PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
NIXON VERWACHT NIET
TE WORDEN AFGEZET
Kissinger vraagt Syrië
krijgsgevangenenlijst
Veel jongelui komen in Zeeland voor
functie dienstensector niet aan bod
Ontwikkelingslanden
moeten hulpbronnen
inventariseren
de krant
van zeeland
ISLAMITISCHE TOP:
dodelijke val
van carnavalswagen
liuu|c weg
PREMIER MEIR: „VREDESREGELING
WORDT VOLK VOORGELEGD"
D
BIJ VERHOGING OPLEIDINGSNIVEAU:
ETI-rapport: meer
aandacht nodig
voor de acquisitie
V',
217e jaargang - nummer 48
Dinsdag 26 februari 1974
VS-PRESIDENT: ENERGIE LEVERT PROBLEMEN OP, MAAR CRISIS IS
VOORBIJ"
UHORE Eerste minister sjeik
Uoejiooer Rahman (links) van
Scv.'gla Desj (voormalig Oost-Pa-
tistan) en premier Zoel/ikar AU
Shoetto van Pakistan tonen hier
iuidelijk, dat zij vriendschap heb-
ben gesloten. De verzoening kwam
tot stand tegen de achtergrond van
ie islamitische topconferentie.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Op zijn eerste persconferentie van dit jaar heeft president Nixon opnieuw beves
tigd dat hij niet zal aftreden, ook niet wanneer zijn Republikeinse Partij grote verliezen zal gaan
lijden in de komende tussentijdse verkiezingen voor het congres. Nixon zei verder dat hij er zeker
van was dat het onderzoek van het Huis van Afgevaardigden naar gronden voor zijn afzetting niet
zou leiden tot een onderzoek door de senaat, dat dan als een rechtbank zou moeten optreden.
LAHORE (UPI) De islamitische topconferentie die zondag in
Lahore is beëindigd heeft besloten dat de ontwikkelingslanden
hun natuurlijke hulpbronnen moeten inventariseren en indien no
dig herwaarderen, om economisch en sociaal welzijn voor hun be
volking te scheppen, aldus een resolutie die maandag is bekendge
maakt.
De vijfde islamietische conferentie van
ministers van buitenlandse zaken zal
in mei of spoedig daarna in Koeala
Loempoer worden gehouden.
De resolutie over "ontwikkeling en in
ternationale economische betrekkin-
Ken', vraagt voorts een speciale verga
dering van de algemene vergadering
ran de VN om de economische ontwik
teling te bestuderen. De ledenlanden
worden aangespoord "hun inspannin-
ten op die buitengewone vergadering
ran de algemene vergadering en op
andere internationale forums te ver
togen om het huidige streven naar na
tionaal beheer van natuurlijke hulp
bronnen van ontwikkelingslanden en
HEIJTHüIJSEN (ANP) De 21-jari-
R i. Luyten uit het Limburgse Heijt-
toiisen heeft maandagmiddag een do
delijke val gemaakt van een carnavals
wagen. De jongeman stapte in een po-
King om zijn afgewaaide hoedje te
RÜPen van het dak van de auto en
brak zijn nek.
Nixon, die beheerster was dan bij an
dere confrontaties met de pers. maar
vermoeider en nerveuzer leek. zei ver
der dat de Verenigde Staten het hoog
tepunt van de oliecrisis had gepas
seerd. maar dat het grooste probleem
nu was om het land onafhankelijk te
maken van buitenlandse energieleve
ranties.
Hij bestreed de keizer van Perzië die
maandag in een televisievraaggesprek
met een Amerikaanse verslaggever ver
klaarde dat de Verenigde Staten even
veel olie importeerde als verleden jaar.
Nixon zei dat de keizer blijkbaar over
andere inlichtingen beschikte dan hij.
maar dat de Verenigde Staten in ieder
geval minder olie kreeg uit het Mid
den-Oosten. wat de mogelijkheid ove
rigens niet uitsloot dat olie nog uit
andere bronnen werd aangevoerd.
