PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PZC
SNELHEIDS
BEPERKING
BLIJFT NOG
„Vrees voor overschot onderwijzend
personeel in Zeeland is ongegrond"
Arabieren
niet eens
over olie
embargo
Premier Den Uyl:
Wetsontwerp Nixon
tegen knoeierijen
bij verkiezingen
Maandag weer beraad kabinet
over sociaal-economisch beleid
jfesfje bouwen Pa?!na 6
jl7e jaargang - nummer 58
Zaterdag 9 maart 1974
DRUKKERIJ DEN BOER
VOOR HOOGWAARDIGE KWALITEIT
VOG WET DUIDELIJK
uUR EN WANNEER
0AAD PLAATSVINDT
CAIEO (RTR) Het is nog
sjsAs niet duidelijk waar en
fineer de ministers van olie
ran de OAPEC, de Organisatie
na Arabische Olie-exporteren-
v landen, bijeen zullen komen
an over de opheffing van het
embargo tegen de Verenigde
itaten te praten. In Cairo hield
men het er vrijdagavond nog op
dat de conferentie daar zondag
al beginnen. Uit andere hoofd-
steden in het Midden-Ocsten
ftfflfflpn echter berichten over
uitstel van de bijeenkomst tot
woensdag en verplaatsing van
bet overleg naar Tripoli.
Ia Cairo is officieel meegedeeld dat
t besloten de conferentie in de Egyp-
aös hoofdstad te houden omdat
T~di niet voldoende accommodatie
vermits daar een internationale
«taastelling aan de gang is. Van
Egwijden werd echter vernomen dat
de onzekerheid is ontstaan doordat de
.eden van de OAPC het er allerminst
over eens zijn of het embargo kan
worden opgeheven dan wel moet blij-
«n of zelfs nog moet worden ver
scherpt.
finals
Als de plaats waar het besluit wordt
{tnomen iets te betekenen heeft dan
Un het embargo het beste worden
opgeheven in Cairo en worden gc-
haadhaafd In Tripoli, aldus de zegslie
den in de Egyptische hoofdstad,
wordt op gewezen dat de betrekkin-
po (twen Egypte en de Verenigde
SOM sterk zijn verbeterd en dat
Cairo voorstander van opheffing is.
Andnt Arabische landen, met name
de grote olieproducerende landen, zou-
den daar niets voor voelen.
Het Algerijnse regeringsdagblad El-
Mocdjahid schreef vrijdag dat de mi
nistersconferentie woensdag in Tripoli
al besluiten het embargo te verscher
pen. Volgens het blad is de onverzoen-
jjie houding van Israel reden de
oliekraan verder dicht te draaien om
er «eer van te zijn dat de Verenigde
Staten druk blijven uitoefenen op Is
rael Dat staat dan lijnrecht tegenover
de verklaring van president Nixon dat
de Verenigde Staten minder serieus
rallen proberen vrede in het Midden-
Oosten tot stand te brengen als het
raoargo niet wordt opgeheven.
Diplomatie waarnemers in Cairo
dh van mening dat de oliekraan
zceilijk verder kan worden dichtge
draaid ais er niet tegelijk voor wordt
jezorgd dat geen olie naar de Vere
nigde Staten blijft "weglekken". On
danks de harde houding die Libië in
W openbaar inneemt gelooft men dat
olie die de Verenigde Staten on
danks het embargo bereikt daar van
daan komt.
Manster-president Den Uyl en mi-
tater Vredeling van defensie zijn er
met op tegen geweest, dat een mili
tair de plaats zou innemen van staats
ecretaris Mommersteeg (kvp) van
M'ensie, die ontslag heeft genomen.
Beide bewindslieden antwoordden dit
V schriftelijke vragen van het VVD-
Ploeg.
Nieuws uit Zeeland op
pagina 2,4,5,6,7,9 en ïl
Binnen- en buitenland
oppag.3,13 en 27
Sport op pag. 23
Radio en tv op pag. 25
Beurs en economie pag. 27
En in de
zaterdagkrant
Ba® 17: Vandaag in de interview-
serie 'Inter' en gesprek
met de voorzitter van de
Commissie Oosterschel-
de. mr. J. Klaasesz.
