ANDERE AANPAK VAN DE BEJAARDENZORG
„JE MOET
VOOR DE
BEJAARDEN HELEMAAL
OPENSTAAN"
„BEJAARDEN ACCEPTEREN
GEMAKKELIJKER
LICHAMELIJKE DAN
SOCIALE PROBLEMEN"
„VEEL BEJAARDEN
KENNEN SYSTEEM VAN
DIENSTVERLENING
NOG NIET"
extïA
Mevr.
Hulst;
S. Aerts-de Roeck,
Mevr. M. L. van de Vijver-Martens,
Koewacht
Mevr. F. M. den Hollander-Overdulven,
Oostburg
VrfOCNSOAG 3 APftH. Wi
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
In het crm-beleid ten aanzien van de be
jaardenzorg is een ommekeer gekomen.
Was men er enkele jaren geleden nog
groot voorstander van om bejaarden, nog
voordat ze bijzonder hulpbehoef tig wer
den, in dienstencentra onder te brengen;
tegenwoordig wordt er juist naar ge
streefd de bejaarden zo lang mogeiiik op
hun eigen honk in een vertrouwde omge
ving te laten. Vanuit crm wordt deze be
nadering van de bejaardenzorg als volgt
gestimuleerd: de tot voor kort besiaande
personeelsstop voor het maatschappelijk
dienstverleningswerk is ingetrokken
Stichtingen die zich onder meer met be
jaardenzorg bezighouden zoals de drie
Zeeuws-Vlaamse organisaties voor maat
schappelijke dienstverlening, respectieve
lijk gezeteld in Terneuzen, Oostburg en
Hulst, mogen zoveel part-timers ais nood
zakelijk is aantrekken.
Het liefst zouden deze stichtingen, die
elk een deel van Zeeuwsch-Vlaanderer
bestrijken, vaste krachten voor de dienst
verlening aan bejaarden in dienst hebben.
Maar dit is nu nog toekomstmuziek. De
hoofdleidsters in Zeeuwsch-Vlaanderen
zijn, doorsnee genomen, niet ontevreden
over het aantal aanbiedingen dat ze var-
getrouwde vrouwen krijgen om ais part
timekracht de gelederen voor de bejaar
denzorg te versterken.
In Midden-Zeeuwsch-Vlaanderen werken
sinds kort honderd helpsters op part-time
basis mee. In het westen schommelt het
bestand rond de 75. Oostelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen telt 35 helpsters. Mejuffrouw
T. van Haren van de stichting voor maat
schappelijke dienstverlening in Midden
Zeeuwsch-Vlaanderen zegt: „Eigenlijk
hebben we nooit tekort aan part-time
helpsters. We krijgen doorlopend aanbie
dingen". In het westen en oosten is dat
heel anders gesteld. Mevrouw T- Paridaen
van de stichting maatschappelijke dienst
verlening in Oostburg geeft als verkla
ring: „Veel mensen werken hier :n de re
creatie. Daarom is het aanbod minder.
Als er aanbiedingen zijn dan komer. die
uit de nieuwbouwwijken waar veel nieu
we mensen zijn komen wonen." Over d-
toestand in oostelijk Zeeuwsch-Vlaande
ren zegt mevrouw R. Uytdewilligen. „We
kunnen altijd wel nieuwe helpsters ge
bruiken. Teveel zijn er nooit".
Over de reden waarom crm zo plotseling
overstag is gegaan in de aanpak van de
bejaardenzorg, denken de hoofdleidsters
verschillend. Mevrouw Paridaen meent:
..Denkelijk heeft men geconstateerd dat
de overstap naar een bejaardencentrum
voor veel bejaarden te zwaar is". Mejuf
frouw Van Haren beoordeelt de verander
de erm-houding nuchter: „Ik denk eerder
dat ze tot de ontdekking zijn gekomen
dat het functioneren van dienstencentra
te duur is".
Unaniem zijn de hoodleidsters er van
overtuigd dat de individuele vorm van
bejaardenzorg ver boven elke andere
vorm valt te prefereren. „De aanvragen
hiervoor komen doorlopend. Het is als
een sneeuwbaleffect. Maar toch zijn er
nog altijd heel velen die schromen en de
weg naar de dienstverlening niet weten
cf durven te vinden".
PAULUS MAARTEN SE
Hulpverleensteimevrouw S. Aerts-de Roeck in Hulst
Moeilijkheden moet je intuïtief aanvoelen"
Hulpverleenster mevrouw M. L. van de Vijveu-Martens in Koewacht
„Als je je jas uitdoet, weet je hoe het kompas staat" Foto PZC>.
