PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT POGING MESSMER EENHEID GAULLISTEN TE HERSTELLEN „Olieprijzen beheersen de economische ontwikkeling" Twijfel aan noodzaak van nieuwe zeehavenindustrieën in Z.-Vlaanderen Prijzen dit jaar al 3 pet omhoog Hoorzittingen over impeachment Nixon A iL- half maart weer 1£ pct. rivalen weigeren zich terug te trekken RVS ONTKENT AFSTOTEN WERVEN CNV-bestuurder Bakker overleden Centraal Plan Bureau niet optimistisch voor '74 minister westerterp in eerste kamer Taalvervuiling L1974 Tandenborstel bij snoep op lv. Pagina 3 217e jaargang - nummer 84 Woensdag 10 april 1974 (Van onze redactie economie) DEN HAAG De prijzen zijn tussen half februari en half maart met 1,5 procent gestegen. Dit cijfer valt nog mee, gezien de verwachtigen, die in kringen van deskundigen tegen de twee pro cent lagen. Dat de stijging 'mee valt' wordt toegeschreven aan de vertragende werking van het ver scherpte prijzenbeleid. De prijs stijgingen werken zodoende nog steeds later door dan verwacht. Niettemin zijn de prijzen in de eerste drie maanden van dit jaar in totaal al met een percentage van tussen de 3 en 3,5 gestegen. Was de stijging tot en met februari 1,5 procent, deze is nu al ruim ver dubbeld. Zowel in het bedrijfsleven als bij de consumentenorganisaties verwacht men de komende maanden een nog steeds oplopende reeks van stijgingen in de prijsindexcijfers. Dit zou vooral het geval worden als de verscherping van het prijsbeleid wordt ingetrokken. Over de maand april zal de prijsstijging zeker wel op enkele procenten kunnen komen, me de gezien het feit dat tal van levens middelen deze maand opnieuw duur der werden. Ook de jaarlijkse huur- haar invloed uitoefe- In Januari stegen de prijzen met 0,6 procent, in februari met 0,9 procent. Toen het cijfer voor maart moest worden vastgesteld waren nog steeds de verhogingen van de ziekenfondsta- rievan niet bekend. Men heeft daarvan nu een schatting gemaakt, aan hand waarvan de prijsindexcijfers over de eerste drie maanden van dit Jaar zijn bijgesteld. Daarom is stijgingspercentage nu nog steeds voorlopig. Te verwachten is dat het over het eerste kwartaal zeker de 3,5 procent zal bereiken. Vergeleken met het eerste kwartaal van 1973 stegen de prijzen 8,8 procent. De helft van het consumptiepakket, waarover het prijsindexcijfer wordt berekend, gaf in maart een stijging te zien. Dit betekende een opwaartse druk van 1.8 procent. De belangrijkste stijging werd genoteerd bij de kle ding. In het cijfer werd de zomerkle ding al gedeeltelijk verwerkt. Verder waren er stijgingen voor brood, kof fie, margarine, eieren, materialen en diensten voor woningonderhoud, meu belen, woningtextiel en vloerbedek king, huishoudelijke apparaten, vloei bare brandstoffen, schoeisel, medische verzorging, sport- en kampeerartikelen en benzine. Voor 20 procent, van de goederen en diensten daalden de prijzen. Dit had een neerwaartse invloed van 0.3 procent. Voor de resterende 30 pro cent bleef de situatie ongewijzigd. De waargenomen dalingen traden vooral op in de sector voeding: aardappelen, groenten, fruit en vlees. Al met al is van de prijsstijging van 6 procent, die het Centraal Plan bureau voor de pe riode tussen oktober 1973 en april 1974 raamde nu al met nog een maande „af te leggen", 4,3 procent bereikt. GROTERE DRUK De werkgeversorganisatie VNO heeft dinsdag gezegd dat de druk van het prijsbeleid op het rendement van het bedrijfsleven steeds groter wordt. Ook na de intrekking van de wacht termijnen, die binnenkort een feit wordt, moet het bedrijfsleven nog een belangrijk deel van de kostenstijgin gen voor eigen rekening