IS: In de rubriek 'Nader be
keken' Wanneer zal het
'ei-van-Klaasesz' uitge
broed zijn?
Ba®. 19: Letterkundige kroniek
van Hans Warren.
Stemmen uit de Kerken.
Wim Hofman in het uit-
lencentrum.
„We doen hier niet aan
jakkeren". reportage
over de nieuwe sociale
werkplaats te Middel-
Bag. 21:
'Smerige streken' voorkomen in de toekomst
WASHINGTON (RTR) President Nixon heeft vrijdag bij een
congres een wetsvoorstel ingediend voor herziening van de proce
dure bij verkiezingen. De voorgestelde veranderingen moeten de
'smerige streken' en de politieke sabotage onmogelijk maken
waardoor het campagne voor herverkiezing van Nixon in 1972
werd gekenmerkt.
In een boodschap aan het congres
stelde de president voor de bijdragen
tot verkiezingscampapies te beperken,
volledige openbaarheid van dergelijke
giften cn hun herkomst, geheime con
tante betalingen aan kandidaten lei
verbieden en een federale commissie
van democraten en republikeinen in
te stellen om er voor te zorgen dat
het eerlijk toegaat. Volgens het voor
stel moeten misdrijven ter verstoring
van federale verkiezingen zoals de
inbraak in het hoofdkwartier van de
democratische partij in het Waterga-
te-gebouw voortaan als federale
misdrijven worden beschouwd en niet
als een zaak die onder de jurisdictie
valt van de afzonderlijke staten.
Het wetsvoorstel houdt in dat contan
te bijdragen aan een kandidaat of
partij de 50 dollar (ongeveer 140,
niet te boven mogen gaan. Andere
giften moeten in de vorm van che
ques worden gegeven om het ontstaan
van geheime fondsen te voorkomen.
Blijkens getuigenverklaringen in het
Watergate-schandaal hebben in 1972
naaste medewerkers van de president
met geld uit dergelijke fondsen ver
scheidene zogenoemde 'smerige stre
ken' betaald, zoals de inbraak in het
W a te rga te-gebouw
Nixon verklaarde dat hij het ministe
rie van justitie heeft gevraagd voor
stellen te doen voor een betere be
scherming van kandidaten en ambts
dragers tegen laster. Voorts pleitte hij
er voor de mogelijkheid te onderzoe
ken om de president voor zes jaar te
kiezen, zonder dat hij herkozen kan
worden. Nu bedraagt de ambtstermijn
van het staatshoofd vier jaar, met de
mogelijkheid om eens te worden her
kozen. De leden van het huis van
afgevaardigden zouden voor vier jaar
moeten worden gekozen in plaats van
voor twee jaar zoals nu het geval is.
Wat de financiering van de verkie
zingscampagnes betreft stelde Nixon
ook voor, bij de giften voor een
kandidaat voor het presidentschap
een maximum van 15.000 dollar vast
te stellen. Voor een gegadigde voor
een zetel in het huis van afgevaardig
den of de senaat zou 2.000 dollar de
grens moeten zijn. Voorts zouden alle
fondsen voor een kandidaat op één
bank moeten worden gestort. Per kan
didaat zou er ook maar een enkel
verkiezingscomité mogen zijn. De pre-
(Zie slot pagina 3 kolom 3)
STOCKHOLM Ongeveer twin
tig gemaskerde jongeren hebben
vrijdagochtend het gebouw van de
Perzische ambassade in de Zweed
se hoofdstad Stockholm bezet. Zij
noemen zich leden van de Iraanse
studentenconfederatie en zeggen
met hun actie te protesteren te
gen executies in hun vaderland
Ook in Brussel hebben enkele
tientallen Perzische studenten
vrijdagochtend de Perzische am
bassade bezet. Zij willen ermee
protesteren tegen 'de onderdruk
king, de martelingen en de politie
ke terechtstellingen in Iran en te
gen de interventie van Perzische
troepen in Oman'.
In Nederland hielden Perzische
studenten een betoging op het ter
rein van de Perzische ambassade
in Wassenaar. Alle demonstraties
verliepen rustig.
Foto Een gemaskerde Perzische
student tijdens eer. worsteling
met een lid van het ambassade
personeel in Stockholm.