Hulpverleenster mevrouw F. Af. den Hollander-Orerdulven in Oostburg
Je moet de bejaarden blijvend stimuleren om mee te helpen :n de huisho
uding" Foto PZOi.
HULST Mevrouw S. Aerts-de
Roeck, getrouwd en woonachtig in
Hulst, werkt in mei precies een jaar
als bejaardenhulp in het rayon oos
telijk Zeeuwsch-Vlaanderen. Haar
32 werkuren per week verdeelt zij
over zes bejaardengezinnen. Zoals
overal elders gaat ook mevrouw
Aerts minimaal twee halve dagen in
de week aan de slag in een bejaar
denhuishouding. Zij vindt de dienst
verlening aan bejaarden het fijnste
werk dat ze tot nu toe gedaan heeft,
„voorheen stond ik in een fabriek.
Als ik had geweten dat dit werk me
k> zou boeien dan had ik het al ja
ren eerder
daar moet je je zoveel mogelijk bij aan
passen. In de dienstverlening doe je ook
veel mensenkennis op, want je komt bij
elke rang en stand van gewoon volk tot
elite." Ook mevrouw Aerts streeft er naar
om na verloop van tijd een diepgaande
vertrouwensrelatie met de bejaarden op te
bouwen. ..Meestal lukt dat wel. Dat slagen
ligt grotendeels aan jezelf. Je moet voor
de bejaarden op alle terreinen openstaan.
Dan pas beginnen ze werkelijk over hun
problemen te praten. Juist die problemen
moet je kunnen aanvoelen om er iets aan
te kunnen doen. Over het algemeen zijn de
bejaarden ook wel geneigd om te praten
want ze voelen het zelf ook als een belang
aan." Bokkige bejaarden is mevrouw Aerts
in haar korte loopbaan als bejaardenver
zorgster ook al tegengekomen. .Je komt
van alles tegen natuurlijk, maar de meeste
bejaarden zijn vriendelijk en heel erg
dankbaar."
Van de fabriek stapte zij over in de
bejaardenzorg, omdat zij een vriendin had
die er ook voor werkte. „Die sprak heel
erg enthousiast over dit werk. Ook al had
ik geen ervaring, toch heb ik me toen
maar aangemeld." Mevrouw Aerts heeft
voor de bejaarden gekozen, omdat het in
de eerste plaats haar 'ideaal' is en ten
tweede zegt ze: „Voor gezinsverzorging
moet je een speciale opleiding hebben en
die heb ik niet." De grote afwisseling in de
bejaardenzorg ervaart mevrouw Aerts als
de aantrekkelijkste kant er van. „In een
echt gezin gaat alles veel gereglementeer-
der. Bij bejaarden tref je veel meer aan
dat ieder zijn eigen methodes heeft en
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
KOEWACHT Een vrouw die over
loopt van energie en die dienstver
lening aan bejaarden een genoegdoe
ning voor haarzelf vindt, is mevrouw
M. L. van de Vijver-Martens in Koe
wacht. Vier jaar geleden stapte zij
in haar woonplaats in de bejaarden
zorg. Ze is weduwe en haar drie kin
ieren zijn alle drie de deur uit.
„Uit eigen beweging heb ik destijds con
tact gezocht om me als bejaardenhulp aan
te bieden. Ik wilde graag nog iets van mijn
leven maken, alles was er per slot van
rekening ineens uit weggevallen. En ik kon
er ook nog wat centjes mee verdienen,
maar dat staat voor mij niet op de eerste
plaats want ik geniet net zoveel van de
mensen als van mijn loonzakje aan het
eind van de maand."
„Ik heb voor de bejaarden gekozen omdat
ze in mijn ogen een vergeten groep zijn.
Dit weet ik omdat ik na de dood van mijn
man mijn moeder twee jaar heb ver
zorgd." Over het contact met bejaarden,
dat naar de mening van mevrouw Van de
Vijver versterkt naar mate je vaker bij hen
komt en je vertrouwelijk tegenover hen
opstelt, zegt zij: „Als ik mijn jas uitdoe
dan weet ik al hoe het kompas bij een
bejaarde staat. Heeft-ie een goeie of een
slechte dag. Gelukkig heb ik zelf een erg
goed humeur, dus kun je daar al een
hoop van overdragen. Bejaarden ne
men namelijk veel gemakkelijker hun
lichamelijke dan hun sociale problemen
aan. Als ze bijvoorbeeld narigheid met de
kinderen of met de familie hebben, dan
zijn ze daar erg van ondersteboven en wil
len ze er graag over praten. Veel luisteren
is daarom belangrijk in ons werk. Dat is
niet altijd even gemakkelijk want soms in
teresseren die zaken die ze aansnijden, me
natuurlijk geen barst. In elk geval zal ik
me nooit tot een commentaar laten verlei
den, ik houd me er altijd buiten."