nemen. Hier mee wordt de daling van het aandeel niet-arbeidsinkomen in het nationaal uikomen, die hel Centraal Econo misch Plan voor dit jaar signaleert, Alle personen die zich vanuit Chili naar het buitenland willen begeven zullen voortaan 48 uur voor het ver trek hun namen moeten opgeven aan de Chileense politie. Dit is officieel bekendgemaakt. Nota VNO HET VNO heeft in een nota aan de regering gepleit voor een an dere verdeling van het nationaal inkomen en beperking van de stij ging van premie- en belasting druk... (pagina 3) Nieuws uit Zeeland op de pagina's 2,4, 5, 9 en 11. Binnen- en buitenlands nieuws op de pagina's 1, 3 en 13. Sport op pagina 14 en 15. Radio en t.v. op pagina 17 Financieel nieuws op pagina 21. (Van onze correspondent) PARIJS De Franse premier Pierre Messmer zal zich toch geen kandidaat stellen voor hst presi dentschap van zijn land. Dat heeft hij dinsdagavond in Parijs aangekondigd. Met de moed der wan hoop maar zonder enig succes ondernam hij dinsdagmorgen een laatste poging de eenheid in het gaullistische regeringskamp, dat al een paar uur na de dood van president Pompidou explodeerde, weer te herstellen. Met dat doel lanceerde hij publiekelijk zijn eigen kandidatuur op voorwaarde ech ter dat de drie of zelfs vier kandidaten die zich op dat moment al op het gaullisme beroepen hadden, zich allemaal terug zouden trekken. Slechte de kamerpresident Edgar Fauré heeft zich bereid getoond dat offer aan het behoud van de gaullisti sche erfenis te brengen. Maar terwijl Giscard d"Estaing helemaal niets van zich liet horen, maakte oud-premier Chaban-Delmas op een massaal be zochte persconferentie in Parijs om zes uur bekend dat hij zijn kandida tuur wilde handhaven. Om twee rede nen. Ten eerste aangezien hij. zoals hij zei. de constructie van een nieuwe en rechtvaardiger samenleving waar aan hij in 1969 begonnen was en die hij twee jaar geleden bij zijn aftreden als premier weer had moeten onder breken, nu wil hervatten. En ten twee de, omdat hij zichzelf beschouwt als WASHINGTON (DPA) De juridische commissie van het Ame rikaanse huis van afgevaardigden heeft dinsdag besloten op 7 mei een begin te maken met de hoorzittingen over een eventuele pro cedure om president Nixon uit zijn ambt te zetten. De commissie zal eerst in een besloten zitting de beschuldigingen tegen Nixon onderzoeken en vervolgens getuigen horen. de enige gaullistische kandidaat die kans maakt Francois Mitterrand te beletten de overwinning in naam van het linkse volksfront te boeken. Met dat nee-woord dat voor zijn eigen rekening ook de oud-minister van binnenlandse zaken Christian Fou- chet al had gegeven, is de verkiezings campagne die officieel overigens nog niet eens begonnen is nu dus weer in zijn oude en troebele vaarwa ter teruggekeerd. Tegenover de enige vaandeldrager van alle linkse partijen beschikt de gaullistische coalitie mo menteel over vier kandidaten en hun aantal zal binnen een week waar schijnlijk nog wat stijgen. Want ook de minister voor de posterijen, die vroeger de portefeuille van de klein handel beheerde. Jean Royer, schijnt zich momenteel, net als Servan-Schrei- ber op te maken zich eveneens in de strijd te storten. Overzichtelijk belooft de campagne, tenminste voor de gaullisten niet te worden en mathematisch staat het al bijna vast dat bij de eerste ronde Francois Mitterrand als concurrent nummer één liet einde zal bereiken. Bij de tweede ronde zal de strijd tussen de beide rivafèn met het hoog ste aantal punten dan uiteindelijk moeten worden beslecht. PREMIER MESSMER ROTTERDAM De raad van bestuur van het scheepsbouwconcern Rijn- Schelde-Verolme (RSV) heeft dinsdag