Naar aanleiding van minister Kissin
gers reis naar het Midden-Oosten
maakte de president duidelijk dat
reis los gezien moest worden van een
eventueel opheffen van een olie-embar
go door de Arabische olielanden. ..Wij
zullen doorgaan met vooruitgang te
maken op het vredesfront", zei Nixon,
maar hij liet duidelijk de mogelijkheid
open dat deze vooruitgang minder snel
zou kunnen zijn dan het geval was ge
weest tussen Israël en Egypte.
De president voorspelde ook nog dat
een eventuele recessie in de Verenigde
Staten niet zo'n vaart zou lopen omdat
er nu alle pogingen werden aangewend
om de energiecrisis in bedwang tel
houden. „Er zal geen recessie zijn", zei
Nixon. daarbij zijn uitspraak in zijn
boodschap aan het congres begin dit
jaar herhalend.
Keer op keer keerden de verslaggevers
terug met vragen over Watergate, zijn
positie daarin en andere technische
kwesties. Hij werd o a. gevraagd
hij dit jaar meer belastingen zal gaan
betalen dan in afgelopen jaren toen
hij gebruik maakte van kleine gaten
in het net van de belastingwetgeving.
Hij antwoordde daarop dat hij, zoals
een ieder, zal voldoen aan zijn ver
plichtingen, en dat wat betrof de af
trekking van belastinggelden jegens
een 'gift' van zijn presidentiële en vice-
presidentièle documenten aan de na
tie, hij dit advies had gekregen van
wijlen president Johnson. Ook dit had
hij eerder aangevoerd, zonder daar
mee veel indruk te maken.
Gevraagd of hij bewondering had voor
de uit de Sowjet-Unie gezette auteur
Alexander Solzjenitsyn zei hij, dat hij
hem wel bewonderde als man en als
Nobelprijswinnaar en als man van
moed, maar dat dit niet kon beteke
nen dat de Verenigde Staten het de-
tentiebeleid zouden kunnen of willen
terugdraaien, omdat dit mensen zoals
hij en vele anderen die nog in de
Sowjet-Unie verkeren, weinig of nau
welijks zou helpen. Hij zei dat hij de
verschillen in regeringssystemen tus
sen de Sowjet-Unie en de Verenigde
Staten uitvoerig had besproken met de
Russische partijleider Brezjnew. dat
zij beiden overeen waren gekomen dat
hun standpunten ver uiteen lagen,!
maar dat het belangrijker was om een I
nucleaire confrontatie te voorkomen, i
WASHINGTON - Aan de voor
avond van zijn nieuwe reis naar
het Midden-Oosten nemen de Ame-
rikaanse minister van buitenland
se zaken. Henry Kissmger. en zijn
Egyptische ambtgenoot. Ismail
Fahmi, opvallend hartelijk af
scheid van elkaar.
de herwaardering daarvan te verster
ken op te consolideren.'
De ontwikkelingslanden moeten 'hun
pogingen om nieuwe internationale
economische betrekkingen die billijker j
en evenwichtiger zijn te bereiken, sa-I
menvoegen'. De resolutie zegt tenslot
te dat de leden-landen er op tegen zijn
dat de ontwikkelde landen dé hulp
bronnen van de onderontwikkelde lan-i
den uitbuiten.
VAN DER STOEL
BETROKKEN BIJ
AUTO-ONGEVAL
IN LIBERIA
(Van onze correspondent)
MONROVIA De minister van bui
tenlandse zaken mr. R. NI van der
Stoel is maandagmiddag tijdens het
staatsbezoek aan Liberia betrokken ge
raakt bij een auto-ongeluk De minister
bleef ongedeerd, twee Liberianen zijn
naar het ziekenhuis vervoerd.
Bij de kettingbotsing op een stoffige
landweg waren zes auto's betrokken.
De auto van de Nederlandse ambassa
deur in Liberia, mr. F. van Raalte, is
total-loss. De ambassadeur en zijn
vrouw bleven ook ongedeerd.