Volgens mevrouw Van de Vijver ontstaat
een goed contact tussen de bejaarden en
de hulpverleenster als je je zo gewoon
mogelijk voordoet en gedraagt en een be
jaarde laat. merken dat hij of zij niets
hoeft te verbergen. „Als je voor het eerst
in zon gezin komt dan begin je met het huis
grondig schoon te maken, maar na 'n paar
weken al ontdek je vanzelf waar je hen
het grootste plezier mee doet- Een vuil
bed hoeven ze voor mij niet weg te
steken. Zoiets zoek ik juist op want dat is
helpen."
Doen er zich op een gegeven moment bij
bejaarden problemen voor die hen sterk
hulpbehoevend maken, dan neemt een
hulpverleenster niet zelden via de leidster
contact op met de wijkverpleegster. „Met
haar bespreek je de aanpak. We proberen
de bejaarde zo lang mogelijk in zijn huisje
te houden. Zit dat er in, dan de bejaarde er
ook stellig laten wonen en is het de taak
van de hulpverleenster zo goed en zo kwaad
als het gaat die moeilijke tijd te overbrug
gen", vertelt mevrouw Van de Vijver.
Evenals veel andere hulpverleensters heeft
zij een theoretische cursus over dienstver
lening, uitgesmeerd over elf middagen, ge
volgd. ,Dig cursus is voor ons werk heel
interessant. Je krijgt er les van een ver
pleegster, een dokter, een geestelijke, een
.eider van een bejaardentehuis enzovoort.
Voor je algemene informatie vond ik die
cursus beslist erg nuttig en leerzaam",
aldus mevrouw Van de Vijver.
OOSTBURG Voor mevrouw F- M.
den Hollander-Overdulven in Oost
burg is dienstverlening aan bejaar
den een stuk van haar leven. Ais jong
meisje deed ze al grondige ervaring
op in een bejaardentehuis. Momen
teel werkt ze al vijf jaar voor de
stichting in westelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen, omdat haar achterbuur
vrouw toevallig een maatschappelijk
werkster is-die zich met bejaarden
zorg bezighoudt. „Ze had me al zo
vaak gadegeslagen en op zekere dag
vroeg ze aan me of ik wat voor
dienstverlening aan bejaarden voel
de. Na lang praten stemde mijn
man er in ook in toe. Als je het graag
wilt doen, ik zal je niet tegenhouden,
zei-ie".
Volgens mevrouw Den Hollander hebben
bejaarden meer dan andere groepen men
sen hulp nodig, omdat ze vaak sociaal in
de kou staan. „Bejaarden zitten eigenlijk
om de meeste hulp verlegen, omdat ze
particuliere hulp meestal niet kunnen beta
len. Jammer genoeg weten maar weinig
bejaarden in Zeeuwsch-Vlaanderen iets van
het dienstverleningssysteem af. Volgens
mij wordt er nog te weinig gebruik van
gemaakt. Toch wordt er regelmatig recla
me voor gemaakt. Of ze de artikelen en de
advertenties in de kranten niet volgen, ik
weet het niet." Hetgeen mevrouw Den
Hollander in dit werk boeit, is het mense
lijke contact met de bejaarden. „Veel
bejaarden hebben er behoefte aan om htm
problemen met je door te praten, Juist
diegenen die alleen wonen, voelen die
behoefte het sterkst en daar moet je ctea
ook rustig de tijd voor over hebben.
Tegen hun familie spreken ze zien name
lijk minder snel uit dan tegen een vreem-
de. Natuurlijk zijn die problemen niet
altijd door mij alleen op te lossen. Zeker
niet als ze van financiële aard zijn. Onder
ken je dit soort problemen dan r.eem je
daarover contact op met je leidster en die
zorgt dan wel voor de verdere afwikke
ling." Naast alle sociale contact in dit
werk dikwijls hard nodig. In sommige
geenszins verwaarloosd worden. „Vooral
bij bejaarden alleen, vooral mannen, is dit
werk dikwijls hard ndoig. In sommige
gezinnen moet je erg hard werken om de
boel weer op zijn pootjes te krijgen,"
aldus mevrouw Den Hollander. Van de
cursus over dienstverlening aan bejaarden
heeft mevrouw Den Hollander veel opge
stoken. „Er kwam onder meer een diëtiste,
die over de beste voedingsmogelijkheden
voor bejaarden sprak. Een dominee gaf
een lezing over de geestelijke benadering
van bejaarden. En je kreeg veel speciale
lectuur over bejaardenzorg mee naar huis-
In elk geval heb ik persoonlijk veel wen
ken op die cursus gekregen v.-aar ik in de
praktijk veel aan heb gehad."