in een vergadering van de centrale ondernemingsraad van het concern in Rotterdam tegengesproken dat op ba sis van adviezen van de scheepsbouw- commissie Bakker zou zijn besloten de twee RSV-werven in Alblasserdam en Heusden af te stoten. In de vergadering van de centrale ondernemingsraad wees de raad van bestuur van de RSV erop dat de studie van de commissie-Bakker nog niet is afgerond en dat er derhalve nog geen sprake is van een slotconclu sie, die, aldus de geruchten, zou aan geven dat RSV de twee werven zou moeten afstoten om de weg open te maken voor samenwerking met het scheepsbouwbedrijf Van der Giessen- de Noord in Krimpen aan den IJssel. „Een beslissing is nog niet genomen," aldus een woordvoerder van het con- De gekozen leden van de centrale on dernemingsraad van het Rijn-Sohelde- Verolme concern hebben dinsdag in een vergademg meegedeeld niets te voelen voor een eventueel afstoten van de werven in Alblasserdam en Heus den. omdat beide bedrijven goed draai en en in niet onbelangrijke mate bij dragen tot het bedrijfsresultaat. UTRECHT (ANP) In zijn geboor teplaats Utrecht is dinsdag na een ziek bed van enige maanden op 62-jarige leeftijd overleden de heer C. A: (Cecs) Bakker, die tot zijn pensionering tweeëneenhalf jaar geleden loonpoli tiek secretaris van het Christelijk Na tionaal Vakverbond was. De heer Bakker die zijn loopbaan in de vakbeweging begon als bestuurder van de bouwarbeidersbond van het CNV, was bij het CNV de specialist voor woningbouw en loonpolitieke za ken. DEN HAAG De Arabische landen hebben het afgelopen jaar door hun oliepolitiek de wereld economie in moeilijkheden gebracht. Volgens het centraal economisch plan, dat dinsdag in Den Haag door het Centraal Plan Bureau openbaar werd gemaakt, zijn in eerste instantie de ontwik kelingslanden daarvan de dupe. Deze landen, diein hoofdzaak voor hun energie afhankelijk zijn van geïmporteerde olie, zullen nu voor deze olie meer moeten betalen dan de financiële hulp die ze krijgen van de zogenaamde rijke landen. De vraag naar produkten zal afnemen door de wijziging van de geldstromen in de wereld waardoor de economie van de industriële landen on der sterke druk komt te staan. Het Centraal Plan Bureau is ook voor Nederland voor 1974 niet opti mistisch. In het centraal economisch plan wordt gezegd dat de prijsontwik keling sterk onder een opwaartse druk is gekomen door de prijsontwik keling van de olie. Het beleid van het kabinet-Den Uyl, gevoerd in de afgelo pen maanden, heeft echter kunnen voorkomen dat de prijsontwikkeling ernsiige gevolgen zou hebben. Een ander gunstig gevolg van de regeringspolitiek is, dat de werkloos heid minder toeneemt dan aanvanke lijk was gedacht. De lage inkomens gaan er met ongeveer 3 a 4 procent op vooruit, terwijl de hoge inkomens er in 1974 met hetzelfde percentage op achteruit zullen gaan. Belegging Het Centraal Plan Bureau heeft be rekend dat de Arabische landen in 1974 170 miljard gulden meer voor hun olie zullen ontvangen. Deze lan den zullen voor een zeer groot bedrag beleggingen gaan zoeken, waarschijn lijk in dollars, goud en vaste goede ren. „Wanneer deze landen hun meer dere inkomsten voor een belangrijk deel beleggen en dus niet besteden, voor de aankoop van goederen en diensten, is de kans groot dat er een terugslag ontstaat op het volume vanl de wereldhandel. In de industriële; landen betekent dit een nog verdere prijsstijging en een rem op de beste dingen", aldus het rapport. Vooral de industriële landen die! geen eigen energiebronnen hebben.: zullen worden geconfronteerd met de- valuaties. .De waardedaling van de Franse frank was in dit opzicht teken