CAIRO, TEL AVIV (UPI, DPA, AFP, RTR) De Verenigde Staten, de Sowjet-Unie, het Verenigd Ko
ninkrijk en Frankrijk zullen spoedig besprekingen beginnen over de scheiding van de Syrische en Is
raëlische strijdkrachten, op de Golan-heuvels, zo schrijft het Egyptische blad Al Achram maandag.
Genoemde landen zullen ook spreken over reactivering van de Geneefse vredesconferentie zodra
over een troepenscheiding overeenstemming is bereikt-
Dezelfde onderwerpen worden, volgens Al Achram, ook woensdag besproken door de Egyptische mi
nister van buitenlandse zaken Ismail Fahmi en diens Amerikaanse ambtgenoot Henry Kissinger die
in Cairo wordt verwacht. Minister Kissinger komt. vandaag in Damascus aan waar hij met de Sy
rische leiders zal spreken en een lijst met namen van Israëlische krijgsgevangenen zal ontvangen
Volgens het Egyptische blad zal Kis
singer de lijst aan de Israëliërs geven
„nadat deze in principe hebben inge
stemd met terugtrekking uit Syrisch
gebied dat in de oktober-oorlog werd
bezet".
Volgens Amerikaanse functionarissen
is minister Kissinger optimistisch dat
hij Syrië kan bewegen tot vredesbe
sprekingen met Israël. Dit optimisme
spruit voort uit het feit dat hij op
speciaal verzoek van vier Arabische
staatshoofden, inclusief president As
sad van Syrië, naar het Midden-Oos
ten gaat.
In de Verenigde Staten verwacht men
dat het olie-embargo zal worden opge
heven als Kissinger erin slaagt de
impasse over de troepenscheiding op
de hoogvlakten van Golan te doorbre
ken.
Kissinger reisde gisteren naar Londen
voor overleg met- minister van buiten
landse zaken Douglas Home. Hij gaat
dan vandaag door naar Damascus.
Belofte Meir
Premier Golda Meir heeft maandag
beloofd met de Arabieren voor vrede
te zullen werken. Zij verklaarde dat
belangrijke besluiten over een vredes
regeling aan de bevolking zullen wor
den voorgelegd en niet door de rege
ring-alleen zullen worden genomen.
Mevrouw Meir verklaarde dit tegeno
ver de onafhankelijke liberale partij
(een coalitiepartner met vier zetels in
bet parlement) nadat politieke leiders
kritiek hadden geleverd dat een min
derheidsregering die mevrouw Meir
wil vormen geen belangrijke besluiten
zou kunnen nemen op grond van de
gehouden verkiezingen.
Kissinger
Kissinger heeft de Egyptische presi
dent Sadat ..een van de grootste lei
ders die ik in mijn politieke carrière
héb ontmoet", genoemd, zo bericht
ITALIAAN OVERLEEFT
VAL VAN 250 NIETER
BRIG. KANTON WALLIS (AFP)
De 26-jarige Italiaan Marco
Romero uit La Spezia heeft
maandag een val van 25(1 meter
in een ravijn achter het stuur
van zijn auto overleefd.
Romero was na een verblijf in
Zwitserland op de terugweg naar
Italië toen hij op een weg langs
een ravijn bij Brig in het kanton
Wallis op door sneeuw glad ge
worden wegdek uitgleed en in het
ravijn stortte. Hij werd emstig
maar niet levensgevaarlijk ge
wond uit de wrakstukken van
zijn wagen gehaald.
het sem-officiële Egyptische dagblad
Al Achram.
Kissinger zou dit gezegd hebben op
een lunch die hem en zijn Egyptische
collega Ismail Fachmi zondag in Wash
ington werd aangeboden door de
Egyptische ambassadeur.
.Als wij werkelijke vrede willen in
het Midden-Oosten moeten er goede
en sterke betrekkingen zijn met a'.le
Arabische landen, vooral met Egypte
Als we hierover praten spreken we
niet in een vacuüm. In Egypte is
president Sadat. die ik beschouw als
een van de grootste leiders die ik in
mijn politieke carrière heb ontmoet",
zo zei Kissinger volgens Al Achram
debatten over de verhouding
van kerk en slaat. Vorige
week moc*t mevrouw Meir
op het laatste moment afzien ran de
mogelijkheid om een meerd«t>eida-
kab.te vormen, omdat de natio
naal religieuze partij nee ad. De direc
te oorzaak had met religieuze zaken
te maken: de rabbijnen wensen een
strenge lijn te handhaven met name
ten aanzien van de vraag "w»e i» Jood'.
