PROVINCIALE ZEEUWSE COUP
AMERIKA WIL ENERGIE
MET ANDEREN DELEN
Prijsstijging
- 0,6 procent -
'meevaller'
Kanaal Gent-Ter neuzen: kwaliteit
water vorig jaar niet verbeterd
Elf vissers in
storm omgekomen
Aanbod industrie
aan mijnwerkers
Bonn biedt stakers ruim 10 procent
de krant
van zeeland
Helikopters redden bemanning Panamees
Smalle marges
EVEN VERONTREINIGD ALS IN 1972
Jjantó/n
97{
217e jaargang - nummer 36
Dinsdag 12 februari 1974
KISSINGER DOET ZEVEN VOORSTELLEN VOOR
SAMENWERKING OP EERSTE DAG ENERGIECONFERENTIE
STORM
Een stormdepressie is maandag
met het centrum over de Britse
eilanden getrokken waarbij ook
ons land tijdelijk in het storm-
veld kwam. Maandagavond zelfs
tot in Zuid-Limburg, waar wind
stoten van 90 kilometer per uur
werden gemeten. Het lichtschip
Noord-Hinder buitengaats de
Zeeuwsche wateren .meldde
maandagavond windkracht
10.
In het Engelse Kanaal werden
door kuststations van Zuidoost-
Engeland en van Normandié
iDindsloten tot 130 km per uur
gemeten. Vandaag is het wat
guurder met enkele buien en op
klaringen, zodat het minder zacht
is dan maandag toen opnieuw 12
a 15 graden werd bereikt. Een
volgende stormdepressie trekt in
het komende etmaal alweer naar
Engeland en gaat later opnieuw
regen en wind veroorzakan, zodat
februari zich behalve als opval
lend wacht ook nog steeds als
zeer stormachtig zal blijven ge
dragen. Winterweer met vorst en
sneeuw zoals in Noord-Scandina-
vië nog voorkomt zijn wij al
bijna vergeten.
In 1972 werden bijna 152.000 advie
zen verstrekt op het gebied van de
school- en beroepskeuze door de bu
reaus voor voorlichting bij school- en
WASHINGTON (ANP) De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Henry Kissinger, heeft
maandag de internationale energieconferentie in Washington geopend met een aanbod van de Verenig
de Staten him energiebronnen en technische kennis met andere landen te delen om de wereldom
spannende energiecrisis op te lossen. Aan deze energieconferentie nemen ministers van dertien be
langrijke olie-importerende landen (waaronder Nederland) deel, alsmede de Europese Gemeenschap
als zelfstandige eenheid en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
(OESO).
Minister Kissinger ontvouwde een programma van internationale samenwerking dat de volgende ze
ven punten moet omvatten:
Zuinigheid met de beschikbare energiereserves.
Ontwikkeling van andere energiebronnen dan olie.
Onderzoek en ontwikkeling.
Verdeling van het energie-aanbod in noodsituaties.
Internationale financiële samenwerking.
Hulpverlening aan onderontwikkelde landen.
De betrekkingen tussen olieverbruikende en -producerende landen.
OSLO, DEN HAAG (ANP, AP)
Elf Noorse vissers zijn omgeko
men in de storm die gisteren
met windstoten tot 170 kilome-
OVERLEG IN ENGELAND
(Van onze correspondent)
LONDEN Terwijl de politici
zich maandag met persconferen
ties in de eerste officiële dag van
hun verkiezingstournee stortten,
bleef het aan het stakingsfront
van de mijnwerkers betrekkelijk
rustig. In de particuliere indu
strie is een initiatief ontwikkeld
om de mijnwerkers uit eigen zak
te betalen, zolang de prijzencom-
missie niet met een voor de sta
kers acceptabel aanbod komt.
De eigenaar van een Londense
handelsonderneming van be
scheiden omvang was maandag
ruim anderhalf uur bij de pre
sident van de mijnwerkersvak
bond, Joe Gormley.