aan de wand". Aldus het Cen traal Plan Bureau, dat zegt eigenlijk nog met geen mogelijkheid te kunnen zeggen hoe de gehele economie zich in de komende maanden zal ontwikke len. Prof. Van de Beid en zijn deskun digen denken dan ook met zeker af- - J— .I-., bedrijven die van de export afhanke lijk zijn, te kampen krijgen met een dalende vraag, dus een afremming van de produktie, met alle kwalijke gevolgen voor de werkgelegenheid. Ondanks alle getroffen prijsmaatrege len zal het publiek in 1974 toch 11 procent meer op de toonbank moeten leggen bij aankoop van goederen en levensbehoeften Werkloosheid Prijzen De Nederlandse economie ziet zien gesteld voor een matige toeneming van de buitenlandse vraag. De invoer prijzen zullen naar schatting met 25 procent stijgen en onze exportprijzen met 18 procent. Dit houdt in dat de Volgens het Centraal Plan Bureau zal het aantal werklozen toenemen van 117.000 in 1973 tot 130.000 a 135.000 in 1974. Verwacht wordt dat de werkloosheid vooral zal toenemen onder de jongeren. „Onze economie laat een duidelijke vertraging zien, die evenwel door het nu voorgenomen beleid van het kabinet-Den Uyl van beperkte omvang blijft. Daarmee wordt bereikt dat de werkloosheid minder toeneemt dan anders het ge val zon zijn geweest", aldus het Cen traal Plan Bureau. In een reactie op de bekendma king van het Centraal Economisch TREIN DEZE ZOMER TOCH DUURDER (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De spoorwegtarieven gaan niet voor 1 mei. maar wel in de loop van deze zomer omhoog. Dit mag worden afgeleid uit minister Westerterps mededeling in de Eerste Kamer, dinsdag, dat hij zich zal hou den aan de aangenomen motie van het Tweede-Kamerlid Cornelicsen I (KVP), die gevraagd had de NS-tarie- ven niet voor 1 mei te verhogen met I een hoger percentage dan 12. Wat het wel zal worden en hoeveel, wordt een kabinetsbeslissing, verklaarde de mi nister. De energiecrisis heeft meetbare in-l vloed gehad op het aantal passagiers per trein, zo verklaarde de minister. Van eind 1973 tot begin 1974 heeft NS 8.5 procent nieuwe passagiers geboekt die als blijvend kunnen worden be schouwd. Het verlies per reizigerskilo meter bedraagt thans vier cent, iets meer dan de 3,6 van het streekver voer. maar beduidend minder dan het verlies van de stadsvervoerders, 14,3 cent per reizigerskilometer. De minister kondigde verder dat vanaf 1976 alle openbare vervoers- tekorten voor rijksrekening zullen komen, dus met inbegrip van de sub sidies die thans door gemeentebestu ren aan stads- en streekvervoerders worden gegeven. Exclusief deze laat ste categorie zullen de tekorten vanaf 1975 voor rijksrekening men. VOOR OPLOSSEN VRAAGSTUK WERKGELEGENHEID (Van onze Haagse redacteur) DEN HAAG Minister Wester terp van verkeer en waterstaat betwijfelt of er in Zeeuwsch- Vlaanderen nieuwe zeehavenin dustrieën moeten komen om het werkgelegenheidsvraagstuk op langere termijn op te lossen. De minister liet dinsdag in de eer ste kamer weten, dat de rijks overheid in ieder geval niet aan een locatie Ossenisse denkt, zo als Zeeland zich dat voor zee havenindustrievestiging voor stelt, namelijk een havengebied van een zeer beperkte omvang. „Met een versnippering van ha vengebieden worden, dacht ik, geen nationale belangen ge diend", aldus de bewindsman. Hij herhaalde, dat moet worden gestreefd naar concentratie van ha venactiviteiten in een beperkt aantal havengebieden van formaat en voegde daaraan toe: „Het is echter wel de vraag of in Zeeuwsch-Vlaanderen vol- ruimte kan worden gevonden voor een dergelijk havengebied; daar voor is het gebied in feite te klein schalig. Vandaar dat Zeeland de