PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT PZC NIXON GEEFT JAWORSKI BANDEN EN DOCUMENTEN Kabinet wil Bonn vragen naar rol Scheel in olie-embargo Vliegveld in het Waesland stuit op felle tegenstand van de bevolking db Ministers moeten op centen passen LENTESTEMMING Monument IN WEEKEINDE OLIEBOYCOT TEGEN EGYPTE VOORZITTER KAMER VAN KOOPHANDEL ZEEUWSCH-VLAANDEREN: „KWALIJKE MILIEUBELASTING VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN" 217e jaargang - nummer 75 Zaterdag 30 maart 1974 DRUKKERIJ DEN BOER TEL.O11S0-76S1 GESPECIALISEERD IN BROCHURES EEN UUR VOORDAT TIJDSLIMIET VERSTREEK WASHINGTON (AFP, RTR, UPI, DPA) President Nixon zal de bijzondere officier van justitie voor de Watergateaffaire, Leon Jaworski, het aanvullende materiaal leveren dat hij voor zijn onder zoek heeft opgeëist, zo heeft woordvoerder Ronald Ziegler van het Witte Huis vrijdag meegedeeld. Ziegler gaf geen nadere toelichting waarom het precies gaat, maar bekend is dat Jaworski ge vraagd heeft om 27 geluidsbanden en een niet nader aantal documenten die betrekking hebben op de bijdragen aan Nixons herverkiezmgscampagne door de zuivelindustrie en het concern Inter national Telephone and Telegraph Corp. (ITT). Het Witte Huis is tot nog toe niet ingegaan op de eis van de commissie voor justitie van het huis van afgevaardigden, die 42 geluidsbanden wil hebben. Het Witte Huis stelt dat de commissie al 19 geluidsbanden heeft ontvangen of nog zal ontvangen en meer dan 700 documenten. WASHINGTON President Nixon van de VS tal de bijzondere offi cier can Justitie voor de Waters- gate-affaire. Leon Jauxrrski, toch het aanvullende materiaal leveren dat hij voor zijn onderzoek heeft opgeëist. Nixons besluit Jaworski alsnog het ma teriaal te leveren, kwam een uur voor de door de officier van justitie gestel de tijd. Aanvankelijk had Jaworski maandag als laatste tijdstip gesteld, maar Nixons advocaten wisten uitstel tot vrijdag te krijgen. Jaworski anders een gerechtelijke uitspraak hebben gevraagd en men veronderstelt dat Nixon dat beeft willen vermijden. Een woordvoerder van Jaworski's kan toor had geen commentaar op de me dedeling. Hij wilde slechts zeggen het materiaal nog niet binnen is. Inmiddels heeft senator Mike Mans- field, leider van de democratische meerderheid in de senaat, vrijdag zegd te menen, dat er op het ogenblik een voldoende meerderheid in het huis van afgevaardigden is om een verwij deringsprocedure tegen de president op gang te brengen. Voormalig onderminister van justitie William Ruckelshaus was het met de uitspraak van Mansfield eens. „In de afgelopen twee of drie weken is er een tamelijk dramatische wijziging van houding in het huis", aldus Ruckels haus, die samen met minister van jus titie Elliot Richardson ontslag nam toen Nixon in oktober vorig jaar de toenmalige officier van justitie voor Archibald Cox, ontsloeg. Schlesinger Tijdens een toespraak op de universi teit van Texas zei historicus Schlesin- ger, dat om dei 'verantwoordelijkheid' van het hoogste gezag in Amerika te doen terugkeren, president Nixon in staat van beschuldiging moet worden k is thans hoe men er zeker van kan zijn dat toekomstige presidenten niet de kans wordt gegeven hun macht te misbruiken. .Als wij Richard Nixon niet verant woordelijk stellen voor zijn daden, dan moeten wij niet verbaasd zijn als zich in de republiek radicale veranderingen gaan voordoen", aldus de spreker Als ingeval van Nixon tot een 'im peachment' wordt overgegaan, dan straft men de overtreder maar niet diens ambt. ITT-affaire De voormalige minister van justitie, Richard Kleindienst. heeft via zijn ad vocaat laten weten dat hij bereid is toe te geven dat hij