Een vraag die irv-r cn meer een
scheidslijn door her. moderne Ivrael
trekt Er zijn daarover al geruime tijd
spanning'-."., vooral omdat het ortho
doxe jodendom in Israël dat :n
aantal een minderheid vormt zijn
wil aan het land als geheel weet op te
leggen. Abba Eban minister van
buitenlandse zaken vertelt in zijn
voortreffelijk werk over de staat Is
rael, dat de libertijnen ln zijn land
steeds meer worden geprikkeld door
de beperkingen, voortvloeiend uit de
tot voor kort )x-sn*ande godsdienstige
status quo. Bij menigeen bestaal on
vrede over het conservatisme van de
rabbijnen, dat een oplossing in de weg
staat van nijpende menselijke proble
men. voortvloeiend uit starre en wc.,
tische interpretaties van de joodse
leer Eén daarvan is bijvoorbeeld de
weigering van huweUjuafacilitciten
aan buitenechtelijke kinderen: de so
cialisten stonden welwillend tegenover
een humaner wetgeving, maar zij had
den zich in het vorige regeerakkoord
tegenover de ntlionaal-religieuze par
tij verbonden niet aan deze zaken te
tornen Er was met moeite een nieuw
compromis tot stand gekomen, maar
dat is nu op het laatste moment afge
sprongen.
ie grote invloed van het rabbinaal
in zaken van de staat is moeilijk
in overeenstemming te brengen
met opvautngen over een moderns de
mocratie. In het westen wordt er
steeds meer naar gestreefd om kerk
en staal volledig te scheiden, zells ln
Engeland waar de Anglicaanse kerk
nog altijd staatskerk is worden op
dit ogenblik in deze richting stappen
ondernomen Vele westerse Joden den
ken in dezelfde richting; zij hebben ln
de verstrooiing. levend Ln het westen,
de consequenties van deze scheiding
getrokken, namelijk door zich in jood
se gemeenschappen te organiseren.
Daardoor werd de synagoge in het
westen vergelijkbaar met de kerk. al
thans in de relatie
tot de overheid- Die
vorm kon echter
uitsluitend tot stand
komen ornaat de
joodse gemeen
schappen er zich scherp van bewust
waren in de verstrooiing te leven. 7.ij
vormden een minderheid in een staats
bestel dat zij niet zelf hadden gescha
pen. Zodra er echter een eigen staat
zou zijn de staat Israël zou geen
sprake mogen zijn van scheiding, maar
behoorde er een onscheidbare eenheid
frontlijn
'Hoop'
President Sadat heeft maandag op
een persconferentie in New Delhi ter
afsluiting van zijn bezoek van één dag
aan India, gezegd dat zijn besprekin
gen met de Amerikaanse minister var.
buitenlandse zaken Kissinger. "veel!
hoop' op vrede in het Midden-Oosten
hebben doen rijzen. Hij kondigde aan
dat het herstelwerk aan het Suezka-
naal is begonnen.
Gromyko
De Russische minister van buitenland
se zaken Andrei Gromyko zal van 1
tot 5 maart een officieel bezoek bren-
(Zie slot pagina 3 kolom 2
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4, 5 en 7.
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 9.
Sport op pagina 11.
Radio en t.v. op pagina 12
Rnancir.-ji nieuws on pagina
13.
MIDDELBURG In een rap
port over de dienstensector in
Zeeland spreekt het Economisch
Technologisch Instituut de
vrees uit, dat jongelui met een
bepaald opleidingsniveau die een
functie in de dienstensector zoe
ken, in Zeeland geen plaats zul
len kunnen vinden.