Jongen aan drugs
overleden
HAARLEM (ANP) Waarschijnlijk
door teveel gebruik van drugs is don
derdag in Haarlem-Oost de 19-jarige
jongen R. van D. in zijn woning over
leden. Op last van de officier van ju
stitie zal sectie op het lichaam wor
den verricht
DEN HAAG Premier Den Uyl
betreurt de beslissing van de
Westduitse Bondsraad cm de.
maximumsnelheid van 100 kilo-j
meter te vervangen door een ad-1
viessnelheid van 130 km. Hij zei
dit vrijdagavond na afloop van
het wekelijkse kabinetsberaad-
Het kabinet denkt er niet aan
om in ons land de 100 km te la-1
ten vallen. „Wij waren eerst een j
hele tijd het land dat geen maxi-
mumsnelheid kende, terwijl alle
andere landen dat wel kenden.
Mag dat nu eens andersom?",
zei Den Uyl.
De premier zei dat er nog geruime
tijd gemoeid zal zijn om de gevolgen
van de maximumsnelheid voor de ver
keersveiligheid te evalueren. Zeker is
dat er in november en december
vorig jaar veel minder dodelijke onge
vallen hebben plaatsgevonden dan in
1972. al moet worden toegegeven dat
in november de autoloze zondag
meespeelde. In november waren er 70
procent minder doden in het verkeer
dan in november 1972. In december
waren er 50 procent minder do
den.
Den Uyl was het niet eens met
adjudant Vogel, het hoofd van de
verkeersdienst van de Rijkspolitie, dat
de meeste mensen de 100 km niet
meer aanhouden. ..Eenennegentig pro
cent houdt zich strikt aan de
maximumsnelheid van 100 km".
Den Uyl. die overigens van mening
was dat afschaffing van de maxi
mumsnelheid niet direct moeilijkhe
den voor de olievoorziening zou ople
veren.
Her ijl. van
delfabeleid
Nu,
maatschap peii.
Twee IRA-leiders
in Belfast gepakt
BELFAST (RTR) Britse militairen
hebben vrijdag h» het westelijke deel
van Belfast twee vooraanstaande lef
ders van het Ierse republikeinse leger
gearresteerd.
Het zijn Sean Converey. brigadecom
mandant in Belfast van de voorlopige
vleugel van de IRA. die twee jaar ge
leden uit een gevangenis in Belfast
ontsnapte en Frank Fitzsimmons. een
hoge officier van het Ierse republikein
se leger die ook heeft vastgezeten en
eveneens wist te ontsnappen.
PREMIER MEIR
BEZORGD OVER
TOESTAND AAN
GOLAN-FRONT
TEL AVTV (RTR) Premier Melr van
Israël heeft vrijdag op de televisie ver
klaard dat Israël twee dingen beeft e«~
daan om te voorkom' n dat de grspao-
nen toestand aan bet Golanfront met1
Syrië tot uitbarsting komt.
In de eerste plaats, zei ze. heeft haan
regering een beroep gedaan op inter-1
nationale organen de vrede in het Sy
risch-Israëlische grensgebied te helpen
bewaren, en in de tweede plaats is het
Israëlische Jeger paraat gemaakt om
op alle eventualiteiten voorbereid te
zijn.
Mevrouw Meir sprak nadat vrijdag
voor het eerst in twee weken gevech
ten aan het Golan-front waren uitge
broken.
Ze zei dat ze bezorgd was over een ge
meenschappelijk Syrisch-Russisch oom- j
muniqué dat donderdag werd uitgege-
ven na het bezoek aan Damascus va-,
de Sowjet-minister van buitenlandse1
zaken Andrei Gromyko. Er stond in
dat tenzij Israël zich terugtrok uit alle
bezette gebieden, er kans was op een
nieuwe uitbarsting die het Midden-
Oosten en heel de wereld zou bed rei i
gen.
De premier zei van "betrouwbare zijde'
naar alle waarschijnlijkheid de Ver
enigde Btaten te hebben gehoord
dat het Kremlin militair optreden
voorbereid om in de oktoberoorlog
van 1973 verloren gegaan Arabisch
grondgebied te heroveren.
Israël werd voor de oktoberoorlog
door de Amerikaanse inlichtingendien
sten op voorhand gewaarschuwd.