indertijd voor een se naatscommissie niet de waarheid heeft gesproken over de ITT-affaire. aldus een bericht in de Washington Post van vrijdag. Het blad voegt eraan toe dat Klein- Nieuws uit Zeeland op de pagina's 2,4,5,6,7,9,12 en 13; Binnen- en buitenlands nieuws op de pagina's 1,3 en 11; Sport op pagina 15; Radio en televisie op pagina 31; Financieel nieuws op pagina 33; En in de zaterdagkrant pag. 19: In de interview-serie 'In- ter' deze week een ge sprek met de heer A. de Muynck uit Borssele. openbaar vervoerder van het eerste uur. pag. 21: De wederopbouw van Noord-V ietnam maakt opmerkelijke vorderin gen; Stemmen uit de Ker ken; Van envoor de draaitafel, pag. 23: Letterkundige kroniek van Hans Warren; Henk Schaafsma pleit voor een cultuurwet en Rolf Hoch- huth schreef een nieuw theaterstuk, pag. 29: Dick Verkijk schreef een boek over de omroep tij dens de oorlog, pag. 25: Poppraet; Schaken, dam men, bridge, hengelru- briek. dienst waarschijnlijk door samen te gaan werken met. Leon Jaworski, de officier van justitie die met het onder zoek in de Watergate-zaak is belast, een gevangenisstraf wil ontlopen en voorkomen dat hij in de staat Arizona waar hij sinds zijn ontslag als minister op 30 april 1973 de advocatuur beoe fent. als bij de balie ingeschreven ad vocaat wordt geschrapt. Het verhoor voor de senaatscommissie voor justitie ging in het bijzonder over het laten rusten van een anti-trustpro ces tegen het International Telephone and Telegraph-conoern. ITT zou in ruil voor het seponeren een bedrag van 200 tot 400.000 dollar hebben toegezegd voor de financiering van de nationale conventie van de republikeinse partij in 1972. Kleindienst verklaarde voor de se naatscommissie in 1972 onder ede dat niemand van het Witte Huis hem in deze zaak benaderd heeft. Jaworski zou nu graag willen weten of dit waar VERMANING DUISENBERG: (Van onze parlementaire redactie). REN HAAG Het kabinet heeft alle 'ministers en staatssecre tarissen de pin op de neus gezet als het gaat om de financiële voorbereiding van allerlei plannen. Op voorstel van minister Duisenberg van financiën zijn de bewindslieden nog eens duidelijk gewezen op de comptabiliteits afdelingen, die alle ministeries bezitten en waar alle plannen eerst doorgespit moeten worden. De chefs van die afdelingen moeten van meet af aan bij de voorbereiding van de bcleids vorming van de top van het departement worden betrokken. De financiële oekaze is vrijdag in het kabinet goedgekeurd. fVan onze weerkundige medewerker Het weekeinde bUtft in lente- stemming, n! zullen dr tempera turen n:rt belangrijk hoger war den dan in de laatr.tr dagen het geval was. Voomamcltik r: de tv:- leltfk helft ran he! land komt plaattelifke ochtendmist t-oor en at en toe drifft er uat hoge be wolking over Ons land ligt bit een zwak lagedrukgebied dat vrijdag vooral in West-Duitsland een paar verspreide onweersbuien veroor zaakte. Dit storinysgebied gaat ge- 'etdelnk uerr afnemen, zodat het hogedrukgebied boner Skan.hr,a- vie nog duidelijk de situatie blijft beheersen met ren overwegend zwakkp oostelijke Stroming. Daar mee blijft voor eind maart rrif zachte lucht naar ons land stro men met rniddagtemperaturen rond 11 tot 16 graden. In 1968 werd op 29 maart het warmterecord voor deze maand gebroken met bijna 26 graden in Venlo. Tot het entree van april zal er vrijwel niets veranderen en waarschijnlijk profiteren v)if ook de eerste aprildagen nog van dit lenteweer. Alleen in Rusland roert de winter nog zijn staart met hier ?n daar een sneeuwbui en 's aach t s matige vorst. BESCHUIT EN KOFFIE DUURDER DEN HAAG Ook beschuit wordt maandag opnieuw duurder: 1 cent per rol. Op 1 maart steeg de prijs 3 