In dit ETI-rapport wordt over dit
punt opgemerkt: „gegeven de tenden
tie tot verhoging van het opleidingsni
veau, moet het waarschijnlijk worden
geacht, dat vele Zeeuwse jongeren,
voor zover zij een passende functie in
de dienstensector ambiëren, hiervoor
niet in de eigen provincie aan bod
zullen komen. Een actief acquisitiebe
leid, gesteund door de rijksoverheid,
zal tot een geleidelijke verbetering
van de structuur van de arbeidsmarkt
kunnen leiden'.
In het rapport leest men onder meer
dat het feit, dat de ontwikkeling van
de dienstensector in Zeeland in de
laatste jaren is achtergebleven bij de
nationale ontwikkeling, de vraag op
roept of Zeeland er in de naaste
toekomst wel in zal slagen een vol
doende aandeel te verkrijgen in de
nationale diensteneconomie
..De minder gunstige Zeeuwse uitgangs
positie", aldus het rapport, .noopt
reeds thans tot de conclusie, dat in
het Zeeuwse beleid de acquisitie voor
de dienstensector meer aandacht zal
moeten krijgen". In het hoofdstuk
'Stimulering en werving' uit het rap
port wordt daarover onder meer op
gemerkt, dat in kwalitatief opzicht
enkele zwakke plekken zijn aan te
wijzen in de werkgelegenheidsstruc-
;uur in Zeeland. Er zijn naar verhou
ding veel kleine bedrijven, aldus het
ETI-rapport, er zijn te weinig stuwen
de diensten, veel verzorgende bedrij
ven zijn afhankelijk van de kleine
Zeeuwse schaal en er zijn te weinig
gekwalificeerde functies. Er is ook,
uitgezonderd in de vervoerssector,
weinig rechtstreekse aansluiting met
de zeehavenindustrialisatie. „Tenslot
te", aldus het rapport, „is er in een
proces van schaalvergroting en con
centratie een voortdurende dreiging,
dat bepaalde verzorgende functies uit
de perifere regio Zeeland naar elders
worden verplaatst". Als voorbeelden
worden genoemd het huis van bewa
ring in Middelburg en de Agrarisch
Sociale Fondsen in Goes.
Vrijwel direct hierop aansluitend
wordt opnieuw gehamerd op de acqui
sitie: „de betrekkelijk zwakke positie
van de Zeeuwse dienstensector, maakt
een bewust stimulerings- en wervings
beleid noodzakelijk, waarbij het on
langs opgerichte acquisitieorgaan een
belangrijke functie kan vervullen".
RIJKSDIENSTEN
Het rapport spreekt over het aantrek
ken van rijksdiensten en de uitbouw
van het toerisme. Over het eerste
punt wordt opgemerkt: „Regelmatig
zal moeten worden nagegaan, welke
mogelijkheden zich voordoen om be
staande rijksdiensten in Zeeland uit te
bouwen en nieuwe aan te trekken.
Anderzijds kan stelling worden geno
men tegen dreigende sluitingen of
overplaatsingen".
Over de groei var. de toeristische
functie wordt gezegd: .Zuiver econo
misch gezier., dus los van planologi
sche of andere overwegingen, moet
een uitbouw van de toerisrisrhe func
tie wenselijk worden geacht, in ver
band met de positieve effecten voor
detailhandel, horeca en bouwnijver
heid. Een eventueel min of meer lang
durige energiecrisis zal waarschijnlijk
meer het dagtoerisme dar. her ver-
olij fs toerisme beïnvloeden. Bij eventu
ele brandstofschaars blijft he: voor
Zeeland een gunstige omstandigheid,
dat er grote bevolkingsconcentraties
op betrekkelijk korte afstand zijn".
PROGNOSE
In een prognose voor de ontwikkeling
van de verschillende onderdelen van
de dienstensector in de periode van
1980 is in het rapport vermeld.
dat de huidige in Zeeland aanwezi
ge rijksdiensten blijven
dat enige uitbreiding van het on-
derwijs-assortiment zal plaatsvin
den
dat de commerciële havenfunctie
een krachtige impuls zal krijgen
dat de aanbodkant van de arbeids
markt in het algemeen zonder gro
te fricties zal reageren op veran
deringen in de vraag naar de ver
schillende categorieën arbeids
krachten.