Deze zakenman treedt kennelijk als
onderhandelaar voor de particuliere
bedrijven op. die volgens onbevestigde:
berichten bereid zouden zajn de mijn
werkers meteen twee pond per week,
boven het huidige loon uit te keren
ais ze bereid zijn meteen aan het;
werk te gaan. Het zal daarbij gaan
om een bedrag van naar schatting
twee miljoen pond. De mijnwerkers
nemen het aanbod zo ernstig op, dat
zij voor vanmorgen een vergadering
van het dagelijkse bestuur van de
vakbond belegden.
In West-Yorkshire heeft de politie
het leger om vrachtwagens en bussen
gevraagd, om haar mannen naar de
plaatsen te vervoeren waar de staken
de mijnwerkers aan het posten zijn
Zie slot pag. 3 kol. 1
ter per uur West-Europa teister
de. Hun schip, de Lance II van
378 ton verging op 200 kilometer
ten oosten van de Noordkaap.
Slechts twee mannen konden uit
het ijskoude water worden ge
red.
Vier helikopters van de Britse marine,
gevlogen door Westduitse piloten-in-
opleiding, redden de 28 bemannmgsle
den van het Panamese vrachtschip
Lutria. Het schip raakte 160 kilometer
ten zuidwesten van Falmouth in moei
lijkheden.
Voor de Bretonse kust bij Ouessant
maakte de Zweedse vrachtboot 'Sun-
nanhav' (1520 ton) water en vroeg as
sistentie toen men er niet slaagde de
boten te strijken.
Onder andere de Nederlandse sleep
boot 'Hudson' en een Franse torpedo-
(Zie slot pag. 3 kol. 1
..De Verenigde Staten zijn bereid
beschikbare energie in periodes van
een noodsituatie of dij een aanhou
dend tekort te verdelen", zei Kissin
ger. Aan de regeringen moeten aanbe
velingen worden gedaan betreffende
een verdeelsleutel, maatstaven om
vast te stellen wanneer er een toele
veringstekort is, een mechanisme om
verdeling van energie te beginnen en
te beëindigen en aanvullende program
ma's, zoals het aanleggen van voorra
den en rantsoenering.
De conferentie, die waarschijnlijk
twee dagen zal duren, wordt bijge
woond door de ministers van buiten
landse zaken van Canada, Frankrijk,
Japan, West-Duitsland, Engeland, Bel
gië, Luxemburg, Nederland, Denemar
ken, De Ierse republiek. Italië, Noor
wegen en de Verenigde Staten. Verder
zijn vertegenwoordigd de Europese
Gemeenschap als zelfstandige eenheid
en de OESO. Doel is het waarborgen
van een voldoende energie-aanbod te
gen redelijke prijzen.
AMSTERDAM De Amerikaanse
zangeres Cleo Laine in de bloemen
met de Edison, welke zij maandag
in Amsterdam in ontvangst nam.
Binnenkort gaat zij op tournee
door Nederland.
Onderzoek
Over onderzoek en ontwikkeling
merkte Kissinger op dat de Verenigde
Staten in de komende vijf jaar waar
schijnlijk 23.5 miljard dollar (particu
liere middelen en overheidsgelden)
zullen steken in het speuren naar
aanvullende energiebronnen. President
Nixon hoopt dat de Verenigde Staten
in het komende decennium niet meer
afhankelijk zullen zijn van buitenland
se energieleveranties. „De Verenigde
Staten zijn bereid een belangrijke bij
drage te leveren in de vorm van
vergevorderde energieresearch voor
een veelomvattend programma van in-i
(Zie slot pagina 3 kolom 2)
VAKBEWEGING WIL
EISEN 'VERZACHTEN'
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG Als de prijsstij
gingen in februari en maart ook
zullen meevallen, is de vakbewe
ging bereid de eis te laten vallen
om de prijscompensatie voor
MOGELIJK VANDAAG EIND AAN WESTDUITSE STAKINGSACTIE
BERLIJN De stakingen in de
Bondsrepubliek. Stakende em
ployés voor het gebuow van de
afdeling binnenlandse zaken van
de Westberlijnse senaat.
Zonder de inderhaast aangebrach
te verstevigingen zou de dijk bij
Flaauwers op Schouwen gister
avond zeker zijn doorgebroken, zo
meent dijkgraaf Geluk (pag. 2).
Brug
De financiering van de half-hoge
brug in Vlissingen is vrijwel rond.
(pag. 2).