cent. Die verhoging werd »eroorzaakt door grondstof lenpiijsstljging. De nieuwe prijsstijging vindt zijr. oorzaak volgens de fabrikanten in de in de afgelopen maanden opgeireden forse prijsstijging op de wereldmarkt van voor beschuit fabricage onontbeer lijke Amerikaanse tarwe, oliën en vet ten en de door grondstoffenschaarste opgeiopen prijzen van papier er. kar ton. De verhoging is vastgesteld na overleg met het ministerie van econo mische zaken. Hogere lonen en gestegen verpak - longskosten zijn er de oorzaak van dat de sigaren maandag 1 cent duur der worden. Deze verhoging, door het ministerie goedgekeurd, geldt voor al le soorten sigaren. Binnenkort zal ook de koffieprijs nog enigszins stijgen. De vorige verhoging, met vijf cent, ging 20 februari in. Verwacht wordt dat de nieuwe verhoging ook onge veer in die orde van grootte zfJ liggen. peiger blijft W n CAIRO (UPI) De Libische regering heeft de olieverscheping en de beta ling van financiële hulp aan Egypte opgeschort, zo heeft het blad Achbar EI lom in zijn zaterdageditie gemeld. Volgens de krant zijn twee Egyptische tankers die in Libië olie wilden laden leeg teruggezonden. Tegelijkertijd staakte Libë de financiële hulp. Onder de resolutie van de Arabische topbij eenkomst van 1967 in Chartoem zou Libië Egypte jaarlijks ongeveer 120 miljoen gulden verstrekken in drie maandelijkse termijnen. MIDDENSTAND MAG LOONKOSTEN DOORBEREKENEN DEN HAAG (ANP) De regering be oogt volledige doorberekening van de stijging van de betaalde loonkosten in iiet prijsbeleid voor het midden- en kleinbedrijf. Dit kabinetsstandpunt is vrijdagavond aan de tweede kamer meegedeeld. Deze doorberekening zal geschieden onder aftrek van de verwachte pro- duktiviteitsstijging, die voor 1974 ge raamd wordt op 2,8. Een en ander blijkt uit de regeringsnota, die aan de tweede kamer werd toegezonden aan de vooravond van het debat over de financiële en sociaal-economische situatie. BRIEF AAN YAMANI WELLICHT OORZAAK VOORTZETTING BOYCOT DEN HAAG De Nederlandse regering vraagt zich af of de voortzetting van de Arabische olieboycot tegen Nederland me de te wijten is aan een minder gelukkig optreden van de Duitse minister van buitenlandse zaken, Walter Scheel. De ministerraad heeft zich vrijdag beziggehouden met de vraag op welke wijze Bonn zal worden gevraagd of het juist is, wat de Saoedi-Arabische minister van oliezaken Yamani tegen over Nederlandse journalisten heeft verklaard. Yamarii zei dat minister Scheel in een brief aan hem heeft geschreven dat hij er niet in was geslaagd binnen de EEG overeenstem ming te krijgen over een nieuwe geza menlijke EEG-verklaring over het Midden-Oosten, die verder zou gaan dan de EEG-verklaring van november jl. over het Midden-Oosten. De vraag of er een nieuwe, verder gaande EEG-verklaring over het Mid den-Oosten van de EEG zal komen is, zo wordt ook in Bonn officieel toege geven, aan de orde gekomen in het gesprek dat Scheel op 15 januari had met Yamani en diens Algerijnse colle ga Abdessalaam. Scheel had toen zegd dat het Duitse standpunt inzake het Midden-Oosten inhield dat Israël zich achter de grenzen van voor juni in 1967 (dus van voor de zesdaagse oorlog» diende terug te trekken. Yamani zei in zijn recente gesprek met de Nederlandse journalisten dat Nederland en ook Denemarken eind januari weigerden mee te werken aan een Duits initiatief voor een nieuwe gemeenschappelijke EEG-verklaring. Hij noemde dit als reden voor het besluit van de Arabische olielanden de boycot tegen Nederland voort te zet ten. In de ministerraad heeft men zich afgevraagd of Yamani deze laatste uitspraak baseert op een brief die Scheel hem eind januari heeft ge stuurd en waarin de