.Hij de specificatie naar gewest is
verondersteld", zo leest men in di*1
hoofdstuk, „dat in de kantorensector
een zekere concentratie op de stad
Middelburg zal plaatsvinden. De ont
wikkelingen van de laatste jaren er.
de verkregen vertrouwelijke informa
ties wijzen in die richting". Voor 1980
wordt als aantal door mannen bezette
arbeidsplaatsen in de dienstensector
in Zeeland 38.150 genoemd (in 1972
was dit cijfer 35.000 en in 1980 door
vrouwen in de dienstensector bezette
arbeidsplaatsen 18.600 (in 1972
16.520).
De cijfers ran 1972 komen voor de
mannen (35.000) neer op 42 procent i
van de totale werkgelegenheid voor
Zie slot pagina 6 kolom 1I
te komen van volk en religie.
Het zionisme is steeds van deze op
vattingen uitgegaan, het stelde en
stelt dat alle joden van de wereld
tot één en dezelfde natie behoren.
Stamverwantschap. geloofsgemeen
schap en staat gaan hier in elkander
over. Max Brod van oorspr-.r.g
Tsjechisch auteur, hij gaf de werken
van Kafka uit vertelt in zijn levens
herinneringen dat tijdens een debat ln
Praag over het zionisme een Joodse
hoogleraar over het jodendom sprak
alsof het alleen maar een godsdienst
was. een religie die men naar wille
keur kon verlaten: „Ik ben uit het
jodendom getreden", zei hij. Waarop
Brod interrumpeerde. ..Maar het jo
dendom niet uit u. professor!" Dit
spitse woord geldt nog altijd onver
kort en juist daarom is de vraag '-wie
is jood' zo essentieel in he*, bestaan
van het hedendaagse Israël. De grote
zionisten hebben altijd weer betoogd
dat er voor het nieuwe Israël geen heil
zou bestaan als er niet een nieuwe
eenheid zou worden geboren herbo
ren van volk en geloofsgemeen
schap: "Vernieuwd volk, vernieuwd ge
loof. vernieuwde eenheid'. Iemand ö.e
tot de joodse religie toetreedt laat zich
dan ook in feite naturaliseren, hij
adopteert niet alleen een bepaalde re
ligieuze overtuiging, maar wordt
zoals rabbijn Soetendorp eens schreef
'een zoon van Abraham, onze vader'.
jaar geleden schreef de Israëli
sche journalist Uri Avnery een
boek over Israël zonder zionis
ten'. een visie van wat men een 'an
dersdenkende' zou kunnen noemen.
Hij vindt de overheersing van de reli
gie onjuist, ze schept een ..toestand vol
tegenstrijdigheden, met ruzies en bot
singen. die het grootste deel der bevol
king uiterst irriterend vindt. Maar de
zelfde bevolking accepteert de toe
stand als vanzelfsprekend en onver
mijdelijk, daartoe gedwongen door de
opvatting dat staat en godsdienst één
zijn". En Avnery voegt er aan toe:
.Pas wanneer deze opvatting door het
Israëlische nationalisme overwonnen
is, zal Israël eindelijk eer. normale
wereldlijke staat worden". Sommigen
menen dat er een tussenweg is. rabbijn
Gotthold bijvoorbeeld: „Wij maken
een moeilijk sociaal proces door, de
europeanisering van verschillende be
volkingsgroepen.. waardoor een stre
ven naar formele vrijheid ontstaat, cte
ook bet verlaten van het religieus ka
der tot gevolg heeft. Als echter de toe
stand verbetert en de sociale vorming
stabieler wordt en dientengevolge de
culturele aspiraties toenemen, zal ook
het begrip voor en zelfs de verwerke
lijking van de religieuze tradities toe
nemen". zo zei hij in een interview met
Michael Cohn in het Nieuw Israéiie-
tisch Weekblad. Dat was vijf jaar gele
den. De spanningen zijn sindsdien al-
leer. maar groter geworden, vooral na
(Voor vervolg zie pagina 3
kolom 1