Nieuws uit Zeeland op de
pagina's 2,4, 5, 6 en 7-
Binnen- en buitenlands
nieuws op de pagina's 1, 3
en 9.
Sport op de pagina's 10 en
11.
Radio en t.v. op pagina 12.
Financieel nieuws op pagina
13.
(Van onze correspondent)
BONN In West-Duitsland bestaat goede hoop, dat de stalling bij de openbare diensten vandaag af
loopt. Om acht uur maandagavond begonnen in Stuttgart nieuwe onderhandelingen waarbij minis
ter van binnenlandse zaken Genscher loon- en salarisverhogingen van meer dan 10 procent aanbood.
Al maandagmiddag had Heinz
Kluncker. de leider van de vakbond
oor openbare dienst, transport en
er keer <OTV) tevreden vastgesteld
iat de staking „onder de streep het
:ewenste effect eigenlijk heeft be-
eikt".
Of de vakbond, die verhogingen van
5 procent had geëist, akkoord zou
;aan met 12 procent, zoals de OTV de
fgelopen dagen met enkele afzonder-
uke gemeentelijke diensten was over-
engekomen, was maandagavond met
e voorzien.
De stakingsacties troffen maandag
.'ooral het tram- en busvervoer. Mil-
oenen Westduitsers kwamen te laat
jp het werk of op school. In veel
.teden werd het vuilnis niet opge
laaid. Hier en daar kwam het tot
-lorte stakingen bij de PTT. In totaal
(Zie slot pagina 3 kolom 5)
sterk gestegen prijzen vier maal
per jaar uit te betalen. Evenals
de werkgevers is de vakbewe
ging blij met het feit dat de prij
zen van 15 december tot en met
15 januari met niet meer dan
0,6 pet. zijn gestegen
Dat was tegen ieders verwachting!
in. Over het algemeen werd rekening'
gehouden met een prijsstijging van
bijna 3 pet. De werkgevers gaven a!s
commentaar hierop, dat de regering
voor wat betreft het scherpe prijsbe
leid niet aan paniekvoetbal moet
doen. ..We hebben nu gelijk gehad
toen we zeiden dat de ondernemingen
zich over het algemeen goed aan de
prijsgedragsregels houden", aldus een
woordvoerder van het Verbond
Nederlandse Ondernemingen.
'Psychose'
Door de psychose van de oliecrisis
was .edereen m Nederland het
over eens dat de prijzen begin var.
jaar zeer sterk zouden stijgen, akius
een woordvoerder van het NW
„Daarvan kan niemand de schuld wor
den gegeven, want we hebben er alle-
maal aan meegedaan". Toen op het
ministerie van economische zaken vo
rige week bekend werd, dat de prijs
stijging slechts 0.6 pet zou bedragen,
wilde niemand dat geloven. Het Cen
traal Bureau voor de Statistiek kreeg
toen de opdracht alles opnieuw te
berekenen. Naar buiten werd gezegd
dat de computer stuk was en dat het
eindcijfer op zich liet wachten. De
computer kwam echter met geen an
der stijgingspercentage dan 0.6.
„We hebben met z'n allen de gevol
gen van de oliecrisis wel verkeerd
getaxeerd. Dat is nu wel duidelijk
(Zie slot pagina 9 kolom 1
NORMEN TRAKTAAT
WORDEN NOG STEEDS
OVERSCHREDEN
TERNEUZEN De kwaliteit
van het water in het kanaal
Gent-Terneuzen heeft ook vorig
jaar op een aantal belangrijke
punten niet aan de normen van
het kanaaltraktaat uit 1960 vol
daan. Hoewel ir. K. C. Zijistra,
directeur van het Rijksinstituut
voor Zuivering van Afvalwater
(RIZA) de voorlopige in
druk heeft dat de situatie door
de grotere regenval gunstiger is
dan in '71-'72 ('spectaculair is
het natuurlijk niet') wijzen rap
porten van de watermaatschap
pij Zeeland, die de waterkwali
teit onderzoekt in opdracht van
de gemeente Terneuzen, eerder
op een verslechtering.