President Hafez Assad van Syrië heef'
vrijdag gezegd dat de oorlog met Is
raël niet is afgelopen. Hij riep zijn
landgenoten op 'de strijd onder elke
gedaante voort te zetten tot we a'. onze
doelstellingen hebben verwezenlijkt"
jjani/jjn
19 MAART OVERLEG MET DEN HAAG OVER SPREIDINGSBELEID
DEN HAAG (ANP) Het kabi
net zet maandagavond aanstaan
de het beraad over het sociaal-
economisch beleid voort. Aldus
heeft premier Den Uyl gezegd na
afloop van de vrijdag gehouden
vergadering van de minister
raad.
In deze vergadering zijn de verschil
lende onderdelen van het binnenkort
aan de tweede kamer bekend te ma
ken beleid reeds aan de orde geweest.
Minister-president Den Uyl noemde:
maatregelen in dc bouw, de verlaging
van de loon- en inkomstenbelasting
per 1 juli. de differentiatie bij de in-
vesteringsaftrek voor gebouwen en
outillages. en het verruimen van de be
stedingsmogelijkheden voor de over
heid.
Deze verruiming zal niet alleen voor
het rijk gelden, maar ook voor provin
cies en gemeenten. Zij is noodzakelijk
om de kostenstijging op te vangen,
zonder het volume van de bestedingen
aan te tasten.
Den Haag
Op dinsdag 19 maart zullen de minis
ters, die betrokken zijn bij de sprei
ding van rijksdiensten, overleg plegen
met het gemeentebestuur van Den
iiaag over de eind vorige week bekend
gemaakte regeringsvoornemens inzake
de spreiding, aldus premier Den l'yl.
Het overleg was begin deze week toe
gezegd, tijdens de aanbieding van de
uitspraak van de Haagse gemeenteraad
op het departement van algemene za
ken.
Drs Den Uyl zei nog het te betreuren
als de ambtenarenorganisaties niet
loyaal meewerken aan de besluiten
over de spreiding van rijksdiensten.
Die besluiten vormen immers de uit
voering van bet beleid, zoals het door
de grote meerderheid van de tweede
kamer is aangegeven.
ZEEUWSE PEDAGOGISCHE ACADEMIES ZIJN
BEDUCHT VOOR DALING STUDENTENTAL:
ONGEWENST
SCHRIKEFFECT
TREEDT OP
MIDDELBURG De beide
Zeeuwse pedagogische academies
zijn bevreesd voor een dalend aan
bod aan studenten als gevolg van
een mogelijk 'schrikeffect' door
de vooral landelijk circulerende
berichten over een in de komende
jaren te verwachten overschot
aan leerkrachten in het kleuter
en lager onderwijs.
De leiding van de twee in Middelburg
gevestigde instituten, de christelijke
p^agogische academie en de rijks
pedagogische academie, wil daarom
duidelijk stellen, dat. in Zeeland van
een werkelijk overschot geen sprake
is. Aan de hand van wetenschappelijk
gefundeerde prognoses afkomstig
van het economisch technologisch in
stituut voor Zeeland is men op beide
academies bovendien tot de slotsom
gekomen, dat er in de provincie in de
eerstvolgende jaren ook een onver
minderde behoefte aan jonge onder
wijzers. onderwijzeressen en kleuter
leidsters zal bestaan.
De directeur van de christelijke peda
gogische academie, de heer N. Ver
boon. en de adjunct-directeur van de
rijks pedagogische academie, de heer
L. A. C. Soeters, spraken vrijdagmid
dag tijdens een persbijeenkomst eens
gezind de hoop uit, dat het aantal
adspirant-studenten dat zich aanmeldt
voor de komende cursusjaren, niet zal
tegenvallen.
De heer Verboon: „Ook in het verle
den hebben negatieve prognoses voor
al van overheidswege een duidelijk i
schadelijke uitwerking op het onder
wijs gehad. Zo ontstond enkele jaren
geleden het "Grosheide-effect'. Als ge
volg van, naar later bleek, ongegronde
uitspraken van deze staatssecretaris
liep in vorige jaren het aanbod voor
opleiding tot kleuterleidster op een
onverantwoordelijke wijze terug
De heren Verboon en Soeters en ook
de heer F. L. Maandag, adjunct-direc
teur van de rijks pedagogische acade
mie. wezen er vrijdagmiddag boven
dien op dat uitspraken over de perso
neelsvoorziening in het onderwijs zo
wel van de zijde van de regering als
bijvoorbeeld in de kamer in hoge
mate tegenstrijdig zijn.