Westduilse minis ter meedeelde dat zijn initiatief voor een nieuwe EEG-verklaring was mis lukt. Een woordvoerder van het mi nisterie van buitenlandse zaken in Bonn verklaarde desgevraagd tegeno ver ons „dat de woorden Nederland en Denemarken niet in da brief van minister Scheel voorkomen". Hoe hoog de zaak door de regering wordt opgenomen blijkt uit het, feit dat in de ministerraad de vraag aan de orde kwam in welke kwaliteit Scheel deze brief aan Yamani schreef, als minister van buitenlandse zaken namens de Duitse Bondsregering of als voorzitter van de EEG-minister- raad van buitenlandse zaken. Het wordt niet uitgesloten geacht dat Yamani zijn wetenschap dat Ne derland en Denemarken niets voelden voor een verdergaande verklaring van de EEG heeft opgedaan in een ge sprek dat hij op 15 januari met Scheel had. Nadat Yamani Scheels brief over het mislukken van het Duitse initiatief had ontvangen, was het voor de Saoedische minister moeilijk te concluderen dat deze mis lukking te wijten was aan de opstel ling van Nederland. En ook al zou Scheel Nederlands houding niet expliciet in zijn gesprek met Yamani ter sprake hebben ge bracht dan nog zou voor Yamani de .t Nederland dwars lag voor de hand hebben gelegen Vrijwel alle overige EEG-landen hadden im mers al voor de ontvangst Scheels brief een standpunt ingeno men dat neerkwam op het Duitse standpunt, namelijk dat Israël zich zou moeten terugtrekken achter de grenzen van toot juni 1967. Yamani's weergave van het Duitse standpunt is correct, aldus een woord voerder van de Duitse ministerie van' buitenlandse zaken. De EEG-verkla ring van november spreekt over be ëindiging door Israël van de territoria le bezetting van de Arabische gebie den. Terugtrekken tot achter de gren zen van voor juni 1967 is juridisch een logische consequentie van dit standpunt, aldus de woordvoer der. Dat de Nederlandse regering een ander standpunt huldigt over deze .juridische consequentie" bleek begin december toen de woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken, mr. Chr. Thurkow, van zijn post v ontheven nadat hij precies hetzelfde had verklaard- MINISTER RAEMAEKERS „SLECHTS ONTWERP'' (Van een onzer verslaggevers) TEiYISE-HÜLST De Belgische mi nister van verkeerswezen en havenza ken. Jef Raemaekers, heeft tijdens een bijeenkomst in het gemeentehuis van Temse (B) gezegd dat de plannen voor de aanleg van een tweede natio nale luchthaven te Bazel een plaatsje op een afstand van ongeveer 25 kilometer van de Zeeuws-Vlaamse grens nog een voorlopig en oriënte rend karakter hebben. „Het is slechts een schets van een ontwerp en geen plan. Er is alleen een technische stu die verricht. Het ontwerp is nog niet economische bezien", aldus de heer Raemaekers. die met deze woorden vrijdagmorgen de aanwezige Waes- landse parlementariërs en burgemees ters gerust probeerde te stellen. De demissionaire minister zegde tevens toe het rapport aan de parlementa riërs toe te spelen. De parlementariërs en burgemeesters waren zeer ontevreden over het ont breken van inspraeak en de planning van het vliegveld. Unaniem waren ze het er over eens dat een verdere aantasting van het leefmilieu in het Waesland onaanvaardbaar zou zijn. Er werd verschillende malen op gewezen dat het Waesland al een hoge tol heeft betaald met de industrialisatie op de linker Scheide-oever. Ook werd gesuggereerd dat het project alleen maar ten nutte zou komen van Ant werpen en Gent. Mey: „Ondanks technische argumen ten zal het Waesland nooit bereid zijn een nieuwe tol aan de industrialisatie te bet alen Het Waesland is geen grond en Gent" De i vens aan dat in het gewestplan St- Niklaas-Lokeren het bedreigde grond gebied er wordt