Het zuurstofverzadigingspercentage
een belangrijke graadmeter liep bij
Axelse-Sassing terug van 15 procent in
1972 tot 12 procent in '73. Volgens het
traktaat moet het groter zijn dan 30
procent. De watermaatschappij
komt enkele uitschieters daargelaten
tot opvallend lage metingen: per
centages van resp. 3, 11, 35, 5, 11, 5 en
3.
Ir. M. J. van der Hoff, hoofd van het
arrondissement Terneuzen van rijks
waterstaat (die samen met het RIZA
en Belgische instanties de waterkwali
teit meet) bevestigt de slechte resulta
ten.
Hij zegt: „We hopen natuurlijk alle
maal dat de waterkwaliteit van het
kanaal Gent-Terneuzen ooit nog eens
verbetert. De oorzaak moet het is
bekend niet in Nederland maar in
België worden gezocht. Technisch is
zuivering geen probleem, het gaat om
de kosten. Overigens heb ik de indruk
dat de Belgen op dit moment bereid
en in staat zijn het water tf zuiveren.
Het is juist daar daarover op ministe
rieel niveau wordt overlegd: op die
manier kunnen er afspraken worden
gemaakt. Wanneer het kanaal echt
schoon zal zijn? Geen idee. Dat zou
een goede kamervraag zijn".
Gegecens
Ir. Van der Hoff heeft over '73 meet-
grafieken ter beschikking, maar hij
wil zich ('als waterstaatsman') liever
niet aan vergelijkingen of interpreta
ties wagen: ..Daarvoor zijn wij niet
opgeleid".
Uit de gegevens komt wel naar voren,
dat het zuurstofgehalte ook vorig jaar
ver beneden het door het tractaat
voorgeschreven peil bleef. In bijna
alle gevallen werd er minder dan de
vastgestelde 3 mg zuurstof per liter
water aangetroffen. Het gevolg: rot
tingsprocessen. Een ander probleem is
de aanwezigheid van teveel ammoni
umstikstof. Vol gesis het tractaat moet
het gehalte lager dan 10 mg per liter
zijn. over "73 werd er 18 k 19 mg
gemeten. Het zoutgehalte (dat bene
den de 3.5 chloonon per liter zou
moeten zijn) vertoonde in augustus
en september 'pieken', maar benadert
overigens vrij aardig de normen.
Het biologisch zuurstofverbruik (b.z.v.
of, in het Engels, b.o.d. dat volgens
het traktaat onder de 15 mg per liter
(Zie slot pagina 2 kolom 6)
minh
r Lub-
vr -i.-.g het
I j nogal meegevallen. Bij de
Ky "j KVP was men al danig onge-
rust: het zou mei de eerste
keer zijn dat enig alcoholgebruik het
einde van een confessionele ministers-
loopbaan zou hebben betekend. Het
Nederlandse partijwezen reageert
meestal gevoelig op dit soort inciden
ten, een gevoeligheid die vooral groot
is zodra verkiezingen aan de bortzon
opdoemen. Er ontstaan vaak fluister
campagnes "kan de man gehand
haafd worden, moet-ie weg?' waar
bij niet altijd brandschone overwegin
gen een rol spelen. In dit geval ging
het bovendien om een bewindsman
die een sleutelpositie in het kabinet
inneemt, een man ook die na een aar
zelende start er blijk van geeft de
I zaken goed in de vingers te krijgen
En uitgerekend deze minister rijdt
een verkeerszuil omver na het drinken
van twee glazen whisky. Maar ge'.uk-
i kig: het alcoholpromillage van de be
windsman bleek onder de grens te
liggen die binnenkort in de wegenver-
I keerswet wordt opgenomen. Daarmee
j waren in één keer alle crises bezwo-
I ren, met name bij de KVP heerste
I grote opluchting.