Zo verklaarde staatssecretaris Veer
man onlangs, dat er wel degelijk een
grote behoefte bestaat aan onderwij
zers en onderwijzeressen en vroegen
ook kamerleden de minister om infor
matie over bestaande tekorten aan
onderwijzend personeel in onder meer
de randstad, terwijl tijdens de behan
deling van de onderwijsbegroting in
februari toch weer werd
van een over enkele jaren te verwach
ten groot overschot.
Gevaar
De heer Soeters: „Er bestaat nu alle
gevaar dat deze tegenstrijdige lande
lijke situatie gevolgen krijgt voor de
toevloed van nieuwe studenten naar
de twee academies in Middelburg. Wij
vinden dat temeer ongewenst omdat
wij voldoende argumenten kunnen
aanvoeren, om duidelijk aan te tonen
dat de overigens wat paniekerig aan
doende toekomstvoorspellingen in ie
der geval niet gelden voor het onder
wijs in Zeeland
Een aantal van deze argumenten op-'
sommend, zei directeur Verboom da',
de 'oogst' aan onderwijzers en onder
wijzeressen var. de Zeeuwse acade
mies al in oktober of uiterlijk novem
ber volgend op de examenmaand juni
is "verdwenen' Reeds enkele maanden
later doet hetzelfde verschijnsel zich;
voor bij de aanstelling van afgestu
deerde kleuterleidsters. De belangstel
ling vanuit het onderwijs in Zeeland
en ook daarbuiten voor de nog af te
studeren leerkrachten is zelfs zo
groot, dat reeds in november dus
geruime tijd voor de examendatum I
aanvragen binnenkomen- Zo kwam1
het zelfs In januari van dit jaar reeds
tot benoemingen van studenten, die
pas in juni hopen te slagen.
De heer Verboom en ook adjunct
directeur van de chr. ped- academie
M_ p F. Haai noemden een vrees voor
werkloosheid onder jong onderwij
zend personeel, dat de opleiding aan
de academies in Middelburg'heeft vol
tooid, temeer ongegrond omdat ook
de Zuidhollandse eilanden in de 'wer-
kingssfeer' van de Zeeuwse onderwijs
opleidingen beginnen te vallen, er
voorts sprake is van een zuigkracht
vanuit de Randstad en men ook ei-
Zie slot pagina 9 kolom 2) j
igt doet dc situatie
verte denken een de
e. waarin de ix-lu-
,'crd behandeld. Dit
itwerp leidde uestijcu
es. met neme u. de
sfeer. In die tijd
angrwen gehouden,
waarbij de deelnemer» poogden te ver
kennen libe de toekomst van Zuidwest-
Nederland er zou uitzien Dai had id
les zijn weerklank op de parlemen
taire behandeling van het ontwerp-
deitawet in 1957 en 195-H. waarbij oer»
lijkheidshalve moet worden aangete
kend dat het toenmalige kabinet «•n
deel van deze discussie* op da! ogen
blik niet noodzakelijk vond. Van de
regeringstafel werd herhaaldelijk dui
delijk gemaakt, dat het bU di'. wets
ontwerp om met meer dan een 'raam
wet' ging. waarbij allerlei concrete be
leidsdoeleinden nog niet aan de orde
konden komen Het kabinet beoogde
voornamelijk ae wettelijke vastleg
ging van de afsluiting der zeegaten,
het 'echte' deltabeleid zou pas In de
daarop volgende jaren volgen, zo hield
hei de kamer voor. Zij zou over dit
beleid overigens voortdurend van ge
dachten kunnen wisselen, aldus de be
windslieden. er zouden daartoe nog
gelegenheden te over komen.