gesproken een oppervlakte van 350 ha een recreatieve en landbouwfunctie heeft. Volksvertegenwoordigster van de Volksunie. Nellie Maes, en haar partij genoot Coppieters. lieten een duidelijk 'nee' horen. „Het Waesland heeft hele maal geen belang bij een vliegveld. Uit de cijfers blijkt dat er honderden huizen zullen moeten verdwijnen. Waar moeten die mensen naar toe? Naar Doel misschien?", liet ze iro nisch weten. Coppieters: „Wij zeggen nee tegen een vliegveld. Het gewestplan St-Niklaas- het toekor Lokeren, dat toekomstig even- Respect CVP-senator Ferdinand de Bondt eiste respect voor het parlement. Hij vond het een betreurenswaardige zaak dat de Waeslandse bevolking geen inzicht heeft gehad in de twee over de vlieg veld-problematiek verschenen rappor- ,ten (een rapport over dc uitbreiding van het vliegveld te Deurne en een rapport met alternatieven). „Privé-be- langengroepen dringen aan op het aanleggen van een vliegveld te Bazel", merkte de CVP-senator op. Burgemeester Verberkmoes van Bazel hechtte niet veel geloof aan de sussen de woorden van de minister en de inspecteur-generaal van de regio der luchtwegen. De Bruyn. ten aanzien van de ontstane geluidshinder. „Van het vliegveld Zaventem te Brussel hebben ze tot aan het station-noord last van geluidshinder". Minister Rs- maekers verklaarde dat er geen intri ges en privë-oe! anger, van Antwerpen en Gen: in het geding zijn- Over het ontbreken van inspraak van de bevol king en het parlment zei hij: .Door de snelheid waarmee er gewerkt moest worden was er geen tijd om de plaatselijke besturen te informeren". Hij zei die gang van zaken te betreu ren. Inspecteur-generaal van de regio der luchtwegen. De Bruyn. had voorag enige technische gegevens verschaft. Er zouden, als de plannen doorgaan, twee startrichtingen komen: de rich ting Temse-Zuidwest en de richting Oost-Vlaanderen. Enkele honderden woningen zouden ontruimd moeten worden (A-zone) en in de zogenaamde B-zone zouden honderden woningen (Zie slot pagina 4 kolom 2) J{<vilijn M: Soms zitten we wat moeilijk met <>nae monumenten. Gelukkig groeit bet beeef dat we met de on* uit het verleden toevertrouwde pan den niet slordig mogen om springen. maar dat wil nog niet zatgen dat we nu pro w weten wat we er mee moeten doen Een voor beeld: bat oude stadhuis tn VliwUngen. De ontwikkelingen rond dit pand zijn op zichzelf wn voorbeu'd ran het ver a.oderde denken ov»-r h»k monument zelf. Niemand of vrijwel niemand nam aanvankelijk de mogelijkb»» den tot verplaatsing van du oud* koopmanshui* erg senru». men haalde de schouder» op over een zo utopisch plan. Dc tijd van het schouderophalen is nu echter voorbij: thans is iedereen het er wel over oen» dat allea op alle» moet worden gezet om van dit pand een behouden huis te maken. Maar dan komen de vragen. relke functie moet oen dergelijk monument krijgen: dient hel ;tls voorbeeld van wut het erna was voor iedereen toegankelijk te zijn of kan het al* oen uUliteitagw- bouw worden beschouwd, een kan toor, een opslagplaat* of wat dan ook? Wc hebben begrepen uit een re cente uitlating van (in burgemeester van Vlissingcm tijdens een bezoek van minister Westerterp, dat hij zoekt naar een bestemming als kantoorgebouw, vermoedelijk de enige manier om een verplaatsing te kunnen financieren. Een dergelijke op vatting past onge twijfeld bij bepaal de huidige inzich ten over monumen tenzorg: een monu ment behoort geen dood museumstuk te zijn, maar dient te functioneren in het dagelijkse leven. Zo gezien sou er geen bezwaar togen zijn om het oude Vlissingse stadhuis .na «en eventuele herbouw al* een kantoor in te richten. Toch hebben we aarzelingen. Jenno ter Braak schreef in 1938 :r