Minister Lubbers heeft op zijn ma
nier aangetoond dat de smalle
marges van de politiek we ci
teren deze uitdrukking van de minis
terpresident nog maar weer eens
soms nog smaller zijn dar. meestal
wordt aangenomen. Ze hebben zo
blijkt nu ook te maken met enkele
glazen, die tijdens een receptie worden
genuttigd. Dat doet de vraag rijzen
of topmensen in de politiek en dat
geldt zeker voor
ministers zich
daarvan niet wat
beter bewust moe
ten zijn, In het on
derhavige geval was
sprake van een vermoeide bewinds
man die op tijd in het Catshuis moest
zijn voor de vergadering van de minis
terraad. In een dergelijke situatie lijkt
het onverantwoord om alcohol te ge
bruiken er. vervolgens zelf een auto te
besturen. Dat hoeft niet: de staat der
Nederlanden kan er heus wel voor
zorgen dat zijn ministeries over vol
doende chauffeurs beschikken. Het
gaat hier nog niet eens in de eerste
plaats om overwegingen van morele
aard al zijn die uiteraard in het
geding maar vooral om de praktijk
van goed en efficiënt bestuur minister
Lubbers moest nog 'regeren', hij dien
de zijn vak nog uit te oefenen, samen
en in vereniging met zijn collega's
verzameld in het Catshuis. In een der
gelijk geval kan men maar beter war
me anijsmelk drinken.
Deze kwestie staat niet op zich»
Zo is het nooit helemaal opgehel
derd hoe nu precies de cr:r-is in
het kabinet-Biesheuvel ontstond. Er
hebben daarover allerlei verhalen de
ronde gedaan, over ministers, die af
gemat waren na dagenlang vergaderen
over de begroting, zo afgemat da' ze
sneller geprikkeld raakten dan in ge
wone doen. Sommigen zo-.:den pillen
hebben geslikt en mede door overver
moeidheid zou de zaak scherper zijn
gesteld dan nodig was. Uit een vorige
periode van de parlementaire geschie
denis is in dit opzicht de nacht van
Schmelzer bekend geworden, een ka
mervergadering waarover wel eens is
gezegd: „Als men 's nachts niet zou
hebben doorvergaderd zou die crisis
nooit zijn ontstaan". Van cc- freule
jkvw mr. C. V,'. I Wttewaal van Stoet-
wegen is uit- die dagen de uitdruk
king bekend 'gekkenwerk'. In haar
onlangs verschenen boek heeft ze
smeuïg over die nacht verteld. Hoe de
voorzitter opmerkte: „Wie flauw valt.
vaBe flauw, maar we gaan door tot we
kiaar zijn". Hoe de kamerleden ture
luurs werden van de vele schorsingen:
-Het werd steeds later en je at een
stuk worst of kaas om wakker te blij
ven". Aan dit soort toestanden heeft
nu Vondeling een eind gemaakt: de
vergaderingen eindigen onder zijn
voorzitterschap op een redelijk uur.
Dat alles is onder één en dezelfde
noemer te brengen: overschrijding
van de grens tussen wat wel en
niet kan. De belangen van het land be
horen te worden behartigd door men
sen die niet worden overmand door te
grote vermoeidheid, door slaap of
door alcohol. De smalle marges van de
politiek laten in dit opzicht geer. uit
zonderingen toe. Minister Lubbers
heeft vorige week te dien aanzien
langs een kloof gewandeld. Hi' :s ge
lukkig net nog op de richel gebleven.
MOEDER WURGT
HAAR BABY
ZAANSTAD De 26-jarige me-
vrouw O. uit Zaanstad heeft zondag
middag haar zoontje van zes maanden
gewurgd. De vrouw was waarschijn
lijk overspannen toen zij tot haar
verschrikkelijke daad kwam. aldus
maakte de politie maandagmiddag be
kend.
Zondagmiddag was ze me: haar
kind alleen thuis. Mevrouw O. voelde
zich volgens de po! me met lekker.
Het kind zou de hele middag hebben
gehuild. Tenslotte pekte de moeder
hee bij de keel- waarop het kind stil
werd. De moeder dacht cat het sliep
maar toen het kind uren later nog stil
was, ging mevrouw O. nog eens kij
ken. Het kind leek dood. Daarop ren
de de vrouw nuar eem buurman, cire
met moeder en kind naar het Juliana-
ziekenhuis in Zaandam ging, waar de
dood werd geconstateerd.
Sectie door patholoog-anatom W.
J. R. Heijenbrok van het gerechte! :jk
geneeskundig laboratorium in Rijs
wijk, wees uit dat het kind door
wurging om het leven is gekomen.
Het was het enige kind van mevrouw
a
t