Bij deze behandeling van de Delta
wet werd ook cie procedure uitge
stippeld waarlangs het overleg tussen
regering en parlement zich zou kunnen
bewegen. In de eerste plaats kon over
deitazaken worden gesproken bU de
jaarlijkse behandeling van de begro
ting van verkeer en waterstaat, in de
tweede plaats dacht de regering aan
parlementaire excursie* naar de diver
se werken, in de
derde plaats zou
een speciaal perio
diek worden uitge
geven het drie
maandelijkse be
richt van de Deltadienst naar aan
leiding waarvan kamerleden altijd
weer nadere informaties konden vra
gen. tenslotte zou bij elke verkeer-
en waterstaats begroting een jaarver
sla* deltawerker, worden gevoegd, dat
bij de begrotingsbehandeling een punt
van discussie zou kunnen zijn. In dat
verslag met name zou dan ook worden
gesproken over de contacten tussen
verkeer en waterstaat »n eventuele an
dere departementen
In de praktijk is dat weliswaar all»
maal keurig uitgevoerd, maar de
gevolgen daarvan rijn in de parlemen
taire discussie niet zo bijzonder groot
geweest. Elk Jaar werd over de delta?
werken gesproken, maar om mi te
zeggen dat daarbij de totale proble
matiek technisch, maatschappelijk,
ruimtelijke ordening daarbij als
één geheel werd beschouwd, zou een
overdreven uitspraak wezen De be
handeling was voornamelijk op de
techniek en op de financiën gericht en
speelde speelt) zich af bij de begro
tingsbehandeling van verkeer en wa
terstaat. Toch is er alle reden om er
veel meer aspecten bij te betrekken,
men denke slechts aan de nog altijd
voortdurende discussies over de Gre
veling en- competentiekwesties tussen
twee departement'-:: veroorzaakten
aanvankelijk hier allerlei moeilijkhe
den. althans zij verhinderden dat snel
en efficiënt een interdepartementale
studie op gang kwam. Van Zeeland uit
is daarop veel kritiek geweest, terecht.
Deze problematiek vraagt r.aar ons
gevoel thans na de verschijning van
het rapport-Klaase-r opnieuw de
aandacht. Elders in deze krant wordt
een opsomming gegeven van de vele
problemen een eerste en voorlopi
ge opsomming die samenhangen
met de uitvoering van het plan-Klaa-
sesz. Het zijn e- nogal wat: zij ver
gen een aanzienlijk breder aanpak
dan alleen een benadering vanuit de
optiek zo heet dat tegenwoordig
van verkeer en waterstaat.
ai vraagstukken als deze valt op
dit ogenblik een veel scherper
licht dan destijds. De commis<ce-
Klaasesz suggereert namelijk een op
lossing, die weliswaar in technische zin
onder het ministerie van verkeer en
waterstaat valt. maar die tegelijkertijd
allerlei vertakkingen heeft naar ande
re terreinen. De milieuzorg is daarvan
niet de geringste, de recreatie, de na
tuurbescherming de ruimtelijke orde
ring. allemaal punten die nu mede m
discussie zijn of komen. Weliswaar
werkt rijkswaterstaat met werkgroe
pen, waarin topdeskundigen van an
dere departementen zitting hebben,
maar daarin werd gewerkt vanuit <6
opvatting dat er een totale afsluiting
kwam. De vraag rijst nu onvermijde
lijk of het thans niet de tijd is om op
basis van het rapport K!aases.t een
bredere ministeriele verantwoordelijk
heid voor de deltawerken op te bou
wen. zoals ook de comm.--sie-Klaasesz
uit diverse disciplines was samenge
steld. Op een dergelijk beleid is des
tijds bij de behandeling van de Delta-
we*. ai aangedrongen, bij die gelegen
heid zijn zelfs allerlei suggesties ge
daan. De tijd was er toen blijkbaar
nog niet rijp voor. maar op dit ogen
blik is het onderwerp actueler dan
ooit.
We brengen deze zaak ter sprake
omdat te eniger tijd het rapport-
Klaasesz met een advies dan wel een
voorstel van het kabinet in de kamer
zal komen. Is het dan niet bij uitstek
het moment om t$ corner, tot eed
breed-uitgesponnen deitadebat? De ka
mer zou er goed aan doer, nog
eens de hele behandeling van destijds
er op na te lezen: er zijn toen uitmun
tende suggesties gedaan Nu het delta-
beleid een onvermijdelijke herijk zal
ondergaan, zou met alleen moeten
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1