op lossing zoekt in een havengebied van kleine omvang. Maar dergelijk© kleine havengebieden leveren relatief hoge terreinkosten. en wanneer dan boven dien de terreinuitgifte als gevolg van de krappe arbeidsmarkt zich over tientallen jaren moet uitstrekken, waardoor hoge renteverliezen ont staan, is de economische rechtvaardi ging van dergelijke projecten volsla gen zoek. Dit geldt ook voor een lokatie bij Baalhoek, zoals deze door de provincie Zeeland is gedacht". Axelse Vlakte De heer Westerterp wees erop, dat et bedrijf Dow Chemical in Zeeuwsch-Vlaanderen nog expansiemo- biedt en hij het regionale belang wellicht verder beter gediend wordt met een ontwik keling van de Axelse Vlakte, zij het niet voor basisindustrieën. ..Naar ae mogelijkheden daartoe vindt thans een onderzoek plaats", aldus de be windsman. Saeflinge De senator drs. M, C. Verburg (pvda), die vorige week dinsdag tij dens het beleidsdebat, dat de eerste kamer hield over zaken, die het mi nisterie van verkeer en waterstaat raken, had aangedrongen op een snel le uitspraak van de regering over Ossenisse. zei dinsdag in de tweede ronde van het debat, dat de Axelse Vlakte niet veel perspectieven biedt als geen faciliteiten worden gegeven. Hij betoogde overigens, dat de ter reinkosten bij aanleg van een groot of een klein industrieterrein elkaar niet zover ontlopen. Bij een groot terrein krijgt men te maken met renteverlie zen voor braakliggende hectares en daar heeft men bij een klein en wat de aanleg betreft duurder terrein minder mee te maken. Minister Westerterp gaf dinsdag overigens de vertekering, dat de rijks overheid een zcehavenlokatie bij Baalhoek niet alleen om financiële redenen afwijst, „deze overweging is inderdaad mede van belang, maar de voornaamste reden waarom het rijk een lokatie Baalhoek afwijst is vrees voor aantasting van bet zo waardevol le natuurgebied Land van Saeftinge' van Saeftinge meer bedreigd door de bochtafsnijding bij Bath en door de aanleg van het BaalhoekkanaaL n Rotterdam is vorig® maand een congres gehou den over wat 'taalvervui ling' werd genoemd en men bedoelde daarmee «en over matig gebruik van vreemde woorden en zlnconstructles uit andere talen. Het Algemeen Neder lands Verbond hel organiseerde dit congrt# wees op enkele kwalijke gevolgen van deze vervuiling, zoals ontwaarding van de democratie. Zo verstaat op een gegeven ogenblik de burger zijn eigen taal niet meer en dat gebeurt dan j uist op een moment waarop verstaanbaarheid een eerste vereiste zou zijn. Bijvoorbeeld: de overheid gebruikt in allerlei stukken bestemd voor de burgerij een onbegrijpelijk taaltje met als gevolg dat ze niet worden begrepen. De deel nemers aan het congres waren ervan overtuigd dat vooral politic! en be stuurders dikwijls vreemde woorden gebruiken om allerlei vaagheden te be mantelen. In het algemeen was men het er over eens dat in vele gevallen goede en passende Nederlandse woor den ter beschikking staan, zodat het gebruik van -.Teemde woorden hele maal niet nodig is. Geen nieuw verschijnsel, deze taal vervuiling- Wel lijkt het er op dat dit kwaad steeds erger wordt. Ie der die de taal hanteert vooral wan neer dat beroepshalve gebeurt heeft er mee te maken: men moet er steeds attent op zijn om niet aan deze ver vuiling mee te doen. maar die aan dacht is niet altijd aanwezig. Journa listen hebben ook nogal eens last van taalkundige onzuiverheden, meestal niet opzettelijk, maar omdat ze in de dagelijkse nieuwsstroom te maken krijgen met berichten uit buitenlandse bron. vaak haastig vertaald- Zo stond vorige week in deze krant een bericht over de ziekte waaraan Pompidou zou hebben geleden: de 'entourage' van de president zou err niets van hebben ge weten. aldus een zin in dit bericht. In het Nederlands I zegt men in zo'.o ge- I vai nog altijd dat 1 de 'omgeving' van de president van niets wist. Een ty pisch voorbeeld van een snelle veria ling waarbij niet is nagedacht. In vrij wel elke krant zijn dergelijke voor beelden te vinden: soms lijkt hert wel een epidemie, de ene on-Nederlandse uitdrukking na de andere duikt op. Een vrij nieuw verschijnsel in het Ne derlandse taalgebied is het gebruik van 'afbouwen' in de zin van geleide lijk verminderen, een germanisme. Zo heeft men het over de 'afbouw van het aantal gastarbeiders'. Vooral in poli tieke kring is men naar het blijkt zéér gesteld op deze nieuwe uitdrukking. Clordig taalgebruik of lieven lui taalgebruik vindt men vooral in regeringsstukken. Een triest voorbeeld is de onlangs verschenen üriënteririgsüola ruimtelijke ordening. Daar is het zelfs zo erg dat men er een verklarende woordenlijst aan moest toevoegen: de heren ambtena ren zouden zich moeten schamen. Bo vendien is het de vraag of de woorden lijst wel zoveel verklaart. Zo wordt 'compartimentering' als volgt verdui delijkt: 'vorm van ruimtelijke inrich ting en ordening, waarin aan bepaalde gebieden dominerende functies wor den toebedeeld op zodanige wijze dat een optimale ruimtelijke totaal-struc tuur ontstaat'. En wat is volgens de verklarende woordenlijst de 'potentie van het natuurlijk milieu'? Heel een voudig: De mogelijkheden van ont wikkeling van flora en fauna, afhan kelijk van de abiotiscne uitgangstoe stand'. Juist. Nog een voorbeeld: 'na tionaal park'. Wel, dat is een 'relatief groot gebied waarin a. een of meer ecosystemen niet wezenlijk door men selijke exploitatie en bewoning zijn veranderd; en/of b. waar plant- en diersoorten, geomorfologische om standigheden en biotopen een bijzonder wetenschappelijke, educatieve en re creatieve betekenis vertegenwoordi gen; en/of c. waarin zich natuurlijke landschappen van grote schoonheid bevinden'. Een verklarende woorden lijst? Het zou onjuist zijn om niet ook en kele voorbeelden uit de nota zelf te citeren. Daarin wordt bijvoor beeld meegedeeld dat de "planning een cyclisch en continu karakter draagt. Het cyclisch karakter maakt jet mo gelijk om gedurende het doorlopen van het proces terug te koppelen op veron derstellingen en doelstellingen, die in vorige fasen zijn geformuleerd'. De nota deelt de Nederlandse burger ook nog mee dat „in de conceptie van de gebundelde deconcentratie naar eer» verstedelijkingspatroon kan worden gestreefd dat zo evenwichtig mogelijk aan de verschillende aspecten recht doet wedervaren". Prettig voor de bur ger om dat te weten. Hij zal er ook goed aan doen zich te realiseren „dat in ieder van de benaderingswijzen spe cifieke ideeën een rol spelen, zoals o.a. compartimentering (ecologie), se gregatie (functioneel gebruik), diffe rentiatie (landschap), behoud (natuur- en cultuurhistorische waarden i". We hebben hier zomaar wat willekeurige voorbeelden uit de nota gehaald, he laas voorbeelden van taalvervuiling, ontstaan omdat de samenstellers niet meer het vermogen hebben gewoon Nederland» te schrijven. Ze gebruiken een brabbeltaaltje dat men als men vriendelijk wil wezen als 'vakjar gon' kan aanduiden. En dat over een onderwerp waarmee de Nederlander dagelijks bezig zou moeten zijn: de vormgeving van dit land in de toe komst. Men kent het beroemde voorbeeld van George Orwell we hebben het hier al eens eerder geciteerd die in een opstel over taal en politiek (Voor vervolg zie pagina 3 kolom 1

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1974 | | pagina 1