Het Vaderland een later befaamd geworden) opstel over Aries, waar in hij er op wees dat een groot aantal bouwwerken uit het verleden behou den is gebleven niet omdat men se respecteerde, maar omdat re ook bruikbaar waren in andere tijden. Het pauselijk paleis in Avignon bijvoor beeld bestaat nog dank zij de omstan digheid dat het in het verleden ais gevangenis en kazerne dienst deed. „Bruikbaarheid voor de "barbaren" en bot toeval zijn de conservatoren van het verleden, niet de eerbied en het historisch bewustzijn", aldus Ter Braak. In Zeeland weten we daar alles van. tot op de huidige dag. De staten zaal van de abdij in Middelburg bleek bruikbaar als kanonnervcietertj en la ter als stal. er was dus geen reden om het bouwwerk af te breken. En bij de naoorlogre herbouw van de abdij heeft de bruikbaarheid voor het heden een voortdurende rol gespeeld: er kwamen kantoren in het complex, rijkspolitie, rijkswaterstaat, registratie en succev sie. Pas de laatste Jaren is het besef gerezen dat een andere bestemming toch verkieselijker zou zijn, een be stemming die het mogelijk zou moeten maken het verleden beter in dit unieke bouwwerk te ontmoeten dan nu ge beurt. Dit inzicht heef: er mede toe geleid dat na de restauratie van de ka nunnikenwoningen het Zeeuws mu seum een plaats in de abdij kreeg. Te gen die achtergrond gez:en kan men zich aftTagen of bepaalde monumenten niet per definitie een selectievere be stemming behoren te krijgen dan die van kantoor. Er zijn gelukkig in deze provincie enkele goede voorbeelden van een dergelijke selectieve bestemming. Het gerestaureerde stadhuis in Goes blijft in de toekomst bet represer.ta tieve huis der gemeente en als zodanig voor iedereen toegankelijk. De Klove niersdoelen in Middelburg huisvest de muziekbibliotheek, de kapittelzaal van de abdij is leeszaal van de provinciale bibliotheek. Het stadhuis, de Schotse Huizen in Veere. ze zijn stuk voor stuk voorbeelden van een werkelijk "monu mentale' bestemming: de burgers en de gasten van ons land kunnen daar door bewuster het verleden herken nen en aldus tevens dc continuïteit met het heden en-aren. Er zijn echter ook panden voor dit doel verloren gegaan, bijvoorbeeld het vroegere museum in de Middelburgse Wagenaarstraat. Er is nog gepoogd voor dit huis een cultu rele beste-aming te vinden, maar dat bleek niet te financieren. En in zulke gevallen is de keuze niet moeilijk: men kan maar beter een monument voor het heden bruikbaar maken dan het tot een ruïne te laten vervallen. In de eerste discussies over de ver plaatsing van het Vlissingse stad huis is destijds eens de gedachte ge opperd er een scheepvaartmuseum in onder te brengen. Misschien een ge dachte die uit rentabiliteitsoverwegin gen moeilijk zal zijn te verwezenlijken. Toch zou het jammer zijn wanneer een dergelijk denkbeeld helemaal in de doofpot terecht zou komen. Er zijn maar weinig plaatsen in Nederland die op grond van zowel de traditie als van het heden zodanig aanspraak kunnen maken op een scheepvaartkundig mu seum als juist deze havenstad. Vlissm- gen is altijd woon- en werkplaats go wees: van reders, scheepsbouwers en zeelieden. Daarom en alleen daarom kon destijds (1733) Anthon» van Kshoeck zijn huis aan de HouUnaai bouwen. Is voor een dergelijk pand in deze stad toch al zo arm aar. monu menten de inrichting tot kantoor nu werkelijk de onververmijdelijke be stemming? USFA-HELMOND DEN HAAG (ANP) De ministerie* van sociale zaken, economische zaken en van financiën voeren thans overleg over mogelijkheden die er zouden zijn om te komen tot een oplossing van bet conflict Philips-Usfa te Helmond.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1974 | | pagina 1