tot
stand komen van een aantal broodno
dige voorzieningen onmogelijk zal ma
ken maar ook door hetzelfde geld
gebrek het voortbestaan van een
aantal accommodaties en diensten op
sociaal-cultureel terrein in Zeeland in
gevaar zal brengen.
Deze stafmedewerker noemt het een
onbegrijpelijke zaak dat ondanks her
haald aandringen van gedeputeerde
staten en ook van de adviescommissie
voor de sociaal-culturele infrastruc
tuur in Zeeland, de 'plancommissie',
Den Haag niet bereid bleek te zijn op
zijn schreden terug te keren. Het
enige 'succesje' dat nog kon worden
behaald was dat de subsidieregeling
bijzonder regionaal welzijnsbeleid
overigens slechts tot 1976 nog wel
van toepassing blijft voor de gehele
Zeeuws-Vlaamse kanaalzone. Van de
afbouw van deze extra uitkeringen
voor Zeeland, reeds vorig jaar begon
nen. was aanvankelijk alleen het ge
bied van Temeuzen uitgezonderd.
Stimulering
Drs. Van Grunsven: „De regering
heeft destijds besloten tot industriali
satie in Zeeland. In 1961 werd de
provincie aangewezen als stimule
ringsgebied. Gekoppeld aan de econo
mische stimulansen wees sinds dat
jaar een interdepartementale commis
sie. waarin vertegenwoordigers van
onder meer de ministeries van erm,
sociale zaken, economische zaken en
volksgezondheid, de extra gelden toe
om het juist ook door de industriali
satie groeiend inwonertal de gewenste
voorzieningen te verschaffen.
Het besluit om de subsidieregeling
voor Zeeland te beëindigen komt er
op neer, dat het rijk wel A heeft
gezegd maar nu niet meer bereid is
om ook B te zeggen".
Zijn collega Van den Broecke heeft
uit recente gegevens van dezelfde rijks
overheid het "bewijsmateriaal' gedes
tilleerd dat Zeeland in vergelijking
met het noorden van het land met
uitzondering van de musea op vrijwel
elk terrein over minder voorzieningen
beschikt. De heer Van den Broecke
ontleende deze. wat hij zelf noei
'onthullende', cijfers aan het rapport
Regionale doorlichting van Neder
land', gepubliceerd door het ministerie
van crm.
Drs. Van den Broecke vergeleek Zee
land met de drie noordelijke provin
cies omdat in deze gebieden van
vrij identieke situatie kan worden
sproken. Zowel in Zeeland als in het
noorden is de bevolking vrij 'dun'
gespreid, zijn er vele kleinere platte
landskernen en doet zich vooral sinds
het begin van de jaren '60 als gevolg
van industrialisatie een vrij sterke
groei van de stedelijke bebouwing
voor.
In het noorden heeft men meer soci
aal-culturele centra, zoals schouwbur-
ger, ontmoetingscentra, ruimten voor
wijkaktiviteiten, buurt- en clu'ohuis-
werk enz, er zijn een groter aantal
overdekte sportaccommodaties zoals
sporthallen en gymnastiek- en sportza
len, men vindt er meer distributie
plaatsen van bibliotheken. Voor wat
betreft de zwembad accommodz
moeten de Zeeuwen in vergelijking
met het noorden van het land het
zelfs met de helft doen. Relatief zeer
slecht is Zeeland bedeeld met groen
voorzieningen en recreatieterreinen
vooral bos gerekend in vierkante
meter per inwoner.
Spiegel
Drs. Van den Broecke: „Die vergelij
king valt voor Zeeland neg ongunsti
ger uit als men nagaat dat de bevol
king in de period' 1965-1972 in onze
provincie -terker is gestegen dan in
het noorden.
Bestudering van het erm-rapport heeft
intussen nog een ander onthullend feit
opgeleverd: in het noorden wordt
door provincies en gemeenten voor
auto van Glandore naar Dublin over
gebracht. De verzekeringsmaatschap
pijen, die de doeken, waarvan men de
waarde op acht miljoen pond had
geschat, voor een miljoen pond verze
kerd hadden, loofden vorige week een
beloning uit var. 100.000 pond jot
wie aanwijzingen zou kunnen geven
over de verblijfplaats.
Dit geld behoor, nu voor de goede
orde te worden verdeeld tusser. twee
eerzame agenten van de Ierse Garda
(de nationale politie). Bij een routine-
patrouille afgelopen zaterdag zagen de
mannen een vrouw bij een lage boer
derij staan, die opvallend leek op de
verspreide foto's van de daders van
de schilderijendiefstal. De beide man
nen hun namen zullen de historie
ingaan als Pat OXeary en William
Creedon rapporteerden hun vondst
onmiddellijk aan hun hoofdkwartier.
Een speciale afdeling van de politie
was snel ter plaatse en vond het huis
leeg. Ze verscholen zich in de struiken
tot de door beide politiemannen waar
genomen vrouw huiswaarts keer
de.
IRA
Bij haar arrestatie antwoordde ze
in een Frans accent, hetzelfde accent
waarmee ze de diamantenerfgenaam
sir .Alfred Beit voor zwijn had uitge
scholden. De vrouw heeft overigen*
geen druppel Frans bloed in de ade
ren. De schilderijen werden stuk voor
stuk in de eenvoudige boerderij terug
gevonden. sommige verstopt in kas
ten, andere in bruin pakpapier ver-
pakt tegen de muren opgesteld. De
boerderij was drie dagen eerder door
de vrouw gehuurd. Ze was door de
omgeving ogenblikkelijk als een
„vreemde" gesignaleerd- De Ierse poli
tie en het leger werden meteen na de
vondst In staat van zo mogelijk nog
grotere paraatheid gebracht en de
hele zuidpunt van het land werd op
nieuw uitgekamd op zoek naar de
helpers ran de vrouw met het accent,
van wie er een, naar men vermoedt,
een hoge functionaris van de provisio
nele IRA zou zijn.
Afgelopen vrijdag had de bende ge-
eist dat de in een Engelse gevangenis
verblijvende gezusters Price verant
woordelijk voor de eerste golf van
bomaanslagen in Londen vorig jaar
naar Ulster zouden worden overge
bracht. Ook werd een losgeld van
500.000 pond geëist.
De 19 doeken waren precies een
week eerder uit het buitengoed van
sir Alfred Bei: in Biessmgton ten
zuiden van Dublin gestolen. De dia
mantkoning en zijn vrouw werden
geslagen en geboeid, evenals het per
soneel. De vrouw die de leiding van
de roof had, wist precies_ welke doe
ken ze wilde meenemen. Ze kon deze
wijsheid hebben opgedaan tijdens de
schaarse publieke rondleidingen cie
sir Alfred op zijn buitengoed toe
staat.
Onbewaakt
Als de familie In de winter In Zuid-
Afrika is (daar ligt de basis van het
familiefortuin), worden de schilderij
en naar het rijk voorziene nationale
cultuur en recreatie in het bijzon- j schilderijenmuseum van Dublin over-
der voor natuur- en iandschapsoe-
Zie slot pagina 6 kolom 6) Zie slot pag. 3 koL 1
